HABER BÜLTENĐ
27 Aralık 2005
Haber Özetleri
Irak
• Irak'ta 15 Aralık'ta yapılan genel seçimlerde, Irak dışında yaşayan Iraklılar, hastalar, mahkumlar ve güvenlik gücü mensuplarının kullandığı oyları kapsayan ''özel oylama'' sonuçlarına göre, Kürt Đttifakı'nın ilk sırada yer aldığı bildirildi. Irak Bağımsız Yüksek seçim Kurulu’ndan yapılan açıklamada, bu oylamanın sonuçlara göre, Kürt Đttifakı'nın yüzde 36,56 oranında oy alarak birinci sırada yer aldığı belirtildi. Açıklamada, Şiilerden oluşan Birleşik Irak Đttifakı'nın yüzde 30,28'le ikinci, eski Başbakan Đyad Allavi'nin Irak Ulusal Listesi'nin yüzde 11,10 ile üçüncü sırada yer aldığı kaydedildi. Seçim Kurulu sözcüsü Ferit Ayar’ın yaptığı basın toplantısında açıklanan sonuçlara göre, ittifakların aldığı oylar ise şöyledir:
Kürt Đttifakı: 176361
Birleşik Irak Đttifakı: 146091 Irak Ulusal Listesi: 53576 Irak Uzlaşma Cephesi: 23409 Irak Birleşik Cephesi: 8104 Irak Türkmen Cephesi: 5287 Irak Ulusal Kongresi: 4312
Kürt Đttifakı en fazla oyları Hollanda, Đngiltere, Avusturya, Almanya ve Đsveç’te aldı. Şii Đttifakı ise en fazla oyları, Lübnan, Kanada, Danimarka, Birleşik Arap Emirliği, Avustralya ve Đran’da aldı.
(www.nahrain.com)
• Irak Bağımsız Yüksek Seçim Kurulu, Đstanbul’da üç merkezde hile yapıldığına dair almış oldukları duyumlar nedeniyle Đstanbul’da açılan sandıkları hesaba katmadıklarını açıkladı. Seçim Kurulu Irak dışında yapılan seçimlerde 384 uluslar arası gözetmenin ve 760 oluşum temsilcisinin görev yaptığını ifade etti.
Ferit Ayar, Irak dahilinde incelemeye tabi tutulan 950 seçim sandığının olduğunu ve yapılan hile ve yolsuzluklar nedeniyle bunların bir kısmının iptal edileceğini beyan etti. Türkiye’de yapılan seçim sonuçları ve oranları ise şöyle olmuştur:
Irak Türkmen Cephesi: 2106 (% 91.09) Kürt Đttifakı: 44 (1.9)
Şii Đttifakı: 42 (1.82)
Irak Ulusal Listesi: 35 (% 1.51)
Türkiye’deki seçimlerde 28 oluşum oy almıştır. Yurtdışındaki oylamaya, 319.000'i yurtdışındaki Iraklılar olmak üzere toplam 483.310 Iraklının katıldığı belirtildi. (AA)(AFP)
• Birleşmiş Milletler’in Irak temsilcisi Eşref Kadi, seçim sonuçlarının ocak ayı başlarında ilan edilebileceğini açıkladı. Eşref Kadi, açıklamasında Birleşmiş Milletlerden beş heyetin incelemeler yapmak ve seçim hakkında ileri sürülen şikayetlerle ilgilenmek üzere Irak’ın güney bölgesine hareket ettiğini bildirdi.
