AYT FİZİK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI
EVRİM POLAT - VEYSEL ALTINISBN 978-605-4966-26-4
Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.
Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. A.Ş.’ye aittir. Anılan kuru- luşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz. Bu kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz.
Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca tanınan yükseköğretim kurum- larının kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevrimiçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye’de kurulan Turcademy.com tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı yazarlara ait 1000’in üzerinde yayını bulunmaktadır. Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere http://pegem.net adresinden ulaşılabilmektedir.
1. Baskı: Aralık 2020, Ankara
Proje-Yayın: Nilay Balin Dizgi-Grafik Tasarım: Gamze Şahin Oral
Kapak Tasarımı: Pegem Akademi
Baskı: Vadi Grup Basım A.Ş.İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA
(0312 394 55 91) Yayıncı Sertifika No: 36306 Matbaa Sertifika No: 49180
İLETİŞİM
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA
Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51 Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
0538 594 92 40 pegemakademi pegem@pegem.net
www.pegem.net
ÖN SÖZ
Karekod okutmak için tavsiye edilen uygulamalar
QR Droid Qrafter
Değerli Öğrenciler, Bu kitap Yükseköğretim
Kurumları
Sınavı (YKS)
Fizik kapsamındaki soruları çözmek için gerekli
bilgi, beceri ve teknikleri
edinmeniz
ve farklı soru çeşitleri ile sınava hazırlık sürecinize rehberlik etmek için hazırlanmıştır.
Kitabımız,
her soru için anlaşılır
bir dilde hazırlanmış
çözümlü anlatım ve açıklamalar
içermektedir.
Çalışmalarınız
süresince
QR kod ile erişebileceğiniz soru çözümlerinden
yararlanmanız, konulara
dair bilgilerinizi
pekiştirmenizi ve konuları tüm ayrıntıları ile öğrenmiş olmanızı sağlayacaktır.
Soruların
çeşitliliği
tercih edilirken
en çok zorlandığınız
soru tipleri, ÖSYM’nin şimdiye
kadar hazırladığı
sınavlarda
çıkmış ve bundan
sonra hazırlayacağı sınavlarda
da çıkabilecek
soru tipleri referans
alınmış ayrıca
konuyu pekiş- tirmenize
yardımcı
olacak düzeyde
hemen hemen
tüm soru tiplerine deği- nilmiştir.
Yoğun bir araştırma
ve çalışma
süreci ile hazırlanmış
olan bu kitapla ilgili görüş ve önerilerinizi
bizimle pegem@pegem.net
e-posta adresimizden veya 0 538 594 92 40
WhatsApp hattımız aracılığı ile paylaşabilirsiniz.
Pegem yayınlarının
tecrübeli
ve kendi alanlarında
uzman öğretmenleri tara- fından hazırlanan
bu Fizik kitabının
üniversite sınavına
hazırlanma süreci- nizde sizlere yardımcı
olmasını
ve kendinize
olan inancınızı
desteklemesini ümit ediyoruz.
PEGEM YAYINLARI
Fizik sorularının çözüm videolarına ulaşmak için
karekodu okutunuz.
İÇİNDEKİLER
iv
Kesişen Kuvvetlerin Dengesi ... 1
Paralel Kuvvetler ve Tork ... 9
Kütle Merkezi ...24
Atışlar ...34
Çembersel Hareket ...46
Açısal Momentum ve Evrensel Çekim ... 59
Harmonik Hareket ... 65
İtme-Momentum ... 74
Elektrik Alan-Potansiyel ...88
Kondansatörler ...101
Manyetik Alan-İndüksiyon ...121
Alternatif Akım ...146
Transformatörler ...162
Yay Dalgası ...166
Su Dalgası ...172
Elektromanyetik Dalga ve Dalga Mekaniği... 190
Fotoelektrik Olay ...201
Atom Fiziği ve Radyoaktivite ...217
Atom Alti Parçacıklar ...237
Özel Görelilik ... 247
Modern Fiziğin Teknolojik Uygulamaları ...255
Cevap Anahtarı...267
KESİŞEN
KUVVETLERİN
DENGESİ
KESİŞEN KUVVETLERİN DENGESİ
2
PEGEM YAYINLARIDengenin iki şartı vardır:
1. Cisim üzerine etki eden net kuvvet sıfırdır. (∑
F= 0) 2. Cisme etki eden kuvvetlerin toplam torkları sıfırdır. (∑
x= 0)
A
Dengedeki bir cisme etki eden kuvvetlerin uzantıları bir noktada kesişir.
