KAZI SONUÇLARI TOPLANTISI 3. CİLT. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü

KAZI

SONUÇLARI

TOPLANTISI 3. CİLT

40

40. KAZI SONUÇLARI TOPLANTISI 3. CİLT

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü

07-11 MAYIS 2018 ÇANAKKALE

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü

KAZI SONUÇLARI 40.

TOPLANTISI

3. CİLT

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayın No: 3627-3

Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayın No: 183-3

YAYINA HAZIRLAYAN Dr. Adil ÖZME

07-11 Mayıs 2018 tarihlerinde gerçekleştirilen

40. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nin katkılarıyla

gerçekleştirilmiştir.

Kapak ve Uygulama

Arel Görsel Tanıtım San. Tic. Ltd. Şti.

Kapak Fotoğrafı:

Rüstem ASLAN

Troya Örenyeri 2017 Yılı Kazı Çalışmaları

Not : Kazı raporları, dil ve yazım açısından Dr. Adil Özme tarafından denetlenmiştir.

Yayımlanan yazıların içeriğinden yazarları sorumludur.

e-ISSN: 2667-8845

40. ULUSLARARASI KAZI, ARAŞTIRMA VE ARKEOMETRİ SEMPOZYUMU BİLİM KURULU

SCIENTIFIC COMMITTEE OF 40 ^th INTERNATIONAL SYMPOSIUM OF EXCAVATIONS, SURVEYS AND ARCHAEOMETRY

Prof. Dr. Nurettin ARSLAN (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Arkeoloji Bölü- mü Başkanı-Assos Kazı Başkanı)

Prof. Dr. Rüstem ASLAN (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Arkeoloji Bölü- mü, Troia Kazı Başkanı)

Prof. Dr. Andreas SCHACHNER (Boğazköy-Hattuşaş Kazı Başkanı)

Prof. Dr. Turan TAKAOĞLU (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Anabilim Dalı Başkanı) Doç. Dr. Olivier Can HENRY (Labraunda Kazı Başkanı)

Prof. Dr. Onur ÖZBEK (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Prehistorya Anabilim Dalı Başkanı)

Prof. Dr. Timothy HARRISON (Tell Tayınat Kazı Başkanı) Doç. Dr. Göksel SAZCI (Maydos-Kilisetepe Kazı Başkanı) Prof. Dr. Marcella FRANGIPANE (Aslantepe Kazı Başkanı) Doç. Dr. Aslı Erim ÖZDOĞAN (Çayönü Kazı Başkanı)

Prof. Dr. Michael HOFF (Antiocheia Ad Cragum Kazı Başkanı) Dr. Masako OMURA (Yassıhöyük Kazı Başkanı)

ULUSLARARASI KAZI, ARAŞTIRMA VE ARKEOMETRİ SEMPOZYUMU YAYIN KURALLARI

Göndereceğiniz bildiri metinlerinin aşağıda belirtilen kurallara uygun olarak gön- derilmesi, kitabın zamanında basımı ve kaliteli bir yayın hazırlanması açısından önem taşımaktadır. Bildirilerin yazımında kitaptaki sayfa düzeni esas alınarak;

* Yazıların A4 kağıda, üstten 5.5 cm. alttan 5 cm. soldan 4.5 cm. sağdan 3 cm. lik bir boşluk bırakılarak, 10 punto ile, bir satır aralığı olacak şekilde, Times New Roman fontu ile en fazla 10 sayfa yazılmalı,

* Başlık 14 punto, büyük harf ve bold olacak şekilde yazılmalı,

* Bildiri sahiplerinin isimleri başlığın altında, sağ üstte yer almalı, alt alta sıralan- malı ve unvan kullanılmamalı,

* Metinde ana başlıklar büyük harflerle ve italik, alt başlıklar, baş harfleri büyük ve italik olarak yazılmalı,

* Metin içinde geçen yabancı sözcük ve terimler, örneğin “in-situ” italik olarak yazılmalı,

* Metin içinde Milattan Önce gibi çok alışılagelmiş kısaltmalar dışında kısalt- ma kullanılmamalı, Milattan Önce ve sonra kısaltması: M.Ö., M.S. Erken Tunç Çağı: ETÇ olarak kullanılmalıdır.

* Bölge adlarının ilk harfleri, aynı şekilde yer, coğrafya ve kurum adlarının ilk harfleri büyük yazılmalıdır. Örneğin: Doğu Anadolu, Yakın Doğu, Avrupa, Akdeniz Bölgesi, Dicle Nehri, Ankara Üniversitesi, Türk Tarih Kurumu gibi.

* Ölçü ve ağırlıklar m. cm. mm. lt. gr. şeklinde yazılmalı,

* Dipnotlar metnin altında ve metin içinde numaraları belirtilerek, 8 puntoda yazılmalı,

* Dipnot ve kaynakçada (bibliyografya) kitap ve dergi isimleri italik yazılmalı,

* Harita, çizim ve resimler 15 adetten fazla olmamalı, fotoğraflar JPG veya TlFF olarak gönderilmeli, gönderilen resimlerin çözünürlüğünün en az 300 pixel/

ınch olmalı,

* Çizimlere (Çizim: 1), resimlere (Resim: 1), haritalara (Harita: 1) olarak alt yazı yazılmalı ve kesinlikle levha sistemi kullanılmamalı,

* Yayım için telif anlaşması gerektiren Googleearth gibi görseller kullanılmama- lı,

* Bildirilere, ilk sayfanın altında, dipnotlardan önce bütün yazarların mutlaka isim, unvan, e-mail ve yazışma adresi yazılmalıdır.

Yayınlanacak bildiri sayışının artması, kitapların zamanında basımını güçleştirdi- ğinden, bildirilerinizin sempozyum sırasında teslim edilmesi ya da en geç 1 Ağustos tarihine kadar, yayinlar@kulturturizm.gov.tr e-mail adresine gönderilmesi gerek- mektedir.

Yayın kurallarına uymayan ve geç gönderilen bildiriler kesinlikle yayınlanmaya- caktır.

PUBLICATION INSTRUCTIONS

The papers presented in the International Symposium of Excavations, Surveys and Archaeometry will be published as before.

In order to complete a high-quality print in time, we kindly request you to send the paper texts in the format specified below:

1. Texts should be written in 10 pages on A4 paper, with Times New Roman and 10 type size within a space of 13.5x19 cm. Line spacing should be 10 points.

2. Heading should be written in bold with 14 typesize and with 14 points of line space. Main headings should be written with capitals, sub-headings with lower letters. Both types of headings should be written in italics.