(www.nahrain.com) (www.radiosawa.com)
• Birleşik Irak Đttifakı, kurulacak yeni hükümette Başbakanlık görevine getirilecek kişiyi belirlemek için toplantılar yapmaya başladı. (www.nahrain.com) (www.radiosawa.com)
• Irak'ta 15 Aralık'ta yapılan seçimlerin sonuçlarına itiraz eden siyasi gruplar, bugün başkent Bağdat'ta barışçı bir gösteri düzenleyeceği bildirildi. Hareketin sözcüsü olan Ali Tamimi, ''Bu, siyasi süreci boykot ettiğimiz anlamına gelmiyor, tersine bu sürecin, oy verme işlemi sırasındaki yolsuzlukların ortaya çıkarılmasıyla ilerlemesini istiyoruz'' dedi. Yolsuzlukların, Şii muhafazakarların oluşturduğu Irak Birleşik Đttifakı'nın listesinin yararına olduğunu ifade eden sözcü, seçim komisyonunu, ''bağımsız olmamak'' ve ''sadece, bir siyasi tarafa bağlı olanları çalıştırmakla'' suçladı. (AA)
• Seçim sonuçlarına itiraz eden MERAM cephesine 7 oluşum daha katılarak, itirazcı oluşumların sayısı 42’ye yükselmiştir. Bu oluşumların Sünni, Şii ve Laik oluşumlardan meydana geldiği bildirildi. MERAM geçen hafta yapılan seçimin iptalini ve seçimin yeniden yapılmasını istemiş ve bu olmazsa yeni parlamentoyu boykot edeceklerini bildirmişti. Şii ittifakı ise seçimlerin yeniden yapılmasına şiddetle karşı çıktığını bildirmişti. Önceki gün Amman’da yapılan toplantıda, Đyad Allavi, Adnan El-Duleymi ve Salih El-Mutlak’ın da katıldığı seçimi red cephesi özellikle kuzey vilayetleri, Basra ve Bağdat’ta büyük çapta yolsuzluklar ve hilenin karıştığı bölgelerde seçimlerin yeniden yapılması taleplerini Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa’ya resmen bildirmeyi kararlaştırdı. Ret cephesi tutumlarını BM Genel Sekreteri Kofi Annan’a da ileteceklerini bildirdi. Ret cephesi sözcüsü yaptığı açıklamada, MERAM’ı oluşturan tarafların parlamentoda çoğunluğun oluşmaması için parlamentoyu boykot edeceklerini bildirdi. MERAM cephesi ayrıca, seçim sonuçları ile ilgili şikayetleri ve yaşanan sorunları Irak hükümetine ve uluslar arası kamuoyuna iletmesi için Đyad Allavi’yi görevlendirmiştir. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ) (www.iraqidewan.com)
• Irak’ta yapılan seçim sonucunda kazanan gruplar Abu-Dabi’de toplanıyor. Bu komitede Birleşik Irak Đttifak’ı üyesi Muvaffak El-Rubai, Irak Ulusal Listesi üyesi Adnan El-Paçacı, Irak dini ve siyasi çevrelerinden Seyit Muhammed Bahrulum ve Kürdistan Listesinden de bir üye yer almaktadır. Aynı zamanda Kahire’de
seçim sonuçlarını reddeden MERAM cephesinin toplantısı yapılacaktır.
(www.iraqidewan.com)
• Kürt Đttifakı üyesi Fuat Masum, Irak Devlet Başkanı Celal Talabani’nin yeni cumhurbaşkanlığı görevi için adaylar arasında en şanslı kişi olduğunu vurguladı. Fuat Masum, “El-Şark El-Avsat” gazetesine verdiği demeçte,
“Irak’taki sorunlar birlik hükümetinin kurulmasıyla çözümlenir. Kurulacak hükümette tüm siyasi kesimlerin yer alması ve Sünni Arapların hükümette önemli ve aktif rol alması gerekir” dedi. Fuat Masum, Talabani ve Barzani’nin önemli siyasi parti ve oluşumların yetkilileriyle bir dizi toplantı yapacağını, ilk görüşmenin Abdulaziz El-Hekim gerçekleşeceğini söyledi. Daha sonraki toplantılar Đyad Allavi ve Sünni Araplarla (Irak Uzlaşma Cephesi) yapılacaktır.
