HAFTALIK RAPOR 24 Ağustos 2015

(1)

HAFTALIK RAPOR 24 Ağustos 2015

TCMB, faiz oranlarını sabit bıraktı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) 18 Ağustos’ta gerçekleştirdiği Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında faiz oranlarında değişikliğe gitmeme kararı aldı. Banka’dan daha önce verilen sinyaller nedeniyle bu toplantıda para politikasında sadeleştirmeye gidebileceği düşünülen TCMB bu yönde de herhangi bir adım atmadı ancak küresel para politikalarının normalleşme süreci için belirlenen yol haritasını açıkladı. Bu haftaki raporumuzda TCMB kararlarını ele alacağız.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Ağustos ayı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında, faiz oranlarında herhangi bir değişikliğe gitmedi. Böylece Kurul, politika faiz oranı olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını

%7.5’te, faiz koridorunun alt bandını %7.25’te ve faiz koridorunun üst bandı olan marjinal fonlama oranını %10.75 seviyesinde sabit bıraktı. Ayrıca TCMB, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkânı faiz oranında da herhangi bir değişikliğe gitmedi ve bu oranı %10.25’te sabit bıraktı. TCMB %0 seviyesindeki geç likidite penceresi uygulaması çerçevesinde Bankalararası Para Piyasası’nda saat 16:00-17:00 arası gecelik vadede uygulanan Merkez Bankası borçlanma faiz oranını sabit bırakırken, %12.25 seviyesinde olan borç verme faiz oranını da değiştirmedi.

TCMB toplantının ardından yayımladığı notta geçen ay “gıda ve enerji” fiyatlarındaki gelişmelerin enflasyonu olumlu etkilediğini belirtmişti. Bu ay ise TCMB’nin “işlenmiş gıda ve enerji” fiyatlarındaki gelişmelerin kısa vadede enflasyonu olumlu etkilediğini belirttiğini görüyoruz. Mayıs ve Haziran aylarında taze sebze ve meyve fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle gıda fiyatlarında da gerileme yaşanmıştı.

Temmuz ayında taze meyve sebzenin gıda fiyatlarına düşüş yönlü katkısı ise azaldı.

TCMB’nin işlenmiş gıdaya olan vurgusu önümüzdeki dönemde taze meyve sebze ve işlenmemiş gıda fiyatlarının enflasyona düşüş yönlü katkısının azalacağını gösteriyor. Bu ayki notta farklılaşan başka bir nokta ise TCMB’nin uzun bir süredir kullandığı “küresel piyasalardaki belirsizlikler ile enerji ve gıda fiyatlarındaki oynaklıklar dikkate alındığında, para politikasındaki temkinli yaklaşımın sürdürülmesi gerekmektedir” ifadesini “gerekli görülen süre boyunca daha sıkı bir likidite politikası uygulanmasına karar verilmiştir” ifadesi ile değiştirmesi oldu. Bundan sonraki süreçte TCMB sıkı likidite politikası kapsamında haftalık fonlamayı kısarak ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini yükseltecektir.

TCMB tarafından 30 Temmuz’da yayımlanan enflasyon raporunun basın toplantısında TCMB Başkanı Erdem Başçı para politikasında sadeleştirmeye gidilebileceğini söylemiş ve bunun için Ağustos ayını işaret etmişti. Piyasadaki genel beklenti ise TCMB’nin bu toplantıda faiz oranlarında herhangi bir değişikliğe gitmeyeceği yönündeydi.

Ancak son günlerde TL’de yaşanan sert değer kaybı nedeniyle TCMB’nin bu toplantıda sadeleştirmeye başlayabileceğine ve bu çerçevede politika faiz oranında ve faiz koridorunun alt bandında artırıma gidebileceğine ilişkin beklentiler de yükselmişti. TCMB bu toplantıda faiz artırımına gitmedi ancak Kurul’un toplantıda küresel

3 5 7 9 11 13

12.2011 02.2012 04.2012 06.2012 08.2012 10.2012 12.2012 02.2013 04.2013 06.2013 08.2013 10.2013 12.2013 02.2014 04.2014 06.2014 08.2014 10.2014 12.2014 02.2015 04.2015 06.2015 08.2015

TCMB Faiz Oranları (%)

