Finansal Tablolar ve Analizi
SMMM YETERLİLİK
Finansal Tablolar ve Analizi
1. AMAÇ
Bu dersin amacı, finansal tabloların analiz edilmesi ve yorumlanması için gereken temel bakış açılarının kazandırılmasıdır.
Finansal tabloların analizi dersinin içeriği iki temel alanda odaklaşmaktadır:
1. Finansal tabloların analizi,
2. Analiz sonucunda elde edilen bulguların yorumlanması.
Finansal tablolarda yer alan hesap veya hesap gruplarının tutarlarının; çarpma, bölme, toplama gibi matematiksel işlemlerle tabi tutulması analiz sürecini, analiz sonucunda elde edilen yüzdeler, tutarlar veya oranların ne anlama geldiğinin gerekçeleriyle birlikte ortaya konulması da yorumlanma sürecini ifade eder.
Mali Tablolar Analizini, bir işletmenin mali durumunu, faaliyet sonuçlarını ve finansal yönden gelişmesini değerlendirmek, gelişmesini görmek ve işletme ile ilgili geleceğe dönük tahminler yapılabilmesi için, Mali Tablolarda yer alan kalemler arasındaki ilişkilerin ve bunların zaman içinde göstermiş oldukları eğilimlerin incelenmesi olarak tanımlamak mümkündür.
Mali Tablolar İşletme içi ( Sahiplerine, ortaklarına,yöneticilerine ve çalışanlarına) ve işletme dışı ( Kredi verenlere, Devlete,Topluma, Muhtemel Ortaklara, Yatırımcılara, rakip işletmelere, Alıcı ve Satıcılara ) gruplara bilgi vermek üzere düzenlenir ve yine aynı kişi veya grupların işletmenin durumu ve geleceği ile ilgili bilgi edinmeleri ve tahminde bulunmaları için analiz edilir.
2. FİNANSAL TABLOLARIN ANALİZİ
Finansal tabloların analizi, şu dört temel durum esas alınarak yapılmaktadır:
a) Likidite durumu
b) Faaliyet etkinliği (verimlilik) durumu c) Finansal (mali) durum
d) Kârlılık durumu
Finansal tablolar analizi ile elde edilen bulgular işletmenin geçmiş dönem veya dönemlerine ve cari dönemine ait saptamalara olanak verirken; bu saptamalara dayalı olarak geleceğe ilişkin bazı tahminlerin yapılmasına da olanak vermektedir. Finansal tabloların analizinin ve yorumunun sağlıklı olarak gerçekleştirilebilmesi için dikkat edilmesi gereken bazı ilkeler aşağıda belirtilmiştir:
1. Hangi ilişkilerin ortaya konulması gerektiği, analizden elde edilecek bulguların ne anlama geldiğinin yorumlanabilmesi için; muhasebe kuramının ve muhasebe uygulamalarının yeterli düzeyde bilinmesi gerekir.
2. Analizi yapılan finansal tabloların ilgili oldukları dönem veya dönemlerdeki ekonomik koşullar, sektörel koşullar, işletmenin kendisine bağlı olan ve finansal tablolarda açık bir şekilde ifade edilmeyen veya edilemeyen özel koşulların da göz önünde bulundurulması gerekir.
3. Analizi yapılan finansal tabloların ilgili oldukları dönemlerde işletme tarafından uygulanan işletme politikalarının, muhasebe yöntem ve politikalarının bilinmesi
4. Analiz sonucunda elde edilen bulguların doğruluğu, analizde kullanılan finansal verilerin elde edildiği finansal tabloların doğruluğuna bağlıdır.
5. Yapılacak analizde kullanılan finansal tabloların analiz edilmeye uygun bir içerik ve hesap gruplandırılması ile hazırlanmış olması gerekir.
6. Analizin amacı İle kapsamı arasında doğrudan bir ilişki vardır. Analizin kapsamı, analizin amacına bağlı olarak geniş veya dar tutulabilir.
7. Analiz ile elde edilecek bulgular, ilgili analiz tekniğinin doğru bir şekilde uygulanması ile elde edilebilir ve analiz sürecinin mekanik kısmını oluşturur. Finansal tablolar analizinde asıl önemli olan analiz bulgularının yorumlanması ve sonuçlara ulaşılmasıdır. Bu bakımdan finansal analizi yapanların iyi bir yargılama yeteneğine sahip olmaları gerekir.
3. FİNANSAL TABLOLAR ANALİZİNİN ÖN KOŞULLARI
Finansal tablolar analizinden beklenilen yararların elde edilebilmesi için bazı ön koşulların sağlanmış olması gerekmektedir. Finansal tablolar analizinin ön koşulları şunlardır:
a) Dolaylı ön koşullar b) Dolaysız ön koşullar
3.1. Finansal Tablolar Analizinin Dolaylı Ön Koşulları
Finansal tablolar analizi ile elde edilen bulguların daha gerçekçi bir şekilde yorumlanabilmesi için işletme faaliyetleri üzerinde etkili olan faktörlerin de göz önünde bulundurulması gerekir. Dolaylı ön koşullar başlığı altında ele alınacak faktörler, finansal tablolarda ortaya konulan durum ve faaliyetlerin hangi ortam veya koşullarda gerçekleştirilmiş olduğunun göz önünde bulundurulması gerektiğini ifade etmektedir
Dolaylı önkoşullar şunlardır:
a) İşletmenin Bulunduğu Ekonomik Ortam b) İşletmenin Bulunduğu Sektörel Ortam c) İşletmenin Yapısal ve Yönetsel Özellikleri 3.1.1. İşletmenin İçinde Bulunduğu Ekonomik Ortam
İşletmenin finansal tablolarının analizi ile elde edilecek bulguların yorumlanmasında işletmenin içinde bulunduğu ekonomik ortamın özelliklerinin göz önünde bulundurulması gerekir. Analize konu olan işletmenin içinde yer aldığı ekonomik ortamdaki fiyatlar genel düzeyinin (enflasyon veya deflasyon) gösterdiği değişimler, döviz fiyatlarının (kurların)düzeyi ve gösterdiği dalgalanmalar, piyasa faiz oranlarının düzeyi ve gösterdiği dalgalanmalar, ekonomik büyüme ve ekonomik küçülme durumları gibi temel ekonomik göstergeler göz önünde bulundurulmadan yapılacak yorumlar yanıltıcı olabilir. Yalnızca finansal tabloların analizinden elde edilecek bulgulara dayalı olarak yapılacak yorumlar,finansal tablolar analizinin yapılması amaçlarına yeterince hizmet etmeyebilir.
3.1.2. İşletmenin içinde Bulunduğu Sektörel Ortam
Yapılacak analizde, işletmenin içinde yer aldığı sektörün ilgili dönemdeki koşulları ve sektörün kendine özgü özellikleri göz önünde bulundurulur. Örneğin, sektörün kuruluş aşamasında mı, gelişme aşamasında mı, olgunluk aşamasında mı, gerileme aşamasında mı olduğu önemlidir.
Benzer şekilde; hizmet sektörü mü, üretim sektörü mü olduğu gibi bu sektörün kendine özgü koşulları yanında, analizi yapılan finansal tabloların ait olduğu dönem veya tarihlerde ilgili sektörde özel bazı olumlu veya olumsuz gelişmelerin olup olmadığı göz önünde bulundurulmalıdır.
3.1.3. İşletmenin Yapısal ve Yönetsel Özellikleri
İşletmenin yasal veya ekonomik organizasyonunun nasıl olduğu; örneğin, anonim şirket mi, limited şirket mi olduğu, anonim şirket ise menkul kıymetleri halka arz olunmuş olup olmadığı, halka açıklık oranının ne olduğu gibi durumların yapılacak değerlendirmeler ve ulaşılacak sonuçlar üzerinde etkisi olacaktır. Şirketin kurumsal bir yönetim anlayışına sahip olup olmadığı, aile şirketi olup olmadığı, ortakların yönetim anlayışları gibi durumların da yorumlar yapılırken değerlendirilmesi gerekmektedir.
3.2. Finansal Tablolar Analizinin Dolaysız Ön Koşulları
Dolaysız ön koşullar doğrudan doğruya finansal tablolar analizinin anlamlı bir şekilde yapılmasına yönelik ön koşullardır. Dolaysız ön koşullar şunlardır:
a) Tekdüzen Muhasebe Sistemi b) Standart Oranların Belirlenmesi
3.2.1. Tekdüzen Muhasebe Sistemi Finansal analizi yapılacak finansal tabloların; aynı işletmede dönemler veya tarihler arası karşılaştırma yapabilmek için ya da farklı işletmelerin finansal tablolarının karşılaştırılmasını sağlamak için aynı biçimsel özelliklerde (aynı tipte) ve aynı anlayışla (hesapların aynı anlamlarda kullanılması=ortak dil) hazırlanmış olmaları gerekir. Bu nedenle, analiz edilecek finansal tabloların "tekdüzen" bir standartta hazırlanmaları gerekmektedir.
3.2.2. Standart Oranların Belirlenmesi
Finansal tabloların analiz tekniklerinden biri olan oran analizi ile elde edilen sonuçların; anlamlı bir şekilde yorumlanabilmesi için ilgili oranın standardının bilinmesi gerekir. Oran analizi ile hesaplanan herhangi bir oran, bu oranı karşılaştırabilecek bir standart oranın olmaması durumunda fazla bir anlam ifade etmeyebilir.
