ÖABT FİZİK TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI

(1)

ÖABT

SORU BANKASI

58

75 TAMAMI ÇÖZÜMLÜ

FİZİK

KPSS 2021

(2)

Komisyon ÖABT FİZİK

TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI

ISBN 978-0-2020-0037-4

Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

© Pegem Akademi

Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. A.Ş.’ye aittir. Anılan kuru- luşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz. Bu kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz.

Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca tanınan yükseköğretim kurumlarının

kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevrimiçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye’de kurulan Turcademy.com tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı

yazarlara ait 1000’in üzerinde yayını bulunmaktadır. Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere http://pegem.net adresinden ulaşılabilmektedir.

6. Baskı: Kasım 2020, Ankara Proje-Yayın Yönetmeni: Nilay Balin Dizgi-Grafik Tasarım: Arzu Orhan Kaya

Kapak Tasarımı: Pegem Akademi Baskı: Vadi Grafik Tasarım ve Reklamcılık Ltd. Şti.

İvedik Org. San. 1420. Cad. No: 58/1 Yenimahalle/ANKARA

Tel: 0 312 395 85 71 Yayıncı Sertifika No: 36306 Matbaa Sertifika No: 47479

İletişim

Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51

Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60

İnternet: www.pegem.net

E-ileti: pegem@pegem.net

WhatsApp : 0538 594 92 40

(3)

ÖN SÖZ

Değerli Okuyucularımız,

Bu kitap, Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Fizik Öğretmenliği Alan Bilgisi Testi kapsamındaki soruları çözmek için gerekli bilgi, beceri ve teknikleri edinmeniz ve soruları kolaylıkla çözebilmeniz amacıyla farklı soru çeşitleri ile kendinizi geliştirmeniz sürecinde siz değerli okuyucularımıza kılavuzluk etmek için hazırlanmıştır.

Kitabın hazırlık aşamasında, sınav kapsamındaki temel alanlarda kapsamlı alanyazın taraması yapılmış, bu kitabın gerek ÖABT’de gerekse gelecekteki meslek hayatınızda ihtiyacınızı maksimum derecede karşılayacak şekilde ve ÖABT'de çıkan ve çıkacak sorularla paralel sorular içerecek nitelikte olması hedeflenmiştir.

Detaylı, güncel ve anlaşılır bir dilde yazılan çözümlü anlatımları ve açıklamaları ile kitaptaki tüm bu özgün sorular, ÖABT'de çıkacak sorularla konu ve tarz itibarıyla birebir örtüşmektedir. Ayrıca kitabımızda, testlerin karışık değil de konu başlıklarıyla ayrı ayrı verilmiş olması, hangi konuda eksikliğiniz olduğunu görmenizi ve konu anlatımlı kitabımıza başvurarak bu eksiklerinizi tamamlamanızı sağlayacak ve size yol gösterecektir.

Yoğun bir araştırma ve çalışma sürecinde hazırlanmış olan bu kitaba ilişkin görüş ve önerilerinizi pegem@pegem. net adresine e-posta yoluyla ya da 0538 594 92 40 numarasına WhatsApp üzerinden iletmeniz yeterli olacaktır.

Geleceğimizi güvenle emanet ettiğimiz siz değerli öğretmenlerimizin hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimlerinde katkıda bulunabilmek ümidiyle...

Başarılar...

(4)

(5)

v ALAN BİLGİSİ

Fiziğin Doğası �� 3-5 Vektör - Kuvvet �� 6-9 Kuvvet - Denge �� 10-13 Tork ��14-21 Madde ve Özellikleri ��22-27 Ağırlık Merkezi ��28-33 Basit Makineler �� 34-40 Sıvıların Kaldırma Kuvveti �� 41-46 Isı - Sıcaklık ��47-49 Basınç ��50-55 Genleşme��56-58 Doğrusal Hareket �� 59-65 Dinamik �� 66-72 Yeryüzünde Hareket �� 73-80 Düzgün Dairesel Hareket �� 81-83 Basit Harmonik Hareket �� 84-86 Kütle Çekimi ve Kepler Kanunu ��87-89 İş - Güç - Enerji �� 90-95 İtme - Momentum �� 96-102 Dalgalara Giriş �� 103-105 Yay Dalgaları �� 106-108 Su Dalgaları �� 109-111 Su Dalgalarında Girişim �� 112-114 Işık Teorileri �� 115-123 Elektromanyetizma �� 124-129 Elektromanyetik İndüksiyon ��130-135 Mıknatıs ve Transformatörler �� 136-138 Gölge ve Düzlem Ayna �� 139-145 Küresel Aynalar ��146-149 Kırılma �� 150-153 Mercekler �� 154-157 Aydınlanma �� 158- 161 Alternatif Akım �� 162-164

