ÖĞRETİM İLKE VE ÖĞRETİM İLKE VE YÖNTEMLERİ YÖNTEMLERİ

(1)

ÖĞRETİM İLKE VE ÖĞRETİM İLKE VE

YÖNTEMLERİ

(2)

Eğitim ve Öğretimle İlgili Temel Eğitim ve Öğretimle İlgili Temel

Kavramlar

(3)

 Eğitim; bireyleri toplumları Eğitim; bireyleri toplumları amaçlı,düzgün bir yaşam amaçlı,düzgün bir yaşam

biçimine ulaştırmada ve biçimine ulaştırmada ve sahip olunan bilgi,beceri sahip olunan bilgi,beceri

ve değerleri planlı bir ve değerleri planlı bir

şekilde bir sonraki kuşağa şekilde bir sonraki kuşağa

aktarmada ve bu arada aktarmada ve bu arada

insan davranışlarını insan davranışlarını

yaşantılar yoluyla yaşantılar yoluyla

değiştirmedeki süreçtir değiştirmedeki süreçtir

(4)



Dewey’e göre eğitim; yaşantıların yeniden Dewey’e göre eğitim; yaşantıların yeniden örgütlenmesi ya da yenilenmesidir.

örgütlenmesi ya da yenilenmesidir.



Ertürk’e göre ise eğitim;bireyin Ertürk’e göre ise eğitim;bireyin

davranışında kendi yaşantısı yoluyla ve davranışında kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak eğitimin amaçlarına uygun kasıtlı olarak eğitimin amaçlarına uygun

değişme meydana getirme sürecidir.

(5)

1- 1- Eğitim, kişide istenilen davranışı Eğitim, kişide istenilen davranışı değiştirme sürecidir.

değiştirme sürecidir.

2- Kazandırılacak olan davranışlar 2- Kazandırılacak olan davranışlar saptanan hedeflere uygun olmalıdır.

saptanan hedeflere uygun olmalıdır.

3- Davranış değiştirme insanın kendi 3- Davranış değiştirme insanın kendi

yaşantıları yoluyla olmaktadır.

4- Davranışın oluşumu planlanmış bir 4- Davranışın oluşumu planlanmış bir

eğitim sürecinden geçmeye bağlıdır.

(6)

Eğitimin amaçları:



Bireyi kültürlü hale Bireyi kültürlü hale getirmek

getirmek



Bireyi Bireyi

toplumsallaştırmak toplumsallaştırmak



Bireyi Bireyi

üretkenleştirmek üretkenleştirmek



Bireyin Bireyin

bireyselleşmesini bireyselleşmesini

sağlamak

(7)

Öğrenme: Kişinin Öğrenme: Kişinin

olgunlaşma olgunlaşma

düzeyine göre düzeyine göre

çevresi ile çevresi ile

etkileşimi sonucu etkileşimi sonucu

davranışlarında davranışlarında

oluşan kalıcı oluşan kalıcı

değişmedir.

(8)

Öğretim; öğrenmenin Öğretim; öğrenmenin

gerçekleşmesi ve bireyde istenen gerçekleşmesi ve bireyde istenen

davranışların gelişmesi için davranışların gelişmesi için

uygulanan süreçlerin uygulanan süreçlerin

tümüdür.Öğretme faaliyetlerinin tümüdür.Öğretme faaliyetlerinin önceden hazırlanmış bir program önceden hazırlanmış bir program

çerçevesinde amaçlı, programlı, çerçevesinde amaçlı, programlı, düzenli ve kontrollü olarak yapıldığı düzenli ve kontrollü olarak yapıldığı

yerler okullardır.

(9)

Öğretim ise; okullarda yapılan Öğretim ise; okullarda yapılan

öğretme faaliyetlerinin tümüne öğretme faaliyetlerinin tümüne

denir.

(10)

Öğretimin Öğeleri:



Öğrenci Öğrenci : En önemli öğesidir : En önemli öğesidir



Öğretmen Öğretmen : Öğretimin düzenleyicisi ve hareket : Öğretimin düzenleyicisi ve hareket ettiricisidir

ettiricisidir



Amaç Amaç :Her etkinliğin amacı vardır :Her etkinliğin amacı vardır



Konu Konu : Öğrencinin ihtiyaçlarına, olgunluk ve : Öğrencinin ihtiyaçlarına, olgunluk ve hazırlık durumuna uygun olması

hazırlık durumuna uygun olması



Yöntem Yöntem :Öğretimde yöntem,kısa zamanda daha :Öğretimde yöntem,kısa zamanda daha çok amacın gerçekleşmesini sağlar.

