Eğitim Bilimine Giriș
Dr. Öğr. Üyesi Rabia VEZNE
Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Pedagojik Formasyon Eğitimi 2019-2020 Bahar Dönemi
Eğitim Biliminde Yöntem
Nitel
Postpozitivist Taraflı(Öznel) Çoklu gerçekler Doğal çevre
Araștırmacı Veri Toplama Aracı Tümevarım
Nicel
Pozitivist
Tarafsız(Nesnel) Tek gerçek
Kontrollü çevre
Anket/Ölçek/Testler Tümdengelim
Yöntem
Bilimsel araștırmalarda izlenen yola yöntem denir. Yöntemde bilgi üretimi sırasında yararlanılan kural ve ilkeler bulunur.
Evren
Evren, araștırmada elde edilen sonuçların genellenmek istendiği unsurlar topluluğuna denir. Araștırmalarda evren üzerine genelleme özelliği ARTTIKÇA o araștırmanın önemi ve değeri de artar.
Örneklem
Örneklem: Araștırmanın evreninden belirli kural ve özelliklere göre, evreni temsil edici bir șekilde seçilmiș, araștırmanın bizzat yapıldığı küçük bir dilime ya da gruba örneklem denir.
Araștırmalarda örnekleme ihtiyaç duyulmasının temel nedeni, tüm çalıșma evrenine ulașılmasının zaman, maliyet ve enerji gibi olanak açısından oldukça güç olmasıdır.
Geçerlik
Geçerlik, araștırma sonuçlarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı ve yansıtıyorsa yansıtma derecesini belirtmek üzere kullanılan bir kavramdır İki çeșit geçerlik vardır; iç ve dıș geçerlik.
İç geçerlik, araștırma sonuçlarının istenmeyen değișken ve hatalardan uzak olmasıyla ilișkilidir.
Dıș geçerlik, araștırma sonuçlarının, araștırmaya dâhil edilmeyen kiși, durum, olay ya da olgulara genellenebilme derecesiyle ilgilidir.
Güvenirlik
Güvenirlik bir araștırmanın farklı zamanlarda farklı kișiler tarafından yapılsa da aynı sonucu verme derecesidir
Değișken
Değișken
Bağımlı Bağımsız
Araștırmaya katılan ve farklı değerler alabilen niceliğe değișken denir.
Değișebilen ve en az iki değer alabilen, gözlemden gözleme değișik değerler alabilen özellik ve durumlardır. Kısacası, değișen șeyi ifade etmek için kullanılan kavram değișkendir. En az iki tane değișken vardır: bağımlı ve bağımsız değișken.
Bağımlı değișken, araștırma tarafından açıklanması beklenen durumdur. Örneğin;
bir araștırmada "öğrencinin etkili Öğrenmesi" bağımlı değișken olarak incelenebilir. Kısacası bağımlı değișken, bağımsız değișkenler tarafından etkilenen ya da açıklık getirilmesi beklenen değișkendir.
Bağımsız değișken ise, bağımlı değișkenleri etkileme amacını güder. "Etkili öğrenme", bağımsız değișken olarak alınan bir araștırmada, bunu etkileyen değișkenlerin neler olduğunun bilinmesi gerekir. Öğrencilerin değișik öğrenme alıșkanlıkları (bireysel ve birlikte çalıșma, öğretmeni dinleme, müzik dinlerken çalıșma, yaparak-yașayarak öğrenme, teknoloji aracılığıyla öğrenme vb) bağımsız değișkendir.
Nicel Çalıșma Çeșitleri
Betimsel
Deneysel
Kontrol Grubu
Deney
Grubu
Kontrol grubu
Deneysel yöntemin kullanıldığı araștırmalarda, herhangi bir ișleme tabi tutulmayan, deney grubundaki değișmeyi ortaya çıkarabilmek amacıyla karșılaștırma yapmaya yarayan ve araștırmaya katılanların olușturduğu gruptur.
Deney grubu
Deneysel yöntemin kullanıldığı araștırmalarda, ișleme tabi tutulan, herhangi bir șeyin etkililiğinin açıklanmaya çalıșıldığı, üzerinde araștırma ya da deneyin yapıldığı katılımcılardan olușan gruptur.
Hipotez
Araștırmalarda sınanmak-test edilmek üzere iyice düșünülerek olușturulan ifade ya da yargılara hipotez denir. Araștırma bütünüyle bu yargıları denemek için yapılır.
Nitel Yöntem
PARADİGMA
FENOMEN
YAKLAȘIM VERİ
TOPLAMA VERİ ANALİZİ
RAPORLAMA
Araștırmada Süreç
Paradigma
• Pozitivist
• Postpozitivist
Çalıșma Çerçevesi
• Kiminle ne çalıșılacak?
• Araștırma soruları, veri toplama
Yaklașım
• Durum çalıșması
• Eylem
araștırması