Oran analizinde, hesaplanan oranların karşılaştırılarak daha anlamlı bir şekilde yorumlanabilmesi için kullanılan standart oranlar başlıca dört farklı yöntemle elde edilmektedir. Finansal tabloların analiz amaçlarına bağlı olarak, aşağıdaki standart oranların hangilerinin kullanılacağına, birinin veya bir kaçının birlikte kullanılıp kullanılamayacağına karar verilir. Örneğin, standart oran olarak yalnızca tarihi standart oranlar esas alınarak bir değerlendirme yapılabileceği gibi; sektör standart oranları ve bütçe standart oranları veya bütün standart oranlar esas alınarak bir değerlendirme yapılabilir. Söz konusu standart oranlar şunlardır
a) Tarihi Standart Oranlar
b) Sektör veya Sanayi Standart Oranları c) İdeal veya Hedef Standart Oranlar d) Bütçe Standart Oranlan
3.2.2.1 Tarihi Standart Oranlar
Standart oranlar hesaplanırken, işletmenin geçmiş dönemlerindeki finansal tablolarından elde edilen değerlerin ortalamaları bulunur. Ortalamaların hesaplanmasında kaç dönemin kullanılacağı konusunda bir görüş birliği yoktur. Analiz amaçlarına uygun bir değerlendirme ölçütü olacak şekilde; tarihi standartlar, beş dönemlik veriler üzerinden hesaplanacağı gibi 7, 10, 12 veya daha fazla sayıdaki donemin verileri kullanılarak da hesaplanabilir. Bir başka ifade İle tarihi standart oranların hesaplanmasında kaç dönemin verilerinin kullanılması gerektiğine İlişkin bir standart yoktur.
Tarihi standart oranlar, işletmenin cari dönemine ilişkin durumların, geçmiş dönemlere göre nasıl bir değişim geçirdiğini değerlendirmek amacıyla yapılan analizler için daha uygundur.
3.2.2.2. Sanayi veya Sektör Standart Oranları
Sanayi veya sektör standart oranları, işletmenin içinde bulunduğu sektördeki işletmelerin finansal tablolarındaki veriler üzerinden, her bir dönem için hesaplanan ortalamalardır. Bir başka ifade ile sektör standart oranları aynı döneme ait olsalar da sektörden sektöre değişmektedirler. Benzer şekilde aynı sektöre ait standart oranlar da donemden döneme değişmektedir.
Finansal tabloları analiz edilecek işletmenin; hesaplanan oranları, sektör standart oranları kullanılarak yorumlanacak ise, işletmenin finansal tablolarının ait olduğu donemdeki sektör standart oranları kullanılmalıdır.
Örneğin, tekstil sektöründeki bir işletmenin 2011 yılına ait oranları, tekstil sektörünün 2011 yılı standart oranları kullanılarak karşılaştırma yapılmalı ve yorumlanmalıdır.
Oran analizinde, standart oranlar denildiğinde; genellikle sektör standart oranları anlaşılmaktadır. Türkiye'de sektör veya sanayi standart oranlarını genellikle şu iki kaynaktan elde edilmektedir:
a) İstanbul Sanayi Odası’nın geleneksel olarak 500 büyük sanayi işletmesini içerecek şekilde yaptığı araştırmalardan,
b) T.C. Merkez Bankası’nın her yıl sektörlere göre, sektör bilançoları üzerinden yaptığı hesaplamalarla elde edilen oranlardan.
3.2.2.3. İdeal veya Hedef Standart Oranları
İşletmenin yer aldığı sektörde bulunan en başarılı bir işletmenin veya birkaç işletmenin finansal tablolarından yararlanılarak hazırlanan oranlardır. Bu oranların hesaplanmasında kullanılacak tabloların ait olduğu şirket sayısı finansal tablolar analizinin yapılma amacına göre değişebilir. Ayrıca ideal veya hedef standart oranlar da dönemden döneme değişebilmektedir.
İdeal veya hedef standart oranlar, genellikle, işletmenin hedeflediği bir düzeye göre hangi konumda olduğunu göstermek amacıyla yapılan analizlerde kullanılmaktadır.
3.2.2.4. Bütçe Standart Oranları
Bütçe sistemi uygulayan işletmelerde, bütçelenen dönem sonunda gerçekleşeceği varsayılan finansal tablo verileri kullanılarak hesaplanan oranlar, bütçe standart oranları olarak isimlendirilmektedir.
Bütçe standart oranları, işletmenin bütçe hedeflerine ne ölçüde ulaşıldığını ortaya koyma amacı ile yapılan analizler için daha uygundur.
4. FİNANSAL ANALİZ TÜRLERİ
Finansal tabloların analizi aşağıdaki gibi çeşitli açılardan gruplandırılabilir:
1. Finansal Analizde Kullanılan Finansal Verilerin Çeşitliliğine veya Finansal Tablolar Analizinin Kimin İçin Yapıldığına Gore
a) İç Analiz b) Dış Analiz
2. Finansal Analizde Kullanılacak Finansal Tabloların Kapsamına Gore a) Statik Analiz
b) Dinamik Analiz
3. Finansal Tablolar Analizinin Yapılma Amacına Göre
a) Yönetim Analizleri b) Kredi Analizleri c) Yatırım Analizleri
4.1. Finansal Analizde Kullanılan Finansal Verilerin Çeşitliliğine veya Finansal Tablolar Analizinin Kimin İçin Yapıldığına Göre
4.1.1. İç Analiz
Bu analizin türünde, analizde kullanılacak finansal tablolar ve finansal veriler, işletmenin temel ve ek finansal tabloları dışında yönetim gereksinimlerine göre hazırlanmış diğer tablolar ve finansal veriler de kullanılmaktadır.
İç analizler, esas olarak yönetim amaçları için yapılmaktadırlar. Planlama ve kontrol bakımından iç analizlerin önemli bir yeri vardır.
4.1.2. Dış Analiz
Dış analizlerde, işletmenin kamuoyu İle paylaştığı finansal tablolar ve finansal veriler kullanılır. Bu analizler genellikle işletme dışındaki tarafların yaptıkları analizlerdir. Örneğin bir işletmeye ortak olmak isteyenlerin; şirketin kamuoyuna açıklamış olduğu finansal tablolar ve finansal veriler üzerinden yaptıkları analizler dış analizdir.
4.2. Finansal Analizde Kullanılacak Finansal Tabloların Kapsamına Gore
4.2.1. Statik Analiz
Bu analiz türünde işletmenin belli bir dönemine veya belli bir tarihine ait finansal tablo verileri kendi aralarındaki anlamlı ilişkileri saptamak üzere analiz edilmektedir. Statik analizlerde işletmenin belli bir dönemdeki veya tarihteki durumu saptanmaya çalışılır. Yapılan analizlerde işletmenin varlık ve finansman yapısı ile faaliyet yapısının profili belirlenmeye çalışılır. Bu analiz türüne verilebilecek en güzel örneklerden biri "dikey yüzdeler analizi tekniği'dir.
4.2.1. Dinamik Analiz
Dinamik analizlerde yalnızca bir işletmenin bir dönemine ilişkin analizler değil bir işletmenin birden fazla dönemine ilişkin karşılaştırmalı analizler yanında diğer işletmeler veya rakip işletmelerle de karşılaştırmalı analizler yapılmaktadır. Daha sonra açıklanacak olan mukayeseli tablolar analizi tekniğine ve burada belirtilen dinamik analize de uygulamada "yatay analiz" denildiği görülmektedir. Bu analiz türüne verilebilecek en uygun örnek, trend veya eğilim yüzdeleri tekniğidir. Dinamik analizlerde yapılan karşılaştırmalar ile işletmenin donemler boyunca gösterdiği değişim ortaya konulurken; gelecek dönemlere ilişkin tahminlerin yapılması da söz konusu olabilmektedir.
4.3. Finansal Tablolar Analizinin Yapılma Amacına Göre 4.3.1. Yönetim Analizleri
Finansal tablolar analizinin başlıca amaçlarından biri yönetim kararlarına destek olacak şekilde saptamalarda bulunmaktır. Yönetim analizleri, yönetsel amaçlar ile yapılan analizlerdir. Yönetim analizlerinde işletmenin verimlilik, kârlı lık, likidite, finansal durum gibi durumları hakkında saptamalar yapılır. Bu saptamalar, diğer işletmelere göre, geçmiş dönemlere göre, bütçe hedeflerine göre karşılaştırılır (mukayese edilir). Karşılaştırmalar yoluyla işletmenin planlaması ve kontrolünün daha etkili bir şekilde yapılmasına çalışılır.
4.3.2. Kredi Analizleri
İşletmenin kredi talebinde bulunduğu banka ve benzeri finansal kuruluşlar tarafından yapılan analizlerdir.
Kredi analizlerinde işletmenin özellikle likidite durumu hakkında değerlendirmeler yapılmaktadır. Kredi talebinde bulunan işletmelerin öncelikle kısa vadeli borçlarını ödeyebilme gücüne sahip olmaları gerekir. Şüphesiz, işletmenin kısa vadeli borçlarını ödeyebilme gücüne sahip olması yeterli değildir, kârlılık durumu, finansal durum, verimlilik gibi durumların da yeterli kabul edilebilecek düzeylerde olması gerekir.