F
F
1i
F
2F
1= F · cosq F
2= F · sinq’dır.
Sinüs teoremine göre:
i a
b F
2F
1F
3sin sin sin
F
1F
2F
3b = i = a ’dır.
x + y = 180° ise sinx = siny’dir.
Cismin denge durumuna dair,
Doğal denge Kararlı denge Kararsız denge
Dengesini bozduğumuz cismin denge durumundan uzaklaşma eğilimi varsa buna kararsız denge, denge durumuna yaklaşma eğilimi
varsa buna kararlı denge denir.
KESİŞEN KUVVETLERİN DENGESİ
33
PE GE M AY YI NL AR ITestin Çözümlü Videolarını İzlemek İçin Kare Kodu Okutunuz.
TEST - 1
1. Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi sıfır ise, I. Cisim noktasaldır.
II. Kuvvetlerin uzantıları bir noktada kesişmektedir.
III. Cisim dengededir.
yargılarından hangileri doğru olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III
2.
Sürtünmesiz Ray
Zemin
X katı cismi şekildeki sürtünmesiz ray sistemine sabitlenmiş olup hareketsiz kalmaktadır.
Buna göre,
I. Cisim kararlı denge durumundadır.
II. Cisme etki eden kuvvetlerin uzantıları bir noktada kesiş- mektedir.
III. Cisim türdeştir.
yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I ve II
3.
45° 37° T2
yatay T1
Metal cisim G
G metal cismi şekildeki gibi dengededir.
Buna göre, iplerdeki gerilme kuvvetlerinin oranı TT
2 1 kaç- tır? (cos45 =
1 ; cos37 = 0,8’dir.)2
A) 53 2 B) 53 C) 52 D) 54 E) 43
4.
37° 37° T2 T1
S1 S2
P O
P ağırlıklı cisim şekildeki dengededir.
S1 ipinin düşeyle yaptığı açı sabit kalmak şartıyla S2 ipi- nin düşeyle yaptığı açı küçülürse, iplerdeki gerilme kuv- vetleri T1 ve T2 nasıl değişir?
T1 T2
A) Azalır Azalır
B) Artar Artar
C) Artar Azalır
D) Azalır Artar
E) Değişmez Azalır
KESİŞEN KUVVETLERİN DENGESİ
44
PE GE M AY YI NL AR I5. A B yatay
yatay
P M
L K
P ağırlıklı cisim şekildeki gibi K, L ve M ipleriyle dengelen- miştir. K ipi, L’nin yatay dengesi bozulmayacak şekilde kısal- tılarak B’ye asılıyor.
Buna göre, ip gerilmeleri TK, TL ve TM nasıl değişir?
TK TL TM
A) Artar Değişmez Değişmez
B) Artar Artar Değişmez
C) Azalır Azalır Değişmez
D) Azalır Artar Azalır
E) Azalır Azalır Artar
6. B A
P Z X
Y
P ağırlıklı cisim X, Y, Z ipleriyle dengelenmiştir.
Buna göre, A noktasına bağlı Y ipi B noktasına bağla- nırsa,
I. Z’deki gerilme artar.
II. Y’deki gerilme azalır.
III. X’teki gerilme değişmez.
yargılarından hangileri yanlış olur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III
7.
Yatay zemin Düşey O
zemin K
L
→N2
→N1
Sürtünmesiz düşey duvar ile sürtünmeli yatay düzlem ara- sında KL katı cismi şekildeki gibi kaymadan durabilmektedir.
