UNESCO DAİMÎ BİNASI (Paris)
M i m a r l a r ı : M A R C E L B R E U E R , B E R N A R D Z E H R F U S S M ü h e n d i s i : P İ E R L U İ G İ N E R V İ G e r e k d ü ş ü n ü ş v e i n ş a a t , g e r e k s e g a y e s i b a k ı m ı n d a n P a r i s ' i n e n e n t e r n a s -y o n a l -y a p ı s ı o l a n U n e s c o î n u n -y e n i evi, 79 ü y e d e v l e t i n t e m s i l c i l e r i v e k o r d i p l o -m a t l ı ğ ı n h u z u r u n d a r e s -m e n h a l k a açı-l a c a k t ı r . B e y n e l m i l e l ş ö h r e t t e b i r m i m a r l a r t o p l u l u ğ u t a r a f ı n d a n d ü ş ü n ü l m ü ş , d ü n y a ç a p ı n d a s a n a t k â r l a r ı n e s e r l e r i v e aza d e v l e t l e r i n b a ğ ı ş l a r ı ile s ü s l e n e n , b i r çok m e m l e k e t l e r d e n g ö n d e r i l e n m a l z e m e ile inşa, tezyin v e t e ç h i z e d i l e n , U n e s c o ' n u n y e n i d a i m î evi, F r a n s ı z h ü k ü m e t i t a r a -f ı n d a n U n e s c o e m r i n e v e r i l e n F o n t e n o y m e y d a n ı k e n a r ı n d a ü ç h e k t a r l ı k b i r y e r k a p l a r . İ k i a n a b i n a m n i n ş a a t ı b i t i r i l m i ş -t i r . İç ç a l ı ş m a l a r ise K l o b e r c a d d e s i n d a k i ş i m d i k i e v d e n t a ş ı n a n a k a d a r b i t e c e ğ i t a h m i n e d i l m e k t e d i r . Y e n i m e r k e z ü ç b i n a d a n m ü t ş e k k i l -d i r . K o l o n l a r ü s t ü n e yükse'-ocek, y e -d i k a t l ı , Y f o r m u n d a v e d u v a r l a r ı c a m d a n y a p ı d a s e k r e t e r l i k y e r l e ş e c e k t i r . D u v a r l a r ı o l u k l u b e t o n , çatısı ise, a k o r d e o n ( K ö ı ü k ) ş e k l i n d e o l u p b a k ı r l a k a p l ı o l a n b i n a k o n f e r a n s l a r i ç i n d i r . N i h a y e t d a i m î d e l e g a s y o n l a r v e gay-rı r e s m î o r g a n i s a z y o n l a r ı b a r ı n d ı r a c a k d ö r t k a t l ı b i r kitle, b u son b i n a , g e ç e n s o n b a h a r d a b a ş l a n m a s ı n a r a ğ m e n , s e n e s o u n d a n evvel b i t m i y e c e k t i r . S e k r e t e r l i k ve k o n f e r a n s b i n a l a r ı b i r «Salle d e s p a s p e r d u s » ile b i r l e ş t i r i l m i ş t i r . 1954 N i s a -n ı -n d a ilk k a z m a d a r b e s i -n d e -n i t i b a r e -n , U n e s c o ' n u n y e n i i k a m e t g â h ı , d ü n y a n ı n en m o d e r n y a p ı l a r ı n d a n b i r i o l m u ş t u r . B ü t ü n âzâ d e v l e t l e r b a ğ ı ş l i s t e l e r i neş-r e t m i ş l e neş-r , i n ş a a t m a l z e m e s i , m e neş-r m e neş-r , çi-m e n t o , taş, s t ü d y o , çi-m u t f a k , a s a n s ö r teç-hizatı, ı s ı t m a t e s i s a t ı , m o b i l y a v e bey-n e l m i l e l b i r o r g a bey-n i z a s y o bey-n i ç i bey-n l ü z u m l u eşya. Ş i m d i y e k a d a r t a h a k