Fuat Masum seçimlerde usulsüzlük ve hilelerin yapıldığını itiraf etti. Masum, kurulacak yeni hükümette Kürt Đttifakı’nın Dışişleri Bakanlığı sandalyesini almakta kararlı olduğunu belirterek, Đyad Allavi’nin yeni hükümetteki rolünün önemli olduğunu vurguladı. (EL-ŞARK EL-AVSAT GAZETESĐ) (www.nahrain.com)
• 16.12.2005 tarihinde Irak Türkmen Cephesi Berlin Temsilcisi Ganim Authman, Berlin’i ziyaret eden Cumhuriyet Halk Partisi grup başkan yardımcısı Đzmir milletvekili Kemal Anadol ve beraberindeki heyetle bir toplantı yaparak, son günlerde Irak Türkmenleri ve Kerkük olaylarının Türk siyasi gündeminde ve medyasında ihmal edildiğini, özellikle Đktidar hükümeti ve en büyük muhalefet grubu olan Cumhuriyet Halk Partisi'nin Türkmenlerle ilgilenmemelerinin büyük üzüntü yarattığını dile getirmiştir. iletmiştir. 20.12.2005 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi'nin Grubu adına Đstanbul milletvekili Şükrü Mustafa Elekdağ Türkiye Büyük Millet Meclisinde, Türkiye'nin Türkmenlere ve Kerkük'e olan ilgisizliğini konuşmasında gündeme getirmiştir. (www.bizturkmeniz.com)
• Kuzey Iraklı Kürtler, Arapça’dan Latin alfabesine geçmeyi tartışıyor. ‘Bunun gerçekleşmesi halinde Batı ile entegrasyonda önemli bir adım atılacağı’
düşüncesi giderek yaygınlaşıyor. Son iki yıldır liderliğini aydınların yaptığı tartışmada Latin alfabesi taraftarlarının sayısı her geçen gün artıyor. Irak’ın yeni anayasasında Kürtçe resmî dil statüsü elde etti; ancak merkezî yönetimle yazışmalar Arapça yapılıyor. Yönetim sorulara karşı sessiz kalmayı tercih ederken, Kürt gruplar arasında mutabakat sağlanabilmiş değil. Bölgedeki politikacılar Latin alfabesine geçmeyi “bağımsız Kürt devleti” propagandası için kullanıyor. Arapların yanı sıra bazı Kürtler ise Latin alfabesine geçiş taleplerini
“misyoner destekli” görüyor ve uyarıyor: Alfabe değişimi, Kürtlerin Đslam kültürüyle irtibatına büyük darbe vurur. (ZAMAN GAZETESĐ)
• Irak’ta 15 Aralık seçimlerinin ardından, Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokratik Partisi’nden Ankara’ya ilk ziyaret yapılıyor. Heyete, daha önce KDP’nin Türkiye temsilciliğini yapan Safin Dizayi başkanlık ediyor. MĐT Müsteşarı Emre Taner’in geçtiğimiz aylarda Kuzey Irak’ta KDP lideri Barzani ile yaptığı görüşmenin ardından, gözler Ankara ile Kürt gruplar arasındaki ilişkilere çevrilmişti. KDP kaynakları Bölgesel Yönetim Sorumlusu Neçirvan Barzani’nin Aralık ayında Türkiye’ye ziyarete hazırlandığını bildirmişti. Ancak KDP Ankara’ya, Neçirvan Barzani yerine, Dış Đlişkiler Sorumlusu Safin Dizayi başkanlığında bir heyeti gönderdi. KDP heyeti ile yapılan görüşmelerde, Ankara’nın gündeminde, Irak’ın bütünlüğünün korunması ve Kuzey Irak’taki PKK varlığı ile mücadele beklentisi var. (NTV)
• Irak Planlama Bakanlığına bağlı Nüfus Sayım Đşleri Merkezinin Irak haber ajansı Nina’ya verdiği demeçte, Irak’ta 2007’de yapılması planlanan genel nüfus sayımı için coğrafi belgeler organizasyonunun kurulması gerektiği belirtildi. Diğer yandan ırak kabinesi yaptığı olağan toplantıda Genel Sayım
Yasasını onayladı. Aynı toplantıda insan hakları konusunun ders müfredatında yer alması kararlaştırıldı. (www.ninanews.com) (www.nahrain.com)
• Sudan Cumhurbaşkanı Danışmanı Mustafa Đsmail Osman, Irak’ta yapılacak olan Uzlaşma toplantısının hazırlıklarını yürütmesi için Arap Birliği temsilcisi olarak atandı. (www.iraq-ina.com)
• Irak Petrol Bakanlığı’nda görevli bir yetkili, bakanlığın günlük petrol üretimi 4 bin varil olan dört adet rafinerinin Kürt bölgesinde inşa edileceğini açıkladı.
