TARİH TAMAMI ÇÖZÜMLÜ SORU BANKASI
KOMİSYONISBN 978-605-4966-16-5
Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.
Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. A.Ş.’ye aittir. Anılan kuru- luşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz. Bu kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz.
Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yürüten uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca tanınan yükseköğretim kurum- larının kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevrimiçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye’de kurulan Turcademy.com tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı yazarlara ait 1000’in üzerinde yayını bulunmaktadır. Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere http://pegem.net adresinden ulaşılabilmektedir.
1. Baskı: Ekim 2020, Ankara
Proje-Yayın: Ümit Dilaver Dizgi-Grafik Tasarım: Arzu Orhan Kaya
Kapak Tasarımı: Pegem Akademi
Baskı: Vadi Grup Basım A.Ş.
İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA
(0312 394 55 91)
Yayıncı Sertifika No: 36306 Matbaa Sertifika No: 26687
İLETİŞİM
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA
Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51 Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
0538 594 92 40 pegemakademi pegem@pegem.net
www.pegem.net
ÖN SÖZ
Değerli Öğrenciler,
Bu kitap Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) Tarih kapsamındaki soruları çözmek için gerekli bilgi, beceri ve teknikleri edinmeniz ve farklı soru çeşitleri ile sınava hazırlık sürecinize rehberlik etmek için hazırlanmıştır.
Soruların Çözüm Videoları Ekim 2020’den itibaren
“Pegem Kampüs”te
Pegem Kampüs Uygulamasını Kullanabilmeniz İçin Aşağıdaki Adımları Takip Ediniz:
Aktivasyon Kodu kitabınızın ilk sayfasında yer almaktadır.
Aktivasyon Kodu ile aktif ettiğiniz çözüm videolarına 31 Ağustos 2021 tarihine kadar geçerlidir.
Pegem Kampüs Web Sitesi Üzerinden Videolarınıza Erişebilmek İçin Aşağıdaki Adımları Takip Ediniz:
Üyelik bilgileriniz ile giriş yaptıktan sonra sağ üst köşede yer alan “ad-soyad” bilgilerinize tıklayarak
“aktivasyonlarım” sekmesinden kitabınız ile birlikte size iletilen aktivasyon kodu ile aktivasyon işlemlerini yapabilirsiniz.
Aktivasyon işleminizi tamamladıktan sonra video derslerinizi aynı menü üzerinde yer alan “Aldığım Eğitimler”
sekmesinden görüntüleyebilirsiniz.
4
Mevcut tarayıcınıza pegemkampus.com yazarak web sitemiz üzerindn erişim sağlayabilirsiniz.
Pegem Kampüs üyeliğiniz yoksa “Kayıt Ol” butonuna tıkladıktan sonra formu doldurarak üyelik işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
1 2 3
5
QR KOD OKUTMA Sağ tarafta bulunan QR koduokutarak kitabınızla ilgili çözüm videolarına kısayoldan erişebilirsiniz.
1
UYGULAMA İNDİRME Uygulamamızımağazalarından
”Pegem Kampüs” yazarak
indirebilirsiniz.
2
ÜYELİK Üyelik ekranına erişebilmek için;”Hesabın yok mu? Hemen Üye Ol”
butonuna tıklayarak, üyelik formunu eksiksiz doldurduktan sonra uygulamayı kullanmaya başlayabilirsiniz.
08:00 100%
08:00 100%
4
ÜRÜNLERİM Aktivasyonunu yapmışolduğunuz kitabınızı ”Ürünlerim” sekmesinden görüntüleyebilir ve videolarınızı izlemeye başlayabilirsiniz.
