ÜNİTE. ARAŞTIRMA YÖNTEM ve TEKNİKLERİ I İÇİNDEKİLER HEDEFLER ARAŞTIRMA SÜREÇ VE TEKNİKLERİ. Dr. Uğur ÖZDEMİR

(1)

İÇİ NDEKİLE R • Araştırma Düşüncesinin Kaynakları

• Araştırmanın Tanımlanması

• Araştırma Türleri

• Araştırma Temel Nitelikleri

• Araştırmanın Süreci

HEDE FL ER

• Bu üniteyi çalıştıktan sonra;

• Araştırma düşüncesinin kaynaklarına ilişkin bilgi sahibi olabilecek,

• Araştırmanın tanımlanmasına ilişkin bilgi sahibi olabilecek,

• Araştırma türlerine ilişkin bilgi sahibi olabilecek,

• Araştırma süreci ne ilişkin bilgi sahibi olabileceksiniz.

ÜNİTE

3

ARAŞTIRMA SÜREÇ VE TEKNİKLERİ

ARAŞTIRMA YÖNTEM ve TEKNİKLERİ I

Dr. Uğur ÖZDEMİR

(2)

Araştırma Süreç ve Teknikleri

GİRİŞ

“Araştırma Yöntem ve Teknikler 1” kitabınızın bu 3. ünitesinde araştırma, araştırma türleri ve araştırma süreçleri ile ilgili açıklamalar yapılacaktır. Bu üniteye başlamadan önce bir önceki üniteyi hatırlamakta yarar vardır.

Bu kitaba başladığımızda ilk konumuz, bilginin kaynağı ve bilimdi; bu bölümde bilime bir giriş yapmıştık, daha sonra bundan bir önceki ünitede “Bilimin Türleri ve Bilimsel Yöntem” başıklı üniteyi okumuştunuz, şimdi çalışmakta

olduğunuz, bu ünite tümüyle bu iki ünitenin bir tamamlayıcısı olan “Araştırma Süreç ve Teknikleri” adını taşımaktadır.

Bu üniteye bir soru ile başlamak anlamlı olacaktır. Bu cümle belkide bize bu ünitenin en verimli bir anlama ve idrak edilmesi sürecini oluşturmada sembol olacaktır.

Bir eysel Etkinlik

•Sizce ,

•Araştırma ne ile uğraşır

•Araştırma neden arar

•Bu iki cümlenin sonuna hangi noktalama işaretini koyarsınız, neden ?

•bunları kendiniz düşününüz ve sınıfınızda arkadaşlarınızla tartışınız, bu ünitenin sonunda bunun yanıtı sizle paylaşılacaktır.

(3)

ARAŞTIRMA DÜŞÜNCESİNİN OLUŞTURULMASI

Bonders (aktaran Tanrıöğen, 2009, s17) araştırma düşüncesinin dört farklı kaynaktan ortaya çıktığını belirtmektedir. Bunlar:

 Sistematik olmayan gözlem

 Gözlem

 Teori

 Sorun çözmeye olan ihtiyaç Bunlar aşağıda sırayla ele alınmıştır.

Sistemetik olmayan gözlem

Araştırma düşüncesinin güçlü kaynaklarından biri günlük yaşamdaki davranışlara ya da durumlara karşı olan meraktır. Nasıl olduğu, ya da neden olduğu sorgulamaya başladığınız an aslında aklınızda bir problemin varlığı oluşmuş

demektir.

Sistematik olmayan gözlemle ilgili olarak belirtilmesi gerekenlerden biri de hayvan davranışlarının raslantısal olarak gözlenmesinin bir araştırma düşüncesine yol açabileceğidir.

Hayvanlar ya da başka unsurlar yaşayan bir canlı olarak insanın, aklında bir araştırma cümlesinin keşfedilmesinde “ sistematik olmayan gözlemlerin” önemli ve yaygın bir yöntem olduğu kesindir.