İÇİNDEKİLER

(6)

vi

Elektrostatik �� 165-171 Elektriksel Kuvvet �� 172-175 Elektrik Alan ve Elektrik Potansiyel ��176-179 Yüklü Paralel Levhalar �� 180-182 Kondansatörler �� 183-190 Elektrik Akımı ��191-199 Lambalı Devreler ��200-203 Emk - Zıt Emk - Güç ��204-207 Atom Fiziği �� 208-213 Atomlardan Kuarklara�� 214-216 Elektromanyetik Dalgalar �� 217-219 Fotoelektrik ve Compton Olayları �� 220-225 Modern Fizik �� 226-228 Ses Dalgaları ��229-231 Yıldızlardan Yıldızsılara �� 232-237 Tarama �� 238-255 Cevap Anahtarı �� 256-260

ALAN EĞİTİMİ

Test 1 - Test 32 �� 263-360 Cevap Anahtarı ��361-362

(7)

ALAN BİLGİSİ

(8)

(9)

3

FİZİǦİN DOǦASI

TEST

1. Aşağıdakilerden hangisi fiziğin alt dallarından biri değildir?

A) Optik B) Termodinamik C) Nükleer fizik D) Elektrik E) Astroloji

2. Aşağıdakilerden hangisi temel büyüklüklerden biri değildir?

A) Kütle B) Uzunluk C) Sıcaklık D) İvme E) Zaman

3.

I. Basınç II. Kuvvet III. Kütle IV. Ağırlık V. Tork

Yukarıdaki niceliklerden hangileri vektöreldir?

A) II ve III B) I ve IV C) IV ve V D) II, IV ve V E) I, II ve V

4.

I. Suyun sıcaklığını termometre ile ölçmek II. Kumpas ile kâğıdın kalınlığını ölçmek III. Bulutlara bakarak yağmur yağacağını tahmin

etmek

Yukarıda verilenlerden hangileri nicel gözlem- dir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

5. Aşağıdaki nicelik ve ölçüm aracı eşleştirmelerin- den hangisi yanlış verilmiştir?

Nicelik Ölçüm aracı

A) Basınç Barometre

B) Sıcaklık Termometre

C) Kütle Dinamometre

D) Uzunluk Kumpas

E) Isı Kalorimetre kabı

6.

I. Bilimsel teoriler asla yasa olmaz.

II. Bir problemin geçici çözümüne hipotez denir.

III. Teoriler, bilimsel yasalar kullanılarak oluşturulan geniş kapsamlı varsayımlardır.

Yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

7. Aşağıdaki ölçümler hatalı sonuçlar vermiştir.

I. Termometrenin haznesinden tutarak havanın sıcaklığını ölçmek

II. Masanın boyunu gergin tutulmayan mezura ile ölçmek

III. Buzdolabının yüksekliğini kumpas ile ölçmek Buna göre, yukarıdaki hatalı ölçümlerden hangi-

leri ölçüm yapan kişiden kaynaklanmıştır?

(10)

4

FİZİǦİN DOǦASI

8.

1. Termometrenin haznesini tutarak sıcaklık ölç- mek

2. Yüksek bir duvarın boyunu kumpas ile ölçmeye çalışmak

3. Mezurayı gergin tutmayarak ölçüm yapmak 4. Deniz kenarında suyun kaynama sıcaklığını

farklı zamanlarda farklı ölçmek

Yukarıdaki olaylarda ölçümler hatalı çıkmıştır.

Buna göre,

I. 1. ve 3. ölçümlerdeki hata, ölçme yapan kişiden kaynaklanmıştır.

II. 2. ölçümdeki hata, ölçme yönteminden kaynak- lanmıştır.

III. 4. ölçümdeki hata, ölçme yapılan ortamdan kaynaklanmıştır.

yargılarından hangileri doğrudur?

9.

Fiziğin alt dalı Olay

I. Mekanik Gel-git olayı

II. Manyetizma Pusulanın kuzeyi göstermesi

III. Optik Gökkuşağının oluşması

Yukarıda verilen fiziğin alt dalları ile ilgili olay eşleştirmelerinden hangileri doğru verilmiştir?

10.

I. Astronomi birimi (AB) II. Işık yılı

III. Parsek (pc)

Yukarıdakilerden hangileri uzaklığı ifade etmek için kullanılan birimlerdir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

11. Aşağıdaki niceliklerden hangisi skaler ve türetil- miş bir büyüklüktür?

A) Sürat B) Yer değiştirme C) Işık şiddeti D) Momentum E) Madde miktarı

12.

I. Kilogram, uluslararası ağırlık ve ölçümler büro- sunda bulunan platin-iridyum silindir alaşımının kütlesi olarak tanımlanmıştır.