çok amacın gerçekleşmesini sağlar.



Çevre Çevre :Öğretim, belirli ve uygun şartlara sahip :Öğretim, belirli ve uygun şartlara sahip çevrede gerçekleşir.

çevrede gerçekleşir.

(11)

Milli Eğitimin Amaçları: Türk milli Milli Eğitimin Amaçları: Türk milli

eğitimin genel amaçları.2842 eğitimin genel amaçları.2842

sayılı kanunun 2. maddesinin –i- sayılı kanunun 2. maddesinin –i-

bendine göre belirlenmiştir.

(12)

Genel Amaçlar:



Atatürk inkilap ve ilkelerine ve Anayasada ifadesi Atatürk inkilap ve ilkelerine ve Anayasada ifadesi bulunan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk

bulunan Atatürk milliyetçiliğine bağlı; Türk

milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel

değerlerini benimseyen, koruyan ve geliştiren;

ailesini,vatanını,milletini seven ve daima ailesini,vatanını,milletini seven ve daima

yüceltmeye çalışan, demokratik, laik ve sosyal yüceltmeye çalışan, demokratik, laik ve sosyal

bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine

karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları karşı görev ve sorumluluklarını bilen ve bunları

davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak davranış haline getirmiş yurttaşlar olarak

yetiştirmek

(13)

Genel Amaçlar:



Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe

dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe sahip, insan haklarına saygılı, kişilik ve

sahip, insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüse değer veren, topluma karşı teşebbüse değer veren, topluma karşı

sorumluluk duyan; yapıcı,yaratıcı ve verimli sorumluluk duyan; yapıcı,yaratıcı ve verimli

kişiler yetiştirmek.



İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli İlgi, istidat ve kabiliyetlerini geliştirerek gerekli bilgi, beceri,davranışlar ve birlikte iş görme

bilgi, beceri,davranışlar ve birlikte iş görme alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata alışkanlığı kazandırmak suretiyle hayata

hazırlamak ve onların kendilerini mutlu kılacak hazırlamak ve onların kendilerini mutlu kılacak

ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir ve toplumun mutluluğuna katkıda bulunacak bir

meslek sahibi olmalarını sağlamak

(14)

(15)

Beden Eğitiminin Amaçları Beden Eğitiminin Amaçları

 Atatürk’ün ve düşünürlerin beden eğitimi ve spor konusunda Atatürk’ün ve düşünürlerin beden eğitimi ve spor konusunda söyledikleri sözleri açıklayabilme

söyledikleri sözleri açıklayabilme

 Milli bayramlar ve kurtuluş günlerinin anlamını ve önemini Milli bayramlar ve kurtuluş günlerinin anlamını ve önemini kavrayabilme, törenlere katılmaya istekli olabilme

kavrayabilme, törenlere katılmaya istekli olabilme

 Demokratik hayatın gerektirdiği tavır ve alışkanlıklar edinebilmeDemokratik hayatın gerektirdiği tavır ve alışkanlıklar edinebilme

 Temel sağlık kuralları ve ilk yardım ile ilgi, bilgi, beceri, tavır ve Temel sağlık kuralları ve ilk yardım ile ilgi, bilgi, beceri, tavır ve alışkanlıklar edinebilme

alışkanlıklar edinebilme

 Beden eğitimi ve sporun sağlığa yararlarını kavrayarak boş Beden eğitimi ve sporun sağlığa yararlarını kavrayarak boş zamanlarını spor faaliyetleriyle değerlendirmeye istekli olabilme zamanlarını spor faaliyetleriyle değerlendirmeye istekli olabilme

 Dostça oynama ve ve yarışmayı kazananı takdir etme, kaybetmeyi Dostça oynama ve ve yarışmayı kazananı takdir etme, kaybetmeyi kabullenme, hile ve haksızlığın karşısında olabilme.

kabullenme, hile ve haksızlığın karşısında olabilme.