Sistematik gözlem

Bilim bir anlamda sistematik gözlem yoluyla var olur, çok iddalı bir cümle olmakla birlikte, doğru bir cümledir. Bunun açıklaması ise; bilim adamının gözlemi kendi akışına bırakmadan, süreci takip etmesidir. Bunun birden fazla yolu ve yöntemi olabilir. Bunlar:

o Bilim adamı, herhangi bir şeyi doğal ortamında gözleyebilir.

o Bilim adamı, raporlar aracılığıyla var olan durumu gözleyebilir.

o Bilim adamı, gözlemi kendi yapmayıp, başka bir araştırmacının ilk elden yaptığı gözlemlerden yararlanabilir.

o Araştırma düşüncesinin sistemli gözlem yoluyla diğer potansiyel kaynağı, araştırmacının önceki ya da devam eden araştırmasıdır. Bir araştırma gerçekleştirilirken, beklenmedik durum ve sonuçlar gelişebilir, karşılaşılan bu beklenmedik durum ve sonuçlar yeni bir araştırmanın başlangıcı olabilecek nitelikte bir yeni oluşumdur.

Teori

Bazı durumlarda bir soruna ilişkin yeteri kadar bilgi, teorik bir çözüm

geliştirme girişimini mümkün kılabilir. Bazı durumlarda da bir ilişkiyi ya da durumu

(4)

açıklayan teori, tümdengelimci bir yaklaşımın tümü olarak kabul edilerek tekil olay ya da olguların analiz edilmesinde bir başlangıç noktası olabilir.

Sorun çözme ihtiyacı

Araştırma düşüncesi çoğu zaman uygun sorunların çözümüne olan ihtiyaçtan ortaya çıkar. Bu sorunların, insanın yaşamını her türlü gelişmesini tıkayan,

engelleyen sorunlar olduğu ifade edilebilir.

Tüm bu sıralanan nedenler ya da etkenler bir araştırma düşüncesinin kaynaklarını oluşturarak, bir araştırmanın başlamasına vesile olabilecek

unsurlardır. Aslında nereden bakılırsa bakılsın araştırma düşüncesinin başlangıcı bir

“farkındalık” sürecidir.

Bilim insanının bir anlık farkındalığı ve o farkındalığına çözüm arama süreci bir araştırmanın hatta bir sonucun, hatta insanlık için yeni bir bulgunun ilk işaretini oluşturmaktadır. Bugün tüm insanlığın olmazsa olmaz diyerek yaşamında olan ve yaşamını önemli ölçüde etkilemiş olan dahası yaşamın var oluş sürecini önemli ölçüde etkilemiş olan buluş, aslında yukarıda sıralanan bir ya da birden fazla nedenin bir araştırmacıda merak uyandırmasıyla yaşamımıza armağan edilmiştir.

ARAŞTIRMA

Pek çok bilim dalında ve bilimsel kavramda olduğu gibi “araştırma”

kavramı da pek çok biçimde tanımlanmış kavramlardan biridir.

Konuya ilişkin yayınlarda sıkça kullanılan bir tanımlamada araştırma

“Problemlere güvenilir çözümler bulma amacı ile planlı, ve sistemli olarak, verilerin toplanması, çözümlenmesi, yorumlanarak değerlendirilmesi ve rapor edilmesi süreci” olarak tanımlanmaktadır. (aktaran Karasar, 1995)

Bu araştırma tanımının , “araştırma” kavramını açıklamak için kullandığı terimlere tek tek baktığımızda, tanımda beş önemli unsurun ard arda sıralandığı görülecektir.

(5)

Bunlar:

o Problemlere sistemli çözümler bulma amacı o Planlı

o Sistemli

o Verilerin toplanması o Çözümlenmesi o Yorumlanması o Değerlendirilmesi o Raporlaştırışması

Kuşkusuz araştırma, temelde bir arama, öğrenme, keşfetme sürecidir. Var olanı görmek, fark etmek, gözlemek, tespit etmek ve bulma arzusudur. Araştırma ile gerçekleştirilen bu arayış, her zaman devam eden pek çok arayışlardan bir tanesi olmaya aday olandır.