II. Saniye, sezyum-133 atomunun yaklaşık 9,2·10⁹ defa titreşim yapması için geçen zamandır.

III. Periyot, bir tam titreşim oluşması için gerekli zaman aralığıdır.

Yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

(11)

5

FİZİǦİN DOǦASI

ÇÖZÜMLER

1. Mekanik, elektrik, optik, atom fiziği, nükleer fizik, termo- dinamik, manyetizma ve katıhâl fiziği fiziğin alt dallarıdır.

Cevap E

2. Fizikte temel büyüklükler uzunluk, zaman, kütle, sıcak- lık, madde miktarı, ışık şiddeti ve akım şiddetidir.

Cevap D

3. Basınç sanılanın aksine skalerdir. Kuvvet, ağırlık ve tork ise vektöreldir.

Cevap D

4. Nicel gözlem, ölçüm aletleri kullanılarak yapılan gözlem- dir. Nitel gözlem ise duyular kullanılarak yapılan gözlem- dir.

Cevap D

5. Kütle, terazi ile ölçülür. Dinamometre ise ağırlık ölçen alettir.

Cevap C

6. Yasa (kanun) herkes tarafından doğruluğu kabul edilen varsayımlar olup teorileri oluştururken ve geliştirirken yasalar kullanılır. Bu yüzden asla teoriler, yasa (kanun) olmaz. Hipotez ise bilimsel yöntemde problem için öne- rilen geçici çözüm yoludur.

Cevap E

7.

I. Termometrenin haznesinden tutulursa vücut sıcaklı- ğından dolayı termometre yanlış değer gösterir. Bu hata, ölçüm yapan kişiden kaynaklanır.

II. Mezurayı gergin tutmadan ölçüm yapmak yine kişi- den kaynaklanan bir hata doğurur.

III. Buzdolabının boyunu kumpas ile ölçmek, ölçme yönteminden kaynaklanan hatadır.

Cevap B

8. Verilen tüm yargılar doğrudur.

Cevap E

9. Gel-git olayı, Dünya ile Ay arasındaki çekim kuvvetinin değişimi ile gerçekleşen olaydır ve çekim kuvveti mekanik konusu ile açıklanır.

Pusulanın sapması manyetizma ile; ışığın kırılarak renk- lerine ayrılması sonucu oluşan gökkuşağı da optik ile açıklanır.

Cevap E

10.

I. Astronomi birimi, Dünya ile Güneş arasındaki uzak- lığı anlatır.

II. Işık yılı, ışığın bir yılda aldığı yolu yani uzaklığı anla- tır.

III. Parsek, astronomide kullanılan uzaklık birimidir.

Cevap E

11. Madde miktarı ve ışık şiddeti temel büyüklüktür. Momen- tum ve yer değiştirme, türetilmiş ama vektörel nicelik- lerdir.

Sürat ise skaler ve türetilmiş bir büyüklüktür.

Cevap A

12. Kütle, saniye ve periyot tanımlamalarının hepsi doğru verilmiştir.

Cevap E

(12)

6

VEKTÖR-KUVVET

TEST

1. Aşağıdakilerden hangisi doğadaki dört temel kuvvetten biri değildir?

A) Kütle çekim kuvveti

B) Güçlü nükleer kuvvet (Yeğin kuvvet) C) Elektromanyetik kuvvet

D) Zayıf nükleer kuvvet E) Etki-tepki kuvveti

2.

I. Elektriksel kuvvet II. Yer çekimi kuvveti III. Manyetik kuvvet

Yukarıdaki kuvvetlerden hangileri temas gerek- tirmeyen kuvvetlerdendir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

3.

M^"

K" ^"L

N"

P"

Yukarıda verilen aynı düzlemdeki , , ,K L M N" " " " veP"

vektörlerinin bileşkesi nedir?

A) M^" B) M−^" C) P^" D) N−^" E) P−^"

4. Aynı düzlemdeki üç vektörün büyüklükleri 3, 7 ve 9 birimdir.

Buna göre, bu üç vektörün bileşkesinin en kü- çük değeri kaç birimdir?

A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4

5. Aynı düzlemdeki K^"veL^" vektörleri ile bu vektörlerin bileşkesi R^" şekildeki gibidir.

y

x α

R^"

K"

"L θ

θ > α olduğuna göre ,K L" "

ve R^" arasındaki bü- yüklük ilişkisi nedir?

A) K > R > L B) K > L > R C) R > L > K D) R > K > L E) L > R > K

6.

N^" K^"

L"

M^"

Eşit kare bölmeli düzleme yerleştirilen , ,K L M" " "

N^< vektörleri için verilen; ve

I. K L dir^"=^"' .

II. K^" + L^" = M dir^" ' .

III. K^"= −2N dir^"' .

(13)

7

VEKTÖR-KUVVET 7.

