Baz› bilim adamlar› vard›r, bildiklerini herke-se ö¤retmek için ellerinden geleni esirgemezler. Bu insanlar yaflamlar›n›, bilimi yayg›nlaflt›rmak, gençlerin bilime olan susam›fll›¤›n› gidermek için ay›rm›fllard›r. Dr. Selçuk Alsan, ülkemizin bilim ordusunun kalemlerinden, bu meçhul askerlerin-den biriydi.
1934 y›l›nda Gemlik’te dünyaya merhaba de-di, ama çocukluk ve gençlik y›llar› ‹stanbul’da, Kandilli ve Üsküdar’da geçti. Ortaköy’de Gazi Os-man Pafla Ortaokulu’nda ve Kabatafl Lisesi’nde okudu. 1951’de Haydarpafla Lisesi’nden pekiyi dereceyle mezun oldu. Zaten, ilkokulun birinci s›-n›f›ndan t›p fakültesinin son s›n›f›na kadar 17 y›l-l›k ö¤renim yaflam›nda hep baflar›l› bir ö¤renciydi; bu baflar› onun yaflam›nda sahip oldu¤u ve bun-dan dolay› övünç duydu¤u de¤erlerden biriydi.
1951 y›l›nda, üniversite girifl s›navlar›nda Türkiye çap›nda en yüksek puan› ald› ve çocuklu-¤undan beri hayalini kurdu¤u ‹stanbul Üniversite-si T›p FakülteÜniversite-si’ne girdi. Alt› y›l sonra, 1957 y›-l›nda genç bir doktor olarak bu okulu da pekiyi dereceyle bitiren üç kifliden biriydi Selçuk Alsan. Üniversite y›llar›nda, kitap alabilmek için yazlar› de¤iflik ifllerde çal›fl›r; yeme¤e para harcamaz, K›z›lay’›n aflevinde karn›n› doyurur ve bu yolla ar-t›rd›¤› paray› yine kitaba yat›r›rd›. Dr. Selçuk Al-san’›n kitap aflk› ölene de¤in devam etti. Evinde-ki tek hazinesi Evinde-kitaplar›yd›. Ölümünden sonra, kendi iste¤i do¤rultusunda bu kitaplar› TÜB‹-TAK’a ba¤›flland›.
Askerli¤ini yedek subay olarak yapt›. Daha sonra, 1959-1964 y›llar› aras›nda, ABD’de Temple Üniversitesi Albert Einstein T›p Merkezi,
New York Downstate ve Iowa Üniversiteleri’nde, iç hastal›klar› dal›nda, befl y›l boyunca asistanl›k yapt›. 1965’te de iç hastal›klar› uzman› oldu. Sonraki dört y›l Montreal’de t›p çal›flmalar›na de-vam etti. Montreal Üniversitesi Deneysel T›p Ens-titüsü’nde, Prof. Hans Selye’nin yan›nda geçen y›llar›ndan özel bir önemle sözederdi.
1969 y›l›nda ülkesine dönen Dr. Alsan, 1971 y›l›na de¤in Hacettepe Üniversitesi T›p Fakültesi ‹ç Hastal›klar Anabilim Dal›’nda ö¤retim görevli-si olarak çal›flt›. 1971 y›l›nda TÜB‹TAK’a girdi. Bu ad›m Dr. Alsan’›n yaflam›ndaki dönüm nokta-s›yd›; çünkü TÜB‹TAK’ta t›p enformasyon uzma-n› olarak çal›flmas›uzma-n›n yauzma-n› s›ra Bilim ve Teknik dergisine de yaz›lar yazacak, çeviriler yapacakt›. Dergi onun için flu anlama geliyordu: Bildiklerini, milyonlarla paylaflabilece¤i bir olanak. Hemen kollar› s›vad›; Bilim ve Teknik dergisinin, popüler bilim yay›nc›l›¤›nda Türkiye’nin en önde giden yay›n› olmas›nda büyük eme¤i geçen editör Nüvit Osmay’›n yönlendirmesiyle Aral›k 1971’de, 49. say›da, "Niçin ve Ne Görmekteyiz?" bafll›kl›, Dr. Colin Blakemore’e ait makaleyi, New Scien-tist’den çevirdi. Dr. Alsan’›n, Bilim ve Teknik der-gisindeki bu ilk yay›n›, genlerin ve çevrenin gelifl-memizdeki göreli rolleri üzerindeki tart›flmalar› yak›ndan ilgilendiren bir buluflu anlat›yordu. Dr. Alsan, sonraki 29 y›l boyunca, hatta ölene de¤in Bilim ve Teknik’e yazmaya devam etti. Ne büyük bir birleflmedir ki, Aral›k 2000’de, derginin 397. say›s›nda Dr. Alsan yine gen teknolojisini yak›n-dan ilgilendiren, Science’den çevirdi¤i bir maka-leyle okuyucular›na veda ediyordu. Makalesi, "Doku Mühendisleri Kemik Oluflturuyor"
bafll›¤›-n› tafl›yordu. Bu yaz›s›nda, doku mühendisli¤inin ilk büyük uygulamalar›ndan biri olan kemik ona-r›m›n›, yeni ara maddeler kullan›larak kemik bü-yümesinin h›zland›r›ld›¤›n›, gen tedavisinin, ke-mik oluflturma proteinlerinin ve kök hücrelerin kemik onar›m›ndaki yerini Dr. Alsan hasta yata-¤›ndan okuyucular›na müjdeliyordu. Bu son yaz›-s›n› 1 Aral›k 2000’de gördü ve 3 Aral›k’ta her-kese veda edip gitti.
Dr. Alsan’›n mutlulu¤una mutluluk katan bir olay› sizlerle paylaflmak isteriz. 1987 y›l›nda Bi-lim ve Teknik dergisince düzenlenen okuyucu an-ketinde Selçuk Alsan’›n bilmeceler köflesi okuyu-cular›m›z›n en be¤endi¤i köflelerden biri, hatta birincisi seçildi. Selçuk Alsan, anketin sonucunu ö¤rendi¤inde sevinçten havalara uçtu. Bir popü-ler bilim yazar›n›n tadaca¤›, elde edece¤i daha önemli ne olabilirdi ki? Okuyucusu onu birinci seçmiflti. Bu sevincini herkesle paylaflt›; hatta ki-taplar›na yazd›¤› biyografisinde bile Dr. Alsan bu anketin sonucuna hep yer verdi.
Yaflam›n› bilime, bilimsel ve edebi içerikli ki-taplar yazmaya adayan Selçuk Alsan Hoca, 2000 y›l›n›n bafllar›nda, TÜB‹TAK’tan emekli olduktan sonra da TÜB‹TAK Baflkan› Prof. Dr. N. Kemal Pak’›n teklifiyle yine kurumunda dan›flman ola-rak çal›flmalar›n› sürdürdü, dergisinde yaz›lar›n› yazmaya, ç›kt›¤› son yolculu¤una de¤in devam et-ti. Bilim ve Teknik dergisine y›llar y›l› haz›rlad›¤› bilimin hemen her konusunu ilgilendiren yaz›lar›, satranç, dama ve bilmeceler köfleleri onu okuyu-cular›n›n ve dostlar›n›n gözünde ölümsüz k›l›yor. Sana özlemle güle güle diyoruz Selçuk Hoca.
G ü l g u n A k b a b a
44 Ocak 2001 B‹L‹MveTEKN‹K
