Sivil Toplum Örgütleri 4. Hafta
Dr. Özkan LEBLEBİCİ
Sivil Toplum Örgütleri
Oda, sendika, vakıf ve dernek adı altında faaliyet gösteren sivil toplum örgütleri, vakıf ve dernekler gibi topluma
yararlı hizmetler vermek için kurulmuş yasal
topluluklardır. Sivil toplum örgütleri, herhangi bir devlet organından bağımsız, özel kişilerin girişimiyle yasal olarak kurulmuş her türlü organizasyon için kullanılan genel bir kavramdır.
Sivil Toplum Örgütleri
Sivil Toplum Örgütlerinin Ayırdedici Özellikleri;
1. Gönüllülük ve özel alandan fedakarlık yapılmasına dayanması, 2. Nihai amacın topluma bir şey sunmak ve ortak iyiye katkıda bulunmak olması,
3. Örgütsel yapıda yatay ilişkilerin ön plana çıkması, 4. Her STÖ’nün belirli bir konuda uzmanlaşmış olması.
Sivil Toplum Örgütleri
Sivil Toplum Örgütlerinin Toplumsal Faydaları;
*Bireyler arasında hoşgörü ve dayanışmayı artırır,
*Bilinçlenmeyi sağlar,
*Ortak hareket etme duygusu kazandırır,
*Aynı düşünceleri paylaşanları bir araya getirir,
*Ortak amaçların gerçekleştirilmesini sağlar.
Sivil Toplum Örgütleri
Sivil Toplum Örgütlerinin Fonksiyonları;
*Demokratik katılımı sağlamada çok etkilidir,
*Toplumsal sorunları çözmede çok etkilidir,
*Toplumda çeşitli hakların savunulmasında etkilidir,
*Kamu hizmeti sunumunda doğrudan ya da dolaylı katkı sağlar,
*Kamuoyu oluşturmada önemli rol oynayabilir.
Sivil Toplum Örgütleri
Sivil Toplum Örgütlerinin Amaçları;
*Savundukları düşünceler konusunda toplumda farkındalık yaratmak,
*Aynı görüş ve değerleri paylaşan insanları örgütlü bir yapıda harekete geçirmek,
*Üyelerinin hak ve çıkarlarını korumak,
*Kuruluş amaç ve değerlerine uygun faaliyetlerde bulunmak,
*Toplumda demokratik katılımı etkin biçimde sağlamak,
Sivil Toplum Örgütleri
Sivil Toplum Örgütlerinin Amaçları;
*Amaçlarına ulaşabilmek için çeşitli şekillerde kaynak yaratmak,
*Faaliyet alanında gerektiğinde kamu hizmeti sunmak,
*Toplumsal kalkınmaya katkı sağlamak,
*Kamu kurum ve kuruluşları ile irtibat kurmak ve politika süreçlerine etki yapmak,
*Hak ve özgürlükler alanında mücadele ederek , devletin bu alanı daraltmasına engel olmak.
Sivil Toplum Örgütleri
Sivil Toplum Örgütlerinin Politika Sürecinde Hareket Tarzı;
1. Reaktif hareket
(Uygulamalara/politikalara destek verebilir; kayıtsız kalabilir; karşı çıkabilir.)
2. Pro-aktif hareket
(Bir sorunu gündeme taşıyabilir; olabilecek bir sorun
hakkında uyarıda bulunabilir; çözüm önerileri geliştirebilir)
Sivil Toplum Örgütleri
KAYNAKLAR:
Gökmen, Özgür (Ed.), Türkiye'de Hak Temelli Sivil Toplum Örgütleri-Sorunlar ve Çözüm Arayışları, STGM, Ankara, 2011.
Tekeli, İlhan, Türkiye'de STK'lar ve Katılımcı Demokrasi Yazıları, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2012.
Sunar, Lütfi (Ed.), Sivil Toplum Kuruluşları İçin Yönetim Rehberi, Kaknüs, İstanbul, 2005.
Çalha, Ömer, Aşkın Devletten Sivil Topluma, Gendaş, İstanbul, 2000.
Gözler, Kemal, İdare Hukukuna Giriş, Ekin Kitabevi, (7. Basım), Bursa, 2007.
Saylan, Türkan, 100 Soruda Sivil Toplum, Cumhuriyet Kitapları, İstanbul, 2008.
Doğan, İlyas, Sivil Toplum Anlayışı ve Siyasal Sistemler, (4. Basım), Astana Yayınları, Ankara, 2015.
Akbal, İsmail, Sivil Toplum, Çizgi Yayınları, Konya, 2017.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Dernekler Kanunu
Vakıflar kanunu
İlgili internet kaynakları