 Doğayı sevme, temiz hava ve güneşten faydalanabilmeDoğayı sevme, temiz hava ve güneşten faydalanabilme

 İşbirliği içinde çalışma ve birlikte davranma alışkanlığı edinebilmeİşbirliği içinde çalışma ve birlikte davranma alışkanlığı edinebilme

 Görev ve sorumluluk alma, lidere uyma, liderlik yapabilmeGörev ve sorumluluk alma, lidere uyma, liderlik yapabilme

 Kendine güven duyma, yerinde ve çabuk karar verebilme Kendine güven duyma, yerinde ve çabuk karar verebilme

(16)

(17)

Beden Eğitiminin Amaçları Beden Eğitiminin Amaçları

 Kamu kaynaklarını iyi kullanma ve koruyabilmeKamu kaynaklarını iyi kullanma ve koruyabilme

 Spor, araç ve tesisleri hakkında bilgi sahibi olma, bunları Spor, araç ve tesisleri hakkında bilgi sahibi olma, bunları iyi kullanabilme

iyi kullanabilme

 Bütün organlarını ve sistemlerini güçlendirebilme ve Bütün organlarını ve sistemlerini güçlendirebilme ve geliştirebilme

geliştirebilme

 Sinir kas ve koordinasyonunu geliştirebilmeSinir kas ve koordinasyonunu geliştirebilme

 İyi duruş alışkanlığı edinebilmeİyi duruş alışkanlığı edinebilme

 Beden eğitimi ve sporla ilgili temel bilgi, beceri, tavır ve Beden eğitimi ve sporla ilgili temel bilgi, beceri, tavır ve alışkanlıklar edinebilme

alışkanlıklar edinebilme

 Ritim ve müzik eşliğinde hareketler yapabilmeRitim ve müzik eşliğinde hareketler yapabilme

 Halk oyunlarımızla ilgili bilgi ve beceriler edinme ve Halk oyunlarımızla ilgili bilgi ve beceriler edinme ve bunları uygulamaya istekli olabilme

bunları uygulamaya istekli olabilme

(18)

(19)

Genel Öğretim İlkeleri

(20)

Bir öğretim sisteminde yer alan Bir öğretim sisteminde yer alan

çeşitli derslerin gerek ders çeşitli derslerin gerek ders

konularının seçilip ders kitaplarının konularının seçilip ders kitaplarının

yazılmasında gerekse o dersin yazılmasında gerekse o dersin sınıflarda öğretmenler tarafından sınıflarda öğretmenler tarafından

işlenmesinde esas alınan genel işlenmesinde esas alınan genel

öğretim ilkelerinden bazıları öğretim ilkelerinden bazıları

şunlardır:

(21)

1. 1. Çocuğa görelik (veya öğrenciye Çocuğa görelik (veya öğrenciye görelik) ilkesi

görelik) ilkesi

Ders programının hazırlanmasında veya Ders programının hazırlanmasında veya dersin işlenmesinde öğrencinin fizyolojik ve dersin işlenmesinde öğrencinin fizyolojik ve psikolojik özelliklerinin, bireysel farklılıklarının psikolojik özelliklerinin, bireysel farklılıklarının

esas alınmasıdır. Bu ilke, Gelişim ve esas alınmasıdır. Bu ilke, Gelişim ve Öğrenme Psikolojisindeki gelişmeler ve Öğrenme Psikolojisindeki gelişmeler ve çağdaş eğitim akımlarından "Çocuktan çağdaş eğitim akımlarından "Çocuktan Hareket Akımı" pedagoglarının görüşleri Hareket Akımı" pedagoglarının görüşleri

sonucu gelişmiştir.

(22)

Öğretimin bireyselleştirilmesi ilkesi, aynı yaş Öğretimin bireyselleştirilmesi ilkesi, aynı yaş

grubunda da olsalar, her öğrencinin yeteneklerinin, grubunda da olsalar, her öğrencinin yeteneklerinin,

zekalarının, ilgi ve eğilimlerinin, çalışma istek ve zekalarının, ilgi ve eğilimlerinin, çalışma istek ve gayretlerinin farklı olduğu varsayımına dayanır.

gayretlerinin farklı olduğu varsayımına dayanır.

Bütün öğrencileri eşit şekilde geliştirmeye Bütün öğrencileri eşit şekilde geliştirmeye çalışırsak, normalin altındaki ve üstündeki çalışırsak, normalin altındaki ve üstündeki

öğrenciler önemli zarar görecektir. Oysa öğretim öğrenciler önemli zarar görecektir. Oysa öğretim

organizasyonunu tek tek öğrencilerle daha iyi organizasyonunu tek tek öğrencilerle daha iyi ilgilenebilecek, onların bireysel çalışmalarını ilgilenebilecek, onların bireysel çalışmalarını değerlendirebilecek şekilde yapabilirsek, öğretim değerlendirebilecek şekilde yapabilirsek, öğretim

içten farklılaştırılmış olur ve her öğrenci kendi içten farklılaştırılmış olur ve her öğrenci kendi zeka, yetenek, ilgi ve çalışma temposuna göre zeka, yetenek, ilgi ve çalışma temposuna göre diğer öğrencileri rahatsız etmeden ilerlemiş olur.

diğer öğrencileri rahatsız etmeden ilerlemiş olur.

