SHB335 Afetlerde Psikososyal Destek Hizmetleri
Psiko Sosyal Destek
Doç. Dr. Melahat DEMİRBİLEK Ankara Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü
Psikososyal Destek Nedir?
• Psikososyal kelime anlamıyla birbirini sürekli etkileyen psikolojik ve sosyal etkilerin hareketli ilişkisi anlamına gelmektedir.
Afetlerde Psikososyal Destek
• Afet sonrası ortaya çıkabilecek psikolojik uyumsuzlukların önlenmesi, aile ve toplum düzeyinde ilişkilerin yeniden kurulması ve geliştirilmesi, normal yaşamlarına dönmeleri için güçlendirilmeleri, gelecekte
muhtemel afet ve acil durumlarla başa çıkma becerilerinin artırılması ve yardım çalışanlarının desteklenmesini içerren çok disiplinli
hizmetler bütünüdür.
Psikososyal desteğin Esasları
• Afetten etkilenenlere psikososyal destek vermek
• Yardım çalışmalarını, etkilenen popülasyonun sosyal, kültürel koşullarına uygun devam ettirmek
• Etkilenenlerin ihtiyaç duydukları bilgileri vermek
• Etkilenenlerin ihtiyaçlarının karşılanması için hizmetleri kanalize etmek
• Yardım çalışanlarına yönelik ekip ilişkileri, iletişim becerileri bilgilerini akatarmak
Psikososyal Destek ne Değildir?
• Psikolojik ya da psikiyatrik tedavi değildir
• Kronik, psikotik rahatsızlıklar konusunda bir danışmanlık ya da terapi değildir.
Psikososyal Müdahale
• Afet sonrasında etkilenen bireylerin normal yaşantılarına geçiş
sürecini hızlandırmak ve gereksinimleri belirlemek suretiyle gelecekte ortaya çıkması muhtemel afetlerle başa çıkma ve iyileşme
becerilerinin geliştirilmesine yönelik faaliyetler ve hizmetlerdir.
Psikososyal Müdahale Araçları
• İhtiyaç ve kaynak değerlendirmesi
• Psişkolojik yardım
• Sevk etme ve yönlendirme
• Bilgi merkezi oluşturma
• Toplumu harekete geçirme
• Sosyal projeler
• Eğitimler
• Çalışanlara destek
Psikososyal Müdahalelerde Temel ilkeler
• Toplumsal bakış açısıyla bu konuda eğitim almış uzman kişilerce yürütülür
• Afetten etkilenenler pasif mağdurlar olarak değil, hayatta kalmayı başarmış güçlü kişiler olarak algılanır
• Müdahalenin tamamında afetten etkilenenlerin kapasitelerinin gelişimi ve hizmetlerin sürdürülebilirliğini sağlamak esastır
• Müdahaleler özel gereksinimlerin ortaya çıktığı durumlar dikkate alınarak planlanır
• Yardıma ihtiyaç duyanlara daha hızlı ulaşabilmek amacıyla ekip personeli, yerel personel ve gönüllülere öncelik verilir
• Yerel çalışanlar ve yerel organizasyonlar; yerel halkın öncelikleri, endişeleri ve ihtiyaçları konularında güvenli bilgi almak için
değerlendirilir
• Yardım çalışanlarına hazırlık döneminde stresle başa çıkma, iletişim, kişisel bakım vb. bilgilerin aktarılmasına dikkat edilir.
Kaynak
• Afetlerde Psiko Sosyal destek Uygulama Rehberi (2008). Türk Kızılayı, 1. Basım. Ankara.