3. Footnotes should be placed at the bottom of the pages, with their numbers in- dicated in the text. Footnote texts should be written with 8 type size and line space of 8 points.

4. Book and periodical titles in the footnotes and bibliography should be written in italics.

5. Total number of drawings and photos should not exceed 15. Photos should be either in JPG or TIFF format with at least 300 dpi solution and sent in a separate file.

6. Captions should be added to drawings (Drawing: ………), photos (Photo:

………) and maps (Map: ………). Plate system should not be used.

7. Authors must indicate their names, titles and contact information in their pa- pers.

8. Digital text of the paper should be added to the print-out and both texts should be identical. Otherwise the digital version will be considered default.

As sudden accumulation of papers makes it difficult to complete printing in time, papers should either be submitted during the symposium or sent to yayinlar@kultur- turizm.gov.tr until the 1st of August.

The papers that fail to comply with those instructions or that are sent after the deadline will not be published on no account.

VII

İÇİNDEKİLER

Demet KARA, Murat AKAR

Hatay Arkeoloji Müzesi Altınözü Toprakhisar Höyük Kurtarma Kazısı

2017 Yılı Çalışmaları ... 1 Murat ARSLAN, Nihal TÜNER ÖNEN

2017 Yılı Phaselis Kazı Çalışmaları ... 13 Hüseyin Murat ÖZGEN

Adramytteion (Ören) 2017 Yılı Kazı ve Onarım Çalışmaları ... 23 Musa KADIOĞLU, C. ÖZBİL, M. ADAK, Ö. VAPUR

Ç. GENÇLER GÜRAY, Y. KILIÇ, İ. KOPÇUK

2017 Yılı Teos Kazı Çalışmaları (8. Sezon) ... 45 Mustafa BEYAZIT, Yasemin BEYAZIT, Başaran Doğu GİTAL,

Şuayip ÇELEMOĞLU, Alper ATICI, Hasan Hüseyin BAYSAL

Kale-i Tavas (Tabae Antik Kenti) Ören Yeri ve Kavaklıpınar Mevkii

Kale-i Tavas Mezarlığı Kazıları 2017 ... 71 Mustafa BÜYÜKKOLANCI, Gülgün YILMAZ,

Fuat YILMAZ, Sinan MİMAROĞLU

Ayasuluk Tepesi ve Aziz Yuhanna Kilisesi 2017 Kazı ve Onarım Çalışmaları ... 85 Nicholas CAHILL

Sardis, 2017 ... 97 Numan TUNA, Nadire ATICI, İlham SAKARYA

Burgaz (Palaia Knidos) 2017 Yılı Çalışmaları ... 117 Nuran ŞAHİN, Onur ZUNAL, Gülşah GÜNATA

Klaros 2017 ... 137 Nurettin ARSLAN, Caner BAKAN, Beate BÖHLENDORF-ARSLAN

Eva-Maria MOHR, Klaus RHEIDT

2017 Yılı Assos Kazı Çalışmaları ... 155 Yılmaz AKKAN, Nurettin ÖZTÜRK, Mehmet KARAOSMANOĞLU

2017 Yılı Tralleis Antik Kenti Kazı ve Restorasyon Çalışmaları ... 173

VIII

Osman DOĞANAY, Bülent İŞLER, Hatice KÖRSULU Nesrin AYDOĞAN İŞLER

Tyana Kazısı 2017 Yılı Çalışmaları ... 185 Ömer ÖZYİĞİT

2017 Yılı Phokaia Kazı Çalışmaları ... 207 Önder İPEK, Emine SÖKMEN

Örükaya Arkeolojik Kazı ve Araştırma Projesi 2017 Yılı Çalışmaları ... 225 Roland R.R. SMITH

Aphrodisias 2017 ... 239 Remzi YAĞCI, Davut YİĞİTPAŞA

Soloi Pompeiopolis Kazıları 2017 ... 265 Rafet ÇAVUŞOĞLU, Hanifi BİBER, Sinan KILIÇ

Hakan YILMAZ

Van Çavuştepe Kalesi ve Urartu Nekropolü 2017 Yılı Çalışmaları ... 275 Armağan ERKANAL, Rıza TUNCEL, Gizem ALPARSLAN

2017 Yılı Panaztepe Kazısı Sonuçları ... 297 Rüstem ASLAN

Troya Örenyeri 2017 Yılı Kazı Çalışmaları ... 313 Scott BRANTING, Sevil BALTALI TIRPAN, Joseph LEHNER,

Dominique LANGIS-BARSETTI, Tuna KALAYCI, Yasemin ÖZARSLAN,

Nilüfer YÖNEY, Burak ASİLİSKENDER, Sarah R. GRAFF, Lucas PROCTOR, Paige PAULSEN Kerkenes 2017 ... 333 Sema ATİK KORKMAZ

Letoon 2017 ... 351 Sema DOĞAN, Ebru Fatma FINDIK, Vera BULGURLU

Demre/Myra Aziz Nikolaos Kilisesi Kazı, Koruma ve Onarım Çalışmaları-2017 .... 365 Serdar AYBEK, Onur GÜLBAY, Burak ARSLAN,

Yılmaz BALIM

2017 Yılı Metropolis Arkeolojik Araştırmaları ... 381

IX

K. Serdar GİRGİNER, Özlem OYMAN-GİRGİNER, M. Furkan TUFAN,

M. Cem FIRAT, Ayça GERÇEK, Orkun H. KAYCİ, Hakan GERÇEK, Erkan DÜNDAR

2017 Yılı Tatarlı Höyük Kazısı Sonuçları ... 397 Sevinç GÜNEL

Çine-Tepecik Höyüğü 2017 Yılı Kazıları ... 415 Şahin YILDIRIM

Satala 2017 Yılı Kazı ve Araştırma Çalışmaları ... 429 Şahin YILDIRIM, Edward DANDROW, Lana WILLIAMS,

Ali BORA, Peter SINELLI

Tios-Tieion 2017 Yılı Kazı Çalışmaları ... 437 Şevket DÖNMEZ, Aslıhan YURTSEVER BEYAZIT, Salih KAYMAKÇI,

Burçin ADISÖNMEZ, Fidane ABAZOĞLU

Oluz Höyük Onbirinci Dönem (2017) Çalışmaları ... 449 Şükrü ÖZÜDOĞRU

Kibyra 2017 Yılı Çalışmaları ... 463 Taner KORKUT, Çilem UYGUN, Bilsen ÖZDEMİR

Tlos 2017 Kazı Etkinlikleri ... 471 Timothy P. HARRISON, Elif DENEL, Stephen BATIUK