Maliyeti 15 milyon dolar olan projenin bir yıl içerisinde Sanayi Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecek. (www.pukmedia.com)
• Irak hükümeti, Ürdün (El-Kadisiye) sınır kapısı ile Suriye (El-Valid) sınır kapısından yabancıların girişi yasaklamıştır. Fakat Kuveyt ile Đran sınır kapılarından girişler serbest bırakılmıştır. (www.iraq-ina.com)
• Irak’ın Fransa’daki Büyükelçisi Muvaffak Mehdi, Irak’ın borçlarının yüzde 80’ini silmek üzere Danimarka ve Đsviçre ile anlaşma imzaladığını açıkladı. Irak’ın Danimarka’ya borcu 54 milyon dolar, Đsviçre’ye ise 250 milyon dolar civarındadır. (www.pukmedia.com)
• Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko, Irak'ın güneyi ve orta kesiminde görev yapan 867 Ukrayna askerine sürpriz bir ziyarette bulundu. Ukrayna cumhurbaşkanlığına göre, bu ziyaret Ukraynalı güçlerinin çekilmesinden önce gerçekleşti. (www.aljazeera.net)
• Bağdat'ın kuzeyindeki Diyala eyaleti valisi, Bakuba kentinde bomba yüklü araçla kendisine yönelik olarak düzenlenen saldırıdan kurtuldu. Güvenlik kaynakları, saldırıda ölen ya da yaralananlar bulunduğunu bildirdi, ancak sayı vermedi. (AA)(AFP)
Orta Doğu
• Filistin'de 25 Ocak'ta yapılması planlanan genel seçimlerde, El Fetih Hareketi'ndeki iki grubun ortak liste vermesi yolundaki yasal engel kalktı.
Devlet Başkanı Mahmud Abbas liderliğindeki El Fetih'teki farklı gruplar, seçimler için iki ayrı liste çıkarmış, daha sonra bu bölünmenin Hamas'a yarayacağı düşüncesiyle ortak listeye karar vermişlerdi. Filistinli yetkililer, El- Fetih'teki bölünmenin Hamas'a yarayacağı düşüncesiyle seçimlerin ertelenmesi için Abbas'a baskı yapıyordu. Kamuoyu yoklamaları, tek listeyle seçime girmesi durumunda El-Fetih'in oy oranının yüzde 45 civarında olacağını, ayrı listelerle seçime girerse bu oranın yüzde 21'e düşebileceğini öngörüyor. Filistin'de 25 Ocak'ta yapılacak genel seçimlere ilişkin bir kamuoyu yoklaması, Hamas'ın önemli oranda sandalye kazanabileceğini ortaya çıkardı.
Batı Şeria'nın Nablus kentindeki Enneceh Üniversitesi tarafından yapılan kamuoyu araştırması, seçimlerin bugün yapılması halinde Filistinlilerin yüzde 31'inin Hamas'ı, yüzde 27'sinin Đsrail cezaevinde bulunan Mervan Barguti'nin lideri olduğu ''Müstakbel'' hareketini seçeceğini gösterdi. Araştırmaya göre, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın lideri olduğu El-Fetih'e destek ise
yüzde 18 ile üçüncü sırada kaldı. Enneceh Üniversitesi'nin araştırmasının 1361 kişiyle yapıldığı ve hata payının yüzde 3 olduğu belirtildi. (AA)(REU-AP)
Kafkasya ve Orta Asya
• Gürcistan'ın ayrılıkçı bölgelerden sorumlu Devlet Bakanı Giorgi Haindrava, Gürcü-Oset Karma Komisyon toplantısına katılmak üzere Moskova'ya gitti.
