Bu ay gökyüzü, gezegenler bak›m›ndan biraz fakir. Ancak, görülmesi öteki parlak gezegenlere göre biraz daha zor olan Merkür, ay boyunca ak-flam gökyüzünde. Gezegen, Günefl çevresinde k›-sa sürede doland›¤› için, nadiren bir ay boyunca gözlenebilir konumda kal›r. Bu ay, gezegen çok iyi konumda olmamakla birlikte ay›n bafl›ndan sonuna kadar gözlenebilecek. Merkür’ü gözleme-nin zorlu¤u, onun Günefl’ten k›sa bir süre sonra batmas›ndan kaynaklan›yor. Gezegen, genellikle hava henüz tam olarak kararmadan batt›¤› için ve hava karar›rken de ufkun hemen üzerinde bu-lundu¤u için pek dikkat çekmiyor. Bu nedenle, amatör gökbilimcilerin bir ço¤u Merkür’ü ancak birkaç kez görmüfltür.
Merkür, Ekim ay› boyunca Günefl’ten yaklafl›k 45 dakika sonra bat›yor. Ay bafl›nda bat›-güney-bat› ufku üzerinde bulunuyor ve her gün biraz güneye do¤u hareket ediyor. Gezegenin bu kü-çük hareketi ay›n 20’sine kadar sürüyor ve bu ta-rihten sonra hareket tersine dönüyor ve gezegen bir yandan da alçalmaya bafll›yor. Gezegen, 17 Ekim’de en büyük uzan›ma (Günefl’e en büyük görünür aç›sal uzakl›k) ulaflt›¤›nda, Günefl’le ara-s›ndaki görünür aç›sal uzakl›k yaklafl›k 25 dere-ce olacak.
Merkür’ü görebilmek için, havan›n aç›k ve temiz oldu¤u akflamlarda alacakaran-l›¤›n bitimine yak›n ufkun, hemen üze-rine bakmak gerekiyor. E¤er geze-geni ç›plak gözle bulmakta zorla-n›rsan›z, bir dürbün kullanabilir-siniz. Ekim ay› içinde akflam alacakaranl›¤›nda bat›-güney-bat› ufkunun hemen üzerini tararsan›z büyük olas›l›kla gezegene rastlars›n›z. Geze-genin parlakl›¤›, yaz gökyü-zündeki en parlak y›ld›zlar›n-kine yak›n olacak.
Ekim ay› boyunca Jüpiter ufkun üzerinde giderek alçal-d›¤› için, ay›n sonlar›na do¤ru Merkür’le yak›n görünür konu-ma gelecekler. Jüpiter, Merkür’e göre çok daha parlak oldu¤u için onu alacakaranl›kta seçmek kolay. Bu durum, Merkür’ü gökyüzünde bul-may› kolaylaflt›racak. Ay›n 20’sinden son-ra, Jüpiter’in sol alt›na do¤ru bakacak olursa-n›z, Merkür’ü daha rahat bulabilirsiniz. 24 Ekim’de, iki günlük hilal de ikiliye efllik edecek. Akflamüzeri Merkür, Ay ve Jüpiter’in hemen he-men aras›nda olacak. Bu, gezegeni gökyüzünde bulabilmek için çok iyi bir f›rsat. E¤er 24 Ekim
akflam› ufkun üzeri temizse bu yak›nlaflmay› ka-ç›rmay›n.
Bir süredir güneybat› yönünde akflamlar› gör-meye al›flt›¤›m›z Jüpiter de art›k iyice erken bat›-yor. Ay›n ilk günlerinde, gezegen alacakaranl›k bitiminden yaklafl›k bir saat sonra bat›yor. An-cak, günler ilerledikçe, gezegen her akflam biraz daha alçalm›fl olacak ve ay›n son günleri art›k alacakaranl›¤›n bitimiyle batm›fl olacak. Gezegen, Kas›m’›n son günlerine kadar akflam gökyüzünde olmakla birlikte, bu aydan sonra gökyüzünde zor-lukla seçiliyor olacak. Jüpiter’in yeniden gökyü-zünde seçilebilecek kadar yükselmesi için y›l so-nunu beklemek gerekecek. Gezegeni yeniden ak-flam gökyüzünde görebilece¤i zamanlarsa, 2007 ilkbahar›ndan sonras›.
Bir süredir sabah gökyüzünde görebildi¤imiz Satürn, art›k akflam gökyüzüne geçmeye haz›rla-n›yor. Ay›n ilk günü 03:00 civar›nda do¤u ufkun-da beliren gezegen, ay sonunufkun-da gece yar›s›nufkun-dan bir saat sonra do¤uyor. Satürn’ün parlakl›¤›
gök-yüzündeki en parlak y›ld›zlarla k›yaslanabilecek kadar. Ancak, sar›mt›rak rengiyle ve kararl› par-lay›fl›yla onu y›ld›zlardan ay›rmak kolay. Satürn, gökyüzünün parlak y›ld›zlar›ndan biri olan Regu-lus’la (Aslan’›n kalbi) yak›n görünür konumda ve ay boyunca bu konumunu koruyor. Regulus, Sa-türn’ün do¤usunda yer al›yor ve ona göre biraz daha sönük. 17 Ekim’de Ay, Satürn ve
Regu-lus’a yak›n görünür konumda olacak. Venüs ve Mars, Günefl’e çok yak›n
görü-nür konumdalar ve bu nedenle Ekim ay› boyunca gözlenemiyorlar. Mars, 23 Ekim’de sabah gökyüzüne ge-çiyor. Gezegenin sabah gökyü-zünde gözlenebilecek kadar yükselmesi için gelecek ay›n ortalar›na kadar beklememiz gerekiyor. Venüs’se 27 Ekim’de akflam gökyüzüne geçiyor ve Aral›k ortalar›na kadar akflam ufkun üzerin-de rahatça görülebilecek ka-dar yükselmiyor.
Gezegenken pek de¤inmedi¤i-miz Plüto, bu s›ralar daha ön-ce hiç olmad›¤› kadar gündem-de. Plüto’yu, görebilmek için bü-yükçe bir teleskop ve ideal gözlem koflullar› gerekiyor. Bu nedenle ama-tör gökbilimcilerin gözlenecek gökci-simleri listesinde hemen hemen hiçbir za-man yer alm›yor. Gözden düfltü¤üne göre bun-dan sonra daha da az ilgi görece¤i kesin.
Ay, 7 Ekim’de dolunay, 14 Ekim’de sondör-dün, 22 Ekim’de yeniay, 29 Ekim’de ilkdördün hallerinde olacak.
1 Ekim saat 23:00, 15 Ekim saat 22:00, 31 Ekim saat 21:00’de gökyüzünün genel görünümü.