Bu yönüyle her yeni bir araştırma, sürekli bir aydınlanma ve aydınlatma türünden bir arayışı temsil etmektedir.

Her araştırma hissedilen, fark edilen bir güçlükle başlamaktadır. Bu en genel anlamda zihinsel ya da fiziksel doğrudan ya da dolaylı olarak insanları rahatsız eden zorlukların, güçlüklerle nasıl baş edilebileceğinin bir ihtiyacıdır.

Yaşamdaki güçlükler, bilinmezlikler soyut ya da somut, teorik ya da uygulamaya dayalı, görünen ya da görünmeyen pek çok görünümde ve tarzda olabilir. Örneğin insan yaşantısı doğrultusunda bir hastalık, bir başarısızlık, bir kriz, ya da örgütsel anlamda bir iflas, fiziksel çevre anlamında bir metalin gücünü yitirmesi, biyolojik anlamda, kelebeklerin bir anda yok olmaları, nükleer enerji oluşumuna ilişkin yeni bilgilere ulaşma ihtiyacı ya da astronomi de yeni bir yıldızın bulunabilme ihtimali, yeni bir eğitim modeli, herhangi bir şeyi var olduğu biçimde ölçmeye yarayacak bir ölçüm aracının geliştirilmesi vb. pek çok şey herhangi bir araştırmaya konu olabilir.

Bir başka anlatımla, çözülebilirlik düzeyleri farklı olsa da “var olan şeylerin “ hepsi ya da bugün varlığını tanımlayamadığımız yarın bulunabilecek pek çok varoluşsal madde ve süreçte araştırmanın konusu içindedir.

ARAŞTIRMA TÜRLERİ

“Araştırma”lar içerik, biçim, eylem ve karşılayacağı ihtiyaca göre pek çok tür oluşturabilmektedirler ve pek çok sınıflamlara tabi tutulabilmektedirler.

Literatürde sıklıkla karşılaşılan araştırma sınıflandırmaları arasında;

o Temel o Uygulamalı

(6)

o Aksiyon o Alan

o Laboratuvar o Tarih o Betimsel o Deneysel o Retrospektif o prospektif o Tarama o Deneme

bulunmaktadır. Bu liste farklı isimler doğrultusunda daha da geliştirilebilir .

Yukarıdaki sınıflandırmalar içinde araştırmalar ve içerik bilgileri, “Şekil 1”de gösterilmektedir.

Şekil 1: Araştırma türleri ve içerikleri

Temel araştırmalar > kuram geliştirmeye

Uygulamalı araştırmalar > temel araştırmalarda elde edilen bilginin uygulamaya aktarılmasına

Aksiyon araştırmalar > uygulamalarda karşılaşılan sorunların, uygulamacılarında katılımıyla çözümüne Tarihsel araştırma > ne idi ?

Betimsel araştırma > nedir ? Deneysel araştırma > Neden ?

Retrospektif araştırma > olmuş, bitmiş olayların sonuçlarından yola çıkarak, gerçekleştirilen araştırma

Prospektif araştırma > ileriye dönük, neden – sonuç ilişkilerini belirlemeye çalışan araştırma

Bu ayrımlaşma içinde bir noktanın vurgulanmasında yarar vardır. Aslında bilinmelidir ki her araştırmanın farklılaştığı noktalar kadar benzerlikler içinde bulunur. Örneğin her araştırma:

o Fark edilen bir sorunun çözümünü arama ile başlar.

o Gerçekleştirilen bir araştırmanın rapor yazımıyla tamamlanır.

(7)

Yukarıda ifade edilen araştırma türlerinin varlığı kadar. İlgili alan yazında

“araştırma türlerinin klasik sınıflaması olarak gösterilen” sınıflamada, araştırmalar iki grup içinde değerlendirilebileceği konusunda önemli bir görüş ortaklığı

bulunmaktadır. Bunlar sınıflamada “araştırma” ;

 Temel Araştırmalar

 Uygulamalı Araştırmalar

olarak ifade edilmektedir. Her iki araştırma türünün de açıklanması için biraz daha detay bilgiye ihtiyaç bulunmaktadır.