Gürcistan Devlet Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, bugün yapılacak toplantıda Gürcistan'dan bağımsızlığını ilan eden Güney Osetya'daki sorunların barışçıl çözümü konularının ele alınacağı kaydedildi. Toplantıda ayrıca, Gürcistan Başbakanı Zurab Nohaydeli ile Güney Osetya lideri Eduard Kokoeti arasında yapılması gündemde olan görüşmenin değerlendirileceği belirtildi. Oset lideri Kokoeti, bir süre önce Gürcistan yönetimine bölgede yaşanan sorunların çözümüne dair ''barış planı'' sunmuştu. (AA)
• Türkiye ile Gürcistan arasında yeni yıldan itibaren sınırlardan girişte vize zorunluluğunun kaldırılacağı belirtildi. Gürcistan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, iki ülke vatandaşları Ocak 2006'da yürürlüğe girecek ve 3 ayı kapsayacak uygulamaya göre sınırlardan vizesiz giriş-çıkış yapabilecek.
(AA)
• 26.12.2005 tarihinde Kırgızistan Başbakanı Feliks Kulov, Rus ‘Gazprom’
şirketinin başkanı Aleksey Miller ile görüştü. Görüşme sırasında Kırgızistan’da
‘Gazprom’un katılmasıyla ortak bir doğal gaz işletme tesisi kurma kararı alındı.
(www.regnum.ru)
• Türkmenistan, 2006 yılı için Ukrayna ile enerji konusunda hiçbir anlaşmanın imzalanmadığını açıkladı. Bu konuda gerçekleştirilen iki taraflı görüşmelerin ise sadece bir başlangıç niteliğinde olduğunu belirterek miktar ve fiyat konusunda nihai bir sonucun olmadığını vurguladı. (www.regnum.ru)
• Erivan’dan 10 km uzaklıkta bulunan 1000 yıllık tarihe sahip Azerilerin
‘Agadede’ mabedi Ermeniler tarafından yıkılmaktadır. Đşgal edilen topraklarda Azerbaycan tarihi ve kültürel abidelerin Ermeniler tarafından yok edilmesine karşı çare bulunması için Avrupa Konseyi’ne mektup yollanmıştır. Bu bölgeye Avrupa Konseyi durumla ilgili bir araştırma grubu gönderecektir. (www.regnum.ru)
• 24. 12. 2005 tarihinde Kırgızistan’ın ikinci büyük şehri olan Oş’un Bölge Yönetim Müdürlüğü binasında meydana gelen patlama sonucunda yaralanan olmadığı bildirildi. Soruşturma neticesinde bu olayın bir terör eylemi olduğu açıklandı. (www.regnum.ru)
Dünya Basını
Financial Times ise, Şaron'un yaklaşan seçim arifesinde kurduğu yeni partinin, Đsrail'in 1948 yılında kurulmasından bu yana ilk kez, kalıcı sınırların belirlenmesi vaadiyle seçime gireceğini bildiriyor. Gazete, parti manifestosunda Şaron'un, Filistin devletinin kurulmasından yana olduğunu ve
bunun için de Filistinlilere daha fazla toprak vermeye hazır olduğunu belirttiğini yazıyor.
Financial Times'daki diğer bir haberde, Avrupa Birliği'nin Kuzey Kıbrıs'a milyonlarca euroluk yardımı rafa kaldırdığı bildiriliyor. Habere göre, Rum yönetimin itirazları nedeniyle Birlik 120 milyon euroluk yardım paketinden vazgeçerken, gelişmeler Türkiye'nin birlik üyeliği girişimini de etkileyebilir.
Independent ise Rusya'da ırkçı hareketlere ilişkin son durumu aktarıyor.
Gazete, Noel sırasında Afrikalı bir öğrencinin St Petersburg'da bıçaklanması ardından yabancı öğrencilerin evlerinden çıkmaya korktuğunu bildiriyor. Polisin bu tür saldırılar karşısında sessiz kalmakla suçlandığı kaydeden gazete, polisin son saldırının ırkçı nedenlerle yapıldığını kabule de pek yaklaşmadığını belirtiyor. Gazete, bir Afrikalı öğrencinin şu sözlerini aktarıyor: 'bir sonraki kurbanın kim olacağını bilmiyoruz.
