Mümin Baba Tekkesi Hakkında Bazı Belgeler

(1)

Türk Kültürü ve Hac› Bektaﬂ Velî / 2009-49 ₂₃

1

Gazi Üniversitesi, Gazi E¤itim Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyat› E¤itimi, 5. S›n›f Ö¤renci.

2

Gazi Üniversitesi, Gazi E¤itim Fakültesi, Arapça Ö¤retmenli¤i Bölümü, 4. S›n›f Ö¤rencisi.

S

Seevviim

m G

GÖ

ÖR

RE

EN

N

11

-- F

Fu

urrk

kaan

n A

AS

SY

YA

A

22

Ö ÖZZEETT

Mümin Baba tekkesi ile ilgili Baflbakanl›k Devlet Arflivleri’nden elde etti¤imiz belgeler, bu tekkenin ifl ve ifl-leyifli ile ilgili bilgilere yer vermektedir. Belgeler tarih olarak 1733 ile 1858 y›llar›n› kapsamaktad›r.

A

Annaahhttaarr KKeelliimmeelleerr:: Mümin Baba, Tekke, Belge. A

ABBSSTTRRAACCTT

The documents we have taken from Prime Minister State Archives are about Mumin Baba dervish ladge and include some information about its function.

K

Keeyy WWoorrddss:: Mumin Baba, Dervish Ladge, Document.

Sunuﬂ

“Mümin Baba” ve tekkesi hakk›nda yeterli bilgi ve belgeye sahip de¤iliz. Hakk›nda Ot-man Baba Velâyetnamesi’nde “OtOt-man Baba ol kân-› velayet Za¤ra’da Mü’min Dervifl Tek-yesi’nde sakin olurken ol abdallar leyl ü Nehar bi-aram u bi-karar âfl›k oldular” fleklinde bir kayda rastlamaktay›z. Ekte yer alan metinlerde de görülece¤i gibi, Mümin Baba’n›n Za¤ra kazas›nda tekkesinin bulundu¤u, böylece Otman Baba Velâyetnamesi’nde geçen bilginin do¤rulu¤u anlafl›lmaktad›r.

(2)

Mümin Baba, Osmanl›’n›n önemli paflalar›ndan biri iken, tüm rütbe ve unvanlar›ndan vazgeçerek bir tekke oluflturup “fieyh Bedrettin” süre¤ini devam ettirmifl , bu konuda özellikle Balkanlar’da önemli bir yere sahip olmufltur.

fieyh Bedrettin’e en sad›k kabilelerden biri “Amucalar”d›r. Amucalar’›n fieyh Bedret-tin süre¤ine en sad›k kabilelerden biri olmas›, onlar›n fieyh BedretBedret-tin’le olan kan ba¤›n-dan kaynaklanmaktad›r. Bedreddinili¤e gönül veren ve onun yolunba¤›n-dan yürüyen “Amuni-ler, Emmi“Amuni-ler, Amuga, Amuca” ad›yla da an›lan “Amucalar”, zamanla bu yolda yürümele-rinin s›k›nt›lar›n› da yaflam›fllard›r.

Mümin Baba ile ilgili yay›mlad›¤›m›z bu belgelerin hem Mümin Baba düzeninde Bed-reddinilik’le ilgili geliflmeleri, hem de dönemin siyasi ve sosyal geliflmeleri hakk›nda önemli bir bilgi kayna¤› oluflturmaktad›r.

Bu belgelerde, Mümin Baba Tekkesi’nin ifl ve ifllemleriyle ilgili olarak yap›lan yaz›flma-lara yer verilmektedir. Belgelerin içeri¤inde yer alan önemli bilgilerden biri, Mümün Ba-ba’n›n yaflad›¤› yer ve tarihlerin afla¤› yukar› tespit edilmifl olmas›d›r. 1733 ile 1858 y›l-lar› aras›nda yaz›lm›fl olan bu belgelerin, dönemin siyasi ve sosyal hayat› ile ilgili ipuçy›l-lar› vermektedir. B Beellggee--11 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN 14 Raamazan 1145 (28 fiubat 1733) 610-30764

(3)

