17.02.2017
I.Süleyman (1520-1566)
Tahta Geçme Yaşı:
25.11
Saltanat Süresi:46
Saltanat
Sonundaki
Yaşı:71.10
Ölüm Yaşı:71.10
ÖNEMLİ OLAYLARI
İÇ İSYANLAR
Canberd Gazali, Yavuz tarafından Şam valiliğine atanmıştı. Kanuni’nin batıda uğraşmasından
yararlanarak isyan etmiş, fakat başarılı olamamıştır(1521)
İkinci vezirlikten vezir-i azamlığa getirilmeyen Ahmet Paşa vali olarak gönderildiği Mısır’da isyan etti. Fakat isyanı bastırıldı.(1524)
Safevi etkisiyle vergilerin ağırlığını bahane
ederek isyan eden Baba Zünnun başarılı
olamadı(1527)
Kalender Çelebi tarafından Maraş çevresinde
çıkan isyanda kısa sürede bastırıldı(1527)
2010-LYS
BATIDAKİ FAALİYETLER
Kanuni tahta geçtiğinde doğu da ciddi bir sorunla karşılaşmadı. Bu sebeple ilk önce batıyla ilgilendi. Bu sırada Avrupa’ da;Venedik eski gücünü kaybetmiş,
Portekiz ve İspanya onun yerini almıştır. Macaristan’ın yanında Avusturya Arşidükalığı ortaya çıkmıştır.Kutsal Roma-Germen imparatorluğu Osmanlı Devleti’nin en güçlü rakibi haline gelmiştir.
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN (1520-1566)
BATI SEFERLERİ
Belgrad’ın fethi (1521)
Macar kralı, akrabası olduğu Kutsal Roma-Germen imparatoru
Şarlken’e güvenerek vergisini ödemediği gibi,giden Osmanlı elçisini de öldürttü.Bunun üzerin
sefere çıkan Kanuni, şehri karadan ve nehirden kuşatarak
ele geçirdi.
Devleti, Avrupa’ya yapacağı seferler için bir üs elde ettiği gibi, Macaristan yolu da açıldı.
Macar Seferi ve Mohaç Meydan Savaşı (1526)
Belgrad’ın fethiyle Osmanlı Macar ilişkileri bozulmuştu.Ayrıca Macar kralı
ak-rabası olan Şarlken’e güvenerek düşmanca hareket ediyordu. Bu sırada
Şarlken’e esir düşen Fransa kralı Fransuva da yardım iste-mişti.
Sonuçları:1- Macaristan’ın fethiyle birlikte Orta Avrupa da Osmanlı
egemenliğine girdi.2-Macaristan Osmanlı Devleti’ne bağlı bir krallık
haline getirildi.3-Osmanlı Devleti Avusturya ile karşı karşıya geldi.
I.Viyana Kuşatması (1529)
Sebebi:Avusturya Arşidük’ü Ferdinand’
ın akrabalık dolayısıyla hak iddia
ederek Budin’i işgal etmesi
8
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN (1520-1566)
BATI SEFERLERİ
Büyük Alman Seferi (1532)
Sebebi: Avusturya Arşidük’ü Ferdinand’ın Macar kralı olarak tanınmasını istemesi
ve Budin’i kuşatması.
İstanbul Antlaşması (1533) Not: Bu antlaşmayla
Avusturya Osmanlı üstünlüğünü kabul etmiş
oldu.
Macar (Avusturya) seferi (1541)
Sebebi: Macar kralının ölmesi üzerine Ferdinand’ın Budin’e
saldırması 1-Budin Beylerbeyliği (Güney Macaristan) 2-
Erdel beyliği(Orta Macaristan) 3-Kuzey
Macaristan
(Avusturya’nın elinde)
Fransa’ya Kapitülas- yonlartanınması
(1535)
Amacı: Avrupa Hıristiyan birliğini bozmak, Akdeniz
limanlarını canlandırmak,
Fransız limanlarından da
faydalanarak Osmanlı ticaret mallarını Avrupa’ya
aktarmak.
Zigetvar Seferi (1566)
Sebebi:
Avusturya’nın vergilerini öde-
memesi ve düşmanca tavırları
10
Zaman büyük bir öğretmendir; ne
yazık ki bütün öğrencilerini öldürür.
(Curt Goetz)
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN'IN MORA VALİSİ BALİ BEY'E FERMANI
"Her iyiliğin kaynağı adalettir.Adil olmayan kişinin elinden çıkan iş,kötü iştir. Peygamberimiz "Bir günün adaleti yetmiş yıllık ibadetten üstündür" buyurmuştur.Öyle insanlar var ki ellerinde fırsat yok iken salih, abid ve zahit
görünürler,ellerine fırsat geçince nemrut kesilirler, ..Hizmetinde kullandığın adamların dış hallerine
aldanma!Mala muhabbet göstereni devlet hizmetinde
kullanma! Zira o adamlar ki,Allah'ın bana emanet ettiği halkı ezerler,Kıyamet günü sorumlu benim!...
