T Ü R K T A R İ H K U R U M U B ELLETEN. Cilt: IV I. Teşrin 1940 Sayı 16

T Ü R K T A R

H K U R U M U

B ELLETEN

Cilt: IV

1940

16

MERHUM IlALlL ETBEr.ı ELDEM'İN T'CRK TARIH KURUMU'NA ARMACAN ET11Cl

TORK. iSLAM DEVRi

ESTAMPAJLARI

Türk Tarih Kurumu Bapelr:reteri

İki yıl önce ilim aleminde derin bir boşluk bırakarak aramızdan ayrılmış olan büyük Türk epigrafı rahmetli Ha 1 i 1 E t h e m E 1 d e m, ölümünden beş yıl evvel, uzun seneler bir9ok müşkülAt ve devaınJı

bir çalışma ile toplamaya muvaffak oldu~ 417 parça ve bir ikisi müstesna hepsi de Türk-lslam devrine ait kitabe estampajlanm Türk Tarih Kurumuna arma#an etmişti.

Şimdi Kurum kütüphanesinde ve merhuınun nezareti altında ya-

pılmış husust bir dolap iQinde itina ile muhafaza edilmekte olan bu

estampajları o zaman kendisiyle birlikte tasnif etmiş ve bir listesini

hazırlamıştık

Büyük ekseriyeti .Anadolu beyli/deriyle Osmanlı devrine ait olan bu kıymetli vesikalan ilim illemine tamtınayı ve bu vesile ile çok

sevdi~im ve saydı~ rahmetli Ha 1 i 1 Et h e m E 1 d e m'in Aziz hatı­

rasını hürmetle anmayı vazife bilelim. Bu vazifeyi tamamiyle ila ede- bilmek için estampajların Kuruma nasıl ve ne gibi şartlarla arma~n ed.ildi~den, bu esnada ooreyan eden müzakere ve muhaberelerden de bahsetm® faydalı gördü~den, Türk Tarih Kurumunun ¹⁴

Mayıs 1933 tarihli umuınt içtimarnda bu masele hakkında careyan eden müzakereyi içtima zabıtlarından aynen naklediyorum:

c Reis oturuşu açtıktan sonra Ha 1 i I E the m Bey söz alarak

demiştir ki:

Anadoluda birçok kitabaler vardır. Bunlar mahvoluyor. Bunlardan bir kısmının ben vaktiyle estampajlarını yapmıştım. E~er kabul edi- lirse, bunlan Oemiyete hediye etmek istiyorum. Bunların yek:ônu S69 dur. [•] Bunlann bir ço~un aslı bugün kaybolınuştur. Bunlar büyük zahınetlerle aynen alınmıştır, ve fotografiden daha mühim.dir;

taş ne ise bu da odur, sonra bunların bir QO~u da henüz

neşredilmemiştir.

[•] Hediye edUenler 417 paroacJ,ır.

Belleten C. IV F. 81i

Ulut ltdemir

Yalnız bunlar için birkaç ehemmiyetsiz şartım var. Bu şartlan bilalıare bir mektupla bildirece~m, kısacası şudur:

1) Bunlar için kilitli, güzel bir dolap yaptırılmasL

2) Dolabın üstüne A.ciz ismimin yazılmaBL

3) Hiçbir suretle bunların kütüphaneden çıkarılmamaSL

4) Yalnız ciddi çalışacak olanlara gösterilmesi.

Bir de vaktiyle Tarihi Osmani Encümeni Mecmuasına yazdıgım

"Kitabeler nasıl kayıt ve zapt edümelidir, diye bir risale vardır.

Onu da yeni harflerle tekrar yazarak size veririm. İsterseniz bastırır­

sınız. Bu gibi kitabaleri kaydedeceklere rehber olur. [*)

Reis Ak ç u ra o ~ 1 u Y u s u f Bey - Efendiler; Reisleriınizden

Halil Beyefendi Üstadımızın bu taberrillerinden dolayı minnet ve

teşekkürlerimi arzedersem, cüınlenize tercüman olurum. Emir huyur-

dukları hususlar memnuniyetle yapılır. Yalnız kendilerinden dolap vesairenin yapılmasına lütfen nezaret buyurmalarını rica ederiz. Bu eserler Cemiyetimizin kütüphanesinde en layınettar bir fon teşkil

edecektir. Bu münasebetle Vekil Beyefendiden di~er kitabelerin de

kaybolmaması iQiıı kopyelerinin aldırılması hususunda himmatlerini rica ederim.

Köprü! üzade Fua t Bey- Halil Beyefendi bu eski risalele- rini yeni harflerle yeniden yazacaklarını vadettiler. Bundan dolayı

kendilerine arzı şükran etmeliyiz.

Reşit G aI ip Bey-Muhterem 'Ostat bu hibeleriyle hem yüksek ve

asn

Maarif

Bu tarihten altı ay sonra estampajlar hususi dolabma yerleştiril­

miş ve listesi de hazırlanmış bir halde Türk Tarih Kurumuna teslim

olunmuş ve bu münasebetle Ha ı i ı Et h e m E ı d e m ile Türk Tarih Kurumu arasında aşa~daki mektuplar teati edilmiştir.