Kredi veren kuruluşlar işletmenin likiditesinin yüksek düzeyde olmasına özen gösterirler bir başka ifade ile likiditesinin yüksek olmasını isterler. Yüksek likidite işletmenin kârlılığı üzerinde olumsuz etki yapacağından işletmeler de yüksek likidite durumunu kabullenmek istemezler. Kredi veren kuruluşlar, net işletme sermayesi düzeyini artırmak isterken; işletmeler de daha fazla işletme sermayesi bulundurmanın kârı azaltacağını düşünerek bu talebe direnç gösterirler. Kredi veren kuruluşlar ile işletmeler arasında var olduğu ileri sürülen bir talep-direnç sınırının bulunduğu ve bu sınırın "kredi pazarlık doğrusu" olarak adlandırılması gerektiği ilgili kaynaklarda yer almaktadır. Kredi pazarlık doğrusu, aşağıda bir şekil yardımı ile gösterilmeye çalışılacaktır.
Kredi analizlerinde yalnızca finansal tabloların analizi ile yetinilemez, işletme büyüklüğü, yasal şekli, organizasyon yapısı, muhasebe sistemleri, personel yapısı, kapasite kullanımı, personelin eğitim durumu, satıcılara bağımlılık, hammaddeye bağımlılık, kalite kontrolü, taşıma olanakları, depolama durumu, rekabet yoğunluğu, fiyatlandırma, dağıtım kanalları türü, ödeme ve tahsilat politikası, diğer bankalarla ilişkiler gibi çok sayıda durum göz önünde bulundurulabilir. Günümüzde, kredi derecelendirme (rating) kuruluşları burada kredi değerlendirme veya kredi analiz olarak anlatılmaya çalışılan ilkeler ve benzer ilkelere göre işletmeler İçin kredi notu vermektedirler. Kredi kuruluşlarından aldıkları dereceler yüksek olan işletmelerin derecesine bağlı olarak uygun koşullarda borçlanma olanakları artmaktadır.
Ayrıca kredi değerlendirmelerinde 5K veya 5C kuralı olarak bilinen bir yaklaşım da kullanılmaktadır. Bu yaklaşıma göre, İşletmenin aşağıda sayılan durumlarının yeterli olup olmadığına bakılmaktadır:
a) Karakter (Character) b) Kapasite (Capacity)
c) Kefil veya Kefalet (Colleteral) d) Kapital (Capital)
e) Koşullar (Conditions) a) Karakter
İşletme yönetiminin güvenilirliği, dürüstlüğü ifade edilmektedir. İşletmenin daha önce güvenilirliğini azaltacak şekilde faaliyetlerde bulunup bulunmadığına bakılır. Örneğin, senetleri protesto olmuş mu? İcra takibi yapılmış mı? Başka bankalardan aldığı kredileri zamanında ödemiş mi? gibi sorularla işletmenin güvenilir bir işletme olup olmadığı anlaşılmaya çalışılır.
b) Kapasite
Kredi talebinde bulunan işletmenin karakteri ne kadar iyi olursa olsun kapasite yönünden sorunlar varsa kredinin geri ödenmesinde problemler yaşanabilir. Bu bakımdan kredi talebinde bulunan işletmenin alacağı krediyi ve faizlerini ödeyebilecek bir satış düzeyini sağlamaya yetecek kapasitesi var mı varsa, kapasite ne oranda kullanılıyor gibi sorularla, işletmenin kapasite yeterliliğine sahip olup olmadığı araştırılır.
c) Kefil veya Kefalet
Kredi talebinde bulunan işletmenin uygun bir kefili veya uygun teminatının olması kredi talebinin karşılanmasına katkı yapacaktır.
d) Kapital (sermaye)
İşletmenin (sermaye özkaynak) yeterliliğine sahip olması gerektiğini ifade eder. İşletmenin ortaya çıkacak risklerin doğurabileceği kayıpları karşılamaya yetecek özkaynağı veya sermayesinin olması olumludur.
e) Koşullar
Bazı kaynaklarda "koşullar* yerine "kazançlar" ifadesi de kullanılmaktadır. Kazançlar, işletmenin kazanma veya kâr sağlama potansiyelinin ortaya konulması şeklinde açıklanmaktadır. Koşullar ise, kredi değerlendirmesinde; krediyi kullanacak işletmenin içinde bulunduğu sektöre! ve genel ekonomik koşulların da dikkate alınması gerektiğini ifade etmektedir. İşletmenin faaliyetlerini sürdürdüğü ekonomik ortamda meydana gelebilecek değişiklikler veya dalgalanmaların doğuracağı sorunlar, işletmenin yönetimine ilişkin hatalardan dolayı ortaya çıkmamış olsa da. kredinin geri ödenmesini aksatabilir.
4.3.3. Yatırım Analizleri
Yatırım analizlerinin başlıca yapılma amacı, işletmenin gelecek dönemlerdeki kazanma yeterliliğinin ortaya konulmasıdır. Yatırım analizleri, işletmeye borç vermek isteyen veya işletmenin hisse senetlerini satın almak isteyen veya halen işletmeden alacaklı olan veya işletmenin hisse senetlerini satın almış olan taraflarca yapılmaktadır. Yatırım analizleri, özellikle uzun vadeli olarak işletme finansmanına katkı sağlayanların veya sağlayacakların yaptıkları analizlerdir. Bu bakımdan işletmenin ihraç ettiği veya edeceği hisse senetlerini veya tahvilleri satın almış olan veya satın alacak olan yatırımcıların yaptıkları analizler de yatırım analizi olarak kabul edilmektedir.
5. FİNANSAL (MALİ) TABLOLAR
Finansal tablolar, temel finansal tablolar ve ek finansal tablolar olarak iki grup halinde incelenmektedir.
A) Temel Finansal Tablolar:
a) Bilanço b) Gelir Tablosu B) Ek Finansal Tablolar
a) Fon Akış Tablosu b) Nakit Akış Tablosu c) Kâr Dağıtım Tablosu
d) Net İşletme Sermayesi Değişim Tablosu e) Öz kaynaklar Değişim Tablosu
f) Satılan Malın Maliyeti Tablosu (Bu tablo gelir tablosunun bir bölümü olarak da kabul edilmektedir.) Finansal tabloları hazırlamanın başlıca amaçları;
1. Yatırımcılar, kredi verenler ve diğer ilgililer için karar almada yararlı bilgiler sağlamak.
2. Gelecekteki nakit akımlarını değerlendirmede yararlı bilgiler sağlamak.
3. Varlıklar, kaynaklar ve bunlardaki değişiklikler ile işletme faaliyet sonuçları hakkında bilgi sağlamaktır, 5.1. Bilanço
Herhangi bir işletmenin belli bir tarihteki varlıklarının (maliyet değerleriyle) dağılımını, bu varlıklarının finansmanında kullanılan kaynakların tutarlarını ve dağılımlarını gösteren statik bir finansal tablodur. Bilançonun statik özelliği, içerdiği hesapların bilanço tarihindeki durumlarını gösteriyor olmasından kaynaklanmaktadır.
Bilanço işletmenin para bağladığı varlıkların yer aldığı aktif taraftan ve varlıklara bağlanılan fonların sağlandığı kaynakların yer aldığı pasif taraftan oluşur.
5.1.1. Bilançonun Bölümleri
Aktifler, bir yıl içinde nakde dönüşeceği varsayılan dönen varlıklardan ve bir yıldan daha üzün süre sonra nakde dönüşeceği varsayılan duran varlıklardan oluşur. Bu niteliklerinden dolayı dönen varlıklar işletmenin kısa vadeli yatırımları; duran varlıklar da işletmenin uzun vadeli yatırımları gibi değerlendirilebilir. Bilançonun basit olarak görünümü aşağıdaki gibidir:
A. İşletmesinin Bilançosu
AKTİFLER (Varlıklar) PASİFLER (Kaynaklar)
Dönen Varlıklar - Kasa - Bankalar - Alacak Senetleri
- Stoklar
Kısa V.Y.Kaynaklar - Banka Kredileri
- Satıcılar
Duran Varlıklar - İştirakler - Makine ve Techizatlar
Uzun V.Y.Kaynaklar - Banka Kredileri
Özkaynaklar - Ödenmiş Sermaye
- Dönem Net Karı - Dönem Net Zararı(-)
5.1.1. Bilanço Çeşitleri; Bilançolar aşağıdaki biçimlerde hazırlanmaktadır:
1. Şekilsel Bakımından, a. Hesap Tipi Bilanço b. Rapor Tipi Bilanço
i. Basit Rapor Tipi Bilanço ii. Analitik rapor Tipi Bilanço 2. Finansal Tablolar Analizi Bakımından,
a. Karşılaştırmalı Bilanço b. Analitik Bilanço 3. Kapsam Bakımından.
a. işletme Bilançosu b. Konsolide Bilanço
4. İşletme veya vergi Hukuku Bakımından,
a. Ticari Bilanço b. Mali Bilanço
5.1.1.1. Şekilsel Bakımından Bilançolar 5.1.1.1.1. Hesap Tipi Bilançolar
Hesap tipi bilançolar, "T" şeklinde düzenlenmiş bilançolardır. T sembolüyle ifade edilen hesap tipi bilançoların sol tarafında aktifler sağ tarafında da pasifler yer alır.
