Türkiye’de Gazetecilik ve Haber
Matbuat Dönemi (1940’ların ortalarına kadar)
-Yeni Cumhuriyeti kurumsallaştırmak / keskin ayrışmalar - Yazılı basın
-Küçük ölçekli
-Teknik olanaklar ve dağıtım oldukça sınırlı -Tirajlar düşük
-Görsel açıdan sınırlı
-Gelirler gazete satışları ve devlet yardımlarından -Reklamcılık görece geri planda
-Sahiplik küçük ortaklıklar şeklinde
-Gazeteci patronlar / Gazetenin başyazarları (entelektüel donanımı yüksek güçlü fikir adamları)
Türkiye’de Gazetecilik ve Haber
Matbuat Dönemi (1940’ların ortalarına kadar) -Fikir, yorum, haber bir arada
-Gazeteciler edebiyat, siyaset gibi alanlardan gelen entelektüel aktörler -Edebi üslup ön planda
-Ağırlıklı olarak fikir gazeteciliği
-Toplumun aydınları, fikir adamları
-İşbölümü ve uzmanlaşma ilksel düzeyde ortaya çıkıyor -Ücretler düşük ve sosyal haklar yok
-Ücret farklılıkları ve sınıfsal farklılaşmalar görece daha az -Zanaatvari gazetecilik hakim
Türkiye’de Gazetecilik ve Haber
Zanaatvari Gazetecilik:
-Standart olmayan
-Üretimin pek çok aşamasında yetenek sahibi olan
-Az sayıda elemanla küçük ölçekli bir üretimin söz konusu olduğu, -Makineleşmenin/teknoloji yoğunluğunun düşük olduğu
bir gazetecilik faaliyetidir.
Türkiye’de Gazetecilik ve Haber
Basın Dönemi (1950-1980) -Çok partili döneme geçiş
-Yazılı basının yanı sıra radyo ve televizyonun gelişimi
-Basında endüstriyel girişimlerin başlaması, işletme olarak gazeteler -Ticarileşme ve Kitle gazetelerinin ortaya çıkışı, büyük sermaye
gereksiniminin başlaması
Kitle Gazeteciliği/Ticari Gazetecilik
Türkiye’de Gazetecilik ve Haber
Basın Dönemi (1950-1980)
-Haber-yorum ayrımı, haberin ön plana çıkışı
-Edebi üslubun aşınması, teknik-mesleki dilin yükselişi -Gazete sayılarında artış, rekabetin yükselişi
-Gazete ölçeklerinin büyümesi, teknolojinin görece artışı -Tirajların ve dağıtımın yükselişi, ilk dağıtım şirketleri
-Gazeteci olmayan patronların alana girişi (1960’larla birlikte)
Türkiye’de Gazetecilik ve Haber
Basın Dönemi (1950-1980)
-Gazeteci sayısında artış
-İşbölümü ve uzmanlaşma belirgin biçimde görülmeye başlıyor
-Basına dönük mesleki ve hukuki düzenlemeler (iş ilişkileri, sosyal haklar, mesleki birlikler)
-Başyazıya ve yorumcu haberciliğe dayanan gazete anlayışından, standart habere ve görsele öncelik tanıyan anlayışa geçiş
-Habercilikte hızlanma
-Reklamcılığın artışı (1910: yüzde 17, 1971: yüzde 54)
-Gazete bünyelerinde reklam ve pazarlama birimleri ortaya çıkıyor
Türkiye’de Gazetecilik ve Haber
Basın Dönemi (1950-1980)
- Siyaset dışı haberlerin artışı (şehir hayatı, kültür-sanat haberleri vb.) - Hiyerarşinin ve ücret farklılıklarının artışı
- Sınıfsal farklılaşmalar görülmeye başlıyor: Medya aristokrasisi
- Gazeteci vasıflı, eğitimli, toplumsal sorumluluk sahibi aydın konumunda - Zanaatvari gazetecilikten fabrikavari gazeteciliğe geçiş