2021 - 2022 / 701005192020 - GÜNEY SİBİRYA TÜRK LEHÇELERİ DİL VE EDB. GİRİŞ I (ALTAY-TUVA-HAKAS) / GÜNEY SİBİRYA TÜRK LEHÇELERİ DİL VE EDB.
GİRİŞ I (ALTAY-TUVA-HAKAS)
GENEL TANIM / GENERAL DESCRIPTION
Ders Adı / Course Name GÜNEY SİBİRYA TÜRK LEHÇELERİ DİL VE EDB. GİRİŞ I (ALTAY-TUVA-HAKAS) / GÜNEY SİBİRYA TÜRK LEHÇELERİ DİL VE EDB. GİRİŞ I (ALTAY-TUVA-HAKAS) Ders Kodu / Course Code 701005192020
Ders Türü / Course Type
Ders Seviyesi / Course Level First Cycle / First Cycle
Ders Akts Kredi / ECTS 9.00
Haftalık Ders Saati (Kuramsal) / Course Hours For Week (Theoretical)
4.00
Haftalık Uygulama Saati / Course
Hours For Week (Objected) 0.00 Haftalık Laboratuar Saati / Course
Hours For Week (Laboratory) 0.00 Dersin Verildiği Yıl / Year 4
Öğretim Sistemi / Teaching System Face to Face / Face to Face Eğitim Dili / Education Language Turkish / Turkish
Ön Koşulu Olan Ders(ler) / Precondition Courses
Amacı / Purpose Güney Sibirya’da yaşayan, kendi özerk cumuhuriyetleri ve kendi yazı dilleri olan Türk halklarından Tuvalar, Hakaslar ve Altayların dil hususiyetlerini, Türkçenin tarihi ve çağdaş dönemleriyle karşılaştırarak öğretmek.
To teach the language characteristics of Tuvans, Khakas and Altai people, who live in Southern Siberia, have their own autonomous republics and their own written languages, by comparing them with the historical and contemporary periods of Turkish.
İçeriği / Content Kuzeydoğu grubu Türk Lehçeleri sınıflandırma; Güney Sibirya grubu Türk Lehçelerinin kültür, din, tarih boyutlarıyla genel özellikleri; Tuva, Hakas ve Altay Türkçesinin ses ve şekil bilgisi.
Classification of Northeast Group Turkish Dialects; general characteristics of South Siberian group Turkish dialects in terms of culture, religion and history; phonological and morphological knowledge of Tuvan, Khakas and Altai Turkish.
Önerilen Diğer Hususlar / Recommended Other Considerations
Staj Durumu / Internship Status
Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar / Books / Materials / Recommended Reading
1.Koçoğlu Gündoğdu, V. (2018). Tuva Türkçesi Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
2.Güner Dilek, F. (2015). Güney Sibirya Altay Türkçesi Ağızları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
3.Arıkoğlu, E. (2005). Örnekli Hakasça-Türkçe Sözlük. Ankara: Akçağ Yayınları.
4.ARIKOĞLU, Ekrem (2007). “Tuva Türkçesi” (Ed. Ahmet Bican Ercilasun), Türk Lehçeleri Grameri, Ankara: Akçağ Yay., 1149-1228.
5.ARIKOĞLU, Ekrem (2007). “Hakas Türkçesi” (Ed. Ahmet Bican Ercilasun), Türk Lehçeleri Grameri, Ankara: Akçağ Yay., 1085-1148.
6.ARIKOĞLU, Ekrem (2002). “Tuva’nın XX. Asır Siyasi Tarihi”. (Ed. Hasan Celal Güzel vd.), Türkler, C. 20, Ankara: Yeni Türkiye Yay., 173-179.
7.ARIKOĞLU, Ekrem (2012). “Tuva Türkçesinde Moğolcadan Alınan Unsurların Ses Bilgisi Açısından Durumu”. Dil Araştırmaları, S. 11, s. 17-36.
8.ARIKOĞLU, Ekrem ve KUULAR, Klara (2003). Tuva Türkçesi Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
9.KOÇOĞLU, Vildan (2008). “Tuva Türklerinin Kullandıkları Alfabeler ve Bazı İmla Özellikleri”. Turkish Studies. 3/7, s. 442-456.