k u k e t t i r i l e n i ş e l e r o n b i r m e m l e k e t i n t e ş e v v ü ş ü ile m e y d a n a g e l m i ş t i r . B u n l a r , A l m a n y a , B e l ç i k a , U.S.A., F r a n s a , B . B r i t a n y a , İtl-ya, N o r v e ç , H o l l a n d a , S a a r , İ s v i ç r e , Çe-k o s l o v a Çe-k y a d ı r . B i n a n ı n d e k o r a s y o n u için h ü k ü m e t -l e r , s a n ' a t e s e r i b a ğ ı ş ı n a d â v e t e d i -l d i . A r a l a r ı n d a n sekizi, altı t o p l a n t ı s a l o n u , k ü t ü p h a n e v e b a s ı n s a l o n u n u n t a n z i m v e t e f r i ş i n i ü z e r l e r i n e a l d ı l a r . D a n i m a r k a U.S.A. F r a n s a İ t a l y a F e d e r a l A l m a n -ya - İ s v i ç r e - s a l o n l a r l a m e ş g u l o l a c a k m i m a r v e d e k o r a t ö r l e r i s e ç t i l e r . İ c r a hey e t i s a l o n u ise, A m e r i k a n h a l k ve h ü k ü m e t i a d ı n a N e w y o r k m o d e r n s a n ' a t m ü -zesi t a r a f ı n d a n t e f r i ş e d i l e c e k t i r .İsveç, k ü t ü p h a n e için t e f r i ş v e mo-bilya m a l z e m e s i b a ğ ı ş l a r k e n , H o l l a n d a b a s ı n s a l o n u n u n t e f r i ş i n i ü s t ü n e a l m ı ş t ı r . A m e r i k a n M a r c e l B r a u e r , İ t l y a n P i e r N e r v i , F r a n s ı z B e r n a r d Z e h r f u s s t a r a f ı n -d a n p r o j e s i y a p ı l a n b i n a n ı n -d e k o r a s y o n u m o d e r n ve e n t e r n a s y o n a l k a r a k t e r e uy-g u n o l a r a k y a p ı l a c a k t ı r . P l â n l a r 5 kişilik h e y e t t a r a f ı n d a n t a s v i b e d i l m i ş t i r . L u c i a Costa ( B r e z i l y a ) - W a l t e r Gro-p i u s ( A m e r i k a ) - L e C o r b u s i e r ( F r a n s a ) S v e n M a r k o l i u s ( İ s v e ç ) - E r n e s t e R o g e r s ( İ t a l y a ) - yı t e m s i l e d i y o r l a r d ı . A y r ı c a A m e r i k a l ı E r n e s t o S a a r i n e n ' i n f i k r i alın-dı. T a t b i k a t ı A m e r i k a l ı E u g e n e H. Gal-l i n s e n i d a r e etti. M i m a r l a r b i r çok ş e r a i t i l e k a r ş ı -l a ş t ı -l a r , 18 inci a s ı r d a A s k e r î m e k t e b i i n ş a e d e r k e n J a c q u e s A n g e G a b r i e l t a r a -f ı n d a n h a z ı r l a n a n p l â n l a r ı göz ö n ü n e alıp, o z a m a n b u r a n ı n a r k a s ı n d a m e y -d a n a g e l e n y a r ı m -d a i r e y i t a m a m l a m a k z o r u n d a k a l d ı l a r . — B u y a r ı m d a i r e n i n yarısı, h a r p t e n e v v e l i n ş a e d i l m i ş 7 ş e r k a t l ı iki b l o k l a t e ş k i l e d i l m i ş o l u p , h a l e n sosyal e m n i y e t v e d e n i z t i c a r e t i B a k a n l ı k l a r ı t a r a f ı n d a n k u l l a n ı l m a k t a d ı r l a r . B u y ü z d e n -d i r ki U n e s c o ' n u n m i m a r l a r ı , e ğ i k kol-l a r