Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi
Toprak Bölümü Stratejik Planı
Sürüm no. 1.0
Tekirdağ, Mart 2008
Đçindekiler listesi
Giriş ... 7
Rehber ... 8
1. Kapak ... 8
2. Đçindekiler, tablo, şekil listeleri ... 8
3. Sunuş... 9
4. Giriş ... 10
5. Yönetici Özeti ... 14
6. Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışmaları... 16
7. Bölümün tarihçesi ... 18
8. Bölüm organizasyon şeması... 19
Girdiler... 20
Kurumsal nitelikler ve özellikler ... 22
Eğitim ve öğretim süreçleri... 29
LĐSANS DERS ĐÇERĐKLERĐ ... 35
LĐSANSÜSTÜ DERS ĐÇERĐKLERĐ ... 39
Araştırma ve geliştirme süreçleri ... 43
Uygulama ve Hizmet Süreçleri ... 48
Đdari süreçler ve destek süreçlerinin değerlendirilmesi ... 49
Yönetsel özelliklerin (yapısal) değerlendirilmesi ... 50
Yönetsel özelliklerin (davranışsal) değerlendirilmesi ... 51
Çıktılar/Sonuçların Değerlendirilmesi ... 52
Yükseköğretim Misyonunu Başarma Performansının Değerlendirilmesi ... 53
10 Çevre Değerlendirme Çalışmaları... 54
Paydaş analizi... 55
11. SWOT (GZFT) analizi ... 56
Özdeğerlendirme... 56
Çevre değerlendirmesi ... 58
12. Bölümün misyonu ... 61
13. Bölümün vizyonu ... 61
14. Bölümün temel değerleri... 61
15. Stratejik değerlendirme ... 62
16. Sonuç... 69
17. Kaynakça ... 70
18. Ekler ... 71
Tablo listesi
Tablo 1 Bölüm Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışma
Grubu ... 17
Tablo 2Bölüm Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışma Programı... 17
Tablo 3 Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Bölüm Kurulu üye listesi .... 19
Tablo 4 Girdiler (Kaynaklar ve Đlişkiler) Değerlendirme Tablosu ... 20
Tablo 5 Kurumsal nitelikler ve özellikler değerlendirme tablosu... 22
Tablo 6 Kurumsal nitelikler veri tablosu ... 24
Tablo 7 Akademik personel verileri... 27
Tablo 8 Bölüm 2007 yılı Ağırlıklı Hizmet Alanı/Alanları ... 28
Tablo 9 Eğitim ve öğretim süreçleri değerlendirme tablosu ... 29
Tablo 10 Mezun öğrenci verileri ... 30
Tablo 11 Bölüm programları ... 30
Tablo 12 Đngilizce Öğretmenliği Yüksek Lisans Ders Programı: 2006- 2007 Güz ve Bahar yarıyılları ... 32
Tablo 13 Örnek ders karnesi- Türk Lehçeleri Karşılaştırmalı Dilbilgisi I/II ... 34
Tablo 14 Sosyal Bilimler Enstitüsü Đşletme Yüksek Lisans Programı ders içerikleri ... 35
Tablo 15 Araştırma ve geliştirme (bilgi üretme) süreçleri değerlendirme tablosu ... 43
Tablo 16 Bilimsel yayın ve etkinlik sayıları... 45
Tablo 17 Uygulama ve Hizmet Süreçleri değerlendirme tablosu... 48
Tablo 18 Đdari süreçler ve destek süreçleri değerlendirme tablosu ... 49
Tablo 19 Yönetsel özelliklerin (yapısal) değerlendirme tablosu... 50
Tablo 20 Yönetsel Özelliklerin (Davranışsal) Değerlendirme tablosu .. 51
Tablo 21 Çıktılar/Sonuçların Değerlendirme tablosu... 52
Tablo 22 Yükseköğretim Misyonunu Başarma Performansının Değerlendirme tablosu... 53
Tablo 23 Paydaşlar ... 55
Tablo 24 YÖDEK Performans göstergeleri sürüm no. 1.0 ... 71
Şekil listesi
Şekil 1 Bölüm organizasyon şeması ... 19
Yönetici Özeti
Bu belge ile Namık Kemal Üniversitesi akademik birimlerine bağlı bölümlerin 2007 yılı kurumsal değerlendirme raporu ile bu rapora dayanılarak 2009-2014 yılları stratejik planını hazırlamalarında yardımcı olmak üzere bir stratejik planlama hazırlama rehberi sunulmaktadır.
Bu belgenin hazırlanmasında YÖDEK Rehberi ve DPT tarafından hazırlanmış bulunan Stratejik Planlama Kılavuzu esas alınmıştır.
Rehberin içerik sayfası biçimlenerek aşağıda bilgi için sunulmuştur. Rehber dört kısımdan oluşmaktadır. Đlk kısım giriş olarak nitelendirilebilir. Bu kısımda bölümde yürütülen kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama çalışmalarının örgütlenmesine ilişkin bilgiler önem taşımaktadır. Bölümün tarihçesi ve organizasyon şeması, bölümü tanıtmak açısından önem taşımaktadır. Kapak, sunuş, içindekiler sayfaları, giriş, yönetici özeti profesyonel raporlama çalışmasının ana unsurları olarak yer almaktadır.
Kurumsal değerlendirme başlığını taşıyan ikinci kısımda bölümlerin 2007 yılı kurumsal değerlendirme raporları ele alınır. Bu kapsamda, özdeğerlendirme çalışması, YÖDEK tarafından belirlenmiş olan on ana başlık altında, değerlendirme tabloları ile yapılır.
Öğrenci sayıları, personel sayıları ve bilimsel yayın sayıları gibi sayısal veriler ilgili ana başlıklar altında değerlendirme tablolarından sonra yer alır. Özdeğerlendirme kısmının sonunda hazırlanacak olan YÖDEK performans gösterge tabloları ekte topluca yer alır.
Bu tabloda yer alan performans verileri ilgili ana özdeğerlendirme başlıkları altında kısaca özetlenir.
Benzer şekilde çevre değerlendirmesi kısmında iç ve dış paydaş analizinin sonuçları bir tablo ile verilir ve çevre değerlendirmesi yapılır.
Kurumsal değerlendirme çalışmasının çıktısı olan SWOT (GZFT) analizi ilgili YÖDEK ana başlıkları altında yapılır. Bu analiz sonuçları bir sonraki stratejik planlama çalışmasında ana girdi olarak kullanılır.
31 Mart 2008 tarihinde Rektörlüğe ilgili akademik birimler aracılığı ile verilecek olan 2007 yılı bölüm kurumsal değerlendirme raporu, SWOT analizin yapılması ile son bulur.
Bu belgenin sonraki bölümleri bölümlerin 2009-2014 yılları stratejik planlarının hazırlanmasına ilişkindir. Bu plan Bölümler tarafından ilgili akademik birimler aracılığı ile 30 Eylül 2008 tarihinde verilecektir.
Rehberin üçüncü kısmında stratejik planlama çalışmasının sonuçları iki alt bölüm halinde
verilir. Đlk alt bölümde bölümün misyonu, vizyonu ile temel değerleri, bölümün kurumsal
kimliği olarak sunulur. Đkinci alt bölümde ise stratejik değerlendirme çalışmasının
sonuçları sunulur. Bu kısımda da önceki bölümde olduğu üzere sonuçların YÖDEK
kurumsal değerlendirme ana başlıkları altında sunulması önerilmiştir. Bu çalışma
çerçevesinde her bir değerlendirme grubu içerisinde birden çok amaç geliştirilir ve
geliştirilmiş olan her bir amaç için birden fazla hedef geliştirilir. Bu hedeflere nasıl
ulaşılabileceği ‘stratejiler’ ile uygun performans göstergeleri kullanılarak açıklanır. Bu
şekilde her bir planlama yılı için ayrıntılı fakat odaklanmış bir stratejiler dizisi
geliştirilmiş olacaktır.
Son kısımda ise planlama çalışmasında elde edilmiş olan sonuçlar kısaca özetlenir. Daha sonra kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama çalışmalarında kullanılmasında yarar görülmüş olan temel kaynakların referansları listelenir. Son olarak planın metninde yer almayıp ta belgede yer almasında yarar görülmüş olan diğer çalışmalar ve tablolar ekte yer alır.
Rehber formatı
I Giriş
o Resmi yazı o 1. Kapak
o 2. Đçindekiler, tablo, şekil listeleri o 3. Sunuş
o 4. Giriş
o 5. Yönetici Özeti
o 6. Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışmaları o 7. Bölümün tarihçesi
o 8. Bölüm organizasyon şeması
II Kurumsal değerlendirme
o 9. Özdeğerlendirme çalışmaları
Girdiler
Kurumsal nitelikler ve özellikler
Eğitim ve öğretim süreçleri
Araştırma ve geliştirme süreçleri
Uygulama ve hizmet süreçleri
Đdari süreçler ve destek süreçlerinin değerlendirilmesi
Yönetsel özelliklerin (yapısal) değerlendirilmesi
Yönetsel özelliklerin (davranışsal) değerlendirilmesi
Çıktılar/sonuçların değerlendirilmesi
Yükseköğretim misyonunu başarma performansının değerlendirilmesi
o 10 Çevre Değerlendirme çalışmaları
Paydaş analizi
o 11. SWOT (GZFT) analizi
Özdeğerlendirme
Çevre değerlendirmesi
III Stratejik Planlama
o III 1. Kurumsal kimlik çalışması
12. Bölümün misyonu
13. Bölümün vizyonu
14. Bölümün temel değerleri
o III 2. Stratejik değerlendirme çalışması
15. Stratejik değerlendirme
IV. Diğer o 16. Sonuç o 17. Kaynakça o 18. Ekler
Performans göstergeleri tablosu
Bu stratejik planlama rehberi, üniversitelerimizin benzer çalışmaları ışığında bölümlerimize yardımcı olmak üzere hazırlanmıştır. Bölümler arası hazırlık düzeylerindeki farklılaşma nedeni ile her bölümün bu rehberden değişik oranlarda yararlanabileceği ümit edilmektedir.
