İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı Şehir Planlama Müdürlüğü
1/100.000 ÖLÇEKLİ
İSTANBUL ÇEVRE DÜZENİ
PLANI RAPORU
İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı
Şehir Planlama Müdürlüğü
1/100.000 ÖLÇEKLİ İSTANBUL ÇEVRE DÜZENİ PLANI RAPORU
İstanbul, 2009
TAKDİM
Eşsiz bir coğrafi konuma, görkemli bir tarihi geçmişe, büyük kültürel ve ekonomik potansiyele sahip olan İstanbul, ülkemizin ve dünyanın en önemli şehirlerinden birisidir.
Böylesine ayrıcalıklı bir coğrafyaya, tarihi ve kültürel birikime ve eşsiz doğal güzelliklere sahip olan İstanbul’un bu değerleri, maruz kaldığı gelişme baskısı ve plansız gelişme sonucu kısmen maskelenmiş kısmen de kaybolmuştur.
Doğu ve Batının buluşma ve kaynaşma noktası olan İstanbul, farklı uygarlıkların tarih boyunca oluşturduğu kültürel birikim ile renklenen bir uygarlıklar sentezine sahiptir. Ayrıca, Balkanlar, Karadeniz, Kafkaslar, Orta Asya, Orta Doğu ve Doğu Akdeniz kavşağında bulunan İstanbul, stratejik ve coğrafi konumu ile kültürel bağlantıları nedeniyle bu bölgelere hizmet sunan önemli dünya kentlerindendir.
İstanbul’un hak ettiği tarihsel ve çağdaş konumunu planlı yaklaşımlarla yeniden kazandırmak için İstanbul Çevre Düzeni Planı’nın hazırlanması konusunda İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Çevre ve Orman Bakanlığı arasında 2004 yılında bir protokol imzalanmış; 5216 sayılı Yasa ile tüm İstanbul İl sınırlarını kapsayacak şekilde genişletilen Büyükşehir Belediye sınırlarının içerdiği 545.300 ha’lık alanda 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı’nın hazırlanması için İstanbul Büyükşehir Belediyesi yetkili kılınmıştır.
Halen 12.5 milyonun üzerinde kişinin yaşadığı İstanbul’da, nüfusun bugünkü artış hızıyla büyümesi halinde, 15 – 20 yıl içinde 20 – 22 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir. Bununla birlikte Plan’da, koruma ve kullanma dengeleri ile sürdürülebilir planlama ilkelerine göre İstanbul İli nüfusu 16 milyon olarak belirlenmiştir. Doğrudan İstanbul’a yönelen göçün kontrol altına alınması gerektiği anlamına gelen bu sınırlama için ülke ve bölge politikaları ile ilişkilendirilmiş arazi kullanım esaslarının belirlenmesi ve bu esaslara kesinlikle uyulması kaçınılmaz olmaktadır.
Günümüzde doğu-batı yönlerine ilave olarak, kentin yaşam desteklerinin yoğunlaştığı kuzeye yönelik gelişme eğiliminin kontrol altına alınması elzemdir. Ayrıca, tarihinde üç medeniyete beşiklik ve iki imparatorluğa başkentlik yaparak bir dünya kenti konumu kazanan İstanbul; öz değerlerini yitirmeden günümüzde de küresel önemini sürdürmeli ve yarışan kentler arasında daima ön saflarda yerini korumalıdır.
Bu inançtan yola çıkarak, sadece İstanbul için değil ülkemiz açısından da önemli kararlar içeren çok zor ve zahmetli bir plan süreci içinde, 22.08.2006 t.t.li İstanbul Çevre Düzeni Planı başta olmak üzere daha önce yapılan değerli çalışmalardan da faydalanılarak son derece titiz ve detaylı çalışmalar değerli bir ekiple ve büyük bir sorumluluk duygusu içerisinde yaklaşık iki yıllık bir süreçte tamamlanabilmiştir.
İstanbul Çevre Düzeni Planı, Dokuzuncu Kalkınma Planı’nın “İstikrar içinde büyüyen, gelirini daha adil paylaşan, küresel ölçekte rekabet gücüne sahip, bilgi toplumuna dönüşen, AB’ye üyelik için uyum sürecini tamamlamış bir Türkiye” vizyonu çerçevesinde; İstanbul’un sahip olduğu değerler ve bu değerlere yönelik tehditler göz önünde bulundurularak hazırlanmıştır.