(23)

2-"Bilinenden bilinmeyene" ilkesi 2-"Bilinenden bilinmeyene" ilkesi

Ders kitabı hazırlarken ve sınıfta ders Ders kitabı hazırlarken ve sınıfta ders

anlatırken, öğrencinin o zamana kadarki bilgi anlatırken, öğrencinin o zamana kadarki bilgi ve tecrübelerinden hareket ederek, yeni bilgi ve tecrübelerinden hareket ederek, yeni bilgi

ve tecrübelerin bunlar üzerine ve tecrübelerin bunlar üzerine

kazandırılması çok daha kolay olacaktır.

Yeni bilgileri eski bilgilerle karşılaştırarak, Yeni bilgileri eski bilgilerle karşılaştırarak,

gerektiğinde eskileri doğrulayarak gerektiğinde eskileri doğrulayarak

geliştirmek, öğrencideki bilgi sisteminin çok geliştirmek, öğrencideki bilgi sisteminin çok

daha sağlam olmasını sağlayacaktır.

(24)

3-"Somuttan Soyuta" ilkesi 3-"Somuttan Soyuta" ilkesi

Çocuktaki zihin gelişimi somuttan soyuta doğru olmaktadır.

İnsan her zaman somut olarak gördüğü, algıladığı şeyleri, İnsan her zaman somut olarak gördüğü, algıladığı şeyleri,

onların soyut kavramlarla anlatılmasından daha kolay onların soyut kavramlarla anlatılmasından daha kolay öğrenir. Bu nedenle, öğrenci mümkünse ders konusu olan öğrenir. Bu nedenle, öğrenci mümkünse ders konusu olan eşyaeşya ve nesnelerle doğrudan karşı karşıya getirilmeli; bu ve nesnelerle doğrudan karşı karşıya getirilmeli; bu

mümkün olmadığı zaman o nesne veya olayın modeli, mümkün olmadığı zaman o nesne veya olayın modeli, fotoğrafı veya başka bir simgesi gösterilmelidir. Özellikle fotoğrafı veya başka bir simgesi gösterilmelidir. Özellikle ilkokul öğrencilerinde, gözle görüp, eliyle tuttuğu gerçek ilkokul öğrencilerinde, gözle görüp, eliyle tuttuğu gerçek eşyalar daha anlamlıdır. Bu sebeple öğretimde öğrencilere eşyalar daha anlamlıdır. Bu sebeple öğretimde öğrencilere

öncelikle somut şeyler öğretilmeli, daha sonra soyuta öncelikle somut şeyler öğretilmeli, daha sonra soyuta

ulaşılmalıdır. Soyut konuların öğretiminde somut ulaşılmalıdır. Soyut konuların öğretiminde somut

konulardan faydalanılmalıdır.

Görsel-işitsel araçlar ve özellikle bilgisayar teknolojisindeki Görsel-işitsel araçlar ve özellikle bilgisayar teknolojisindeki son gelişmeler, bu ilkenin, öğretimin her seviye ve her ders son gelişmeler, bu ilkenin, öğretimin her seviye ve her ders

konusunda uygulanmasını büyük ölçüde kolaylaştırmıştır.

(25)

4-"Yakından uzağa" ilkesi 4-"Yakından uzağa" ilkesi

Öğrenciye öğretilecek bilgilerin düzenlenmesinde, Öğrenciye öğretilecek bilgilerin düzenlenmesinde,

örneklerin verilmesinde, hem doğal hem de sosyal olarak örneklerin verilmesinde, hem doğal hem de sosyal olarak onun en yakın çevresinden hareket etmelidir. Bu, sadece onun en yakın çevresinden hareket etmelidir. Bu, sadece

yer ve yaşayış açısından değil zaman açısından da yer ve yaşayış açısından değil zaman açısından da böyledir

böyledir

. .

Yakın zamandan uzağa, yakın aile ve okul Yakın zamandan uzağa, yakın aile ve okul çevresinden uzağa, yakın köy-kasaba-bölge-ülke çevresinden uzağa, yakın köy-kasaba-bölge-ülke çevresinden uzağa ilkesi birçok derste rahatlıkla çevresinden uzağa ilkesi birçok derste rahatlıkla kullanılabilir ve bu ilkeye uyma, öğrenmenin düzeyini kullanılabilir ve bu ilkeye uyma, öğrenmenin düzeyini

yükseltir.