F

2F 3F

Aynı düzlemdeki kuvvetlerin bileşkesi nedir?

A) F B) 2 C) F 3 D) FF 2 E) 2 3F

8. Sürtünmesiz eşit bölmeli yatay düzlemde O noktasal cismine F^"₁ve F^"₂kuvvetleri etki etmektedir.

I

II O

III

IV

d F^"₁ V

F^"₂

Cisim serbest bırakıldığında d doğrultusun- da hareket etmesi için uygulanması gereken üçüncü kuvvet numaralandırılmış kuvvetlerden hangisidir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

9. Aynı düzlemdeki ,

K LveM

" " "

vektörlerinin bileşkesi sıfırdır.

Buna göre;

I. K L M dir^"+^"= ^"' .

II. K^" = M^" $cosα' .d rı

III. M^"$sinα = −^"L dir' .

y

α x M^"

L"

K"

10.

I. Yuvarlanan topun yavaşlaması II. Bir kutunun şeklinin bozulması

III. İpin ucuna bağlanan bir cismin döndürülmesi Yukarıdaki olaylardan hangisinde kuvvet etkisi

vardır?

11. Özdeş yaylar ve P, 2P ağırlıklı

P I

2P II yükler ile kurulan düzenekte I. ve

II. yayların uzama miktarları oranı X

X II

I nedir?

A) 21 B) 1 C) 23 D) 2 E) 3

12. Eşit kare bölmeli düzleme yerleştirilen X vektörü- nün k ,- eksenlerindeki bileşenleri X ve X dir^<_K ^<_L' .

k

,

X"

Buna göre X, X_K ve X_L arasındaki ilişki nedir?

A) X > X_K > X_L B) X > X_L> X_K C) X_K> X > X_L D) X = X_K > X_L E) X_L > X > X_K

(14)

8

VEKTÖR-KUVVET

ÇÖZÜMLER

1. Dört temel kuvvet şunlardır:

• Kütle çekim kuvveti

• Elektromanyetik kuvvet

• Güçlü nükleer kuvvet

• Zayıf nükleer kuvvet Cevap E

2. Elektriksel kuvvet, manyetik kuvvet, kütle çekim kuvveti temas gerektirmeyen kuvvetlere örnektir.

Cevap E

3. K L M^"+ +^" ^"=0olup N P^"+^"= −^"M dir' .Buna göre;

K L M N P+ + + + = −M

" " " " " "

bulunur.

Cevap B

4. Aynı düzlemdeki üç vektörün minimum bileşkesi üçgen kuralı ile bulunur.

Uzunlukları a, b, c olan kenarlar ile üçgen oluşturabilmek için a + b > c > a - b olmalıdır.

Bizim değerlerimiz bu şartı sağladığı için üçgen oluştu- rulabilir.

3 br 7 br R_min = 0 olur.

9 br Cevap A

5. İki vektör arasındaki açı, dar açı ise bileşke her ikisinden de büyük olur.

Bileşke her zaman büyük olan kuvvete yani K'ye daha yakındır ( θ > α olduğundan). R > K > L bulunur.

Cevap D

6.

I. K L dir^"!^"' .Büyüklükleri eşit ancak doğrultuları farklı- dır. K^" = ^"L ise doğrudur.

II. K^" + L^" ! M dir^" ' . Doğru ifade K L"+" = M^"

olma- lıdır.

III. K^"= −2N dir^"' . Cevap C

(15)

9

VEKTÖR-KUVVET 7.

F F

F

2F 3F F

2F

60°

(2F + F)

⇒ R F 3=

Cevap C

8.

F^"₁ II

d F^<₂

R"

II numaralı kuvvet uygulandığında cisim d doğrultusun- da hareket eder.

Cevap B

9.

I. K L M dir^"+^"! ^"' .

K L^"+^"= −M^" olmalıdır ki bileşke sıfır olsun.

II. K^" = M^" $cosα' .d rı

III. M^"$sinα −! ^"L dir' . ' . sin

M^" $ α = L dir^"

Cevap B

10. Kuvvet uygulanan cisimler yavaşlar, hızlanır, yön değiş- tirir, şekil değiştirir.

Cevap E

11.

. F k x P k x P k x x

x bulunur

3

3 I II II I

$

=

Cevap E

12. Bir vektörün eksenlerdeki bileşenleri, vektörün uç nokta- sından eksenlere paraleller indirilerek bulunur.

k

,

X"

K^ı ,ý X_K

X_L

X > X_K > X_Lbulunur.

Cevap A

P I

2P 3P 2PP

II

P P