ı ü ç a y r ı c e p h e v e r e n b i r Y p kol-l â n ı n d a k a r a r k ı l d ı l a r . B u n l a r ı n b i r i F o n t e n o y m e y d a n ı n a k a v s i n e ( p a r a l e l ) m u v a z i d i r . İ n ş a a t t a l i m a t n a m e s i n e r i a y e t e t m e k k o m ş u y a p ı l a r a u y m a k için i n ş a a t ı ta-m a ta-m l a n a n b i n a l a r ı n a z a ta-m î i r t i f a ı 29 M. yi g e ç m e m e k t e d i r . B u n a r a ğ m e n Y. f o r m u o r a y a , P a r i s i g ö r e n b i r e r b ü y ü k p e n c e -r e y e s a h i p 600 b ü -r o y e -r l e ş t i -r m e y e im-k â n v e r m i ş t i r . K o n f e r a n s l a r a t a h s i s edi-l e n y a m u k p edi-l â n edi-l ı b i n a S u f f i r o n c a d d e s i k e n a r ı n d a d ı r . B e t o n a r m e n i n d e k o r a t i f i m k â n l a r ı n ı d e ğ e r l e n d i r m e k için d ü ş ü -n ü l e -n o l u k l u iki y a -n d u v a r , h u s u s î b i r k a l ı p l a m a n ı n izlerini b e l i r t e r e k ç ı p l a k b ı r a k ı l a c a k t ı r . Ö t e k i iki d u v a r ise, sek-r e t e sek-r l i k b i n a s ı d u v a sek-r l a sek-r ı gibi, İ t a l y a n t r a v e r l e n i k a p l a n m ı ş t ı r .
1958 K a s ı m A y ı n d a 10. U n e s c o ge-n e l k o ge-n f e r a ge-n s ı ge-n ı ge-n i ç i ge-n d e t o p l a ge-n a c a ğ ı
bü-y ü k s a l o n d a 1000 k a d a r bü-y e r v a r d ı r . R a d y o v e t e l e v i z y o n i h t i y a ç l a r ı n a u y g u n o l a r a k s a l o n d a , ç a l ı ş m a l a r ı n ı a y n ı a n d a d ö r t d i l d e n t a k i b i m ü m k ü n k ı l a n k a b i n e l e r m e v c u t t u r . D i ğ e r t o p l a n t ı sa-l o n sa-l a r ı da b i r İngisa-liz f i r m a s ı t a r a f ı n d a n a y n ı ş e k i l d e t e ç h i z e d i l e c e k t i r . B u iki b i n a n ı n z e m i n i v e i k i s i n i b i r l e ş t i r e n sa-l o n 14.000 M2 sa-lik b i r s a h a k a p sa-l a r . Mat-b a a , a t ö l y e l e r , s i n e m a , 5 r a d y o v e tele-vizyon i s t a s y o l a r ı , b a s ı n s a l o n u , 142 haricî, 1500 d a h i l î h a t t a s a h i p v e 9 o p e r a t -r i s t a -r a f ı n d a n i d a -r e e d i l e n b i -r t e l e f o n s a n t r a l ı v e b i r y e d e k e l e k t r i k g a n e r a -t ö r ü L o k a n -t a , s n a c k - b a r v e s e k r e -t e r l i k f u a y e s i . P a r i s ü z e r i n e g a y e t g ü z e l b i r m a n z a r a y a s a h i p o l a n 7 inci k a t t a d ı r . B i n k a d a r m e m u r u n ç a l ı ş a c a ğ ı b ü r o l a r , f l ü o r e s a n ışık, t e c r i t l i t a v a n , g r i l i n e l e u m d ö ş e m e v e r a f l a r ı h u s u s î d ü ş ü n ü l m ü ş d o l a p l a r l a m ü c e h h e z d i r l e r . 