• Sonuç bulunamadı

İç sular Zoo bentozu

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "İç sular Zoo bentozu"

Copied!
46
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

İç sular

Zoo bentozu

5.Ders

2020

(2)

Bu hafta

• MİSİTLER

• iSOPOD

• Arthropoda

• Arthropoda biyolojisi

• Arthropoda yetiştiriciliği

http://personel.trakya.edu.tr/uguner/#.VOMODEtwuKl

(3)

Hatırlatma(Kepçeler)

(4)

İç sularda

Arthropoda

(5)

Göl ve akarsu bentozunun en önemli kısmını oluştururlar .

Tür sayısı olarak çok fazladır.

Ostrocada dan arthropodaya,dipturadan odonataya kadar çok çeşitli ve fazla türle temsil edilir.

LİTTORAL ve PROFUNDAL’ a kadar hemen her yerde bulunurlar.

Hayatlarının tamamını evde geçiren türlerin yanında hayatlarının bir kısmını su dışında YARI SUCUL türleride kapsar.

Arthropoda

(6)

İç sulardaki başlıca Arthropod Grupları

ARTHROPODA, en büyük ve hiç şüphesiz en çeşitli hayvan filumudur, Tıbbi ve

ekonomik olarak,

arthropodları içsulardaki en

önemli gruplardan biridir

(7)

Mysidacea

Boyları 3 cm’ye kadar ulaşabilen, kerevit yada karidesleri andıran hayvanlardır.

Vücutlarındaki uzantı veya ekstremiteler uzamış olmasına rağmen, çok sayıda seta taşır ve genel olarak aktif yüzme için büyük

ölçüde değişikliğe uğramışlardır.

Kingdom: Animalia

(8)

Mysidacea Anatomisi

(9)

Mysidacea

Üreme sadece sonbaharın soğuk periyodu, kış ve ilkbaharın başlangıcında meydana gelir. Her bir kuluçkalamada yaklaşık 40 yumurta bulunur ve bu yumurtalar dişinin ventralindeki bir kesede (marsupium) tutulurlar.

Solungaçları olmayışı yüzünden mysidler karapasları sayesinde

solunum yaparlar. Fazla oksijene ihtiyaç duymaları ve soğuk

seven formlar olmaları sebebiyle sadece oligotrofik göllerde

(10)

Mysidacea

üreme

(11)

İsopoda

Kingdom: Animalia

Phylum: Arthropoda

Subphylum: Crustacea

Class: Malacostraca

Subclass: Eumalacostraca

(12)

Genelde karasal ve denizel formlar olmalarının yanında bazen de göllerin ve derelerin bentozlarında görülür .

Genelde boyları 2 cm’den küçük olup vücutları dorsa-ventralden yassılaşmıştır .

Bir dişi birkaç yüz yumurta yapabilir ve yumurtalar ile genç bireyler dişi kuluçka keselerinde 1 ay boyunca kalırlar .

Üreme sıcak mevsimlerde ,ilkbahar ve yaz başlangıcında meydana gelir.

Asullus bireyleri yumuşak ve verimsiz sularda kesinlikle bulunmamaktadır .

İsopoda

(13)

İsopoda

Belirli bir Habitat içinde, isopodlar enerji döngüsünün de önemli rol oynar.

Mikrograzers, mikropredatör, parazitler ve detritivores olarak tatlısu ekosistemlerde görev

alırlar.

(14)

İsopoda

üreme

(15)

Amphipoda

Kingdom: Animalia

Phylum: Arthropoda

(16)

Genellikle denizel formlarr olup tatl ısulara adapte olmuş birkaç önemli cinsi içinde bulunduran bir gruptur .

Palaearktikte tatlısulara adapte olmuş en önemli 2 cins

Gammarus ve Echinogammus cinsleridir . Ponteporeia dışındaki tüm cinsler bentozda yer

Amphipoda

(17)

Amphipoda

Hemen hemen her zaman sucul ekosistemlerin önemli bir

parçasıdır.

(18)

Amphipoda

Ampipodlar detritivores algler üzerinde grazers , omnivores or predator(küçük böcekler ve crustacean üzerinde).

Kanabalizim gösterirler

Kirlik indikatörü olarak görev yaparlar

(19)

Amphipoda

üreme

(20)

En büyük ve en gelişmiş kabukluları içerir. Çoğu denizel canlılardır, ancak kara yaşamına uyum yapmış olan üyeler de vardır.

Göğüs üyelerinin ilk 3 çifti maksilliped halini almıştır. Diğer bacakların tamamının ucu kıskaçlıdır. İlk bacak çifti (Cheliped) kuvvetli bir şekilde gelişmiştir ve ucunda büyük bir kıskaç taşır.

Takımını çoğu üyesi yan yan yürür, ancak her yöne hareket edebilme yetenekleri de vardır.

Birinci antenin kaide kısmında "statosit" adı verilen denge organı bulunur. Solunum, tüy veya püskül şeklindeki solungaçlarla gerçekleştirilir. Solungaçlar üzerindeki bu yapılar, solunum yüzeyini genişletmek içindir.