Tayinat Höyük Kazıları, 2017 ... 483 Timur DEMİR, Makbule EKİCİ

Yenice Höyük 2016-2017 Yılı Çalışmaları ... 503 Tunç SİPAHİ

Eskiyapar Höyük 2017 Yılı Kazısı ... 521 Turgut Hacı ZEYREK, Ali Nadir ZEYREK

Kastabala Kazı Çalışmaları 2017 ... 537 Umut ALAGÖZ

Kırıkkale Delice İlçesi Elmalı Köyü Mozaik Kazı Alanı ... 547 Ünsal YALÇIN, Önder İPEK, Gönül YALÇIN, Hamza EKMEN

Derekutuğun 2017 Kazı Çalışmaları ... 557

X

Vecihi ÖZKAYA, Feridun S. ŞAHİN

Körtik Tepe 2017 Kazısı ... 575 Vedat KELEŞ, Hasan Ertuğ ERGÜRER, Hasan KASAPOĞLU, Ersin ÇELİKBAŞ,

Kasım OYARÇİN, Hazar KABA, Alper YILMAZ, Büşra Elif KASAPOĞLU, Michael Deniz YILMAZ, İsmail AKKAŞ, Enver AKIN

Parion 2017 Sezonu Kazı, Restorasyon ve Konservasyon Çalışmaları ... 595 B. Yelda OLCAY UÇKAN, Gökçen Kurtuluş ÖZTAŞKIN, Öğül Emre ÖNCÜ,

Seçkin EVCİM, Muradiye ÖZTAŞKIN

Olympos Kazısı 2017 Yılı Çalışmaları... 617 Yusuf ALBAYRAK

Şanlıurfa Kale Eteği Nekropolü 2015-2017 Yılları Kazı ve Temizlik Çalışmaları .... 639 Yusuf ALBAYRAK

Soğmatar Nekropolü 2017 Yılı Kazı ve Temizlik Çalışmaları ... 651 Ersin DOĞER, Yusuf SEZGİN, Mesut EROĞLU

Baykal BAŞDEMİR

Aigai 2016-2017 Yılları Çalışmaları ... 669 S. Yücel ŞENYURT, Atakan AKÇAY, A. Emirhan BULUT,

Umut ZOROĞLU, Leyla YORULMAZ, S. Okan AKGÖNÜL

Kurul Kalesi 2017 Yılı Kazı Çalışmaları ... 691 Zeliha DEMİREL GÖKALP, A. Ceren EREL, Nikos TSIVIKIS,

Hasan YILMAZYAŞAR

Amorium Kazıları 2017... 713

483

TAYINAT HÖYÜK KAZILARI, 2017

Timothy P. HARRISON*

Elif DENEL Stephen BATIUK

GİRİŞ

Tayinat Arkeoloji Projesi (TAP), 2017 yılında, Tayinat Höyüğü’ndeki onü- çüncü kazı sezonunu 15 Haziran ile 13 Ağustos 2017 tarihleri arasında ta- mamlamıştır. Arazi çalışmalarını, 4 Eylül ve 6 Kasım 2017 tarihleri arasında yapılan iki aylık bir laboratuvar, analiz ve araştırma çalışmaları izlemiş ve bu süreç içerisinde 2017 sezonuna ilişkin rapor ve konferans sunumları hazırlan- mıştır.

Araştırmanın 2017 kıdemli ekibi, Prof. Dr. Timothy Harrison (Proje Di- rektörü), Dr. Elif Denel (Asistan Direktör ve Alan 7 Sorumlusu), Dr. Stephen Batiuk (Kıdemli Saha Arkeoloğu), Dr. Lynn Welton (Alan 1 Sorumlusu), Dr.

Mark Weeden (Epigraf), Doğa Karakaya (Paleobotani Uzmanı), Julie Unruh (Konservatör), Stanley Klassen (Laboratuvar Yöneticisi) ve Dr. Fiona Haug- hey (Buluntu Ressamı ve Arşivci) olmuştur. Projede ayrıca üç kıdemli arke- olog (Matthew Harpster, Lawrence Jackson Hughes ve James Osborne), ve iki arkeoloji öğrencisi (Gizem Köylü ve Rana zaher) yer almıştır. Sayın Ali Çelikay ise Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü adına temsilci olarak kazılara katılmıştır.

2017 sezonu Tayinat Höyüğü arazi çalışmasının hedefleri: (1) Evre 2 üze- rinde yapılan çalışmaların (2011-2016) ortaya çıkardığı stratigrafiye yönelik

* Timothy P. HARRISON, Department of Near & Middle Eastern Civilizations, University of To- ronto, 4 Bancroft Avenue, Toronto, ON, M5S 1C1, CANADA. Tel.: (416) 978-6600, Fax: (416) 978-3305, email: tim.harrison@utoronto.ca.

484

önemli soruları cevaplamak ve Evre 3 üzerinde yapılması planlanan araştır- malara (2017-2021) hazırlık amacıyla Alan 1 ve 7’de (Resim: 1) kazı çalışma- ları yapmak; (2) arkeolojik park projesi kapsamında, Geç Hitit saraylarının bulunduğu alanda, özellikle de Alan 1’deki Tapınak II ve Alan 2’deki Tapı- nak XVI yapılarına ait anıtsal kerpiç mimarinin konservasyon çalışmalarına

“yumuşak kaplama” (“soft capping”) yöntemi uygulanarak devam etmek; (3) Alan 1, 5 ve 7’den daha önceki sezonlarda çıkartılmış olan eserlerin analizle- rinin yapılmasına devam etmek; ve (4) Tayinat arkeolojik park çalışmalarına devam etmektir.

ALAN 1 KAZI ÇALIŞMALARI

L. WELTON Alan 1‘de yapılan 2017 kazı sezonu çalışmaları, daha önceki kazı sezon- larında ortaya çıkan stratigrafiye bağlı soruları cevaplamak amacıyla G4.55 açmasında odaklanmıştır. G4.54/55 ve G4.64/65 açmalarında ise daha küçük ölçekli çalışmalar yapılmış ve bu çalışmaların asıl amacı, açma duvarlarının sabitlenmesi olmuştur.

G4.55 Açması

L. WELTON S. KLASSEN G. KÖYLÜ 2017 sezonunun ana amaçları alan evresi 8b’ye ait büyük yapıyla bağlan- tılı tabakalaşma ve inşa evrelerine dair cevaplanmamış soruları ortaya çıkar- mak ve 2015 kazı sezonunda G4.55 açmasındaki Oda 1’in taban seviyesinde yapılan temizlik sonucunda ortaya çıkan ve raporda alan evresi 10 olarak ta- nımlanan mimariyi ortaya çıkartmak için alan evresi 8b’yi tamamen kaldır- mak olmuştur.