7 inci k a t ı n d u v a r t e z y i n i için d ö r t t a n ı n m ı ş a r t i s t v a z i f e l e n d i r i l m i ş t i r . S. A f r o ( İ t a l y a ) , K a r i A p p e i (Hol-l a n d a ) , R o b e r t o M a t t a ( Ş i (Hol-l i ) , R u f i n o T o m o y a ( M e k s i k a ) , B i n a n ı n t e z y i n i i ç i n de, U n e s c o U m u m M ü d ü r ü L u t h e r H. E -v a n s , P a r r a P e r e z ( B a ş k a n - V e n e z u e l a ) , Ge-o r g e s S a l l e s ( F r a n s a ) S h a i d S u h r a w a r d . ( P a k i s t a n ) v e S i r H e r b e r t R e a d ( İ n g i l -t e r e ) d e n m ü -t e ş e k k i l b i r b e y n e l m i l e l s a n a t o t o r i t e l e r i n i n f i k r i n i a l ı r . B. Z a h -h r f u s s b u r a d a m i m a r l a r ı , M a r k e l i u s d e 5 1er k o m i t e s i n i t e m s i l e t m e k t e d i r . Ye-dinci k a t t a ç a l ı ş a n s a n a t k â r l a r b u şekil-d e U m u m M ü şekil-d ü r l ü k ç e t a v s i y e e şekil-d i l şekil-d i v e a y n ı ş e k i l d e P i c a s s o , A r p , Miro, N o g u -chi, M o o r e ve C a l d e r b i n a t e z y i n i n e iş-t i r a k e d a v e iş-t e d i l d i l e r . B u s a n a t k â r l a r şu v e y a h u t b u m e k -t e b i n , f a l a n m i l l i s a n a -t -t e m s i l c i l e r i old u k l a r ı için oldeğil, m o old e r n s a n a t ı n old ü n yaca t a n ı n m ı ş t e m s i l c i l e r i , o l d u k l a r ı n -d a n b i n a y ı X X i n c i a s ı r s a n a t v e m i m a r î i f a d e s i n i n b i r s e n t e z i h a l i n e s o k a c a k t ı r . P a b l o P i c a s s o k o n f e r a n s b i n a s ı n ı n f u a y e s i n d e 9 m . y ü k s e k l i ğ i n d e , d u v a r b o y u n c a k o n a c a k 40 k a d a r a h ş a p t a n pa-n o l u k b i r b ü t ü pa-n ü z e r i pa-n d e ç a l ı ş m a k t a d ı r . J o a n M i r o U n e s c o i ç i n y a p t ı ğ ı r e -s i m l e r i -s e r a m i k ç i -s i A r t i g a -s ' a e m a n e t et-ti. 295 p a r ç a k a t ı r s ı r t ı n d a M i r o ' n u n k ö y a t ö l y e s i n d e n B a r s e l o n a ' y a , o r a d a n da, da-ha b a s i t y o l l a r l a P a r i s e n a k l e d i l e c e k t i r . E s e r iki e s a s b i n a a r a s ı n d a k i salon-d a b i r b i r i n i salon-d i k k e s e n iki salon-d u v a r ü s t ü n e k o n a c a k t ı r . Ş u b a t a y ı n d a Q u e r c e t a ( İ t a l y a ) d a n P a r i s e b i r m e r m e r h e y k e l b l o k u g ö n d e -r i l e c e k . İngiliz h e y k e l t -r a ş ı H e n -r y M o o -r e , ü z e r i n d e çalıştığı « D i n l e n e n s i l u e t » a d l ı e s e r i n i n b a h ç e d e k o n a c a ğ ı y e r d e , s e k r e -t e r l i k b i n a s ı n ı n Plazza girişi y a n ı n d a t a m a m l ı y a c a k l ı r . R o x b u r y ' d e ise ( C o n n e c t i c u t A m e r i k a ) , bizzat A l e x a n d e r B a l d e r , p a s l a n -m a z s i y a h ç e l i k t e n -m e ş h u r -m o b i l l e r i n d e n b i r i n i d ö v ü y o r . B u da b a h ç e