TÜRK. TARtat TETKİK CEMh'ETl YOKSEK BEtsLICINE

Cemiyetimizin kütüphanesine acizane takdim ve teberrü etti~m

ve cemiyet tarafından 14.V.1933 tarihli içtimada kabul olunan Ana- doluda Türk devrinden kalma kitabelerin Estampajları 40 muhtelif mahalle ait olmak üzere 256 numara ve 415 parçadan ibarettir. [ .. ]

[*] Bu risale iki ay önce Ankara Halkevi Tarih ve Miize Şubesi yayınlan

arasmda wafımdan yeniden bastınlmıgtır.

[**] Sonradan bunlara Çorlu ve Sakızda bulunan iki kitabe estam.pajı daha ilAn edilerek yer adedi 42 Te numara adedi 267 ye, parça adedide 417 ye

9ıkm.ıttır.

Türk -t.ı&m Devri Kitabe Estampailan 147

Bunlar Cemiyetin yaptırmış oldultu mahsus bir dolapta laffen takdim

kılınan listenin numaralarına göre sırasiyle yerleştirilmiştir.

Türk tarihi için asılları kadar mühim olan bu vesikaların ileride

ço~altılınası, hattA vesile düştükçe daha başka kitabelerin fotograf-

larının da bu koleksiyona ilavesi temenni olunur. Ancak pek kolay

yırtılmak tehlikesine maruz olan bu ka#Jtlardan istifade etmek iste- yen zevatın mutlak onları kütüphane içinde tetkik eylemelerini ve hiç bir suretle dışan çıkmalarına müsaade edilmemesini istirham ederim efendim. 22.XL1933

Türk Tarihi Tetkik Cemiyet!

Reis Vekili ve İstanbul Mebusu

Halü Ethem

Halil Ethem Beyefendi Ankara, 30.XI.1933 İstanbul Mebusu ve Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti Reis Vekili Pek muhterem efendim,

Tarihimiz için kıymet ve ehemmiyeti takdir edilamiyecek kadar büyük olan ve en ^a#ır zahmet ve emeklerle meydana getirilmiş bu- lunan Türk devirlerinden kalma kitaba estampajlarını lütfen Cemiye- timize hediye etti~den ve onlan hususi dolabına büyük bir itina ile yerleştirmek hususunda ihtiyar buyurdu~uz zahmetlerden do-

layı Cemiyetimizin derin minnet ve şükranlannı arzederiın.

Kütüphanemizin en kıymetli eseri olarak layık oldultu dikkat ve ihtimarola muhafaza edilecek olan bu estampajları - mektubunuzda

işaret buyurdu~uz veçhile - tetkik edecek Z·evata ancak kütüphane dahilinde tatkikierine müsaade olunacaktır.

Bu vesile ile derin saygılarımızı sunanz pek muhterem efendim.

• • •

Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti Reisi .Ak()ura Yusuf

Listesi aşa#ıya dereedilen bu estampajlar bulundukları mahalle göre ve alfabe sırasiyle tasnif edilerek 1 den 257 ye kadar sıra nuo'ıa­

rası almış ve malOm olanların bizasma hiort tarihleri de yazılmıştır.

Bunların bir-kısmı merhum H al i 1 Et h e m E 1 d e m tarafından Ta- riki Osmani Encümeni Mecm'IJ.(Unnda ve diA"er birkaç eserinde, bir

548 Ulat ltdemir

kısmı da Türk ve yabancı başka müellifler tarafından muhtelif vesi- lelerle neşrolunmuş, fakat mühim bir kısmı - merhumun yukanki ifadesinden anlaşılacag-ı üzere - h e n üz n e ş re d i 1 m e m i ş tir .

Ben münhasıran Ha 1 i 1 Et h e m E I d e m tarafından neşredilmiş

olup tarafıından görülen kitabelerin sır.a numaralan hizasına bir (•)

işareti koyarak başiyelerde estampajın sıra numaraaile nerelerde

neşredildi~ni işaret ettim. Bu başiyelerde mütemadiyen ayni ismi tekrar etmemek için ( Tariki Osman/i Encürrwni Mecmuası) m (T.O.E.M.) rümuzlariyle gösterdim.

Sıra No.

ı

2 3 4

5 6 7

8/9 10 11

12 13 14

L AFYONKARARİSARI

Hicri sene Paroa

Sahip Sultanlar Mezarları :

Huand binti Mahmut Bey 748 2

Hamza Bey bin Devlet Bey 770 2

Ali Bey bin Devlet Bey 791 2

Bali Bey bin Balışı Bey 832 2

II. AMASYA

HaUet Gazi Medresesi Kapısında 606 3 Tu#ra]dye Medresesi (AIAeddin Keykubat I

zam am 631 1

Dariişşifa Kapısı (İlhan Uloaytu ve İldurmuş

Hatun namlarına) 708 1

Darüşşifa kapısının yanlarındaki hücrelerin

üstlerinde 2

Bayazıt Paşa Camü karşısında kayaya mahkftk

Büyük Vak:fiye kitabesi (8 metre uzunlukta) 820 1 Büyük A~ Medresesi (Bayazıt ll zamam

sekiz köşeli binadır) 894 1

m

Alileddin Cam.ü (minber kapısında Kılıç

Arslan ll oltlu Engürü Maliki Mesut namına) 594 1 AlAeddin Camii (minberin yan kısmında Usta

imzası) ı

AlAeddin Camiinin soldaki kapısı üzerinde

Orhan Bey narnma Lulu Bey tarafından 763 ı

Türk - lalim Devri Kitabe Eatampajlan

Sıra No.