Hesap tipi bilançoların şekilsel yapısı aşağıdaki gibidir;
X İŞLETMESİ BİLANÇOSU (TL) TARİH
AKTİFLER (Varlıklar) PASİFLER (Kaynaklar) Dönen Varlıklar Kısa Vadeli Y.Kaynaklar Duran Varlıklar Uzun Vadeli Y.Kaynaklar Özkaynaklar
AKTİF(VARLIK) TOP. XX PASİF(KAYNAK) TOP.XX
5.1.1.1.2 – Rapor Tipi Bilanço
Rapor tipi bilançolar da, hesap tipi bilançoların içerdiği bilgileri içermekle birlikte; hesapların sıralanmasında pasif hesaplar aktif hesapların altında sırasıyla yer almaktadır. Rapor tipi bilançolara verilebilecek en uygun örnek Tekdüzen Muhasebe Sistemi'nde öngörülen bilanço tipidir. Rapor tipi bilançonun şekilsel yapısı aşağıda gösterilmiştir:
X İŞLETMESİ BİLANÇOSU (TL)
AKTİFLER(VARLIKLAR) - Dönen Varlıklar - Duran Varlıklar
AKTİF (VARLIK) TOPLAMI PASİFLER (KAYNAKLAR) - Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar - Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar - Özkaynaklar
PASİF (KAYNAK) TOPLAMI
TARİH
XXX
XXX
Rapor tipi bilançolarda, hesapların tutarları sütün halinde gösterildiğinden işletmenin bilançolarında yer alan tutarların geçmiş dönemdeki bilanço tutarları veya rakip veya benzer işletmelerin bilanço tutarları ile karşılaştırılması daha kolay olmaktadır. Sözü edilen karşılaştırmalar bir dönemi kapsayabileceği gibi birden fazla dönemi de kapsayabilir. Bu özelliklerinden dolayı rapor tipi bilançolar, finansal tabloların analizi açısından daha uygun bilançolar olarak kabul edilmektedir.
Rapor tipi bilançolar; basit rapor tipi bilançolar ve analitik rapor tipi bilançolar olarak ikiye ayrılmaktadır. Basit rapor tipi bilançolar, genellikle yukarıda belirtilen türde rapor tipi bilançoları ifade etmek için kullanılmaktadır.
Analitik rapor tipi bilançolarda, aktif taraf toplamı ile pasif tarat toplamının bir birlerine eşit olması zorunluluğu göz ardı edilerek, işletme açısından önemli olan durumları öne çıkaracak şekilde bir bilanço düzenlenmektedir.
Yönetsel amaçlı olarak hazırlanan bu tür bilançolarda genellikle "işletme sermayesi" ve "özkaynaklar" öne çıkarılmaktadır.
5.1.1.2. Finansal Tablolar Analizi Bakımından Bilançolar 5.1.1.2.1. Karşılaştırmalı Bilançolar
Karşılaştırmalı bilançolarda, işletmenin herhangi bir tarihe ait bilançosunda yer alan tutarlar diğer dönemlerle veya diğer işletmelerin bilançolarındaki tutarlarla karşılaştırılmalı olarak yer almaktadır.
5.1.1.2.2. Analitik Bilançolar
Analitik bilançolar hesap tipi veya rapor tipinde hazırlanabilir. Analitik bilançolarda bilançoda hesap tutarları yanında hesap tutarlarının değişik açılardan oransal ifadeleri de yer alır. Analitik bilançolar aynı zamanda bilançoların analiz edilmeye uygun bir şekilde hazırlanmış olması durumunu da ifade eder. Örneğin, Tekdüzen Muhasebe Sistemi'nde öngörülen bilançoda aktif ve pasif hesap kalemleri analiz edilmeye uygun değişik açılardan gruplandırılmış olarak yer almaktadır.1 Varlıklar dönen varlıklar, duran varlıklar olarak gruplandırılırken, dönen varlıklar hazır değerler, menkul kıymetler, ticari alacaklar, stoklar, vb. şekillerde gruplandırılmaktadır. Bu şekilde gruplandırılmış olan bilançoların analiz edilmesi ve analizden elde edilen sonuçların yorumlanması daha kolay olmaktadır.
5.1.1.3. Kapsam Bakımından Bilançolar 5.1.1.3.1. İşletme Bilançosu
İşletme bilançoları, bir işletmenin belli bir andaki finansal durumunu gösterir.
5.1.1.3.2. Konsolide Bilanço
Ana şirkete (holding, grup, şirketler topluluğu) bağlı bulunan işletmelerin belli bir andaki finansal durumlarını toplulaştırılmış olarak gösteren bilançoya konsolide bilanço denir.
5.1.1,4. İşletme veya Vergi Hukuku Bakımından Bilançolar 5.1.1.4.1. Ticari Bilanço
Ticari bilançolar, ticari yaşamın gereklerine ve muhasebe kuramı ve uygulamalarına göre hazırlanan bilançolardır. Bu bilançoların hazırlanmasında vergi yasaları ve ilgili yasal düzenlemeler belirleyici değildir.
5.1.1.4.2. Mali Bilanço
Vergi yasalarındaki emredici kurallara uygun olarak hazırlanmış bilançolar, mali bilanço olarak tanımlanmaktadır. Mali bilanço, esas olarak pratikte olabilecek bir bilançoyu değil kavramsal olarak olabilecek bir bilançoyu tanımlamaktadır.
5.2. Gelir Tablosu
Gelir tablosu, işletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler İle aynı dönemde katlandığı bütün maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net kârını veya dönem net zararını gösteren bir finansal tablodur. Gelir tablosunda değişik düzeylerde ve farklı isimlerde kâr ve zarar kalemleri yer almaktadır. Bu kâr ve zarar kalemleri; brüt satış kârı veya zararı, faaliyet kârı veya zararı, olağan kâr veya zararı, dönem kârı veya zararı, dönem net kârı veya zararı şeklinde düzenlenmiştir. Bu şekilde düzenlenmiş gelir tablolarına "çok kademeli rapor tipi gelir tablosu" denilmektedir. Her bir kâr kaleminin taşıdığı farklı anlamlar vardır ve böyle bir gruplandırma gelir tablosunun analizini kolaylaştırmaktadır. Aşağıda örnek bir özet gelir tablosu yer almaktadır:
B.İşletmesi 2020 Yılı Gelir Tablosu
(1000 TL)
A.Brüt Satışlar 200.000
B.Satış İndirimleri (-) 10.000
C.Net Satışlar 190.000
D.Satışların Maliyeti (-) 98.000
BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI 92.000
E.Faaliyet Giderleri (-) 45.000
FAALİYET KARI VEYA ZARARI 47.000 F. Diğer Faaliyet. Olağan Gelir ve Karlar 5.000 G. Diğer Faaliyet. Olağan Gider ve Zarar (-) 3.000 H. Finansman Giderleri (-) 12.000
OLAĞAN KAR VEYA ZARAR 37.000
I. Olağandışı Gelir ve Karlar 4.000 j. Olağandışı Gider ve Zararlar (-) 1.500
DÖNEM KARI VEYA ZARARI 39.500
K.D.Karı Vergi ve Diğer Yas.Yük.Karş(-) 11.850 DÖNEM NET KARI VEYA ZARARI 27.650
5.2.1. Gelir Tablosundaki Bölümler
Gelir tablosunda beş farklı kâr bölümü vardır:
Brüt Satış Kârı (veya Zararı), işletmenin yalnızca mal ve hizmet satışlarından sağladığı kârı (zararı) göstermektedir.
Faaliyet Kârı (veya Zararı), işletmenin esas faaliyetlerinin sonucunu göstermektedir. İşletmenin mal ve hizmet satışlarından sağladığı kârdan bu kârın elde edilmesi için katlanılan faaliyet giderleri çıkarıldıktan sonra kalan tutarıdır. Bir işletmenin bir dönem içinde elde ettiği kârının içinde, faaliyet kârının oranının artması olumlu bir durum olarak değerlendirilir. Faaliyet kârı, bir işletmenin kendi faaliyet alanındaki başarısını ortaya koyar.
Faaliyet kârı yüksek işletmelerin, diğer koşullar sabit kaldığı varsayımına göre büyüme potansiyeli yüksek olur.
Olağan kâr (veya Zarar), işletmenin bir dönem içindeki olağan faaliyetlerinin sonuçlarını gösterir.
Donem Kârı {veya Zararı), işletmenin bir donem içindeki olağan veya olağan dışı tüm faaliyetlerinin sonuçlarını gösterir. Kabaca, vergi matrahı gibi düşünülebilir.
Dönem Net Kârı (veya Zararı), işletmenin bir dönem içinde yürüttüğü tüm faaliyetlerden sağladığı kârdan vergi karşılıkları indirildikten sonra kalan tutarı ifade eder. Dönem net kârı ortaklara dağıtılabileceği gibi, ortaklara dağıtılmayarak otofinansmanda da kullanılabilir.
5.2.2. Gelir Tablosu Çeşitleri
Gelir tabloları aşağıdaki biçimlerde hazırlanmaktadır:
1. Şekilsel Bakımından, a. Hesap Tipi Gelir Tablosu b. Rapor Tipi Gelir Tablosu
i. Tek Kademeli Rapor Tipi Gelir Tablosu ii. Çok Kademeli Rapor Tipi Gelir Tablosu
2. Finansal Tablolar Analizi Bakımından, a. Karşılaştırmalı Gelir Tablosu b. Analitik Gelir Tablosu 3. Kapsam Bakımından,
a. İşletme Gelir Tablosu b. Konsolide Gelir Tablosu
4. İşletme veya Vergi Hukuku Bakımından, a. Ticari Gelir Tablosu
b. Mali Gelir Tablosu
5.2.2.1. Şekilsel Bakımından Gelir Tabloları 5.2.2.1.1. Hesap Tipi Gelir Tabloları
Hesap tipi gelir tabloları, "T" şeklinde düzenlenmiş gelir tablolarıdır. T sembolüyle ifade edilen hesap tipi gelir tablolarının sol tarafında bir döneme ait giderler sağ tarafında da bir döneme ait gelirler yer alır.