3
AKTİVASYON Üye girişi yaptıktan sonra açılan pencerede sağ altta bulunan aktivasyon menüsünden kitabınız ile birlikte size iletilen aktivasyon kodu ile aktivasyon işlemlerini yapabilirsiniz.08:00 100%
08:00 100%
Sınavlara Hazırlık
İÇİNDEKİLER
iv
Tarih ve Zaman ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 1
İnsanlığın İlk Dönemleri ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ 19
Orta Çağ’da Dünya ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������43
İlk ve Orta Çağlarda Türk Dünyası ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 55
İslam Medeniyetinin Doğuşu ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 73
Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 94
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������112
Beylikten Devlete Osmanlı Siyaseti ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������127
Dünya Gücü Osmanlı Devleti ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������145
Yeni Çağ’da Avrupa ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������163
XVII. Yüzyılda Osmanlı Devleti Arayış Yılları ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 175
XVIII. Yüzyılda Osmanlı Devleti ve Değişim Yılları������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 197
Osmanlı Devleti Kültür ve Medeniyeti ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������215
Yakın Çağ’da Avrupa ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������242
XIX. Yüzyılda Osmanlı Devleti (En Uzun Yüzyıl) �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������254
Mustafa Kemal’in Hayatı ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 290
XX. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti ve Dünya �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������� 299
Millî Mücadele (Hazırlık ve Örgütlenme Dönemi) �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������329
Millî Mücadele (Cepheler)������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������362
Atatürkçülük ve Türk İnkılabı ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������387
İki Savaş Arasındaki Dönemde Türkiye ve Dünya ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������420
II. Dünya Savaşı Sürecinde Türkiye ve Dünya ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������435
II. Dünya Savaşı Sonrasında Türkiye ve Dünya ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������444
Toplumsal Devrim Çağı’nda Dünya ve Türkiye ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������451
XXI. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye ve Dünya ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������458
Cevap Anahtarı ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������468
TARİH VE ZAMAN
Tarİh ve zaman
2
PEGEM YAYINLARITarih ve Zaman ünitesine ait soruların çözümünde mevcut bilgilerimizin evrensel değerlere uygun olarak objektif bakış açısı ile yorumlanması gerekmektedir.
Tarihin tanımında yer alan yer, zaman neden – sonuç, olay ve olgu kavramlarının sorularda genel olarak karşımıza çıktığı görülmüştür.
Zaman bilgisinin olaylar arasındaki neden – sonuç ilişkisinin ortaya çıkmasında önemli bir etken olduğu dikkate alınmalıdır.
İnsanlık üretici hayata tarım yaparak geçmiştir. Üretim denilince tarım ele alınmalıdır. Tarımın yapılması beraberinde yerleşik hayatı getirmiştir.
Bu dönem Paleolitik Çağ olarak bilinmektedir.
İlk çağlarda insanlar arasındaki bilgi birikiminin artmasında ve etkileşi-
min yaşanmasında ticaret, göç ve savaşlar etkili olmuştur.
Bu tarz tarih sorularında bilgi ve yorum gücümüze bağlı kalarak hareket etmemiz gerekir.Tarihin metodolojisi objektif bir değerlendirmenin ürünü olduğundan
soruları çözerken nesnel davranmaya özen göstermemiz gerekmektedir. Tarih biliminde
genellemelerden ve kesinlik belirten yorumlardan kaçınılması gerekilmektedir. Bu tarz seçeneklerin genelde
yanlış olduğu görülmüştür.
Tarİh ve zaman
3
PEGEM YAYINLARIÖncülü bulunan sorularda öncelikle soru kökü okunur.
Etkileşime açık bölgelerin göç ve ticaret yolları üzerinde bulundu- ğu görülmüştür. Örnek: Anadolu
ve Mezopotamya Tarih öncesi dönem yazının kullanılma-
dığı dönem olarak kabul edilir.
Bakır, tunç ve demir maden olarak kabul görürken Yontma Taş (Paleolitik),
Cilalı Taş (Neolitik) Dönemleri maden dönemi olarak kabul edilmez.
Kazı alanında çalışma yürüten bilim arkeolojidir.
Tarih öncesi dönemlerin sırası ile yaşandığı toplumlarda etkileşim
görülmemiştir.
Altı çizili alanda belirtildiği gibi yazıdan önceki dönemlerin sırası ile yaşanması bize I. öncülün doğruluğunu
verecektir.