1. TEMEL ARAŞTIRMALAR

Temel araştırmalar amacı var olan bilgilere yenilerini eklemek olan

araştırmalar olarak tanımlanmaktadırlar. Bu araştırmalar sadece bilgilere ulaşmayı hedeflediği için araştırmaların en halini temsil eder.

Temel araştırmalar ile farklı düzeylerde bilgi üretilebilir. Bunlar en temel de dört grupta toplanabilir:

o Anlama ( açımlama, ayrıntılı tekil ve ilişkisel betimleme ile) o Açıklama ( nedensel ilişki belirleme)

o Neden –sonuç ilişkisi o Kuram geliştirme düzeyi

Bu düzeyler arasında hiyerarşik bir sıralama mümkün gibi görünse de bu genellenebilir bir durum değildir.

1. Anlama, açımlama süreci

Bilgi üretiminin ilk basamağını oluşturur. Anlama amacı ile yapılan araştırmalarda, varlığı hissedilen bir sorunun gerçekten ne olduğu ve hangi değişkenlerin etkisinden oluştuğu, durumu aydınlatmak için en uygun neler olabileceği üzerinde durulur.

2. Açıklama, ayrıntı saptama düzeyi

Sorunu olabildiği çlçüde tanımlandıktan sonra, sorunla ilgili görülen değişkenlerin neler olabileceğinin belirlendiği ve incelendiği düzey süre. Olarak tanımlanabilir. Bu düzeyde ayrıntı saptamak amaçlanmıştır.

Ayrıntı saptama aşamasında iki betimleme olduğunu vurgulamakta yarar vardır. Bunlar:

o Tekil betimleme, o İlişkisel betimlemedir.

Tekil betimleme, değişkenleri tek tek betimlemeye çalışırken, ilişkisel

betimleme düzeyinde ise ilgili değişkenlerin birlikte değişip değişmediğine bakılır.

(8)

3. Neden – sonuç ilişkisi düzeyi

Nedensel ilişki betimlemelerinde değişkenler, ilişkisel betimlemelerde olduğu gibi betimlenirken buradaki betimlemelerde niçin?, neden? gibi sorulara yanıtlar bulunmaya çalışılır.

Ancak bu betimleme, daha kontrollü koşullar altında ve çoğu za dneme modeli bir araştırma ile tam mümkün olabileceği de unutulmamalıdır.

4. Kuram geliştirme düzeyi;

Bilimsel araştırmalarda üretilen bilgilerin en ileri düzeyi olarak kabul edilir.

Gözlenebilir verilerin kavramsal bir bütünlük sağladığı, ilke ve modelin oluştuğu düzeyi temsil eder. Bu düzeydeki bilginin uygulanabilirliği en geniş bilgi olmakla birlikte, bir bilgiler kümesi, bir kuramı oluşturuyorsa o bilgiler kümesinin doğaldır ki evrenselliği söz konusudur.

2. UYGULAMALI ARAŞTIRMALAR

Uygulamalı araştırmalar, üretilen bilgilerin değerlendirmesi ile

problemlerin doğrudan çözümünün gerçekleştirildiği, bilgi ve ürün üretiminde, bilimin etkileşim unsurlarını denetimi altına aldığı ve amacını gerçekleştirdiği amaçlar olarak ifade edilmektedir.

Daha kısaca tanımlamak gerekirse uygulamalı araştırmalar, üretilmiş ya da üretilmekte olan bilgilerin denemeli uygulanması anlamındadır.

Uygulamalı araştırmalar, kendi içinde iki sınıflama içinde değerlendirilmektedirler. Bunlar;

1. Aksiyon Araştırmaları

Uzman araştırmacıların yürütücüğünde, uygulayıcıların ve probleme taraf olanların katılımıyla var olan uygulamanın,

değerlendirilmesi yapılarak, durumu daha iyi bir hâle getirmek için yapılan araştırmalar olarak tanımlanmaktadır.