"Çevreye görelik", "topluma görelik" gibi bazı ilkeler de bu

"Çevreye görelik", "topluma görelik" gibi bazı ilkeler de bu çerçevede düşünülebilir.

çerçevede düşünülebilir.

İlköğretimde şu tür bir sıra izlenmelidir. Öğrencinin okulu ve İlköğretimde şu tür bir sıra izlenmelidir. Öğrencinin okulu ve yakın çevresini tanıtıcı bilgiler; köyü veya kasabasıyla ilgili yakın çevresini tanıtıcı bilgiler; köyü veya kasabasıyla ilgili bilgiler ve son olarak ilçesi, ili, bölgesi, yurdumuz ve dünya bilgiler ve son olarak ilçesi, ili, bölgesi, yurdumuz ve dünya

ile ilgili bilgiler verilmelidir.

(26)

5- 5- Tasarruf (ekonomi) ilkesi Tasarruf (ekonomi) ilkesi

Her türlü eğitim-öğretim faaliyeti en

Her türlü eğitim-öğretim faaliyeti en az zaman, en az emek az zaman, en az emek ve enerji sarfedilerek, en yüksek verim elde edilecek

ve enerji sarfedilerek, en yüksek verim elde edilecek şekilde düzenlenmelidir. Bunun için de, öğretim baştan şekilde düzenlenmelidir. Bunun için de, öğretim baştan sona her yönden plânlanmalıdır. Plânsız ve metodsuz sona her yönden plânlanmalıdır. Plânsız ve metodsuz olarak yapılan dersler çok sınırlı olan öğretim zaman ve olarak yapılan dersler çok sınırlı olan öğretim zaman ve imkânlarını israf edeceği gibi, istenilen düzenli bir öğrenme imkânlarını israf edeceği gibi, istenilen düzenli bir öğrenme

de sağlanamaz.

Hem öğretmen öğretirken hem de öğrenci öğrenirken Hem öğretmen öğretirken hem de öğrenci öğrenirken ekonomik ve pratik metod ve teknikler bulmalı, ve hattâ ekonomik ve pratik metod ve teknikler bulmalı, ve hattâ

konuya ve seviyeye uygun olarak kendi tekniklerini konuya ve seviyeye uygun olarak kendi tekniklerini

geliştirmelidirler.

(27)

6-Açıklık ilkesi 6-Açıklık ilkesi

Öğrenci, derste işlenen tüm konuları somut olarak görebilmeli; bu Öğrenci, derste işlenen tüm konuları somut olarak görebilmeli; bu mümkün olmuyorsa resmini, sesini, grafiği, modelini v.s. görsel-işitsel mümkün olmuyorsa resmini, sesini, grafiği, modelini v.s. görsel-işitsel

olarak algılayabilmelidir.

Eğer öğretmen sadece sözel anlatıma dayalı olarak ders

Eğer öğretmen sadece sözel anlatıma dayalı olarak ders işliyorsa, işliyorsa, öğrencinin anlayacağı kelime ve cümle yapıları ile son derece açık ve öğrencinin anlayacağı kelime ve cümle yapıları ile son derece açık ve

anlamlı bir ders işlemelidir.

Öğrencileri doğrudan doğaya ve

Öğrencileri doğrudan doğaya ve olay yerine götürüp gözlem olay yerine götürüp gözlem yaptırarak; ders konusu ile ilgili hayvan, bitki vs. örneklerini sınıfa yaptırarak; ders konusu ile ilgili hayvan, bitki vs. örneklerini sınıfa getirerek; balıkları akvaryumda, kuşları kafeste veya dondurulmuş, getirerek; balıkları akvaryumda, kuşları kafeste veya dondurulmuş, bitkileri kurutulmuş olarak, bazı şeylerin plastik kalıplarını kullanarak, bitkileri kurutulmuş olarak, bazı şeylerin plastik kalıplarını kullanarak, bazı olayları fotograf, film, plân, harita, grafik, ses kaydı vs. şeklinde bazı olayları fotograf, film, plân, harita, grafik, ses kaydı vs. şeklinde anlamayı daha kolaylaştıran unsurlarını kullanarak öğretimde açıklık anlamayı daha kolaylaştıran unsurlarını kullanarak öğretimde açıklık

ilkesine uyulmuş olur. Sınıfta yapılan deneyler de, bu ilke ilkesine uyulmuş olur. Sınıfta yapılan deneyler de, bu ilke

doğrultusundaki faaliyetler olarak değerlendirilebilir.