5.2.2.1.2. Rapor Tipi Gelir Tabloları
Rapor tipi gelir tabloları da, hesap tipi gelir tablolarının içerdiği bilgileri içermekle birlikte; hesaplar, gruplar halinde sınıflandırılmış olarak ve değişik işletme faaliyetlerinin sonuçlarını (Kâr veya zarar) ortaya koyacak şekilde sıralanmıştır. Rapor tipi gelir tablolara verilebilecek en uygun örnek Tekdüzen Muhasebe Sistemi'nde öngörülen gelir tablosu tipidir.
5.2.2.2. Finansal Tablolar Analizi Bakımından Gelir Tabloları 5.2.2.2.1. Karşılaştırmalı Gelir Tabloları
Karşılaştırmalı gelir tablolarında, işletmenin herhangi bir döneme ait gelir tablosunda yer alan tutarlar diğer dönemlerle veya diğer işletmelerin gelir tablolarındaki tutarlarla veya bütçe gelir tablolarındaki tutarlarla karşılaştırmalı olarak yer almaktadır.
5.2.2.2.2 Analitik Gelir Tabloları
Analitik gelir tabloları hesap tipi veya rapor tipinde hazırlanmakla birlikte en sık karşılaşılan tip ise rapor tipindeki analitik gelir tablolarıdır. Analitik gelir tablolarında hesap tutarları yanında hesap tutarlarının değişik açılardan (çoğunlukla net satışlara göre) oransal ifadeleri de yer alır. Analitik gelir tabloları aynı zamanda gelir tablolarının analiz edilmeye uygun bir şekilde hazırlanmış olması durumunu da ifade eder. Örneğin, Tekdüzen Muhasebe Sisteminde öngörülen gelir tabloda beş farklı kâr (veya zarar) kalemi yer almaktadır. Her kar (veya zarar) kaleminin taşıdığı farklı bir anlam vardır. Kar (veya zarar) kalemlerinin taşıdığı farklı anlamlara ilişkin açıklamalar genel olarak gelir tablosunun açıklanması ile ilgili bölümde yapılmıştır. Belirtilen kâr (veya zarar) kalemleri ve bu kâr veya zarar kalemlerinin oluşumuna etki eden faaliyetlerden kaynaklanan gelir ve giderler analiz edilmeye uygun bir şekilde gruplandırılmıştır. Bu şekilde gruplandırılmış olan gelir tablolarının analiz edilmesi ve analiz sonucunda elde edilen sonuçların yorumlanması daha kolay olmaktadır.
5.2.2.3. Kapsam Bakımından Gelir Tabloları 5.2.2.3.1. İşletme Gelir Tabloları
İşletme gelir tabloları, bir işletmenin belli bir dönemdeki faaliyetlerinden kaynaklanan gelir ve giderleri ile bu faaliyetlerinin sonuçlarını (Kâr veya zarar) gösteren finansal tablolardır.
5.2.2.3.2. Konsolide Gelir Tabloları
Ana şirkete (holding, grup, şirketler topluluğu) bağlı bulunan işletmelerin belli bir dönemdeki faaliyetlerinden kaynaklanan gelir ve giderleri ile bu faaliyetlerinin sonuçlarını (Kâr veya zarar) gösteren tablodur. Konsolide gelir tabloları, finansal tabloları konsolide edilen işletmelerin birbirleri arasındaki faaliyetlerden kaynaklanan gelir ve giderlerin eliminasyonu (elenmesi, ayıklanması) ile hazırlanmaktadır.
5.2.2.4. İşletme veya Vergi Hukuku Bakımından Gelir Tabloları
5.2.2.4.1. Ticari Gelir Tablosu
Ticari gelir tabloları, ticari yaşamın gereklerine ve muhasebe kuramı ve uygulamalarına göre hazırlanan gelir tablolardır. Bu gelir tabloların hazırlanmasında vergi yasaları ve ilgili yasal düzenlemeler belirleyici değildir.
5.2.2.4.2. Mali Gelir Tablosu
Vergi yasalarındaki emredici kurallara uygun olarak hazırlanmış gelir tabloları, mali gelir tablo olarak tanımlanmaktadır. Mali gelir tablosu, esas olarak pratikte olabilecek bir gelir tabloyu değil kavramsal olarak olabilecek bir gelir tablosunu tanımlamaktadır.
5.3. Fon Akış Tablosu
5.3.1. Fon Akış Tablosunun Tanımı
Fon akış tablosu, belirli bir dönemde bir işletmenin faaliyetlerini ve yatırımlarını finanse etmek için sağladığı kaynakları ve bu kaynakların kullanıldığı yerleri özetleyen, "nereden geldi nere gitti' tablosu olarak da bilinen, işletmenin finansal durumdaki değişmeleri açıklayan bir finansal tablodur.
Fon akış tablolarında kullanılan fon kavramı;
a) Tüm finansal araçlar anlamında veya,
b) Net işletme (Çalışma) sermayesi anlamında ya da c) Para ve para benzerleri anlamında kullanılmaktadır.
• Fon, tüm finansal araçlar anlamında kabul edilerek bir tablo düzenleniyorsa bu durumda hazırlanan tablo Fon Akış tablosu" olarak isimlendirilir.
• Fon, net işletme sermayesi (net çalışma sermayesi) şeklinde kabul edilerek bir tablo düzenleniyorsa bu durumda hazırlanan tablo Net İşletme (çalışma) Sermayesindeki Değişim Tablosu olarak isimlendirilir.
• Fon, para ve para benzerleri anlamında kabul edilerek bir tablo düzenleniyorsa bu durumda hazırlanan tablo Nakit Akış Tablosu' olarak isimlendirilir.
Fon akış tablosu hazırlanırken, varlıklardaki artışlar fon azalışı (fon kullanımı) olarak; kaynaklardaki artışlar fon artışı (fon kaynağı) olarak değerlendirilir.
Fon akış tablosu düzenlenirken aşağıdaki gösterilen eşitliklerin sağlanmış olması gerekir. Çünkü herhangi bir dönemdeki fon kaynakları ile fon kullanımlarının birbirlerine eşit olması zorunludur.
Fon Girişi = Fon Çıkışı Fon Kaynakları = Fon Kullanımları
Aktiflerdeki Azalışlar + Pasiflerdeki Artışlar = Aktiflerdeki Artışlar + Pasiflerdeki Azalışlar 5.3.2. Fon Akış Tablosu Düzenlemenin Amacı
Fon akış tablolarının düzenlenme amacı, bir İşletmenin dönem içindeki finansal durumdaki değişimi ile yatırım ve finansman faaliyetleri hakkında finansal tablo kullanıcılarına ve ilgililere bilgi sunulmasıdır. Bu tablolar, işletmenin bir dönem boyunca yürüttükleri faaliyetlerden sağladıkları fonları, yatırım ve finansman faaliyetlerinin önemli yönlerini ve finansal durumda meydana gelen değişiklikleri ortaya koyar.
Fon akış tabloları, işletmenin geçmiş dönem faaliyetleri ile bugünkü faaliyetlerini karşılaştırma olanağını sağlaması ve geleceğe yönelik planlar yapılması bakımından çok önemlidir. Fon akış tabloları işletme sahiplerine ve ilgili taraflara:
• İşletmenin faaliyeti sonucu sağlanan fonlar nelerdir ve bu fonlar nerelerde kullanılmıştır?
• işletmenin kârlı görünmesi rağmen yeterince kâr dağıtımı yapılmamasının nedenleri nedir?
• İşletmenin zarar etmesine rağmen kaynak artışı nasıl sağlanmıştır?
• Olağanüstü gelir ve kârlardan elde edilen fonlar nelerdir ve nerelerde kullanılmıştır?
• Dönen varlık, duran varlık, yabancı kaynaklar ve özkaynaklardan elde edilen fonlar nelerdir?
• Duran varlık yatırımları ne kadardır ve bu yatırımlar hangi fonlardan karşılanmıştır? gibi fon akış hareketleri ile ilgili bilgileri sunarlar.