2. AR – GE Araştırmaları

Araştırma – geliştirme türündeki araştırmalar, uzman bir grup tafından üretilmiş bilginin denemeli uygulaması ile, problemin çözümünde etkili olabilecek nitelikte, geçerliliği denenmiş, somut ürünler geliştirmeyi amaçlayan araştırmalardır.

ARAŞTIRMANIN TEMEL NİTELİKLERİ

Herhangi bir eylemin araştırma olarak ifade edilebilmesi aşağıdaki niteliklere sahip olunmasını gerektirmektedir. Bu nitelikler on grup içinde

(9)

değerlendirilmektedir. Herhangi bir nitelik diğerinden daha az ya da daha çok anlamlı değildir.

1. Araştırma yeni bilgiler toplar, üretir.

2. Araştırma herhangi bir şeyi kabul ettirmeye değil, onu anlamayı tanımlamaya odaklanmıştır.

3. Araştırma bir uzmanlık işidir.

4. Araştırma ile yıkılmayacak, dayanıklı bir sonuca varmak amaçlanır.

5. Araştırmada olabildiğince sayılarla ifade edilebilen veriler toplanır.

6. Araştırma herkesçe gözlenebilen, ortak ölçütler ortaya koyar.

7.Araştırmanın, yetkin ve yeterlilik noktasında bir yoruma ihtiyacı vardır.

8. Araştırma başkalarınca da tekrarlanabilir özelliktedir.

9. Araştırma, diğer araştırmacılar ve tüm bilim insanları içinde özel bir öneme sahiptir.

10. Araştırma, yazılı, rapor edilmiş bir belgedir.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA SÜRECİ

Konuyla ilgili alan yazında araştırmanın bir süreç olduğu ifadesi bu kitabın pek çok bölümünde de kullanılmış bir gerçekliği oluşturmaktadır. Araştırma süreçlerine ilişkin aslında birbirine çok benzeyen süreç kavramsallaştırmaları da yapılmaktadır.

Bilimsel bir araştırma sürecinde aşağıdaki aşamaların gerçekleştirilmesi gerektiği pek çok yazar tarafından kabul eilmiştir. Bunlar:

1. Araştırma düşüncesinin ve hipotezin geliştirilmesi, 2. Bir araştırma yönteminin belirlenmesi,

3. Evren ve örneklemin belirlenmesi,

4. Neyin gözlenceğine ve uygun ölçütlere karar verilmesi, 5. Veri toplama aracının geliştirilmesi ve uygulanması, 6. Bulguların analizi ve yorumlanması,

7. Sonuçların raporlaştırılması, 8. Tüm sürece yeniden başlamaktır.

Bu süreçler başka kelime ve ifadelerle ya da birkaç bölüm çıkartılıp

eklenerek yeni bir aşamalar süreci de oluşturulabilir. Ancak bilimsel bir araştırmada aşağıdaki aşamaların tamamlanarak geçilmesi gerekir.

(10)

ARAŞTIRMA ÖNERİSİ

Araştırma planının yazılı dökümüne araştırma önerisi denir. Yazılı bir planlama süreci yaşayan araştırma, süreçte önemli bir aşama kaydetmiş sayılır.

Ancak bu yazılı aşamnında nitelik ve kurallarına uyulması koşuluyla.

Bir araştırmada araştırma planının yapılması en temelde iki amacı yerine getireceği umulmaktadır. Bunlar:

o Yapılacak işlerin açık, eleştiriye sunularak olası düzeltmelerin yapılması süreci,

o Uygun durumlarda, araştırmayı destekleyebilecek kişi ya da kurumlara gerekli bilgilerin, toplu hâlde sunulması olanağıdır.

Üniversite öğrencileri, akademik hayatta bulunanlar ya da uygulamada bir kurum ya da kuruluşa, bir araştırma için başvurma aşamasında olanların yukarıdaki bilimsel araştırma sürecinin aşamalarına çok benzeyen bir “araştırma önerisi”

geliştirmeleri beklenir.

