Umumî görünü
H İ N D İ S T A N S E F A R E T İ ( A N K A R A )
Mimarları :
Sedad H. ELDEM ve Orhan ÇAKMAKÇIOĞLU Kcntrol mimarı Nejat Ersin
Nisbeten mütevazı bir programa göre planlandırılmış olan bina. Sefirin ikametgâ-hıdır. Kançelariya binası ayrı olarak son-radan yapılacaktır. Arazi, Ankara'nın güzel manzaralı bir yerinde ve İngiliz Sefaretinin karşısmdadır. Bahçe gayet büyük bir saha işgal etmektedir, fakat henüz tanzim edil-miş değildir.
Binanın etrafındaki kavak ağaçları nor-mal boylarını aldıkları zaman, ev gerçek çerçevesine girmiş olacaktır.
Arazinin çok meyilli olmasından bina-nın sokak cephesi iki, bahçe cephesi ise üç katlıdır. Bu üçüncü kat, sokak seviyesine nazaran bodrum vaziyetindedir. İçinde ser-vis yerleri, hizmetçi odaları, ve bir oturma ve oyun odası vardır. Bu oda, evin
önün-deki büyük teras ile doğrudan doğruya, üs-tündeki zemin katta özel bir merdiven ile bağlıdır. Zemin katında esas giriş, vesti-yerler, özel daireye çıkan merdiven, salon-lar, misafir odası, ve mutfak vardır. Salon-lar büyük bir orta sofa ile iki tarafındaki yemek odası ile özel bürodan ibarettir. Mi-safir yatak odası bu büronun yanındadır. Yemek odasının arkasında ofis, mutfak ve diğer servis yerleri ile servis girişi ve avlusu bulunmaktadır. Üst kata çıkış hem giriş holü, hem de servis kısmından olabilmekte-dir. Bir sahanlıkta birleşen bu iki kol, ge-niş bir merdiven sofası içinde üst kata çık-maktadır. Üst katta bir özel oturma ve kahvaltı odası ile dört yatak odası ve üç banyo vardır. Manzara tarafı boydan boya terastır. Bidayette binanın üstündeki çatı da,
teras şeklinde ve ona göre çıkış imkânları ile düşünülmüş iken sonradan bundan vaz-geçilmiştir. Girişin üstündeki kule ondan kalmadır. Binanın yapısı betonarme karkas-tır. Betonarme kısımlar cephede ve bina içinde aynen gösterilmiştir. İçerde direkler-den başka tavanların kiriş sistemi açıkta bırakılmıştır. Dolgu duvarları dıştan sera-mik levhalarla içten izolasyon ile kaplıdır. Pencereler prefabrike söve elemanları ara-sında yer almış, korkulukları, daha küçük ebatta seramik levhalarla kaplanmıştır. So-kak tarafında alt kat korkulukları kaba yonma taş ile kaplıdır. Önlerindeki beton bordürlü çiçeklikler henüz yapılmamıştır. Betonarme döşemelerde tavan kısımları içte ve dışta ahşap kaplıdır. Kullanılan tahta-lar Antalya çamıdır. Buntahta-ların aslında
Hin-1. kat plânı
Görünüş KALORİFER DAİRESİ DEPO SERVİS KORİDORU C;AMAS!R YİlKAMA oAmasir i
rçi)RUTMAı HİZME|1|Cİ ODASI i
JOYUN | :
ÎSALONlilj IMETCİ
ODASjl
I H I VH H- P-/--M I VH VVH H M H H M H II I I M ^ y-V/ N I I U S A 1 I M H D W M VS I U V-A N I H-^U I1,
Bodrum kat plânı 1 : 250
distan'dan gelme tik ağacı olmaları gereki-yordu.
Sokak tarafına bakan pencereler ve sa-lon pencerelerinin üst kısımları, muhtelif açıklıklarda kafeslerle korunmuştur. Bu ko-runma dışardan içerinin görünmesine, güneş ve fazla ışığa karşıdır. Maalesef bu kafeslik-ler gereken ebad ve şekilde yapılamamış, Hindistan tiki zamanında tedarik edileme-diği için yerli çam kullanılmış ve boyanmış-tır. Bu suretle cephelerin mühim bir mimarî unsuru ziyan olmuştur. Binanın mimarisinde Dcğudan ilham alındığı belli olmakla be-raber, bunun belirli motiflerle değil, umu-mî bir hava ile elde edildiği aşikârdır.
Bahçe cephesi
çatı parapetinin önündeki durıımıı, Hind mimarisindeki klâsik saçak şeklini daha ba-riz bir şekilde hatırlatmaktadır. Damın üs-tündeki terasın yapılması halinde, bunun sokak tarafına gelecek olan kafesliklerin bu karakteri daha kuvvetli bir şekilde hatırla-tacağı bedihidir. Cephelerin seramik ile kap-lanması, taşıyıcı elemanları, dolgu eleman-larından ayırmak için olduğu kadar, aynı zamanda cepheye renk vermek içindir. Cephede pencerelerin arasındaki prefabrike sövelerin bir vazifesi de binadaki plân mo-Cephe detayı düliinü cephede ifade etmektir. Seramik
sa-Sofa
tıhları pencere altlarında sarı, diğer duvar-larda fildişidir. Pencere korkuluklarındaki panolara çerçeve karakteri verilmiştir.
Salonlarla iç karkasın aynen ifade edil-diğini yazmıştık. Burada dolgu malzemesi tavanlarda ahşaptır. Duvarlarla kısmen sür-me kapılar, kıssür-men dolu satıhlar vardır. Kapılar tik ağacından ve cilâlı, diğer sa-tıhlar bembeyazdır. Sürme kapıların üzeri, mahallin birliğini ifade etmek üzere cam-dan ve şeffaftır. Işık tertibatı tavanın için-de yer yer bırakılmış boşluklar içiniçin-de ve endirektir. Yemek odasında sofranın üzerin-de boydan boya bir ışıklı tavan vardır ki,
bunun aydınlık derecesi ihtiyaca göre ayar-lanabilmektedir. Dip duvarı bir Hint res-samı tarafından mahallî figürlerle dekore edilecektir. Oturma holünün arka kısmı üç basamak yükseltilmiştir. Burası bir galeri şeklinde misafir edasına kadar devam etti-rilmiştir. İki kısım arasında, şömine y:r al-mıştır. Bu şömineye maalesef baş:nda iste-nilen şeffaf ve hafif strüktür verilememiş-tir. Büronun dip duvarı şömine ve kitaplığa tahsis edilmiş, kapı rafı üstü, yemek oda-larında olduğu gibi aynalar vasıtasiyle şef-faf bir hale sokulmuştur. Salonların üç bö-lümü arasındaki büyük sürme kapılar, kıs-men sağır, kıskıs-men camlıdır ve icabında
perdelerle de örtülebilir. Ancak üst kısım-ları daima şeffaf kalarak tavanın bütünlüğü muhafaza edilecektir.
Ankara'nın bir tepesine konan bu ufak bina birkaç sene sonra etrafındaki ağaçlar büyüyünce muhitine daha iyi bağlanacaktır. Şimdiki halde taze renkleri, ve alışılmamış şrkliyle Ankara'nın yeni binaları arasında kendine özel bir yer almaktadır. Mecmua-lardan kepye ve klişe mimarisinden uzak, orijinal bir mimarisi olan bu binada, gere-kîn sadelik ve ciddiyetle, rahatlığı bir ara-da bulmaktayız. Mimar bilgi ve hünerini bu tabiîlik ve rahatlığı bulmakta göstermiştir.
