History Studies Volume 5/4 2013
Misafir Editörden
2013 yılının, Türkiye Cumhuriyeti’
nin kuruluĢ tapusu demek olan “Lozan BarıĢ AntlaĢması”nın 90. Yılı olması nedeniyle, bu tarihsel olgu, bu sene içerisinde pek çok kiĢi, kurum ve kuruluĢ tarafından değiĢik yönleriyle ele alınıp irdelendi. Lozan BarıĢ AntlaĢması, 24 Temmuz 1923 tarihinde, Ġsviçre’nin Lozan kentinde Türkiye ve öteki devletler tarafından imzalandı. Ġsmet PaĢa (Ġnönü) baĢkanlığındaki Türk Kurul, antlaĢmayı imzalandığında, ardı ardına gelen savaĢlar sonunda büyük zorluklarla kurulmuĢ olan Türkiye’nin önünde yeni bir tarihsel süreç baĢlamıĢtı. Zaten bir süre sonra Türkiye bir rejim değiĢikliğine giderek, 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’i ilan etti. Bu ve bunu izleyen geliĢmelerin temel amacı;
demokratik bir Türkiye Cumhuriyeti yaratmaktı. Ancak, bağımsız bir yurt olmadan bunların hiç birini gerçekleĢtirmenin olanağı yoktu. Bu nedenle Lozan BarıĢ AntlaĢması, 28 Ocak 1920 tarihli Misak-ı Milli’nin “Ġstiklal-i tam / Tam bağımsızlık” ilkesinden ruh alan büyük bir mücadelenin sonunda Türk Ulusu’nun bu ereğe ulaĢması ve bağımsız bir yurda sahip olmasıydı. Bu antlaĢmayla;
10 Ağustos 1920 tarihli Sevr de artık bütünüyle geçerliliğini yitirmiĢti.
Bu özel sayı için yapılar araĢtırmalarla pek çok yeni bilgi ortaya çıkarıldı. History Studies Dergisi, elinizdeki bu sayıyı Lozan AntlaĢması’nın imzalanıĢının 90. Yılı nedeniyle, “Lozan Özel Sayısı” olarak yayınlanması kararı aldı. Pek çok araĢtırmacıdan bu dergide yayınlanmak üzere değiĢik konuları ele alan makaleler yayın kuruluna ulaĢtı.
Ancak yayın kurulu; yine de bütün makalelerin ana konusu olarak Lozan’ı ele almaktansa; bu tarihsel olaya vurgu yapan araĢtırmaların yanı sıra, baĢka konuların da dergide yayınlanmasını uygun buldu.
From Guest Editor,
On the 90th anniversary of Lausanne Peace Treaty in 2013 so many people, institutions and foundations have commemorated this occasion in different activities. Signed between Turkey and other states in Lausanne, Sweden, the Lausanne Peace Treaty started a new period for Turkey at the end of World War I and the Turkish Independence War. The Turkish delegate led by Ġsmet Pasha (Ġnönü) in the Lausanne Conference paved the road for a regime change in Turkey and soon the Turkish republic was proclaimed on October 29, 1923. The main goal of the republic’s founders was to create a democratic Turkish republic, which was impossible to realise without independence.
The Lausanne Peace Treaty helped Turkish nation to reach this independence goal after a great struggle, which was fed by the principle of “full independence/complete independence” of National Pact (Misak-ı Milli) of January 28, 1920. The Lausanne Peace Treaty replaced the previously stillborn Sevres Treaty. Thanks to the valuable articles in this issue, previously ignored or understudied aspects of the Lausanne Peace Treaty has been covered.
On its 90th anniversary the History Studies has dedicated this issue to the Lausanne Peace Treaty. The editorial board has approved to release additional articles along with the Lausanne Peace Treaty-themed articles. In this issue we publish the works based on primary document research by authors Dilara Uslu, Efkan Uzun, Ekrem Čaušević- Aleksandar Vukić, Emine Pancar, Gürhan Kırilen, Hakan Türkkan, Ġlhan Ekinci, Kemal Saylan, Miyase Koyuncu Kaya, Mustafa Göleç, Mustafa IĢık, ġerif Demir, Tuğrul Özcan, Ulvi Keser, Yenal Ünal, Zeynep Ġskefiyeli . In addition to them, there are two translations and a book review. Burcu Kurt translated Albertine Jwaideh’s article on Sultan Abdülhamit II’s real estate in Iraq; Sezai
History Studies Volume 5/4 2013
Böylece, çoğu Lozan’ı, Lozan öncesi ve sonrasını ele alan araĢtırmaların yanı sıra baĢka makalelere de yer verildi. Dilara Uslu, Efkan Uzun, Ekrem Čaušević- Aleksandar Vukić, Emine Pancar, “Gürhan Kırilen, “Hakan Türkkan, Ġlhan Ekinci,
“Kemal Saylan, Miyase Koyuncu Kaya, Mustafa Göleç, Mustafa IĢık, ġerif Demir, Tuğrul Özcan, Ulvi Keser, Yenal Ünal, Zeynep Ġskefiyeli’nin özgün makaleleri bu sayıda yer aldı. Ayrıca bu sayıda iki çeviri ve bir de kitap tanıtımı yer alıyor. Burcu Kurt, Albertine Jwaideh’in Sultan II.
Abdülhamit’in Irak’taki emlakini ele alan bir yazısını; Sezai Balcı da Carter V.
Findley’in, Osmanlı Hariciye Nezaretinin KuruluĢ sürecini ele alan ve o dönemdeki reformları irdeleyen bir araĢtırmasını Türkçeye çevirmiĢ oldu. Harun Doğru ise;
Odile Moreau’nun, IĢık Ergüden tarafından çevrilen Reformlar Çağında Osmanlı Ġmparatorluğu adlı yapıtını tanıttı.
Hiç kuĢkusuz, her çalıĢma emek istiyor. Bu sayı da bir emeğin ürünü ve pek çok araĢtırıcının ve derginin yayınlanma aĢamasında yer almıĢ olan teknik ekibin bu sayının yayınlanmasında yoğun bir emeği bulunuyor.
Bizler, editörler olarak emeği geçen bütün herkese teĢekkürü borç biliyoruz. Lozan BarıĢ AntlaĢması gibi üzerinde daha çok kalem oynatılacak bir alanda yeni araĢtırmaların gelecekte de yapıldığını görmek en büyük arzumuzdur.
Prof.Dr. Kemal ARI
Balcı translated Carter V. Findley’s article on the establishment process of the Ottoman Foreign Affairs Ministry and the reforms of that period. In his book review Harun Doğru introduces Odile Moreau’s research, which was translated by IĢık Ergüden, on the Ottoman Empire in the reform period.
Undoubtedly, every research requires great labour. This issue too is a product of many people who worked in the publication process.
We, as the editors, thank everyone who has helped to prepare this journal. It is our great desire to see other researches published on the Lausanne Peace Treaty in the future.
Prof. Dr. Kemal ARI
History Studies Volume 5/4 2013
Merhaba
History Studies Dergisi’nin bu sayısını imzalanmasının 90. Yılı münasebetiyle Lozan AntlaĢması’na tahsis ettik. Lozan AntlaĢması 24 Temmuz 1924 tarihinde Ġsviçre’nin Lozan Ģehrinde TBMM ile Ġngiltere, Fransa, Ġtalya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Yugoslavya arasında imzalandı. Amerika gözlemci olarak ve Rusya ile Bulgaristan ise Boğazlar konusunun görüĢüldüğü oturumlara katıldılar.
Derginin bu sayısı “Lozan özel sayısı” olarak yayınlanmakla beraber, Lozan ile ilgili makalelerden sonra değiĢik konuları ihtiva eden makalelere de bu sayıda yer verilecektir. Bu sayıda Lozan AntlaĢması’na ait 8 makale, geneli Osmanlı dönemine ait 9 makale, iki çeviri ve bir de kitap tanıtımı olmak üzere toplam 20 makale bulunmaktadır. ÇalıĢmaları ile bu sayının oluĢumuna katkı sağlayan ġerif Demir, Türkan Doğruöz, Mustafa Göleç, Ulvi Keser, Gürhan Kırilen, Tuğrul Özcan, Emine Pancar, Dilara Uslu, Ekrem Causevic, Aleksandar Vukic, lhan Ekinci, Mustafa IĢık, Miyase Koyuncu Kaya, Kemal Saylan, Hakan Türkkan, Efkan Uzun, Yenal Ünal, Zeynep Ġskefiyeli, Burcu Kurt, Sezai Balcı ve Harun Doğru’ya teĢekkür ediyorum.
Bu sayının misafir editörleri Dokuz Eylül Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr.
Kemal ARI ve Ondokuz Mayıs Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Bünyamin KOCAOĞLU’dur. Değerli hocalarımıza katkılarından dolayı teĢekkür ediyorum.
Gelecek sayıda görüĢmek dileğiyle, Doç. Dr. Osman KÖSE
Editör
Dear Readers,
We dedicate this issue of History Studies to the Lausanne Treaty on its 90th anniversary. Signed on July 24, 1924, in Switzerland, the Lausanne Treaty established a long-lasting peace for many states across the globe from Japan, Britain and France to Turkey, Italy, and Greece, and Romania, and Yugoslavia. The USA attended the Lausanne Conference as an observer while the USSR and Bulgaria joined the sessions related to the Turkish straits question. While this issue is released as a special issue on the Lausanne Treaty with its 8 articles on the subject, the subjects of remaining 12 articles range over other topics. We are happy to present you a total of 20 articles, 2 translations, and a book review. I am thankful to the below authors of this issue ġerif Demir, Türkan Doğruöz, Mustafa Göleç, Ulvi Keser, Gürhan Kırilen, Tuğrul Özcan, Emine Pancar, Dilara Uslu, Ekrem Causevic, AleksandarVukic, Ġlhan Ekinci, Mustafa IĢık, Miyase Koyuncu Kaya, Kemal Saylan, Hakan Türkkan, Efkan Uzun, Yenal Ünal, Zeynep Ġskefiyeli, Burcu Kurt, Sezai Balcı and Harun Doğru for their contributions.
Prof. Dr. Kemal ARI from Dokuz Eylül University and Assoc. Prof. Dr.
Bünyamin KOCAOĞLU from Ondokuz Mayıs University are the guest editors of this issue. I thank them for their precious contributions.
.
We look forward to our next issue.
Yours respectfully,
Assoc. Prof. Dr. Osman KÖSE Editör