10.KOÇOĞLU GÜNDOĞDU V. (2014). “Tuva Türkçesinin Diyalektleri”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 14/2,17-28.
11.KOÇOĞLU GÜNDOĞDU V. (2011).” Türk Dilinde Yönelme ve Bulunma Hali İle İlgili Birkaç Ayrıntı Tuva Türkçesi Örneği“. Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6,1197-1206.
12.KOÇOĞLU GÜNDOĞDU V. (2010). “Tuva Türkçesindeki Ünlü Uzunluklarına Dair”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 10/1,73-80.
13.İSHAKOV, F. G. - PALMBAH A. A. (2019). Tuva Dili Grameri Ses ve Şekil Bilgisi (Çev.
Ekrem Arıkoğlu, Canıl Mirza Bapayeva, Buyan Borbaanay), Ankara: Bengü Yayınları.
14.ÖLMEZ, M. (2007). Tuvacanın Söz Varlığı Eski Türkçe ve Moğolca Denkleriyle.
Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
15.GÜNER DİLEK, F. (2007). “Altay Türkçesi”. Türk Lehçeleri Grameri (Ed. Prof. Dr.
Ahmet Bican Ercilasun). Ankara: Akçağ Yayınları, 1009-1084.
16.KİLLİ YILMAZ, G. (2004). “Hakas Türkçesindeki Ünlü Uzunlukları ve Oluşma Şartları Üzerine”. Journal of Modern Turkish Studies.
17.Killi Yılmaz G. (2014) Hakas Yazı Dilinin Ağız Temelinin Değişimi Üzerine. Çağdaş Türkoloji Araştırmalar (Ed. Gülsüm KİLLİ YILMAZ, Radion D. SUNÇUGAŞEV), Ankara- Abakan: Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, 177-188.
18.Dırenkova, N. P. (1940) Grammatika oyrotskogo yazıka, Akademiya nauk SSSR, İnstitut yazıka i pis’mennosti narodov, SSSR, İzdatel’stvo akademii nauk SSSR, Moskva- Leningrad.
19.Ahmet Cevat Emre, Türk Lehçelerinin Mukayeseli Grameri, I. Kitap: Fonetik, İstanbul 1949.
20.Gülsüm Killi Yılmaz, Kuzeydoğu Türk Lehçelerinin Karşılaştırmalı Ses Bilgisi, Yüksek Lisans Tezi, 518 s.
21.Ahmet Caferoğlu, “Sibirya Türkleri”, Türk Kültürü, II, 24, 1964.
22.Saadet Çağatay, Altay Türkleri ve Dilleri, Türk Lehçeleri Örnekleri II: Yaşayan Ağız ve Lehçeler, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi yayınları: 214, s.181-188, Ankara.
1.Koçoğlu Gündoğdu, V. (2018). Tuva Türkçesi Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
2.Güner Dilek, F. (2015). Güney Sibirya Altay Türkçesi Ağızları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
3.Arıkoğlu, E. (2005). Örnekli Hakasça-Türkçe Sözlük. Ankara: Akçağ Yayınları.
4.ARIKOĞLU, Ekrem (2007). “Tuva Türkçesi” (Ed. Ahmet Bican Ercilasun), Türk Lehçeleri Grameri, Ankara: Akçağ Yay., 1149-1228.
5.ARIKOĞLU, Ekrem (2007). “Hakas Türkçesi” (Ed. Ahmet Bican Ercilasun), Türk Lehçeleri Grameri, Ankara: Akçağ Yay., 1085-1148.
6.ARIKOĞLU, Ekrem (2002). “Tuva’nın XX. Asır Siyasi Tarihi”. (Ed. Hasan Celal Güzel vd.), Türkler, C. 20, Ankara: Yeni Türkiye Yay., 173-179.
7.ARIKOĞLU, Ekrem (2012). “Tuva Türkçesinde Moğolcadan Alınan Unsurların Ses Bilgisi Açısından Durumu”. Dil Araştırmaları, S. 11, s. 17-36.