Devletlu ve inâyetlu ve merhametlu veliyyü’n-n›’âm-› âlem

Sultân›m talu bekahu Hazretleri sa¤ olsun. Taht-› nezaret-i aliyyelerinde vâki’ Üskü-dar’da merhum ….. fakih mahallesinde kapudan-› sâb›k merhum Mustafa Pafla müced-deden binâ eyledi¤i câmi’-i flerîfde vâz olunan otuz aded eczâ-i flerîfden yevmî iki akçe ile cüzhân-› emrullah bin Mehmet bilâ-veled fevt olmakla cihet-i mezbûr mahlûl ve hiz-met-i mu’attal olup bu arz-› hâl-i da’ilerine tevcîh buyrulmak iflâret-i aliyyeleri ihsan bu-yurup ol-bâbda lutf u kerem inâyetli ve merhametli efendim sultan›m hazretlerinindir.

Seyyid Mehmet Sâd›k G

GÜÜNNÜÜMMÜÜZZ TTÜÜRRKKÇÇEESS‹‹ ‹‹LLEE

Sultan›m hazretlerinin ömrü uzun (ve) s›hhatli olsun. Yüce makamlar›n›n yetkilerin-de bulunan Üsküdar’da merhum …. Fakih Mahallesinyetkilerin-de eski kaptanlardan merhum Mus-tafa Pafla yeniden yapt›rd›¤› camide okunan otuz adet Kur’an cüzleri karfl›l›¤› olarak gün-lük iki akçe ile cüz okuyucusu olan Emrullah o¤lu Mehmet, çocuksuz olarak öldü¤ü; ken-disinden geriye kalan maafl› ve görevi, bu dilekçe ile kendilerine bildirilen fieyhülislam Efendi’nin bu konudaki takdir, lütuf ve kerem sahibi merhametli Efendim Sultan›m Haz-retlerinindir. Seyyit Mehmet Sâd›k B Beellggee--22 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN 29 Muharrem 1202 (10 Kas›m 1787) 95-17

(4)

Devletlu inâyetlu merhametlu sultân›m hazretleri sa¤ olsun

Arz-› hâl-i kullar›d›r ki hümâyunü’fl-flerîfin evkaf›ndan bâbu’s-saadetü’l flerîfe a¤as› nezaretinde âsûde olan vak›fdan Za¤ra-i Atîk’de vaki’ Mü’min Baba zâviyesine bâ-hatt-› hümâyun flevketmakrun ile mütevellî olup âcâb›ndan dahl îcâb itmez iken kasaba-i mez-bûr sakinlerinden ve mütegâllibinden emîn nam kimesne tevliyet-i mezmez-bûrun mukadde-man vekîli idim. fiimdi dahi sana zabt itdirmem deyu gadre tasaddi ve hilâf-› hatt-› hü-mâyun harekete cesâret itmekle mercudur ki merkum ile hâlâ Edirne … efendi ve bos-tanc›bafl› a¤a marifetiyle terane-i fler’î ve …… müdahalesi men’ ve def’ olmas› bâb›nda emr ü fermân devletlü inâyetlü sultân›m hazretlerinündür.

G

Refah ve nimet sahibi, merhametli sultan›m hazretleri sa¤ olsun

Kullar›n›n dile¤idir ki yüce devlet vak›flar›ndan Bab-› saadeti flerif a¤as›n›n yetkisinde olan Za¤ra-i Atik’te bulunan Mü’min Baba zaviyesine yüce devletin görevlendirmesi ile idareci olup ad› geçen kasaba sakinlerinden Emin adl› zat›n eski vekili idim. fiimdi sana bu hakk› kulland›rmam deyip haks›zl›k eden ve devlete karfl› gelmeye cesaret etmekle ha-la Edirne ….. Efendi, Bostanc›bafl› A¤a yard›m›yha-la, baflkaha-lar›n›n müdahalesinin engellen-mesi hakk›nda verilecek emir, refah ve nimet sahibi padiflah hazretlerinindir.