ı6

Hicri sene Par9&

ı6

ı7

18/19

22 23

26

26

27 28

AlAeddin Camiinin sag-daki kapısı üzerinde

Murat

n

Mesut II namma) 689

Ahi Şerefeddin Camü (ıninber gayri tarihi k:itabe) Ahi Şerefeddin Camü (minberin yanlarında

Usta imzası)

Ahi Şerefeddin türbesinin Şark taraf duva·

rında ve yukarı pencere üzerinde Mehmet

bin Ahi Büsanı narnma 73ı

Kızıl Bey Camiinin minberi kapısında Kay- kubat bin Feramürz zamanında Germiyan og-Iu Yakup bin Alişir namına (Cami şimdi yıJolmıştır. Minber enkazı İstanbul Müzeeinde) 699 Ahi Elvan Camü minberinde tarihsiz

Ahi Elvan Camii minberinde Çelebi Sultan

Mehmet narnma 8ı6

Ahi Elvan Camii ininberinin yan tarafında usta imzası

IV. BAFRA

Bafra yakınmda (Türbe) denilen mahallede Mirza Bey ailesinin mezarlan. (700 ve 800 senelerindendir. Kapımn üzerindeki Farisi k:itabe. tetk:ilea muhtaçtır)

1

V.

Sultan Süleyman I narnma Kal'a k:itabesi (Birisi oradan kaldırıp evine götürmüş, Alizade Mehmet Efendi de oradan alıp Bayburt bele·

diyesine teslim etmiştir.) 962

VL BURSA

Yıldırım Bayazıt türbesi kapısında 809 Muradiyede Fatih Mehmet

n

~~de ~3

20 - T. O. E. M., Sene: 7, Sa. 313 21 - T. O, E. l'ıt, Sene: 1, Sa. 113

ı

ı ı

2

ı

ı ı ı ı

ı

ı

1

ı

510 Ulat ltdemir

Sıra No. Hicri sene Parc;a

Kızlar mezarlı~ denilen Yakup Bey ailesi 29

30

sı

32

33

34 36

38 39

mezarlarından.(Yakup Beyintorunu Ayşe binti Süleyman Çelebi)

Kızlar mezarlıltt, (Yakup Beyin torunu Fatma binti Süleyman Çelebi)

Kızlar mezarlı~, bir mezarın yan tarafındaki

manzum farisi kitabe

vm.

Sarayköyü caddesine nazır eski musluk ya-

nındaki mezarlık duvannda Denizli Beyi İnanQ

899 902

Bey bin Ali namına 736

Camü Kebirin şimal cihetindeki duvarda ikiye

kırılmış olarak Germiyan og-lu Süleyman Şahın

mesoit kitabesi 770

IX. DlY ARİBEKIR (Amid)

Bir ~Q sandıkçanın kapalPndaki kabartmakitaba 745 Ayni sandıkçanın dört yanmda Ku:rAııi kitabaler

X. EDİRNE

Darülhadis bahçesi mezarlıg-mda Karaman

o~arından Karaman Bey bin Mehmedin kabri kitabesi (taşın iQ ve dış yüzleri mü·

kerrer estampajlarıdır) 876

XL ERMENAK • BALKASON Balkasonda Kerimeddin Karaman bin Nure türbesi kapısında

Balkasonda Kerimeddin Karaman bin Nure türbesi (Kuri.nl kitabe)

Balkasonda Karlmeddin Karaman bin Nure türbesi (tarihi kitabanin altında ve bir Kartuş

iQinde ( Jl.J ı:J. :>f ~~ı)

Ermenakte Camü Kebirin io kapısı üstünde

Mahmut bin Karaman 702

(*] GeUbolu karşısında.

S8 - T. O. E. M., Sene: S, Sa. 877 37 - T. O. E. ll. , Sene: 2, Sa. 699 40 - T. O. E. H., 8eDe: 2, Sa. 703

3 3 2

ı

ı

ı

6

6

2

ı

2

ı

Türk - fslam Devri Kitabe Estampajlan 151

Sıra No.

*41

Hicıi sene Par9&

Ermenakte Tol medrese kapısında Musa bin

Mahmut bin Karaman 740 2

42 Ermenakte Tol medrese içinde Musa Bey türbesindeki mezar taşlarından ortadakinin

dış ve iç yüzlerinde manzum farisi ve gayri

tarihi kitabaden 3

43

44

46 46

*47

48

49

60 61

Ermenakte Tol medrese içinde Musa Bey türbesindeki mezar taşlarından sa~ taraftakinin yüzlerinde Kurant kitabaler

Ermenakte Tol medresede yerde yatan bir uzun taşta manzum farisi kitaba (ortadan

kırıktır.)

( E'1"1TU'/1ıak - BaJkason Kitabe estampajları

Milas jandarma bölüğü kumandanı mmhum

Hafız Kadri Efendi tarafından yapılmıgtır.)

nL

Yıkık minare kitabesi. (Gıyaseddin Keyhusrev narnma tarihi divani erkarn ile (?) 6 (??) Kara Mustafa Paşa, yahut Kurşunlu Caınü,

(sonra mevlevilıane olmuştur.)

xm.