8.ARIKOĞLU, Ekrem ve KUULAR, Klara (2003). Tuva Türkçesi Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
9.KOÇOĞLU, Vildan (2008). “Tuva Türklerinin Kullandıkları Alfabeler ve Bazı İmla Özellikleri”. Turkish Studies. 3/7, s. 442-456.
10.KOÇOĞLU GÜNDOĞDU V. (2014). “Tuva Türkçesinin Diyalektleri”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 14/2,17-28.
11.KOÇOĞLU GÜNDOĞDU V. (2011).” Türk Dilinde Yönelme ve Bulunma Hali İle İlgili Birkaç Ayrıntı Tuva Türkçesi Örneği“. Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6,1197-1206.
12.KOÇOĞLU GÜNDOĞDU V. (2010). “Tuva Türkçesindeki Ünlü Uzunluklarına Dair”, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 10/1,73-80.
13.İSHAKOV, F. G. - PALMBAH A. A. (2019). Tuva Dili Grameri Ses ve Şekil Bilgisi (Çev. Ekrem Arıkoğlu, Canıl Mirza Bapayeva, Buyan Borbaanay), Ankara: Bengü Yayınları.
14.ÖLMEZ, M. (2007). Tuvacanın Söz Varlığı Eski Türkçe ve Moğolca Denkleriyle.
Wiesbaden: Harrassowitz Verlag.
15.GÜNER DİLEK, F. (2007). “Altay Türkçesi”. Türk Lehçeleri Grameri (Ed. Prof. Dr.
Ahmet Bican Ercilasun). Ankara: Akçağ Yayınları, 1009-1084.
16.KİLLİ YILMAZ, G. (2004). “Hakas Türkçesindeki Ünlü Uzunlukları ve Oluşma Şartları Üzerine”. Journal of Modern Turkish Studies.
17.Killi Yılmaz G. (2014) Hakas Yazı Dilinin Ağız Temelinin Değişimi Üzerine. Çağdaş Türkoloji Araştırmalar (Ed. Gülsüm KİLLİ YILMAZ, Radion D. SUNÇUGAŞEV), Ankara -Abakan: Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yayınları, 177-188.
18.Dırenkova, N. P. (1940) Grammatika oyrotskogo yazıka, Akademiya nauk SSSR, İnstitut yazıka i pis’mennosti narodov, SSSR, İzdatel’stvo akademii nauk SSSR, Moskva-Leningrad.
19.Ahmet Cevat Emre, Türk Lehçelerinin Mukayeseli Grameri, I. Kitap: Fonetik, İstanbul 1949.
20.Gülsüm Killi Yılmaz, Kuzeydoğu Türk Lehçelerinin Karşılaştırmalı Ses Bilgisi, Yüksek Lisans Tezi, 518 s.
21.Ahmet Caferoğlu, “Sibirya Türkleri”, Türk Kültürü, II, 24, 1964.
22.Saadet Çağatay, Altay Türkleri ve Dilleri, Türk Lehçeleri Örnekleri II: Yaşayan Ağız ve Lehçeler, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi yayınları: 214, s.181- 188, Ankara.