(28)

6- Açıklık ilkesi- Devam 6- Açıklık ilkesi- Devam

Öte yandan öğretmen ders konusunu ve düşüncelerini anlatırken, Öte yandan öğretmen ders konusunu ve düşüncelerini anlatırken, öğrencinin seviyesine uygun olarak, onun bildiği kelimelerle ve onun öğrencinin seviyesine uygun olarak, onun bildiği kelimelerle ve onun hemen kavrayabileceği cümle yapıları ile onun yakın çevresinden ve hemen kavrayabileceği cümle yapıları ile onun yakın çevresinden ve

geçmiş bilgi ve tecrübelerinden örnekler vererek, gerektiğinde soru- geçmiş bilgi ve tecrübelerinden örnekler vererek, gerektiğinde soru- cevap, tartışma, jest-mimik, canlandırma gibi teknikleri kullanarak cevap, tartışma, jest-mimik, canlandırma gibi teknikleri kullanarak

öğretimde açıklık ilkesine uyulabilir.

Eğer mümkünse, birçok örnekler göstererek anlatmak, resim, müzik, Eğer mümkünse, birçok örnekler göstererek anlatmak, resim, müzik, beden eğitimi gibi derslerde önceden yaparak "model" olmak çocuğun beden eğitimi gibi derslerde önceden yaparak "model" olmak çocuğun kavramları ve bilgiyi oluşturmasında, beceri ve tecrübe kazanmasında kavramları ve bilgiyi oluşturmasında, beceri ve tecrübe kazanmasında

son derece önemlidir.

Öğretim konuları ve öğretmenin kullanacağı yöntem ve teknikler, ne Öğretim konuları ve öğretmenin kullanacağı yöntem ve teknikler, ne kadar çok duyu organını etkilerse öğretimde açıklık da o derece artar.

kadar çok duyu organını etkilerse öğretimde açıklık da o derece artar.

Bu sebeple, öğretim konularının işlenmesinde gözlem, deney gibi Bu sebeple, öğretim konularının işlenmesinde gözlem, deney gibi birçok duyuya hitap eden yöntemler kullanıldığı takdirde öğrenme birçok duyuya hitap eden yöntemler kullanıldığı takdirde öğrenme

kolaylaşacaktır.

(29)

7. Aktivite İlkesi 7. Aktivite İlkesi

Buna, "öğrenci eylemi" veya "iş ilkesi" de denmektedir.

Artık günümüzdeki öğretim faaliyetlerinde sadece dinleyerek Artık günümüzdeki öğretim faaliyetlerinde sadece dinleyerek

anlamaya çalışan öğrenci yerine, derse aktif olarak katılan, soru soran, anlamaya çalışan öğrenci yerine, derse aktif olarak katılan, soru soran,

bazı konuları kendine özgü plân ve tekniklerle araştıran, bulduklarını bazı konuları kendine özgü plân ve tekniklerle araştıran, bulduklarını

sistemli hale getirip düzenleyen, karşılaştırmalar yapan, gözleyen, sistemli hale getirip düzenleyen, karşılaştırmalar yapan, gözleyen,

düşünüp sonuç çıkaran ve bu şekilde derse katılan öğrenci düşünüp sonuç çıkaran ve bu şekilde derse katılan öğrenci

istenmektedir.

Sınaî ve ekonomik değişiklikler sonucu yeni insanların hayata katılan, Sınaî ve ekonomik değişiklikler sonucu yeni insanların hayata katılan,

içinde yaşadığı doğayı ve toplumu her an yeniden değerlendirip içinde yaşadığı doğayı ve toplumu her an yeniden değerlendirip değiştirmeye çalışan, girişimci kişiler olarak istenmesi, okulun da değiştirmeye çalışan, girişimci kişiler olarak istenmesi, okulun da öğrenci yetiştirirken tavrını değiştirmesine neden oldu. Geleneksel öğrenci yetiştirirken tavrını değiştirmesine neden oldu. Geleneksel

"öğrenme" veya "aydınlanma" okuluna karşı "iş okulu" akımları gelişti.

Çocukların bazı ders konularını bağımsızca seçip kendine özgü Çocukların bazı ders konularını bağımsızca seçip kendine özgü

tekniklerle "yaparak-yaşayarak" öğrenmesi esası getirildi.