İstanbul Çevre Düzeni Planı ile “İstanbul’un evrensel düzeyde taşıdığı kültürel ve doğal öz değerlerine sahip çıkılarak, İstanbul’a doğası, yaşam kalitesi, erişilebilirliği ve sahip olduğu genç dinamik nüfusu ile dünya ölçeğinde güçlenmiş bir kent statüsü kazandırmak” amaçlanmaktadır.
Bu Plan; ekonomik ve ekolojik kararların birbirleri ile çatışmayacak şekilde alınmasını ve bu kararların arazi kullanımı konusunda ortaya konulan stratejik yaklaşımlarla örtüşmesini
hedefleyen; sosyal yapıyı, yönetsel kararları ve mekanı şekillendirerek sürdürülebilir kalkınmayı tüm boyutları ile ele alan önemli araçları ve karar destek sistemlerini içermektedir.
Plan ile İstanbul’un gelişmesinin ana ilkeleri belirlenmekte, yakın bir gelecekte ekoloji- ekonomi dengesinin bozulmasıyla doğabilecek sağlıksız yaşam koşullarının uyarısı yapılmakta, olumsuz sonuçların önlenmesi için çevresel, ekonomik, toplumsal ve mekansal bütünleşmenin sağlanması ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için alt ölçekli planları yönlendirecek bir yol haritası çizilmektedir.
İstanbul’un planlanmasına ilişkin sorunlar, İl sınırları içinde kalınarak ve sadece yerel yönetimlerin yetkilerine dayanarak çözülebilecek boyutları büyük oranda aşmış bulunmaktadır. Bu sebeple yapısal sorunlarını çözmüş, kentsel yaşamına canlılık ve ekonomik faaliyetlerine verimlilik getirmiş bir İstanbul hedefi için fiziksel gelişme öngörüleri; mekansal ve sosyo-ekonomik kesimler, doğal kaynaklar ve komşu illerin çevre düzeni planları göz önünde bulundurularak, ülke ve bölge politikaları ile ilişkilendirilmiş arazi kullanım esaslarına göre belirlenmiştir.
İl’de doğal ve fiziksel yapı çözümlemelerine ilişkin analizlerin, gerek İl bütünü gerekse komşu iller ve bölge bütününde ekonomik kalkınma eğilimleri, sosyal yapı, işlevsel ve yönetsel bağlantılar boyutları ile değerlendirilmesi sonucunda sürdürülebilirlik çerçevesinde verimlilik artışına yol açabilecek plan kararları tanımlanmıştır.
1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı’nın hazırlanmasında emeği geçen yöneticilerimize, uzman kadrolarımıza ve planlama sürecinde bilgi ve çalışmalarından yararlandığımız akademisyenlere ve diğer danışmanlara değerli katkılarından ötürü teşekkürlerimi iletirim.
Ülkemizdeki üst ölçekli plan çalışmalarında da önemli bir kaynak olacak olan İstanbul Çevre Düzeni Planı’nın, birden çok medeniyetten derin izler taşıyan İstanbul’un gelecekteki planlı ve sağlıklı gelişiminde olumlu katkılar sağlamasını temenni ederim.