B Beellggee--33 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN 13 Cemaziyelahir 1211 (14 Aral›k 1796) 131-6533

(5)

Türk Kültürü ve Hac› Bektaﬂ Velî / 2009-49 ₂₇

Devlet-i mekîne arz-› bende-i kemîne budur ki

Nezâretinizde olan evkâfdan Za¤ra-i Atîk’te Mü’min Baba Zaviyesi’nde senevî on kil h›nta ve on kil kara tereke ve yevmî vazîfe-i mu’ayyene ile zaviyedâr olan Salih Dede veled-i kebir ishak fevt olup zaviyedârl›k –› mezkûr mahlûl ve hizmeti-i lâz›mesi muat-tal kalmakla erbâb-› istihkaktan bâis-i arz-› rukiyye El Hac ‹slâm Bin Yusuf kullar› her vechile mahalli müstahak olmag›n zaviyedârl›k mezkûr müteveffan›n mahlûlünden mer-kum kullar›na tevcîh ve yedine berât-› âliﬂan-› ihsan buyurulmak ricâs›na husus-› mez-bûrunda arz olunur.

Bâkî emr ü ferman men lehul emrundur. G

Yüce devletten aciz kulunuzun dile¤i budur ki

Nezaretinizde olan vak›flardan Za¤ra-i Atik’te Mü’min Baba Zaviyesi’nde senelik on ki-lo bu¤day ve on kiki-lo kara teneke ve günlük belirli bir görev ile zaviyedâr olan Salih De-de’nin büyük çocu¤u ölmüfl olup zaviyedârl›k maafl› ve görevi bofl kalmakla bu göreve hak kazananlardan El Hace ‹slam o¤lu Yusuf kullar› her yönüyle bu göreve lay›k olmas›, zavi-yedârl›k görevi ve maafl›n›n ad› geçen flahsa fleyhülislam buyru¤uyla verilmesi arz olunur.

Bâkî emir ve ferman padiﬂah hazretlerinindir. B Beellggee--44 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN 13 Rabiülevvel 1250 (20 Temmuz 1834) 23-144 23-144

(6)

Der-i devlet-mekîne arz-› dâ’î-i kemîneleridir ki

Bab-› sa’âdet-i seniyye a¤as› nezâretinde olup bundan akdem bâ-irâde-i seniyye ev-kâf-› hümâyûn nezâretine el-hakk buyurulan evkâfdan merhûm Mü’min Pafla nâm-› di-¤er Mü’min Baba vakf›ndan vilâyet-i Rumili’nin Za¤ra’i Atîk kazâs›nda tekye köyünün nâm-› karyede vâki’ câmi’i flerîfi ve zâviyesi evkâf› mahsûlünden olmak üzere yevmî iki akçe kitâbet cihetine mutasarr›f olan Hâf›z Mustafa Bin Süleyman bundan akdem fevt olup kitâbet-i mezkûre o¤lu Hasan nâm kimesneye âdiyen intikâl itmifl ise de di¤er mez-bûr Hasan kitâbet-i mezkûra ehl olamad›¤›ndan ma’dâ babas› fevtinden berü bir vechile emr ü i ru’yet ve ra¤bet itmeyüp ber-vechile lâz›mesi muattal kalma¤›la kitâbet-i mezkûreykitâbet-i merkûm Hasan’›n ref’kitâbet-inden erbâb-› kitâbet-istkitâbet-ihkâkdan kitâbet-ifl bu bâ’kitâbet-is kitâbet-intkitâbet-ihâ-y› ubûdkitâbet-iy- ubûdiy-yet Mehmed Bin Hüseyin halîfesine cânib-i nezâretden lede’l-arz-› tevcîh ve yerine mü-ceddiden berât-› âliflân-› s›dka mazhar buyurula niyâz›nda emr u fermân hazret-i men le-hü’l-emrindir.

Halîfe Hasan El mütevellî Mutasarr›f Merhûm G

Yüce devlet kap›s›ndan aciz kulunuzun dile¤idir ki ;

II. Sultan saray› a¤as› yetkisinde olup bundan önce ikinci bir istek ile devlet vak›flar› yetkisine buyrulan vak›flardan merhum Mü’min Baba vakf›ndan Rum bölgesinin Za¤ra-i At›k kazas›nda tekye isimli köyde bulunan cami-i flerifi ve zaviyesi vak›flar› ürünlerinden olmak üzere günlük iki akçe katiplik ile görevlendirilmifl olan Haf›z Mustafa o¤lu Süley-man bundan önce ölmüfl olup katipli¤i ismi geçen o¤lu Hasan’a normal olarak geçmifl ise de di¤er ismi geçen Hasan katiplik ifline isteksiz olup bakmad›¤›ndan bu görevin bofl kal-mas› ile katipli¤i ismi geçen Hasan’dan al›n›p bu göreve hak kazanm›fl olanlardan kulu-nuz Mehmet o¤lu Hüseyin halifesine bakanl›k taraf›ndan görevin verilmesi,yeniden do¤-rulu ve fleref niflanesine lay›k oldu¤u bildirilmesi emri;ferman ve buyru¤un kendisinden oldu¤u Padiflah Hazretlerinindir.