y i süsleye-cek e s e r l e r d e n b i r i d i r . P a r i s i n b a n l i y ö s ü o l a n M o u d o n ' d a k i a t ö l y e s i n d e J e a n A r p , z e m i n k a t k ü t ü p -h a n e s i n i n d ı ş d u v a r ı n ı s ü s l e y e c e k yük-sek k a b a r t m a ile m e ş g u l d ü r . S e k r e t e r l i k b i n a s ı n ı n a r s a s ı p a r s e l l e r i n d e n b i r i n d e , İ s a m u N o g u c h i , d ü n y a c a t a n ı n m ı ş J a p o n A m e r i k a n h e y k e l -t r a ş ve b a h ç e m i m a r ı , h a l e n b i r X X . a s ı r b a h ç e s i ç i z m e k t e d i r . J a p o n h ü k ü m e t i P a r i s e 82 t o n t a ş g ö n d e r d i . N o g u -chi, b a z ı l a r ı n ı f e n e r , b a z ı l a r ı n ı b a n k o , d e k o r a t i f b i r d e r e e t r a f ı n d a k ö p r ü v e g e ç i t o l a r a k k u l l a n m a k t a d ı r . Ü m i t edi-l i r k i b u yaz, s e k r e t e r edi-l i k y e n i b i n a s ı n a t a ş ı n ı r k e n y e r l e r i n e k o n u r l a r . H a l i h a -z ı r d a k i p l â n l a r i k i a y l ı k b i r t a ş ı n m a iş-l e m i n i göz ö n ü n e a iş-l m ı ş t ı r . H e r k e s v e h e r şey E y l ü l a y ı n d a , K o n s e y i c r a k o m i t e s i -n i -n t o p l a -n t ı s ı -n d a -n e v v e l y e r i -n d e olma-l ı d ı r . 9.000 M3 m o b i olma-l y a , b i n a olma-l e v a z ı m ı n ı b i r m e r k e z d e n ö t e k i n e t a ş ı m a k l â z ı m g e l m e k t e d i r . B u e s n a d a U n e s c o ç a l ı ş m a -l a r ı n o r m a -l o -l a r a k d e v a m e d e c e k t i r . U N E S C O Y E N İ İ K A M E T G Â H I H A K K I N D A B A Z I O L A Y V E R A K K A M L A R B ü d ç e y e k û n u : 9.010.000 d o l a r . F r a n -sa h ü k ü m e t i n i n faizsiz ve 20 - 30 s e n e v â d e l i i s t i k r a z l a r ı s a y e s i n d e f i n a n s e edil-m i ş t i r . 191.000 d o l a r ı a r t i s t i k d e k o r a s y o n s a n a t ö d e n e k l e r i m a l z e m e , t a t b i k a t , âzâ d e v l e t b a ğ ı ş l a r ı n ı n y e r i n e k o n m a s ı . S E K R E T E R L İ K B İ N A S I : A l a n : 3.270 M2 h e r k a t t a , 600 b ü r o İ r t i f a : 28.75 m e t r e B o y : S u f f r e n c e p h e s i 148 m . S a x e c e p h e s i 136 m . F o n t e n o y c e p h e s i 124 m . P e n c e r e l e r : 1.068 a d e t v e 8.109 M2 c m . K o l o n : 72. K O N F E R A N S B İ N A S I : A l a n : 3282 M2 İ r t i f a : 12, 10, 14 m . Ç a t ı : 20 t o n c i l â l a n m ı ş b a k ı r l a ör-t ü l ü , a k o r d e o n ş e k l i n d e b e ör-t o n a r m e çaör-tı. M e r k e z î .kolon: A l t ı B ü y ü k K o n f e r a n s s a l o n u : A z a m î 1000 kişilik. Ü Ç Ü N C Ü B İ N A : A l a n : H e r k a t t a 680 M2 İ r t i f a : 16 m e t r e B ü r o a d e d i : 120 U m u m î m e v z u l a r : 46.000 T o n ç i m e n t o . T r a v e r t i n m e r m e r i : 1.300 t o n cep-h e v e p a t i o ' l a r için. T e l e f o n : 1.500 d a h i l î , 142 h a r i c î h a t . 