Faiz Koridoru

Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti 1 Hafta Vadeli Repo İhale Kaynak: TCMB

-15 -10 -5 0 5 10 15

Oca.15 Şub.15 Mar.15 Nis.15 May.15 Haz.15 Tem.15 Fiyat Gelişmeleri (a-a, %)

İşlenmemiş Gıda Taze Meyve Sebze İşlenmiş Gıda Kaynak: TCMB

(2)

2 para politikalarının normalleşmeye başlamasından önce ve sonra uygulanabilecek diğer politikaları ele aldığı, bu kapsamda bir yol haritası oluşturulduğu ve bu yol haritasının Banka’nın internet sayfasında paylaşılacağı belirtildi.

Küresel Para Politikalarının Normalleşme Sürecinde TCMB Tarafından İzlenecek Yol Haritası

TL Likidite Yönetimi ve Sadeleşme Adımları

Faiz Koridoru Faiz koridoru bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı etrafında daha simetrik hale getirilecek ve daraltılacak

Normalleşme Sürecinde

Fonlama Hali hazırda piyasa yapıcısı bankalara sağlanan toplam fonlama imkânı, piyasa yapıcı bankaların TCMB’den sağladıkları fonlamanın maliyetini değiştirmeyecek şekilde, haftalık vadeli miktar repo ihalesi limit hesaplarına eklenecek. Böylece piyasa yapıcısı bankalara tanınan borçlanma imkânı faiz oranı kaldırılacak.

Normalleşme Öncesinde

Teminat Koşulları Teminat Koşulları sadeleştirilecek Normalleşme Öncesinde ve Sürecinde

Döviz Likiditesi Önlemleri Esnek Döviz Satım

İhaleleri

Döviz kuru oynaklığını azaltmak amacıyla döviz satım ihalelerinin esnekliği artırılacak.

Rezerv Opsiyonları Türk lirası zorunlu karşılıklara ödenen kısmi faizin yükseltilmesi veya Rezerv Opsiyon Katsayıları (ROK) düzenlemeleriyle finansal sisteme döviz likiditesi sağlanacak.

Normalleşme Öncesinde ve Sürecinde

Döviz Depo Piyasası Tedbirleri

Döviz depo limitleri artırılacak. Yapılacak düzenlemeler ile finansal sistemin TCMB nezdinde erişebileceği (ROM’daki mevcut döviz miktarı ve döviz depo imkânının toplamı şeklinde olan) döviz likiditesi bankalarımızın gelecek bir yıldaki yurt dışı ödemelerini fazlasıyla karşılayacak seviyede belirlenecek.

Finansal İstikrarı Destekleyici Önlemler Yabancı Para

Çekirdek Dışı Yükümlülüklerin

Vadelerinin Uzatılması

Bankaların mevcut stoklar üzerindeki maliyet yükünü artırmadan sadece yeni yabancı para çekirdek dışı yükümlülükleri için zorunlu karşılık oranları üç yıldan uzun vadeyi teşvik edecek şekilde belirlenecek.

TL Cinsi Çekirdek Yükümlülüklerin Desteklenmesi

Gerekli görülmesi durumunda, önümüzdeki dönemde bankacılık sektörünün aracılık maliyetini azaltmak ve çekirdek yükümlülükleri desteklemek için Türk lirası zorunlu karşılıklara ödenen kısmi faiz gözden geçirilebilecek.

Yabancı Para Zorunlu Karşılıklara

Faiz Ödenmesi

ABD doları cinsinden tutulan zorunlu karşılıklara, rezerv opsiyonlarına ve serbest hesaplara ödenen faiz oranı Fed politika faiz aralığının üst bandına yakın seviyelerde tutulabilecek.

TCMB’nin çizdiği yol haritasında alınacak önlemleri Türk Lirası yönetimi çerçevesi ve sadeleşme adımları, döviz likiditesi önlemleri ve finansal istikrarı destekleyici önlemler olarak üç başlık altında topladığını görüyoruz. TCMB alınacak önlemlerin zamanlamasını ise “normalleşme öncesinde” ve “normalleşme sürecinde” olarak belirlemiş.