Alan Evresi 8b: Geç Mimari Evre

Açmanın ortasından geçerek güneyden kuzeye doğru uzanan duvar 210 ve 262’nin (Resim: 2) kaldırılması G4.55 açmasında 2017 sezonunda yapılan

485

ana çalışmalardan birisini oluşturmuştur. Bu duvarların Oda 1 ve 2 arasında- ki kapı girişinde bulunan kesitleri temizlenerek kerpiç dolgu ile doldurulmuş dar bir alan sayesinde birbirinden ayrılan iki farklı duvarın varlığı ortaya çı- kartılmıştır. Duvar 210’un kısmen yıkılmış olduğu, duvar 262’nin ise bütün olarak korunageldiği anlaşılmıştır.

2017 sezonunun ana çalışma alanlarından bir diğeri G4.55 açmasının gü- ney kısmında yer alan ve Oda 1’in batı duvarının (Duvar 213/266) ve bu duvarın batı tarafında kalan ve odanın içini kapsayan dolgunun korunduğu alan olmuştur. Daha önceki sezonlarda ortaya çıkartılmış olan ve doğu-batı yönünde uzanan duvar 214’ün kuzeyinde, açmanın en kuzey köşesinde yer alan dolgu, Oda 3 olarak tanımlanmıştır.

Oda 3’ün duvarlarını kesen kesit belirtileri, duvar 266 ve duvar 214 ara- sında bir kapı girişinin varlığını göstermiştir. Oda 3’ün içinde bulunan dolgu, Locus 319, 320 ve 321 olarak kaldırılmıştır.

Oda 3 ile bağlantısı anlaşılan dolgu toprağının kazılmasından sonra duvar 214 kaldırılmıştır. Bunun sonucu olarak, doğu-batı yönünde uzanan ve du- var 214’ün tam güneyinde (Resim: 2), ona paralel uzanan ikinci bir duvarın varlığı ortaya çıkmıştır. Duvar 325 olarak kayda geçen ve tamamen kaldırılan bu duvar, ikili duvar mimarisinin bir örneğini teşkil etmektedir. Bunlara ek olarak, bu alandaki diğer duvarlarda da görüldüğü gibi, duvar 213’ün ikili duvar mimarisinin bir örneği olduğu ve hemen yanından, birbirine tamamen paralel uzanan iki ayrı duvarın varlığı anlaşılmıştır. Yeni ortaya çıkartılan ve paralel yapıların en batı ucunda bulunan ikinci bir duvar, duvar 327 olarak adlandırılmıştır. Oda 4 olarak tanımlanan alanın kuzeydoğu kısmını oluştu- ran ve duvar 325 ile duvar 327 arasında uzanan alanda kalan son dolgu da kaldırılmış olup, Oda 4’ün içindeki dolgu toprağı Locus 326 328 ve 329 olarak kazılmıştır. Bu dolgu toprağının kaldırılmasından sonra, Oda 4’ün kuzeydo- ğu kısmını saran ve duvar 325 ile 327 boyunca uzanan bank şeklinde bir yapı ortaya çıkartılmıştır (Resim: 3). Bankın her iki kısmının açma kesitinin içine doğru devam ettiği görülmüştür. Bu nedenle bankın odanın içinde tam olarak nereye kadar devam ettiği anlaşılamamıştır. Bank, Yapı (Installation) Locus 331 olarak kayıt altına alınmıştır.

2017 kazı sezonunda alan evresi 8b ile ilişkilendirilen mimari evreler ve inşa teknikleri hakkında birçok temel bilgiye erişilmiştir. G4.55 açmasında

486

duvarların ikili duvar tekniği kullanılarak inşa edildiği daha önce de görül- müştü. Bu alanlar, Oda 1 ve 2 arasındaki duvar 201 ve 262’nin birbirine para- lel uzandığı alanı da kapsamaktaydı. Açmanın güney kısmında bulunan ve doğu-batı yönünde uzanan duvar 211, 365, 212 ve 213’ün de bu paralel duvar tekniği ile inşa edildiği tahmin edilmekteydi; ancak şimdi bu tahmin kesin- lik kazanmış oldu. Bu konuyla bağlantılı olarak, G4.55 açmasının güneyinde bulunan duvarların 2018 kazı sezonunda kaldırılması ile daha kesin bir bil- giye ulaşılması planlanmaktadır. Sonuç olarak, 2017 kazı sezonu ikili duvar tekniğinin bina kompleksinin tamamında yaygın olarak kullanılan bir teknik olduğunu ortaya koymuştur. Bu tekniğin benzer örnekleri araştırılarak daha geniş bir kapsamda incelenmesi planlanmaktadır.

FP10: Erken Mimari Evre

Alan evresi 8b’ye ait yapıların altında kalan mimari öğelere ait duvar çiz- gilerinin tam olarak görülebilmesi ve bu duvarların bağlı olduğu yapının ya da yapıların niteliğini anlamak henüz tam olarak mümkün değildir. Fakat şimdilik burada iki ayrı binanın varlığı tahmin edilmektedir. Bunlardan birin- cisinin G4.55 açmasının merkezini ve batısını kapsayan, beyaz kerpiç kullanı- larak inşa edilmiş büyük bir yapı olduğu, diğerinin ise, G4.55 açmasının doğu kısmını kapsayan ve hemen doğuda bulunan G4.56 açmasına doğru uzayan kırmızı kerpiçten inşa edilmiş bir yapı olduğu düşünülmektedir (Resim: 2).

Bu yapılar, inşalarında kullanılan kerpicin rengine bağlı olarak, “beyaz bina”

ve “kırmızı bina” olarak adlandırılmıştır.

Kırmızı Binaya ait kuzey-güney (duvar 312) ve doğu-batı (duvar 316) yö- nünde uzanan iki ayrı duvar G4.55 açmasının içinde oldukça net bir şekilde görülebilmektedir (Resim: 4). Bu iki duvar da kırmızı kerpiç kullanılarak inşa edilmiş olup, kerpiçlerin çok ağır şekilde yanmış olmalarından dolayı kolayca ufalanır halde olduğu görülmüştür. Çok net bir şekilde ortaya çıkan iki ayrı çizgi, duvara ait iki ayrı yüzüne işaret etmektedir. Bunlardan birincisinin bü- yük oranda sıvanmış gerçek duvar yüzü olduğu, diğerinin ise daha yumuşak, çabuk ufalanan kırmızı bir malzemeden oluştuğu anlaşılmıştır. Bunun büyük olasılıkla duvarın yıkım evresini temsil ettiği düşünülmektedir. İkinci yüz, sıva ile kaplı asıl duvar yüzünden yaklaşık 25-30 cm. mesafede bulunmakta-

487

dır. şimdiye kadar beyaz bina ile ilişkilendirilebilecek hiçbir sıva kalıntısına rastlanmadığından, bu özelliğin sadece kırmızı binaya özgü olduğu düşünül- mektedir. Bu durumda yukarıda bahsedilen iki duvarın kuzey doğusunda ve büyük olasılıkla güney batısında olduğu düşünülen iki odanın kırmızı binaya ait olduğu sonucuna varılmıştır.