K noktasında düşey duvarın tepki kuvveti N1, zeminin L noktasındaki tepki kuvveti N2 ise,
I. Çubuk türdeştir.
II. N1 büyüklükçe sürtünme kuvvetine eşittir.
III. N2 > N1’dir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I ve II
8.
53°
37°
Küre
Eğikdüzlem Yer Y Düşey
duvar X
NY NX
G ağırlıklı homojen küre şekildeki gibi dengededir.
NX, düşey duvarın; NY, eğik düzlemin küreye uyguladıkla- rı tepki kuvvetleri ise NN
Y
X oranı kaçtır?
(cos53 = 0,6 ; sin53 = 0,8)
A) 21 B) 43 C) 53 D) 35 E) 54
KESİŞEN KUVVETLERİN DENGESİ
55
PE GE M AY YI NL AR I9.
T
yatay
Düşey duvar N
ip
G ağırlıklı homojen küre şekildeki gibi dengededir.
İpin boyu uzatılırsa, düşey duvarın küreye tepkisi N, ip gerilme kuvveti T için,
I. T azalır.
II. N azalır.
III. T, G’den yine büyük olur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III E) II ve III
10.
F
F T1
T2
Ağırlıksız ve sürtünmesiz makara sistemi F kuvveti ile şekil- deki gibi dengelenmiştir.
F kuvvetinin büyüklüğü değiştirilmeden kesikli ok yö- nünde uygulanır ve yeniden denge sağlanırsa T1 ve T2 ip gerilme kuvvetleri nasıl değişir?
T1 T2
A) Azalır Değişmez
B) Azalır Azalır
C) Artar Artar
D) Artar Değişmez
E) Artar Azalır
11.
60°
X Y
30°
G ağırlıklı homojen küre X, Y eğik düzlemleri arasında şekil- deki gibi dengededir.
Buna göre, eğik düzlemlerin küreye uyguladıkları tepki kuvvetleri NX, NY ise NN
Y
X oranı kaçtır?
(cos60 = 21 ; sin60 = 23 ) A) 33 B)
1 C) 2 31 D) 23 E) 43
12.
53°
F
N
yatay
yatay yer Homojen G ağırlıklı küre eğik düzlemde şekildeki gibi F kuv- vetiyle dengelenmiştir.
Eğik düzlemin küreye uyguladığı tepki kuvveti N ise FN oranı kaçtır? (sin53 = 0,8)
A) 45 B) 35 C) 43 D) 34 E) 1
KESİŞEN KUVVETLERİN DENGESİ
66
PE GE M AY YI NL AR ITestin Çözümlü Videolarını İzlemek İçin Kare Kodu Okutunuz.
TEST - 2
1.
P 53°
I
II
37°
Şekildeki homojen küre, sürtünmesiz I ve II yüzeyleri üzerin- de dengededir.
Buna göre, cismin ağırlığı P ve yüzeylerin tepki kuvvet- leri NI ve NII olduğuna göre aralarındaki ilişki aşağıdaki- lerden hangisidir?
A) NI = NII > P B) P > NI = NII C) P > NII > NI D) P > NI > NII
E) NI = NII = P
2.
K
X
L
X 53° 37°
M
X 25° 25°
50 N ağırlığındaki X cismi, en fazla 40 N’luk gerilmeye daya- nıklı K, L ve M ipleriyle dengede tutulmaya çalışılıyor.
Diğer ipler yeterince dayanıklı olduğuna göre K, L ve M iplerinden hangileri kopar?
A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M D) K ve M E) L ve M
3.
53° F
Düşey Duvar
P ağırlıklı türdeş cisim 20 N’luk F kuvvetiyle dengede tutul- duğunda duvarın cisme uyguladığı tepki kuvveti 35 N’dur.
Buna göre, bu cismin ağırlığı kaç N’dur?
(sin53 = 0,8 ; sin37 = 0,6)
A) 10 B) 12 C) 15 D) 20 E) 25
4.