Öğretim Üyesi (Üyeleri) / Faculty
Member (Members) Dr. Öğr. Üyesi Vildan KOÇOĞLU GÜNDOĞDU
ÖĞRENME ÇIKTILARI / LEARNING OUTCOMES
1 Kuzeydoğu grubu Türk lehçelerini ayırt edebilme, To be able to distinguish the Turkish dialects of the Northeast group,
2 Güney Sibirya Türk lehçelerini sınıflandırabilme, To be able to classify the South Siberian Turkish dialects,
3 Güney Sibirya Türk lehçelerinin genel özelliklerini söyleyebilme, To be able to say general characteristics of South Siberian Turkish dilaects,
4 Tuva Türklerinin dil, kültür, din, tarihleri hakkında genel olarak bilgi verebilme, To be able to give general information about the language, culture, religion and history of Tuvans,
5 Tuva Türkçesinin fonetik özelliklerini kavrayabilme, Understanding the phonetic features of Tuva Turkish,
6 Tuva Türkçesinin morfolojik özelliklerini örnek metinler üzerinde gösterebilme, To be able to show the morphological features of Tuva Turkish on sample texts,
7 Hakaslar ve dil, kültür, din ve tarihleri hakkında genel olarak bilgi verebilme, To be able to give general information about Khakas and their language, culture, religion and history,
8 Hakas Türkçesinin fonetik özelliklerini söyleyebilme ve örnek metinler üzerinde gösterebilme, To be able to say the phonetic features of Khakas Turkish and show it on sample texts,
9 Hakas Türkçesinin morfolojik özelliklerini örnek metinler üzerinde gösterebilme, To be able to show the morphological features of Khakas Turkish on sample texts,
10 Altay Türklerinin dil, kültür, din, tarihleri hakkında genel olarak bilgi verebilme, To be able to give general information about the language, culture, religion and history of the Altai Turks,
11 Altay Türkçesinin fonetik özelliklerini söyleyebilme ve örnek metinler üzerinde gösterebilme, To be able to say the phonetic features of Altai Turkish and show them on sample texts,
12 Altay Türkçesinin morfolojik özelliklerini örnek metinler üzerinde gösterebilme. To be able to show the morphological features of Altay Turkish on sample texts.
HAFTALIK DERS İÇERİĞİ / DETAILED COURSE OUTLINE
Hafta / Week
1
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Dersin tanıtımı ve genel özellikleri
Introduction of the course and general characteristics
2
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Türk Lehçelerinin tasnifi içinde kuzeydoğu grubu Türk Lehçeleri
Northeast group in the classification of Turkish Dialects
3
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Güney Sibirya Türk halkları genel özellikler
General characteristics of the South Siberian Turkic peoples
4
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Tuva Türklerinin tarihi ve kültürüne kısa bir bakış
A brief overview of the history and culture of Tuvans
5
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Tuva Türklerinin kullandıkları alfabeler, kiril alfabesi Tuva Türkçesinin dil özellikleri: Fonetik özellikler
Alphabets used by Tuva Turks, cyrillic alphabet. Language features of Tuvan: Phonetic features
6
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Tuva Türkçesinin dil özellikleri: Morfolojik özellikler
Language features of Tuvan: Morphological features
7
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Tuva Türkçesinin dil özellikleri: Morfolojik özellikler ve metinler üzerinde analiz
Language features of Tuvan: Morphological features and analysis on texts
8
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Ara Sınav
Midterm
9
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Hakas Türklerinin tarihi ve kültürüne kısa bir bakış
A brief overview of the history and culture of Khakas Turks
10
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Hakas Türklerinin kullandıkları alfabeler
Hakas Türkçesinin dil özellikleri: fonetik ve morfolojik özellikler
Alphabets used by Khakas Turks. Language features of Khakas Turkish: phonetic and morphological features
11
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Hakas Türkçesinin dil özellikleri: fonetik ve morfolojik özellikler
12
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Altay Türklerinin tarihi ve kültürüne kısa bir bakış
A brief overview of the history and culture of the Altai Turks
13
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Altay Türklerinin kullandıkları alfabeler
Altay Türkçesinin dil özellikleri: fonetik ve morfolojik özellikler