Decapoda

(21)

Potamonidae (Tatlısu Yengeçleri)

Sefalotoraks enine oval şekilldir. Yüzme bacakları yoktur. Göl ve nehir

kenarlarında taşların altında gizlenmiş halde bulunurlar.

Potamon sp.

(22)

Tatlısu yengeçleri

Son göğüs segmenti serbest hareket edebilir. Tatlı sularda yaşarlar ve hepsi kuzey yarımkürede yaşar. Astacus leptodactylus (Tatlısu istakozu) Türkiye’de doğal olarak göl, gölet, akarsu ve baraj göllerinde bulunur.

Genellikle yağ yeşili, sarı yada kahverengimsidir. Vücut silindirik sert kitin bir kabuk ile örtülü, antenler dahil 19 çift üyeli zeminde yaşayan bir türdür. Birinci çift yüzme bacaklarının uzun, kıskaçlarının dar ve ince oluşu ile kolayca tanınabilir.

Dişiler üreme mevsiminde yüzme bacaklarının arasında

yumurta keselerini taşırlar. Erginleri 10-12 cm kadar boya

ulaşabilir. Besin olarak tüketilirler

(23)

Trakya yengeçleri

(24)

İki tatlısu yengeç türünün yayılımı

TRAKYA YENGEÇLERI

(25)

Potamon sp.

(26)

Potamon fluviatile

(27)

Yengeçlerde

üreme

(28)

Yengeç

anatomisi

(29)

YENGEÇ

ANATOMISI

(30)

KEREVITLER

(31)

Familya Astacidae (Tatlısu Istakozları):

Astacus leptodactylus (Tatlısu istakozu) Vücut silindirik sert kitin bir kabuk ile örtülü, antenler dahil 19 çift üyeli zeminde yaşayan bir türdür.

Birinci çift yüzme bacaklarının uzun, kıskaçlarının dar ve ince oluşu ile kolayca tanınabilir.

Dişiler üreme mevsiminde yüzme

(32)

Kerevitler

(33)

Dünyada 400’ü aşan kerevit türü mevcut olmasına karşılık, bunların sadece 10 adedi ekonomik anlamda önem taşımaktadır

Bu türlerin 4 adedi (Procambarus clarkii, P. acutus acutus,

P. zonangulus ve

Orconectes immunis)

Cambaridae familyasında;

3 adedi (Astacus astacus, A.

leptodactylus ve A. pacifastacus) Astacidae familyasında ve 3 adedi de (Cherax quadricarinatus, C.

tenuimanus ve C. destructor)

Kerevitler

(34)

Ekonomik gelir etme amacıyla kullanılan türler arasında başlıca Procambarus clarkii, Pacifastacus leniusculus, Cherax destructor, C. quadricarinatus, Orconectes limosus, O. rusticus ve Astacus leptodactylus gelmektedir.

Bu türlerden Procambarus clarkii Afrika, Asya, Amerika’da Kaliforniya'ya ve Avrupa kıtalarında; Procambarus leniusculus Japonya, Avrupa ve Amerika’da Kaliforniya'ya; C. destructor Afrika ve Avustralya; C. quadricarinatus Güney Amerika’ya, O.

rusticus Kuzey Amerika’ya ve A. leptodactylus ise Avrupa’ya doğal olarak bulundukları ortamdan taşınarak stoklanmışlardır.

Kerevitler

(35)

Dişi bir kerevit temmuz-ağustos aylarında incelenecek olursa, vücudun ön

tarafındaki bölümde çapları aşağı yukarı 1 mm civarında olan çok sayıda kürecik görülür.

Bunlar henüz gelişme halindeki yumurtalar olup, sayılarıfertlerin boyuna göre 100–

300 arasında değişebilir.

Temmuz- ağustos ve eylül aylarında bu yumurtalar dişi kerevitin vücudunun

içerisinde bulunur ve yavaş yavaş büyüyerek 15 Ekim’de 1,5 mm. Çapında büyüklüğe erişirler.

Bu tarihten itibaren artık kerevitler çiftleşme dönemine girmiştir.

Özellikle kasım ayı çiftleşmenin en yoğun olduğu periyottur. Bu sırada erkekler aktif bir şekilde dişileri arar; fakat dişiler bu dönemde pek ortada görünmez;

Kerevitlerde üreme

(36)

Kerevitlerde üreme

(37)

Kerevitlerde

üreme

(38)

Ülkemizdeki kerevit populasyonlarında görülen mantar hastalığı da önemli bir problem oluşturmaktadır .

Alternatif tür olarak sıcak iklimlere uyum sağlama kabiliyetinde olan P. clarkii ve C. quadricarinatus türlerinin ülkemizin Akdeniz ve Ege Bölgelerinde, P. acutus acutus alt türünün ise yerli kerevit

populasyonlarının bulunduğu bölgelerde alternatif türler olarak üretim denemeleri yapılabilir.

