Ekim 2018 Haftası
HAFTALIK
EKONOMİ BÜLTENİ
Albaraka Türk
Ekonomik Araştırmalar
Ödemeler Dengesi
Ağustos 2020
Çekirdek Denge
Ağustos
0,973
Cari Denge
12 Aylık
-23,20
Cari Denge
Ağustos
-4,63
Veriler milyar dolar olarak belirtilmiştir.
4 Cümle Özet Şekil.1 Cari Denge
Yıllıklandırılmış – Milyar Dolar
Oct-17
Oct-16 Jan-17 30
-10
-60
Apr-17
-40
Jul-17 Oct-18
0
Apr-18 Jul-18 40
Oct-19
60
20
Apr-19 Jan-20
Jan-19 Apr-20
Jul-19
Jan-18 Jul-20
50
Oct-20
-50 -30 -20 10
21,22
3,32
-23,20
Dünyada normalleşme adımlarının artmasıyla Temmuz’da iyileşme gösteren cari dengedeki hikaye Ağustos’ta ticaret dengesindeki bozulma ve hizmet gelirlerinin zayıf seyretmeye devam etmesiyle tersine döndü. 4,64 milyar dolar açık veren cari işlemler hesabı yıllıklandırılmış veride 23,20 milyar dolar açık kaydetti. Geçen yılın Ağustos ayında 6,30 milyon dolar fazla veren altın ve enerji hariç cari denge -çekirdek denge- ise bu yıl 973 milyon dolar fazla verdi.
Şekil.2 Mal ve Hizmetler Dengesi
Yıllıklandırılmış – Milyar Dolar
Tüm dünyada artan ikinci dalga endişeleri Ağustos’ta küresel talepte gerilemeye yol açtı. Ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı 5,34 milyar dolar olarak gerçekleşti. Ağustos’ta ithalat yıllık bazda yüzde 18,9 artarken ihracatın yüzde 6,3 daralması mal dengesine aşağı yönlü bir risk oluşturuyor. Hizmetler dengesindeki negatif trend ise turizm gelirlerindeki düşüşün öncülüğünde devam ediyor.
Hizmet sektöründe başı çeken turizm, salgından en derin etkilenen sektörlerden biriydi. Durma noktasına gelen turizm sektöründe gelirlerin düşüşü cari denge üzerindeki baskının ana sebeplerinden biri oldu. Temmuz ayında net turizm gelirleri 12 aylık veride 13,5 milyar dolara geriledi.
Yazın geri kalan aylarında uçuşların kademeli artırılmasıyla turizm gelirlerinde hafif bir artış görülebilir fakat sonbahar yaklaşırken salgının ikinci dalga ihtimaline karşı uyarı ve yeniden alınacak tedbirler turizmde iyileşmenin yavaş ve uzun bir süreçle olacağına işaret ediyor.
