BORÇLAR HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER
KULLANDIRMA BORCU DOĞURAN SÖZLEŞMELER
KIRA SÖZLEŞMELERI - I
KIRA SÖZLEŞMELERI
• Tanım: Kiracının ödemeyi üstlendiği kira bedeli karşılığında kiraya
verenin, belirli veya belirli olmayan bir süre için bir şeyin kullanılmasını veya kullanılmasıyla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı üstlendiği sözleşmeye, kira sözleşmesi denir (TBK m. 299).
• Kira Sözleşmesinin Nitelikleri
• Kira sözleşmesi, bir borç sözleşmesidir.
• Kira sözleşmesi tam iki tarafa borç yükleyen bir sözleşmedir.
KIRA SÖZLEŞMELERI
• Kira Sözleşmesinin Nitelikleri (devam)
• Kira sözleşmesi sürekli borç doğuran bir sözleşmedir.
• Kira sözleşmesi rızaî bir sözleşmedir.
• Kira sözleşmesi ivazlı bir sözleşmedir.
• Kira Sözleşmesinin Unsurları
• Bir şey
• Bir şeyin kullanılmasının belirli veya belirsiz bir süre için devri
• Şeyin bir bedel karşılığında devri
• Tarafların anlaşması
KIRA SÖZLEŞMELERI
• Tarafların Borçları
• Kiraya verenin borçları
• Kiraya verenin kiralananı kiracıya teslim borcu
• Kiraya verenin kiralananı, kiracıya kararlaştırılan tarihte teslim borcu
• Kiraya verenin, kiralananı sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli bir durumda teslim borcu
• Kiraya verenin kiralananı sözleşme süresince sözleşmede amaçlanan kullanıma elverişli durumda bulundurma borcu
• Kiraya verenin kiracının güvenliğini sağlama borcu
• Kiraya verenin vergi ve benzeri yükümlülüklere katlanma borcu
• Kiraya verenin yan giderlere katlanma borcu
KIRA SÖZLEŞMELERI
• Tarafların Borçları (devam)
• Kiraya verenin borçları (devam)
• Kiraya verenin ayıptan sorumluluğu
• Ayıptan sorumluluğun şartları
• Maddî şartlar
• Bir ayıp mevcut olmalıdır.
• Kiracı ayıba kendi kusuruyla sebep olmamalıdır.
• Kiracı, ayıptan doğan haklarından feragat etmemiş olmalıdır.
• Sorumsuzluk anlaşması yapılmamış olmalıdır.
• Şekli şartlar
KIRA SÖZLEŞMELERI
• Tarafların Borçları (devam)
• Kiraya verenin borçları (devam)
• Kiraya verenin ayıptan sorumluluğu (devam)
• Kiracının ayıptan doğan hakları
• Ayıbın giderilmesini isteme hakkı
• Kira bedelinden indirim yapılmasını isteme hakkı
• Kiracının, kiralananın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme hakkı
• Kiracının sözleşmeyi fesih hakkı
• Kiracının zararın giderilmesini isteme hakkı
• Ayıptan sorumluluğun kaldırılması veya sınırlandırılması
KIRA SÖZLEŞMELERI
• Tarafların Borçları (devam)
• Kiraya verenin borçları (devam)
• Kiraya verenin zapttan sorumluluğu
• Zapttan sorumluluğun şartları
• Maddî şartlar
• Üçüncü kişi, kiralanan üzerinde kiracının hakkıyla bağdaşmayan (üstün) bir hak ileri sürmelidir.
• Bu hak kira sözleşmesinin yapılmasından önce mevcut olmalıdır.
• Şekli şartlar
KIRA SÖZLEŞMELERI
• Tarafların Borçları (devam)
• Kiraya verenin borçları (devam)
• Kiraya verenin zapttan sorumluluğu (devam)
• Hüküm ve sonuçları
• Kiraya veren, davayı üstlenmek zorundadır.
• Kiraya veren, kiracının uğradığı zararları gidermek zorundadır.
• Kiralananın tamamen zaptı hâlinde
• Kiralananın kısmen zaptı hâlinde
• Üçüncü kişinin kiralanan üzerinde kira sözleşmesinin kurulmasından sonra üstün hak sahibi olması: Özellikle kiralananın mülkiyetinin kira sözleşmesinin kurulmasından sonra devri
KIRA SÖZLEŞMELERI
• Tarafların Borçları (devam)
• Kiraya verenin borçları (devam)
• Kiraya verenin zapttan sorumluluğu (devam)
• Kiralanan taşınmazın tapu siciline şerhi
• Şartları
• Tapuya kayıtlı bir taşınmaz söz konusu olmalıdır.
• Yazılı bir şerh talebi (yazılı şerh sözleşmesi) yapılmış olmalıdır.
• Tapu siciline işlenen şerh geçerli olduğu süre ile kullanma şartlarını göstermelidir.
• Hüküm ve sonuçları
• Kiraya veren, kiralanan üzerinde üçüncü kişiye mülkiyeti devretmek veya sınırlı bir aynî hak ya da kuvvetlendirilmiş şahsî hak kurmak suretiyle tasarrufta bulunmuş olmalıdır.
• Üçüncü kişinin kiralanan üzerinde elde ettiği hak, kiracının kiralananı kullanma hakkı ile bağdaşmamalıdır.