Halife Hasan ‹dareci ,Yetkili

(7)

Türk Kültürü ve Hac› Bektaﬂ Velî / 2009-49 ₂₉ B Beellggee--55 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN 13 Rabiulahir 1250 (20 Temmuz 1834) 23-1144 Ma’rûz-› bendeleridir ki

Nezâret-i evkâf-› hümâyûna mülhak evkâfdan Es-kihisar Za¤ra kazas›nda vâki’ merhûm Mü’min baba zâviyesi vakf›n›n ber-mantuk-› derkenâr yevmî iki ak-çe vazîfe ile kâtibi olan hâf›z Mustafa bin Süleyman bundan akdem fevt olup kitâbet-i mezbûr o¤lu Hasan nâm kimesneye ‘âdiyen intikâl itmifl ise de nâ-ehl ol-du¤undan baflka adem-i ra¤betinden bahisle erbâb-› istihkâkdan Mehmed bin Hüseyin’e tevcîhini mahallî sâkinlerinden vakf-› mezbûrun mütevellîsi Hüseyin A¤a savb-› çâkerîye havâle buyurulan iflbu inhâs›yla is-tid’â ider mûcibince kitâbet-i mezbûr hizmetini bi’n-nefs rüi’yet itmek ve müteveffâ-y› mezbûrun o¤lu merkûm Hasan’›n nâ-ehl oldu¤u ve adem-i ra¤beti gayr-› vâki’ idü¤i beyân›yla mahallî hâkimi taraf›ndan bir k›t’a i’lâm-› fler’i vürûd ider ise babas› mahlûlünden ve mutasarr›f› ref’inden merkûma tevcîh olunmak üzere müteveffâ-y› mezbûrun mahlûlünden ve o¤lunun nâ-ehl olarak adem-i ra¤beti vâki’ ise flart›yla mer-kûm Mehmed bin Hüseyin’e revs-i hümâyûn tevcîh ve yedine berât› i’tâ olunmak bâ-b›nda emr ü fermân hazret-i men lehü’l-emrindir.

G

GÜÜNNÜÜMMÜÜZZ TTÜÜRRKKÇÇEESS‹‹ ‹‹LLEE Ben kulunuzun dile¤idir ki;

Vak›flar Nezaretine dair vak›flardan Eskiflehir Za¤ra kasabas›nda bulunan rahmetli Mü’min Baba Zaviyesi vakf›n›n eski anlaflmada bilinen günlük iki akçe ile katibi olan Ha-f›z Mustafa o¤lu Süleyman bundan önce ölüp katipli¤e ad› geçen o¤lu Hasan isimli kim-seye normal olarak geçmiflse de bu ifle kabiliyetli olmad›¤›ndan ve isteksizli¤i bulundu-¤undan bu göreve hak kazananlardan Mehmet o¤lu Hüseyin’e verilmesi mahalle sakin-lerinden ad› geçen vakf›n idarecisi Hüseyin A¤a kulunuz taraf›na havale edilen bu tayin yaz›s›n› istiyor ,gere¤ince ad› geçen katiplik hizmetimi bizzat düflünmek ve ad› geçen

(8)

merhumun o¤lu Hasan’›n bu göreve uygun olmad›¤› ve isteksizli¤i bulunan bildirisi ile mahalle hakimi taraf›ndan fler’î bildiri ile gelir ise babas›n›n maafl›ndan, tasarruf hakk› al›-n›p o¤luna verilmesi üzere ad› geçen merhumun maafl›ndan ve o¤lunun bu göreve uy-gun olmad›¤›ndan, isteksizli¤i bulunmas› halinde ad› Mehmet o¤lu Hüseyin’e resmî ola-rak verilmesi ve yerine berat› verilmesi emri; ferman ve buyru¤un kendisinden oldu¤u Hazreti Padiflah›m›nd›r. B Beellggee--66 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN 23 Rabiulahir 1250 (29 A¤ustos 1834) 91-45 23 Mâruz-› bendeleridir ki