Alphabets used by Altai Turks. Language features of Altai Turkish:
phonetic and morphological features
14
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Altay Türkçesinin dil özellikleri: fonetik ve morfolojik özellikler
Language features of Altai Turkish: phonetic and morphological features
15
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Genel tekrar, metin okuma ve aktarma çalışmaları
General repetition, text reading and translation studies
16
Teorik Dersler / Theoretical Öğretim Yöntem ve
Teknikleri/Teaching Methods Techniques
Ön Hazırlık / Preliminary
Uygulama Lab
Final Sınavı
Final Exam
DEĞERLENDİRME / EVALUATION
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri / Term (or Year) Learning Activities Sayı /
Number
Katkı Yüzdesi / Percentage of Contribution (%)
100 1
Ara Sınav / Midterm Examination
Toplam / Total: 1 100
Başarı Notuna Katkı Yüzdesi / Contribution to Success Grade(%): 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri / End Of Term (or Year) Learning Activities Sayı /
Number
Katkı Yüzdesi / Percentage of Contribution (%)
100 1
Final Sınavı / Final Examination
Toplam / Total: 1 100
Başarı Notuna Katkı Yüzdesi / Contribution to Success Grade(%): 60
Etkinliklerinin Başarı Notuna Katkı Yüzdesi(%) Toplamı / Total Percentage of Contribution (%) to Success Grade: 100
Değerlendirme Tipi / Evaluation Type:
İŞ YÜKÜ / WORKLOADS
Ara Sınav / Midterm Examination 1 1.50 1.50
Final Sınavı / Final Examination 1 1.50 1.50
Derse Katılım / Attending Lectures 14 4.00 56.00
Bireysel Çalışma / Self Study 2 10.00 20.00
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma / Individual Study for Mid term Examination 7 5.00 35.00
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma / Individual Study for Final Examination 7 5.00 35.00
Okuma / Reading 14 7.00 98.00
Ev Ödevi / Homework 2 10.00 20.00
Sayı / Number
Süresi (Saat) / Duration
(Hours)
Toplam İş Yükü (Saat) / Total
Work Load (Hour) Etkinlikler / Workloads
Toplam / Total: 48 44.00 267.00
Dersin AKTS Kredisi = Toplam İş Yükü (Saat) / 30.00 (Saat/AKTS) = 267.00/30.00 = 8.90 ~ / Course ECTS Credit = Total Workload (Hour) / 30.00 (Hour / ECTS) = 267.00 / 30.00 = 8.90 ~
PROGRAM VE ÖĞRENME ÇIKTISI / PROGRAM LEARNING OUTCOMES
Öğrenme Çıktıları / Learning Outcomes Program Çıktıları / Program Outcomes
1.1.1 1.1.2 1.1.3 1.1.4 1.1.5 1.1.6 1.1.7 1.1.8 1.1.9 1.1.1 1.1.1 1.1.1 1.1.1 1.Kuzeydoğu grubu Türk lehçelerini ayırt edebilme, / To be able to
distinguish the Turkish dialects of the Northeast group, 3 2.Güney Sibirya Türk lehçelerini sınıflandırabilme,
/ To be able to classify the South Siberian Turkish dialects, 3 3.Güney Sibirya Türk lehçelerinin genel özelliklerini söyleyebilme, /
To be able to say general characteristics of South Siberian Turkish
dilaects, 4
4.Tuva Türklerinin dil, kültür, din, tarihleri hakkında genel olarak bilgi verebilme,
/ To be able to give general information about the language, culture, religion and history of Tuvans,
4 5 5
5.Tuva Türkçesinin fonetik özelliklerini kavrayabilme,
/ Understanding the phonetic features of Tuva Turkish, 5
6.Tuva Türkçesinin morfolojik özelliklerini örnek metinler üzerinde gösterebilme,
/ To be able to show the morphological features of Tuva Turkish on sample texts,
5
7.Hakaslar ve dil, kültür, din ve tarihleri hakkında genel olarak bilgi verebilme,
/ To be able to give general information about Khakas and their language, culture, religion and history,
5
8.Hakas Türkçesinin fonetik özelliklerini söyleyebilme ve örnek metinler üzerinde gösterebilme, / To be able to say the phonetic
features of Khakas Turkish and show it on sample texts, 5
9.Hakas Türkçesinin morfolojik özelliklerini örnek metinler üzerinde gösterebilme, / To be able to show the morphological features of
Khakas Turkish on sample texts, 5
10.Altay Türklerinin dil, kültür, din, tarihleri hakkında genel olarak bilgi verebilme,
/ To be able to give general information about the language, culture, religion and history of the Altai Turks,
4 4 4
11.Altay Türkçesinin fonetik özelliklerini söyleyebilme ve örnek metinler üzerinde gösterebilme, / To be able to say the phonetic
features of Altai Turkish and show them on sample texts, 5
Katkı Düzeyi / Contribution Level : 1-Çok Düşük / Very low, 2-Düşük / Low, 3-Orta / Moderate, 4-Yüksek / High, 5-Çok Yüksek / Very high