Çoban Mustafa Paşa Camü yanındaki mezar-

lıkta Mehmetbin Malkoç narnma harap tür-

bede. (Etrafında Ruınca Usta imzası.) 787 Yine oralardairi bir mezarlıkta Cezayir Dayısı

Hasan Agmrm ^mezarı 1219

Qoban Mustafa Paşa Camünden Kftfi Kudnt kitaba nümuneleri

nv.

Bir küQük mezar taşının yalnız tarih kısmı

XV .. HAVZA [*]

Hazinedar Firuz A~ mascidi kapısında (hükU- 981

met konı$na zaptolunarak hapishane olmuştur.) 889

41- T. O. E. M., Sene: 2, Sa. 704 47- T. O. E. M., Sene: 7, Sa. 228 [*] Aıııasya dahilinde

2

ı

1

ı

1 2 2

ı

ı

162 Ulat ltdemir

Sıra No. XVI. İSTANBUL

ÇİNİLİ KÖŞK MOzEst :

Hiaıi sene PIU'(Ja

62 Kudüs'de Nebi Davut mahallesinde 1897 de

çıkan büyük kO.fi kitaba olup tarihi yok ise de 4 üncü asır sonuna ve 6 inci asır iptidala-

nna ait bir Abbasi, yalıut bir Fatımi, Halilesi

zamanı 1

•53 Ankarada şimdi yıkılınış olan Kızılbey Camü minberinin Germiyan o~lu Yakup Bey na-

mına Iritabesi 699 1

64 Aynı minberin yan kısmında Usta imzası 2 66 Ankarada Karanlık Mescidin (yahut Ö~le

Camiinin) bir kapı kanadındaki Hacı Hasan

narnma kitaba 2

66 Ankarada ayni caıniin bir cift kapısı kena-

rındaki kitabaler 4

67 Mısır Qerkes Sultanlanmn Halep Valisi olan

Özdemirin mezan 899 2

67 a Mısır Cerkes Sultanlannın Halep Valisi olan

Özdemirin zevcesinin mezan 893 2

68 Mısır Qerkes Sultanlanmn Halep Valisi olan Özdemir ve zevcesinin türbelerinin demir

parmaklık kitabaleri 893 4

•59 Sultan Osman ll nin (Süslü Kır) adlı atının

Ü'skUdarda bulunan mermer mezar kitabesi 1028 1 60 1917 de Sultan Ahmet meydamnda çıkan na-

mazgAh kitabesi 1

61

EVKAF M'OzEst: (Türk ve İslAm Eserleri Miizesi) Şam'da makamatı ehlibeyt'ten gelen $Q kaide üzerinde KOfi

ASKER! WZE :

Mısır Sultanı Kaytbay narnma top kitabaleri

RUMEL1BtsARI :

Za~os Paşa Kulesi kapısında 59 - T. O. E. M., Sene: 1, Sa. 113 59- T. O. E. M., Sene: 15, Sa. 196 62 - T. O. E. M., Sene: 8, Sa. 129 63 - T. O. E. M., Sene: 2, Sa. 486

8 6

856 ı

Türlı: • İalim Deni Kitabe Eatampajlan

Sıra No. Wort sene Paroa

64

65 66

67 68

69

YEDİKULE:

~irit Fatibi Gazi Hüseyin Paşanın torunu } 1196 Seyit Halil Beyin ve bunun babası Mehmet

1199 Beyin ^yalnız tarih ^kısmı

XVIL KAHİRE

Mısır'da zuhur ^{etmiş ilk} hiori ^asırdan ori- jinal papirus

Manzum Arapça Kitabe (Şimdi .Atinada

Benakis Müzesindedir) 1145

XVITL KAHTA

Kalede Keykubat I namma büyük Jdtabe

(9 parçadan mürekkep) 628

Kale ^kapısında Sultan Kalavun ^namına uzun

kitaba 685

XIX. KARAMAN (Larende) Musa Bey medresesi ^kapısında KU.fi Kurini kitabe

Musa Bey medresesinde Fahreddin Ahmet mezan 750 Musa Bey medresesinde Şemsettin mezarı 753 Musa Bey medresesinde Dürrü Huand Hatun

2

4 1

ı ı

9

s

4

mezan 813 5

•73 Musa Bey medresesinde Halime Hatun mezarı 914 4 74 Musa Bey medresesinde Mustafa Bey(?) tarihsiz 2 75 Musa Bey medresesinde isim mevcut olmıyan

yalnız tarihi olan 854 2

•76 lmaret medresesi yanında İbrahim Bey tür- besinde Kasım Bey mezarının 4 üncü satın

( rrrezarlar sonradan. kırildı) 888 1 77 lmaret medresesinin kapı kitabesiniiı üçüncü

satırının farist ibareli son ^parçası 1

•78 Hacı Beyler camiinin duvarında Mısır Türk

Sultanlan Naibi ^Hacı Beyler ^namına 759 1 70- T. O. E. l'rl., Sene: 2, Sa. 705

71 - T. O. E. l'rl., Sene: 2, Sa. 706 '12 - T. O. E. K., Sene : 3, Ba. 824 78 -:- T. O. E. M. , Sene : S. Sa. 819 76- T. O. E. M., Sene: S, Sa. 874 78 - T. O. E. M., Sene: 2, Ba. 707

