Bilgiyi BULMAK İnternet Adınız: ________________________________________

(1)

Bilgiyi BULMAK İnternet

Adınız: ________________________________________

Tarama motorları

Tarama motoru internette tarama yapmanızı sağlayan ve bilgisayar programı ile birlikte çalışan bir web sayfasıdır.

Farklı tarama motorları farklı yöntemlerle çalışırlar ve bu durum taramanızın sonuçlarını etkiler. Bazı tarama motorları bir web

sayfasındaki bütün sözcükleri tarar. Bunun anlamı; çok sayıda tarama sonucu elde edeceğiniz fakat bunlardan çoğunun sizin için yararlı olamayabileceğidir. Diğer bazı tarama motorları konuya göre tarama yaparlar. Bu durumda daha az sonuç elde edersiniz fakat daha yararlı olabilir.

Tarama motoru kullanma

Bir konuya ilişkin anahtar sözcük düşünün ve bu sözcüğü aşağıda listelenen dört tarama motoruna da girin. Her tarama motorundan elde ettiğiniz sonucun sayısını not edin. Daha sonra tarama sonucunda bulduğunuz web sitelerinden bazılarına bakın. Yararlı görünüyorlar mı?

Anahtar sözcük Tarama motoru Sonuç

sayısı

Yararlı mı?

_______________

www.ajkids.com

www.yahooligans.com www.google.com www.lycos.co.uk

Taramanızı planlama

Bir kitapta, CD’de ya da internette arama yapmaya başlamadan önce ne aradığınız konusunda net bir fikre sahip olmalısınız.

Konunuzu tanımlayan sözcükleri düşünün. Bunu bilisayarın başına gitmeden önce yapın.

Örneğin öğretmeninizin size İtalya’daki volkanları araştırmanızı söylediğini düşünün. Muhtemel anahtar sözcükler volkanlar, Italya, Iava, Etna olabilir.

Aşağıdaki adımları izleyin ve farklı anahtar sözcüklerin nasıl farklar oluşturduğunu görün:

1. ‘Volkanlar’ı tarayın. Kaç sonuç elde ettiniz? _______

2. Şimdi ‘Etna’yı tarayın (Etna özel bir isimdir).

Bu defa kaç sonuç elde ettiniz? _______

This sheet may be freely copied and adapted for non-commercial use.

(2)

Daha fazla ipucu

Taramanıza daha fazla sözcük ekleme

Daha fazla anahtar sözcükle taramanız daha detaylı olacaktır.

Daha fazla anahtar sözcük eklemek için “+” işaretini kullanın.

Örneğin İtalya’daki volkanlar için volkanlar+İtalya girin.

Taramayı yenileme

Diğer bir el çabukluğu tarama motoruna taramanızda bulunmasını istemediğiniz sözcükleri nasıl söyleyeceğinidir.

Bunun için “ –“ işaretini kullanın. Örneğin Japonya’da volkanlar hakkında bilgi istemiyorsanız volkanlar –Japonya girin.

Eğer bir deyim arıyorsanız (“ “) işaretini kullanabilirsiniz. O zaman tarama motoru sizin sözcüklerin hepsini birlikte aradığınızı

bilecektir.

Örneğin müzik grubu Atomic Kitten hakkında bir tarama

yapacaksanız bilgisayar bu sözcükleri ayrı ayrı tarayacaktır ve sonuçta taramanız kitten (kedi yavrusu) hakkında bilgi bulmanızla sonuçlanabilir. Eğer “Atomic Kitten” olarak tararsanız bu durumda deyim olarak ikisini birarda tarayacak ve daha yararlı bilgiler

getirecektir.

Çok fazla bilgi

Bazen taramanız yüzlerce sonuç getirir. Hangisinin en iyi site olduğuna nasıl karar verirsiniz?

Genellikle en yararlı sonuçlar listenin başındadır. Sıklıkla web sitesinin içeriği hakkında birkaç satır bilgi vardır. Bu bilgiler web sitesinin işinize yarayıp yaramayacağı konusunda bir fikir verebilir.

Web sitesinin yararlı olup olmayacağı konusunda karar verebilmeniz için bakmanız gereken şeyler vardır. Bu süreç

“değerlendirme” olarak adlandırılır.

(3)

Bir web sitesini değerlendirme

Siteyi kim oluşturdu?

Herkes internete bilgi koyabilir. Bunun için uzman olmak

gerekmez. Bu nedenle bir web sayfasındaki bilginin güvenilir olup olmadığını bilmek önemlidir. Bu nedenle bir web sayfasını

kullanmadan önce aşağıdaki sorulara “evet” cevabı verebildiğinizden emin olun:

Eğer web sayfasını bir kişi hazırlamışsa bu kişinin güvenilir olduğundan emin olabilir misiniz?

Eğer web sayfasını bir şirket veya kurum hazırlamışsa bu şirket veya kuruma güvenebileceğiniz konusunda bilginiz var mı?

Bir iletişim sayfası ya da web sitesi ile ilgili kişi veya kurumlarla iletişim kurabileceğiniz başka bir yol (e-posta, telefon veya posta adresi) var mı?

Web sitesi hangi amaçla oluşturuldu?

Ticari mi? (Bir şey satmaya çalışıyor mu?)

Yönlendiriyor mu? (Düşüncenizi etkilemeye çalışıyor mu?) Bilgi hizmeti sağlamak üzere hükümet ya da bir yardım kurumu tarafından parasal olarak destekleniyor mu?

Unutmayın web sayfası ticari ya da belli bir görüşe yönlendirme amacı taşısa bile web sayfasındaki bilgiler yararlı olabilir. Fakat siz bunun farkında olmalısınız.

Bilgiler güncel mi?

Web sitesinin ne zaman güncellendiği konusunda bilgi var mı?

Yakın zamanda güncellenmiş mi?

Son güncelleme tarihi genellikle sayfanın altındadır.

Anlaşılır mı?

Anlaşılması sizin için çok zor olan web siteleri için zaman harcamayın. Uygun olup olmadığına hızla karar verin.

Fazla düşünmeden aşağıdakilere bakarak bunu kitaplar için de yapabilirsiniz:

 Dil düzeyi çok zor mu?

 Uzun mu?

 Metni açıklayacak resim ve şekiller var mı?

Bunu web siteleri için de yapabilirsiniz.

(4)

Web sitesi değerlendirme listesi

Şimdi konunuzla ilgili bir web sitesi bulun ve onu değerlendirin.

Bunun için aşağıdaki kontrol listesini kullanabilirsiniz.

URL http://

Web sitesinin adı

Kim hazırlamış?

Bu kişi ya da kurumun güvenilir olduğunu düşünüyor musunuz?

Neden?

Bu sayfayı neden hazırladıklarını düşünüyorsunuz?

İletişim bilgisi var mı?

Web sayfası yakın zamanda güncellenmiş mi?

Web sayfası size ihtiyaç duyduğunuz bilgiyi sağlıyor mu?