5.3.3. Fon Akış Tablolarında Yer Alan Kalemlere İlişkin Açıklamalar 5.3.3.1. Fon Kaynakları
- Dönen Varlıklar Tutarındaki Azalışlar - Duran Varlıklar Tutarındaki Azalışlar - Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Artışlar - Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Artışlar - Sermaye Artırımı
Gerçek bir fon kaynağı olmayan gelirler:
• Amortismanlar
• Konusu kalmayan karşılıklar
• Reeskont faiz gelirleri
• Borsa değer artış kârları
• Gelecek aylara ait gelirlerin döneme ilişkin kısımları
• Gelecek yıllara ait gelirler hesabındaki azalışlar
• Yıllara yaygın inşaat ve onarım hak edişleri hesabındaki artışlar
Gerçek bir fon çıkışı gerektirmeyen giderler:
• Karşılık giderleri
• Reeskont faiz giderleri
• Borsa değer artış zararları
• Gelecek aylara ait giderlerin döneme ilişkin kısımları
• Gelecek yıllara ait gelirler hesabındaki azalışlar
• Yıllara yaygın inşaat ve onarım hak edişleri hesabındaki azalışlar 5.3.4.2. Fon Kullanımları
- Donen Varlıkların Tutarındaki Artışlar - Duran Varlıkların Tutarındaki Artışlar - Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Azalışlar - Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Azalışlar - Sermayedeki Azalışlar
Aşağıda fon akım tablosuna yönelik bir örnek yer almaktadır; FON AKIM TABLOSU (...TL)
A. FON KAYNAKLARI
1. Faaliyetlerden Sağlanan Kaynaklar a. Olağan Kar
b. Amortismanlar (+)
c. Fon Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderleri (+) d. Fon Girişi Sağlamayan Gelirler (-) 2. Olağandışı Faaliyetlerden Sağlanan Kaynaklar
a. Olağandışı Kar
b. Fon Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderler (+) c. Fon Girişi Sağlamayan Gelirler (-) 3. Dönen Varlıklar Tutarındaki Azalışlar 4. Duran Varlıklar Tutarındaki Azalışlar 5. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Artışlar (Borç ve Gider Karşılıklarını Kapsamaz) 6. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Artışlar (Borç ve Gider Karşılıklarını Kapsamaz) 7. Sermaye Arttırımı
(Nakit Karşılığı veya Dışarıdan Getirilen diğer Varlıklar) 8. Hisse Senetleri İhraç Primleri
B. FON KULLANIMLARI
1. Faaliyetlerle İlgili Kullanımlar a. Olağan Zarar
b. Amortismanlar (+)
c. Fon Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderleri (+) d. Fon Girişi Sağlamayan Gelirler (-) 2. Olağandışı Faaliyetlerle İlgili Kullanımlar
a. Olağandışı Zarar
b. Fon Çıkışı Gerektirmeyen Giderler (+) c. Fon Girişi Sağlamayan Gelirler (-) 3. Ödenen Vergi ve Benzerleri
(Bir önceki dönem karından ödenen) 4. Ödenen Temettüler
a. Bir Önceki Dönem Karından Ödenen b. Yedeklerden Dağıtılan
5. Dönen Varlıkların Tutarındaki Artışlar 6. Duran Varlıkların Tutarındaki Artışlar 7. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Azalışlar 8. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Azalışlar 9. Sermayedeki Azalışlar
Önceki Dönem
Cari Dönem
5.4. Nakit Akış Tablosu
5.4.1. Nakit Akış Tablosu'nun Tanımı
İşletmenin belirli bir hesap dönemi içinde ortaya çıkan nakit akışlarını, kaynakları ve kullanım yerleri bakımından gösteren tablodur. Bu tabloda fon kavramı, para ve para benzerlerini (kasa mevcudu ve bankadaki mevduatları) kapsar. Muhasebenin ürettiği finansal tablolardan yalnızca nakit akış tablosu "nakit esasına" göre düzenlenmektedir.
5.4.2. Nakit Akış Tablosunda Yer Alan Kalemlerin İçeriği
Bir işletmenin nakit akış tablosunu oluşturmak için, dönem başı ve dönem sonu bilançolara, nakit akış tablosunun ait olduğu dönemin gelir tablosuna hesap dönemine ilişkin kâr dağıtım bilgilerine ihtiyaç vardır. Nakit akış tablosunun düzenlenebilmesi için öncelikle şu tabloların hazır bulunması gereklidir.
• Dönem Başı Bilanço
• Dönem Sonu Bilanço
• Gelir Tablosu
• Kâr Dağıtım Tablosu
Nakit akış tablosunu biçimsel yapısı incelendiği nete, aşağıda yer alan beş bölümden oluştuğu görülmektedir:
A. DÖNEM BAŞI NAKİT MEVCUDU (+) B. DÖNEM İÇİ NAKİT GİRİŞLERİ {+) C. DÖNEM İÇİ NAKİT ÇIKIŞLARI (-)
D. DÖNEM SONU NAKİT MEVCUDU (A+B-C) E. NAKİT ARTIŞI veya AZALIŞLARI (B-C)
DÖNEM BAŞI NAKİT MEVCUDU DÖNEM İÇİ NAKİT GİRİŞLERİ 1. Satışlardan Elde Edilen Nakit
a. Net Satışlar
b. Ticari Alacaklardaki Azalışlar c. Ticari Alacaklardaki Artışlar (-) 2. Diğer Faal.Ol.Gel.ve Kar.Sağlanan Nakit 3. Ol.dışı Gelİr ve Kar. Sağlanan Nakit
4. Kısa Vad. Yabancı Kaynaklardaki Artışlardan Sağlanan Nakit (Alımlarla İlgili Olmayan
a. Menkul Kıymet İhraçlarından b. Alınan Krediler
c. Diğer Artışlar
5. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklardaki Artışlardan Sağlanan Nakit (Alımlarla İlgili Olmayan
a. Menkul Kıymet İhraçlarından b. Alınan Krediler
c. Diğer Artışlar
6. Sermaye Artışından Sağlanan Nakit 7. Hisse Senedi İhraç Primlerinden Sağ. Nakit 8. Diğer Nakit Girişleri
DÖNEM İÇİ NAKİT ÇIKIŞLARI
1. Maliyetlerden Kaynaklanan Nakit Çıkışları a. Satışların Maliyeti
b. Stoklardaki Artışlar
c. Ticari Borçlardaki Azalışlar (Alımlardan Kaynaklanan) d. Ticari Borçlardaki Azalışlar (Alımlardan Kaynaklanan) (-) e. Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Giderler (-) f. Stoklardaki Azalışlar (-)
2. Faaliyet Giderlerine İlişkin Nakit Çıkışları a. Ar-Ge Giderleri
b. Paz.Sat. ve Dağ. Gid.
c. Genel Yönetim Giderleri
d. Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Giderler (-) 3. Diğ. Faal.Ol.Gid. ve Zar. İlişkin Nakit Çıkışları
a. Diğ. Faal.İlgili Ol.Gid. ve Zar.
b. Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Gid. Zar (-) 4. Finansman Giderlerinden Dolayı Nakit Çıkışları
5. Olağanüstü gider ve zararlar Olağan dışı gider ve zararlar
Amortisman ve Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Diğer Gid. Zar (-) 6. Duran Varlık Yatırımlarına İlişkin Nakit Çıkışları 7. Kısa Vadeli Yabancı Kaynak Ödemeleri
a. Menkul Kıymetler anapara Ödemeleri b. Alınan Krediler Anapara Ödemeleri c. Diğer Ödemeler
8. . Uzun Vadeli Yabancı Kaynak Ödemeleri a. Menkul Kıymetler anapara Ödemeleri b. Alınan Krediler Anapara Ödemeleri c. Diğer Ödemeler
9. Ödenen Vergi ve Benzerleri 10. Ödenen Temettüler 11. Diğer Nakit Çıkışları DÖNEM SONU NAKİT MEVCUDU NAKİT ARTIŞ VEYA AZALIŞ
5.5. Net İşletme (Çalışma) Sermayesindeki Değişim Tablosu
İşletmenin belirli bir hesap döneminde, net işletme sermayesinin kaynaklarını ve kullanım yerlerini gösteren tablodur. Bu tablo düzenlenirken dönen varlıklar ile kısa vadeli yabancı kaynaklar farkını belirten net işletme (çalışma) sermayesi fon olarak kabul edilir. Net işletme (çalışma) sermayesindeki değişim tablosunun görünümü aşağıdaki gibidir:
5.6. Kar Dağıtım Tablosu
5.6.1. Kar Dağıtım Tablosunun Tanımı
Kar dağıtım tablosu, işletmenin dönem kârının, vergiden önceki kârdan başlamak üzere; nerelere ve ne tutarlarda dağıtıldığını gösteren finansal tablodur. Kar dağıtım tablosu, bilanço ve gelir tablosunun bir uzantısı olup, bu tabloların tamamlayıcısı ve destekleyicisi durumundadır.
5.7. Özkaynaklar Değişim Tablosu
Özkaynaklar değişim tablosu; bir dönem içinde özkaynak kalemlerinde meydana gelen artış veya azalışları bir bütün olarak gösteren tablodur. Bu tablonun düzenlenmesindeki amaç. özellikle sermaye şirketlerinde bir dönem içinde özkaynak kalemlerinde meydana gelen değişmelerin gösterilmesini sağlamaktır. Böylece özkaynak finansmanının yapısı bir bütün olarak görülebilir ve bu yapı üzerinde etkili olan kalemlerin dönemsel değişimlerinin işletme bakımından doğurabileceği etkiler değerlendirilebilir.
5.8. Satışların Maliyeti Tablosu
Satışların maliyeti tablosu bir işletmenin bir dönem içinde gerçekleştirdiği satışlarının maliyetini ayrıntılı olarak gösteren tablodur. Üretim işletmeleri ve/veya ticaret işletmelerinin bir dönem boyunca yaptıkları satışların maliyetinin hangi faaliyetlerden kaynaklanmış olduğunu gösterir.