Beyaz Bina kırmızı binanın batısında yer almaktadır. Ayrıca beyaz binaya ait olan mimarinin büyük bir kısmı 2015 sezonunda ortaya çıkartılmış oldu- ğundan 2017 sezonu çalışmaları küçük çapta ek bilgi ile sınırlı kalmıştır.

G4.56 Açması

L. WELTON S. HUGHES G4.56 açmasında keşif amaçlı araştırmalar yapılmıştır (Resim: 1). Bu çalış- malar açma duvarlarının temizlenmesi ile sınırlı kalmıştır. Tapınak II (Locus 3) girişinde orijinal yerinde korunagelmiş birkaç basamağı destekleyen top- rak sütunun kaldırılması, yapılan en geniş çaplı çalışma olmuştur. Bu basa- maklar 2004 yılında ortaya çıkartılmış olup, onları destekleyen toprak sütunla birlikte, 2004 yılından bu yana bulundukları yerde korunmuşlardı. Fakat top- rak sütun zaman içinde sağlamlığını kaybetmiş ve bu nedenle de kuzey açma duvarlarının sabitlenmesi için bir kısmının kaldırılması gerekmiştir.

Oda A’nın taban yüzeyinde (açmanın en batı kısmında) küçük bir sondaj çukuru açılmıştır. Bu sondaj çalışmasının sonucu olarak duvar G4.55: 316’nın Oda A’nın ortasında ve büyük olasılıkla duvar G4.56: 375’in altından geçerek doğuya doğru devam ettiği görülmüştür. Bu doğu-batı ekseninde uzanan du- var, duvar 351 (=G4.55: 316) olarak kaydedilmiştir (Resim: 5). Ayrıca duvar 351’den güneye doğru kuzey-güney doğrultusunda uzanan başka bir duvar daha ortaya çıkartılmış ve duvar 352 olarak kaydedilmiştir. Bu duvarın G4.55 açmasındaki kırmızı bina ile bağlantılı olduğu düşünülen iki odanın doğu ucu olduğu düşünülmektedir. Fakat, yine bu duvarın güney kısmının du- var 302’nin kuzey yüzüne kadar devam etmemesi bu odanın doğu tarafında bir kapı girişinin olduğuna işaret etmektedir. Bu alanda bulunan duvarların G4.55 açmasındakiler kadar kırmızı olmamaları ve batıdaki duvarlara göre daha az yanmış olmaları, kırmızı binayı tahrip eden yangının bu alan ile sınır-

488

lı olduğunu işaret etmektedir. Bu duvar uzantılarının kırmızı binanın G4.56 açmasına doğru devam ettiği belirlenmiştir.

G4.54/55 ve G4.64/65 Açmaları – Açma Duvarı Çalışmaları

2017 sezonunun Alan 1’deki son çalışması çökme tehlikesi olan ve G4.55 ve G4.65 açmalarının batısında kalan açma duvarlarının sabitlenmesi olmuş- tur. Bu açma duvarlarının temizlenmesi ve sabitlenmesi çalışmalarına ait bel- geleme G4.54 ve G4.64 açmalarının raporlarında bulunabilir.

ALAN 7 KAZI ÇALIŞMALARI

E. DENEL 2017 kazı sezonunun Alan 7’deki öncelikli amaçları, özellikle bundan ön- ceki kazı sezonlarında ortaya çıkartılan heykellere ait stratigrafi ile bu alanda var olduğu düşünülen iç kale girişi arasındaki ilişkinin araştırılması ve bu heykellerin arkeolojik kontekstlerinin anlaşılması çalışmalarına devam etmek olmuştur (Resim: 1). Araştırmalar, öncelikli olarak Alan 7’nin kuzeyine, aslan heykeli, Suppiluliuma heykeli ve kanatlı boğa ve sfenks sütun kaidesinin bu- lunduğu alana odaklanmıştır. Kazılar ise, Tapınak XVI’nın hemen güneyinde, G4.47/57 ve G4.48/58 açmaları olmak üzere iki ayrı alanda gerçekleştirilmiş- tir (Resim: 6-7).

G4.47 ve G4.57 Açmaları

T. HARRISON R. zAHER G4.57 açmasındaki kazılar (Resim: 7-8), alanın batısında bulunan Alan 1’de, son yıllardaki yoğun kış yağmurları nedeniyle çökmeye başlayan G4.56 açmasının doğu açma duvarının sağlamlaştırılma çalışmalarıyla başlamıştır.

Alanda yapılan kazı çalışmaları sırasında Chicago Üniversitesi tarafından 1930’larda gerçekleştirilen Suriye-Hitit araştırma kazıları sırasında kuzey- güney yönünde kazılan geniş ve derin bir açmanın bu alanın batısını kestiği anlaşılmıştır. Kazılar, bu alanın eski kazıların dolgusu nedeniyle dayanıksız- laştığını göstermiştir. Aynı zamanda, G4.57 açması Alan 1 ve 7 arasındaki

489

stratigrafik bağlantının ortaya çıkartılması için önemli bir fırsat sunmuştur.

Bunun yanı sıra, G4.57 açması Alan 1’de korunagelmiş Demir Çağı I’e tarih- lenen tabakalar ile Alan 7’de bulunan Demir Çağı II kalıntılarının arasındaki önemli stratigrafik bağlantılara yönelik soruların cevaplanmasına da yardım- cı olması açısından oldukça önemlidir.

Kazılar, açmanın kuzey kısmında kuzey ve doğu açma duvarlarına bakan 10 m. (doğu-batı)x5 m.lik (kuzey-güney) bir dilimi kapsayan alana odaklan- mıştır. Açmanın batı kısmının yapısal olarak sağlam olmamasından dolayı, batı duvarına doğru olan alan çalışma alanı dışında bırakılmıştır. Kazı sezo- nunun sonuna doğru, açmanın kuzeydoğu köşesinden G4.47 açmasına doğru küçük bir sondaj çukuru açılmıştır (Resim: 9). Genel olarak 2017 kazıları, 1930 kazılarından bu yana alanda buldozer ile yapılan düzleme çalışmalarının bir sonucu olan ve yaklaşık 50 cm derinliğe sahip yakın dönem “yüzey toprağı”

ile Demir Çağı II/III iç kale kapısının batı kısmına ait olduğu anlaşılan, olduk- ça hasar görmüş kalıntıları ortaya çıkartmıştır.