Öğrencinin derste aktif olmasının hem daha iyi öğrenme sağlayacağı Öğrencinin derste aktif olmasının hem daha iyi öğrenme sağlayacağı

hem de sorumluluk, girişimcilik, bağımsızlık vs. gibi bazı ahlâkî hem de sorumluluk, girişimcilik, bağımsızlık vs. gibi bazı ahlâkî

erdemleri daha iyi geliştireceği savunuldu.

(30)

8-Hayata yakınlık ilkesi 8-Hayata yakınlık ilkesi

Okul ve öğretim ortamı hayattan kopuk, yapay bir ortam olmamalı;

hayata yakın, oradaki gerçeklikten uzak olmayan, öğrencinin hayatla hayata yakın, oradaki gerçeklikten uzak olmayan, öğrencinin hayatla

bağlantısını koparmayan bir yaşantı sunmalıdır.

Okul öğrencileri hayat için hazırladığına göre, oradaki öğretim de Okul öğrencileri hayat için hazırladığına göre, oradaki öğretim de hayatın doğrudan kendisi olmalıdır. Ders konuları, anlatım sırasında hayatın doğrudan kendisi olmalıdır. Ders konuları, anlatım sırasında

verilen örnekler hayatın içinden seçilmelidir. Çocuklara öğretirken verilen örnekler hayatın içinden seçilmelidir. Çocuklara öğretirken

kullanılan dil, oluşturulan sosyal ortam vs. gerçek hayata yakın kullanılan dil, oluşturulan sosyal ortam vs. gerçek hayata yakın

olmalıdır.

Teorik olarak öğrenilen bilgilerin pratikte de kullanılmasıdır. Konuların Teorik olarak öğrenilen bilgilerin pratikte de kullanılmasıdır. Konuların

yaşanan hayattan alınması, öğrencilerin öğrendiği bilgileri hayata yaşanan hayattan alınması, öğrencilerin öğrendiği bilgileri hayata

atıldığında kullanmasına yardımcı olacaktır.

(31)

9-Bütünlük İlkesi 9-Bütünlük İlkesi

Bu ilke, çocuğun eğitilecek yönlerinin bir bütün olarak alınıp Bu ilke, çocuğun eğitilecek yönlerinin bir bütün olarak alınıp

değerlendirilmesini ister. Çocuk bedensel ve ruhsal kuvvetler (düşünce, değerlendirilmesini ister. Çocuk bedensel ve ruhsal kuvvetler (düşünce, duygu, irade gibi) bakımından bir bütün olarak ele alınmalı ve her yönü duygu, irade gibi) bakımından bir bütün olarak ele alınmalı ve her yönü dengeli olarak eğitilmelidir. Zaten bedensel ve ruhsal kuvvetler sürekli dengeli olarak eğitilmelidir. Zaten bedensel ve ruhsal kuvvetler sürekli

olarak birbirlerini etkilerler ve birbirine bağlıdırlar. Sadece bedeni olarak birbirlerini etkilerler ve birbirine bağlıdırlar. Sadece bedeni geliştirip zihni ve ahlâkî yönler geliştirilmezse, veya bunun tersi geliştirip zihni ve ahlâkî yönler geliştirilmezse, veya bunun tersi durumlarda dengesiz; hem topluma hem de kendine zararlı olabilecek durumlarda dengesiz; hem topluma hem de kendine zararlı olabilecek

insanlar yetişmiş olur.

Bu ilke aynı zamanda bilgilerin birbirine bağlı ve birbirini tamamlar Bu ilke aynı zamanda bilgilerin birbirine bağlı ve birbirini tamamlar

mahiyette sunulması demektir. İlkokullarda toplu öğretim mahiyette sunulması demektir. İlkokullarda toplu öğretim

uygulamasının yapılmasının gerekçesi de budur. "İlkokul çağındaki uygulamasının yapılmasının gerekçesi de budur. "İlkokul çağındaki çocuk, varlıkları, olayları ve kendisine öğretilmek istenen bilgileri bilim çocuk, varlıkları, olayları ve kendisine öğretilmek istenen bilgileri bilim

dallarına göre sıralanmış bir halde kavrayamaz. O, genel olara dallarına göre sıralanmış bir halde kavrayamaz. O, genel olara

varlıkları ve olayları toptan algılama durumundadır varlıkları ve olayları toptan algılama durumundadır

(32)

10-Otoriteye itaat ve özgürlük ilkesi (sosyallik ilkesi) 10-Otoriteye itaat ve özgürlük ilkesi (sosyallik ilkesi)