‹flbu arz-› hâl ve derkenâr ve evkâf-› hü-mâyûn müfettifli fazîletlu efendi dâ’ilerinin i’lâm› nât›k oldu¤u üzere yevmî iki akçe va-zîfe ile imâmet ve yevmî bir akçe vava-zîfe ile müezzinlik cihetlerine mutasarr›f olan Mus-tafa bin Ömer’in bi’l-evlâd-› mahlûlünden le-de’l-imtihan istihkâk-› nümâyân olan mer-kûm Mehmed Efendi ibn-i Hasan’a kazâ-y› mezbûrda tavattun idüp bi’n-nefs-i edâ-y› hizmet itmek ve terk u tekâsül iderse refî-kinden âhir-i müstakimine virilmek ve kasr-› yedine amel ve i’tibâr olunmamak flartkasr-›yla müteveffâ-y› mezbûrun bi’l-evlâd-› mahlû-lünden merkûm Mehmed Efendi ibn-i Ha-san’a bâ-rûflen-i hümâyûn tevcîh ve yedine berât› i’tâ olunmak bâb›nda emr ü fermân hazret-i men lehü’l-emrindür.

G

GÜÜNNÜÜMMÜÜZZ TTÜÜRRKKÇÇEESS‹‹ ‹‹LLEE De¤ersiz kulunuzun dile¤idir ki ;

(9)

müezzinlik görevlerini yerine getiren Mustafa Bin Ömer’in o¤lu maafl›ndan s›navla elde etmeye hak kazanan Mehmet Efendi o¤lu Hasan’a ismi geçen kazada yerleflip kendisi hiz-met görevini yerine getirmek ve tembelli¤i terk ederse, yoldafl›ndan geriye kalanlara ve-rilmek ve k›salt›lmas› yerine itibar edilmemesi flart›yla ismi geçen merhumun evlad›yla maafl›ndan Mehmet Efendi o¤lu Hasan’a devletin yönlendirmesi ve yerine berat› verilme-si için emir; ferman sahibi Padiflah Hazretlerinindir

B Beellggee--77 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN 29 Rabiyülevvel 1266 (14 Mart 1850) 147-7332

Ma’rûz-› çâker-i kemîneleridir ki

Türk Kültürü ve Hac› Bektaﬂ Velî / 2009-49 ₃₁

‹flbu i’lâm-› derkenâr-› nat›k old›¤› üzre nezâret-i evkâf-› hümâyûna mülhak evkâfdan Eskihisar Za¤ra kazâs›nda vâki’ merhûm Mü’min baba zâviyesi vakf›n›n yevmî iki akçe vazîfe ile kitâbet ciheti mutasarr›f› Mehmed Bin Hüseyin halîfenin vefât› vukû’uyla mah-lûlünden sulb-i sa¤îr o¤lu Hüseyin halîfe bâli¤ olup bi’n-nefs-i edâ-y› hizmete kesb-i liyâ-kat idinceye de¤in taraf›ndan bi’l-inâye edâ-y› hizmet itdirilmek üzere sagîr-i nûma iley-hin bâ-refîk-i hümâyûna bi’t-tevcîh yedine kaleminden flürût-› lâz›mesi derc ile berât-› fle-rîfin i’tâs› bâb›nda emr ü fermân hazret-i veliü’l-emrindir.

(10)

G

Hiçbir de¤eri olmayan ben kulunuzun dile¤idir ki

Bu bildiri yaz›s›n› görüflüldü¤ü üzere vak›flar nezaretine dahil edilmifl vak›flardan Es-kiflehir Za¤ra kazas›nda bulunan merhum Mü’min Baba zaviyesi vakf›n›n günlük iki akçe ile katiplik görevini yapan Mehmet o¤lu Hüseyin halifenin ölümünün gerçekleflmesiyle maafl›n›n, küçük o¤lu Hüseyin halife akl› bali¤ olup kendisi hizmete lay›k oluncaya kadar kendisine yard›m edilerek hizmet ettirilmek üzere ismi geçen flahs›n devletin resmî gö-revlendirmesini içeren berat-› flerifin verilmesi hakk›nda emir; ferman ve buyru¤un ken-disinden oldu¤u padiflah hazretlerinindir.

