Üst Düzey Zihinsel Özelliklerin Ölçülmesi
Yrd. Doç. Dr. Ömer Kutlu
Üst düzey zihinsel özelliklerin ölçülmesi
Üst düzey zihinsel özelliklerin ölçülmesi süreci tartışıldığı üzere klasik ölçme yaklaşımlarından farklı yaklaşımlarla yapılmaktadır.
*Performansa dayalı durum belirleme (performance based assessment)
*Gerçek yaşama dayalı durum belirleme (authentic assessment)
*Portfolyoya dayalı durum belirleme (portfolio assessment)
Performansa dayalı durum belirleme (performance based assessment)
Performansa dayalı durum belirleme, öğretmenin öğrencilerini belli bir alandaki bilgi ve becerilerinin sergiledikleri, bir ürün oluşturdukları, bir yanıt yapılandırdıkları ya da sunuş yaptıkları durumlarda gözlemleyerek, onların başarıları hakkında karara vermelerine katkı sağlayan bir yöntemdir.
Bu yöntemde odak noktası öğrencilerin sahip oldukları bilgi ve
becerilerini kullanarak bir ürün oluşturmaları ya da bir görevi yerine
getirmeleri üzerindedir.
Performans görevi
Performans görevleri öğrencilere gerçek yaşamda karşılaşabilecekleri problem durumlarını sunan ve öğrencilerin üst düzey zihinsel becerilerinin geliştirilmesini ve ölçülmesini amaçlayan etkinliklerdir.
İki tür performans görevi vardır (Linn ve Gronlund, 1995; McMillan, 2007):
Genişletilmiş yanıtlı performans görevleri
Sınırlandırılmıs performans görevleri
Genişletilmiş Yanıtlı Performans Görevleri: Bu görevler bilginin toplanması, düzenlenmesi, çözümlenmesi ve yorumlanması süreçlerini içeren ve uzun sürede tamamlanan çalışmalardır.
Sınırlandırılmış Performans Görevleri: Bu tür görevler sınıf içerisinde
kısa sürede tamamlanabilen, öğrencinin fazla veri toplamasını
gerektirmeyen görevlerdir. Genellikle belirli bir kazanıma özeldir.
Performans görevinin bölümleri
Bir performans görevi dört temel bölümden oluşmaktadır (Doğan, 2006; Kutlu, Karakaya ve Doğan, 2008):
Tanımlama Görev
Yönerge
Puanlama yöntemi
Tanımlama
Performans görevinin ilk kısmı olan tanımlama, ilgili görevin kimlik kartı olarak görülebilir. Performans görevinin hangi ders için hazırlandığı, hangi kazanımlara ilişkin olduğu gibi bilgilerle öğrenciye ilişkin bilgilere de yer verilebilir. Öğrenci, ulaşmayı hedeflediği kazanımlardan da bahsedebilir.
Görev
Görev bölümünde öğrenciye çözüm bulması gereken bir problem durumu ya da tamamlaması gereken bir görev sunulur.
Yönerge
Yönerge kısmında, öğrencinin görevi yerine getirirken dikkat etmesi gereken noktalar belirtilmelidir.
Puanlama
Puanlamada ise öğrencinin ilgili görevi tamamladıktan sonra hangi
ölçütlere göre değerlendireceği ile ilgili bilgiler yer almalıdır. Bunun
yanında öz değerlendirme formları da verilebilir.
Kaynakça
Linn, R. L. ve Gronlund, N. E. (1995). Measurement assessment in teaching (7. baskı). NJ:
Prentice-Hall
McMillan, J. H. (2007). Classroom assessment: Principles and practise for effective standards-based instruction (4. baskı). USA: Pearson
