Jüpiter, 3 Nisan’da karfl›konumdan geçi-yor. Bu nedenle gezegen Günefl batarken do-¤uyor ve tüm gece gökyüzünde kal›yor. Geze-gen, ay boyunca Baflak Tak›my›ld›z› s›n›rlar› içinde. Jüpiter’i gökyüzünde bulmak kolay. Çünkü, Venüs görünür durumda olmad›¤› için, Ay’dan sonra gökyüzündeki en parlak gökcis-mi. Jüpiter, akflam Günefl batt›ktan sonra do-¤u ufku üzerinde bulunuyor. Gezegen 3 Ni-san’da karfl›konumdan geçiyor. Bu s›rada, Jü-piter, Dünya ve Günefl ayn› do¤rultuya geliyor ve buna ba¤l› olarak gezegen, Dünya’ya bu y›-l›n en yak›n konumunda yer al›yor. Ancak Jü-piter, bu y›l 12 y›lda doland›¤› yörüngesinde Günefl’e en uzak konumundan geçecek. Bu ne-denle bu yak›nlaflma gezegenin tüm zamanlar içinde en yak›n oldu¤u konum de¤il. Yine de, gezegeni teleskop ya da dürbünle gözlemek is-teyen gözlemciler için Nisan ay› bu y›l›n en iyi zaman›. Jüpiter, 22 Nisan’da Ay’la çok yak›n görünür konumda olacak.
Satürn, bir süredir oldu¤u gibi bu ay da ‹kizler Tak›my›ld›z›’nda yer al›yor. Ay boyun-ca, gezegenin ‹kizler’deki konumu neredeyse hiç de¤iflmiyor. Hava karard›¤›nda Sa-türn, güneybat› ufku üzerinde bulunu-yor ve ay bafl›nda saat 03:00 civa-r›nda batarken, ay sonunda 01:00 civar›nda bat›yor. Geze-gen, 16 Nisan’da ‹kizler’den Pollux ve Ay’la yak›n görü-nür konumda bulunacak.
Mars, ay boyunca saat 03:00 civar›nda, güneydo-¤u ufkundan dogüneydo-¤uyor. Mars’›n parlakl›¤› ay bo-yunca art›yor. Ay›n baflla-r›nda 0.9 kadirle parlayan Mars, ay sonunda 0.6 kadir parlakl›¤a ulaflacak. Geze-gen, ay boyunca güneydo¤u ufku üzerindeki yükselimini koruyor.
Merkür, sabah gökyüzünde ve ay bafl›nda Günefl’e çok yak›n görü-nür konumda. Do¤u ufku üzerinde bu-lunan gezegen, ilerleyen günlerde Gü-nefl’ten giderek uzaklaflacak; ancak ufuktan fazla yükselmeyecek. Merkür, 26 Nisan’da en büyük uzan›mda olacak ve bu s›rada Günefl’le aras›ndaki aç›sal uzakl›k yaklafl›k 27 derece olacak. Merkür, ufuktan yüksekli¤ini ay›n
so-ber de¤il, elips biçiminde olmas›ndan kaynak-lan›r. Ay’›n uzakl›¤› 360.000 km ile 405.000 km aras›nda de¤iflir. Bu de¤iflime ba¤l› olarak, gözle kolay ay›rt edilemese de Ay’›n görünür çap›n›n de¤iflmesine neden olur. Ay, 4 ve 29 Nisan’da Dünya’ya en yak›n konu-mundan (enberi), 16 Nisan’daysa en uzak konumundan (enöte)
ge-çecek.
Antares Örtülmesi
27 Nisan’da, Ay, Akrep’in en parlak y›ld›z› Antares’i örtecek. Ay›n 26’s›n› 27’sine ba¤layan gece Antares, 01:19’da Ay’›n arkas›nda kaybolacak; 02:28’de yeniden belire-cek. Antares’in Ay’›n ar-kas›na girizamanlar›n› gözlemek ilginç olacakt›r. ilginç olacakt›r.
Lirid Göktafl›
Ya¤muru
22 Nisan’da saatte 10 ila 20 akany›l-d›z›n gözlenebildi¤i Lirid Göktafl› Ya¤-muru gerçekleflecek. Ne var ki Ay, dolunay evresine çok yak›n oldu¤u için gökyüzünü ay-d›nlatacak ve gözlenebilecek akany›ld›zlar›n daha da az olmas›na neden olacak.
1 Nisan saat 23:00, 15 Nisan saat 22:00, 30 Nisan saat 21:00’de gökyüzünün genel görünümü.
Jüpiter Zaman›
Gökyüzü
A l p A k o ¤ l u
109
Nisan 2005 B‹L‹MveTEKN‹K
nuna kadar koruyacak. Merkür’ü gözlemenin en iyi zaman›, sabah Günefl do¤madan yakla-fl›k 30 ila 45 dakika öncesi. Gezegen ufka ya-k›n konumda olaca¤›ndan, havan›n temiz, uf-kun aç›k oldu¤u bir gözlem yeri seçmek gere-kiyor.
Venüs, 31 Mart’ta üstkavuflumdan (Dünya-Günefl-Venüs dizilifli) geçtikten sonra, art›k ak-flam gökyüzünde yer al›yor. Ancak, Nisan’da Günefl’e çok yak›n görünür konumda yer ald›-¤›ndan ay boyunca gözlenemeyecek. Önümüz-deki aydan bafllayarak, y›l sonuna kadar geze-gen akflam gökyüzünde bulunacak. Böylece, bir süredir gözlerden uzak kalan Venüs’ü doya doya gözleyebilece¤iz.
Ay, 2 Nisan’da sondördün, 8 Nisan’da ye-niay, 16 Nisan’da ilkdördün, 24 Nisan’da lunay hallerinde olacak. Ay, yörüngesinde do-lan›rken, yaklafl›k ayda bir kez gezegenimize yak›nlafl›r ve uzaklafl›r. Bu, yörüngesinin
çem-Kraliçe Kral Aldebaran Kapella Büyük Ay› Çoban Y›lan Terazi Herkül Lir Berenices’in Saç› Kuzeytac› Küçük Ay› KUZEY GÜNEY BATI DO⁄U Ejderha Zürafa Arabac› Bo¤a Vaflak Yengeç Aslan Baflak Yelken Suy›lan› Kupa Karga Pompa ‹kizler Küçük Köpek Büyük Köpek Avc› Perseus Kutupy›ld›z› Aky›ld›z (Sirius) Procyon Regulus Spica Vega Arkturus Tekboynuz Satürn Jüpiter Ay (23 Nisan) Ay (22 Nisan) Ay (21 Nisan) GD DGD Jüpiter Spika
21-23 Nisan akflamlar› güneydo¤u ufku