Ey Gazi Bali Bey ; mansıbımın geliri masrafıma yetmez diye gam çekme.Ne dileğin varsa
benden iste.Sana emanet ettiğim askerlerimin ve tebamın gençlerini evlat,ihtiyarlarını baba, yaşlılarını da kardeş bil...Bilhassa fukaraya şefkat ve muhabbetle ihsan kapılarını aç..."
2010-YGS
"Bilgi olmayan yerde
cehalet ilim olur."
GEORGE B. SHAW
Konfor, bir misafir olarak gelir,
gitmemek için elinden geleni yapar,
sonunda bizi esir ederek kalır.
(Lee S. Bickmore)
Bir hikmet erbabı, ilmi sevmekle beraber
yaşının büyük olmasından dolayı utanan
bir ihtiyara,şu ikazı yapmıştı :
-Ey kişi, ömrünün sonunda, ömrünün
evvelinden daha faziletli bir halde olmaktan
mı utanıyorsun ?
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN
(1520-1566)
DOĞU SEFERLERİ
I.İRAN (IRAKEYN) SEFERİ (1534)
Tebriz,Van ve Bağdat’ı ele geçirildi.
II.İRAN SEFERİ (1548)
Van ve Tebriz’ geri alındı.
III.İRAN (NAHCİVAN) SEFERİ (1554)
AMASYA ANTLAŞMASI (1555)
Bağdat, Karabağ, Revan ve Karabağ
Osmanlılarda kalacak.
İran’la yapılan ilk resmi antlaşma
İran seferleri ile Osmanlı Devleti Basra Körfezine kadar ulaştı.Bağdat
gibi önemli bir şehir ele geçirildi.
HALK İÇİNDE MUTEBER BİR NESNE YOK DEVLET GİBİ,OLMAYA DEVLET CİHANDA
BİR NEFES SIHHAT GİBİ.
Kanuni Devri
Osmanlı Devleti ile Kırım arasındaki
bağlantıyı engelleyen Kili ve Akkerman kaleleri II.Bayezit döneminde
Boğdan’dan alındı.
KANUNİ DÖNEMİNDE DENİZLERDEKİ GELİŞMELER A-Osmanlı Deniz Gücü
Cem Sultan’ın vefatından sonra batıda daha rahat bir politika izleyen II. Beyazid 1499’da donanmasını Akdeniz’e gönderdi. İnebahtı, Modon, Koron ve
Navarin kalelerini aldı. Ayrıca Venedik donanması yenilerek Ayamavra ve Kefalonya adaları da geri alındı.Alınan yerler Osmanlı Devleti’nde kalmak şartıyla antlaşma sağlandı. (1502)
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN
(1520-1566)
DENİZ SEFERLERİ
RODOS’UN FETHİ (1522)
Not:Rodos’un fethiyle Sen Şövalyeleri Jan
Malta adasına taşındılar
CEZAYİR’İN OSMANLI DEVLETİ’NE
KATILMASI (1534)
Cezayir’den İstanbul’a
çağrılan Barboros Kaptan-ı Deryalığa
getirildi.
PREVEZE DENİZ SAVAŞI (1538)
Sonuçları: a- Akdeniz bir Türk gölü haline geldi b-
Venedikliler Osmanlı Devleti ile
tazminat ödeyerek barış
yaptılar c- Venedikliler,
Dalmaçya kıyılarında ve Mora’da bazı
adaları Osmanlılara
bıraktılar.
TRABLUSGARB
’IN FETHİ (1551)
Şarlken’in Sen Jan Şövalyelerin
e verdiği bölge Turgut
Reis tarafından
fethedildi.
CERBE DENİZ SAVAŞI (1560)
Cerbeadası kıyısında yapılan savaşta
Turgut Reis, Andrea Dorya komutasındaki
Haçlı donanmasını
ağır bir yenilgiye
uğrattı.
MALTA KUŞATMASI
(1565)
Kuşatma sırasında Turgut Reis’in
şehit olmasıyla,kuş
atma kaldırıldı.
Sakız Adasının fethi (1566)
Cenevizliler- alınmıştır. den
Ege denizindeki
Osmanlı hakimiyeti
güçlenmiştir.
25
KANUNİ DÖNEMİ
Preveze
Malta
2012-LYS
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN (1520-1566)
HİNT DENİZ SEFERLERİ (1538-1553)
Sonuçları: a-Yemen,Eritre ve Sudan sahilleri ile Habeşistan’ın
bir kısmı Osmanlı topraklarına katıldı. b-Kızıldeniz Osmanlı
denetimine girdi.
