5. SINIF TÜRKÇE TAM ÖĞRENME
SORU İŞARETİ (?) Mustafa KAFA
KONU ANLATIMI ……….:
SORU İŞARETİ: (?)
Noktalama işaretleri, okumayı kolaylaştırmak, düşünceleri daha açık ifade etmek, cümleleri doğru aktarmayı sağlamak için kullanılır. Bu nedenle yazarken noktalama işaretlerini yerinde ve doğru kullanmak gerekir.
1- Soru anlamı taşıyan cümle ve kelimelerden sonra kullanılır:
Benimle alış verişe kim gelecek?
Soruları cevapladınız mı?
2- Anlamca soru anlamı taşıyan ifadelerden sonra kullanılır: (Bu ifadelerde soru kelimesi veya eki bulunmaz.)
Yaşınız?
İsminiz?
3- Bir bilginin şüpheyle karşılandığı veya kesin olmadığı durumlarda yay ayraç içinde kullanılır:
Ankara'dan Çanakkale'ye 5 (?) saatte gitmiş.
1496 (?) yılında doğan Fuzuli...
4- Bilinmeyen, kesin olmayan yer, tarih vb. durumlar için kullanılır:
Yunus Emre (1240? -1320), (Doğum yeri: ?),
( ? -1120)
5. Cevabı zaten içinde olan soru cümlelerinde de soru işareti kullanılır.
Haksız mıyım? Liderler içinde Atatürk gibisi var mı?
Not: soru eki mi ve soru kelimeleri soru anlamı vermiyorsa soru işareti kullanılmaz.
Güzel mi güzel bir bahçeye sahibiz.
Sana neden bu kadar sinirlendiğini anlamıyorum.
Not: Soru eki mi zaman anlamı veriyorsa soru işareti kullanılmaz.
Sabah oldu mu yola çıkarız.
Soru işaretinden sonra büyük harfle başlanır.
ALIŞTIRMA ……….……….:
Cümlelerde soru işareti konulması gereken yerlere soru işareti konuyuz.
Benim kitabımı masamdan kim aldı ( ) Neden bana küstü hiç anlamadım ( ) Okul numaranız ( )
Yunus Emre 1220 ( ) yılında doğmuş ( ) Elma ( ) portakal ve muzları getirelim mi ( )
Mevlana 1130( ) - 1210( ) yıllarında yaşadığı sanılıyor( ) Doğru değil mi( ) Çalışan mutlaka başarılı olur( ) Tüm hazırlıklarını yaptın mı dışarı çıkar oynarsın( ) Bu elmanın kilosuna kaç lira para verdin( )
Problemi hiç kalem oynatmadan ( ) çözmüş ( ) Geldi mi beklediğimiz kargo paketleri ( )
Eyvah ( ) tenceredeki yemek yanmış ( ) Ne zaman tükenecek bu yollar( )arabacı( )
Gümrükteki memur başını kaldırdı( ) ( )Adınız( )
Çok yakından mı bu sesler( ) çok uzaklardan mı( ) Hava karardı mı eve gideriz( )
Bu işteki zakası( ) herkesi hayrette bıraktı( ) Bugün bize gelir misin( )
Sen bu soruyu yaptın mı( )
Hacı Bektaşi Veli ( - 1010) ünlü bir düşünürdür ( ) Bu bahçeleri çalışkan mı çalışkan bir bahçıvan bakmış ( ) Bilmiyor musun onun bu konuda hassas olduğunu ( ) Arkadaşlarım aradı mı dışarıya çıkacağım ( )
TÜRKÇE DERSİ ETKİNLİK ………..:
Aşağıdaki cümlelerde soru işaretinin niçin kullanıldığını altlarına yazınız.
Ödevlerimizi ne zaman yapacağız?
……….
Gerçekten?
……….
Evden buraya 5 dakikada (?) geldiğini söylüyor.
……….
Mehmet Akif ERSOY 1878’de ? mahalle mektebine başladı.
……….
Aşağıdaki bilgiler doğru ise D yanlış ise Y yazınız.
[ ] Soru işaretinden sonra küçük harfle başlanır.
[ ] Soru eki veya kelimesi olmasa da soru anlamı taşıyan cümleler vardır.
[ ] -mı/-mi eki her zaman soru anlamı vermez.
[ ] Soru işareti kesin olmayan bilgilerden sonra iki kısa çizgi arasında kullanılır.
Aşağıdaki boşluklara uygun kelimeleri yazınız.
parantez - soru - büyük harf anlamca - işareti
“?” işareti ………. işaretidir.
Soru işareti bilginin şüpheyle karşılandığı yerde iki
………. içerisinde kullanılır.
……….. soru anlamı taşıyan cümlelerin sonuna soru işareti konulur.
Soru işaretinden sonra ……….. ile başlanır.
Soru ……….. soru anlamı veren cümlelerden sonra kullanılır.
TEST ……….:
1. Hangi cümlede soru işareti yanlış kullanılmıştır?
A) Çocuk nasıl da yalan söylüyor?
B) Niçin daha önce beni aramadı?
C) İnsan hiç kardeşini döver mi?
D)Yunus Emre Gönen’de ? doğmuştur.
1 Şakaklarıma kar mı yağdı ne var 2 Benim mi Allahım bu çizgili yüz 3 Ya gözler altındaki mor halkalar 4 Neden böyle düşman görünürsünüz
(Cahit Sıtkı Tarancı) 2. Yukarıdaki dörtlüğün kaçıncısında soru işareti kullanılmamalıdır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4
3. Aşağıdaki işaretlerden hangisi soru işaretidir?
A) ! B) . C) " D) ?
Küçük şeylerden mutlu olmayı bilenler mi( ) parası olanlar mı daha mutlu( )
4. Yukarıdaki cümlede ( ) ile gösterilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?
A) ? ? B) , ? C) ? . D) ; ?
5. -mi soru eki alan aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işareti konulmaz?
A) Sabah kalktı mı ilk iş buraya gelir B) Sen mi bizim sorunlarımızı çözeceksin C) Gülenler mi, somurtanlar mı daha çok sevilir D) Geldi mi beklediğimiz mesaj
Kitap okumayı çok özledim( ) Sen ( ) Sen de sever misin okumayı ( ) En çok hangi kitapları seversin ( )
6. Yukarıdaki ( ) ile belirtilen yerlerden hangisine soru işareti getirilemez?
A) Kitap okumayı çok özledim( ) B) Sen ( )
C) Sen de sever misin okumayı ( ) D) En çok hangi kitapları seversin ( )