6. FİNANSAL (MALİ) TABLOLAR ANALİZ TEKNİKLERİ
Finansal tabloların analiz edilmesindeki amaç ne olursa olsun, analiz için analiz tekniklerinden yararlanılmaktadır, Finansal tabloların analiz edilmesindeki temel amaç işletmelerin finansal tablolarından hareketle dört temel durum olarak bilinen,
1. Likidite durumu
2. Faaliyet Etkinliği (Verimlilik) Durumu 3. Finansal (Mali) Durumu
4. Karlılık Durumu
hakkında bulgulara ulaşarak bu bulgulardan hareketle yorumların yapılması ve söz konusu durumlara ilişkin olumlu veya olumsuz yönlerin saptanması ve çözüm önerilerinin geliştirilmesidir,
Finansal tablolar şu analiz tekniklerinin kullanılması ile analiz edilmektedir:
1. Karşılaştırmalı (Mukayeseli) Tablolar Tekniği 2. Dikey Yüzdeler Tekniği
3. Eğilim (Trend) Yüzdeleri Tekniği 4. Oran Analizi Tekniği
6.1. Karşılaştırmalı Tablolar Analizi (Mukayeseli – Yatay Analiz) : Bir işletmenin iki veya ikiden fazla yılına ilişkin mali tablolarının, birbirini izleyen yıllar bakımından karşılaştırılmalı olarak düzenlenmesi ve bu tablolarda yer alan hesap kalemlerinin göstermiş olduğu değişikliklerin incelenerek değerlendirilmesidir, bu analiz türünde dikkat çekici değişiklikler olan hesap grupları arasında ilişki kurulmaya çalışılır.
Bir işletmenin bilanço kalemleri arasında şu nedenlerden dolayı değişiklik oluşabilir:
• İşletmenin hesap döneminde kar veya zarar etmesi,
• Yeni ekonomik varlıklar elde etmesi veya mevcut varlıkların akil değiştirmesi, işletmenin varlık yapısının değişmesi,
• Yabancı kaynak kullanımının artması veya mevcut yabancı kaynakların ödenmesi,
• Yabancı kaynakların vade yapılarının değişmesi,
• İşletmenin sermaye yapısının değişmesi, sermayesinin artması veya azalması,
Analizin sağlıklı bir sonuç vermesi için; analizi yapılacak bilançoların aynı dönemleri kapsaması, aynı uzunlukta olması ve dönem bilanço rakamlarının geçmiş dönem bilanço rakamlarıyla karşılaştırabilir olması gerekmektedir.
Çünkü, tutarlılık kavramı gereği bilanço rakamlarının analizde sorun çıkmaması için karşılaştırılabilir olması çok önemlidir. Ayrıca, yine tutarlılık kavramı gereğince dönemler itibariyle bilançoların düzenlenmesinde aynı esas ve ilkelere uyulmuş olması da gerekmektedir.
Cari Dönem Tutarı (Büyük Yıl) – Önceki Dönem Tutarı (Küçük Yıl)
Formül: X 100
Önceki Dönem Tutarı (Küçük Yıl)
Karşılaştırmalı olarak düzenlenen bilançoların oluşan artış ve azalışları rakam ve yüzde olarak karşılaştırması yapılır. Önemli tutar ve yüzde olarak değişiklik gösteren bilanço kalemleri tespit edilir. Tespit edilen bilanço kalemlerindeki değişikliklerin diğer bilanço kalemleriyle ilişkisi kurulmaya çalışılır. Böylelikle analiz yapılmış olur.
Tespit edilen hususlarla ilgili yorum tamamlanarak ilgili kişi veya kuruluşlara analiz sonuçlan bildirilir.
Bu analiz tekniğinde mali analistin görevi yalnızca bilanço kalemlerindeki değişiklikleri saptamak değil, değişikliklerin nedenini saptamak ve gelişmelerin olumlu olup olmadığını tespit etmektir.
Örnek
Yeterlilik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin Karşılaştırmalı Bilançoları Şu Şekildedir;
İSTENİLENLER Kaynak sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin yukarıdaki bilançolarına ilişkin artış ve azalışları yüzde olarak hesaplayınız ve karşılaştırmalı tablolar tekniği yardımı ile analiz ediniz; ulaştığınız sonuçları yorumlayınız.
BİLANÇO KALEMLERİ 31 ARALIK Artış (veya Azalış)
2019 2020
AKTİF (VARLIKLAR) TL TL TL %
I- DÖNEN VARLIKLAR
A- Hazır Değerler 1.550 1.900
B- Menkul Kıymetler 1.800 2.100
C- Ticari Alacaklar 62.000 96.700
D- Diğer Alacaklar 610 720
E- Stoklar 88.500 102.300
F- Diğer Dönen Varlıklar 14.300 23.700
DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI 168.760 227.420
II- DURAN VARLIK TOPLAMI 495.000 733.000
AKTİFLER GENEL TOPLAMI 663.760 960.420
PASİF ( KAYNAKLAR)
I- KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
A- Mali Borçlar 34.200 18.200
B- Ticari Borçlar 53.000 72.000
C- Diğer Borçlar 18.500 15.100
D- Alınan Avanslar 17.300 11.000
G- Borç ve Gider Karşılıkları 5.900 4.300
KISA VADELİ YAB. KAYNAK. TOPLAMI 128.900 120.600 II- UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 303.600 520.820
YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI 432.500 641.420
III- ÖZKAYNAKLAR
A- Ödenmiş Sermaye 130.000 150.000
1. Sermaye 130.000 150.000
B- Sermaye Yedekleri 25.000 27.340
B- Kar Yedekleri 42.110 37.110
F- Dönem Net Karı 34.150 104.550
ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI 231.260 319.000
PASİF ( KAYNAKLAR ) TOPLAMI 663.760 960.420
Yeterlilik sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 2019 ve 2020 yıllarına ait bilançolarını mukayeseli analiz yöntemi ile incelediğimizde dönen varlıkların 168.760 TL’den 227.420 TL’ye yükselerek %34,72 arttığını, K.V.Y.K.’ların ise 128.900 TL’den 120.600 TL’ye gerileyerek %6,44 azaldığını görmekteyiz. Şirketin her iki yılda da kısa vadeli borçlarını ödeme gücü yeterlidir ve bir önceki yıla göre net çalışma sermayesinin daha fazla olduğunu, likidite gücünün daha da yükseldiğini bu durumun kredi kurumları açısından olumlu olduğunu söyleyebiliriz.
Şirketin varlık dağılımını incelediğimizde dönen varlıkların 168.760 TL’den 227.420 TL’ye yükselerek %34,72 arttığını, duran varlıklarında 495.000 TL’den 733.000 TL’ye yükselerek %48.08 arttığını görmekteyiz. Şirketin üretim işletmesi olması nedeniyle her iki yılda da duran varlık ağırlıklı çalıştığını bir önceki yıla göre duran varlıklarını daha da arttırdığını bunun üretim gücünü arttırmaya yönelik olabileceğini söyleyebiliriz. Ancak üret,im gücünü arttırırken likidite gücünü göz ardı etmemesi gerektiğini söyleyebiliriz.
Şirketin varlık dağılımının ayrıntılarını incelediğimizde, ticari alacaklardaki artışı kredili satış politikası izlenmesinden veya tahsilat sorunları yaşanmasından kaynaklandığı şeklinde yorumlayabiliriz. Stoklardaki yüksekliği ve artışı da şirketin yüksek stoklu çalışma politikası izlemesinden veya stokları eritmede bazı sorunlar yaşıyor olmasından kaynaklanacağını bununda stok bulundurma maliyetlerini olumsuz etkileyeceğini söyleyebiliriz. Şirketin pazarlama satış politikalarını gözden geçirerek daha iyi bir stok ve tahsilat politikası izlemesi gerektiğini söyleyebiliriz.
Şirketin kaynak dağılımını incelediğimizde yabancı kaynakların 432.500 TL’den 641.420 TL’ye yükselerek
%48.30 arttığını, özkaynakların da 231.260 TL’den 319.000 TL’ye yükselerek %37.94 arttığını görmekteyiz.
Şirketin her iki yılda da yabancı kaynak ağırlıklı çalıştığını ancak bir önceki yıla göre sermaye gücünün daha da zayıfladığını ve borçlarına olan bağımlılığının arttığını bununda yatırımcılar açısından olumlu bir gelişme olmadığını söyleyebiliriz.
