Neler oldu, neler yapaca¤›z?
What is done, what will be done?
Sa¤l›k Bilimlerinde Süreli Yay›nc›l›k–2007 Sempozyumu TÜB‹TAK ULAKB‹M’in sorumlulu¤unda Ekim ay›nda yap›ld›. Bi-limsel t›p dergilerinin dertlerinin bir tam gün tart›fl›ld›¤› bu toplan-t›ya davet edilen ve önde gelen birçok tan›d›k siman›n bu y›l da il-gi göstermedi¤i dikkatimi çekti. Kifli ve deril-gilerin “Hikmeti ken-dinden menkul” tart›flmalar›n› devam ettirmeleri, Anadolu Kardi-yoloji Dergisi’nin varl›¤›ndan onur-gurur duygular› içinde olmala-r›na ra¤men, halen uluslararas› bir indekslenmeye varamaman›n temel nedenidir. En son ald›¤›m, afla¤›daki e-posta yurdumuzda-ki t›p dergi editörlü¤ünün en fazla gelebildi¤i noktay› iflaret et-mektedir: “Say›n Prof. Dr. Bilgin Timuralp... T›p Dergisi olarak Indeks Medicus/Medline baflvuru yapmak istiyoruz. Baflvuru flartlar› bize gerekmektedir. Gönderirseniz seviniriz”
Anadolu Kardiyoloji Dergisi’nin yolunun, yönteminin, kurallar›-n›n de¤iflim ve at›l›mlar› ile disiplininin hakl›l›¤› Indeks Medicus ve SCIE’de indekslenmeye kabul edilmesi ile tescil edildi¤i gibi; ulu-sal, bazen de uluslararas› dergilerin bu ortam› bir sonraki say›lar›n-da uygulamalar›, gerçekli¤ini ve do¤rular›n kabul edildi¤ini göster-mektedir.
Ekim sonunda iki eksikle toplanan Anadolu Kardiyoloji Dergisi editör yard›mc›lar›, yirmiyi aflan gündem maddesini, nerede ise ya-r›m gün, çok s›cak bir ortamda tart›flt›lar. Benim için en zor ifl ise; arkadafllara “do¤rular›”, “gerçekler”den nas›l ay›rarak sunabile-ce¤im, onlar›n do¤al ortamlar›nda, bizim farkl› ortamlarda neleri, neden yapamad›¤›m›z› (Bafl Editör, Editör, Dan›flmanlar, Ofis so-rumlular›, Yay›nc›lar›m›z ve Teknik Elemanlar›) anlatabilmekti. Sa-kalla-b›y›¤›n birbirine çok s›k kar›flt›¤› bir ortamda; benim için biraz a¤lama duvar›, biraz aklanma kurulu, çokça da “masan›n öteki ta-raf›ndan” nas›l görülüp-de¤erlendirildi¤imizi anlamak aç›s›ndan çok yararl› oldu. Yard›mc› editörlerin bizden beklediklerinin yar›s›-n› karfl›layamad›¤›m›z› gördü¤üm (bildi¤im) gibi, böylesine amatör ve özverili bir görevi kabul edip halen sürdüren arkadafllar›ma ce-vab›m, bazen “aç›k ve net” (politikac›lar›n çok sevdi¤i tabir) oldu, bazen de evde sat›r aralar›nda okunmaya b›rakt›m.
Editör yard›mc›lar› toplant›m›z›n en somut kararlar›ndan biri de, 2008 y›l›nda fiubat ay›ndan bafllamak üzere y›lda 6 say›ya ç›k-mam›z ve iki ek “supplement” ile de devam› oldu. Biriken yaz›lar›-m›z›n h›zla okuyucuya ulaflmas›, öncelikli olarak bu say›dan itiba-ren orijinal görüntülerde e-sayfa yolu kullan›larak sa¤lanacakt›r. Böylece beni ve yazarlar› en fazla s›k›nt›ya sokan “ret” iflleminin bir oranda azalt›labilece¤ini ummaktay›z. Birkaç hafta içinde, Prof. Dr. Sadi Güleç’in özveri ve editörlü¤ünde, editörümüz Prof. Dr. Gul-mira Kudaiberdieva’n›n bu a¤›r yükü kabul ederek koordinatörlü-¤ünü ald›¤›, y›l›n 2. eki-2. özel say›m›z "Aspirin: Eski ilaç, yeni gelifl-meler" bafll›¤› ile sizlere ulaflt›r›lacakt›r.