B Beellggee--88 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN 16 Raabiülevvel 1275 (27 Ekim 1858) 174 8697

(11)

Der-i devlet-mekîne arz-› dâ’î-i mekîneleridir ki

Nezâret-i evkâf-› hümâyûn u mülûkâneye mülhak evkâfdan Eskihisar Za¤ra kasaba-s›nda müteveffâ-y› Mü’min Baba zâviyesi vakf›ndan olmak üzere yevmî iki akçe vazîfe ile imâmet ve yevmî bir akçe ile müezzinlik cihetlerine bâkî olup bi’n-nefs-i edâ-y› hizmet-i kesb-i iktidâr idinceye de¤in taraf›ndan bi’n-niyâb o ay hizmet olunmak üzere bâ-berât-› âlî-i mutasarrbâ-berât-›f olup zikr olunan Mü’min Baba karyesinde birinci hânenin ikinci numa-ras›nda ism-i sehve mebnî Mehmed mukayyed olan Sagîr Hüseyin Bin Mehmed Sâd›k fevt olup yeri hâlî ve ciheteyn-i mezkûreteyn hizmet-i lâz›meleri mahlûl ü muattal kalma¤›la kazâ-i mezkûra mahallesinde hâcegi otuz sekizinci hânenin birinci numaras›nda mukay-yed olup sin-i esnan-› askeriyye-i mütecâviz olan tarîkat-› aliyye-i nakflibendiyye-i hâlidiy-ye-i hulefâ-y› kirâm›ndan es-Seyyid Mehmed Tâhir Efendi ‹bn-i Mehmed Sâd›k halîfe-i dâ’iyeleri ciheyteyn-i mezkûreteyne her vechile ehliyet ve istihkâk-› zikr olunan Eskihisar Za¤ra kazâs› meclisinde ma’kûd meclis-i fler’îde müdîr-i vekîl-i evkâf-› hâz›r old›¤› hâlde lede’l-imtihân zâhir ve nümâyân olma¤›la ciheteyn-i mezkûreteyn-i müteveffâ-y› merhûm Sa¤›r Hüseyin’in mahlûlünden vazîfe-i mezkûresiyle ifl bu bâ’is-i arz-› ubûdiyet nûma ileyh es-Seyyid Mehmed Tâhir Efendi hâlîfe dâiyelerine tevcîh ve yerine müceddiden berât-› fle-rîf-i âliflân-› s›dk u ihsân buyurulmak ricâs›yla derbâr-› merhamet karar mülûkâneye arz u i’lâm olund›. ‹lâ emrü’l- men lehü’l-emrindir. Fî elyevmü’l-hâmis aflrîn muharremü’l ha-ram essene hamse seb’în ve mieteyn ve elf.

G

Yüce devlet kap›s›ndan aciz kulunuzun dile¤idir ki;

Vak›flar nezaretine ait Eskihisar Zara kasabas›ndan merhum Mümin Baba zaviyesi vak-f›ndan olmak üzere günlük iki akçe görevle imaml›k ve günlük bir akçe ile müezzinlik gö-revlerini yapabilecek konuma gelinceye kadar halisane hizmet etmek üzere bu berat› kul-lanmaya yetkili olan Mümin Baba köyünde birinci hanenin ikinci numaras›nda ismi yanl›fl-l›kla Mehmed kaydolunan Küçük Hüseyin O¤lu Mehmed Sad›k ölmüfl olup yeri ve görev-leri bofl oldu¤undan ismi geçen kazan›n mahallesinden Hac›, 38. Hanenin birinci numara-s›nda kay›tl› olup askerlik ça¤›n› aflm›fl olan yüce Nakflibendi-i Halidiyye halifelerinden Es-seyid Mehmed Tahir Efendi o¤lu Mehmed Sad›k halifeye ismi geçen her iki göreve ehliye-ti oldu¤u Eskihisar Za¤ra kazas› meclisine ba¤l› fler’i mecliste mevcut vakf›n müdür vekili haz›r oldu¤u halde imtihan edilerek ortaya ç›km›flt›r. Merhum Küçük Hüseyin’in maafl› ve görevi bu sebeple Esseyit Mehmet Tahir Efendi halifeye verilmesi ve yeniden kendisine do¤ruluk ve fleref niflanesi buyrulmak ricas›yla bu konudaki karar yetkililere bildirildi.

Emir ve ferman padiﬂah hazretlerinindir.

(12)

Ma’rûz-› dâ’î-i kemîneleridir ki

Nezâret-i evkâf-› hümâyun-› mülûkâneye mülhak evkâfdan dâhiliye kalemi ikinci ser sahifesi iﬂ bu merhum El-hac Mehmed Sait Efendi’nin subhani karine-i niyaz-› cedîd ma-hallesinde kâ’in sebîlî cihetle mutasarr›f olan ﬂerikim Mehmed Kâmil Efendi bilâ veled fevt olup cihet-i mezkûr-› mahlul olma¤›la dâ’iyleri dahi sebîl-i mezkûrda mu’âvin bulundu¤u olmakla cihet-i mezkûrun uhdesine itas› tevcîhi husûsuna müsâade-i âlî hazret-i nezaret-i hümayun buyruldukta kalemnezaret-inden derkenâr olunma¤a bânîde emr ü ferman-› lutf u ke-rem hazret-i men lehü’l emrindir.

B Beellggee--99 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN CEU 8697 16 Rabiülahir 1275 (23 Kas›m 1858) 174–8697

(13)

Türk Kültürü ve Hac› Bektaﬂ Velî / 2009-49 ₃₅

Vak›flar bakanl›¤›n›za dahil edilmifl vak›flardan dahiliye kalemi ikinci sahifesi merhum el-Hac Mehmet Sait Efendi’nin subhani karine-i niyaz mahallesinde var olan sebili sebe-biyle görevli olan orta¤›m Mehmet Kamil Efendi çocuksuz olarak ölmüfl olup maafl›n›n ve vazifesinin ad› geçen sebilde kendisine yard›mc› olan flahsa verilmesi konusunda emir, ke-rem ve lütuf sahibi padiflah hazretlerinindir.

B Beellggee--1100 O ORR‹‹JJ‹‹NNAALL MMEETT‹‹NN 15 M 1275 (25 A¤ustos 1858) 70-34 68

Mâruz-› çâker-i kemîneleridir ki

‹fl bu i’lâm ve merbût mazbata ve derkenârlara gösterildi¤i vechile Eskihisar Za¤re kazâs›nda vâki’ müteveffâ-y› Mü’min Baba zâviyesi evkâf›ndan vazîfe-i muâyyene ve se-nede on kilo hunta ve on kilo kara tereke ile zâviyedâr cihetinin mutasarr›f› olan Cafer Hüseyin Efendi’nin vefât› vukû’uyla mahlûlünden tarîkat-› aliyye-i Kâdiriyye meflâyihin-den olup isnân-› askeriyye nezâretinmeflâyihin-den müfettifl ve istihkâkât-› dervîflâne olan Mehmed

(14)

Efendi Bin Hüseyin uhdesine ber-mûcib-i iflâret-i aliyye-i cenâb-› fetvâ-y› penâhî bi’l-mü-teveccih fler-i kat’› dercile kaleminde berât-› flerîfin arz› içün rüesâ-y› hümâyunun tasdîri bâberât olunma¤›la hazret-i men lehü’l emrindür.

G

Hiçbir de¤eri olmayan ben kulunuzun dile¤idir ki;

Bu bildiri ve ilifli¤indeki mazbata ve kenarlarda yaz›lan yaz›lar›n gösterildi¤i bak›m-dan Eskiflehir Za¤ra kazas›nda bulunan merhum Mü’min Baba Zaviyesi vak›flar›nbak›m-dan kontrol görevi ve on kilo bu¤day ve kara tereke ile zaviyedarl›k bak›m›ndan görevli olan Cafer Hüseyin Efendi’nin ölümünün gerçekleflmesi ile maafl›ndan yüce Kadiriyye tarikat› fleyhlerinden olup iki askerî bakanl›kta müfettifl ve dervifllikle ile u¤raflan Mehmet Efen-di o¤lu Hüseyin görevi gere¤ince yüce iflareti Cenab-› fetvas›na s›¤›n›lan kesin yasas›n› içe-ren kaleminde berat-› flerifin verilmesi için devletin ileri gelenleri taraf›ndan berat›n›n ç›-kar›lmas› emri; buyruk sahibi Padiflah Hazretlerinindir.