SHB335 Afetlerde Psikososyal Destek Hizmetleri
TANIMLAR
Doç. Dr. Melahat DEMİRBİLEK Ankara Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü
Afet
• Yaygın biçimde can kaybı, fiziki, ekonomik veya çevresel kayıplara neden olan, toplumun işlevselliğinde ciddi bozulmalar oluşturan ve yerel kaynaklar ile başa çıkılamayan olağan dışı durumlardır.
Afet Kültürü
• Bireylerin her türden doğa olayı ve bunların en az zararla nasıl atlatılacağı, afetler öncesi sırası ve sonrasına ne tür çalışmalar yapılabileceğini anlatan bir kavramdır.
Afet Yönetimi
Afetlerin önlenmesi ve zararlarının azaltılabilmesi için afet öncesi, afet sırası ve afet sonrasında yapılması gereken idari, yasal ve teknik
çalışmaları belirleyen ve uygulamaya aktaran, bir olay zamanında, uygulama yapabilmeyi sağlayan ve her olaydan çıkarılan derslerin ışığında mevcut sistemi geliştiren yönetim biçimidir.
Acil Durum
• Olumsuz etkilerini en aza indirmek için acil önlemler alınmasını gerektiren beklenmedik ve ani gelişen olaydır.
• Yerleşim birimlerinin, kurum ve kuruluşların iş yapma kapasitesini ciddi bir şekilde durdurma potansiyeli veya etkisi olan büyük
olaylardır.
İlk Yardım
• Herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması yada durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla, olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın, mevcut araç ve gerekçelerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.
Acil Yardım
• Hasta ve yaralılara acil tedavi ünitelerinde doktor ve sağlık personeli tarafından yapılan tıbbi müdahalelerdir .
Tehlike
• Can ve mal kayıplarına neden olmak ile birlikte toplumun sosyo- ekonomik düzen ve etkinliklerine, doğal çevreye, doğal, tarihi ve kültürel kaynaklara zarar verme potansiyeli olan doğal, insan ve teknolojik kökenli oluşum, olay veya olaylar zinciridir.
Risk
• Bir tehlikenin belli bir zaman ve mekânda gerçekleşmesi durumunda tehdit altında olan unsurların (bölgenin sakinleri, özellikleri,
etkinlikleri, özgün tesisleri, tabi ve kültürel kaynakları vb.) alacağı hasarın düzeyine bağlı olarak oluşacak potansiyel kayıplardır.
Risk Azaltma ve Risk Yönetimi
• Kayıp ve risk azaltma (zarar azaltma), hazırlık, tahmin ve erken uyarı, afetler konusunda bilgi ve bilinç sahibi olmak gibi afet öncesi önleme ve korumaya yönelik olan çalışmalara denilir.
• Tehlike önleme, sakınma ve zarar azaltma çalışmaları risk azaltma adı altında toplanır. Risk azaltma çalışmalarına afetlere hazırlık çalışmaları da eklenince bütün bu çalışmaların tümüne risk yönetimi denilir.
Kriz Yönetimi
• etki analizi, müdahale, iyileştirme, yeniden yapılanma gibi afet sonrası hayatı ve işleyişi düzeltmeye yönelik olarak yapılan çalışmalardır.