SHB335 Afetlerde Psikososyal Destek Hizmetleri
Afetlerde Sosyal Hizmet 1
Doç. Dr. Melahat DEMİRBİLEK Ankara Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü
Afetlerde Sosyal Hizmet
• Afet durumlarında sosyal hizmetler geniş anlamıyla, bu gibi
durumlarda zarar gören bireylere, gruplara, ailelere, topluluklara ve toplumlara sağlık, eğitim, sosyal güvenlik sektörlerinde verilen tüm
hizmetleri ifade etmektedir. Bu kapsam içinde sosyal yardımlar ve özel ihtiyaç gruplarına verilen bakım, sağaltım ve rehabilitasyon hizmetleri de bulunmaktadır (Tuncay, 2004, s. 27).
• Afet sonrası hayat kurtarmaya yönelik müdahaleler ile hayatı
sürdürmeye yönelik ihtiyaçların sağlanması ve normalleşme sürecinin gereklerini yerine getirmek sosyal hizmetin başta gelen işlevlerini
oluşturmaktadır (Tuncay, 2004)
Afet Öncesi
• Afet öncesi çalışmalarda yapılması gerekli, başta gelen görev,
insanların afetlere karşı hazırlıklı olmalarında ve bu konuda bilinç geliştirmelerinde yardımcı olmaktır. Sosyal hizmet uzmanları
bireylerle, ailelerle, gruplarla ve örgütlerle çalışarak bu sorumluluğu yerine getirmektedirler (Tuncay,2004)
• Bunun için, örgütlerde, örgütler arası bağlarda, geniş sosyal yapılarda değişiklik yapılarak afetin etkilerini hafifletici ya da ortadan kaldırmaya yönelik önlemler alınır. Bunun yanı sıra, afete mikro ve makro
düzeylerde hazırlık yapma, bireylerin karşılaştıkları olaylarla baş etme becerisini artırırken, olası psikolojik baskıları da azaltmaktadır (Tuncay, 2004).
Afet Sırasında
• Afet sırasında sosyal hizmetlerle ilgili kurumlara önemli görevler düşmektedir. Afetten etkilenen insanların barındırılması ve temel ihtiyaçlarının karşılanması, çocuk, yaşlı ve engelliler gibi özel ihtiyaç gruplarının acilen koruma ve bakım altına alınması ve bu yönde
ailelere yardımcı olunması gerekmektedir (Tuncay, 2004, s.29).
•
• Korunma ihtiyacı içindeki çocuk, yaşlı ve engelliler devletin öncelikli sosyal hizmet uzmanlarının görevidir (Tuncay, 2004, s.29).
• Bununla birlikte yardımların depolanıp düzenli olarak dağıtılması, afet nedeniyle halkta oluşan şokun giderilmesi yönünde girişimlerde
bulunulması ve bu amaçla çeşitli programlar geliştirilmesi afet sırasındaki mesleki çalışmalarda başta gelenlerdir.
• Afet sırasında sosyal hizmetin öncelikli görevlerinden biri de, afetin yol açtığı maddi kayıpların telafisi ve temel ihtiyaçların karşılanmasının
yanı sıra kaynak sistemlerle müracaatçı grupları arasında bağlantı kurmak ve çoklu düzeydeki hizmetlerin koordinasyonunu
sağlamaktadır (Tuncay, 2004, s.27).
KAYNAK
• Tuncay, Tarık (2004). Afetlerde Sosyal Hizmet. Ankara: Özbay Mat.