X T2 T1
T3
Y a
Şekildeki sürtünmesiz sistemde ip gerilmeleri T1, T2 ve T3 iken Y cisminin altına bir tane daha Y cismi asılırsa, T1, T2 ve T3 ip gerilmelerinden hangileri artar?
A) Yalnız T1 B) Yalnız T2 C) T1 ve T2 D) T1 ve T3 E) T1, T2 ve T3
KESİŞEN KUVVETLERİN DENGESİ
77
PE GE M AY YI NL AR I 5.T K
F
Şekildeki sürtünmesiz sistemde T ve F sıfırdan farklı olup ip esnememektedir.
Bu durumda K’nin kütlesi arttırıldığında T ve F nasıl de- ğişir?
T F
A) Artar Artar
B) Artar Değişmez
C) Değişmez Değişmez
D) Değişmez Azalır
E) Artar Azalır
6.
53° T
P
53° Şekildeki sistemde P cis- minin ağırlığı 56 N ise T ip gerilmesi kaç N’dur?
(sin53 = 0,8 ; sin37 = 0,6)
A) 100 B) 112 C) 120 D) 145 E) 150
7.
N
F
Yer
Özdeş üç küre şekildeki gibi sürtünmesiz yüzeyde dengede tutulmaktadır.
Yerin tepki kuvvetlerinden biri olan tepki kuvveti 120 N ise, F kaç N’dur?
A) 5 3 B) 340 3 C) 15 3
D) 80 3 E) 3 25 3
8.
37°
T P 37°
O
düşey
P ağırlıklı, O merkezli türdeş küre, şekildeki gibi T ipiyle den- gededir.
Buna göre, ip gerilmesi T kaç P’dir?
(sin37 = 0,6 ; cos37 = 0,8)
A) 2 B) 715 C) 16 D) 7 17 8 E) 1
KESİŞEN KUVVETLERİN DENGESİ
88
PE GE M AY YI NL AR I 9.T 37°
yatay K yatay
Sürtünmesiz makaralar yardımıyla 60 N ağırlıklı K cismi şe- kildeki gibi dengede tutulmaktadır.
Buna göre, T ip gerilmesi kaç N’dur?
A) 20 B) 80 C) 100 D) 120 E) 180
10.
74°
T K
yatay yatay
37°
Sürtünmesiz eğik düzlem üzerinde şekildeki gibi denge- de olan K cisminin ağırlığı kaç N olursa T ip gerilmesi 30 N olarak bulunur?
(sin37 = 0,6 ; sin53 = 0,8)
A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60
11.
a a
T1 L
K
T2
P
Şekildeki sürtünmesiz makaraya asılı P cismi iplerde T1 ve T2 gerilmeleri oluşturuyor.
İpin ucundaki halka K’den alınıp L’ye asıldığında T1 ve T2 ip gerilmeleri nasıl değişir?
T1 T2
A) Değişmez Artar
B) Azalır Artar
C) Azalır Değişmez
D) Değişmez Artar
E) Değişmez Değişmez
12.
37°
F K
L
yatay
yatay
P ağırlıklı, özdeş küreler F kuvveti ile dengede tutulmaktadır.
Sistemde sürtünme yok ise F kuvveti kaç P’dir?
(sin37 = 0,6 ; sin53 = 0,8)
A) 1 B) 23 C) 2 D) 25 E) 3
PARALEL KUVVETLER
VE TORK
PARALEL KUVVETLER VE TORK
10
PEGEM YAYINLARISağ el kuralına göre:
F
zF
0 d F
ya
+x +z
+y
4 parmak, kuvvetin uygulanma yönü (+z); Baş parmak torkun yönüdür (+x). Tork kavramı bazı kaynaklarda moment olarak da karşımıza çıkabilir ve “M” harfiyle gösterilir.
F kuvvetinin, F
zbileşeni O noktasına göre bir tork oluştururken, F
ybileşeni dönme noktasından geçti- ğinden 0 noktasına göre torku “0”dır. x = F $ sin d i $ ’dir.
F1 F2
F3