Madenlerin eritilerek işlenmesi bu dönem insanlarının ateşi kullanmayı öğrendiklerine kanıt oluşturmaktadır.
Örnek:
“Eski bir yerleşme yerinde yapılan kazı çalışmalarında toprağın
en alt katından en üst katına doğru sırasıyla yontma taş, cilalıtaş, bakır, tunç ve demirden yapılmış araçlara rastlanmıştır.”
Sadece bu bilgiler dikkate alındığında, bu yerleşim yerindeki insanlarla ilgili;
I. tarih öncesi devirleri sırasıyla yaşadıkları, II. ilk araçlarını taşlardan yaptıkları, III. ateşi kullanmayı öğrendikleri,
IV. etkileşime açık bir coğrafi bölgede yaşadıkları
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) I, II ve III E) II, III ve IV
Cevap DTarİh ve zaman
44
PE GE M AY YI NL AR ITestin Çözümlü Videolarını İzlemek İçin Kare Kodu Okutunuz.
TEST - 1
1. Tarih öncesi dönemlere ait bir yerleşim bölgesinde yapı- lan kazılarda, burada yaşayan insanlarla ilgili aşağıdaki- lerden hangisi hakkında bilgi edinilemez?
A) Geçim kaynakları B) Üretilen tarımsal ürünler C) Kullanılan araç gereçler D) İşlenilen madenler E) Kullanılan paralar
2. Tarihî olaylarla ilgili kural koymak veya genelleme yap- mak doğru değildir.
Bu durumun nedeni olarak aşağıdakilerden hangisi gös- terilebilir?
A) Yeni bulunan belgelerin var olan bilgileri değiştirebilmesi B) Tarihin konusunu insan ilişkilerinin oluşturması
C) Olaylar arasında neden – sonuç ilişkisinin bulunması D) Tarihin gelecekle ilgili bir değerlendirme yapmaması E) Tarih biliminin farklı kaynaklardan yararlanması
3. Tarihî süreç içerisinde meydana gelen olaylar bir zincirin halkaları gibidir.
Tarihî olayların aşağıdaki özelliklerinden hangisinin bu yargıyı destekler nitelikte olduğu savunulabilir?
A) Geçmişte yaşanan olayları ele alması B) Millî bilincin gelişmesine katkıda bulunması C) Neden – sonuç ilişkisi içinde gerçekleşmesi D) Birden fazla kaynağa bağlı kalarak araştırılması
E) Araştırmalarda deney ve gözlem yönteminin uygulana- maması
4. Cilalı Taş Devri’nde insanlar yerleşik yaşama geçerek üretici toplum hâline gelmişlerdir.
Bu durumun;
I. eğitim, II. din, III. ekonomi
alanlarından hangileri üzerinde doğrudan etkili olduğu savunulabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Tarİh ve zaman
55
PE GE M AY YI NL AR I 5. Tarihe yardımcı bilim dalları ve ilgilendikleri alan eşleştir-mesi aşağıdakilerin hangisinde yanlış verilmiştir?
Bilim Dalı İlgilendiği Alan A) Nümizmatik Para bilimi
B) Heraldik Arma bilimi
C) Paleografya Yazı bilimi D) Epigrafya Kültür bilimi E) Antropoloji Irk bilimi
6. Tarih öncesi dönemler ile ilgili olarak, aşağıdakilerin hangisinde I. de verilenin II. ye ortam hazırladığı savu- nulamaz?
