K ö m ü r İ Ş I Ş C I u r a m i . Z o n g u l d a k - K o z l u M i m a r S e y f i A r k a n
Türk devriminin büyük yapıcısı ve yaratıcısı «Türk ülkesi içinde köylere varıncıya kadar küçük, büyük bü-tün şehirlerimizin birer genlik ve bayındırlık göreyi ol-ması önde tuttuğumuz amaçlardandır.» Kamutayı açış söylevlerile devrimin yapıcı çocuklarını ve uraylarını bu güdüş ve düşünüşle çalışmaları için ödevlendirdiler. Ülkü-müzün çok verimli bir köşesi olan Zonguldak Türk mi-marını ödevlendiren ilk uray olmuştur. Yabancıların ür-banik çalışmaları kadar çalışmıya başlıyan ve yabancı ilim ve fenden faydalanarak yürümeye alışan Türk mimarı devrime lâyık olmıya çalışıyor. Cumhuriyet rejimine ka-dar yabancı ellerde bulunan maden ocaklarımız ve bu o-caklaraa çalışan işçilerimiz hep yabancı çıkarına yarıyan, dolayısile Türk kültür ve karakterine hiç uymamış olan bu yurd köşesi çok bakımsız kamıştı. Ekonomi devrimimiz-le Türk sermayesine geçen sosyetedevrimimiz-lerden Zonguldakta «Türkiş» in kurduğu işçi uramının ürbanik projeleri ve ev plâjılarmı iki sayı evvel basmıştık. Bu sayımızda
«Kömür-iş»in işçi evlerinin urbanik projelerile bir kısım mühendis evlerinin ve direktör evinin maket fotoğraflarını bası-yoruz. Sosyetenin Kozluda kendi kömür ocaklarının işçi-leri için yurtlandırmağa elverişli olan Kılıçta kurmağa başladığı sitenin ürbanik bakımından projesini düzenle-yerek, işçi, mühendis, işyar evlerile köy ve işçi çocukları için ilkokul, tenis alanı, ve ayrıca da ergen işçi yatak evi ve idare kurağı yapıları inşasına başlanmıştır. Kılıç yo-lu ile başlıyan uramin anayoyo-lu yukarılara kadar devam diyor. Dü-ektör evi bu yolun sonunda arazinin eğemen te-pesine yerleştirilmiştir. İşçi, işyar, ve mühendis evleri bi-rer katlı gayet ekonomik olarak düşünülmüş, arazinin a-pik olduğuna göre manzaradan ve denizden faydalandırıl-mıştır.
Maket görünüşü.
pek büyük değeri olmakla beraber görünüş, giyiniş ve bu-lunduğu mevki ve yaptıkları iş bakımından yapısı da farklıdır. Burada anane, iklim, yerli malzeme, apik arazi dclayısile ve istenilen ihtiyaç teklifine ve şekline usal sı-nırlar çizilmesi düşünülmüştür.
Bu plânda genel yol diğer ikinci derecede kalan ve evlere giden yollar bağlanarak arazinin meyline tâbi
ola-rak normal bir meyil kabul edilmesi düşünülmüştür. Kı-lıç yolunun başlangıcında yol kenarına konan ilkokuldan Kozlu halkının da faydalandırılması düşünülerek köye ya-kın bırakılmıştır. Anayol arazi dolayısile meylin fazla ol-maması için miinhaniler yapmaktadır. Mimarın site için yapacağı ve düşündüğü bu projenin uyğııtlamakta tam başarılmasını dileriz.