Modern tahribata maruz kalmış bu alanda yapılan kazılar anıtsal bir kadın heykeline ait baş ve üst gövde parçalarını ortaya çıkartmıştır. Heykel, ufak ve büyük, hatta ufalanmış bazalt parçalarından oluşan kalın bir tabakanın üzerinde batıya doğru yüzü yere bakacak şekilde bulunmuştur (Resim: 10).

Kadın heykeline ait baş ve üst gövde parçalarının büyük oranda korunmuş olmalarına rağmen, heykelin yüzünün ve göğüs kısmının bilinçli olarak ve hatta muhtemelen törensel şekilde Antik Dönemde parçalanmış olduğu görülmüştür (Resim: 11-12). Korunagelmiş heykel bazalttan yapılmış olup, 1.1 m. uzunluğa ve 7 m. genişliğe sahiptir. Bu ölçülere göre, kadın heyke- linin bütün halinin üç metreden fazla bir yüksekliğe sahip olduğu tahmin edilmektedir. Heykelin alt gövdesi bulunamamıştır. Kadın heykelinin başı- nı, omuzlarını ve sırtını kaplayan örtünün altından çıkan kıvırcık saç sıraları heykelin göze çarpan özelliklerinden birini oluşturmaktadır. Heykelin üze- rinde yattığı ufalanmış bazalt parçalarının arasında heykelin bir göz çukuru- na, burnuna ve yüzüne ait parçalar ile birlikte, bu bölgedeki kapı kompleksi- nin başka kısımlarında bulunan ve aralarında 2012’de kazılan Geç-Hitit Kralı Suppiluliuma’nın (M.Ö. erken 9. yüzyıl) kafasının da bulunduğu diğer anıtsal heykellere ait olabilecek başka heykel parçaları da bulunmuştur. Ayrıca 2015 kazılarında bulunan bir el parçasının da bu heykele ait olabileceği düşünül-

490

mektedir. Bu durum anıtsal heykellere yönelik detaylı bir gömme çalışması- nın varlığına işaret etmektedir.

Kadın heykelinin, başka bir deyişle “Tayinat Kadını”nın kime ait oldu- ğu henüz bilinmemekle birlikte, antik Anadolu tanrılarının kutsal anası olan Kubaba’ya ait olması olasılığı da göz ardı edilemez. Fakat, heykelde bulunan bazı stil özellikleri bir insan figürünü temsil ettiğini işaretlemektedir. Bu ne- denle heykelin Suppiluliuma’nın karısını, ya da daha da ilginç bir olasılık- la, antik Tayinat hanedanlığının kurucu olan Taita’nın karısı (ya da annesi) olarak bilinen Kupapiyas’ı temsil etmesi olasılığı öne çıkmaktadır. Suriye’de bulunan Hama’da yarım asırdan daha uzun süre önce ortaya çıkartılan iki hiyeroglif Luvice yazıt, 100 yıldan uzun yaşayan, önemli bir kadından bahset- mektedir. Söylenenlere bakılırsa, bu önemli kadın, M.Ö. 1. binin başlarında, toplumda öne çıkan anaerkil bir figürü temsil etmektedir. Ününün bu kadar bilinmesine rağmen bu iki stel Kuapiyas’ın anısına ait günümüze ulaşan tek tarihi kanıtlardır.

Kadın heykelin hemen güney\güneybatısında yapılan kazılar, olduk- ça hasar görmüş, üç adet kireçtaşından kabaca yontulmuş bloklardan ya da ortastatlardan oluşan merdivene benzer bir yapı kalıntısı ortaya çıkartmıştır (Resim: 9). Bu yapı kalıntısı yaklaşık olarak 2,4 m. uzunluğunda olup kuzey- batı – güneydoğu doğrultusunda uzanmaktadır. Metrelerce uzakta olsa da bu duvar çizgisi G4.58 açmasının doğusunda bulunan kuzey “köşe taşı” ile tamamen aynı hizada uzanmaktadır (Resim: 7). Taş blokların üzerlerindeki kazıma izlerine bağlı olarak, bu bölgede yakın zamanda buldozer ile yapılan kazı ve düzleme çalışmalarından dolayı buldozer dişlerinden kaynaklanarak oldukça hasara uğradıkları görülmüştür. Tamamen seramikle kaplanmış bir tabanın bu yapının kuzey yüzüne kadar uzandığı ve ayrıca çakıl taşı ve beyaz sıva kaplı bir başka tabanın, ya da çöküntünün (?), bu yapının güneyine doğ- ru uzandığı, ama seramik tabanın aksine, yapıya ulaşmadan bittiği görülmüş- tür. Kadın heykelinin bulunduğu çukur, seramik kaplı tabanı kesmektedir.

G4.57 açmasındaki kazılar, (bazılarının Tayinat Yazıtı 2 stelinin parçalarını andırdığı) bazalttan Luvice hiyeroglif yazıt parçaları da ortaya çıkartmıştır.

Bu Luvice yazıt yığını, beyaz sıvayla kaplı çöküntünün hemen doğusunda bulunmuştur.

491

Kalıntılar bulunmuş olsa da G4.57 açmasında yakın zamanda gerçekleştiği anlaşılan buldozer aktivitelerinin yarattığı tahribat bu alandaki yapısal planın ve stratigrafik bağlantıların anlaşılmasını oldukça zorlaştırmıştır. Yine de ge- nel olarak bakılırsa bu kalıntılar, G4.58 ve G4.59 açmalarında bulunan Demir Çağı II/III iç kale kapı kompleksinin, son evresini olan Demir Çağı III’e ait olmalıdır, yani yapının batı uzantısını oluşturdukları düşünülmektedir. Ka- dın heykelinin gömüldüğü dönem de tahminen yapının bu evresine ya da bir sonraki evresine tarihlenmelidir.

Kazının son günlerinde G4.57 açmasının doğu duvarı boyunca bir sondaj çalışması yapılmıştır. Seramik buluntulara dayanarak, Geç Demir Çağı I/Er- ken Demir Çağı II’ye tarihlenen kapı kompleksinin hemen altındaki evreye tarihlenen bu alanda bulunan kerpiç duvarların ortaya çıkartılma çalışmala- rına başlanmıştır.