Art›k, “Uluslararas› yay›n kurulu” terimini “ulusal” ve “uluslara-ras›” fleklinde ay›rman›n yanl›fl oldu¤u herhalde anlafl›lmal›d›r. Zaten “Ulusal” olan arkadafllar›n ço¤unlu¤u yurtd›fl›ndakiler kadar tan›n›p, bilinip, say›l›p-sevilip, yeterli kabul görmüyorlar m›? Yay›n kurullar›n› yerli mal›-ithal mal› gibi ay›rman›n garabeti pek ço¤umuzun herhalde dikkatini çekmifltir. Yutulan, “globalleflen” birçok kültür, yaln›zca
ad›-n› devam ettirmek için kan-can veren uluslar bu kavram›n d›fl›ndad›r. Yukar›da, tahammülü mümkün olmayan “ac›”y› belle¤imize ald›ktan sonra; bizim yay›n kurulumuzun de¤erli üyelerinin birço¤una son y›l-larda faks, mektup, telefon ve genellikle de e-posta ile ulaflamaz ol-dum. Bu durumda arkadafllar›m›z›n; yoruldu¤unu, konudan uzaklafl-t›klar›n›, yo¤unluklar›n› vb. düflündük ve Eylül say›m›zda “yay›n kuru-lu adaylar›n›” bekledi¤imizi bildiren ve özelliklerini-düzeyini s›ralayan bir ilan verdik. Ald›¤›m›z ciddi baflvurulara karfl›l›k, görüfltü¤üm baz› arkadafllar, ilan›n derginin son sayfas›nda ve ilanlar›n sonuna gelme-si dolay›s› ile okuyamad›klar›n›, baflvurular›n›n reddedilmegelme-sinin s›k›n-t› do¤uraca¤›n› vb. sebepleri bildirerek bir süre daha istediler. Bunun üzerine derginin ön sayfalar›nda ilan›m›z› tekrar bast›k.
Yard›mc› editörlerimizin en önemli karar›; bundan böyle yaz›la-r›n bas›m›nda ciddi görev ve sorumluluk alacak olmalar›. Hakem seçimi, bunlar›n raporlar›n›n de¤erlendirilmesi, yazarlar›n buna karfl›l›k düzeltmeleri, yaz›lar›n orijinalli¤i, bilime katk›lar›, yenili¤i, uygulanabilirli¤i, kopya edilmemifl olmalar›, dublikasyon ve al›nt› vs. (çal›nt›) yönünden de¤erlendirilmeleri, Editör Prof. Dr. Gulmira Kudaiberdieva’n›n son düzeltme ve yay›n haz›rl›¤› ile bas›m öneri-leri zinciri tümüyle iflletilecektir.
Anadolu Kardiyoloji Dergisi’nin elektronik ortamda ayl›k ziyaret oran›nda nedenini çözemedi¤imiz ciddi bir art›fl oldu: Geçen y›l Ekim ay›nda 1844 ziyaretçimiz var iken (günde 60 civar›) bu y›l ziyaretçi sa-y›m›z ayn› ay için 3051 oldu (günde ortalama 100 civar›nda). Bunun yan›nda Anadolu Kardiyoloji Dergisi’ndeki iki yeni geliflmeyi de bildir-mek isterim: Yukar›daki geliflmelere paralel üç misli artan yaz› ak›fl› dolay›s› ile AIII sahifemizde özetlenen “Yazarlara bilgi” k›sm›nda s›k s›k de¤ifliklik yapmam›z gerekti. Makale sahiplerinin öncelikle bu bil-gi sahifesindeki yeni formatlara uymalar› ifllerin daha süratle sonuç-land›r›lmas› bak›m›ndan önemlidir. Bu sahifede dikkatimizi en fazla çekmesi gereken konu, 2010 y›l›ndan itibaren yollanacak orijinal araflt›rma ve baz› olgu sunumlar› için mutlaka “Etik Komisyon (ya da eflde¤eri) olur raporu” yaz›s›n›n istenece¤idir. Hakem, Editörler, ‹n-deks Medicus ya da SCIE’in en ufak bir flüphede bizden bunu talep edeceklerini bilmenizi isterim. Halen ifllem aflamas›nda olan ya da 2010 y›l›na kadar yollanacak yaz›lar için bu flart›m›z yoktur. Onay al›n-m›fl raporlar› olanlar›n biraz öncelik kazanaca¤›n› takdir edersiniz.
Biliyor musunuz, ben yönetici iken son derece demokratik bir idarecili¤im vard›: Klini¤imin ya da fakültenin tüm ö¤retim eleman-lar›na (Prof., Doç… vs.) fikirlerini ve önerilerini sorar, elefltirilerini al›r, dinler (ölüm tehdidi dâhil) ve ço¤u zaman da hak verirdim. Yine de daima bildi¤imi (onlardan ö¤rendiklerimi?) uygulard›m. Zaten demok-rasi dedi¤imiz, daima muhalefet için gerekli bir erdem de¤il mi? Yan-l›fl anlafl›lmas›n: ‹ktidara pek de gerekli de¤ildir.
Kardefllerimizi seçme hakk›m›z yok ama; yaz›lar›n ve yay›n kurulunun seçim sorumlulu¤unu ben alabilirim. Yak›nda “Bafl-Editör aday› aran›yor” ilan›n› neden vermeyeyim?