9 ç o k dil b i l e n b a y a n s a n t r a l m e -m u r u . K ü t ü p h a n e : 305 M2 dir. B u n a bod-r u m k a t v e k i t a p t a m i bod-r a t ö l y e s i d a h i l d e ğ i l d i r . 12.000 k i t a p l ı k y e r r e f e r a n s sa-s a l o n u n d a , a y r ı c a y e d e k 50.000 k i t a p l ı k y e r v a r d ı r . O t o p a r k : A r s a v e c i v a r m d a 150 o t o l u k p a r k l ı k y e r i v a r d ı r . B i r y e r a l t ı g a r a j ı i m k â n l a r ı e t ü d e d i l m e k t e d i r . M u h t e l i f s a l o n l a r d a k i y e r a d e d i . L o k a n t a d a : 250. S n a c k - b a r : 225. S i n e m a : 156. D e l e g e g e z i n t i s a l o n u n d a 70 k i ş i l i k y e r d ü ş ü n ü l m ü ş t ü r . H A B E R L E R : îfc E s k i E s e r l e r ve A n ı t l a r Y ü k s e K u -r u l u n d a n i s t i f a e d e n Celâl E s a t A -r s e v e n ' in y e r i n e Y. M i m a r N e c m e t t i n E m r e se-ç i l m i ş t i r . N e c m e t t i n E m r e 1913 s e n e s i n d e G. S. A k a d e m i s i M i m a r l ı k Ş u b e s i n d e n b i r i n cilikle m e z u n o l m u ş , s ı r a s i y l e G ü m r ü k l e r m i m a r l ı ğ ı , A n k a r a V a k ı f l a r M i m a r -l ı ğ ı , İ m â r V e k â -l e t i , İ z m i r Ş u b e s i İ m â r Şefliği, İ z m i r B e l e d i y e F e n M ü d ü r l ü ğ ü , V i l â y e t B a ş m i m a r l ı ğ ı v a z i f e l e r i n d e , Vi-l â y e t U m u m MecVi-lis â z a Vi-l ı ğ ı n d a v e sene-l e r c e İ z m i r M ü h e n d i s v e M i m a r sene-l a r Birsene-li- Birliği ile s o n r a d a n M i m a r l a r B i r l i ğ i B a ş k a n -l ı ğ ı n d a ç a -l ı ş m ı ş t ı r . M e m u r i y e t t e n s o n r a s e r b e s t ç a l ı ş m ı y a b a ş l ı y a n N e c m e t t i n , İz-m i r d e b i r çok e s e r v ü c u d e g e t i r İz-m i ş t i r . M e r h u m İ z m i r V a l i s i K â z ı m D i r i k v e v e Aziz O ğ a n ' ı n k u r d u k l a r ı İ z m i r A s â r ı A t i k a m u h i p l e r i C e m i y e t i n d e E s k i e s e r l e r ü z e r i n d e s e m e r e l i ç a l ı ş m a l a r y a p m ı ş -t ı r . A y d ı n o ğ u l l a r ı n a a i -t e s e r l e r v e bin a l a r h a k k ı bin d a yazdığı y a z ı l a r d e r g i m i z -d e n e ş r e -d i l m i ş t i r . İ s t a n b u l ' d a İ k d a m , Y e n i M e c m u a v e d i ğ e r g a z e t e l e r d e , İ z m i r d e A n a d o l u , Hiz-m e t , Y e n i A s ı r ve F i k i r l e r d e d e v a Hiz-m l ı n e ş r i y a t y a p m ı ş t ı r . B i l h a s s a e s k i e s e r -l e r i n k o r u n m a s ı n d a h a y a t ı b o y u n c a sa-v a ş a n a r k a d a ş ı m ı z ı n y e n i sa-v a z i f e s i n d e k u r u l a f a y d a l ı o l a c a ğ ı n a i n a n ı y o r u z .