Hint Deniz Seferlerinde Osmanlı Devleti’nin başarılı olamamasının sebepleri şunlardır:
a-Hindistan’daki Müslüman devletlerin Osmanlılara yardım etmemeleri b-Osmanlı gemilerinin okyanus şartlarına dayanıklı olmamaları c-Seferlerin daha çok
yardım amacıyla yapılması ,askeri ve siyasi amaç güdülmemesi d-Osmanlı devlet adamlarının bu seferlerin ekonomik önemini kavrayamamaları.
29
HİNT DENİZ SEFERLERİ
3-Osmanlı-Fransa İlişkileri
Kanuni daha önce Fransa Kralı’nın yardım isteği ile Macar seferine çıkmış, esaretten
kurtulmasını sağlamıştı. Fransa kralı Fransuva bu kez Kanuni’den bazı imtiyazlar istedi. Fransızların Kapitülasyon, Osmanlıların İmtiyazat-ı Mahsusa (Uhud-u Atika) dedikleri antlaşma
yapılmıştır.(1535)
Tanınan ayrıcalıklar
şunlardır:a-Fransız ticaret gemileri Osmanlı sularında serbestçedolaşabilecekler, istedikleri limanlara
girebilecekler. b-Fransız tüccarlardan daha az vergi alınacak c-Fransız tüccarları arasındaki davalara Fransız mahkemeleri bakacak d-
Türklerle Fransızlar arasındaki davalara Türk mahkemeleri bakacak,ancak bir tercüman
bulundurulacak.
e-Osmanlı ülkesinde ölen Fransız tüccarın
malları varislerine kalabilecek. f-Aynı
haklardan Türk tüccarları da Fransa’da
yararlanacak.g-Antlaşma hükümdarlar sağ
kaldıkları müddetçe yürürlükte kalacak.
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN (1520-1566)
Fransa’ya Kapitülasyonlar tanınması (1535)
Amacı: Avrupa Hıristiyan birliğini bozmak, Akdeniz limanlarını canlandırmak, Fransız
limanlarından da faydalanarak Osmanlı ticaret mallarını Avrupa’ya aktarmak.34
Not:Kapitülasyonlar,1740 yılında I.Mahmut
zamanında sürekli hale getirildi.1838 yılında
yapılan Balta Limanı Antlaşmasıyla
kapitülasyonlar özellikle İngiltere lehine
genişletilmiştir.
II.SELİM (1566-1574) AFRİKA’DA GELİŞMELER
Süveyş Kanalı projesi (1568-1569)
Tunus’un fethi(1574)
III.MURAT (1574-1595) AFRİKA’DA GELİŞMELER
Fas’ın Osmanlı himayesine alınması (1578)
36
II.SELİM (1566-1574) BATIDA GELİŞMLER
Sakız adası’nın alınması (1566)
Yemen’in yeniden alınması (1568)
Endonezya seferi(1569) Don-Volga ve Süveyş Kanalı
projeleri(1568-1569) Kıbrıs’ın fethi(1571)
İnebahtı Deniz savaşı(1571) Tunus’un fethi(1574)
III.MURAT (1574-1595) BATIDA GELİŞMELER
Fas’ın Osmanlı himayesine alınması(1578)
Lehistan’ın Osmanlı himayesine alınması(1575)
İngiltere’ye Kapitülasyon verilmesi (1580)
37
II.SELİM (1566-1574) DOĞUDA GELİŞMLER
Yemen’in yeniden alınması (1568)
Endonezya seferi(1569)
Don-Volga nehirlerini birleştirme projesi (1568-1569)
Orta Asya Türkleri ile bağlantı kurulmaya, İran seferlerinde donanmadan
yararlanılmaya çalışılmıştır.
Kıbrıs’ın fethi (1571)
Akdeniz’de Osmanlı egemenliği güçlenmiştir.
III.MURAT (1574-1595) DOĞUDA GELİŞMELER
1577-1590 Osmanlı İran Savaşı ve Ferhat Paşa
Antlaşması
Bu antlaşma ile , Doğu'da en geniş sınırlara ulaşılmıştır.
38
Ya ümitsizsiniz .
Ya da ümit sizsiniz.
Ya çaresizsiniz.
n
Ya da çare sizsiniz.
n
Behçet Necatigil
“1300’lü yıllarda Gırnata (Granada)’da Yusuf
Ebu’l Hallac tarafından yaptırılan, bir
üniversitenin giriş kapılarından birinin nefis
kitabesinde şunlar okunmaktadır;
“Dünya hayatı şu dört şey üzerinde
dayanıp durur.”