Normalleşme öncesini Fed’in faiz artırımına başlamadan önceki ve ilk faiz artırımının yapıldığı dönem olarak, normalleşme sürecini ise faiz artırımından sonraki dönem olarak değerlendiriyoruz. Sadeleşme adımları kapsamında normalleşme öncesinde piyasa yapıcısı bankalara sağlanan borçlanma imkânı faiz oranının kaldırılacağı ve normalleşme sürecinde ise faiz koridorunun daha simetrik hale getirilerek daraltılacağı belirtiliyor.

TCMB kurdaki oynaklığa karşı ise döviz satım ihalelerinin esnekliğini artırmak ve TL zorunlu karşılıklara ödenen

(3)

3 faiz oranlarını yükseltmek gibi önlemler açıkladı. TCMB’nin finansal istikrarı desteklemek kapsamında aldığı kararlar ise yabancı para çekirdek dışı yükümlülüklerin vadelerinin uzatılması, TL cinsi çekirdek yükümlülüklerin desteklenmesi ve yabancı para zorunlu karşılıklara faiz ödenmesini içeriyor.

Sonuç olarak TCMB, Ağustos ayında da faiz oranlarında herhangi bir değişikliğe gitmedi. Ancak küresel para politikalarının normalleşme sürecinde uygulanacak yol haritasını ve bu çerçevede para politikasında sadeleştirmeye ilişkin atılacak adımları açıkladı. Piyasada TCMB’nin bu toplantıyla birlikte sadeleştirmeye başlaması ve sadeleştirme kapsamında politika faiz oranında ve faiz koridorunun alt bandında artırıma gidebileceği beklentileri mevcuttu. Ancak TCMB’nin atılacak adımları normalleşme öncesi ve normalleşme süreci olmak üzere iki ayrı zaman dilimi şeklinde değerlendirdiğini ve faiz koridorunun simetrik hale getirilmesi ve daraltılması adımını normalleştirme sürecinde atmayı kararlaştırdığını görüyoruz. Öyleyse Fed’in 16-17 Eylül’deki toplantısında faiz artırımına gitmesi durumunda TCMB de 22 Eylül’deki toplantısında faizlerle ilgili bir adım atabilir. Bununla birlikte TCMB toplantısının ardından zaten var olan yurtiçi risklerin de etkisiyle TL’de hızlı bir değer kaybı yaşandı. USD/TL kurunun 3 seviyesine kadar yükselmesinin ardından ise uzun vadeli yatırımcıların piyasadan çıkmaya başladığını gördük. Bu nedenle önümüzdeki dönemde kurda volatilite artabilecektir. Kurda artan volatiliteye karşı TCMB döviz satım ihaleleri, fonlamanın kısılması ve zorunlu karşılıklara ödenen faizlerin artırılması gibi çeşitli yöntemlerle müdahalede bulunabilecek olmakla birlikte kurda çok daha sert yukarı yönlü hareketler yaşanması durumunda ise Fed’in faiz artırımını beklemeden bir toplantı yaparak yeni adımlar atma kararı da alabilir. TCMB bu ay da önümüzdeki dönem para politikası kararlarında enflasyon görünümündeki iyileşmenin belirleyici olmaya devam edeceğini yineledi. Kurda yaşanan artış enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskıya neden oluyor. Bu nedenle TCMB’nin son aldığı kararların kur üzerinde oluşturduğu baskının devam edip etmeyeceği de önemli olacaktır. Ayrıca enflasyonda Ağustos ayında da baz etkisiyle yıllık bazda düşüş devam edebilir. Ancak daha sonra yükselişin başlayacak olması ve bu dönemde Fed’in de faiz artırımına başlamış olabileceği değerlendirildiğinde TCMB’nin önümüzdeki toplantılarda çizdiği yeni yol haritası doğrultusunda faiz oranlarında değişikliğe gidebileceğini düşünüyoruz.

