• Sonuç bulunamadı

Halka Arz Seyri: Türkiye ye Bakış 2013

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Halka Arz Seyri: Türkiye ye Bakış 2013"

Copied!
10
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

www.pwc.com.tr

Sermaye Piyasaları

Halka Arz Seyri:

Türkiye’ye Bakış

2013

(2)

Giriş

2013 yılının dönüm noktası olan halka arz işlemi, Türkiye’nin önde gelen havayolu şirketlerinden biri olan Pegasus’un arzı oldu.

Bu halka arz işleminde, 362 milyon dolar fon toplandı ve yıl boyunca toplanan fonun

%48’ini oluşturdu. Önemli bir devlet bankasının bağlı şirketi olan Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO), 142 milyon dolar fon topladı.

Pegasus arzı dışında, halka arz işlemlerinden en çok fon toplayan sektör, GYO sektörü oldu. GYO’lar 2013 yılında, 3 işlemde toplam 218 milyon dolar fon topladı.

2012 yılında 13 milyon dolar olan ortalama işlem hacmi, 2013 yılında 40 milyon dolara yükseldi. Pegasus işlemi dışında, ortalama işlem hacmi 22 milyon dolar olarak gerçekleşti. Toplam 19 halka arz işleminin, 10 tanesi ulusal pazarda, geri kalan dokuz tanesi ise Gelişen İşletmeler Pazarı’nda (GİP) gerçekleşti.

Yayın tarihi itibarıyla, Borsa İstanbul’a yapılmış, ana piyasa ve GİP için sekizer adet olmak üzere, toplam 16 kotasyon başvurusu bulunmaktadır.

Borsa İstanbul’da, birincil halka arz işlemi olmamasına

rağmen dikkat çeken bir diğer aktivite de Emlak Konut GYO’nun ikincil halka arzı oldu. Emlak Konut GYO, bu ikincil halka arzda 1,6 milyar dolar fon topladı.

Sermaye piyasalarının 2014 yılındaki performansı büyük oranda izlenecek parasal politika ve onun ekonomik göstergelere etkisine bağlı olacak. 2014 yılında gözlemlenecek bir diğer önemli konu da ABD Merkez Bankası’nın para politikasındaki değişimler ve bu değişimlerin gelişmekte olan pazarlar üzerindeki etkisi olacaktır.

2012 yılına kıyasla, 2013 yılında halka arzlardan elde edilen gelirde artış yaşanırken, yapılan işlem sayısında azalma görüyoruz.

İşlem sayısındaki azalma, sermaye piyasası kanunun potansiyel etkilerini analiz ettiğimiz daha önceki

yayınlarımızdaki

beklentilerimizle de

aynı doğrultuda.

(3)

12 9 15

9

2 1

22

27 26

19

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500

0 5 15 10 20 25 30

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Halka arz sayısı

Toplam fon (milyon dolar)

Halka arz işlemlerinin sayısı ve toplanan fon

2013 yılı sermaye piyasasına genel bir bakış

Borçlanma piyasası da etkili performansını sürdürürken, borçlanma araçları miktarı 2012 yılına kıyasla yaklaşık üç kat büyümüştür.

Türk Lirası’nın üzerindeki baskıdan dolayı faiz oranlarının artması, borçlanma aracı ihraçlarının büyümesinde bir düşüşe neden olabilir.

Borçlanma araçları

0 10.000 20.000 30.000 40.000 50.000 60.000 70.000

2009 2010 2011 2012 2013

Değer, milyon dolar

Borçlanma araçları piyasası

(4)

Yıllık GSYİH büyümesi, %

-4.8

9.2 8.8

2.2

3.6 4

5 5

-6 -4 -2 0 2 4 6 8 10

2009 2010 2011 2012 2013f 2014f 2015f 2016f

Türkiye’nin makroekonomik görünümü Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH):

Kaynak: Türkiye Ekonomi Bakanlığı’nın yayımladığı, Orta Vadeli Program, Dünya Bankası

Türkiye ekonomisi, 2013 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %4,4 oranında büyüyerek, %4’lük ortalama piyasa beklentisini geride bıraktı. Türkiye, 2013 yılının ilk dokuz ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla

%4’lük bir büyüme gösterdi.

En son rakamlara göre Türkiye ekonomisinin büyüklüğü 822 milyar dolar olmuştur. Yıllık GSYİH büyüme oranı %0,1 artarak, birinci çeyrek için %3 ve ikinci çeyrek için %4,5 olarak kaydedildi.

Mevsimsellikten arındırılmış büyüme rakamlarına

bakıldığında, Türkiye ekonomisi bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla takvimsel olarak %4,3 bir büyüme yakalamış, bir önceki çeyreğe (2013 yılının ikinci çeyreği) göre de %0,9’luk bir büyüme kaydetmiştir.

2013 yılı üçüncü çeyrek GYSİH sonuçları, önemli

seviyelerdeki özel tüketimle, önceki çeyreğe oranla daha istikrarlı bir manzara çizdi.

Kamu sektörü ve özel sektör katkılarındaki değişimler, artan özel yatırımlarla birlikte, özel sektörün lehine seyretti.

Taslak halindeki kredi kartı ve kredi düzenlemesi tamamlanmadan önce, 2013’ün son çeyreğinde daha yüksek tüketim oranlarıyla karşılaşabiliriz. Bu durum, ticarete ilişkin negatif yeniden dengelenmenin devam etmesine neden olacaktır.

Fakat TL’deki değer kaybı ve diğer gelişmeler (Cenevre’de gerçekleşen İran anlaşmasının AB ekonomilerinde iyileşme yaratması ihtimali gibi) bu olumsuz etkileri dengeleyebilir.

GSYİH’e olumlu katkıda bulunacak yerel seçimler nedeniyle, kamu harcamaları yüksek ihtimalle artış yaşayacaktır. Diğer taraftan, daha yüksek seviyelerdeki envanter birikimi, gelecek

dönem için aşağı yönlü bir risk oluşturuyor. Genel olarak bakıldığında, Türk ekonomisinin 2013’ün dördüncü çeyreğinde

%3,2-%4,0 arasında bir oranda büyüme kaydetmesi öngörülüyor. Bu büyüme, 2013 yıllık GSYİH büyümesini

%3,8-%4,0 arası bir orana getirecektir.

Çeyrek bazda büyüme oranlarının, takvim etkisinden arındırılmış rakamlar

açısından düşüş gösterdiğini de paylaşmalıyız.

2014 yılında yüksek faiz oranları, özel tüketimde ve dolayısıyla GSYİH büyümesinde düşüşe neden olacak, ancak Türk lirasının değer kaybetmesi dış ticaret koşullarının olumlu katkıda bulunmasını sağlayacak.

Ayrıca (özellikle 2014 yılının birinci çeyreğindeki) kamu harcamalarının olumlu katkıda bulunmasını bekleyebiliriz.

Ancak büyüme oranı 2013’deki rakamın altında olacabilir.

(5)

TUİK tarafından açıklanan enflasyon oranlarına göre, tüketici fiyatları endeksi (TÜFE), piyasa beklentilerinin biraz üzerine çıkarak 2013’ün son ayında

%0,46 oranında artış gösterdi. Böylece, 2013 için yıllık ortalama TÜFE oranını

%7,5 olarak gerçekleştiren Türk ekonomisi yılı %7,4 yıllık enflasyon oranıyla kapattı. (Merkez Bankası’nın resmi yıl sonu enflasyon tahmini %6,8 idi.) 2013 yılındaki enflasyon sürecinin ana oyuncuları, TL’deki değer kaybı, işlenmemiş gıda fiyatları, petrol fiyatları ve vergi artışları ve fiyat ayarlamaları oldu.

2014 yılına temel TÜFE oranını 2 yüzde puan (en az ve doğrudan) arttırmaları beklenen vergi zamları ve Türk Lirası’nın değer kaybıyla başladığımız için, önümüzdeki sürece iyimser bir şekilde yaklaşmak zor görünüyor.

Son gelişmeler hakkında ABD Merkez Bankası varlık alımlarını azaltması ile iç piyasalardaki karışıklık aynı zamana denk geldi ve Türkiye’nin mali göstergeleri bu durumdan emsallerinden daha çok etkilendi.

Sonuç olarak, Türk Lirası yıl içinde önemli ölçüde değer kaybetti (sadece sermaye çıkışlarından dolayı değil, yerel yatırımcıların yüksek döviz talepleri nedeniyle de) ve tahvil faizleri çift haneli rakamları test etti.

Bu durum yukarı yönlü enflasyon riski nedeniyle Merkez Bankası’nın para politikasını sıkılaştırmasına neden oldu. Türk lirası ABD doları karşısında %20 oranında, Euro karşısında

%25 oranında, kur sepeti karşısında ise %23 değer kaybetti. Yıl içerisinde

%10,5’e kadar tırmanan gösterge tahvil faizleri, Türkiye’nin ikinci yatırım

yapabilir notunu almasıyla

%5’in altını test etti.

Türk lirasındaki önemli değer kaybı ve volatilite sonucunda, Merkez Bankası, yüksek enflasyon riskiyle başa çıkmak için, örtülü faiz artırımı yapmak yerine, ara dönem PPK toplantısı tüm kilit faiz oranlarını doğrudan artırdı.

Buna göre, banka gecelik (O/N) borç verme faizini

%7,75’ten %12’ye, bir hafta vadeli repo faizini %4,5’ten

%10’a ve gecelik (O/N) borç alma faizini %3,5’ten %8’e yükseltti. Merkez Bankası, piyasanın, marjinal fonlama oranı yerine, daha fazla netlik sağlayacak olan %10’luk bir hafta vadeli repo oranı üzerinden finanse edileceğini söyledi. Enflasyonun

görünümünde önemli iyileşmeler olana kadar sıkı parasal politikalar devam edecek gibi görünüyor.

Yıl sonu enflasyonu

(2003 bazlı Tüketici Fiyat Endeksi)

9,35%

7,72%

9,65%

8,39%

10,06%

6,53%

6,40%

10,45%

6,16%

7,40%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 TCMB Tahmini 6,8%

TÜFE (Gerçekleșen) TÜFE (Hedef)

Kaynak: TUİK, TCMB

Enflasyon

(6)

Küresel halka arz faaliyeti

Faaliyet açısından Avrupa borsalarının karşılaştırılması

Halka arz sayısı

Toplanan fon (milyar dolar)

Milyar dolar

0 50 100 150 200 250

0 200 400 600 800 1.000 1.200

2011 2012 2013

Küresel halka arz piyasası 2013’ün 4. çeyreğini güçlü bir şekilde geçirdi. Çoğu hisse senedi endeksi yukarı yönlü eğilimini sürdürdü ve dalgalanma seviyeleri nispeten düşük seyretti.

ABD için, 2013, on yılı aşan bir süreç içinde halka arz

açısından yaşanan en güçlü yıl oldu. Bu yıl içerisinde, 254 halka arz işlemi gerçekleştirildi ve bu işlemlerden 77,7 milyar dolar fon toplandı.

Euro bölgesindeki krizin etkisini yitirmesiyle ve gerilemenin sonlanmasıyla yatırımcıların rahatladıkları

görülürken, Avrupa’daki halka arz piyasası tekrar canlandı.

Hisse senedi piyasalarının güçlenmesi, piyasadaki dalgalanmaların azalması ve makroekonomik koşulların iyileşmesi gibi süreçlerin 2014’te halka arzın gücünü arttıracağı öngörülüyor.

Küresel halka arz trendi

2013 2012

Borsa Halka Arz Halka Arz Değeri

(milyon dolar) Halka Arz Halka Arz Değeri (milyon dolar)

London Stock Exchange (Londra Borsası) 104 20.399 73 6,781

NYSE Euronext (New York Borsası) 26 4.127 19 1,370

Deutsche Börse (Almanya Borsası) 9 3.320 25 2,826

Borsa Italiana (İtalya Borsası) 18 1.755 4 216

Warsaw (Varşova) 54 1.563 105 965

Oslo Børs & Oslo Axess (Oslo Borsası) 11 1.297 4 384

NASDAQ OMX 31 1.207 17 63

SIX Swiss Exchange (İsviçre Borsası) 1 1.027 4 1,057

Irish Stock Exchange (İrlanda Borsası) 3 999 0 0

Borsa Istanbul (İstanbul Borsası) 19 802 26 355

Luxembourg (Lüksemburg) 7 48 7 744

BME (Spanish Exchange) (İspanya Borsası) 2 3 5 12

Wiener Börse (Viyana Borsası) 1 0 0 0

Toplam 286 36,547 289 14,774

(7)

Halka arz sayısı ve toplanan fon

Halka arz sayısı - gelișen ișletmeler piyasası

Halka arz sayısı - ana pazar

Toplam fon (milyon dolar)

0 100 200 300 400 500 600 700 800 900

0 5 10 15 20 25 30

2011 2012 2013

* Halka arz sayısı üzerinden toplam arz değeri temel alınarak hesaplanmıştır.

Borsa İstanbul için kilit istatistiki veriler

Borsa İstanbul halka arz faaliyeti- Ulusal pazara karşı gelişen işletmeler piyasası

2011 2012 2013 Yıllık

değişim

Halka açık şirket 361 378 408 7,94%

Borsa yatırım fonu 12 16 17 6,25%

Özel sektör borç senetleri (İhraç edilen) 58 233 290 24,46%

Hisse senedi piyasası toplam piyasa değeri, milyar dolar 202 310 237 -23,55%

Hisse senedi işlem hacmi (toplam), milyar dolar 424 348 431 23,92%

Hisse senedi işlem hacmi (günlük ortalama), milyar dolar 1,7 1,4 1,7 23,21%

Borç senedi işlem hacmi (toplam), milyar dolar 2,449 3,814 3,623 -5%

Yabancı yatırım payı 62,20% 65,90% 62,34%

2011 2012 2013

Türkiye’deki toplam halka arz

Ulusal pazar 25 16 10

Gelişen işletmeler piyasası 2 10 9

Toplam halka arz sayısı 27 26 19

Toplam Fon (milyon dolar)

Ulusal pazar 826 303 727

Gelişen işletmeler piyasası 15 49 33

Toplam Fon (milyon dolar) 842 352 760

Ortalama halka arz değeri (milyon dolar)

Ulusal pazar 33 19 73

Gelişen işletmeler piyasası 8 5 4

Ortalama halka arz değeri (milyon dolar)* 31 13 40

(8)

Pegasus

2013’teki en büyük halka arz işlemleri

BIST 100 Hisse fiyatı

1.5 6.5 11.5 16.5 21.5 26.5 31.5 36.5 41.5 46.5

0 10,000 20,000 30,000 40,000 50,000 60,000 70,000 80,000 90,000 100,000

25.04.2013 17.05.2013 07.06.2013 28.06.2013 19.07.2013 13.08.2013 04.09.2013 25.09.2013 22.10.2013 13.11.2013 04.12.2013 25.12.2013

Halk GYO

BIST 100 Hisse fiyatı

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2 1.4 1.6

0 10,000 20,000 30,000 40,000 50,000 60,000 70,000 80,000 90,000 100,000

22.02.2013 15.03.2013 05.04.2013 29.04.2013 21.05.2013 11.06.2013 02.07.2013 23.07.2013 15.08.2013 06.09.2013 27.09.2013 24.10.2013 15.11.2013 06.12.2013 27.12.2013

2013’ün en büyük halka arzlarının arz sonrası performansı

(milyon TRY) Kazanılan tutar

Pegasus Hava Taşımacılığı A.Ş. 649

Halk Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 250 Panora Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. 102

Toplam içindeki pay 73%

(9)

Sektöre göre toplanan fon miktarı - 2013

32.642.4

218.0

42.7 62.6 361.9

Enerji

Finansal hizmetler Yatırım șirketleri Diğerleri

Tekstil & kumaș Telekomünikasyon ve ulaștırma

Sektör analizi

2013’te toplanan fon açısından telekomünikasyon ve ulaştırma diğer sektörleri geride bıraktı.

Yatırım şirketleri bir kez daha toplam halka arz kazançları içinde önemli bir miktarı oluştururken, GYO’ların popülaritesi bunda önemli bir rol oynadı.

Panora GYO

BIST 100 Hisse fiyatı

0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5

0 10,000 20,000 30,000 40,000 50,000 60,000 70,000 80,000 90,000 100,000

23.05.2013 13.06.2013 04.07.2013 25.07.2013 19.08.2013 10.09.2013 01.10.2013 28.10.2013 19.11.2013 10.12.2013 31.12.2013

(10)

İletişim

Mert Tüten

Denetim Hizmetleri Şirket Ortağı Tel: + 90 (212) 326 6066 E-posta: mert.tuten@tr.pwc.com

Umurcan Gago

Vergi ve Mali Hukuk Hizmetleri Şirket Ortağı Tel: + 90 (212) 326 6098

E-posta: umurcan.gago@tr.pwc.com

Serkan Tarmur

Danışmanlık Hizmetleri Şirket Ortağı Tel: +90 (212) 326 5304

E-posta: serkan.tarmur@tr.pwc.com

Murat Gür

Denetim Hizmetleri Müdür Yardımcısı Tel: +90 (212) 326 6471

E-posta: murat.gur@tr.pwc.com Serkan Aslan

Danışmanlık Hizmetleri Direktörü Tel: + 90 (212) 376 5330 E-posta: serkan.aslan@tr.pwc.com Sertu Talı

Denetim Hizmetleri Kıdemli Müdürü Tel: + 90 (212) 326 6784

E-posta: sertu.tali@tr.pwc.com

PwC Türkiye

PwC, tüm dünyada en üst düzey sektör uzmanlığı ile sunduğu denetim, vergi ve danışmanlık hizmetleri ile müşterilerine aradıkları değeri katar.

157 ülke 184.000’i aşkın çalışanı ile PwC yeni bir

yaklaşım ve pratik tavsiyeler üretmek üzere müşterileri ile düşünce, deneyim ve çözüm önerilerini paylaşır.

PwC 1981’den bugüne faaliyet gösterdiği Türkiye’de, İstanbul’da iki, Ankara’da, Bursa’da ve İzmir’de birer

ofis olmak üzere toplam 5 ofiste, yaklaşık 1.300 kişilik profesyonel kadrosu ile Türk iş dünyasının aradığı değeri yaratmak için hizmet sunmaktadır.

Referanslar

Benzer Belgeler

2013 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %0,3 oranında büyüyen Euro Bölgesi, üçüncü çeyrekte %0,1 büyüme kaydetse de geçen yılın üçüncü

Petkim’in FAVÖK’ü de 4Ç2015’te 138,9mn TL ile beklentimizin altında kalmakla birlikte bir önceki yılın aynı dönemindeki 29mn TL’lik FAVÖK zararına göre iyi

 Vakıfbank (VAKBN): Banka 2017 yılının dördüncü çeyreği için bir önceki çeyreğe göre %28,6, bir önceki yılın aynı dönemine göre %15,2 artarak 901 mn TL ile

Takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Sanayi endeksi; Eylül ayında, bir önceki senenin aynı ayı- na göre 4,3 puan artış göstererek 60,8 değerine

Türkiye ekonomisi, 2015 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre %3,8 ile beklentilerin üzerinde bir büyüme kaydetmiştir.. Reuters anketine göre

► Son bir yıllık dönemde belirgin bir şekilde ivme kaybeden Türkiye ekonomisi 2012 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,9 oranında

Türkiye ekonomisi 2011 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine göre %8,8 ile beklentilerin oldukça üzerinde bir büyüme

2011 yılının ilk çeyreğinden itibaren yıllık büyüme hızı yavaşlayan Türkiye ekonomisi, 2012 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı dönemine