Diğer üniversitelerin yayınlanmış olan stratejik planları tam metin www.nku.edu.tr/spk de yer alan Namık Kemal Üniversitesi Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Web Sitesinde yayınlanmaktadır. Buna ek olarak bölümlerimize kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama çalışmalarını verimli bir şekilde yürütebilmeleri için bilgilendirme, eğitim ve danışmanlık hizmetleri verilmektedir. Bu amaçla pgb@nku.edu.tr adresinden duyurular yapılmakta ve duyuru metinleri ve ekleri web sitesinde yer almaktadır.
Giriş
Bu belge ile bölümlerimizin stratejik planlarını hem YÖDEK Rehberi hem de DPT
Kılavuzu ışığında hazırlayabilmeleri için hazırlanmış olan bir rehberin birinci sürümü
sunulmaktadır.
Rehber
Konu: Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü 2007 yılı Kurumsal Değerlendirme Raporu Sürüm No. 1; 2009-2014 yılları Stratejik Planları, Sürüm No.1
1. Kapak
2007 yılı Kurumsal Değerlendirme Raporu kapağı:
Örnek: Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü 2007 yılı Kurumsal Değerlendirme Raporu Sürüm No. 1, Mart 2008
2. Đçindekiler, tablo, şekil listeleri
Raporun içindekiler, tablo ve şekil listeleri sırası ile sayfa numaralarını gösterecek şekilde plan belgesinin içerisinde sunulur. Bu amaçla Word programının ilgili listeleme menülerinin kullanılması gerekmekte olup el ile yapılmamalıdır.
Örnek:
Đçindekiler
Giriş
Özdeğerlendirme
Çevre değerlendirmesi
Tablo Listesi
Tablo 1. Toprak Bölümünün öğrenci sayısı
Tablo 2. Toprak Bölümü donanım listesi
Şekil listesi
Şekil 1. Toprak Bölümü öğrenci dağılımı
Şekil 2. Toprak Bölümü akademik personel dağılımı
3. Sunuş
Bu belge ile Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü’nün 2007 yılı kurumsal değerlendirme raporu belgede yer alan ana başlıklar altında sunulmaktadır.
Bölümümüz zaman içerisinde kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama çalışmalarını verimli bir şekilde sürdürebilmek amacı ile Fakülte ve Üniversite düzeyinde çalışma ve eğitim toplantılarına katılmış olup Bölümümüzün eğitim- öğretim, araştırma ve geliştirme ile toplum hizmetleri alanlarında vermiş olduğu hizmetlerin kalitesini artırmayı hedeflemektedir.
Emeği geçen bölüm kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama çalışma grubu Koordinatör ve üyeleri ile çeşitli şekillerde çalışmalarımıza yardımcı olan Ziraat Fakültesi Dekanlığı ve Namık Kemal Üniversitesi Rektörlüğü’ne teşekkürlerimi sunarım.
Prof. Dr. M. Turgut SAĞLAM
Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Başkanı
Tekirdağ, Mart 2008, Eylül 2008
4. Giriş
4.1. Dokümanın amacı
o Bu dokümanın amacı Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümünün 2007 yılı kurumsal değerlendirme Raporu ve 2009-2014 yılları stratejik planını sunmaktır.
4.2. Dokümanın kapsamı
o ‘Kamu Đdareleri için Stratejik Planlama Kılavuzu 2. sürüm’ ışığında
‘Yükseköğretim Kurumlarında Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Rehberi Sürüm no. 2007/1.0’ örnek alınarak Namık Kemal Üniversitesi Rektörlüğü tarafından hazırlanmış olan kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama rehberi esas alınarak hazırlanmıştır.
4.3. Tanımlar ve kavramlar
Bölümümüz tarafından kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama çalışmaları sırasında benzer bir dil kullanmayı sağlamak amacı ile kullanılan temel tanımlar ve kavramlar aşağıda verilmiştir.
Birey Hedefleri: Bölümümüzün belirlemiş olduğu hedeflerini gerçekleştirmek için Bölümümüzde çalışan bireylerin yapmaları gereken faaliyet ve çalışmaları gösteren ölçülebilir nitelikteki hedeflerdir. Bölümümüzün hedefi, o hedefi gerçekleştirecek olan bireylerin hedeflerine dönüştürülür. Bireylerimiz hedeflerini gerçekleştirdiklerinde, Bölümümüzün hedefi gerçekleşmiş olur.
Bölüm Hedefleri: Üniversitemizin belirlemiş olduğu stratejiler doğrultusunda Bölümümüzün ulaşmak istediği noktaları gösteren temel amaçlarıdır. Bu hedeflerin net anlaşılır ve ölçülebilir etkinlik ve eylemleri içermesi gerekir.
Bölüm hedefleri, kurumsal değerlendirmede Fakülteyi; Bölüm bazında değerlendirmelerde alt birimlerin (programların) hedeflerini kapsamaktadır.
Bölümümüz Öğrenci Konseyi: Bölümümüz öğrencilerin kendi aralarında ilgili yönetmelik ışığında demokratik usullerle kurdukları Bölümümüz öğrenci birliğidir. Bölümümüz öğrenci konseyi Bölümümüzün akademik değerlendirme ve kalite geliştirme çalışmalarında öğrenci temsilcileri aracılığı ile rol almıştır.
Bölümümüz Yıllık Değerlendirme Raporu: Bölümümüzün, akademik değerlendirme ve kalite geliştirme çalışmalarının sonuçlarını içeren ve Bölümümüz tarafından her yıl hazırlanan raporudur.
Bölümümüzün Misyonu: Bölümümüzün kendisi için belirlediği temel varlık gerekçesi ve görevleridir.
Bölümümüzün Vizyonu: Bölümümüzün gelecekte ulaşmak istediği idealleridir.
Çevre Değerlendirme: Bölümümüzün stratejik planlama sürecinde etkilendiği ve etkilediği çevresel koşulların değerlendirilmesidir. Örneğin; toplumsal unsurların Bölümümüz ile ilişkileri, yasal uygulamalar, eğitim-öğretim teknolojilerindeki gelişmeler, YÖK, ÜAK, uluslararası gelişmeler bu kapsamda ele alınabilir.
Kurumsal değerlendirme sürecinin ikinci adımıdır.
Faaliyet ve Projeler: Bölümümüzün stratejilerini hayata geçirmesini sağlayan ve performanslarını gösteren faaliyetleri ve projeleridir.
Đyileştirme Eylem Planları: Bölümümüzün, iç değerlendirme sonuçlarına göre yapılacak olan iyileştirme eylemlerini, ilgili sorumlularını ve zamanlamasını gösteren planları ifade eder.
Đyileştirme: Bölümümüzde belirlenen sonuçlarla elde edilen sonuçların arasındaki sapmanın azaltılması için yapılan çalışmalardır.
Kalite Geliştirme: Bölümümüzün, eğitim-öğretim, araştırma faaliyetleri ile topluma hizmet ve idari (yönetim) hizmetlerinin kalitesinin sürekli iyileştirilmesidir.
Kaynak Planlaması: Bölümümüzün hedeflerini gerçekleştirmek için gerekli olan ekonomik ve insan gücü kaynaklarının planlanmasıdır.
Kurum Đçi Periyodik Gözden Geçirme: Bölümümüzün, eğitim, öğretim, araştırma faaliyetleri ile toplum ve idari hizmetlerinin kalitesini, kalite geliştirme çalışmalarını, iyileştirme faaliyetlerini ve sonuçlarını periyodik olarak değerlendirmesidir.
Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışma Grupları:
Bölümümüzde kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama çalışmaları yapmak üzere görevlendirilen ekiplerdir. Bu ekiplerimiz eğitim-öğretim, araştırma, yönetim ve idari hizmetler ve toplum hizmetleri alanlarında çalışmışlardır.
Kurumsal Değerlendirme: Bölümümüzün YÖDEK akademik değerlendirme ve kalite geliştirme süreci kapsamında yaptığı özdeğerlendirme ile çevre değerlendirmesinin bir bütünüdür. Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme sürecinin ilk ayağıdır.
Kurumsal Hedefler: Bölümümüzün kendi stratejilerini hayata geçirmek için kurumsal temelde belirlediği ölçülebilir nitelikte faaliyet ve projelerdir.
Özdeğerlendirme: Bölümümüzün, eğitim, öğretim, araştırma faaliyetleri ile toplum ve idari hizmetlerinin kalitesinin ve kurumsal kalite geliştirme çalışmalarının, Bölüm Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışma Grubu tarafından kapsamlı, sistematik ve düzenli olarak değerlendirilmesidir.
Kurumsal değerlendirme sürecinin ilk ayağıdır.
Performans Göstergesi: Bölümümüz tarafından belirlenen hedeflere ne oranda ulaşıldığını gösteren ölçülebilir nitelikteki unsurlardır. Bu amaçla YÖDEK Göstergeleri esas alınmıştır.
Performans: Bölümümüzün, belirlediği stratejik hedeflerine ulaşabilme
derecesidir.
Politika: Bölümümüzün günlük uygulamalarını yönlendiren yaklaşımlardır.
Sorgulama ve Ölçme: Bölümümüzün belirlemiş olduğu faaliyet ve projeleri ne oranda gerçekleştirildiğinin sorgulanması ve sonuçların ölçülebilir göstergelere göre belirlenmesidir.
Strateji: Bölümümüzün temel amacı doğrultusunda nasıl yönlendirilmesi gerektiğini belirleyen ve davranışını oluşturan yaklaşımdır.
Stratejik Hedefler: Bölümümüzün, misyonu doğrultusunda belirlenmiş stratejik önemi olan amaçlarıdır.
Stratejik Plan Uygulama Süreci: Bölümümüz tarafından yapılan eylem planlarında belirlenen eylemlerin hayata geçirilmesi sürecidir.
Stratejik Planlama Öncesi Çalışmalar: Stratejik planlama çalışmasına başlamadan önce yapılması gereken çalışmalardır. Şunları kapsar: Planlama kurulunun oluşturulması, Stratejik planlama eğitimlerinin verilmesi, bölümün paydaşlarının belirlenmesi, planlamada uyulması gereken ilkelerin belirlenmesi, kurumsal varsayımlarının oluşturulması, değerlendirmede ne tür bilgilerin kullanılacağına karar verilmesi ve stratejik planlama yol haritasının oluşturulması.
Stratejik Planlama: Bölümümüzün, iç değerlendirme sonuçlarına göre zayıf ve kuvvetli yönlerini, dış değerlendirme sonuçlarına göre önündeki fırsat ve tehditleri belirlemesi, bunların ışığında kalitesini geliştirecek olan stratejilerini oluşturması, bu stratejileri ölçülebilir hedeflere dönüştürmesi ve performans göstergelerini belirleyerek onları sürekli izlemesi sürecidir. Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme süreçlerinin ikinci ayağıdır.
Süreç: Belirli bir amacı gerçekleştirmek için gerekli her türlü girdiyi alarak beklenen sonuçları oluşturmak için gerçekleştirilen eylemlerin bütünüdür.
SWOT (GZFT) Analizi: Bölümümüzün kuvvetli ve zayıf yönlerini, önündeki fırsatları ve tehditleri ortaya çıkaran ve buna dayalı olarak stratejilerin geliştirildiği analizdir. [Güçlü yönler, Zayıf Yönler, Fırsatlar ve Tehditler].
Kurumsal değerlendirme sürecinin temel çıktılarından birisi olup daha sonra gelen stratejik planlama sürecinin temel girdisidir.
Uygulama Planı: Bölümümüzün, strateji ve hedeflerine dayalı yapılacak olan faaliyet ve projeleri ile ilgili sorumlularını ve zamanlamasını gösteren planlardır.
Üniversitemiz Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Kurulu (ADKG):
Üniversitemizdeki akademik değerlendirme ve kalite geliştirme sürecinden sorumlu kuruldur.
Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Komisyonu (YÖDEK): Üniversitelerarası Kurul tarafından oluşturulan, yükseköğretim kurumlarında akademik değerlendirme ve kalite geliştirme çalışmalarının düzenlenmesi ve koordinasyonundan sorumlu komisyonudur.
Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Komisyonu Raporu
(YÖDEK Raporu): Yükseköğretim Akademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme
Komisyonu’nun (YÖDEK) yükseköğretim kurumlarının yıllık değerlendirme raporlarını dikkate alarak, her yıl hazırladığı veya hazırlattığı raporudur.
Yükseköğretim Kurumları: Üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitüleridir.
Yükseköğretim Üst Kurulları: Yükseköğretim Kurulu (YÖK), Yükseköğretim
Denetleme Kurulu (YÖK DK) ve Üniversitelerarası Kuruludur (ÜAK).
5. Yönetici Özeti
Namık Kemal Üniversitesi (2008) Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü 2009-2014 yılları Stratejik Planı, Sürüm no. 1, Eylül 2008, xx sayfa (Tekirdağ, Namık Kemal Üniversitesi). [Namık Kemal Üniversitesi (2008) Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü 2007 yılı Kurumsal Değerlendireme Raporu, Sürüm no. 1, Mart 2008, 96 sayfa (Tekirdağ, Namık Kemal Üniversitesi).
I Giriş:
o
Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışmalarıo
Bölümün tarihçesio
Bölüm organizasyon şemasıII Kurumsal değerlendirme:
Özdeğerlendirme çalışmaları o Girdiler
o Kurumsal nitelikler ve özellikler o Eğitim ve öğretim süreçleri o Araştırma ve geliştirme süreçleri o Uygulama ve Hizmet Süreçleri
o Đdari süreçler ve destek süreçlerinin değerlendirilmesi o Yönetsel özelliklerin (yapısal) değerlendirilmesi o Yönetsel özelliklerin (davranışsal) değerlendirilmesi o Çıktılar/Sonuçların Değerlendirilmesi
o Yükseköğretim Misyonunu Başarma Performansının Değerlendirilmesi
Çevre Değerlendirme çalışmaları o Paydaş analizi
SWOT (GZFT) analizi o Özdeğerlendirme o Çevre değerlendirmesi
III Stratejik Planlama
III 1. Kurumsal kimlik çalışması o Bölümün misyonu
o Bölümün vizyonu o Bölümün temel değerleri
III 2. Stratejik değerlendirme çalışması o Stratejik değerlendirme
IV. Diğer o Sonuç o Kaynakça
o
EklerPerformans göstergeleri tablosu
6. Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışmaları
Namık Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü gerek 5018 gerekse 2547 sayılı Kanunlar çerçevesinde kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama çalışmalarını yürütmek üzere Bölüm Başkanına rapor veren bir Koordinatör başkanlığında bir Bölüm Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışma Grubu (KDSP) oluşturmuştur.
Bu çalışma grubu 2008 yılında 3 akademik personelden oluşmuştur: Bölüm öğrenci temsilcisi de öğrencilerimizi temsilen çalışmalarımıza katkıda bulunmuştur.
Bölüm KDSP Çalışma Grubu, Üniversite Rektörlüğü tarafından kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama üzerine verilmiş olan bilgilendirme, eğitim ve danışmanlık hizmetlerinden yararlanmıştır.
Kurumsal değerlendirme ve stratejik planlama çalışmalarında yararlanılmak üzere başta öğrencilerimiz, personelimiz ve programlarımız ile bilimsel yayınlarımıza ilişkin veriler Bölüm KDSP Grubumuz tarafından itina ile toplanması için alt yapı oluşturma çalışmaları Üniversitemizin koordinasyonunda yıl içerisinde sürdürülmüştür.
2008 yılında Bölümümüz tarafından takip edilmiş olan çalışma programı aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Planların tesliminden sonra maliyetlendirme ve düzeltme aşamalarında da Bölüm KDSP Çalışma Grubu Üniversitemizin planlama ve maliyetlendirme ekipleri ile yakın çalışacaktır.
Yapılmış olan düzeltmeler ve maliyetlendirme çalışmaları ışığında Bölüm Stratejik Planı güncellenip planın ikinci sürümü hazırlanacaktır.
Bölüm KDSP çalışma grubu tarafından hazırlanmış olan Bölüm stratejik planın
ilk sürümü paydaş görüşüne açılacaktır.
Tablo 1 Bölüm Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışma Grubu
Soyad, Ad Unvan Görev Program/Ana Bilim Dalı
Adiloğlu, Aydın Doç. Dr. Koordinatör Toprak ABD
Öner, Nureddin Araş.Gör. Toprak ABD
Gönülsüz,Esin Araş.Gör Toprak ABD
Sağlam, Pınar Bölüm Öğrenci Temsilcisi Toprak Bölümü
Tablo 2Bölüm Kurumsal Değerlendirme ve Stratejik Planlama Çalışma Programı
Sıra no. Tarih Çalışma
1 31 Mart 2008 Bölüm 2007 yılı Kurumsal Değerlendirme Raporunun teslimi
2 30 Haziran
2008
Bölüm 2009-2014 yılları stratejik planı taslağının teslimi
3 30 Eylül 2008 Bölüm 2009-2014 yılları stratejik planının teslimi
4 1 Aralık 2008 Bölüm 2009-2014 yılları stratejik planının güncellenmiş sürümünün sunulması
7. Bölümün tarihçesi
Toprak Bölümü 20 Temmuz 1982 de Trakya Üniversitesi Ziraat Fakültesi’ne bağlı olarak kurulmuştur. 1982-1985 yılları arasında Toprak Anabilim Dalı olarak faaliyet göstermiştir. 1985 yılında kurulan bölüm, 1991 yılından sonra Toprak Bölümü olarak öğrenci almaya başlamıştır. 2006 yılında Namık Kemal Üniversitesi’nin kurulmasıyla birlikte Ziraat Fakültesi bünyesinde Namık Kemal Üniversitesi’ne bağlanmıştır. Halen, Namık Kemal Üniversitesi bünyesinde eğitim ve öğretim faaliyetlerine devam etmektedir.
Toprak Bölümü 1991 yılından sonra Lisans Programına öğrenci almaya başlamıştır. 1991-2006 yılları arasında lisans öğrenimi Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi bünyesinde gerçekleştirmiştir. 2006 yılında Namık Kemal Üniversitesi’nin kurulmasıyla birlikte, Ziraat Fakültesi bünyesinde Namık Kemal Üniversitesi’ne bağlanmıştır. Halen, Namık Kemal Üniversitesi bünyesinde eğitim ve öğretim faaliyetlerine devam etmektedir.
Toprak Anabilim Dalı 1991 yılından sonra Yüksek Lisans ve Doktora
Programlarına öğrenci almaya başlamıştır. 1991-2006 yılları arasında Yüksek
Lisans ve Doktora öğrenimi Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
bünyesinde gerçekleştirmiştir. 2006 yılında Namık Kemal Üniversitesi’nin
kurulmasıyla birlikte, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü’ne
bağlanmıştır. Halen, Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
bünyesinde eğitim ve öğretim faaliyetlerine devam etmektedir.
8. Bölüm organizasyon şeması
Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Organizasyon Şeması
Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü 2007 yılı sonu itibarı ile organizasyon şeması aşağıdaki şekilde verilmiştir.
2007 yılı sonu itibarı ile Toprak ABD başkanlığındaki Bölümümüzde Toprak Anabilim dalında faaliyet gösterilmiş olup Lisans düzeyinde 1 (birinci öğretim) ve yüksek lisans düzeyinde 1 ve doktora düzeyinde 1 program ile hizmet verilmiştir.
2547 sayılı yasa gereğince kurulan Bölüm Kurulu 2007 yılında tüm öğretim elemanlarımızın katılımı ile 12 kez toplanmıştır. Bölüm Kurulunun tüm üyelerinin listesi 2007 yılı sonu itibarı ile aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Tablo 3 Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Bölüm Kurulu üye listesi
Đsim Anabilim
dalı/program
Đdari görev Bölüm dışı idari görev
1 SAĞLAM, M. Turgut, Prof. Dr. Toprak ABD. Bölüm Başkanı 2 CANGĐR, Cemil, Prof. Dr. Toprak ABD.
3 ADĐLOĞLU, Aydın, Doç. Dr. Toprak ABD.
4 BOYRAZ, Duygu, Yrd. Doç. Dr. Toprak ABD.
5 BELLĐTÜRK, Korkmaz, Yrd. Doç.
Dr.
Toprak ABD.
Şekil 1 Bölüm organizasyon şeması
Bölüm Başkanı
Öğretim Üyeleri Öğretim Elemanları
9. Özdeğerlendirme
Beklenen düzeyin çok altı : 1 puan Beklenen düzeyin altı : 2 puan Beklenen düzey : 3 puan Beklenen düzeyin üstü : 4 puan Beklenen düzeyin çok üstü : 5 puan
Girdiler
Tablo 4 Girdiler (Kaynaklar ve Đlişkiler) Değerlendirme Tablosu
Değerlendirme notu
1) Öğrenci niteliğinde beklenen düzey 2
2) Akademik personel niteliğinde beklenen düzey 2
3) Đdari Personel niteliğinde beklenen düzey; 2
4) Mali kaynakların yeterliliği; 2
5) Bilgi Teknolojileri ve kaynaklarının (Bilgisayar, internet, iletişim, kitap, yayın, vb)yeterliliği;
2
6) Đş Teknolojilerinin yeterliliği; 2
7) Fiziksel olanakların yeterliliği; 2
8) Temin edilen hizmetlerin yeterliliği; 2
9) Sanayi ile ilişkilerin yeterliliği; 2
10) Toplum ile ilişkilerin yeterliliği; 2
11) Kamu Kurum ve Kuruluşları ile ilişkilerin yeterliliği; 2
12) Mezunlar ile ilişkilerin yeterliliği; 2
13) Çalışanlar ile ilgili ilişkilerin yeterliliği; 2
14) Öğrenciler ile ilişkilerin yeterliliği; 2
15) Yükseköğretim alanında ulusal ilişkilerin yeterliliği; 2 16) Yükseköğretim alanında uluslararası ilişkilerin yeterliliği; 2
Kurumsal nitelikler ve özellikler
Tablo 5 Kurumsal nitelikler ve özellikler değerlendirme tablosu
Değerlendirme notu
1) Öğrenci sayıları (Fakülte, Yüksekokul, Meslek Yüksekokullar, Yüksek Lisans ve Doktora) ve yeterliliği;
3
2) Öğretim elemanı sayıları (Profesör, Doçent, Yrd. Doçent, Öğretim Görevlisi, Okutman, Araştırma görevlisi, Uzman vb) ve yeterliliği;
2
3) Đdari personel sayıları (kadrolu ve sözleşmeli) ve yeterliliği; 2 4) Çalışanların yaş ortalamaları (Öğretim üyeleri, öğretim elemanları ve idari
personel) ve yeterliliği;
3
5) Çalışanların kadın-erkek personel dağılımının değerlendirilmesi (öğretim üyeleri, öğretim elemanları, araştırma görevlileri ve idari personel için ayrı ayrı) ve yeterliliği;
3
6) Çalışanların kıdem ortalamaları (Öğretim üyeleri, öğretim elemanları ve idari personel) ve yeterliliği;
3
7) Akademik personelin ortalama unvan düzeyi; 3
8) Đdari Personelin Eğitim Düzeyi; 3
9) Akademik birimlerin ve bu birimlerdeki programların sayıları (Fakülte, Yüksekokul, Meslek Yüksekokulları, Yüksek Lisans ve Doktora) ve yeterliliği;
3
10) Kurumun ağırlıklı akademik alanı/alanları ve yeterliliği; 3 11) Kurumun fiziksel büyüklüğü ve altyapısı (m²) ve yeterliliği; 3
i) Kampus alanı; 2
ii) Toplam kapalı alan; 2
iii) Eğitim-Öğretim ve Araştırma; 2
iv) Sosyal ve diğer hizmet alanları; 2
Burada öğrenci ve personel sayıları ve programlara ilişkin veriler aşağıdaki tabloda
olduğu üzere özet olarak verilecek olup genelde kısa bir özetleme yapılacaktır.
Toprak bölümdeki öğretim elemanları sayısı:
Profesör sayısı=2 Doçent sayısı=1
Yardımcı doçent sayısı=2
Diğer doktoralı öğretim elemanı sayısı=- Öğretim görevlisi sayısı=-
Okutman sayısı=-
Araştırma görevlisi sayısı=2 Toplam öğretim elemanı sayısı=7
Akademik personelin ortalama unvan düzeyi :
Akademik personelin ortalama ünvan düzeyi = [(7 x 2) + (6 x 1) + (5 x 2) + (1 x 2)] / 7
=(14+6+10+2)/7
=32/7
=4,57
Bölümdeki akademik personelin ortalama unvan düzeyi 4,57 dir.
Tablo 6 Kurumsal nitelikler veri tablosu
sayılar I Öğrenci sayıları
Önlisans öğrenci sayısı -
Lisans öğrenci sayısı 57
Yüksek lisans öğrenci sayısı 11
Doktora öğrenci sayısı 9
Toplam öğrenci sayısı 77
Engelli öğrenci sayısı -
Uluslar arası değişim programına katılan öğrenci sayısı -
II Öğretim elemanı sayıları
Profesör 2
Doçent 1
Yardımcı doçent 2
Öğretim görevlisi -
Okutman -
Uzman -
Doktoralı Araştırma görevlisi -
Araştırma görevlisi 2
Toplam öğretim üyesi sayısı 5
Toplam ders veren öğretim elemanı sayısı 5
Toplam öğretim elemanı sayısı 7
III Đdari personel sayısı Kadrolu personel
Sözleşmeli personel Diğer personel
Toplam idari personel sayısı
IV Çalışanların yaş ortalaması
Öğretim üyeleri 48
Diğer öğretim elemanları 36
Tüm öğretim elemanları 44
Đdari personel -
V Çalışanlar arasında bayan sayısı
Öğretim üyeleri 1
Diğer öğretim elemanları 1
Tüm öğretim elemanları 2
Đdari personel -
VI Çalışanların kıdem ortalaması Öğretim üyeleri
Diğer öğretim elemanları Tüm öğretim elemanları Đdari personel
VII Öğretim elemanlarının ortalama akademik unvan ortalaması 4,57
VIII Bölümün ağırlıklı akademik alanı/alanları (alan adları) Alan 1: Toprak
Alan 2:
IX Bölüm program/ABD sayısı 1
Program sayısı 1
ABD sayısı 1
X Đdari personel eğitim düzeyi Lise öncesi diplomalı eleman sayısı Lise mezun sayısı
Önlisans mezun sayısı Lisans mezun sayısı Yüksek lisans mezun sayısı Doktoralı eleman sayısı
Tablo 7 Akademik personel verileri
Sıra no
Đsim Unvan Anabilim
dalı/program
Temel Bilim Alanı
Đdari görev Bölüm içi
Đdari görev bölüm dışı
Notlar
1 Sağlam, M.Turgut
Prof. Dr. Toprak ABD Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği temel alanı
Bölüm Başkanı
13/b/4 ile Toprak bölümünde
görevlendirilmiştir
2 Cangir, Cemil
Prof.Dr Toprak ABD Toprak temel alanı
13/b/4 ile Toprak bölümünde
görevlendirilmiştir 3 Adiloğlu,
Aydın
Doç. Dr. Toprak ABD Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği temel alanı
Bölüm KDSP üyesi
13/b/4 ile Toprak bölümünde
görevlendirilmiştir.
4 Boyraz, Duygu
Yrd.DoçDr. Toprak ABD Toprak temel alanı
13/b/4 ile Toprak bölümünde
görevlendirilmiştir 5 Bellitürk,
Korkmaz
Yrd.DoçDr. Toprak ABD Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği temel alanı
13/b/4 ile Toprak bölümünde
görevlendirilmiştir
6 Öner, Nureddin
Araş.Gör. Toprak ABD Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği temel alanı
Bölüm KDSP üyesi
13/b/4 ile Toprak bölümünde
görevlendirilmiştir
7 Gönülsüz, Esin
Araş.Gör. Toprak ABD Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği temel alanı
Bölüm KDSP üyesi
13/b/4 ile Toprak bölümünde
görevlendirilmiştir
Tablo 8 Bölüm 2007 yılı Ağırlıklı Hizmet Alanı/Alanları
ÖĞRENCĐ AKADEMĐK
PERSONEL
No BĐLĐM TEMEL ALANI
Sayısı % Sayısı %
1 Eğitim Bilimleri ve Öğretmen Yetiştirme Temel Alanı
2 Fen Bilimleri ve Matematik Temel Alanı
3 Filoloji Temel Alanı
4 Güzel Sanatlar Temel Alanı 5 Hukuk Temel Alanı
6 Đlahiyat Temel Alanı
7 Mesleki ve Teknik Eğitim Temel Alanı 8 Mimarlık Temel Alanı
9 Mühendislik Temel Alanı
10 Sağlık Bilimleri Temel Alanı
11 Sosyal, Beşeri ve Đdari Bilimler Temel Alanı
12 Ziraat ve Ormancılık Temel Alanı 57 100 5 100
Toplam 57 100 5 100
Eğitim ve öğretim süreçleri
Tablo 9 Eğitim ve öğretim süreçleri değerlendirme tablosu
Değerlendirme notu
1) Programların ulusal ve çevre ihtiyaçlarına uygunluğu; 3
2) Programların eğitim hedeflerinin yeterliliği; 3
3) Programların kapsamı ve niteliklerinin (ders çeşitliliği, ders yükleri ve uyumluluğu) yeterliliği;
3
4) Programların anlaşılabilirliği ve hedeflerinin açıklığı; 3 5) Programların bütünlüğünün ve devamlılığının yeterliliği; 3 6) Programların çıktılarının (programın kazandırması beklenen nitelikler)
yeterliliği;
3
7) Program kaynaklarının (öğretim elemanı, ders notları vb.) yeterliliği; 2 8) Programların diğer programlarla ilişkilerinin yeterliliği; 2 9) Öğrencilere sunulan rehberlik/danışmanlık hizmetlerinin yeterliliği; 2 10) Engelli öğrencilere sunulan eğitim hizmetlerinin yeterliliği; 2 11) Öğrenci değerlendirme prosedür ve araçlarının (sınav, ödev, proje vb.)
yeterliliği;
3
12) Yeni öğrencilerin programlara hazırlama prosedür ve uygulamalarının yeterliliği;
2
13) Öğrencilere sunulan eğitimin etkinliğini arttıracak eğitsel destek
hizmetlerinin (yabancı dil, IT teknolojileri ve bilgisayar donanımı vb.) yeterliliği;
2
14) Programların ilgili ulusal ve uluslararası programlarla uyumundaki yeterliliği;
2
15) Uluslar arası öğrenci değişimi programlarına öğrenci katılımının yeterliliği; 2
Tablo 10 Mezun öğrenci verileri
2007 I Mezun öğrenci sayıları
Önlisans mezun öğrenci sayısı -
Lisans mezun öğrenci sayısı 33
Yüksek lisans mezun öğrenci sayısı 1
Doktora mezun öğrenci sayısı -
Toplam mezun öğrenci sayısı 34
Tablo 11 Bölüm programları
Sıra no
düzeyi Program adı Temel
Hizmet Alanı
Đlk eğitim öğretim yılı
2007 yılı öğrenci sayısı
1 Önlisans Program 1:
Program 2:
2 Lisans Program 1: Toprak 1991 57
Program 2:
3 Yüksek lisans (tezli/tezsiz)
Program 1: Toprak 1991 11
Program 2:
4 doktora Toprak 1991 9
Toplam sayı Toplam
sayı
77
Toprak Bölümü tarafından sunulmuş olan lisans, tezli yüksek lisans ve doktora
programlarının kredileri de içeren bir ders listeleri aşağıda verilmektedir.
Tablo 12 Toprak Bölümü Lisans, Y.Lisans ve Doktora Ders Programları
Toprak Bölümü Lisans Ders Programı:
2006-2007 Güz ve Bahar yarıyılları Birinci YılI. YARIYIL II. YARIYIL
Dersin Kodu ve Adı Kredi Dersin Kodu ve Adı Kredi
TB103 Kimya 3 TB108 Jeoloji 3 Đkinci Yıl
III. YARIYIL IV. YARIYIL
Dersin Kodu ve Adı Kredi Dersin Kodu ve Adı Kredi
TO201 Toprak Bilgisi 3 ZM201 Mikrobiyoloji
Üçüncü Yıl
V. YARIYIL VI. YARIYIL
Dersin Kodu ve Adı Kredi Dersin Kodu ve Adı Kredi
TO301 Bitki Besleme 2 TO302 Gübrelemenin Temel Đlkeleri 2 TO303 Çevre Bilimi ve Teknolojisi 2
SEÇMELĐ BÖLÜM DERSLERĐ
V. YARIYIL VI. YARIYIL
Dersin Kodu ve Adı Kredi Dersin Kodu ve Adı Kredi
TO312 Erezyon ve Kontrol Đlkeleri 2 TO314 Toprak Düzenleyiciler 2 TO316 Arazi Kullanımının Temel
Prensipleri
2 TO318 Toprak Kullanımının Yasal
Mevzuatı
2
Dördüncü Yıl
VII. YARIYIL VIII. YARIYIL
Dersin Kodu ve Adı Kredi Dersin Kodu ve Adı Kredi
TO 401 Toprak Kimyası 4 TO 402 Su Kalitesi 3
TO 403 Toprak Biyolojisi 4 TO 404 Verimlilik Analizleri 3
TO 405 Toprak Genesisi ve Sınıflandırılması
4 TO 406 Çevre Kirliliği 3
TO 407 Pedolojik Değerlendirme Tekniği-I
3 TO 408 Toprak Etüd ve Haritalama 3 TO 409 Toprak Fiziği ve Mekaniği 3 TO 410 Pedolojik Değerlendirme
Tekniği-II
Seçmeli Ders 2 TO 412 Türkiye Toprakları 2
Seçmeli Ders 2 Seçmeli Ders 2
Seçmeli Ders 2
SEÇMELĐ BÖLÜM DERSLERĐ
VII. YARIYIL VIII. YARIYIL
Dersin Kodu ve Adı Kredi Dersin Kodu ve Adı Kredi
TO 411 Toprak Verimliliği 2 TO 414 Bitki Analiz Tekniği 2
TO 413 Toprak Su Analiz Teknikleri 2 TO 416 Bahçe Bitkilerinin Gübrelenmesi
2 TO 415 Tarla Bitkilerinin Gübrelenmesi 2 TO 418 Toprak Minerolojisi ve
Petrografisi
2
TO 417 Gübre Deneme Tekniği 2 TO 420 Toprak-Su-Çevre Đlişkileri 2
TO 419 Toprak Su Koruma 2 TO 422 Toprak Düzenleyicileri 2
Algılama
TO 423 Jeoloji ve Jeomorfoloji 2 TO 426 Toprak-Bitki-Su Đlişkileri 2
TO 425 Su Yönetimi 2 TO 428 Toprak Korumalı Çiftlik
Planlaması
2
TO 427 Humus 2 TO 430 Toprak Islahı 2
Toprak Bölümü Yüksek Lisans Ders Programı: 2006-2007 Güz ve Bahar yarıyılları DERSĐN
KODU
DERSĐN ADI KREDĐSĐ SINAV
ŞEKLĐ
ÖĞRETĐM ÜYESĐ TOYL
501
Çevre Kirliliği (3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR TOYL
502
Toprak Mikrobiyolojisi (3+0)3 Final Doç. Dr. Aydın ADĐLOĞLU TOYL
503
Arazi Kullanım Planlaması
(3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR TOYL
504
Toprakta Kimyasal Analiz Teknikleri
(3+0)3 Final Prof. Dr. M. Turgut SAĞLAM TOYL
505
Bitki Analiz Tekniği (3+0)3 Final Prof. Dr. M. Turgut SAĞLAM TOYL
506
Toprak Verimliliği ve Gübre Đhtiyacının Tayin Yöntemleri
(3+0)3 Final Prof. Dr. M. Turgut SAĞLAM
TOYL 507
Özel Gübreleme (3+0)3 Final Prof. Dr. M. Turgut SAĞLAM TOYL
508
Enstrümental Analiz Teknikleri
(3+0)3 Final Prof. Dr. M. Turgut SAĞLAM TOYL
509
Arazi Değerlendirmesi (3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR TOYL
510
Bitkilerde Đyon Absorpsiyonu
(3+0)3 Final Prof. Dr. M. Turgut SAĞLAM TOYL
511
Toprak Hazırlama ve Đşleme Tekniği
(3+0)3 Final Yrd. Doç. Dr. Duygu BOYRAZ
TOYL 512
Fotopedoloji ve Uzaktan Algılama Tek.
(3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR TOYL
513
Topraklarda Kireçleme Teknikleri
(3+0)3 Final Doç. Dr. Aydın ADĐLOĞLU TOYL
514
Çölleşme ve Đklim Değişikliği
(3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR TOYL
515
Toprakta Özel Çalışma I
(3+0)3 Final Bölüm Öğretim Üyeleri TOYL
516
Toprakta Özel Çalışma II
(3+0)3 Final Bölüm Öğretim Üyeleri TOYL
517
Uzmanlık Alan Dersi I (3+0)3 Final Bölüm Öğretim Üyeleri TOYL
518
Uzmanlık Alan Dersi II (3+0)3 Final Bölüm Öğretim Üyeleri TOYL
519
Seminer I-II - Final Bölüm Öğretim Üyeleri
Toprak Bölümü Doktora Ders Programı : 2006-2007 Güz ve Bahar yarıyılları DERSĐN
KODU
DERSĐN ADI KREDĐSĐ SINAV
ŞEKLĐ
ÖĞRETĐM ÜYESĐ TOD 601 Toprak Biyolojisi ve
Biyokimyası
(3+0)3 Final Doç. Dr. Aydın ADĐLOĞLU TOD 602 Biyolojik Gübreleme (3+0)3 Final Prof. Dr. M. Turgut SAĞLAM TOD 603 Toprak
Mikromorfolojisi
(3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR TOD 604 Kil Minerolojisi (3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR TOD 605 Toprağın Kolloid
Kimyası
(3+0)3 Final Prof. Dr. M. Turgut SAĞLAM TOD 606 Modern Taksonomiye
Göre Türkiye Toprakları
(3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR
TOD 607 Paleopedoloji (3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR TOD 608 Zemin Müh.
Özelliklerinin Etüd ve Harit.
(3+0)3 Final Prof. Dr. Cemil CANGĐR
TOD 609 Toprakta Özel Çalışma I
(3+0)3 Final Bölüm Öğretim Üyeleri TOD 610 Toprakta Özel Çalışma
II
(3+0)3 Final Bölüm Öğretim Üyeleri TOD 611 Uzmanlık Alan Dersi I (3+0)3 Final Bölüm Öğretim Üyeleri TOD 612 Uzmanlık Alan Dersi II (3+0)3 Final Bölüm Öğretim Üyeleri
TOD 613 Seminer I-II - Final Bölüm Öğretim Üyeleri
Tablo 13 Örnek ders karnesi-
Dersin Adı: Bitki Besleme Dersin Kodu: TO 301 Dersin Düzeyi:
Lisans AKTS Kredisi: 4 Yıl-Dönem: 3. yıl 1.
dönem
Seçmeli/Zorunlu: Zorunlu Dili: Türkçe
Ders Saati: 2 Öğretim Yöntemi: Anlatım Öğretim Elemanı: Prof. Dr. M.Turgut SAĞLAM Dersin Amacı:
Bitki besleme, bitki besin elementleri ve bitki besin elementlerinin alınımı hakkında bilgi vermek Dersin Đçeriği:
Bitki beslemenin tarihi. Bitkide bulunan maddeler. Toprak özelliklerinin bitki beslenmesi üzerindeki etkileri. Bitki besin elementlerinin yarayışlılığının belirlenmesi. Bitkilerde besin elementi alımı ve özümlenmesi. Bitki besin elementleri. Fotosentez ve solunum. Azot. Fosfor. Kükürt. Potasyum. Kalsiyum.
Magnezyum. Demir. Bakır. Mangan. Çinko. Bor. Molibden. Çevre kirliliğinin bitkiler üzerine etkisi.
Değerlendirme:
Ara sınav (% 30) ve Final sınavı (% 70)
Ders Kitabı: TOK,H.H., 1997. Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği Ders Kitabı. Trakya Üni. Tekirdağ Ziraat Fak.Yay.No:109, Ders Kitabı No:69, 194s. Tekirdağ
Önerilen Kaynaklar:
TOK,H.H., 1997. Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği Ders Kitabı. Trakya Üni. Tekirdağ Ziraat Fak.Yay.No:109, Ders Kitabı No:69, 194s. Tekirdağ.
Ön Şartlar: Yok
Tablo 14 Toprak Lisans,Yüksek Lisans ve Doktora Programı ders içerikleri
LĐSANS DERS ĐÇERĐKLERĐ
KIMYA
Kimyanın tanımı, Kimyasal temel prensipleri ve kanunları, Atomik yapı, Elektron, Proton, Nötron, Rutherford atom modeli, Đzotop, Đzober, Atomik ağırlık, Bohr atom modeli, Modern atom modeli, Periyodik çizelgeler ve grupların çizelgedeki yerleri ve özellikleri, Elektronların orbitallere dağılımı, Manyetik özellik, Element çeşitleri, Metal, Ametal, Kimyasal tepkimeler, formüller ve eşitlikler, Gazlar, Çözelti Konsantrasyonları, pH kavramı. Sabit Oranlar Yasası, Asitler, Bazlar, Normalite
JEOLOJI
Jeolojinin tanımı ve konusu, Yerkabuğunun şekli ve yeryüzü, Yerkabuğunun yapısı, Jeoloji-Toprak biliminin ilişkisi, Yerkabuğunun Kimyasal Bileşimi, Minerallerin Fiziksel, Kimyasal özellikleri, Kristal Şekilleri, Minerallerin sınıflandırılması, Mağmatik, Tortul ve Metamorfik Kayaçlar, Yerkabuğundaki Hareketler, Kütle hareketleri, Jeolojik zaman, Jeolojik haritalar ve Türkiye’nin genel jeolojik yapısının incelenmesi
TOPRAK BILGISI
Toprağın tanımı, toprak oluşum aşamaları, toprak oluşumunda etkili olan fiziksel, kimyasal ve biyolojik süreçler; toprak tekstürü, strüktürü ve önemi; toprak yoğunluğu, hacmi; toprak suyu; topraklarda iyon tutulması; kil mineralleri; toprak asitliği ve toprak kireçlemesi; toprak alkaliliği, tuzluluğu ve ıslahı; bitki besin elementleri ve alınış formları; toprak organik maddesi ve organik madde döngüsü; toprak biyolojisinin genel kavramları; gübreler ve gübreleme; toprak sınıflandırılmasının (eski-yeni) temel ilkeleri.
MIKROBIYOLOJI
Mikrobiyolojinin tanımı, bölümleri ve kısaca tarihçesi. Mikroorganizma grupları. Bakteriler, Mantarlar, Algler, Protozoalar ve Virüsler. Mikroorganizmaların beslenmesi, büyümesi ve çoğalması. Mikrobiyal Metabolizma.
BITKI BESLEME
Bitki beslemenin tarihi. Bitkide bulunan maddeler. Toprak özelliklerinin bitki beslenmesi üzerindeki etkileri. Bitki besin elementlerinin yarayışlılığının belirlenmesi. Bitkilerde besin elementi alımı ve özümlenmesi. Bitki besin elementleri. Fotosentez ve solunum. Azot. Fosfor. Kükürt. Potasyum. Kalsiyum.
Magnezyum. Demir. Bakır. Mangan. Çinko. Bor. Molibden. Çevre kirliliğinin bitkiler üzerine etkisi.
ÇEVRE BILIMI VE TEKNOLOJISI
Çevre sorunları ve doğal kaynaklar, ekosistemler, biyosfer, enerji kullanımı ve çevre, nükleer enerji ve çevre, atmosfer kirliliği, tarım ve çevre, pestisitler ve çevre kirliliği
GÜBRELEMENIN TEMEL ĐLKELERI
Gübrelerin tarihi gelişimi. Gübre kullanılmasını gerektiren nedenler ve gübre tüketimi. Gübrelerin tanımı ve gübrelerin sınıflandırılması. Organik gübreler. Kimyasal gübreler. Azotlu gübreler. Fosforlu gübreler.
Potasyumlu gübreler. Kalsiyum ve magnezyumlu gübreler. Kükürtlü gübreler. Kükürtlü gübreler.
Mikroelement içeren gübreler. Yaprak gübreleri. Karışık (kompoze) gübreler. Gübrelemenin temel ilkeleri.
EROZYON VE KONTROL ĐLKELERI
Toprak koruma açısından Türkiye topraklarının özellikleri, toprak erozyonunun çeşitleri, Türkiye’de
erozyonun boyutları, Türkiye’de erozyonun fazla olmasının nedenleri, Türkiye’nin su kaynakları potansiyeli, tabii erozyon, hızlandırılmış erozyon, su erozyonu, su erozyonuna etki eden etmenler, su erozyonu tipleri, su erozyonunun neden olduğu toprak kayıplarının saptanması (üniversal denklem) su erozyonuna karşı alınacak önlemler, teraslama, rüzgar erozyonu, rüzgar erozyonuna etki eden etmenler, rüzgar erozyonunun kontrolü.
TOPRAK DÜZENLEYICILER
Toprakların niteliklerinin bozulma nedenleri, toprakların düzeltilebilecek özellikleri, doğal ve yapay toprak düzenleyiciler ve bunların sınıflandırılması, ahır gübresi, yeşil gübre, torf, çöp kompostu vb. doğal organik ve kireç, jips, kükürt, perlit vb. doğal inorganik toprak düzenleyicilerinin ve ayrıca styromul, higromul vb. yapay organik toprak düzenleyicilerinin ve ticaret gübreleri gibi yapay inorganik toprak düzenleyicilerinin toprağa etkileri ve toprak düzenleyicisi olarak kullanılmaları.
ARAZI KULLANIMININ TEMEL PRENSIPLERI
Toprak etüd ve haritalama çalışmalarının ülkemizdeki konumu, toprak profillerinin yersel ve morfolojik özellikleri ile tanımlanması, toprak etüd ve haritalanmasının amacı ve hizmetleri, taksonomik ünite ve taksonomik haritalama ünitelerinin tanımlamaları, taksonomik haritalama ünitelerinin eski sınıflama ve toprak taksonomisindeki yerleri, toprak haritalarının çeşitleri ve yapım teknikleri, toprakların kategorik ve parametrik sistemler ile değerlendirilmeleri, toprak etüd ve haritalama raporlarının hazırlama teknikleri TOPRAK KULLANIMININ YASAL MEVZUATI
Çölleşme Hareketleri ve Toprak., Birleşmiş Milletler Çevre Programına Göre Arazi Kullanım Kuralları.
Uluslararası Anlaşmalarımızla Desteklenen Arazi Kullanım Mevzuatı. Arazi Kullanımının yasal mevzuatı,Kırsal Arazi Planlamasınının önemi, Çevre Düzeni Planı.
TOPRAK KĐMYASI
Toprağın kimyasal yapısı. Toprağın koloid kimyası. Topraklarda iyon değişimi. Toprak organik maddesi.
Toprak reaksiyonu (pH). Oksidasyon ve redüksiyon. Asit topraklar. Çorak topraklar. Sulama suyunun kalitesi ve kaliteyi etkileyen faktörler. Topraklarda fosfor fiksasyonu. Topraklarda katyon fiksasyonu.