Bu araştırma önerisi, araştırmayı gerçekleştirmeden özellikle araştırmanın planlanması noktasındaki aşamaları ve içerikleri temsil etmektedir.

Bir araştırma önerisinde aşağıdaki başlıklar ve içeriklerinin olması beklenir. Bu başlıklar ve içerikleri aşağıda Şekil 2’de sunulmuştutur.

Şekil 2 : araştırma önerisi, içeriği

1. Araştırmanın adı 2. Problem

3. Araştırmanın amacı 4. Araştırmanın önemi 5. Varsayımlar

6. Sınırlılıklar 7. Tanımlar 8. Yöntem

9. Süre ve olanaklar 10. Geçici anahat 11.Ekler

12. Kaynakça

(11)

Araştırma önerisindeki her bölüm ve içerik, bu kitabın diğer ünitelerinde ayrıntılı olarak değinilecektir.

(12)

Öde v

•Bu ünitenin başında size bir soru sorulmuştu şimdi o soruyu başa dönerek tekrar okuyunuz ,

•O çalışmada bulunan her iki cümleyi de ayrı ayrı birer kâğıda yazınız.

•Bu iki cümleyede siz sonunda hangi noktalama işaretini koymayı uygun buldunuz bunu gerekçeleriyle birlikte yazınız.

•İkinci olarak cevap kâğıtlarınızı, sınıfınızda bulunan arkadaşlarınızla değiştiriniz.

•Bu aşamada siz elinize ulaşan arakdaşınızın kağıdını okuyun, arkadaşınız da sizin kâğıdınızı okusun. Başka bir kalemle kendi düşünceniz doğrultusunda notlarınızı ve değerlendirmenizi yazınız.

•Son olarak arkadaşınıza verdiğiniz kâğıdınızı geri alarak, yazdığınız cümlelerle ilgili hangi değerlendirme ve yorumlarda bulunmuş bunu okuyup yorumlayınız.

(13)

Ö ze t

•Araştırma düşüncesinin dört farklı kaynaktan ortaya çıktığını belirtmektedir. Bunlar: Sistematik olmayan gözlem, gözlem, teori, sorun çözmeye olan ihtiyaçtır.

•"Araştırma" problemlere güvenilir çözümler bulma amacı ile planlı, ve sistemli olarak, verilerin toplanması, çözümlenmesi, yorumlanarak değerlendirilmesi ve rapor edilmesi süreci olarak tanımlanmaktadır.

İlgili alan yazında “araştırma türlerinin klasik sınıflaması olarak gösterilen sınıflamada, araştırmalar iki grup içinde

değerlendirilebileceği konusunda önemli bir görüş ortaklığı

bulunmaktadır. Bunlar sınıflamada “araştırma” temel araştırmalar ve uygulamalı araştırmalar olarak ifade edilmektedir.

•İlgili alan yazında araştırmanın bir süreç olduğu ifadesi bu kitabın pek çok bölümündede kullanılmış bir gerçekliği oluşturmaktadır. Araştırma süreçlerine ilişkin aslında birbirine çok benzeyen süreç

kavramsallaştırmaları da yapılmaktadır.

•Araştırma planının yazılı dökümüne araştırma önerisi denir. Yazılı bir planlama süreci yaşayan araştırma süreçte önemli bir aşama kaydetmiş sayılır. Ancak bu yazılı aşamnında nitelik ve kurallarına uyulması

koşuluyla.

(14)

Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan “bölüm sonu testi”

bölümünde etkileşimli olarak

cevaplayabilirsiniz.