BİLANÇO KALEMLERİ 31 ARALIK Artış (veya Azalış)
2019 2020
AKTİF (VARLIKLAR) TL TL TL %
I- DÖNEN VARLIKLAR
A- Hazır Değerler 1.550 1.900 350 22.58
B- Menkul Kıymetler 1.800 2.100 300 16.67
C- Ticari Alacaklar 62.000 96.700 34.700 55.97
D- Diğer Alacaklar 610 720 110 18.03
E- Stoklar 88.500 102.300 13.800 15.59
F- Diğer Dönen Varlıklar 14.300 23.700 9.400 65.73
DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI 168.760 227.420 58.660 34.72
II- DURAN VARLIK TOPLAMI 495.000 733.000 238.000 48.08
AKTİFLER GENEL TOPLAMI 663.760 960.420 296.660 44.69
PASİF ( KAYNAKLAR)
I- KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
A- Mali Borçlar 34.200 18.200 (16.000) (46.78)
B- Ticari Borçlar 53.000 72.000 19.000 35.85
C- Diğer Borçlar 18.500 15.100 (3.400) (18.38)
D- Alınan Avanslar 17.300 11.000 (6.300) (36.42)
G- Borç ve Gider Karşılıkları 5.900 4.300 (1.600) (27.12)
KISA VADELİ YAB. KAYNAK. TOPLAMI 128.900 120.600 (8.300) (6.44) II- UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 303.600 520.820 217.220 71.55
YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI 432.500 641.420 208.920 48.30
III- ÖZKAYNAKLAR
A- Ödenmiş Sermaye 130.000 150.000 20.000 15.38
1. Sermaye 130.000 150.000 20.000 15.38
B- Sermaye Yedekleri 25.000 27.340 2.340 9.4
B- Kar Yedekleri 42.110 37.110 (5.000) (11.87)
F- Dönem Net Karı 34.150 104.550 70.400 206.15
ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI 231.260 319.000 87.740 37.94
PASİF ( KAYNAKLAR ) TOPLAMI 663.760 960.420 296.660 44.69
Şirketin kaynak dağılımının ayrıntılarını incelediğimizde, mali(finansal) borçlardaki azalışın banka kredisi yoluyla borçlanma politikasının azalmasından ve bu borçların ödenmesinden kaynaklandığını bununda finansman giderlerini olumlu etkileyeceğini, ticari borçlardaki artışın kredili alış politikasından kaynaklandığını veya borçların ödenmesinde bazı sorunlar yaşandığını, sermayedeki artışın şirketin mali gücünü korumaya yönelik şirket sahiplerinin yaptığı katkıdan kaynaklandığını söyleyebiliriz. Kar yedeklerindeki azalışın şirketin yedeklerini sermaye ye ilave etmiş olabileceğinden, dönem net karındaki yüksek artışın şirketin bir önceki yıla göre çok daha iyi bir faaliyet dönemi geçirmesinden kaynaklandığını ve olumlun olduğunu söyleyebiliriz.
Şirketin duran varlıklarının 495.000 TL’den 733.000 TL’ye yükselerek %48.08 arttığını, özkaynakların da 231.260 TL’den 319.000 TL’ye yükselerek %37.94 arttığını görmekteyiz. Şirketin her iki yılda da duran varlıklarını özkaynaklarla karşılayamadığını ve bir önceki yıla göre devreye daha da fazla yabancı kaynak girmesi gerektiğini görmekteyiz.
Şirketin duran varlıklarının 495.000 TL’den 733.000 TL’ye yükselerek %48.08 arttığını, devamlı sermayenin de (U.V.Y.K. + ÖZKAYNAK) 534.860 TL’den 839.820 TL’ye yükselerek %57.01 arttığını görmekteyiz. Şirketin her iki yılda da duran varlıklarını devamlı sermaye ile karşılayabildiğini bir önceki yıla göre devamlı sermayesinin daha da yükseldiğini bunda en önemli faktörün uzun vadeli borçlardaki yüksek artış olduğunu söyleyebiliriz.
Sonuç olarak yeterlilik sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin 2019 ve 2020 yıllarına ait bilançolarını mukayeseli analiz yöntemi ile incelediğimizde şirketin kısa vadeli borçlarını ödeme gücünün her iki yılda da yeterli olduğunu ve net çalışma sermayesinin daha da arttığını, üretim işletmesi olması nedeniyle duran varlık ağırlıklı çalıştığını ve yeni yatırımlara yöneldiğini, varlıklarının büyük bölümü borçlarla karşıladığını ve sermaye gücünün daha da zayıfladığını, duran varlıklarını özkaynaklarla her iki yılda da karşılayamadığını ancak devamlı sermaye ile karşılayabildiğini ve bu gücünün uzun vadeli borçlardaki yüksek artışla daha da yükseldiğini söyleyebiliriz.
6.2. Dikey Yüzdeler Tekniği ile Analiz
Dikey yüzdeler tekniği, aynı finansal tablonun aynı dönemine ilişkin verilerin kendi aralarında oranlanması şeklinde uygulanan bir tekniktir. Finansal tablolarda yer alan veriler, kapsamında bulunduğu grubun toplam tutarına göre oranlanmaktadır. Örneğin grup olarak aktif toplamı alınmışsa bütün aktif kalemler aktif toplamına, pasif kalemler de pasif toplamına göre oranlanır. Genellikle aktif pasif toplamlarına göre yapılan dikey yüzde analizleri, aynı nitelikteki hesap gruplarının toplamları esas alınarak da yapılabilir. Grup olarak dönen varlıklar alınmışsa, dönen varlıklar; dönen varlık toplamına; duran varlıklar duran varlıklar toplamına; kısa vadeli yabancı kaynaklar, kısa vadeli yabancı kaynaklar toplamına; uzun vadeli yabancı kaynaklar, uzun vadeli yabancı kaynaklar toplamına; özkaynaklar da özkaynak toplamına göre oranlanır.
Dikey analiz tekniği yardımıyla, incelenen dönemin oranlan analiz edilebileceği gibi, bu oranlarla önceki dönemlerin oranları veya sektör ortalama oranları karşılaştırarak da yapılabilir.
Bir işletmenin mali durumu ve faaliyet sonuçlan ile ilgili tam bir fikir edinebilmek için, onun faaliyette bulunduğu endüstri kolundaki diğer işletmelerle de karşılaştırılması gerekir. Farklı yıllara ait verilerle oluşturulan karşılaştırmalı tablolar bu imkanı vermez. İşletmeler arası karşılaştırma yapılabilmesi için mali tablo kalemlerinin yüzdelerle ifade edilmesi gerekir. Bu yöntemde her tablo kalemi yüzde ile ifade edildiğinden dolayı tabloların anlatılması ve anlaşılması daha kolay hale gelir.
Yüzde yöntemi ile analiz tekniği, bir işletmenin finansal durumunu ve faaliyet sonuçlarını incelemek amacıyla kullanır. Yüzde yöntemi ile analiz daha çok tek bir döneme ilişkin bilanço ve gelir tablosuna uygulandığından statik bir analiz türüdür. Ancak istenirse yüzde yöntemine göre hazırlanmış birden fazla döneme ilişkin mali tabloların karşılaştırılması veya aynı sektördeki diğer işletmelerle karşılaştırmak için kullanıldığında dinamik analiz yapılmış olur. Bu analiz tekniğinin uygulanması sırasında, mali tabloların varlık ve kaynak yapılarında yer alan her bir kalemin varlık ve kaynak yapısı toplamı içindeki yüzde oranı belirlenir. Böylece hem aynı işletmenin farklı dönemlerine ilişkin mali tablolarında yer alan kalemlerin, toplam içerisindeki oransal paylan saptanır, hem de aynı sektördeki çalışmalarını sürdüren işletmelerin mali tabloları ile karşılaştırmalar yapma olanağı sağlar.
Bilançoda yer alan bilanço kalemlerinin yüzde değerlerinin saptanmasını şu şekilde formüle edebiliriz:
Bilanço Toplamına Göre Yüzde= Bilanço Kaleminin Mutlak Değeri x 100
Aktif (Pasif ) Toplamı
Grup Toplamına Göre Yüzde= Grup İçindeki Kalemin Mutlak Değeri x 100
Grup Toplamı
İndirimleri olan bilanço kalemleri gerek grup gerekse aktif veya pasif toplamlarına net değerleri ile dikkate alınırlar. Başka bir anlatım biçimi ile dikey yüzdeleri net değer üzerinden hesaplanmasını gerektirir. Ancak öz kaynaklar grubunun indirim kalemi olan "dönem net zararı" grup ve pasif toplamlarına oranı saptanır fakat yüzdesi parantez içinde gösterilir.
Gelir Tablosu kalemlerinin yüzde değerlerinin saptanmasını şu şekilde formüle edebiliriz:
Gelir Tablosuna Göre Yüzde = Gelir Tablosu Kaleminin Mutlak Değeri x 100
Net Satışlar Toplamı
Örnek
BİLANÇO KALEMLERİ 31 ARALIK
2020 %
I- DÖNEN VARLIKLAR
A- Hazır Değerler 1200
B- Menkul Kıymetler -
C- Ticari Alacaklar 12400
D- Diğer Alacaklar 875
E- Stoklar ( Net ) 24000
F- Diğer Dönen Varlıklar 300
DÖNEN VARLIKLAR TOPLAMI 38775
II- DURAN VARLIKLAR 52500
AKTİFLER GENEL TOPLAMI 91275
I KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR
A- Mali Borçlar 4700
B- Ticari Borçlar 8300
C- Diğer Borçlar 450
D- Alınan Avanslar 3100
F- Ödenecek Vergi ve Fonlar 4200
G- Borç ve Gider Karşılıkları 1550
KISA VADELİ YAB. KAYNAK. TOPLAMI 22300
II- UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR 44375
YABANCI KAYNAKLAR TOPLAMI 66675
III- ÖZKAYNAKLAR
A- Ödenmiş Sermaye 15000
B- Kar Yedekleri
1- Yasal Yedekler 3400
2- Özel Fonlar 1200
F- Dönem Net Karı ( veya Zararı ) 5000
ÖZKAYNAKLAR TOPLAMI 24600
PASİF ( KAYNAKLAR ) TOPLAMI 91275
İSTENİLENLER
ABC Tic. AŞ nin yukarıdaki bilançosuna ilişkin dikey yüzdeleri hesaplayınız? ABC Tic. AŞ nin mali tablosunu dikey yüzdeler tekniği yardımı ile analiz ediniz?