Şekil.3 Turizm Gelirleri
Yıllıklandırılmış – Milyar Dolar – Yıllık % Değişim
-43,17 -50 -40 -30 -20 -10 0 10 20 30 40 50
Apr-19
Apr-18
14 22
Jul-20
Oct-18
17
Jul-18
25
Oct-16 Jul-19
Jan-19 Oct-19
Jul-17Apr-17 Jan-20
26
Jan-18 Apr-20
Oct-17
Jan-17
13 27
15 16
Oct-20
19 20 21 23 24
18
13,54 Net Turizm Geliri (Sol)
Yıllık % Değişim (Sağ)
Jan-19
Oct-17 Oct-20
Jan-18 Apr-18
0 35
Jul-18 Oct-18
10 -20
Oct-16
-80
Jul-19
25
Jan-20Oct-19
10
-10
Apr-17Jan-17 Jul-17 Apr-20
-40
Jul-20
15
-90
5 -70
-60 -50 -30
Apr-19
20 30 40 0
18,36 -31,60
Mal Dengesi (Sol) Hizmetler Dengesi (Sağ)
Kaynak: TCMB, Bloomberg
Ödemeler Dengesi
Ağustos 2020
Cari Denge Enerji Hariç Denge Çekirdek Denge
0,6
-4,1 -2,8
0,9
-2,4 -1,7
0,2 -3,7 1,2
-4,0
4 Cümle Özet Şekil.4 Yurtiçine Para Girişleri
Yükümlülükler – Aylık – Milyar Dolar
Şekil.5 Doğrudan Yabancı Yatırımlar
Yükümlülükler – Aylık – Milyar Dolar
Şekil.6 Portföy Yatırımları
Yükümlülükler – Aylık – Milyar Dolar
Kaynak: TCMB, Bloomberg
Ağustos 2020
0 -2
-10 4 2
-8 -6 6
-4 8
Nis-19 Mar-20
Ağu-18 May-19 Ağu-20
Eyl-18 Eki-18 May-20
Kas-18 Ara-18 Oca-19 Şub-19 Eyl-19
Mar-19 Oca-20
Haz-19 Tem-19 Ağu-19 Eki-19 Kas-19 Ara-19 Şub-20 Nis-20
-8,7
Haz-20 Tem-20 -3,6
2,10,1
Doğrudan Yatırım
Ticari Krediler Portföy Yatırım
Krediler
Ağustos ayında finans hesabında sermaye hareketleri pozitif bölgede kalsa da önce aya göre gerileme kaydetti. Yurtdışı yerleşikler Temmuz ayında 101 milyon dolarlık sermaye girişi sağladı. Doğrudan yatırımlar 536 milyon dolar, ticari krediler 1,7 milyar dolar ile finans hesabına pozitif şekilde yansırken aylık düşüşte risk algısının artmasıyla borsa ve tahvillerden 1,25 milyar dolar çıkış yaşanması etkili oldu.
Doğrudan yatırımlar Ağustos’ta önceki aya göre düşük seviyede gerçekleşse de pozitif trendini sürdürdü. Temmuz’da doğrudan yatırımlar içindeki payını azaltan gayrimenkul yatırımlarında artış yaşandı.
Ağustos ayında 536 milyon dolarlık doğrudan yatırımlar hesabının 348 milyon doları gayrimenkul kaleminden geldi. 12 aylık dönemde ise 2019 başından bu yana gözlenen düşüş trendi Ağustos’ta da devam etti. Son 12 ayda doğrudan yabancı yatırımlar 6,9 milyar dolar oldu.
Önceki ay portföy hareketlerinde yaşanan toparlanmanın ardından Ağustos'ta bozulan risk algısıyla dünyadaki satış trendine paralel olarak Türkiye’de de çıkış gerçekleşti.
Ağustos’ta hisse senetlerinde 1 milyar dolar, borçlanma araçlarında 249 milyon dolar çıkış yaşandı. 12 aylık dönemde ise hisse senedi ve DİBS piyasalarından çıkışların 16,3 milyar dolara ulaştığı görülüyor. Önümüzdeki dönemde risk iştahındaki artış ve Türkiye’ye yönelik güven algısındaki pozitif değişimle BİST ve DİBS tarafında yabancı yatırımcı hareketlerinde yaşanacak toparlanmanın finans hesabına pozitif yansıması mümkün.