(4)

4

Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti

24.08.2015 ABD Chicago Fed Aktivite Endeksi (Temmuz) 0.08 --

Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Haziran) 107.2 --

25.08.2015 Türkiye Reel Sektör Güven Endeksi (Ağustos) 104.9 --

Kapasite Kullanım Oranı (Ağustos) %75.9 --

ABD Case-Shiller Konut Fiyat Endeksi (Haziran) 179.03 181.28

Hizmet PMI (Ağustos, öncül) 55.7 55.6

Yeni Konut Satışları (Temmuz, a-a) -%6.8 %5.8

Tüketici Güven Endeksi (Ağustos) 90.9 93.4

Richmond Fed İmalat Endeksi (Ağustos) 13 10

Almanya GSYH (2.çeyrek, y-y) %1.6 %1.6

İFO İş Dünyası Güven Endeksi (Ağustos) 108.0 107.6

26.08.2015 ABD Dayanıklı Mal Siparişleri (Temmuz) %3.4 -%0.4

27.08.2015 ABD GSYH (2.çeyrek, ç-ç) %2.3 %3.2

Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (2.çeyrek, ç-ç) %1.8 %1.8 Haftalık İşssizlik Maaşı Başvuruları 277 Bin Kişi 275 Bin Kişi

Bekleyen Konut Satışları (Temmuz) -%1.8 %1.0

Kansas Fed İmalat Endeksi (Ağustos) -7 -4

Euro Bölgesi M3 Para arzı (Temmuz, y-y) %5.0 %4.9

28.08.2015 Türkiye Konut Fiyat Endeksi (Haziran) 185.05 --

ABD Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (Temmuz, y-y) %1.3 %1.3

Michigan Ün. Tük. Güven Endeksi (Ağustos) 92.9 93.1

Euro Bölgesi Tüketici Güven Endeksi (Ağustos) -6.8 --

Almanya TÜFE (Ağustos, y-y, öncül) %0.1 %0.1

Fransa ÜFE (Temmuz, y-y) -%1.9 --

İtalya Tüketici Güven Endeksi (Ağustos) 106.5 107.0

İngiltere Tüketici Güven Endeksi (Ağustos) 4 4

GSYH (2.çeyrek, y-y) %2.6 %2.6

Japonya İşsizlik Oranı (Temmuz) %3.4 %3.4

TÜFE (Temmuz, y-y) %0.4 %0.2

Perakende Satışlar (Temmuz, a-a) -%0.6 %0.6

Haftalık Veri Takvimi (24 Ağustos - 28 Ağustos 2015)

(5)

5

TÜRKİYE

Türkiye Büyüme Oranı Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Sanayi Üretim Endeksi

-5 -3 -1 1 3 5 7

-5 0 5 10 15 20

Haz.12 Eki.12 Şub.13 Haz.13 Eki.13 Şub.14 Haz.14 Eki.14 Şub.15 Haz.15

Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000

Haz.02 Ara.02 Haz.03 Ara.03 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Haz.15 Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)

Kaynak: OSD, VakıfBank

Toplam Otomobil Üretimi Sanayi Ciro Endeksi

70 90 110 130 150 170 190 210

Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13 Ara.13 Mar.14 Haz.14 Eyl.14 Ara.14 Mar.15 Haz.15

Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)

Kaynak:TÜİK -20

-15 -10 -5 0 5 10 15

2004Ç3 2005Ç1 2005Ç3 2006Ç1 2006Ç3 2007Ç1 2007Ç3 2008Ç1 2008Ç3 2009Ç1 2009Ç3 2010Ç1 2010Ç3 2011Ç1 2011Ç3 2012Ç1 2012Ç3 2013Ç1 2013Ç3 2014Ç1 2014Ç3 2015Ç1

Reel GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

-10 0 10 20 30 40 50

2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III 2012-IV 2013-I 2013-II 2013-III 2013-IV 2014-I 2014-II 2014-III 2014-IV 2015-I

Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK

-10 -5 0 5 10 15 20

2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III 2012-IV 2013-I 2013-II 2013-III 2013-IV 2014-I 2014-II 2014-III 2014-IV 2015-I

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK

(6)

6

55 60 65 70 75 80 85

May.07 Ara.07 Tem.08 Şub.09 Eyl.09 Nis.10 Kas.10 Haz.11 Oca.12 Ağu.12 Mar.13 Eki.13 May.14 Ara.14 Tem.15

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak:TCMB

Kapasite Kullanım Oranı Beyaz Eşya Üretimi

700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000 2300000 2500000

Beyaz Eşya Üretimi (Adet)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

PMI Endeksi

50.1

30 35 40 45 50 55 60

Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15

PMI Imalat Endeksi

Kaynak:Reuters

(7)