DEĞERLENDİRME SORULARI

1. Aşağıdakilerden hangisi, araştırmanın tanımında kullanılan temel işlevlerden biri değildir?

a) Raporlaştırma

b) Kaynakçaların oluşturulması c) Değerlendirme,

d) Yorumlama e) Çözümlemesi

2. Aşağıdakilerden hangisi, araştırmanın tanımında kullanılan temel işlevlerden biri değildir?

a) Problemlere sistemli çözümler bulma b) Planlı

c) Programlı, d) Sitemli

e) Verilerin toplanması

3. Aşağıdakilerden hangisi, araştırma düşüncesinin oluştuğu kaynaklardan birisi değildir?

a) Sistematik olmayan gözlem b) Gözlem

c) Kayıt d) Teori

e) Sorun çözmeye olan ihtiayaç

4. Aşağıdakilerden hangisi sıklıkla bir araştırma türü olan grupta kabul edilen bir araştırma türü değildir?

a) Prospektif b) Deneysel c) Betimsel d) Gözlemsel e) Retrospektif

(15)

5. Aşağıdakilerden hangisi sıklıkla bir araştırma türü olan grupta kabul edilen bir araştırma türü değildir?

a) Temel b) Uygulamalı c) Aksiyon d) Laboratuvar e) Anket

6. Aşağıdakilerden hangisi “araştırma türlerinin klasik sınıflamsında gösterilen”

araştırma türlerinden biridir?

a) Aksiyon araştırmaları b) Uygulamalı araştırmalar c) Retrospektif araştırmalar d) Prospektif araştırmalar e) Alan araştırmaları

7. Aşağıdakilerden hangisi temel araştırmalarda üretilen bilgi düzeylerinden bir değildir?

a) Dinleme b) Anlama c) Açıklama

d) Neden-sonuç ilişkisi e) Kuram geliştirme

8. Aşağıdakilerden hangisi araştırmanın niteliklerinden biri değildir?

a) Araştırmanın, yetkin ve yeterlilik noktasında bir yoruma ihtiyacı vardır b) Araştırma başkalarınca da tekrarlanabilir özelliktedir.

c) Araştırma, diğer araştırmacılar ve tüm bilim insanları içinde özel bir öneme sahiptir.

d) Araştırma, yazılı, rapor edilmiş bir belgedir.

e) Araştırma insanlığın bir ürünüdür.

(16)

9. Aşağıdakilerden hangisi araştırmanın niteliklerinden biri değildir?

a) Araştırma herhangi bir şeyi kabul ettirmeye odaklanmıştır b) Araştırma bir uzmanlık işidir

c) Araştırma ile yıkılmayacak, dayanıklı bir sonuca varmak amaçlanır d) Araştırmada olabildiğince sayılarla ifade edilebilen veriler toplanır e) Araştırma herkesçe gözlenebilen, ortak ölçütler ortaya koyar

10. Araştırma önerisinde aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?

a) Araştırmanın adı b) Teşekkür sayfası c) Araştırmanın amacı d) Araştırmanın yöntemi e) Süreve olanaklar

Cevap Anahtarı:

1.b, 2.c, 3.c, 4.d, 5.e, 6.b, 7.a, 8.e, 9.a, 10.b

(17)

YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK KAYNAKLAR

Berg, B.L (1995). Qualitative Research Methods for the Social Sciences. NeedhamHeights, Mass. Allyn and Bacon.

Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 2. Baskı, Anı yayıncılık, Ankara Ecevit, M. (2006). Bilimsel Pratikte Etik Sorunların Toplumsal Birkaç Yönü. Sosyal Bilimlerde Süreli Yayıncılık I. Ulusal Kurultay Bildirileri, 81-87.

Kansu, E. (1994). Dünya'da ve Türkiye'de Bilim, Etik ve Üniversite İçinde.

TÜBA,BilimselToplantıSerileri1,Ankara:TÜBA.

Karasar, N. (1991). Araştırmalarda Rapor Hazırlama. 5. Basım, Ankara Karasar, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 7. Basım, Ankara

Kıncal, R.Y.(2010). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Nobel yayınları, Ankara Tanrıöğen, A. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Anı yayıncılık, Ankara Shamo, A.E.(2003).ResponsibleConduct of Research. Oxford: Oxford UniversityPress.