ÇOCUK HAKLARI
Prof. Dr. Yasemin Karaman Kepenekci
Korunmaya ihtiyacı olan çocuk; bir çocuğun kanunun emrettiği ölçüde özen ve bakım görmemesi sonucu
Bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal bakımlardan tehlikede olan,
Manen terk edilmiş olan,
Kişisel güvenliği tehlikede olan,
İhmal ve istismar edilen ya da suç mağduru olan, Ana veya babası veya her ikisi de belli olmayan,
Ana veya babası veya her ikisi tarafından terk edilen;
Ana veya babası tarafından ihmal edilip dilencilik, alkollü içkileri ve ya uyuşturucu maddeleri kullanma gibi her
türlü sosyal tehlikelere ve kötü alışkanlıklara karşı
savunmasız bırakılan ve başıboşluğa sürüklenen çocuktur.
Korunmaya muhtaç çocuklar için geliştirilen
kurum türleri
Kurum türlerini “kışla tipi” ve “ev tipi” kurumlar
şeklinde ayırmak mümkündür.
Çok sayıda çocuğun büyük binalarda ve kalabalık koğuşlarda
bir arda yaşadığı ve kurumda az sayıda personelin çalıştığı
otoriter bir disiplin ve merkeziyetçi yönetim tarzıyla yönetilen
kurumlardır. 13 yaşından küçük korunma ihtiyacı olan çocuklar
çocuk yuvalarına yerleştirilmektedir.
Çocuk yuvaları, 0-12 yaşları arasındaki korunmaya
muhtaç çocukların bedensel ve psiko-sosyal yönden
gelişimlerini sağlamak, onları eğitmek, sağlıklı bir
kişilik ve iyi alışkanlıklar kazandırmakla yükümlü
sosyal hizmet kuruluşlarıdır.
Yetiştirme yurtları ise, 13-18 yaşları koruma ihtiyacı olan çocukları korumak, bakmak, bir iş ve meslek
edinmelerini sağlamakla görevli olan yatılı sosyal hizmet kurumlarıdır. Kuruluşlarda müdür, sosyal
çalışmacı, psikolog, çocuk eğitici, doktor, diyetisyen ve
hemşire gibi meslek elemanlarıyla gerektiğinde çocuk
temsilcisini de içeren “koordinasyon ve değerlendirme
komisyonu” bulunmaktadır.
Çocukların küçük odalarda barındığı ve ihtiyaçlarının
karşılandığı kurum tipidir.
”Çocuk Evleri” bunların başında yer almaktadır. Sevgi evleri; ‘0-18 yaşları arasındaki korunma ihtiyacı içinde bulunan çocukların ev birimleri.’ Olarak tanımlanmaktadır. Bu evlerde 0-18 yaş grubu arasındaki 5-8 çocuğa bir ev ortamı içerisinde bakım ve koruma sağlanarak çocukların psiko-sosyal gelişimleri ve eğitimlerinin tamamlanmasına
çalışılmaktadır. Çocuk evleri ile müdürlükleri bünyesinde bulunan çocuk evleri koordinasyon merkezi ve bu merkeze bağlı çocuk evi sorumlusu tarafından yapılmaktadır. Çocuk
evlerinde; çocuk evleri sorumlusuna bağlı bakıcı anne veya bakım elemanı bulunmaktadır.