Eğitimin en baş görevlerinden biri, çocukları dengeli olarak Eğitimin en baş görevlerinden biri, çocukları dengeli olarak

sosyalleştirmektir. Bu sosyalleşmenin içinde anne-baba, sosyalleştirmektir. Bu sosyalleşmenin içinde anne-baba, okul yönetici ve öğretmenleri, yönetmelikler, yasalar, din, okul yönetici ve öğretmenleri, yönetmelikler, yasalar, din,

ahlâk, gelenek, töre gibi güçleri tanımalı, saygı ahlâk, gelenek, töre gibi güçleri tanımalı, saygı

göstermelidir.

Bunun yanında eğitim öğretim faaliyetlerinde çocuğun Bunun yanında eğitim öğretim faaliyetlerinde çocuğun kendi kararlarını verebilmesi, kendi kendini yönetmesi, kritik kendi kararlarını verebilmesi, kendi kendini yönetmesi, kritik durumlarda özgür kalabilmenin, hür kararlar vermenin hazzı durumlarda özgür kalabilmenin, hür kararlar vermenin hazzı ve sorumluluğu da verilmelidir. Okul bir takım bilgi, düşünce ve sorumluluğu da verilmelidir. Okul bir takım bilgi, düşünce

ve davranış

ve davranış kalıpları vermeye çalışırken yapılan eğitim-kalıpları vermeye çalışırken yapılan eğitim- öğretimin gelecek zaman için yapıldığı ve çocuğun yetişkin öğretimin gelecek zaman için yapıldığı ve çocuğun yetişkin olduğunda hür kararlar ve orijinal çözümler üretmesinin ne olduğunda hür kararlar ve orijinal çözümler üretmesinin ne

kadar hayatî olduğu unutulmamalıdır.

(33)

11-Bilgi ve becerinin güvence altına 11-Bilgi ve becerinin güvence altına

alınması ilkesi alınması ilkesi

Öğretimin amacı, bireylere ve gruplara, seçilmiş bir takım bilgi ve Öğretimin amacı, bireylere ve gruplara, seçilmiş bir takım bilgi ve becerilerin öğretilmesi, benimsetilmesi ve onlar tarafından da diğer becerilerin öğretilmesi, benimsetilmesi ve onlar tarafından da diğer birey ve gruplara öğretilmesini sağlamaktır. Yani öğretimde toplumun birey ve gruplara öğretilmesini sağlamaktır. Yani öğretimde toplumun çıkarları, kişinin zekâ, yetenek ve ilgilerine özen gösterildiği kadar bilgi çıkarları, kişinin zekâ, yetenek ve ilgilerine özen gösterildiği kadar bilgi ve becerilerin tam ve doğru öğretilmesine de önem verilmelidir. Gerçi ve becerilerin tam ve doğru öğretilmesine de önem verilmelidir. Gerçi

bilgi ve becerilerin unutulmaması ve bozulmadan gelecek nesillere bilgi ve becerilerin unutulmaması ve bozulmadan gelecek nesillere aktarılması kitap, ses ve görüntü kayıt ortamları sayesinde güvence aktarılması kitap, ses ve görüntü kayıt ortamları sayesinde güvence altına alınmıştır ama, bunların gerçek hayatta tam değerlendirilmesi ve altına alınmıştır ama, bunların gerçek hayatta tam değerlendirilmesi ve daha da geliştirilmesi için, bu bilgi ve becerilerin yeni yetişen gençlerin daha da geliştirilmesi için, bu bilgi ve becerilerin yeni yetişen gençlerin

beyinlerine ve bedenlerine yerleştirilmesi gerekir.

Bir öğretim ilkesi olarak

Bir öğretim ilkesi olarak değerlendirildiğinde, eğitim öğretimin her değerlendirildiğinde, eğitim öğretimin her kademesinde ve her dersinde, bilgi ve becerilerin tekrar ve alıştırma kademesinde ve her dersinde, bilgi ve becerilerin tekrar ve alıştırma gibi yöntemlerle "tam öğretilmesi" hedef olmalıdır. Bu, bilgi ve becerileri gibi yöntemlerle "tam öğretilmesi" hedef olmalıdır. Bu, bilgi ve becerileri

güvence altına aldığı gibi, başarıların ve daha ileri öğretimlerin de güvence altına aldığı gibi, başarıların ve daha ileri öğretimlerin de

güvence altına alınması demektir.

(34)