I II
A) Topraktan eşya yapılması Yiyeceklerin kolay saklanması B) Madenlerden eşya yapılması Araç ve gereçlerin
dayanıklı hâle gelmesi C) Ateşin bulunması Madenlerin işlenmesi D) Tarımsal üretimle artı
ürünlerin alınması
Takas usulü ticaretin ortaya çıkması E) Hayvanların evcilleştirilmesi Yerleşik hayatın
başlaması
7. Paleolitik Dönem’e ait gelişmelere;
I. ateşin bulunması,
II. mağara duvarlarına resimler çizilmesi, III. taş ve kemikten araç ve gereçler yapılması gibi örneklerden hangileri gösterilebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
8. Tarih öncesi dönemde, I. tarım ve ticaretin yapılması, II. hayvanların evcilleştirilmesi, III. yazılı hukuki belgelerin hazırlanması
gelişmelerinden hangilerinin yaşandığı söylenemez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III
Tarİh ve zaman
66
PE GE M AY YI NL AR I 9.Tabletler Kil Demir Subanlar
Silahlar Tunç
Bakır oraklar
Taş baltalar
Bir kazı alanında elde edilen bulguların oluşturduğu yu- karıdaki piramit dikkate alındığında;
I. üretici hayatın izlerine rastlandığı,
II. tarihsel gelişim sırasına uygun yaşam sürdürüldüğü, III. tarih öncesi devirlerin sona erdiği
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
10. İnsan, soyut bir kavram olan zamanı; dün, bugün ve ya- rın şeklinde üçe taksim etmiştir. Bilindiği gibi bugün, dü- nün sonucu ve yarının nedenidir. İnsanın dünü anlayarak geleceğe dönük bir yön bulma ihtiyacına cevap verecek bilim tarihtir.
Tarih bilimiyle ilgili verilen bu bilgi dikkate alındığında aşa- ğıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Gelecek ilgili bilgi aktarımında bulunur.
B) Sadece siyasi olayları konu alır.
C) Neden – sonuç ilişkisine bağlı kalarak hareket eder.
D) Sadece tarihî devirlerle ilgili araştırma yapar.
E) Farklı bilimlerin araştırmalarından yararlanır.
11. Tarih biliminin araştırmalarında kullandığı yöntemlere aşağıdakilerden hangisi örnek gösterilemez?
A) Tarama B) Deney C) Tasnif
D) Terkip E) Tenkit
12. Tarih öncesi dönemlerle ilgili araştırma yapacak bir ta- rihçinin aşağıdaki bilim dallarının hangisinden yararlan- ması beklenemez?
A) Paleografya B) Coğrafya C) Kimya D) Arkeoloji E) Antropoloji
Tarİh ve zaman
77
PE GE M AY YI NL AR ITestin Çözümlü Videolarını İzlemek İçin Kare Kodu Okutunuz.
TEST - 2
1. • Kaynaklardan elde ettiği bilgileri ortaya çıkartarak ye- terli olup olmadığını kontrol etmiştir.
• Ulaşılan bütün bilgi ve verilerin kullanılıp kullanılmaya- cağına dair değerlendirme yapmıştır.
Tarih araştırması yapan Aysel Öğretmen’in kullanmış ol- duğu bu yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
A) Terkip B) Tahlil C) Tarama
D) Tasnif E) Tenkit
2.
Tanım: Tarih, geçmişteki insanların yaşayışlarını, birbirle- riyle olan ilişkilerini yer ve zaman göstererek sebep-sonuç ilişkisi içinde belgelere dayanarak inceleyen bilim dalıdır.
Durum: Hz. Ömer Dönemi’nde İran’ın Fethi’nden sonra Müslümanlar Azerbaycan’a doğru ilerleyip Azerbaycan’ı ele geçirerek Kafkas Dağları ve Hazar Denizi’ne kadar olan yerleri fethetmişlerdir. Bu fetihler Hz. Osman zamanında Hazar Türkleri ile savaşların yapılmasına yol açmıştır.
Yukarıda verilen durumda tarihin tanımında yer alan ögelerden hangisine değinilmemiştir?
A) Mekân B) İnsan ilişkisi C) Zaman
D) Sonuç E) Belgeler
3. Aşağıdakilerden hangisi tarih bilimine ait bir özellik de- ğildir?
A) Araştırmalarını belgelere dayandırmaktadır.
B) Olaylar arasındaki sebep – sonuç ilişkisine bağlıdır.
C) Geçmişte yaşamış insan ilişkilerini konu alır.
D) Günümüz değer yargılarına göre değerlendirmelerde bu- lunur.
E) Tarihî olayların yeri ve zamanı bellidir.
4. Geçmişteki olayların tekrar edilememesi tarih biliminin aşağıdaki yöntemlerden hangisini kullanamamasına ne- den olmuştur?
A) Deney ve gözlem B) Araştırma C) Eleştiri D) Tahlil
E) Neden – Sonuç
Tarİh ve zaman
88
PE GE M AY YI NL AR I 5. Aşağıdakilerden hangisi tarih araştırmalarında kullanı-lan zaman ve mekâna göre sınıflandırmaya örnek olarak gösterilebilir?
A) Orta Çağ Tarihi
B) Yakın Çağ Avrupa Tarihi C) Sanat Tarihi
D) XVIII. yüzyıl Osmanlı Tarihi E) İktisat Tarihi
6. Tarih araştırmalarında objektif değerlendirme yapabil- mek için;
I. gözlem yönteminin kullanılması, II. döneme ait belgelerin incelenmesi, III. olayla ilgili yer ve zamanın belirtilmesi
çalışmalarından hangileri yapılmalıdır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III
7. I. 12 Hayvanlı takvim II. Hicri takvim III. Celâli takvimi IV. Rumi takvim V. Miladi takvim
Orta Asya Türkleri tarafından geliştirilen takvim yukarı- dakilerden hangisidir?
A) I B) II C) III D) IV E) V
8. “Tarih yazmak, tarih yapmak kadar mühimdir. Yazan ya- pana sadık kalmazsa değişmeyen hakikat, insanlığı şaşır- tacak bir mahiyet alır.”
Atatürk bu sözü ile aşağıdakilerden hangisinin önemine dikkat çekmiştir?
A) Tarih araştırmalarında millî çıkarların göz önünde bulun- durulmasına
B) Araştırma alanı ile ilgili yeterli bilginin olmasına C) Farklı ulusların kaynaklarından yararlanılmasına D) Kişisel fikirlerin araştırmalara yansıtılmasına E) Araştırmalarda nesnel tutumların korunmasına
Tarİh ve zaman
99
PE GE M AY YI NL AR I 9. Şanlıurfa’nın kuzey doğusunda yer alan 12 bin yıllıkGöbeklitepe Tapınağı, bu zamana kadarki birçok kanıyı değiştirmiştir. İnsanlığın ilk tapınağı olarak kabul edilen Göbeklitepe, bugüne kadar bilinen Malta Adası’ndaki ta- pınaklardan 7500 yıl daha öncesine aittir
Arkeolojik çalışmalar sonucunda elde edilen bu bilgi dikkate alındığında aşağıdaki yargılardan hangisine ula- şılabilir?
A) Tarih araştırmalarında mevcut bilgilerin değişebileceğine B) Yerleşik hayatın kesin olarak Anadolu’da başladığına C) İnançların toplumsal hayatta etkili olduğuna
D) Geçmişin değerlendirilmesinde neden – sonuç ilişkisinin önemli olduğuna
E) Tapınakların tek tanrılı inançla yaygınlaştığına
10.
II. Köktürk Devleti’nden günümüze kadar ulaşan Orhun Kitabelerini incelemek isteyen bir tarihçi, aşağıdaki tari- he yardımcı bilim dallarının hangisinden yararlanabilir?
A) Kimya B) Coğrafya C) Heraldik
D) Sicilografya E) Epigrafya
11. Tarihî olayların doğru olarak değerlendirilmesinde;
I. sadece yazılı kaynakların incelenmesi, II. araştırma alanı ile ilgili bilgi sahibi olunması, III. olaylar arasında objektif gözlemlerin yapılması
yöntemlerinden hangilerinin gerekli olduğu söylenebilir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
12. “Türk çocuğu, ecdadını tanıdıkça daha büyük işler yap- mak için kendinde kuvvet bulacaktır.”
Atatürk’ün bu sözü tarih biliminin aşağıdaki özelliklerin- den hangisiyle ilgilidir?
A) Olaylar arasında neden – sonuç ilişkisi kurulmasıyla B) Araştırmalarda objektif olunmasıyla
C) Millî bilincin oluşmasında temel etken olmasıyla D) Millî çıkarlar doğrultusunda yazılmasıyla
E) Olayları dönemin şartlarına göre değerlendirmesiyle
13. Tarihî olaylar sebep – sonuç ilişkisi içerisinde gelişmektedir.
Buna göre, aşağıda verilen eşleştirmelerden hangisinin yanlış olduğu söylenebilir?
Sebep Sonuç
A) Ateşin bulunması Yabani hayvanlardan korunul- ması
B) Yerleşik hayatın baş- laması
Tarım üretiminin yapılması C) Madenlerin işlenmesi Dayanıklı araç ve gereçlerin
yapılması
D) Tarımın başlaması Artı ürünlerin ortaya çıkması E) Toplu hâlde yaşamın
başlaması
Toplumsal kuralların oluşması
Tarİh ve zaman
10 10
PE GE M AY YI NL AR ITestin Çözümlü Videolarını İzlemek İçin Kare Kodu Okutunuz.
TEST - 3
1. Tarih bilimi ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine ula- şılamaz?
A) Tarih araştırmalarında sadece yazılı kaynaklardan yarar- lanılır.
B) Tarih bilimi diğer bilim dallarından yararlanır.
C) İnsan faaliyetleri tarihin konusunu oluşturur.
D) Tarih araştırmalarında neden - sonuç ilişkisi dikkate alınır.
E) Tarih sadece geçmişteki olayları inceler.
2. Tarih öncesi dönemlerle ilgili yapılan bir araştırmada aşağıdaki tarihe yardımcı bilim dallarının hangisinden yararlanılamaz?
A) Kimya B) Arkeoloji C) Coğrafya
D) Paleografya E) Antropoloji
3. Türklerin mali amaçlı kullandığı takvimlere;
I. Celâli, II. Hicri, III. Rumî
örneklerinden hangileri gösterilemez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
4. Tarihî olayların doğru olarak değerlendirilmesinde;
I. olayların günümüz şartlarına göre incelenmesi, II. kaynak taraması yapılması,
III. deney ve gözlem yöntemine başvurulması
durumlarından hangilerinin gerekli olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
Tarİh ve zaman
1111
PE GE M AY YI NL AR I 5. Tarihçinin olayları değerlendirirken başvurduğu belge vekaynaklar arasında aşağıdakilerden hangisi daha çok güvenilirlik özelliği taşır?
A) Destanlar B) İskeletler C) Araç ve gereçler D) Silahlar
E) Kitabeler
6. Geçmişteki insan topluluklarının yaşayışlarını, birbirleriy- le olan ilişkilerini neden – sonuç bağlantısı içinde yer ve
zaman göstererek anlatan bilim dalına “tarih” denir.
Bu tanımda tarih biliminin hangi özelliğine değinilme- miştir?
A) Olaylar arasında bağlantı kurması B) Kronolojiye yer vermesi
C) Kaynak araştırması yapması
D) Günümüzden önceki dönemleri incelemesi E) Olayın geçtiği mekânı belirtmesi
7. Aşağıdaki tarihe yardımcı bilim dalı ve incelediği alan eş- leştirmesi hangisinde yanlış verilmiştir?
Bilim Dalı İncelediği Alan A) Nümizmatik Paralar
B) Diplomasi Antlaşmalar
C) Filoloji Diller
D) Paleografya Yazılar
E) Arkeoloji Irklar
8. “Değişmeyen tek şey değişimin kendisidir.” diyen Herakle- itos’un bu sözü tarih biliminin aşağıdaki özelliklerinden hangisiyle örtüşmektedir?
A) Sadece geçmişi incelemesi
B) Eldeki bilgi ve bulguların zamanla değişebilmesi C) Olaylar arasında bağlantı kurması
D) Olayları olayın yaşandığı günün koşullarına göre değer- lendirmesi
E) Farklı bilimlerin verilerinden yararlanması