1-Hikmet sahiplerinin taşıdığı ilim; 2-
Yetkili kimselerin göstereceği adalet; 3-
İyi ve salih kimselerin duası;
4-Yiğitlerin cesareti;
“ Bir işin yapılmasını istiyorsanız, o
işi meşgul bir insana verin”
nChurchill
n Churchill
Cem Sultan olayı-Şah Kulu İsyanı-Boğdan Seferi ve Kili ve Akkerman’ın fethi -Sapienza Deniz Savaşı Osmanlı-Memlük Savaşı
1. Belgrad’ın fethi-Amasya Antlaşması-Büyük Alman Seferi-I.Viyana Kuşatması-Mohaç Savaşı 2. Zigetvar Seferi-Preveze Deniz Savaşı
3. Hint Deniz Seferleri
-İran Seferi ve Çaldıran Savaşı-Dulkadiroğullarına son verilmesi-Mısır Seferi -Mercidabık Savaşı- Ridaniye Savaşı-Kutsal Emanetlerin İstanbul’a getirilmesi
Sakız adası’nın alınması (1566)-Yemen’in yeniden alınması (1568)-Endonezya seferi(1569) Don-Volga ve Süveyş Kanalı projeleri (1568-1569) -Kıbrıs’ın fethi(1571)-İnebahtı Deniz savaşı(1571)
Tunus’un fethi(1574)
Lehistan’ın Osmanlı himayesine alınması(1575) Fas’ın Osmanlı himayesine alınması (1578) İngiltere’ye Kapitülasyon verilmesi (1580)
Osmanlı Devleti ile İran arasında yapılan ilk
resmi antlaşmadır. İran seferleri ile Osmanlı
Devle-ti Basra Körfezine kadar ulaştı.
Bağdat gibi önemli bir şehir ele
geçirildi.(1555)...
Bu antlaşmayla Avusturya Osmanlı
üstünlüğünü kabul etmiş
oldu(1533)...
1461 Trabzon’un fethi 1516 Mercidabık Savaşı
1473 1517
1480 Otranto Seferi 1538 Preveze Deniz
Savaşı
1484 1571
1514 Çaldıran Savaşı 1571 İnebahtı Savaşı
Kili ve Akkerman kaleleri alındı
Modon,Koron ve İnebahtı kaleleri alındı.
Arnavutluk’un fethi
Cem Sultan olayı
Şah Kulu isyanı
Aşağıdaki dört olay bir padişah,kalan da başka padişah dönemine aittir.Tespit edip, yazınız.
Otlukbeli Savaşı
Ridaniye Savaşı
Mohaç Savaşı
İnebahtı Savaşı Fatih
Yavuz
Kanuni
II.Selim
Olayları padişahlarla eşleştiriniz. X işareti ile belirleyiniz.
Aşağıdaki gelişmeler hangi olaya sebep olmuştur?
Bu yenilgiden sonra Akkoyunlular
yıkılma sürecine girmişlerdir.
Doğu Anadolu Osmanlı egemenliği altına
girmiş
Anadolu’da Türk birliğinin sağlanması
açısından önemli bir adım atılmıştır.
………
Aşağıdakilerden hangisi Kanuni dönemi
olaylarından biri değildir?
A) Preveze Savaşı
B) Kıbrıs’ın fethi
C) Belgrad’ın fethi
D) Mohaç Savaşı
Yanlış cevap verdiniz. Soruya geri dönünüz.
Doğru cevap verdiniz bir sonraki soruya
geçiniz.
Kanuni Devri’nde hangi devlete
kapitülasyonlar verilmiştir?
A) Almanya
B) İngiltere
C) Fransa
D) Macar Krallığı
Yanlış cevap verdiniz. Soruya geri dönünüz.
Doğru cevap verdiniz bir sonraki soruya
geçiniz.
Aşağıdakilerden hangisi batıdaki gelişmelerden biri değildir?
A) Macar Seferi
B) Büyük Alman seferi
C) Irakeyn seferi
D) Zigetvar Seferi
Yanlış cevap verdiniz. Soruya geri dönünüz.
Doğru cevap verdiniz bir sonraki soruya
geçiniz.
Hint Deniz Seferleri hangi ülke
üzerine yapılmıştır?
A)İspanya
B)Portekiz
C)İngiltere
D)Fransa
Yanlış cevap verdiniz. Soruya geri dönünüz.
Doğru cevap verdiniz bir sonraki soruya
geçiniz.
Rodos’un fethinden sonra Sen Jan Şövalyeleri Papa tarafından nereye yerleştirilmiştir?
A) Malta
B) Mısır
C) Korsika
D) Kıbrıs
Yanlış cevap verdiniz. Soruya geri dönünüz.
Doğru cevap verdiniz bir sonraki soruya
geçiniz.
Kanuni döneminde İran’la (Safevi Devleti) yapılan Antlaşma hangisidir?