1,0
0 1,2
1,8
0,2 0,8
9 2,2
13
8
-0,2 0,6 0,4 0,0 2 1,4
1 1,6
3 4 2,0
5 6 10
7 11 12 14 15
Ara-18
Ağu-18 Ara-19
Eyl-18 Eki-19
Oca-19 May-19 Ağu-19 Mar-20
Haz-19 Tem-19
Eki-18 Kas-18 Şub-19 Mar-19 Nis-19 Eyl-19 Kas-19 Oca-20
6,9
Şub-20 Nis-20 May-20 Haz-20 Tem-20 Ağu-20
Gayrimenkul Diğer 12 Aylık -sağ-
-6
-10 0
-5
-5 -25
-4 1 5
-1
-3 -2
0 2
3
10
4 5
6
-30 -20 -15
Kas-19
Ara-18 Haz-19 Oca-20
Eyl-19Ağu-19
Ağu-18 Tem-19
Eyl-18 Eki-18 Kas-18 May-19
Oca-19 Tem-20
Mar-19 Nis-19 Eki-19 Ara-19
-16,3
Şub-19 Mar-20 Nis-20 May-20 Haz-20 Ağu-20
Şub-20
12 Aylık -sağ- Hisse Senetleri Borçlanma Araçları
Kaynak: TCMB, Bloomberg
Şekil.7 Cari Açığın Finansmanı
Milyar Dolar
-10 10
-20 -15 15
-5 0
5 1,9
Haz-18 Ağu-19
Ara-18
Tem-18
Oca-18 Şub-19
Şub-18 Mar-18 Nis-18 May-18 Ağu-18 Ağu-20
Eyl-18 Eki-18 Kas-18 Haz-19
Oca-19 Kas-19
Mar-19 Eyl-19
Nis-19 May-19 Tem-19 Oca-20
Eki-19 Ara-19 Şub-20 Mar-20 Nis-20 May-20 Haz-20 Tem-20
3,5
-9,6 -4,8
Net Yabancı Yatırım Finanse Edilmesi Gereken Tutar Rezerv - Net Hata Noksan
Ödemeler Dengesi
Ağustos 2020
Ödemeler Dengesi Ağu.20 Ağu.19
Aylık Yıllık Aylık Yıllık
Cari Denge -4.631 -23.203 3.314 13.784
Altın Dengesi -3.801 -17.901 -415 -5.561
Enerji Dengesi -1.803 -26.520 -2.519 -35.368
Çekirdek Denge 973 21.218 6.248 54.713
Mal Dengesi -5.347 -31.597 -1.399 -10.513
Hizmetler Dengesi 1.179 18.357 5.781 36.005
Seyahat Gelirleri 1.095 13.542 4.148 23.831
Doğrudan Yabancı Yatırımlar -374 -4.296 -661 -9.099
Portföy Yatırımları 1.973 15.953 1.337 57
Diğer Yatırımlar -1.482 -11.469 978 10.177
Net Hata Noksan -2.845 -13.471 -1.415 -5.440
Rezerv Varlıklar -7.602 -36.899 254 7.253
Tahmin ve Beklentiler
2020 yılı, cari açığı finanse etmede oldukça zorlandığımız bir yıl oluyor. Turizmdeki hareketliliğin normale dönmemesi ve ticaret dengesindeki bozulma cari işlemler hesabına olumsuz yansımaya devam ediyor. Pandemi döneminde altına olan talebin artmasıyla altın ithalatının tarihi seviyelere ulaşması cari dengeye baskılamakta. Önümüzdeki dönemde ticaret açığındaki artışın devam etmesi beklenirken turizmin gelirlinin kısa vadede eski düzeyine dönmesi mümkün gözükmüyor. Bu sebeple cari dengede açık verme trendinin 2020 yılı boyunca devam etmesi beklenmekte.
Teşekkürler…
Burada belirtilen bilgiler güvenilirliğine ve doğruluğuna inanılan kaynaklardan, okuyucuyu bilgilendirmek amacıyla derlenmiştir. Resmi kaynaklardan alınan bilgilere dayalı yapılan yorumlar ve tahminler, o tarihteki kanımızı yansıtmaktaysa da bu bilgiler, hiçbir şekilde yatırım danışmanlığı faaliyeti olarak değerlendirilemeyecektir.
Söz konusu kaynaklardaki hata ve eksikliklerden ve bu bilgilerin kullanılmasından doğabilecek zararlardan dolayı, Albaraka Türk Katılım Bankası A.Ş. hiçbir sorumluluk kabul etmez. İşbu rapor içerisindeki bilgilere ait telif hakkı Bankamıza ait olup, üçüncü kişilerce izinsiz kullanılamaz, çoğaltılamaz veya kopyalanamaz.