Ulut ltdemir

XX. KARAPINAR [•]

Sıra No. IDeri sene ParQa

79 Sultan Selim Camii denilen iki minareli

camün manzum Iritabesi 97ı ı

80 Sultan Selim Camii şadırvanı üzerinde kitaba ıo04 ı

82

83

84

85 86

87

88

89 90 91 92

93 94 95 96 97

98

XXI. KAYSERİ[ .. ]

Küllük Camiinde Danişmentlerden Atsuz Elti Hatun kitabasinin son satırı 607

XXII. KONYA

1) M'OzE:

Resimli ve kenarındaki tarihten yalnız miat hanesi görülen bir kitaba parQBBı

Şekerfuruş mascidi Iritabesi

A.JAeddin Keykubat namına. (Tarihi s~ tara-

fından noksan.)

4(??)

6ı7

Bir

tarab.

Keykubat I namyrı tarihsiz kale Iritabesi

:t :t :t lı) :t lı)

Mimari tezyiıuıtı havi k:itabe parçası

Selçuki kitabe. Yukarda JU..Uı alt tarab. nok:san Bir yüzünde süvari resmi, di~er tarafında Taç Vaziri Kasım Bey namına mezar Iritabesi Karaman devrinde Hasbey o~lu namına vak- fiye parçası

Eski Bezestan'dan menkul Kale Iritabesi (Fatih

zamanı)

Eski Bezeatan kapısının Iritabesi (Süleyman I

zamanı)

Girili yazıyle farisi kitaba parQBBı

Beyaz mermer üzerine Selçuki tezyinat 2) A.L!EDDİN OAM.tt VE TÖ'RBESİ:

Minberin kapısında M~ut I namına Kfifi kitabe 738

872 945

[*] Konya dahilinde.

ı

ı ı

ı

2

ı ı ı ı

2 1 2

ı

1 1 1 1

ı

{'") Bn şehrin kitabaleri Ha ı i ı E the m E ı d e m tarafından Tariki Osman~

Encümeııi Mecmu.asında Te Kayseriyye şehrinde neşredilm.iştir.

81 - Halil Etheın: Kayııeriyye şehri. Sa. 32

Sıra No.

99 100 101 102 103 104

106 106 107 108 109

110 lll

112 113

114 116

116 117 118 119

Türk • fallm Devri Kitabe Estampajlan lU

mort sene Parva Minberin üst kısmında Usta imzası 550 2

• kapısı etrafındaki kitabanin son kısmı (Kuıç Arslan II zamanı)

• kapısı üstünde Ayet (4 parçadan mürekkep) Alaed.din Camiinin dışındaki kitabaden 5 ineisi 616

• • p p 7 •

( Keyhuhat, I zamanı)

Alaed.din türbesi penceresinin dışmda mimar

imzası

S) SAHİP ATA (DARENDE KAPlSlNDA):

Türbed.e Sahip Atanm mezan 684

• • • o~annın mezan

» • • kızı Melek Hatunun mezarı 691 Sahip Ata medresesi kapısının iki tarafındaki çeşmelerin klifi yazı ile kuri.ni kitabesi Sahip Ata medresesi kapısının cephesinde

mimarın imzası

4) NALINCIBABA KÖ'NBEDI:

Sahip Ata inşaatından olup (Belediye bu güzel

binayı yıktırdı) haricen Kunmt kitaba Yine aynı küınbetteki mimar imzası

6) MEVLANA (Bugün Mii.UJye üıJı.8i8 edilmiştir):

Türbe bahQeSinde Kerra Hatun mezarı 686 VaziriAzam İbrahim paşa namına bir türbenin

kapısında 934

6) KONYADA BAŞKA MEBA..Nİ KİTABELERt:

Akmcı mesoidi 607

Farukiye meecidinin iQ kapısı üzerinde mimar

imzası ve dış kapısında Keykavus I narnma

kitabe 611

Zeyned.din Beşare mesoidi 616

Hoca Fakih yahut Ahmet Fakih türbesinde mezar 618 Hatuniye medresesi minare duvarında ( Keyku,.

bat I zamanı) 627

Musalla oivanndaki mezarlıkta Şemsettin Ah·

met mezarı 636

ı

4 1 1

ı

1 2

ı

2 2

1 2

2 1

ı

2

ı ı

1

ı

Sıra No.