G4.48 ve G4.58 Açmaları

E. DENEL M. HARPSTER G4.48 ve G4.49 açmalarında yapılan 2017 kazı sezonu çalışmaları, her iki açmanın güney kısmına, yani Alan 7’nin kuzey ucunu oluşturan ve Alan 2’deki Tapınak XVI’nın hemen güneyinde kalan alana odaklanmıştır (Resim:

1 ve 7). Bu kazı çalışmalarının amacı, Alan 7’de daha önceki sezonlarda orta- ya çıkartılan heykellerin buluntu kontekstler ile mimari kalıntılar arasındaki stratigrafik ilişkiyi ortaya çıkarmak olmuştur.

G4.48 açmasındaki kazılar, alanın güney ucunda açılan ve birbirini izleyen iki sondaj çalışmasından oluşmuştur. Sondaj çukurlarından biri açma duvarı boyunca, diğeri ise tam onun yanında kuzey tarafında açılmıştır. Kuzeyde açılan sondaj çukuru bilinçli olarak Tapınak XVI’nın güney ucunda bulu- nan taş döşemeyi kesecek şekilde planlanmıştır. G4.58 açmasındaki mimari kompleks ile Tapınak XVI (bkz. Resim: 7) arasındaki stratigrafik bağlantıyı anlamak amaçlanmıştır. G4.48 açmasındaki kazılar, yatay seramik konsant- rasyonlarından oluşan ve birbiri ardına gelen tabanlar, fırın ya da ocak kalın- tıları, öğütme taşları, büyük kemik parçaları ve yiyecek hazırlığı ile bağlantılı öğeler ile birlikte kil tıkaçlar, ağırşaklar ve spatula gibi domestik aktiviteye

492

dair ipuçları veren buluntular ortaya çıkartmıştır. Bu alanda bulunan küçük buluntu toplam sayısı 50’yi bulmuştur. Birbiri üstüne oturan bu tabanların, G4.58 açmasının güneyinde bulunan ve olası kapı kompleksi ile kuzeyde, Ta- pınak XVI ile bağlantılı olan taş döşemenin arasında sandviç gibi, tabakalar halinde uzandığı görülmektedir. Bu alanda ortaya çıkartılan Demir Çağı II/

III stratigrafik seviyelerin tamamen ortaya çıkartılması ve alandayi dönemsel yapılanmanın anlaşılması için ilerleyen kazı sezonlarında bu alanda çalışma- lara devam edilmesi planlanmaktadır.

G4.49 açmasındaki kazılar, G4.48 açmasında açılan sondaj çukurunun doğuya doğru genişletmesini sağlamış ve açmanın güney kısmında 2,5 m.

(doğu-batı) x 4,8 m. (güney-kuzey) ölçülerinde bir alanın açılması ile sonuç- lanmıştır. Bu alanın zamanımızda yapılan buldozer çalışmaları sırasında çok büyük ölçüde hasar aldığı görülmüştür. Buna rağmen, kazılar birbirini izle- yen dört stratigrafik seviyeyi ortaya çıkartmıştır. Bu seviyelerden en erkeni, diğerlerinden bağımsız bir taş döşeme parçası içermektedir. zamanın kısıtlı olmasından dolayı, bu taş döşeme parçasının daha büyük bir komplekse ait olup olmadığı araştırılamamıştır.

KERPİÇ MİMARİ KONSERVASYONU

S. BATIUK Tayinat 2017 alan konservasyon programı, önceki sezonlarda yapılan kon- servasyon çalışmalarından sonra oluşan doğal tahribatın tamiri ve açma du- varı sabitleme çalışmalarına odaklanmıştır. Bu çalışmalar ayrıca, küçük çaplı çökmelerin meydana geldiği Tapınak XVI’nın kuzey dış yüzünü ve Tapınak II’nin doğu yüzünü kapsamaktadır. Tapınak XVI’yı çevreleyen kuzey, batı ve doğu açma duvarları da bakımdan geçmiştir. Bunlara ek olarak, Tapınak II’nin kuzey yüzü kış yağmurları nedeniyle hasar gördüğünden yeniden sı- vanmıştır.

2017 sezonunun en büyük konservasyon çalışması Alan 1’deki derin son- dajın açma duvarlarının sabitlenmesi olmuştur (Resim: 1 ve 6). Alan 1’in batı duvarı (G4.55 ve G4.56 açmaları) bir önceki kazı sezonunun sonunda jeoteks- til ile kaplamış olmasına rağmen, çok ciddi boyutta erozyona maruz kalmış-

493

tır. Batı duvarının sabitlenmesi çalışmaları kapsamında açma duvarı daha batıya doğru çekilmiş ve burada yaklaşık 1 metre yüksekliğinde, 30 ila 70 cm. arasında değişen genişlikte bir basamak oluşturulmuştur. Açma duva- rının alt kısmı düzlenmiştir. Batı açma duvarının bu şekilde kesilmesi, Alan 1’in batı kesitinin tamamının yeniden çiziminin yapılmasını gerektirmiştir.

Bu çalışma, batı duvarına ait daha doğru bir kaydın yapılmasını sağlamış ve stratigrafiyle ilişkili bazı soruların cevaplanmasına yardımcı olmuştur. Dikey şekilde uzanan bir sıra kerpiç, erozyona ve kötü hava şartlarına karşı koru- yucu bir tabaka oluşturma amacıyla batı duvarının yüzünü kaplayacak şekil- de buraya yerleştirilmiştir. Ayrıca, üç sıra kerpiç, yağmur suyunun duvarın yüzünden aşağı akmasını engellemek amacıyla bu korucuyu derinin üzerine yerleştirilmiştir. Suyun Alan 1’e ve Tapınak II’nin kerpiç mimari kalıntılarına ulaşmasına engellemek için bu kerpiç yükseltinin doğu ucuna bir su tahliye kanalı ve borusu yerleştirilmiştir. Son olarak, erozyona ve kötü hava koşul- larına karşı ekstra koruma sağlaması amacıyla kesitin yüzü bir tabaka çamur sıva ile sıvanmıştır.

Ziyaretçi Yürüyüş Yolları ve İşaret Levhaları

Kerpiç konservasyon programı ile bağlantılı olarak, yürüyüş yollarında oluşan hasarlar, ayrıca seyir platformu ve işaret levhaları bakımdan geçmiştir.

Bakım çalışmaları kapsamında, Alan 1 ve 2 arasında yapılan merdivenler ye- niden inşa edilmiştir. Aynı şekilde, Tapınak XVI’nın batısında bulunan ve kış yağmurları nedeniyle erozyona maruz kalan destek duvarı da yeniden inşa edilmiştir. 2016 kazı sezonu sonrasında otların büyümesini önlemek amacıyla yürüyüş yolları boyunca yerleştirilen jeotekstilin etkin olduğu görülmüş ve kış boyunca çıkan otların oluşturduğu hasarın oldukça azaldığı saptanmış- tır. 2016 sezonunda yürüyüş yollarına yerleştirilen çakıl taşı büyüklüğündeki taşların zamanla tabana yerleştiği ve yürümeye uygun bir yüzey oluşturduğu gözlemlenmiştir.

SONUÇ VE GÖZLEMLER

Tayinat Arkeoloji Projesi tarafından yürütülen 2017 çalışmalarında, Alan 1 ve Alan 7’de Erken Tunç ve Demir Çağı yerleşkelerine ait zengin arkeolojik

494

kalıntıların ortaya çıkartılmasına ve belgelenmesine devam edilmiştir. “Ta- yinat Kadını” olarak adlandırılan heykel buluntusu özellikle üst höyükte (ya da iç kalede) bulunan Geç-Hitit seviyelerinin heykel açısından göze çarpan zenginliğini işaret etmektedir. Bu buluntu alandaki çalışmaların devamının ne kadar önemli olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur.

Bu kadın heykelinin bulunması, M.Ö. 1. binin başlarında bu bölgede bu- lunan Demir Çağı kültürlerinin yaratıcı karakterlerine ve kültürel çok yönlü- lüklerine yönelik detaylı bilgi sunması kapasitesi ile da oldukça önemlidir.

Suriye-Anadolu bölgesinin Demir Çağına tarihlene Geç-Hitit hanedanlık şe- hirlerinin iç kale kapı girişlerinde anıtsal heykellerin, aslanların, sfenkslerin ve devasa insan heykellerinin bulunması, Tunç Çağı Hitit geleneğinin bir de- vamını gösterir. Ayrıca bu geçiş alanlarının, yöneten ile yönetilen arasındaki sınırı simgelemesi gibi sembolik bir anlamı vurgulamadığı anlaşılmaktadır.

M.Ö. 9. ve 8. yüzyıllarında detaylı bir şekilde işlenmiş mimari kapı girişleri hanedanların, yani yöneten kesimin güç ve otoritesini vurgulayan geçiş tö- renlerine hizmet ettiği bilinmektedir.

Tayinat Arkeoloji Projesi 2017 sezonunda Tayinat’ın Geç Hitit iç kalesine ait saray ve tapınak alanlarını oluşturan anıtsal kerpiç mimarinin korunması- na yönelik gerçekleştirilen konservasyon çalışmalarına da başarılı bir şekilde devam edilmiştir. 2017 kazı sezonu, özellikle Alan 1’in batı duvarının, ya da kesitinin, korunma ve sağlamlaştırma çalışmalarının başarı ile tamamlandığı sezon olmuştur. Bu çalışma, Tapınak II’nin 2016 yılında konservasyonu ya- pılan batı kısmına yönelik ileride yapılması planlanan sabitleme çalışmaları için de bir hazırlık niteliğindedir. Adana Koruma Kurulu tarafından 2011’de onaylanan Tayinat Arkeolojik Park Projesi için bir hazırlık olarak yürüyüş yollarının ve seyir platformunun üzerinde yapılan yeni çalışmalar da 2017 sezonunda başarı ile tamamlanmıştır.

Anıtsal kerpiç mimari konservasyon programı, TAP kazıları tarafından ortaya çıkartılan geniş eser grupları üzerinde devam eden analizlerin, ha- zırlanan raporların ve Tayinat Arkeolojik Park Projesi’ne yönelik ana planın üzerinde yapılan yeni çalışmaların başarılı bir şekilde bitirilmesi ile tamam- lanmıştır. Tayinat Arkeolojik Park Projesi, Hatay Büyükşehir Belediyesi’nden devlet görevlilerden ve Hatay Valiliği’nin benzer mercilerinden alınan geniş çaplı danışmanlık ışığında hazırlanmıştır.

495

TEŞEKKÜR

Tayinat Arkeoloji Projesi 2017 sezonu çalışmaları Toronto Üniversitesi ve Kanada Sosyal ve İnsani Bilimler Konseyi tarafından verilen cömert bağışlar tarafından desteklenmiştir. Araştırmaların yürütülmesi için gerekli kazı çalış- malarına verilen izin için Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne teşekkür ederiz. Ayrıca arazi sahiplerine, özellikle de Kuseyri ailesine, ara- zilerinde gerçekleştirdiğimiz araştırmalarımıza iyi niyetle ev sahipliği yap- tıkları için teşekkürlerimizi sunmak isterim. Temsilcimiz olarak, Tayinat Projesi’ni yorulmak bilmeden destekleyen Hatay Arkeoloji Müzesi’nden Sayın Ali Çelikay’a en derin takdir ve teşekkürlerimizi ve ayrıca Hatay Ar- keoloji Müzesi’ne bizlerden esirgemedikleri yardımları için teşekkürlerimizi sunmak isterim. Son olarak, bütün proje ekibinin sonsuz çabaları olmadan bu kazı sezonunun başarılı sonuçlarına asla ulaşılamayacağını belirtir, gös- termiş oldukları çabadan dolayı bütün ekibime teşekkür ederim. Ayrıca Özge Demirci’ye bu raporun çevrilmesindeki yardımlarından dolayı teşekkür ede- rim.

496

Resim 1: 2017 sezonunda kazılan alanları gösteren Tayinat kazı alanı planı.

497

Resim 2: Alan 1’de bulunan Erken Tunç IV mimari yapı planı (Alan evresi 8B ve 10;

Amik J ve I?).

Resim 3: Oda 4’ün duvarları ve G4.55 açmasında bulunan bankın güneybatıdan görün- tüsü.

498

Resim 5: Kırmızı binanın G4.56 açmasına uzanan olası doğu uzantısı (Alan Evresi 10).

Resim 4: Kırmızı binaya ait olduğu düşünülen mimari yapının batıdan görüntüsü.

499

Resim 6: Alan 1, 2 ,3 ve 7 kazı alanlarının hava fotoğrafı.

500

Resim 7: Alan 7’de bulunan ve bulunan heykellerin yerlerinin belirten Demir Çağı II/III yapısı- nın planı.

501

Resim 10: Kadın heykelinin hemen altında, bazalt parçalarından oluşan dolgu ve grid sistemi kullanılarak yapılan detaylı kazı çalışma- ları. nın planı.

Resim 9: G4.57 açması mimari yapı planı.

Resim 8: Alan 7 kazıları hava fotoğrafı; ön planda Alan 1’e ait derin sondaj çukuru ve ortada G4.57 açması.

502

Resim 12: Kadın heykelinin önden görüntüsü.

Resim 11: Kadın heykelinin yandan görüntüsü.