BORÇLAR HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER

(1)

BORÇLAR HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER

İŞGÖRME BORCU DOĞURAN SÖZLEŞMELER

HIZMET SÖZLEŞMELERI - I

(2)

GENEL HIZMET SÖZLEŞMESI

• Tanım: İşçinin, işverene bağımlı olarak belirli veya belirli olmayan süreyle işgörmeyi ve işverenin de ona zamana veya yapılan işe göre ücret ödemeyi üstlendiği sözleşmeye, genel hizmet sözleşmesi denir (TBK m. 393).

• Unsurları

• İşgörme unsuru

• Bağımlılık unsuru

• Zaman unsuru

(3)

GENEL HIZMET SÖZLEŞMESI

• Unsurları (devam)

• Ücret unsuru

• Anlaşma unsuru (hizmet sözleşmesinin kurulması

• Hizmet sözleşmesinin açık olarak kurulması

• Hizmet sözleşmesinin kapalı olarak kurulması

• Hizmet Sözleşmesini Düzenleyen Hükümlerin Hukukî Niteliği

(4)

GENEL HIZMET SÖZLEŞMESI

• Hizmet Sözleşmesinin Nitelikleri

• Hizmet sözleşmesi, bir borç sözleşmesidir.

• Hizmet sözleşmesi, iki tarafa tam borç yükleyen bir sözleşmedir.

• Hizmet sözleşmesi, ivazlı bir sözleşmedir.

• Hizmet sözleşmesi sürekli borç doğuran bir sözleşmedir.

• Hizmet sözleşmesi işçinin kişiliğine bağlı bir sözleşmedir.

(5)

GENEL HIZMET SÖZLEŞMESI

• Tarafların Borçları

• İşçinin borçları

• İşi bizzat (şahsen) görme borcu

• İşçinin işi özenle görme ve işverene bağlılık (sadakat) borcu

• İşçinin sadakat (bağlılık) borcu

• İşçi, işverene ait makineleri, araç ve gereçleri korumak zorundadır.

• İşçi başka işveren yanında çalışmamak, işverenle rekabet etmemek, iş barışını bozmamak zorundadır.

• Sır saklama borcu

• Alınan ve elde edilen şeyleri teslim ve hesap verme borcu

• Fazla çalışma borcu

(6)

GENEL HIZMET SÖZLEŞMESI

• Tarafların Borçları (devam)

• İşçinin borçları (devam)

• Düzenlemelere ve talimata uyma borcu

• İşçinin sorumluluğu

• İşverenin borçları

• Ücret ödeme borcu

• Ücret çeşitleri

• Fazla çalışma ücreti

• Ücret ödeme zamanı

• Ücret ödeme yeri

(7)

GENEL HIZMET SÖZLEŞMESI

• Tarafların Borçları (devam)

• İşverenin borçları (devam)

• Ücret ödeme borcu

• İşçiye ücretine mahsuben avans verme yükümlülüğü

• Takas yasağı

• İşgörme ediminin ifasının engellenmesi hâlinde ücret

• İşverenin temerrüdü hâlinde

• İşçinin çalışmayı durdurması hâlinde

• Ücret alacağının haczi, devri ve rehnedilmesi

• İş verme borcu

• İş araç ve malzemelerini verme borcu

(8)

GENEL HIZMET SÖZLEŞMESI

• Tarafların Borçları (devam)

• İşverenin borçları (devam)

• Giderleri ödeme borcu

• İşverenin işçiyi gözetme, özellikle kişiliğini koruma borcu

• Tatil ve izin verme borcu

• Hizmet belgesi verme borcu

• Sınaî ve fikrî mülkiyet hakkına saygı borcu

• Hizmet İlişkisinin Devri

(9)

GENEL HIZMET SÖZLEŞMESI

• Hizmet Sözleşmesinin Sona Ermesi

• Belirli süreli hizmet sözleşmesinin sona ermesi

• Belirsiz süreli hizmet sözleşmesinin sona ermesi

• İşçinin, fesih hakkının kötüye kullanılmasına karşı korunması

• Hizmet sözleşmesinin haklı sebeplerle derhâl feshi

• İşverenin ödeme güçsüzlüğüne düşmesi

• İşçinin haksız olarak işe başlamaması veya işi bırakması

• İşçinin veya işverenin ölümü

(10)

GENEL HIZMET SÖZLEŞMESI

• Sözleşmenin Sona Ermesinin Sonuçları

• Borçların muaccel olması

• Hizmetle ilgili şeyleri geri verme yükümlülüğü

• Rekabet Yasağı

• Şartları

• Sınırlandırılması

• Aykırı davranışların sonuçları

• Sona ermesi