7

ENFLASYON GÖSTERGELERİ

100 120 140 160 180 200 220 240 260

28.11.2008 30.04.2009 30.09.2009 26.02.2010 30.07.2010 31.12.2010 31.05.2011 31.10.2011 31.03.2012 31.08.2012 31.01.2013 30.06.2013 30.11.2013 30.04.2014 31.09.2014 31.02.2015 31.07.2015 500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300 UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi

Kaynak: Bloomberg 0

2 4 6 8 10 12 14

Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15

TÜFE (y-y, %)

Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

6.81 7.31

5.62 -5.0

0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0

Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15

ÜFE (y-y, %)

Kaynak: TCMB

-5 0 5 10 15 20

Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15

Gıda Enerji TÜFE

Kaynak: TCMB

Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi

7.04

6.78 5.5

6 6.5 7 7.5 8

12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

Kaynak: TCMB

Enflasyon Beklentileri Reel Efektif Döviz Kuru

99.55 90

95 100 105 110 115 120 125 130 135

Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15

TÜFE Bazlı (2003=100)

Kaynak: TCMB

TÜFE ve Çekirdek Enflasyon ÜFE

(8)

8

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

35 37 39 41 43 45 47 49 51 53

May.09 Kas.09 May.10 Kas.10 May.11 Kas.11 May.12 Kas.12 May.13 Kas.13 May.14 Kas.14 May.15

İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%)

Kaynak: TÜİK 07

08 09 10 11 12 13 14 15 16 17

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

İşgücüne Katılım Oranı

700 1,200 1,700 2,200 2,700 3,200 3,700 4,200 4,700 5,200 5,700

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)

Kaynak: TOBB

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı

İşsizlik Oranı

(9)

9

DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

TÜKETİM GÖSTERGELERİ

İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni

-11000 -9000 -7000 -5000 -3000 -1000 1000 3000

-84000 -74000 -64000 -54000 -44000 -34000 -24000 -14000 -4000 6000

Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB

Cari İşlemler Dengesi

40 50 60 70 80 90 100 110 120 130

55.0 65.0 75.0 85.0 95.0 105.0

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: TCMB

-20000 -10000 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB

Sermaye ve Finans Hesabı

-12000 -10000 -8000 -6000 -4000 -2000 0

Haz.03 Ara.03 Haz.04 Ara.04 Haz.05 Ara.05 Haz.06 Ara.06 Haz.07 Ara.07 Haz.08 Ara.08 Haz.09 Ara.09 Haz.10 Ara.10 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Ara.12 Haz.13 Ara.13 Haz.14 Ara.14 Haz.15

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)

Kaynak: TCMB 0

5000 10000 15000 20000 25000

Haz.03 Haz.04 Haz.05 Haz.06 Haz.07 Haz.08 Haz.09 Haz.10 Haz.11 Haz.12 Haz.13 Haz.14 Haz.15

İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

(10)

10

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ

-60000 -50000 -40000 -30000 -20000 -10000 0 10000

Haz.09 Kas.09 Nis.10 Eyl.10 Şub.11 Tem.11 Ara.11 May.12 Eki.12 Mar.13 Ağu.13 Oca.14 Haz.14 Kas.14 Nis.15

Bütçe Dengesi (12 aylık toplam-milyar TL)

Kaynak: TCMB

Bütçe Dengesi

30.5

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku

Faiz Dışı Denge

-3 7 17 27 37 47 57

Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)

Kaynak:TCMB

60 80 100 120 140 160 180 200 220 240

200 250 300 350 400 450

İç Borç Stoku (milyar TL)

Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

(11)

11

LİKİDİTE GÖSTERGELERİ

-5 0 5 10 15 20

Oca.04 Tem.04 Oca.05 Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13 Oca.14 Tem.14 Oca.15 Tem.15

Reel Faiz Nominal Faiz

Kaynak:TCMB, VakıfBank

Reel Büyüme

(y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH (%)*

Merkez Bankası Faiz

Oranı (%)