İstanbullulara en derin saygılarımla,
Dr.Mimar Kadir TOPBAŞ İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
İÇİNDEKİLER
Sayfa No
Takdim………... i
İstanbul Çevre Düzeni Planı Plan Yapım Ekibi………... iii
İçindekiler………. iv
Tablo Listesi……… xiii
Grafik Listesi………... xvii
Şekil Listesi………. xviii
Harita Listesi……… xix
BİRİNCİ BÖLÜM: AÇIKLAMALAR……….. 1
1.1. PLAN SİSTEMATİĞİ………. 2
1.2. RAPOR SİSTEMATİĞİ………. 10
İKİNCİ BÖLÜM: BÖLGESEL ARAŞTIRMA BULGULARI……….. 13
2.1. TRAKYA ALT BÖLGESİ………. 16
2.2. KUZEY MARMARA ALT BÖLGESİ.………. 19
2.3. GÜNEY BATI MARMARA ALT BÖLGESİ.………. 23
2.4. GÜNEY DOĞU MARMARA ALT BÖLGESİ.……… 26
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: İSTANBUL İL BÜTÜNÜ ARAŞTIRMA BULGULARI………… 33
3.1. KONUM……… 34
3.1.1. KÜRESEL KONUM………. 35
3.1.2. ÜLKESEL VE BÖLGESEL KONUM……… 44
3.1.2.1. Demografik Yapı Göstergeleri………….………. 47
3.1.2.2. Ekonomik Yapı Göstergeleri………. 51
3.1.2.3. Sanayi Göstergeleri……… 58
3.1.2.4. Tarım Göstergeleri……….. 59
3.1.2.5. İnşaat Göstergeleri……….. 60
3.1.2.6. Eğitim Göstergeleri………. 60
3.1.2.7. Sağlık Göstergeleri………. 62
3.1.2.8. Altyapı Göstergeleri……… 63
3.1.2.9. Gelişmişlik………..………... 65
3.1.3. İSTANBUL’UN İDARİ YAPISI………... 67
3.2. TARİHSEL GELİŞİM………. 68
3.2.1. İSTANBUL’UN TARİHSEL GELİŞİMİ……….. 68
3.2.1.1. Bizantion Öncesi Dönem………... 68
3.2.1.2. Bizantion Dönemi…………...………. 68
3.2.1.3. Roma İmparatorluğu Dönemi………... 69
3.2.1.4. Bizans İmparatorluğu Dönemi………. 69
3.2.1.5. Osmanlı İmparatorluğu Dönemi……….. 70
3.2.1.6. 1923-1940 Dönemi………... 73
3.2.1.7. 1940-1950 Dönemi………... 74
3.2.1.8. 1950-1960 Dönemi………... 75
3.2.1.9. 1960-1970 Dönemi………... 76
3.2.1.10. 1970-1980 Dönemi………. 77
3.2.1.11. 1980-1990 Dönemi………. 77
3.2.1.12. 1990 Sonrası Dönem……… 79
3.2.2. İSTANBUL’UN PLANLAMA SÜRECİ……….. 79
3.3. MAKROFORM……… 89
3.3.1. MEVCUT MAKROFORM YAPISI……….. 89
3.3.2. İSTANBUL MAKROFORMUNUN TARİHİ GELİŞİM SÜRECİ………. 91
3.3.3. MEVCUT MAKROFORM YAPISININ SONUÇLARI……….. 95
3.4. DOĞAL YAPI……….. 100
3.4.1. METEOROLOJİK YAPI…..………. 100
3.4.1.1. İklim………. 100
3.4.1.2. Gözlemlenen İklimsel Değişiklikler (1951 -2004)…………. 101
3.4.1.3. Geleceğe Yönelik Bölgesel Projeksiyonlar……….. 106
3.4.2. EKOLOJİK VE BİYOLOJİK YAPI………. 111
3.4.2.1. Ekolojik Yapı………. 111
3.4.2.2. Biyolojik Yapı……… 118
3.4.3. ORMAN ALANLARI………. 122
3.4.3.1. Orman Sınırları………. 122
3.4.3.2. Meşcere Haritaları……… 123
3.4.3.3. Orman Alanlarının Fonksiyonları……… 123
3.4.3.4. Orman Alanları ve Çevresiyle Etkileşimi……….. 124
3.4.3.5. Orman Alanlarının Üretim Durumu………. 125
3.4.3.6. Orman Alanlarının Kullanım Durumu………. 125
3.4.3.7. Ekolojik Koridorlar……….. 128
3.4.4. TARIM ALANLARI………...……… 131
3.4.3.1. Mevcut Tarımsal Arazi Kullanım ve Tarımsal Üretim….… 131 3.4.3.2. Toprak………. 136
3.4.5. YER BİLİMLERİ……… 145
3.4.5.1. Yeryüzü Şekilleri (Jeomorfoloji)……….. 145
3.4.5.2. Genel Jeoloji………. 146
3.4.5.3. Yerüstü ve Yeraltı Suları……… 149
3.4.5.4. Depremsellik………. 152
3.4.5.5. Kıyı ve Liman Alanları………. 156
3.4.6. YERALTI KAYNAKLARI……… 158
3.4.6.1. Taşocağı Rezervleri……… 160
3.4.6.2. Endüstriyel Hammadde Rezervleri………. 162
3.4.6.3. Enerji Kaynakları………. 164
3.4.7. ÇEVRE SORUNLARI……….. 168
3.4.7.1. Hava Kirliliği……….. 168
3.4.7.2. Su Kirliliği……….. 169
3.4.7.3. Toprak Kirliliği……….. 174
3.4.7.4. Gürültü Kirliliği………. 177
3.4.7.5. Katı Atıklar………. 179
3.5. DEMOGRAFİK YAPI………. 184
3.5.1. NÜFUS ARTIŞ HIZI……….. 184
3.5.2. NÜFUSUN DAĞILIMI……….. 185
3.5.3. GÖÇ……… 186
3.5.3.1. Göç Yapısı………. 190
3.5.3.2. İstanbul’a İç Göç………. 190
3.5.3.3. İstanbul’da Net Göç………. 191
3.5.3.4. İstanbul’dan Dışarıya Göç………. 193
3.5.4. NÜFUSUN YAPISI……… 194
3.5.4.1. Genel Doğurganlık Oranı………... 194
3.5.4.2. Göçe Bağlı Nüfus Artışı………. 195
3.5.4.3. Yaş Grupları ve Yaş Yapısı……… 195
3.5.4.4. Okul Çağındaki Nüfus………. 197
3.5.4.5. Çalışabilir ve Çalışan Nüfus……….. 198
3.5.4.6. Hane Halkı Büyüklüğü……… 200
3.5.5. YOĞUNLUK……….. 201
3.5.5.1. Brüt Nüfus Yoğunluğu……… 201
3.5.5.2. Net Nüfus Yoğunluğu………. 201
3.6. EKONOMİK YAPI……….. 202
3.6.1. EKONOMİK YAPI GÖSTERGELERİ……… 202
3.6.1.1. Gelir ve Gelir Dağılımı………. 203
3.6.1.2. İstihdam ve İşsizlik……….. 206
3.6.2. EKONOMİK FAALİYET SEKTÖRLERİ……… 210
3.6.2.1. Tarım………... 210
3.6.2.1.1. Ziraat………. 210
3.6.2.1.2. Hayvancılık……….. 212
3.6.2.1.3. Avcılık……… 216
3.6.2.1.4. Ormancılık……… 216
3.6.2.1.5. Su Ürünleri………... 217
3.6.2.2. Sanayi………. 218
3.6.2.2.1. İmalat Sanayinin Alt Sektörlere Dağılımı………. 218
3.6.2.2.2. Faal İşgücü Sayısı……….. 220
3.6.2.2.3. Alan Büyüklüğü…………..……… 221
3.6.2.2.4. Kuruluş Yıllarına Göre Dağılım………..………… 222
3.6.2.2.5. Yönetim Birimlerinin Dağılımı………. 222
3.6.2.2.6. Kullanılmayan Sanayi Kuruluşlarının Dağılımı.. 223
3.6.2.2.7. İlk 500 Firmaya Göre Dağılım………. 223
3.6.2.2.8. Yabancı Sermayeli İşletmelerin Dağılımı………. 224
3.6.2.2.9. Sanayi Bölgeleri ve Destek Üniteleri 224 3.6.2.3. Madencilik……….. 226
3.6.2.4. Ticaret ve Hizmetler……… 227
3.6.2.4.1. Mekansal Dağılım.………. 227
3.6.2.4.2. Faal İşgücü Sayısı………. 231
3.6.2.4.3. Hizmet Firmalarının Büyüklüğü...………. 232
3.6.2.4.4. Kuruluş Yıllarına Göre Dağılım………. 232
3.6.2.4.5. Sektörün Yapısı ve Yer Değiştirme Eğilimleri... 233
3.6.2.4.6. Sektörün Rekabetçiliği ve Kümelenmesi….….. 234
3.6.2.4.7. Sektörün Ulaşım ile İlişkisi………. 238
3.6.2.5. Turizm………. 240
3.6.2.5.1. