• Sonuç bulunamadı

MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)"

Copied!
54
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

T.C.

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP

(MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

MUHASEBE FİNANSMAN

BÜYÜK DEFTER

(2)

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;

 Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarak yaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim materyalleridir(Ders Notlarıdır).

 Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve geliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır.

 Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliği kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması önerilen değişikliklerBakanlıkta ilgili birime bildirilir.

 Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşılabilirler.

 Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.

 Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında satılamaz.

(3)

AÇIKLAMALAR ...ii

GİRİŞ ... 1

ÖĞRENME FAALİYETİ 1 ... 3

1. BÜYÜK DEFTER... 3

1.1. Şekli... 4

1.2. Düzenleme Kuralları ... 5

1.3.Yevmiye Defteri ile Büyük Defter İlişkisi ... 6

1.4.Açılış İşlemlerinin Büyük Deftere Aktarılması ... 9

UYGULAMA FAALİYETİ... 13

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME... 14

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ... 15

ÖĞRENME FAALİYETİ 2 ... 16

2. TAHSİL İŞLEMLERİNİ AKTARMAK ... 16

UYGULAMA FAALİYETİ... 22

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ... 23

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME... 24

ÖĞRENME FAALİYETİ 3 ... 25

3.TEDİYE İŞLEMLERİNİ AKTARMAK ... 25

UYGULAMA FAALİYETİ... 29

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ... 30

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME... 31

ÖĞRENME FAALİYETİ 4 ... 32

4.MAHSUP İŞLEMLERİNİ AKTARMAK ... 32

4.1.Büyük Defter Yardımcı Defter Bağlantısı ... 37

UYGULAMA FAALİYETİ... 40

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME... 41

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ... 45

MODÜL DEĞERLENDİRME ... 46

CEVAP ANAHTARLARI... 47

KAYNAKÇA ... 50

İÇİNDEKİLER

(4)

AÇIKLAMALAR

MODÜLÜN KODU 344MV0023

ALAN Muhasebe Finansman

DAL/MESLEK

Bilgisayarlı Muhasebe MODÜLÜN ADI

Büyük Defter MODÜLÜN

TANIMI Büyük defter kayıtları ile ilgili bilgilerin verildiği öğrenme materyalidir.

SÜRE 40/32

ÖNKOŞUL

Yevmiye Defteri modülünü almış olmak YETERLİK

Büyük defter kayıtlarını yapmak

MODÜLÜN AMACI

Genel Amaç

Bu modül ile, tekdüzen muhasebe sistemine uygun olarak yevmiye defteri kayıtlarını büyük deftere aktarabileceksiniz.

Amaçlar

1. Açılış işlemlerini büyük deftere aktarabileceksiniz.

2. Tahsil işlemlerini deftere aktarabileceksiniz.

3. Tediye işlemlerini büyük deftere aktarabileceksiniz.

4. Mahsup işlemlerini büyük deftere aktarabileceksiniz.

EĞİTİM ÖĞRETİM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

 Ortam: Muhasebe laboratuvarı.

 Öğrencinin çalışabileceği grup ortamları.

 Donanım: Muhasebe fişleri, yevmiye defteri örneği, hesap planı, hesap makinesi, sarf malzemeleri

AÇIKLAMALAR

(5)

GİRİŞ

Sevgili Öğrenci,

İnsanoğlu yaşam süreci boyunca birbiri ile yarış içinde olmuştur. Bu yarış günümüzde bilgiye dayalı teknolojik bir hal almıştır. Dolayısıyla varlığımızı sürdürmemiz bu yarışta geri kalmamaya adeta programlanmıştır. Siz bu satırları okurken bile, bilgi dünyasında yüzlerce değişme ve gelişme olmaktadır. Okumakta olduğunuz modül, mesleğinizin, şimdiki ve gelecekteki gelişiminin önemli unsurlarından biridir. Sizin bu rekabet ortamında başarılı olabilmeniz için, şu an okuduğunuz ve öğrenmeye çalıştığınız modülü en iyi şekilde anlamanız gerekmektedir.

Okuduktan sonra göreceksiniz ki, bu modüldeki bilgiler sayesinde, muhasebenin bir parçası olan büyük defter kayıtları sizin için bilgi dağarcığına eklenmiş küçük ama önemli bir muhasebe olayıdır.

Bu modülde; büyük defter kavramını öğreneceksiniz, öğrendiklerinizi modülde belirtilen işlem basamaklarına göre uygulayacak ve elde ettiğiniz sonucu modüldeki ile karşılaştırabileceksiniz. Uygulamalar sizin konuyu takip etmeniz ve kolay anlamanız açısından asılları gibi şekillendirildi.

Bu modülden yeterince yararlanmak için, her öğrenme faaliyetini dikkatlice okuduktan sonra uygulama faaliyeti ile konuyu tekrar etmelisiniz. Ölçme-değerlendirme sorularını cevaplayıp performans testlerindeki ölçütleri dikkate almalısınız.

GİRİŞ

(6)
(7)

ÖĞRENME FAALİYETİ 1

Bu faaliyette açılış işlemlerini büyük deftere aktarabileceksiniz.

Bu öğrenme faaliyeti öncesinde yapmanız gereken öncelikli araştırmalar şunlardır:

1. Büyük defterlerin işletmelerde ne amaçla kullanıldığını araştırınız.

2. Bilgisayar paket programlarında büyük defterlerin şeklini inceleyiniz.

3. Bilgisayar paket programlarında büyük defter kayıtlarının nasıl tutulduğunu araştırınız.

1. BÜYÜK DEFTER

Yevmiye defterlerine, yapılan işlemler tarih ve işlem sırasına göre, belli bir düzenlemeye tabi tutulmadan yazılır. İşletmenin muhasebe hareketlerinin takip ve kontrolü için bu kayıtların hesaplara dağılımının daha düzenli bir şekilde yapılması şarttır. Bu nedenle hesaplardaki hareketliliklerin takip ve kontrolü için ayrı bir deftere ihtiyaç duyulur.

İşte, bu hesaplarda oluşan rakamların sistemli bir şekilde bir araya getirilmesi ve dağıtılması işlevini gören deftere büyük defter (defterikebir) denir. Büyük defter tutulması zorunlu bir defterdir (VUK M.182).

Büyük defter, yevmiye defterine kaydedilmiş olan işlemleri buradan alarak sitemli bir şekilde hesaplara dağıtan ve düzenli olarak bu hesaplarda toplayan defterdir (TTK Madde 71, VUK Madde 184).

Büyük defter muhasebenin sınıflandırma fonksiyonu yerine getiren defterdir. Büyük defterlerden elde edilen rakamlar diğer muhasebe dokümanları için birer kaynak niteliği de

ÖĞRENME FAALİYETİ 1

AMAÇ

ARAŞTIRMA

(8)

1.1. Şekli

Büyük defterdeki hesabının en az aşağıdaki özellikleri taşıması zorunludur:

 Hesap ismi

 Yevmiye defteri tarihi,

 Yevmiye defteri madde numarası,

 Borçlu veya alacaklı tutar,

 Açıklama

01 ………..HESABI 01

Yevmiye Yevmiye

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Nakli Yekûn Nakli Yekûn

HESAP

İSMİ

(9)

Uygulamalarımızda büyük defteri pratik olarak T şeklinde kullanabiliriz.

………. ………..

1.2. Düzenleme Kuralları

 Diğer tüm tutulacak defterlerde olduğu gibi, büyük defter kayıtlarının da Türkçe tutulması zorunludur (VUK.M.215).

 Kayıtlarda Türk para birimi kullanılır (VUK.

M.215).

 Yazma işlemlerinde mürekkepli kalem veya makine kullanılır (VUK. M.

216).

 Yanlış kayıtlarda, yanlış yazılan rakam ve yazı okunacak şekilde çizilir, üst veya yan tarafına veya ilgili bulunduğu hesaba doğrusu yazılarak düzeltilir (VUK.

M.217).

 Kayıtlar arasında boş satır bırakılamaz, satır atlanamaz. Ciltli defterlerde sayfalar ciltten koparılamaz (VUK. M. 218).

 Kayıtlar zamanında yapılır (VUK. M. 219).

Günümüzde teknolojik gelişmeler nedeniyle defter kayıtları bilgisayar ortamında yapıldığından yazma işlemleri de bilgisayar yazıcıları aracılığıyla yapılmaktadır. Bilgisayar, işlemlerin yapılış

………HESABI

B A

(10)

Datasoft muhasebe paket programında Alacak Senetleri Hesabının büyük defter sayfasının ekran görünümü yukarıdaki gibidir.

(11)

Örneğin 10.10.2006 tarihinde müşterimiz AHMET ŞAHİN’E 35 numaralı fatura ile 100 YTL değerinde malı veresiye olarak satıyoruz. Bu işlemin yevmiye kaydı şöyle olacaktır.

10.10.2006 120-ALICILAR HESABI

600-YURT İÇİ SATIŞLAR HS 391-HESAPLANAN KDV Veresiye mal satışı

5 118,00

100,00 18,00

Yukarıdaki kaydı her mal satışınızda yapmanız gerekir. Ay sonu geldiğinde AHMET ŞAHİN’ in sizden ne kadar mal aldığını ve ne kadar borcu olduğunu anlayabilmeniz için bir aylık yevmiye kayıtlarını tek tek inceleyerek rakamları bir araya getirip toplamlarını almanız gerekir.

Oysa tuttuğunuz büyük defter kayıtları size bu bilgiyi sunmaya hazırdır. Eğer bir de yardımcı defteriniz var ise bilginin daha ayrıntılı olmasını sağlayabilirsiniz.

50 120-ALICILAR HESABI

50

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

10.10.06 5 A.Şahin’e veresiye mal satışı

118,00

(12)

300 600- YURT İÇİ SATIŞLAR HS

300

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

10.10.06 5 Veresiye mal satışı…

100,00

81 391- HESAPLANAN KDV

81

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

10.10.06 5 Mal satış KDV’si… 18,00

Yevmiye defteri bize her muhasebe olayını, olayın olduğu günü kaydetme imkânı verir. Büyük defter ise bu kayıtları sadeleştirilerek özelliklerine göre bir araya toplar. Böylece

(13)

1.4.Açılış İşlemlerinin Büyük Deftere Aktarılması

Büyük defter kayıtları bilgisayar ortamında yapılıyor ise bilgisayar programları otomatik olarak bu kayıtları yapar. Ancak bu deftere kayıt el ile yapılıyor ise ciltli defterler kullanılır.

Her hesap için belirli sayılarda sayfa ayrılır (Örneğin, 1-20 sayfalar Kasa Hesabı için, 21-35 sayfalar Bankalar Hesabı için). Sayfanın üzerine hesabın adı ve kod numarası yazılır.

İşletmelerin dönem başı açılış yevmiye kayıtlarının büyük defterlere aktarılması gerekmektedir. Bu işlem aşağıda verilen örnekte olduğu gibi yapılacaktır.

Örnek 1:

ŞAHİN Ticaret 01.01.2006 tarihli Kasa Hesabına ait bilgileri aşağıdaki gibidir.

Büyük Defter kayıtlarını birlikte yapalım.

01.01.2006 100-KASA HESABI

102-BANKALAR HESABI 153-TİCARİ MALLAR HS.

320-BORÇ SENETLERİ HS

500-SERMAYE HS.

Açılış Kaydı 001

100,00 1.200,00

2.500,00 800,00

3.000,00

Yukarıda verilen yevmiye kaydında yer alan hesapların tutarlarını büyük defterde ayrılan sayfalara aşağıdaki gibi kaydedilecektir.

Yevmiye defterinde Kasa Hesabının borç tutarı 100,00 YTL büyük defterde yer ayırdığımız kasa hesabı sayfasının borç tarafına yazılacaktır.

(14)

Buna göre kasa hesabına ait büyük defter kaydını şöyle yapacaksınız.

01 100- KASA HESABI 01

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 01.01.06 001 Açılış 100,00

Bankalar Hesabının yevmiye defterinde yazılı değeri 1.200,00 YTL’dir. Bu tutarı büyük defterde ayrılan sayfada Bankalar Hesabına ait borç tarafına şöyle kaydedeceksiniz.

21 102- BANKALAR HESABI 21

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR

TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 01.01.06 001 Açılış 1.200,00

(15)

Ticari malların yevmiye defterindeki değeri 2.500,00 YTL’dir. Bu tutarı da büyük defterde ayrılan sayfada Ticari Mallar Hesabına ait borç tarafına şöyle yazacaksınız.

35 153- TİCARİ MALLAR HESABI 35

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR

TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 01.01.06 001 Açılış 2.500,00

Yevmiye defterinin alacaklı taraf hesaplarının kayıtları ise yine büyük defterin alacaklı tarafına yazılarak kaydedilir.

Buna göre borç senetleri hesabının yevmiye defterindeki 800,00 YTL’lik değerini büyük defterde ayrılan sayfada şöyle kayıt yapacaksınız.

120 320- BORÇ SENETLERİ HESABI 120

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR

TUTAR

01.01.06 001 Açılış 800,00

(16)

Sermaye hesabı da yevmiye defterinde alacaklı taraftadır. Dolayısıyla büyük defterde de kendisine ayrılan sayfanın alacak tarafına 3.000,00 YTL’nin kaydı yapılacaktır.

200 500- SERMAYE HESABI 200

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR

TUTAR

01.01.06 001 Açılış 3.000,00

(17)

UYGULAMA FAALİYETİ

İşlem Basamakları Öneriler

 Büyük defter temin ediniz.

 Kendiniz çiziniz veya paket program kullanarak büyük defterin yazıcıdan çıktısını alarak görünüz.

 Defterin sol yaprağının borç, sağ yaprağının alacak tarafı olduğunu görünüz.

 Defter şeklini kendiniz çizerek öğrenmeye çalışınız.

 Sağ ve sol yaprağa aynı numara verildiğini görünüz.

 Defter sayfalarının

numaralanmasına dikkat ediniz.

 Ortaya hesabın adının

yazılışını görünüz.

 Hesap isimlerini ve kod

numaralarını Hesap planından yararlanarak belirleyiniz.

 Hesabın, yevmiyede borç tarafında ise borca, alacak tarafında ise alacağa yazıldığını görünüz ve yevmiye maddesinin tarih ve numarasını oluşturunuz.

 Hesapların nasıl borçlu ve alacaklı olduklarını tekrarlayınız.

 Açıklamayı yazınız.

 Büyük defter açıklamalarını oluştururken yevmiye kayıtlarından yararlanınız.

 Tutarı yazınız.  Tutarları yevmiye defteri

maddelerinden alınız.

 Kullanılan her hesap için ayrı ayrı büyük defter sayfası oluşturunuz.

 Büyük defter sayfalarının oluşturulmasında hesapların kullanılma sıklığını dikkate alınız.

 Büyük defter dökümleri için muhasebe paket programında

“defterler” seçeneğine giriniz.

 Farklı muhasebe paket

programlarını inceleyiniz.

 Paket programında

“Defterler” seçeneğinin altında yer alan

“Büyük Defter “ seçeneğini inceleyiniz.

 Paket programlarda “Büyük Defter” seçeneğinin bir rapor ünitesi olduğunu görünüz.

 Paket programda “Büyük

Defter” çıktısını almadan önce filtre seçeneği ile çıktının şeklini belirleyiniz.

 Farklı paket programlarda bu seçeneğin uygulama yöntemlerini inceleyiniz.

 Kullanılan paket programa  Yazıcı yardımı ile bir çıktı

UYGULAMA FAALİYETİ

(18)

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Aşağıdaki soruların uygun seçeneklerini işaretleyiniz.

1. Yevmiye defterine kaydedilmiş olan işlemleri sistemli bir şekilde hesaplara dağıtan ve düzenli olarak bu hesaplarda toplayan defter hangisidir?

A) Yevmiye B) Mizan C) Defterikebir D) Bilanço

2. Büyük defter kayıtlarında esas alınan defter hangisidir?

A) Kasa Defteri B) Yevmiye Defteri C) Bilanço D) Karar Defteri 3. Büyük defterin sol tarafına ne denir?

A) Borç B) Alacak C) Kayıt D) Sonuç

4. Büyük defter şeklinde hangisinin bulunması zorunlu değildir?

A) Hesap Adı B) Tutar C) Açıklama D) Tarih

5. Büyük defterler için hangisi söylenemez?

A) Kayıtlar Türkçe tutulur. B) Para birimi Türk lirasıdır.

C) Yanlışlar düzeltilebilir. D) Kayıtlar arasında boşluk bırakılabilir.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

(19)

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ

Aşağıda listelenen davranışları, davranışlarınızın her birinde uyguladıysanız “Evet”, Uygulamadıysanız “Hayır” kutucuklarını X ile işaretleyiniz.

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1.

Büyük defter temin ettiniz mi?

2.

Defterin sol yaprağının borç, sağ yaprağının alacak tarafı olduğunu gördünüz mü?

3.

Sağ ve sol yaprağa aynı numara verildiğini gördünüz mü?

4.

Ortaya hesabın adının yazılışını gördünüz mü?

5.

Hesabın, yevmiyede borç tarafında ise borca, alacak tarafında ise alacağa yazıldığını gördünüz mü ve yevmiye maddesinin tarih ve numarasını oluşturdunuz mu?

6.

Açıklamayı yazdınız mı?

7.

Tutarı yazdınız mı?

8.

Kullanılan her hesap için ayrı ayrı büyük defter sayfası oluşturdunuz mu?

9.

Büyük defter dökümleri için muhasebe paket programında “defterler” seçeneğine girdiniz mi?

10.

Paket programında “Defterler” seçeneğinin altında yer alan “Büyük Defter “ seçeneğine ulaştınız mı?

11.

Paket programda “Büyük Defter” çıktısını almadan önce filtre seçeneği ile çıktının şeklini belirlediniz mi?

12.

Kullanılan paket programa göre “F3” tuşunun fonksiyonunun incelediniz mi?

DEĞERLENDİRME

Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “Evet” ler kazandığınız becerileri ortaya koyuyor. ”Hayır” larınız için ilgili faaliyetleri tekrarlayınız. Hepsi “Evet”

ise bir sonraki öğrenim faaliyetine geçiniz.

(20)

ÖĞRENME FAALİYETİ 2

Bu faaliyette tahsil işlemlerini büyük deftere kaydedebileceksiniz.

Bu öğrenme faaliyeti öncesinde yapmanız gereken öncelikli araştırmalar şunlardır:

1. Büyük defterlerin işletmelerde hangi ortamlarda nasıl düzenlendiklerini araştırınız.

2. Bilgisayarların büyük defter kayıtlarını nasıl yaptığını inceleyiniz.

3. Çevrenizdeki bir serbest muhasebeci ve mali müşavirlik bürosunu ziyaret ederek büyük defter kayıtlarını nasıl düzenledikleri ile ilgili bilgi toplayınız.

2. TAHSİL İŞLEMLERİNİ AKTARMAK

İşletmelerin faaliyetleri sırasında yapmış oldukları her türlü tahsilat işlemlerini kasa hesabında takip ve kontrol ettiklerini biliyoruz. Kasa hesabında oluşan bilgilerin bu hesap için ayrılan büyük defter sayfalarına da aktarılarak yapılan kayıtların doğruluğu test edilebilir.

Şimdi bununla ilgili örnekler yapalım.

Örnek 1:

ERDEM Ticaret 10.02.2006 tarihinde müşterisi Ali ÇALIŞKAN’a 200,00 YTL tutarında malı peşin satmıştır (%18 KDV HARİÇ).

ÖĞRENME FAALİYETİ 2

AMAÇ

ARAŞTIRMA

(21)

10.02.2006

100-KASA HESABI

600-YURT İÇİ SATIŞLAR HS

391-HESAPLANAN KDV

Peşin mal satışı 50

236,00

200,00 36,00

Önce Kasa Hesabının büyük defter kaydını yapalım.

10 100- KASA HESABI 10

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

10.02.06 50 Peşin mal satışı 236,00

Büyük defterde Kasa Hesabı için ayrılan sayfanın borç tarafına yevmiye defterinden gelen rakamlar kullanılarak yukarıdaki gibi kayıt yapılır.

Yurt İçi Satışlar Hesabına yine Kasa Hesabından olduğu gibi yevmiye defterinden gelen rakamlar aktarılacak. Ancak burada Yurt İçi Satışlar Hesabının yevmiye

(22)

300 600- YURT İÇİ SATIŞLAR HS 300

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

10.02.06 50 Mal satışı… 200,00

Aynı şekilde hesaplanan KDV Hesabı da Yurt İçi Satışlar Hesabı gibi alacaklı bir hesaptır. Dolayısıyla büyük defterde yazılacak rakamlar alacaklı tarafa işlenecektir.

110 391- HESAPLANAN KDV 110

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 10.02.06 50 Mal satış

KDV’si… 36,00

(23)

11.12.2006 100-KASA HESABI

102-BANKALAR HS Bankadan para çekilmesi

980

2.000,00

2.000,00

01 100- KASA HESABI 01

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 11.12.06 980 Bankadan çekilen 2.000,00

130 102- BANKALAR HESABI 130

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 11.12.06 980 Kasaya aktarılan. 2.000,00

(24)

Örnek 3:

BALIK Ticaret İşletmesi 30.10.2006 tarihinde müşterisi Aydın CİHAN’dan 500,00 YTL olan senetli alacağını tahsil ediyor. Yevmiye kaydı şöyledir.

30.10.2006

100-KASA HESABI

121-ALACAK SENETLERİ HS.

Aydın CİHAN’dan yapılan tahsilat.

80

500,00

500,00

Büyük defter kayıtlarını T çizerek yapalım.

B 121-ALACAK SENETLERİ HS A

………. 500,00

(25)

B 100-KASA HESABI A

500,00 …………..

……….. ……….

(26)

UYGULAMA FAALİYETİ

İşlem Basamakları Öneriler

 Büyük defter şekli çizerek, defterin sol yaprağına borç, sağ yaprağına alacak kayıtlarını oluşturunuz.

 Şekli çizerken daha iyi anlamanız açısından örnek şekle bakmayınız. Daha sonra şeklinizi karşılaştırınız.

 Sağ ve sol yaprağa aynı numarayı veriniz ve ortaya hesabın adını yazınız.

 Defter sayfalarının

numaralanmasında aynı hesaba ait sayfalara aynı numara vermeye dikkat ediniz. Hesap isimlerini ve kod numaralarını Tek Düzen Hesap Planından yararlanarak belirleyiniz.

 Hesabın, yevmiyede borç tarafında ise borca, alacak tarafında ise alacağa yazıldığını görünüz ve yevmiye maddesinin tarih ve numarasını oluşturunuz.

 Hesapların nasıl borçlu ve alacaklı olduklarını tekrarlayınız.

 Açıklamayı ve tutarı yazınız.

 Tutarları ve açıklamayı

oluştururken yevmiye defteri maddelerinden yararlanınız.

 Kasa Hesabında tahsilat işlemleri için borç tarafını kullanınız.

 Bu işlem için örneklerden

yararlanınız.

 Büyük defter dökümleri için muhasebe paket programında

“defterler” seçeneğine giriniz.

 Bir muhasebe paket programı seçerek Kasa Hesabı işlemlerini yapmaya çalışınız.

 Paket programında

UYGULAMA FAALİYETİ

(27)

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ

Aşağıda listelenen davranışları, davranışlarınızın her birinde uyguladıysanız “Evet”, Uygulamadıysanız “Hayır” kutucuklarını X ile işaretleyiniz.

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1.

Büyük defter şekli çizerek defterin sol yaprağına

borç, sağ yaprağına alacak kayıtlarını oluşturdunuz mu?

2.

Sağ ve sol yaprağa aynı numarayı vererek ortaya hesabın adını yazdınız mı?

3.

Hesabın, yevmiyede borç tarafında ise borca, alacak tarafında ise alacağa yazıldığını görerek yevmiye maddesinin tarih ve numarasını oluşturdunuz mu?

4.

Açıklamayı ve tutarı yazdınız mı?

5.

Kasa Hesabında tahsilat işlemleri için borç tarafını kullanınız.

6.

Büyük defter dökümleri için muhasebe paket programında “defterler” seçeneğine giriniz.

7.

Paket programında “Defterler” seçeneğinin altında yer alan “Büyük Defter “ seçeneğini inceleyiniz.

8.

Paket programda “Büyük Defter” çıktısını almadan önce filtre seçeneği ile çıktının şeklini belirleyiniz.

DEĞERLENDİRME

Uygulama faaliyetinde kazandığınız davranışlarda işaretlediğiniz “Evet” ler kazandığınız

(28)

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet ile hangi bilgi ve becerileri kazandığınızı aşağıda verilen ifadelere doğru ya da yanlış olarak cevap vererek belirleyiniz. Doğru olduğunu düşündüğünüz ifade için DOĞRU seçeneğine X, yanlış olduğunu düşündüğünüz ifade için YANLIŞ seçeneğine X işaretini yerleştiriniz.

SORULAR DOĞRU YANLIŞ

1. Büyük defterin tanımı TTK madde 71 ‘de belirtilmiştir.

2. Büyük defterde yevmiye madde numarası, tarih ve tutar bölümleri bulunur.

3. Büyük defterin şekli VUK ‘da belirtilmiştir 4. Tutulması zorunlu defter değildir.

5. Kayıt kuralları VUK ‘ da belirtilmiştir.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

(29)

ÖĞRENME FAALİYETİ 3

Bu faaliyette tediye işlemlerini büyük deftere kaydedebileceksiniz.

Bu öğrenme faaliyeti öncesinde yapmanız gereken öncelikli araştırmalar şunlardır:

1. Çevrenizdeki bir serbest muhasebeci ve mali müşavirlik bürosunu ziyaret ederek büyük defter kayıtlarını nasıl düzenledikleri ile ilgili bilgi toplayınız.

2. Yevmiye Defteri modülünden tediye işlemlerini inceleyiniz.

3.TEDİYE İŞLEMLERİNİ AKTARMAK

Tahsilat işlemlerinde olduğu gibi tediye (ödeme) işlemlerinde de büyük defterler önemli kolaylıklar sağlar. Örneğin ödemenin çok ayrıntıya inmeden ne zaman ve ne kadar yapıldığı, hesabın bakiyesinin ( kalanının) ne kadar olduğu gibi bilgiler sayfalarda kolayca görülebilir.

Şimdi ödeme kayıtları ile ilgili örnekler yapalım.

Örnek 1:

ŞANLILAR Ticaret 15.03.2006 tarihinde 300,00 YTL değerinde bir bilgisayarı peşin almıştır (%18 KDV HARİÇ). İşlemin yevmiyesi aşağıdaki gibidir. Büyük defter kayıtları nasıl olacaktır.

15.03.2006 150

255-DEMİRBAŞLAR HESABI

191-İNDİRİLECEK KDV 300,00

ÖĞRENME FAALİYETİ 3

AMAÇ

ARAŞTIRMA

(30)

Peşin Demirbaş alışı…

Kasa hesabına ait büyük defter kaydı aşağıdaki gibidir:

11 100- KASA HESABI 11

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 15.03.06 150 Demirbaş alışı…

354,00

Demirbaşlar hesabının büyük defter kaydı aşağıdaki gibidir:

155 255- DEMİRBAŞLAR HESABI 155

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 15.03.06 150 Bilgisayar

alışı… 300,00

(31)

İndirilecek KDV hesabının büyük defter kaydı aşağıdaki gibidir:

90 191-İNDİRİLECEK KDV 90

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 15.03.06 150 Bilgisayar

KDV’si… 54,00

Örnek 2:

YALIN ticaret işletmesi 02.05.2006 tarihinde kasasındaki nakdi değerlendirmek için tanesi 500,00 YTL’den 5 adet kamu kesimi tahvilini peşin satın alıyor.

Yevmiye kaydı aşağıdaki gibi olan bu muhasebe olayının büyük defter kayıtları şöyle olacaktır.

02.05.2006

112-KAMU KESİM TAHVİL VE BONO HS 100-KASA HESABI Tahvil alışı

130

2.500,00

2.500,00

(32)

Kasa hesabının alacak tarafına 2.500,00 YTL kaydedilecektir.

10 100- KASA HESABI 10

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 02.05.06 130 Tahvil alışı… 2.500,00

Kamu kesim tahvil ve bonoları hesabının borç tarafına 2.500,00 YTL yazılacaktır.

125 112- KAMU KESİMİ TAHVİL VE BONOLARI HS. 125

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 02.05.06 130 Tahvil alışı… 2.500,00

(33)

UYGULAMA FAALİYETİ

İşlem Basamakları Öneriler

 Büyük defter temin ediniz.

 Kendiniz çiziniz veya paket program kullanarak büyük defterin yazıcıdan çıktısını alarak görünüz.

 Defterin sol yaprağının borç, sağ yaprağının alacak tarafı olduğunu, sağ ve sol yaprağa aynı numara verildiğini görünüz.

 Defter şeklini kendiniz çizerek öğrenmeye çalışınız, sayfaların numaralanmasına dikkat ediniz.

 Hesabın adının, yevmiyede borç tarafında ise borca, alacak tarafında ise alacağa yazıldığını görünüz ve yevmiye maddesinin tarih ve numarasını oluşturunuz.

 Hesap isimlerini ve kod

numaralarını Hesap Planından yararlanarak belirleyiniz.

 Açıklamayı ve tutarı yazınız.  Büyük defter açıklamalarını ve tutarları yevmiye defteri maddelerinden alınız.

 Kasa Hesabının alacak

tarafına kayıt yapınız.

 Tediye işlemlerinde Kasa

Hesabının alacaklı olduğuna dikkat ediniz.

 Büyük defter dökümleri için muhasebe paket programında

“defterler” seçeneğine giriniz.

 Farklı muhasebe paket

programlarını inceleyiniz.

 Paket programında

“Defterler” seçeneğinin altında yer alan “Büyük Defter “ seçeneğini inceleyiniz.

 Paket programlarda “Büyük

Defter” seçeneğinin bir rapor ünitesi olduğunu görünüz.

 Muhasebe paket

programında “Büyük Defter” çıktısını almadan önce filtre seçeneği ile Kasa Hesabını filtrede işaretleyiniz.

 Farklı paket programlarda bu seçeneğin uygulama yöntemlerini inceleyiniz.

 Kullanılan paket programa göre “F3” tuşunun fonksiyonunu inceleyiniz.

 Yazıcı yardımı ile bir çıktı almaya çalışınız.

UYGULAMA FAALİYETİ

(34)

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ

Aşağıda listelenen davranışları, davranışlarınızın her birinde uyguladıysanız “Evet”, Uygulamadıysanız “Hayır” kutucuklarını X ile işaretleyiniz.

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1.

Büyük defter temin ettiniz mi?

2.

Defterin sol yaprağının borç, sağ yaprağının alacak tarafı olduğunu gördünüz mü?

3.

Sağ ve sol yaprağa aynı numara verildiğini gördünüz mü?

4.

Ortaya hesabın adının yazılışını görünüz mü?

5.

Hesabın, yevmiyede borç tarafında ise borca, alacak tarafında ise alacağa yazıldığını gördünüz mü ve yevmiye maddesinin tarih ve numarasını oluşturdunuz mu?

6.

Açıklamayı yazdınız mı?

7.

Tutarı yazdınız mı?

8.

Kullanılan her hesap için ayrı ayrı büyük defter sayfası oluşturdunuz mu?

9.

Büyük defter dökümleri için muhasebe paket programında “defterler” seçeneğine girdiniz mi?

10.

Paket programında “Defterler” seçeneğinin altında yer alan “Büyük Defter “ seçeneğini incelediniz mi?

11.

Paket programda “Büyük Defter” çıktısını almadan önce filtre seçeneği ile çıktının şeklini belirlediniz mi?

12.

Kullanılan paket programa göre “F3” tuşunun

fonksiyonunu incelediniz mi?

(35)

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Bu öğrenme faaliyetinde elde ettiğiniz becerileri gözlemlemeniz açısından yanıtlamanızı istediğimiz sorular oluşturduk. Bu soruları çözerek kendinizi sınayınız.

Aşağıdaki örnekleri öğrenme faaliyetinden yararlanarak yapmaya çalışınız.

1.

X işletmesi 3.000,00 YTL değerindeki taşıtı %18 KDV hariç peşin satın alıyor. Bu işlemin yevmiye kaydı aşağıdaki gibi olduğuna göre büyük defter kayıtlarını yapınız.

2.

X İşletmesi %18 KDV hariç 200,00 YTL tutarında kırtasiye malzemesini peşin alıyor.

Yevmiye kaydı aşağıdaki gibi olan bu kaydın büyük defter kayıtlarını yapınız.

02.10.2006

254-TAŞITLAR HS 191-İNDİRİLECEK KDV

100-KASA HESABI Taşıt alışı…

230

3.000,00 540,00

3.540,00

20.11.2006

770-GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HS 191-İNDİRİLECEK KDV

100-KASA HESABI Nakliye gideri…

300

200,00 36,00

236,00

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

(36)

ÖĞRENME FAALİYETİ 4

Bu faaliyette tediye işlemlerini büyük deftere kayedebileceksiniz.

1. İşletmelerde büyük defter kayıtlarının yapılışı ile ilgili örnekler toplayınız.

2. Yevmiye Defteri modülündeki mahsup işlemlerini inceleyiniz.

4.MAHSUP İŞLEMLERİNİ AKTARMAK

İşletmelerin kasasını ilgilendirmeyen işlemler için düzenlenen mahsup fişleri büyük deftere aktarılır.

Bunu bir örnek üzerinde görelim.

Örnek:

MUTLU Ticaret 20.04.2006 tarihinde Taha ŞANLI’ya %18 KDV hariç 500,00 YTL’lik mal satmıştır. Karşılığında 20.05.2006 tarihine düzenlenmiş bir senet almıştır. Bu işlemin yevmiye kaydı şöyle olacaktır.

20.04.2006 121-ALACAK SENETLERİ HS 250

ÖĞRENME FAALİYETİ 4

AMAÇ

ARAŞTIRMA

(37)

Yurt İçi Satışlar Hesabının büyük defter kaydı aşağıdaki gibi yapılır.

300 600- YURT İÇİ SATIŞLAR HS 300

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 20.04.06 250 Mal satışı… 500,00

Hesaplanan KDV hesabının büyük defter kaydı aşağıdaki gibi yapılır.

110 391- HESAPLANAN KDV 110

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 20.04.06 250 Mal satış

KDV’si… 90,00

(38)

Alacak Senetleri Hesabının büyük defter kaydı aşağıdaki gibi yapılır

.

190 121- ALACAK SENETLERİ HS 190

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 20.04.06 250 Taha ŞANLI’ya

mal satışı

590,00

Örnek:

1. SEVGİ Ticaret 01.10.2006 günü 12345 Nu.lı fatura ile Alıcı Kerem ŞANLI ‘ya 100,00 YTL’lik malı % 18 KDV hariç veresiye satılıyor.

2. 15.10.2006 tarihinde Alıcı Kerem ŞANLI’dan 118,00 YTL tahsil ediliyor.

Örneğimizde verilen satış işlemi önce yevmiye defterine kaydedilir. 01.10.2006 tarihindeki olayda alıcı Kerem ŞANLI işletmemizden mal almış ancak karşılığında herhangi bir ödeme yapmamıştır.

Bu işlemin 01.10.2006 tarihli yevmiye kaydı şöyle olacaktır:

01.10.2006 120-ALICILAR HESABI

120.01.Kerem ŞANLI

153-TİCARİ MALLAR

391-HESAPLANAN 1

118,00

100,00

(39)

Örneğimizin ikinci bölümünde ise alıcı Kerem ŞANLI borcunu 15.10.206 tarihinde nakit ödeyerek kapatıyor. Bu işlemin 15.10.2006 tarihli yevmiye kaydı ise şöyle olacaktır:

15.10.2006

100-KASA HESABI

120-ALICILAR HESABI

Kerem ŞANLI’dan tahsilat.

2

118,00

118,00

Buna göre; Alıcılar Hesabının büyük defter kaydı aşağıdaki gibi yapılır:

120- ALICILAR HESABI

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

01.10.06 200 Kerem ŞANLI’ya satış

118,00 15.10.06 750 Kerem ŞANLI’dan tahsilat

118,00

(40)

Ticari Mallar Hesabının büyük defter kaydı aşağıdaki gibi yapılır:

153- TİCARİ MALLAR HESABI

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

……….. …… ………. ……. 01.10.06 200 12345 Nu. lı fatura ile satış

100,00

Kasa Hesabının büyük defter kaydı aşağıdaki gibi yapılır:

100- KASA HESABI

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

15.10.06 750 Kerem ŞANLI’

dan tahsilat

118,00

Hesaplanan KDV hesabının büyük defter kaydı aşağıdaki gibi yapılır:

391- HESAPLANAN KDV

(41)

Yukarıdaki kayıtlarında da anlaşılacağı gibi, büyük defter kayıtları yevmiye kayıtları ile birlikte yapılması gereken kayıtlardır. Tabi ki, bu kayıtlar mutlaka birbiri ile tutarlı olmalıdır.

Bu kayıtlar bilgisayar ortamında yapıldığında tutarlılığı bilgisayar programı kendisi otomatik olarak yapacaktır. Dolayısıyla yanlışlık yapılma ihtimali tamamen ortadan kalkmıştır. Bize sadece raporlar aracılığıyla takip ve kontrol kalmaktadır.

4.1.Büyük Defter Yardımcı Defter Bağlantısı

İşletmelerde aynı türden işlemler aynı büyük defter hesabına yazılır. Dolayısıyla aynı büyük defter hesabına çok sayıda kayıt yapılmak zorunluluğu ortaya çıkabilir.

İşletmeler veresiye mal sattığı müşterilerinin kayıtlarını tek hesapta izler. Bu türden müşterilerine ait kayıtları yaparken aynı büyük defter hesabını kullanmak zorundadır. Bu hesap 120. ALICILAR HESABI’ dır.

Eğer işletmenin SEMRA, AYFER, SEVİM olmak üzere üç ayrı müşterisi varsa bunların hesap hareketlerinin ayrı ayrı olması doğaldır. Bu müşterilerin hesap hareketlerini ALICILAR HESABI’nda takip edersek ayrıntıları görmek mümkün olmaz. Daha önce aldığınız modüllerden gördüğünüz HESAP kavramında alt hesapların da oluşturulabildiğini biliyorsunuz. Bu müşterilerin isimleri ALICILAR HESABI’ nın birer alt hesabı olacaktır:

120.ALICILAR HESABI 120.001. SEMRA BULUT 120.002. AYFER CAN 120.003. SEVİM AKDOĞAN

B 120.ALICILAR A HS

… …

(42)

Yardımcı defterlerde oluşan rakamlar büyük defterlerin borç ve alacak kalanlarını düzenleyen kaynaklardır. Büyük defterlerin sınıflandırma özelliğini yerine getirebilmesi için borç ve alacak rakamlarının doğru oluşturulması zorunludur. Yardımcı defterler olmadan bilgilerin doğruluğunu sağlamak oldukça güç olacaktır.

Yardımcı defterler birer büyük defter özelliği taşır. Şekil ve kullanım olarak da büyük defterlerle aynıdır. Yine pratikte T şekli bu defterlerde de kullanılır.

B 120.001. S.BULUT A

… …

B 120.002. A. CAN A

… …

B 120.003. S. AKDOĞAN A

… …

(43)

……… ………

120.001- S. BULUT

B A

(44)

UYGULAMA FAALİYETİ

İşlem Basamakları Öneriler

 Büyük defter temin ediniz.

 Kendiniz çiziniz veya paket program kullanarak büyük defterin yazıcıdan çıktısını alarak görünüz.

 Defterin sol yaprağının borç, sağ yaprağının alacak tarafı olduğunu sağ ve sol yaprağa aynı numara verildiğini görünüz.

 Defter şeklini kendiniz çizerek öğrenmeye çalışınız, sayfaların numaralanmasına dikkat ediniz.

 Hesabın adının, yevmiyede borç tarafında ise borca, alacak tarafında ise alacağa yazıldığını görünüz ve yevmiye maddesinin tarih ve numarasını oluşturunuz. Açıklamayı ve tutarı yazınız.

 Hesap isimlerini ve kod

numaralarını hesap planından yararlanarak belirleyiniz. Büyük defter açıklamalarını ve tutarları yevmiye defteri maddelerinden alınız.

 Kasa Hesabının alacak

tarafına kayıt yapınız.

 Tediye işlemlerinde Kasa

Hesabının alacaklı olduğuna dikkat ediniz.

 Büyük defter dökümleri için muhasebe paket programında

“Defterler” seçeneğine giriniz.

 Farklı muhasebe paket

programlarını inceleyiniz.

 Paket programında

“Defterler” seçeneğinin altında yer alan “Büyük Defter “ seçeneğini

 Paket programlarda “Büyük

Defter” seçeneğinin bir rapor ünitesi olduğunu görünüz.

UYGULAMA FAALİYETİ

(45)

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

Bu faaliyet ile hangi bilgi ve becerileri kazandığınızı aşağıda verilen ifadelere doğru ya da yanlış olarak cevap vererek belirleyiniz. Doğru olduğunu düşündüğünüz ifade için DOĞRU seçeneğine X, yanlış olduğunu düşündüğünüz ifade için YANLIŞ seçeneğine X işaretini yerleştiriniz.

SORULAR DOĞRU YANLIŞ

1. Yevmiye defterinde bir hesabın borcuna gelen rakam büyük defterde borçlu tarafa gelir.

2. Büyük defterde açılış kayıtlarının mutlaka yevmiyesi vardır.

3. Mal satış işleminde ticari mallar hesabı kullanılır.

4. Bir tediye işleminde kasa hesabına alacak kaydı yapılır.

5. İşletme senetli borç ödediğinde satıcılar hesabının borcuna kayıt yapar.

6. Yapılan işlem kasayı ilgilendirmiyorsa mahsup kaydı yapılır.

7. Bazı hesaplar arasında yapılan düzeltmelerde bir mahsup işlemidir.

8. Bir büyük defter hesabının borç ve alacak tarafları eşit olduğunda hesap kapanmıştır.

9. İşletmeler dönem sonunda büyük defter bilgilerini raporları hazırlamada yardımcı olarak kullanırlar.

10. Kapanmayan büyük defter hesapları bakiye vermez.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

(46)

Aşağıdaki çoktan seçmeli sorulara uygun yanıtları veriniz.

1. İşletmenin dönem başında kasasında 100 YTL’si vardır. Bu işlemin büyük defter kaydı hangisidir?

A) B)

C) D)

2. Aşağıdaki büyük defter kayıtlarından hangisi kapanmıştır?

A) B)

C) D)

B Kasa Hs A

100

B Kasa Hs A

100

B Banka Hs A

100

B Alıcılar Hs A

100

B Kasa Hs A

100

B Kasa Hs A

120

B Kasa Hs A

100

B Kasa Hs A

100

150 100

100

(47)

A) B)

C) D)

4.

155 255- DEMİRBAŞLAR HESABI 155

Madde Madde

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR

Tarih Nu.

AÇIKLAMALAR TUTAR 15.03.06 150 Bilgisayar alışı…

300,00

Yukarıda verilen büyük defter kaydında adı geçen hesabın yevmiye defterinde yazılış şekli hangisidir?

A)

15.03.2006

100-KASA HESABI

255-DEMİRBAŞLAR HESABI 391-HESAPLANAN KDV

………

50

354,00

300,00 54,00

B Yurtiçi Satışlar H A

200

B A

200

B A

236

B A

36

Yurtiçi Satışlar H

Yurtiçi Satışlar H Yurtiçi Satışlar H

(48)

B)

15.03.2006

100-KASA HESABI

255-YURT İÇİ SATIŞLAR HS

………..

50

300,00

300,00

C)

15.03.2006 255-DEMİRBAŞLAR HESABI

391-HESAPLANAN KDV

100-KASA HESABI

………

50

300,00 54,00

354,00

D)

01.12.2006

255-DEMİRBAŞLAR HESABI

100-KASA HESABI 391-HESAPLANAN KDV

………

50

354,00

200,00 36,00

(49)

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ

Aşağıda listelenen davranışları, davranışlarınızın her birinde uyguladıysanız “Evet”, uygulamadıysanız “Hayır” kutucuklarını işaretleyiniz.

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1.

Büyük defter temin ettiniz mi?

2.

Defterin sol yaprağının borç, sağ yaprağının alacak tarafı olduğunu gördünüz mü?

3.

Sağ ve sol yaprağa aynı numara verildiğini gördünüz mü?

4.

Ortaya hesabın adının yazılışını gördünüz mü?

5.

Hesabın, yevmiyede borç tarafında ise borca, alacak tarafında ise alacağa yazıldığını gördünüz mü ve yevmiye maddesinin tarih ve numarasını oluşturdunuz mu?

6.

Açıklamayı yazdınız mı?

7.

Tutarı yazdınız mı?

8.

Kullanılan her hesap için ayrı ayrı büyük defter sayfası oluşturdunuz mu?

9.

Büyük defter dökümleri için muhasebe paket programında “defterler” seçeneğine girdiniz mi?

10.

Paket programında “Defterler” seçeneğinin altında yer alan “Büyük Defter “ seçeneğine ulaştınız mı?

11.

Paket programda “Büyük Defter” çıktısını almadan önce filtre seçeneği ile çıktının şeklini belirlediniz mi?

12.

Kullanılan paket programa göre “F3” tuşunun fonksiyonunu incelediniz mi?

DEĞERLENDİRME

Yukarıda verilen soruları cevaplayarak performansınızı ölçünüz. Cevaplarınızdaki “Hayır”

cevap sayısı 1 tane ise diğer öğrenme faaliyetine geri dönerek bu alanla ilgili konuyu

(50)

MODÜL DEĞERLENDİRME

Aşağıda verilen yevmiye kayıtlarını büyük defterlere tarih sırasına göre işleyiniz.

22.01.2007 100-KASA HS.

102-BANKALAR HS.

153-TİC.MALLAR HES.

255-DEMİRBAŞLAR HS.

300-BANKA KREDİLERİ HS.

320-SATICILAR HS.

500-SERMAYE HS.

Açılış kaydı 1

1000,00 4000,00 2500,00 1500,00

2000,00 1000,00 6000,00

25.01.2007 100-KASA HS.

102-BANKALAR HS.

Banka hesabından nakit çekilmesi 2

500,00

500,00

27.01.2007 153-TİC.MALLAR HS.

191-İNDİRİLECEK KDV HS.

100-KASA HS.

321-BORÇ SEN. HS.

Mal alışı 3

500,00 90,00

90,00 500,00

MODÜL DEĞERLENDİRME

(51)

CEVAP ANAHTARLARI

UYGULAMA FAALİYETİ 1 CEVAP ANAHTARI Sorular Cevaplar

1- C

2- B

3- A

4- C

5- D

UYGULAMA FAALİYETİ 2 CEVAP ANAHTARI Sorular Cevaplar

1. DOĞRU

2. DOĞRU

3. DOĞRU

4. YANLIŞ

5. DOĞRU

UYGULAMA FAALİYETİ 3 CEVAP ANAHTARI 1. Örneğin cevabı:

2. Örneğin cevabı:

254-TAŞITLAR HS 3.000,00

191-İNDİRİLECEK KDV HS

540,00

100-KASA HS 3.540,00

770-GENEL YÖNETİM GİDERLERİ HS

200,00

191-İNDİRİLECEK KDV HS

36,00

100-KASA HS 236,00

CEVAP ANAHTARLARI

(52)

UYGULAMA FAALİYETİ 4 CEVAP ANAHTARI Sorular Cevaplar

1. DOĞRU

2. DOĞRU

3. YANLIŞ

4. DOĞRU

5. DOĞRU

6. DOĞRU

7. DOĞRU

8. DOĞRU

9. DOĞRU

10. YANLIŞ

11. A

12. C

13. A

14. C

15. D

MODÜL DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARI

100-KASA HS.

1000,00 500,00

90,00 1000,00

102-BANKA HS.

4000,00 500,00

153-TİC.MAL. HS.

2500,00 500,00

255-DEMİRBAŞLAR HS.

1500,00

300-BAN.KREDİ.HS.

1000,00 2000,00

320-SATICILAR HS.

1000,00

(53)

DEĞERLENDİRME

Öğrenme faaliyeti sonunda verdiğimiz soruların cevap anahtarları yukarıdadır. Cevaplarınızı cevap anahtarı ile karşılaştırınız. Cevaplarınızın tamamı doğru ise bu öğrenme faaliyetlerini başarı ile tamamladınız. Başarılı olarak Büyük Defter modülünü kazanımlarını elde ettiniz.

Doğru cevap sayınız toplam soruların yarısı ise uygulama faaliyetlerini gözden geçiriniz.

Doğru cevap sayınız yarısından az ise öğrenme faaliyetine tekrar geri dönünüz.

Modülü bitirdiniz. Modül sonunda kazanacağınız yeterliği kazanıp kazanmadığınızı ölçen bir ölçme aracı öğretmeniniz tarafından hazırlanarak size uygulanacaktır. Bu uygulama sonucunda bir üst modüle geçip geçmeyeceğiniz size öğretmeniniz tarafından bildirilecektir.

(54)

KAYNAKÇA

 BULUT, Semra, Yayımlanmamış Ders Notları, Ankara 2006.

 CAN, Ayfer, Yayımlanmamış Ders Notları, Ankara 2006.

 GÜL, Ünal, Muhasebe Teknikleri, Ankara 1991.

 KANAT, Zülküf, Vergi Kanunlarına Göre Defter Tutma, Ankara 1992.

 SEVİLENGÜL, Prof. Dr. Orhan, Genel Muhasebe, Ankara 1996.

 ŞANLI, Adem, Muhasebe Ders Notları.

 Türk Ticaret Kanunu.

 Vergi Usul Kanunu.

 www.gelirler.gov.tr

 www.alomaliye.com

 www.turmob.gov.tr

 www.tmud.org.tr

KAYNAKÇA

Referanslar

Benzer Belgeler

Buna göre, işletmenin faaliyeti ile ilgili olarak acil ve küçük miktarlarda yapılan mal ve hizmet alımı (kırtasiye malzemesi, temizlik malzemesi, ampul, pil, tüp gaz

01/01/1999-31.12.2002 tarihleri aras›nda sona eren hesap dönemle- rine iliflkin olup, kurumlar vergisinde, istisna edilmifl kazançlar ile Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici

İsteğe bağlı SCSI aygıtları takma hakkında daha fazla bilgi için, aygıtla birlikte verilen aygıt seçenek setine bakın veya ülkenizdeki Compaq yetkili bayisi, satıcısı

Excel Dosya Adı Ekran ya da yazıcıdan alınacak raporun diske "Excel" formatında bir dosya halinde atılması istendiğinde işaretlenmesi gereken seçenektir. Bu

 Sistem Kasa Raporundan seçtiğimiz tarih aralıklarında ki kasa üzerinden yapılan ödemelerin çeşitleri (Nakit, Kredi kartı, Setcard gibi), Kullanılan ver oranları

“CARİ HESABA YENİ HAREKET EKLE” tuşu ile cari hesap mizanı üzerinde bulunulan firmaya borç alacak işlemi yapılabildiği gibi, cari muavin veya cari mizan üzerinde iken

(terminal sistemi olmayan - tek yazar kasa ) yazar kasa kullanan işletmelerde yazar kasanın acılışı kolaydır. Cihazın fişe takılı olup olmadığı

Personelin görevlendirilmeleri nedeniyle ödenen ulaşım ücretleri 42,60 Pelin maatbaasına dergi basımı için bir kısım ödeme yapılması 5.000,00 Berk Dekorasyona eğitim