ı20

121

ı22

ı23

124

ı26 ı26 ı27 ı28

129 130

13ı ı32 ı33 ı34:

ı35

Uhıt ftdemlr

Hiori sene ParQ&

Musaila civanndaki Parsana mezarlıAmda Ke-

rimeddin Nahcevant mezan 646 ı

Pir Esat (Şeyh Esat) türbesinde mezar 662 ı Karaınan caddesi üzerinde Ya~lıtaş mezarlı-

Auıda Abdülkadirin mezan 664 ı

Sadreddin Konevi türbesi kapısında 673 1 Meram yolu üzerinde Ateşbaz Veli türbesi

penceresünde 684 ı

Şeyh Alaman Harimi kapısında 689 1

• • türbesi kapısında 689 ı

Abdülmüınin mescidi (Mağaribe mescidi) 694 ı

Zevele Sultan mascidi (tarihsiz, belki Keykubat

I zamanı) ı

tplikQi Camii kapısında 733 ı

MevJAna civannda Topbaşta Qıkan mezar taşı 738 2 TaQveziri türbesinde resimli ve yazılı mezar taşı 738 2

• • farist kitabe 1

• • Taçvazirinin tarunu Şeyh

Sureti mezarı 749 ı

MevlAna civarında Topbaş hanesinde Qıkan

Efift.ki Dede mezarı 76ı ^ı

Musaila mezarl$ııda Şiicaedd.in türbesindeki

mezar 790 1

•136 Hacı Hasan Camü (Karamaoı oğlu zamanı) 812 1 137 İstasyon civarındaki mezarlıkta Şah Paşa

Batun mezan 814 1

•ısa İshak Kizerunl zaviyesi kapısında (Karaman

og1u zamanı) 821 1

•ts9 Meramda hamam (Karaman oğlu zamanı) 827 1

~40 Meramda Hacı Hasbey Caınü (Batib o~lu Caınü) 1

•ı41 Torgut ~lu türbesi bahçe kapısında 835 2

ı42 Torgut o~lu türbesinde Pir Hasan mezarı 812 1 143 Pir Es'at (Yahut Pisili) mahallesiLde SaraQ

~lu medresesinde Parsa İsa türbesi 860 ı U6 - T. O. E. M., Sene: 2, Sa. 748

138- T. O. E. 1ıl., Sene: 2, Sa. 748 189 - T. O. E. M. • Sene : 3, Sa. 824 14.0 - T. O. E. M., Sene: 2, Sa. 749 1·U - T. O. E. M., Sene: S, Sa. 826

Türk -falarn Devri Kitabe Estampajlan 55"l

Sıra No.

ı44

145 146 147

ı48

Şemsi Tabrizi civarında Selim I Qeşmesi

Piri Paşa Camii

IDeri sene P8.1'9ll

926 ı

930 ı

944 ı

948 ı

Çadır Çeşme ki tabesi (Süleyman I zamanı)

Musallamn kapısında Hasan Paşa namına

Musallada Kadı Seracettin türbesinde Şeyh

Halili narnma 149

ve ıoos 998

Ovalıoltlu camii minaresinde Mehmet Paşa

narnma

160 Nakip oltlu Camü

xmı. KUDiİS

15ı~155 Sahratullah kubbesinin içindeki hatıliann

kabartma ki ta beleri (Fa tımiyeden EJhakim Biemrillah zamanında kubbenin tamirine

117ı ı178

ı

ı ı

dairdir. Gayet mükim) 4ı3 5

156 Haremi Şerif kenannda Elgadiriye medresesi

köşesinde ve avluya nazır bir odanın iç tara-

fında olup Dulkadır o~lu Nusreddin Malıme-

din zevcesi Mısır Hatun namma 2

XXIV. K'ÖTAHYA

(Bu e.'ltampajlar Mimar Asım Bey tarafından yapılmıştır)

157 Yoncalı Kaplıca 631 2

ı5s Balıklı Camii 634 ı

169 Hızırlık kitabesi 64ı ı

•ıso Vacidiye Medresesi 714 ı

1sı Kalei Bllla. Camiinde mezar taşı 738 2 162 Kale eteltinde Yeni Qeşmede mezar taşı 768 1

•ıss Kalei Blll Camii Iritabesi 779 ı

•ıs4 Kurşunlu Cami 779 ı

"'166 Balıklı Camiinde başka kitabe 783 ı

•1ss Germiyan ~lu Yakup Çelebi vakfiyesi 814 1

•ıs7 İshak Fakili Qeşnıesi 823 ı

160 - T. O. E. M., Sene: 1, Sa. 126 163 - T. O. E. M., Sene: 1, Sa. 115

ııw

-

186 - T. O. E. M., Sene: 1, Sa. 116 167 - T. O, E, M., Sene: 1, Sa. 128

tRut ltdemir

Sıra No.

168

•t69

•ı7o

IDeri sene Paroa Seyit Nurettin Camii

İshak Fakih Camü

826 ı

837 1

ı7ı ı72 ı73 ı74

176

ı76

177

ı78

ı79

180

181

183 184

186

İmaret M escidi ( Germi11an Be11 Camii ve medresesi)

Hisar Bey Camii Menzilhane Kitabesi

Namazgftlıda mezar Koru Qeşmesi

Rüstem paşa ('1/ahut Balı/dı) hamarnı İstasyon civarında Ali ~ çeşmesi

İstasyon civarında Ali ~ çeşmesi ittisa- linde bllyük namazgih taşı

XXV. LEYNE [•]

844 893 912 929 962 956 964 729

( Errrumak estampajları gibi H af u Kadri Efendi tarafından 11apalmıştıf')

Menteşe o~arından İlyas Bey camiinin

yanında duran bir zaviye kitabesi 770

İlyas Bey Camü 920

Şah Paşa Hatun mezan 742

XXVI. MERMERİS (Hafu Kadri Efendi 'IJaptırmıştır)

Sllleyman I binası olan harap miBAfirhane XXVII. MERZİFON

Muineddin Pervane namına bir cami kitabesi 952

('1/ıkUmıştır). 663

Fatih Mehmet ll namına bir kitaba

Vezir Mustafa Paşa narnma çeşme 1098

xxvm.

Efendi tarafından 'IJap'llmıştır.)

Bec;in kalade Gazi Ahmet medresesi. 777 169- T. O. E. M., Sene: 1, Sa. 127

170 - T. O. E. M., Sene: 1, Sa. 128 [•] Mutla dahilinde.

182 - T. O. E. M. , Sene: 8, Sa. 42

2 1

ı ı ı

1 1 lO

ı ı

3

ı

ı ı

1

ı

Nıra No.

186 187 188 189

190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200

201 202 208

204 205 206

Türk -t.ıam Devri Kitabe !ftampajlan

Hiori sene Parva MilAsta Menteşe o~lu Gazi Mehmet Bey Camii

( Ulu cami) 780

Aynı caıniin mermer minbar kitabesi 781 . Beçin kalede Gazi Ahmet Beyin türbesinde

kendisinin mezar kitabesi 797

Beçin kalade Gazi Ahmet Beyin mezar taş­

lannın kenarlannda hattat imzası

Beçin kalade Gazi Ahmet Beyin mezan yanında

Fa tma binti İlyas namiyi e bir mezarın kitabaleri 823 Beçin kalade Gazi Ahmet Beyin yanı başmda

bir mezarın noksan kitabesi (gayri münteşir)

Beçin kalade Ahmet Gazi türbesinden biraz uzak Ömer bin Hamza paşa narnma kitaba 814 Milils'ta Hacı İlyas'ta Mentaşa o~lu

or

Bey kitabesi 780

Milils'ta Hoca Bedrettin medresesinde küçük mescit

Beçin kalade bir Hatun mezarı 837 Miliista Şeyh köyünde Buhari Halifesi Seyit

Mehmet türbesi 958

Beçin kalede harap cami anında

Milasta Şeyh köyünde Seyit Mehmet türbesinde

Bedreddin mezarı 884

Şeyh köyünde Abdurrahman türbesi 1oso

• • • • 'dahilinde

yalnız tarih 1025

Mililsta Hoca Piruz Camiinin kapısında Yıl-

dırım Bayazıt namiyle 797

Mililsta aynı caıniin kapısının yan taraf ki ta beleri

• • lt milirabının yan tarafında

immlar

XXIX MUÖLA

Camii Kebir, (Menteşe o~Iu İbrahim B. nam.ına) 746

M~laya yakın Ula yahut U4'la'da yeni cami 978

lt • illa'da Ulu cami 896

XXX. NİÖDE

9 1 8

6 3 2 2 3 2 4

1 1 2 1 1 4 3

ı

1 1 1

207 Kalede Alaeddin camii karşısında İbni Hatır

çeşmesi 666 1

560 Ulut itdemir

Sıra No.

.208

*209

Hicri sene Parça

812 ı

Ak medrese (Karaman oğlu zamanı)

Sunltur Bey camii (Camii Kebir) (Karaman

oğlu zamanı)

210

211

2ı2

2ı3 2ı4 2ı5

216

217

218

2ı9

220

221

XXXI. NİKSAR

Melik Gazi yahut Ahmet Gazi türbesinde mah- fuz Danişment'lerden Ya~basan narnma bir

874

bina kitabesi 552

Malik Gazi türbesinin dış kapısında 612 Kulak Tekkesi yahut Alanıdar türbesi kapı-

smda K Mi (Arslan To~mis narnma) Malik Gazi türbesi kapısı üzerinde tarihsiz Alemdar türbesinin aksamından olup yerde yatan Kftfi yazılı merrnerierden ^nüınune

Çör~ büyük medresesi kapısında (Etrasyab

namına)

Çör~i büyük medresesi kapısı altında

Firdevsi'den iki beyit

Malik Gazi türbesi hazinesinde İbrahim bin Abdullah ^mezarı 892

» » » » Alaybeyi ^{o~lu Ali} Atcmm ^mezarı

XXXIT. SAMERRA [•]

Samerra Camii ^kapısının sandal a~cmdan

olan etraf çerçevesinin uzun kitabasinden bir

parçadır ki Abbasi Halifesi Ennasır lidinillah Ahmed'in ismi okunur tarih daha mevcut ise

1176

de estampajda görünmez 606

Aym camiin kapısıtım arkasındaki bir küçük odada bulunan ve 12 İmaının isimlerini havi Kftfi kitabeden bir parçası

XXXlll SAMSUN

Kale mascidi kapısında İhsan Ebu Sait narnma

Nuyan Timurtaş tarafından 723

208- T. O. E. M., Sene: 2, Sa. 747 209 - T. O. E. 1\l , Sene: 8, Sa. 873 [*] Ba~tdat cinnnda.