Topraklarda mevcut önemli iyonlar. Bazı ağırlık ve konsantrasyon birimleri. Đndikatörler, bazı standart maddeler ve standardizasyon. Toprak ve su örneklerinin alınması. Toprak reaksiyonu(pH) tayini. Karbonat tayini. Organik madde tayini. Fosfor tayini. Katyon değişim kapasitesi tayini. Değişebilir katyonların tayini. Suda eriyebilir katyonların tayini. Kalsiyum ve magnezyum tayini. Karbonat, bikarbonat, klor ve sülfat tayini. Jips ihtiyacı tayini. Kireç ihtiyacı tayini.
SU KALĐTESĐ
Suyun önemi ve su potansiyeli. Suyun kimyasal yapısı ve önemli özellikleri. Sulama sularında bulunan katyonlar ve anyonlar. Sularda sertlik. Sularda kirlenme. Su kalitesinin bitki ve toprak üzerindeki etkileri.
Sulama sularının kalitesini etkileyen faktörler. Sulama sularının sınıflandırılması. Su kalitesi ve çoraklık sorunları. Yıkama ihtiyacı ve tuzluluk kontrolü. Türkiye’deki bazı akarsuların kalite özellikleri. Sulama suyu analizleri.
TOPRAK BĐYOLOJĐSĐ
Toprak biyolojisinin tanımı ve önemi, toprak mikroorganizmaları, mikrobiyal fizyolojisi, toprak makro canlıları, toprağın biyolojik döngüleri, pestisitler.
VERĐMLĐLĐK ANALĐZLERĐ
Minimum kanunu. Mitschlerlich kanunu. Mitscherlich kanununda Bray tarafından yapılan modifikasyon.
Biyolojik denemelerin planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi. Tarla denemesi metodu. Sera denemesi metodu. Bitki analizi metodu.Kimyasal metodlar. Kimyasal metodlar ile sera denemelerinin korelasyonu. Uygun kimyasal metod seçimi. Seçilen metodun tarla denemeleri ile kalibrasyonu.
Toprakların gübre ihtiyaçlarının saptanması. Konu ile ilgili toprak ve bitki analizleri.
TOPRAK GENESĐSĐ VE SINIFLANDIRILMASI
Topraklarda parçalanma ve ayrışma olayları, toprak yapan faktörler, toprakların oluşumları ve kökeni hakkında genel tanımlamalar, genetiksel oranlar ve yorumlamaları, horizonlaşma süreçleri, pedon ve polipedon kavramları, toprak profili horizonlarının belirlenmesi ve ek sembollerle açıklamaları, toprak sınıflandırılmasının amacı ve oluşturulmasındaki temel kuramlar sınıflandırma sistemleri, eski sınıflama sistemi ve toprak taksonomisinin tanımı ve ilkeleri.
ÇEVRE KĐRLĐLĐĞĐ
Çevre sorunları ve doğal kaynaklar, ekosistemler, biyosfer, enerji kullanımı ve çevre , nükleer enerji ve çevre, atmosfer kirliliği, tarım ve çevre, pestisitler ve çevre kirliliği.
PEDOLOJĐK DEĞERLENDĐRME TEKNĐĞĐ-I-II
Uluslar arası birimler sistemi (SI) ‘ne göre toprakların karakteristik özelliklerinin birimleri ve simgeleri, Tarım ve tarım dışı toprakların farklı pedolojik kriterler ile değerlendirilmesi. Çeşitli ülkelere göre pedolojik değerlendirme veri tabanlarının karşılaştırılması. Toprak verimliliği ve mahsuldarlığının toprak tiplerine göre değerlendirilmesi. Tarımsal üretim planlamasında pedolojik çalışmaların temeli ve sağladığı faydalar. Eldeki pedolojik bilgilerin değerlendirilmesi prensipleri.
TOPRAK ETÜD VE HARĐTALAMA
Toprak etüd ve haritalama çalışmalarının ülkemizdeki konumu, toprak profillerinin yersel ve morfolojik özellikleri ile tanımlanması, toprak etüd ve haritalanmasının amacı ve hizmetleri, taksonomik ünite ve taksonomik haritalama ünitelerinin tanımlamaları, taksonomik haritalama ünitelerinin eski sınıflama ve toprak taksonomisindeki yerleri, toprak haritalarının çeşitleri ve yapım teknikleri, toprakların kategorik ve parametrik sistemler ile değerlendirilmeleri, toprak etüd ve haritalama raporlarının hazırlama teknikleri.
TOPRAK FĐZĐĞĐ VE MEKANĐĞĐ
Doğal yapısı içinde toprak, toprak tekstürü, toprakta şişme ve büzülme, mekanik analiz, toprak strüktürü, toprakta agregasyonu sağlayan etmenler, toprak strüktürünün stabilitesi, toprak strüktürünün geliştirilmesi ve ıslahı, toprak suyu, suyun fizikokimyasal özellikleri, toprakta suyun tutulması, toprakta suyun hareketi, toprak kıvamı, toprak tavı, toprak sıkışması (kompaksiyon), toprak havası ve havalanması, toprağın hava geçirgenliği, toprak sıcaklığı, toprakta ısı taşınması, toprak sıcaklığının ölçülmesi, toprak rengi.
TOPRAK VERĐMLĐLĐĞĐ
Toprak verimliliğinin belirlenmesi yöntemleri, bitkilerde beslenme bozuklukları, belirtilerinin gözlemlenmesi ve tanımlanması, toprak ve bitki analizleri, biyolojik denemeler, doku testlerinin uygulanma biçimi, tarla denemeleri, laboratuar ve sera denemeleri, belli bir yöre için uygun toprak analizleri yönteminin seçilmesi, analiz için alınacak toprak ve bitki örneklemesinde dikkat edilecek noktalar, bitki büyümesini denetleyen etmenler, toprakta bitki besin elementlerinin yarayışlılığını etkileyen etmenler, toprakta bitki besin elementlerinin yarayışlılığını etkileyen etmenler, toprakta besin döngüsü, toprak-bitki ilişkileri.
TÜRKĐYE TOPRAKLARI
Türkiye’de toprak yapan faktörlerin genel değerlendirmesi, günümüze kadar yapılan Ülke toprakları çalışmaları ve kapsamları, arazi varlığımız içinde tarım topraklarımızın sorunları, dağılımları ve çözüm yolları, arazilerimizin yanlış ve amaç dışı kullanımı, potansiyel tarım topraklarımızın değerlendirilmesi, arazi kullanımı ve tarım topraklarımız konusunda yasal mevzuat, eski ve yeni sınıflama sistemlerine göre topraklarımız.
TOPRAK SU ANALĐZ TEKNĐKLERĐ
Bazı ağırlık ve konsantrasyon birimleri. Đndikatörler, bazı standart maddeler ve standardizasyon. Toprak- su örneklerinin alınması. Toprak reaksiyonu(pH) tayini. Karbonat tayini. Organik madde tayini. Fosfor tayini. Katyon değişim kapasitesi tayini. Değişebilir katyonların tayini. Suda eriyebilir katyonların tayini.
Kalsiyum ve Magnezyum tayini. Karbonat ve bikarbonat tayini. Klor tayini. Sulfat tayini. Tuzlu ve sodyumlu toprakların sınıflandırılması için uygulanan işlemler. Jips ihtiyacı tayini. Kireç ihtiyacı tayini.
Potasyum fiksasyon kapasitesi tayini. Azot tayini. Elektriki iletkenlik tayini. Bor tayini. Mikroelement tayini.
BĐTKĐ ANALĐZ TEKNĐĞĐ
Bitki analizlerinin dayandığı temel esaslar. Kritik besin elementi konsantrasyonu ve bunun tesbiti. Bitki analizlerinin yararları. Bitki örneklerinin alnması ve analize hazırlanması . Bitki örneklerindeki makro ve mikro besin elementleri ile diğer bazı elementlerin tayini. Analiz sonuçlarının yorumlanması.
TARLA BĐTKĐLERĐNĐN GÜBRELENMESĐ
Bitki büyümesi için gerekli olan besin elementleri. Azotlu gübreler. Fosforlu gübreler. Potasyumlu gübreler. Kalsiyum, magnezyum ve kükürt içerin gübreler. Mikro element içeren gübreler. Gübrelemenin temel ilkeleri. Buğday, ayçiçeği, mısır, pamuk, şeker pancarı ve çeltik’in gübrelenmesi. Diğer tarla bitkilerinin gübrelenmesi.
BAHÇE BĐTKĐLERĐNĐN GÜBRELENMESĐ
Bitki büyümesi için gerekli olan besin elementleri. Ahır gübrelerinin tanıtılması. Azotlu gübreler. Fosforlu gübreler. Potasyumlu gübreler. Kalsiyum, magnezyum ve kükürt içerin gübreler. Mikro element içeren gübreler. Gübrelemenin temel ilkeleri. Sebzelerin gübrelenmesi. Meyve ağaçlarının gübrelenmesi. Bağ gübrelemesi. Seracılıkta gübreleme.
GÜBRE DENEME TEKNĐĞĐ
Toprak verimliliği ile ilgili teoriler ve yasalar. Laboratuar denemelerini planlanması ve yürütülmesi. Saksı
denemelerinin planlanması ve yürütülmesi. Tarla denemelerinin planlanması ve yürütülmesi. Kimyasal yöntemler ile sera denemelerinin korelasyonu. Sera deneme yöntemleri. Kimyasal yöntemler ile tarla denemelerinin kalibrasyonu.
TOPRAK MĐNEROLOJĐSĐ VE PETROGRAFĐSĐ
Mağmatik kayaçlar, tortul kayaçlar, metamorfik kayaçlar ve ayrışma koşulları ile toprak oluşumu.
Minerallerin toprak oluşumu ve karekteristik özellikleri ile olan ilişkisi. Minerallerin kristal şekilleri, minerallerin fiziksel ve kimyasal özellikleri. Toprakta yer alan önemli minerallerin sınıflandırılması ve özellikleri. Minerallerin parçalanma ve pedokimyasal reaksiyonları ile ayrışma koşulları.
TOPRAK SU KORUMA
Toprak koruma açısından Türkiye topraklarının özellikleri, toprak erozyonunun çeşitleri, Türkiye’de erozyonun boyutları, Türkiye’de erozyonun fazla olmasının nedenleri, Türkiye’nin su kaynakları potansiyeli, tabii erozyon, hızlandırılmış erozyon, su erozyonu, su erozyonuna etki eden etmenler, su erozyonu tipleri, su erozyonunun neden olduğu toprak kayıplarının saptanması (üniversal denklem) su erozyonuna karşı alınacak önlemler, teraslama, rüzgar erozyonu, rüzgar erozyonuna etki eden etmenler, rüzgar erozyonunun kontrolü.
TOPRAK-SU-ÇEVRE ĐLĐŞKĐLERĐ
Toprağın yapısı. Toprak-su-çevre ilişkileri. Toprak kirlenmesi. Su kirlenmesi. Atmosfer kirlenmesi.
Toprak-su-çevre arasındaki kirlilik parametrelerinin dinamiği. Toprak-su-çevre kirliliğnin çanlılır ve insanlar üzerine etkileri.
FOTOPEDOLOJĐ VE UZAKTAN ALGILAMA
Tarımsal faliyetlerde ve toprak Etüd-Haritalama çalışmalarında kullanılan standart topografik haritalar, hava fotorafları ve uzaktan algılama materyallerinin tanımlanması, fizyografik ünitelerin irdelenmesi ve ağitimli-eğitimsiz çalışmalar ile arazilerin yapılarının açıklanması, farklı amaçlar için değerlendirme çalışmalarının teknikleri. Hava fotoraflarını ve uzaktan algılama materyallerinin tarım alanındaki faydaları, foto yorumlama kriterleri: Element analizi, fizyognomik analiz, patern analizi ve fizyografik analiz yöntemlerinin esaslarıyla streskopik çalışma kuramları. C.B.S. çalışma prensipleriyle toprak haritalarının oluşturulması ve tarım sektöründe kullanılma olanakları.
TOPRAK DÜZENLEYĐCĐLERĐ
Toprakların niteliklerinin bozulma nedenleri, topraklarındüzeltilebilecek özellikleri, doğal ve yapay toprak düzenleyiciler ve bunların sınıflandırılması, ahır gübresi, yeşil gübre, torf, çöp kompostu vb. doğal organik ve kireç, jips, kükürt, perlit vb. doğal inorganik toprak düzenleyicilerinin ve ayrıca styromul, higromul vb.
yapay organik toprak düzenleyicilerinin ve ticaret gübreleri gibi yapay inorganik toprak düzenleyicilerinin toprağa etkileri ve toprak düzenleyicisi olarak kullanılmaları.
JEOLOJĐ VE JEOMORFOLOJĐ
Jeolojinin tanımı ve konusu, jeoloji-yerbilimleri ve pedoloji bilimiyle ilişkileri, yerkabuğu ve yeryuvarının yapısı, jeolojik devir, yer altı suyu, taban suyu, kaynaklar, epirojenik ve orojenik hareketler, jeolojik zaman, jeolojik haritalardan pedoloji biliminde yararlanma, Türkiye’nin genel jeolojik yapısı. Yer şekillerini oluşturan kuvvet ve olaylar; yer yüzü arazi şekilleri ve toprak oluşumu ile olan ilişkileri. Toprak oluşum maddeleri ve jeomorfoloji, katena kavramı.
DOĞAL KAYNAKLAR
Yenilenebilen ve yenilenemeyen doğal kaynaklar. Küresel kaynaklar. Küresel kaynak kullanımı. Ulusal kaynak kullanımı. Ulusal kaynak kullanım envanteri. Ulusal kaynak kullanımımız. Ulusal kaynak kaybımız. Sürdürülebilir kaynak kullanımı. Toprak. Su. Orman. Çayır-Mer’a. Madenler. Flora-Fauna.
SU YÖNETĐMĐ
Suyun evrensel bazda anlamı. Evrensel su envanteri. Evrensel su kullanım envanteri. Ulusal su ve su kullanım envanteri. Kırsal ve kentsel anlamlarda su kullanım ve ortaya çıkan sorunlar. Su kirliliğinin ulusal boyutları. Su yönetiminin önemi. Su yönetim modelleri.
TOPRAK-BĐTKĐ-SU ĐLĐŞKĐLERĐ
Toprakta suyun tutulma enerjileri ve bitki ile olan ilişkileri. Toprak profili derinliği içinde horizonların yapısına bağlı olarak suyu iletimi. Toprak içi drenaj koşulları.
HUMUS
Toprakta humus nedir. Humus nasıl oluşur. Humusun yapısı ve iklimler. Humusun fiziksel, kimyasal ve biyolojik önemi. Verimlilik ve humus. Çölleşme ve humus. Humusa yönelik uzun vade planlaması.
Evrensel humus kaynakları ve yönetimi.
TOPRAK KORUMALI ÇĐFTLĐK PLANLAMASI
Bir çiftlik planlamasında doğal ve teknik sınıflama esaslarına dayalı parselasyonların yeniden düzenlenmesi kuramıdır. Hızlandırılmış erezyona neden olmayacak toprak yönetimi planları. Toprak serileri ve fazlarına göre korumalı toprak yönetiminde alınması gereken önlemler.
TOPRAK ISLAHI
Toprak ordo’larına göre toprakların verimliliklerinin düşmesi nedenleri ve çölleşme kavramı. Đnsanların neden olduğu toprak bozunumu işlemleri ve molerizasyon teknikleri. Toprak mahsuldarlığının arttırılması koşulları ve toprakta kullanılan ıslah materyalleri
LĐSANSÜSTÜ DERS ĐÇERĐKLERĐ Çevre Kirliliği
Kirlenmenin Önemi, toprak ve su kirliliğinin sınıflandırılması, endüstriyel kaynaklı kirlenme, yerleşim yerlerinden kaynaklanan kirlenme, tarımsal kaynaklı kirlenme. Kirlilik peryodizmi. Toprak ve su kirliliğini belirlemede örnekleme. Toprak ve su kirliliğinde kullanılan kimyasal yöntemler. Toprak ve su kirliliğinde biyoteknolojinin uygulanması.
Toprak Mikrobiyolojisi
Toprak ortamı, bakteriler, aktinomisetler, mantarlar, algler, protozoular, mikrobial fizyoloji, karbon devri, azot devri. Mineral mikrobial transformasyonlar. Kök mikrobiyolojisi.
Arazi Kullanımının Planlanması
Arazi ve laboratuar test ve araştırma sonuçlarının ayrıntılı toprak haritalarına dayalı olarak
değerlendirilmesi. Arazilerin sosyal ünitelerinin belirlenerek kırsal arazi planlaması, sulamanın planlaması ve amenajman planlamalarının yapımı teknikleri. Gerekli olan arazilerde molerizasyon planlamasının kriterlerinin ortaya konması ve ayrıntılı toprak haritaları yardımıyla seçenekli kültür bitkilerinin ve diğer tarım dışı kullanımlara göre uygunluk derecesi haritalarının yapım teknikleri.
Toprakta Kimyasal Analiz Teknikleri
Toprak örneklerinin alınması ve analize hazırlanması. Bazı standart maddeler ve standardizasyon.
Potansiyometrik analizlerin temel ilkeleri ve toprakta pH tayini. Volümetrik analizlerin temel ilkeleri ve toprakta karbonat tayini. Titrimetrik analizlerin temel ilkeleri ve toprakta uygulanan bazı titrimetrik analizler. Fotometrik analizlerin temel ilkeleri ve toprakta P, Na, ve K tayinleri. Analiz sonuçlarının değerlendirilmesi.
Bitki Analiz Tekniği
Bitki örneklerinin alınması. Bitki örneklerinin analize hazırlanması. Analiz sonuçlarının ifadesinde kullanılan esaslar. Bitki örneklerinin yakılması. Azot analizi. Fosfor analizi. Sodyum ve potasyum analizleri. Kalsiyum ve magnezyum analizleri. Bitki örneklerinde mikro element analizleri. Analiz sonuçlarının değerlendirilmesi.
Toprak Verimliliği ve Gübre Đhtiyacını Tayin Yöntemleri
Gübre ihtiyacını tayinde toprak ve bitki analizlerinin önemi. Tayinde kullanılan biyolojik metodlar.
Tayinde kullanılan kimyasal metodlarla ilgili laboratuar uygulaması. Kimyasal metodlar ile biyolojik metodların korelasyonu ve en uygun kimyasal metodun seçimi. Seçilen metodların tarla denemeleri ile kalibrasyonu. Analiz sonuçlarına bakılarak gübre ihtiyacının belirlenmesi. Konu ile ilgili olarak ülkemizde yapılmış olan çalışmalar ve uygulamalı örnekler.
Özel Gübreleme
Toprakta besin dengesi ve gübrelemesinin önemi. Gübreler hakkında genel bilgiler. Gübre-toprak reaksiyonları. Toprak ve bitki analizleri ile gübreleme arasındaki ilişkiler. Kireçleme. Gübrelerin verilme şekli, verilme zamanı ve uygulanacak miktar. Çorak toprakların amenajmanı. Tarla bitkilerinin
gübrelenmesi. Bahçe bitkilerinin gübrelenmesi. Meyve ağaçlarının gübrelenmesi.
Enstrümental Analiz Teknikleri
Kramatografik yöntemler: Kolon kramatografi iyon değişim kramatografisi ve gaz kramatografisi.
Elektriksel analiz yöntemleri, elektronik yöntemler. Optik yöntemler, spektrofotometri, atomik spektrofotometri, otomasyon sistemleri.
