Soru Eki

(1)

Soru Eki

Türkçede soru eki, sonuna geldiği

kelimenin sona gelen ünlüsünün kalın veya ince oluşu ile, ünlülerinin yuvarlak veya düz

oluşuna göre değişen dört ayrı şekildedir.

Bunlar, (mı, mi, mu ve mü) şekilleridir ve Osmanlı Türkçesi metinlerinde, (ىمم)

şeklinde yazılmıştır. Ayrıca, Osmanlı Türkçesi metinlerinde bu ek ayrı

yazılmamıştır.

(2)

ىمباتك

kitap mı

ىمﻩداقرآ

arkada mı

ىمقازوا

uzak mı

ىمكجﻪملگ

 gelecek mi

ىمرروس

sürer mi

ىمرتفد

defter mi

 ىمريليب

bilir mi

 ىمنوغيوا

uygun mu

 ىمقوباق

kabuk mu

ىميدويوا

 uyudu mu

 ىميدروگ

gördü mü

 ىمنوگزود

 düzgün mü

 ىمشمروگ

görmüş mü

(3)

Aitlik Eki

Bir şeyin bir yere veya kimseye ait oluşunu veya nerede bulunduğunu haber vermek üzere kullanılan -ki eki,

ىممك) şeklinde yazılır. Bu ek bazen ( kelimenin ince yuvarlak ünlüsüne

uyumlu olarak -kü şeklinde de telaffuz edilebilmektedir. Bu halde

de, aynı şekilde yazılır.

(4)

ىكﻩدلوقوا

okulda-ki

ىكﻩدلوي

yolda-ki

یکڭﺪﻣﺣﺃ

 Ahmed’in-ki

یکڭﻨوا

 onun-ki

ىكنود

 dün-kü

ىكنوگوب

 bugün-kü

(5)

Türkçe olan bu aitlik eki günümüz yazısında da bitişik olarak yazılır. Bu,

Farsçadan dilimize geçmiş olan ve ayrı yazılan bağlaç niteliğindeki “ki”

ile karıştırılmamalıdır.

Bu “ki”, Osmanlı Türkçesi metinlerinde (مﻪممك) şeklindedir;

günümüz yazısında da ayrı yazılır.

(6)

 ﻪك مدروگ

 gördüm ki

 ﻪك وش

 şu ki

 ﻪك رد ﻩ دكمليب

 Bilmektedir ki

Daha fazla örnek için bkz.:

Yılmaz, Ali; Akkuş Mehmet, Güngör, Zülfikar, İslamoğlu, Abdülmecit, Osmanlı Türkçesi, Ankara Üniversitesi Uzaktan Eğitim Yayınları, Ankara 2011.

Timurtaş, Faruk Kadri, Osmanlı Türkçesi Grameri, Alfa, İstanbul 1999.

Develi, Hayati, Osmanlı Türkçesi Kılavuzu, Kitabevi, İstanbul 2002.