3

2

ı

ı ı ı ı ı ı ı

3

ı

ı

Türk -İslam Devri Kitabe Estampajlan 581 XXXIV. SEYİT BATTAL GAZI

Sıra No. Hiori sene Parça

222 Mescit. (Keyhüsrev zamanında yapılmış ve

Bayazıt ll tarafından tecdit edilmiştir;) 604 ve 9ı7 ı

223 Seyit Battal türbesi dış kapısında Bayazıt II 224

225

zamanı 917

Seyit Battal türbesi ikinci mezar kapısı 921 Seyit Battal nahiyesinde Şucaeddin Veli

türbesi 921

XXXV. SİNOP

(!sf endiyar Oğulları Türbesi Alaeddin camii balıçesi1ute .. ) 226

227 228 229 230 231 232 233 234

236 237

Tayba~ mezarı

/

Bayazıt bin Adil Bey 787

İsfendiyar Bey bin Kötrüm Bayazıt

İskender bin Kötrüm Bayazıdın kızı Tora Hatun 843 İsfendiyar bin Bayazıt

Sait Baha Hatun Biiı.ti Sultan İsfendiyar İbrahim bin lafendiyar

İbrahiınin validesi (ismi yoktur) Yahya Bey Bin Sultan İsmail

:xxxvi. SİVAS (*]

Bruciye mepresesinin medhalindeki madal- yanlardan sol taraftakidir. Bu medrese 670 senesindendir.

XXXVII. TARSUS

mu

larının valisi Aksonkur Ennasiri narnma 764

Aynı camiin mermer minberinin kapısında

Ramazan OÖ"lu İbrahim bin Piri namına

olan kitabanin yazısı 987

1

ı

1

1 1 1 2 3 4 4 2 3

ı

ı

1 (*] Sivasın büyük bir kısım kitabaleri Corpus'de Ha I i I E ı h e m E ı d e m

tarafından neşredflm.iştir.

236 - M. Tan Berehem et Halil Eelhem: Materiaux ponr un Corpus Insorip- tionum Arabicıarıım. III /1. (Sivaş, Dinigi. Tekkeh, sa. 27)

Belleten

c.

562 Ulut ftdenıir

XXXVIII. TOKAT

IDeri sene ParQ&

Çukur medrese yahut Ya~basan medresesi ı

Selçuklardan Üç Kardeşler narnma büyük köprü kitabesi

Selçuklardan

tl'ç

648 649 67(?)

2

ı ı

•242 Vezir Ahmet paşa mescit ve türbesi kapısında Gıyaseddin Mesut II zamanından üç satırlık

kitabanin tarih lasmı 687 ı

•243 Darüssüleha denilen Sünbül Baba zayiyesi

kapısında 691 1

244-245 Darüssüleha denilen Sünbül Baba sariyesi

kapısındaki hücrelerin üstünde ktlli ile .U-4i.ıl 2

•246 İlhanlar devrinden Sen Timur Türbesi

(fficaytu Hddabende zamanı) 713 ı

•247 Hamza Bey Mescidi kapısında (Çelebi Sultan

Mehmet zamanı) 816 4

•248-249 Meydan Camii yahut Hatuniye ^kapısında

sat

•250 Alaca Me3Citte ^Osmanlı Kitabesi 911 1 Kemer Ali Paşa teamiye olunan oamiin ya-

nındaki türbenin mezar kitabesinden yalnız

birinci satır. (Sonunda tarih vardır) 980

238 - T. O. E. M., Sene: 8, Sa. 587 l.l39 - T. O. E • .M., Sene: 6, Sa. 641 240 - T. O. E. M., Sene: 6, Sa. &«

241 - T. O. E. M. , Sene: 8, Sa. 645 242 - T. O. E. 1ıl. , Sene: 8 Sa. 647 243 - T. O. E. M. , Sene : 6 Sa. 850 246 - T. O. E. M., Sene: 8 Sa. 728 247 - T. O. E. M., Sene: 6 Sa. 734 248-249 - T. O. E. M., Sene: 8 Sa. 748 250 - T. O. E. M... Sene: 6 Sa. 748 211 - T. O. E. M., Sene: 8 Sa. 760

1

Sıra No.

.252

263 254 266

267

Tirk- Llim Devri Kitabe Estampajlan 561

Hiari sene Par94 İQ Kale Camiinde Şadırvan ki.tabesi (Bayazıt

II nin oj'lu Abdullahın valiliti zamanında

annesi Şirin Hatun narnma yapılmıştır) 876 1

XL UZUNKÖPRlJ

Köprünüh ilk inşası Murat II nin saltanatma

ait (gayet mükim) 849

Köprünün Mahmut II nin zamanına ait

ki.u~i 1~8

Köprüde tarihsiz küQük ki.tabe XLL ÇORLU

Mısır Memlftk Sultanlarından Tuınanbay

II naınına mermer ki.tabe olup Çorluda bu-

lunmuş ve 1934 te İstanbul Asarıatilm Müze-

sine naklolunınuştur. 922

XLII. SAKIZ

Salazın Piyale Paşa tarafından fethine dair milAdt 1566 ve hicı:i 973 teribii kitabe

1 1 1

ı

1

[•1 Trabzon'un ~er kiıabeleri Tariki Osmanı EMilmeni MecmuaBtnda Halil Eıhem Eldem tarafından n~tr.

262 - T. O. E. M., Sene; 8 Sa. 332

2&6 - Ha lll E ı h em: Mısırın son Memluk Sultanı lllelik Tmnanbay II adıua

Qorluda bulunan bir kiıabe, İstanbul, DeTleı Matbaası, 1935,