Ayrıca ülkemizin iklim koşulları da dikkate alınarak kerevitlerin zirai bitkilerle ve diğer sucul canlılarla

polikültür şeklinde üretilmeleri daha ekonomik bir kazanç sağlayabilir. Böylelikle azalan kerevit stoklarımız güçlendirilerek ve diğer sucul türlerle entegrasyonları sağlanarak ülkemiz ekonomisine katkıda

bulunmaları söz konusu olabilir. Ancak, ekzotik türlerin ülkeye sokulabilmesi için öncelikle çok iyi düşünülmesi gerekir.

Kerevitlerin

geleceği

(39)

Astacus sp.

(40)

Austropotamobius torrentium

(41)

Kerevitin ekonomik önemi

Türkiye’de kerevit vebası görülmeden önce yaklaşık 7.000 ton/yıl A.

leptodactylus hasat edilerek Avrupa’ya ihraç edilmiş, fakat ihracımız

veba nedeniyle 1986-1990 yılları arasında durdurulmuş ve 1991’de ise

ancak 320 ton olmuştur. (2004 yılında 2317 ton), A. leptodactylus

Avrupa’nın diğer doğal türleri ile karşılaştırıldığında üretim ve

yetiştiriciliğe daha uygun bir tür olarak kabul edilmekte ve Avrupa

pazarında önemli bir yer tutmaktadır. Bu nedenlerle, kerevit üretimini

artırmak amacıyla, yurdumuza yabancı bir kerevit türünün stoklanması

düşünülmeden önce, A. leptodactylus’un biyolojisi, ekolojisi, üretimi,

(42)

Kerevit vebası

Hastalığın etkeni Aphanomyces astaci’dir. Su yüzeyine çıkma (gün ışığına yakınlaşma)

ve değişik yönlere kaçışmayla birlikte suyu

terketme gibi davranış bozuklukları,

özellikle birinci yürüme bacaklarında

olmak üzere ayaklarda koordinasyon

bozukluğu, sırt üstü devrilme, sırt

kabuğundan tutularak sudan dışarıya

çıkarıldıklarında makasların ve bacakların

felç nedeniyle aşağıya doğru sarkması,

yavaş hareket etme ve kuyrukta hareket

(43)

Ekzotik kerevit türü girişi

1. Herhangi bir nedenden dolayı doğal kerevit türü yok olmuş ortamın yeni bir kerevit türü ile stoklanmasıyla kısa sürede bu ortamda kerevitin varlığının sağlanması,

2. Kerevit avcılığı ile bazı yıllar ekonomik kazanç elde edilmesi ve ülkeler arasında ise ticari ilişkilerin artması,

3. Kerevit avcılığı ile hayvansal istihsale katkıda bulunulması ve gıda üretiminde çeşitlilik,

4. Bilimsel çalışmalar yürüten üniversiteler ve enstitüler için materyal oluşturması,

5. Yarı-kontrollü veya tam kontrollü yetiştiricilik amacıyla tarıma elverişli olmayan bölgelerde büyük yapay su ortamlarının oluşturulması,

6. Kerevit vebasına dirençli türlerin ortama stoklanmış olması,

(44)

Yeni kerevit türleri

doğal ortamlara verilmeli?

Yarar fayda analizi yapın?

Yanıtın açıklayın ?

En kötü durumda

ne olur?

Vizede ya gelirse ?

(45)

A) Ostrea edulis.

B) Astacus leptodactylus.

C) Palinurus vulgaris.

D) Kerevit.

E) İstakoz.

Vizede ya gelirse ?

Tatlı su istakozunun bilimsel

adı aşağıdakilerden hangisidir?

(46)

Özetle

Annelide

Sülük yetiştiriciliği

Hirudine

Hirudoterapi

Sülük yetiştiriciliği

Sülük biyolojisi

Ekonomik canlı olarak

sülükler

Referanslar

Benzer Belgeler

Göl suyunun rengi kirli sarı, ısık geçirgenligi düsük (kolloid madde ve humik materyalin çoklugu nedeniyle). Besin

oligochatea türleri göl verimliliğinde çok önemli olup birçok bentivor balığın temel besin maddelerindendir..  Homonom metameri ilk defa bu canlılar ile

Larva evresinde evcik oluştururlar, pupa evresini de aynı evcik içinde geçirirler... Ordo (Takım): Hemiptera (Yarım kanatlılar = Tahta kuruları,

Işık suya ulaşamadan önce absorbe edildiğinden, derin bentik ekosistemler için enerji kaynağı, çoğunlukla su sütununda derinliklere doğru sürüklenen organik

• Hastane ve senatoryumlardan gelen lağım sularında patojenik bakteriler bulunur ancak patojenik bakteriler akuatik ortamlarda yaşayamadıkları için zarar etkileri

Organik kirlenme hassas organizmaların yok olmasıyla çeşitlilikte azalmaya, besin maddesi zenginliğinden dolayı toleranslı organizmaların bolluğunda artışa ve

 Bir türün istasyon yada lokalitedeki toplam birey sayısına oranıdır. 

• Euriterm: Çok geniş sıcaklık değişimlerinde yaşama yeteneğinde olan sıcaklık değişimlerine hoşgörüsü yüksek olan formlardır.. • Euryök: Çok çeşitli ve