Tüketici Güven Endeksi

ABD 2.3 0.2 -2.36 0.25 90.91

Euro Bölgesi 1.2 0.2 2.34 0.05 -6.80

Almanya 1.6 0.10 6.74** 0.05 101

Fransa 1.00 0.20 -1.05 0.05 -18.60

İtalya 0.13 0.30 0.96** 0.05 106.50

Macaristan 2.70 0.40 4.14** 1.35 -22.70

Portekiz 1.50 0.70 0.60 0.05 -18.50

İspanya 3.10 0.10 1.44** 0.05 0.00

Yunanistan 1.40 -1.30 0.92 0.05 -52.90

İngiltere 2.70 0.10 -4.47** 0.50 4.00

Japonya 0.70 0.40 0.53 0.10 40.30

Çin 7.00 1.60 1.93** 4.85 105.50

Rusya -4.60 15.60 1.64** 11.00 --

Hindistan 5.30 6.10 -1.44 6.25 --

Brezilya -1.56 9.56 -3.88 14.25 97.90

G.Afrika 2.10 5.00 -5.8** 6.00 -15.10

Türkiye 2.30 6.81 -6.8 7.50 62.40

Kaynak: Bloomberg. *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2014 yılı verileridir. ** 2013 verileri.

TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz

0 5 10 15 20 25

Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13 Şub.14 Ağu.14 Şub.15 Ağu.15

Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)

Kaynak:TCMB Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

Kaynak:TCMB

Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler

(12)

12

2013 2014 En Son Yayımlanan

2015 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi

GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 567 289 1 749 782 443 189 (2015 1Ç) --

GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%) 4.2 2.9 2.3 (2015 1Ç) 2.9

Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)(takvim etk.arnd) 7.0 2.6 5.5 (Haziran 2015) --

Kapasite Kullanım Oranı (%) 76.0 74.6 75.9 (Temmuz 2015) --

İşsizlik Oranı (%) 9.2 9.9 9.3 (Mayıs 2015) 10.7

Fiyat Gelişmeleri

TÜFE (y-y, %) 7.40 8.17 6.81 (Temmuz 2015) 7.8

ÜFE (y-y, %) 6.97 6.36 5.62 (Temmuz 2015) --

Parasal Göstergeler (Milyon TL)

M1 225,331 251,991 298,312 (14.08.2015) --

M2 910,052 1,018,546 1,161,436 (14.08.2015) --

M3 950,979 1,063,151 1,206,634 (14.08.2015) --

Emisyon 67,756 77,420 90,988 (14.08.2015) --

TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 112,002 106,314 102,214 (14.08.2015) -- Faiz Oranları

TCMB O/N (Borç Alma) 3.50 7.50 7.25 (21.08.2015) --

TRLIBOR O/N 8.05 11.27 11.33 (21.08.2015) --

Ödemeler Dengesi (Milyon $)

Cari İşlemler Açığı 64,658 45,846 3,356 (Haziran 2015) 35.7

İthalat 251,661 242,182 18,201 (Haziran 2015) --

İhracat 151,802 157,627 11,995 (Haziran 2015) --

Dış Ticaret Açığı 99,858 84,508 6,206 (Haziran 2015) 64.8

Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)

Merkezi Yön. İç Borç Stoku 403.0 414.6 430.2 (Haziran 2015) --

Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 182.8 197.3 220.7 (Haziran 2015) --

Kamu Net Borç Stoku 197.6 187.4 187.4 (2014) --

Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2013 Haziran 2014 Haziran

Bütçe Gelirleri 31.404 34.557 39,561 (Haziran 2015) --

Bütçe Giderleri 32.603 35.170 36,338 (Haziran 2015) --

Bütçe Dengesi 1.199 -613 3,223 (Haziran 2015) --

Faiz Dışı Denge 335 959 4,914 (Haziran 2015) --

Türkiye Makro Ekonomik Görünüm

(13)

Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar

ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr

Cem Eroğlu Müdür cem.eroglu@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 98

Fatma Özlem Kanbur Uzman fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 91

Bilge Pekçağlayan Uzman bilge.pekcaglayan@vakifbank.com.tr 0212‐398 19 02

Elif Engin Uzman elif.engin@vakifbank.com.tr 0212‐398 18 92

Sinem Ulusoy Uzman Yardımcısı sinem.ulusoy@vakifbank.com.tr 0212‐398 19 05

Ezgi Şiir Kıbrıs Uzman Yardımcısı ezgisiir.kibris@vakifbank.com.tr 0212‐398 19 03

Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır.

Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir.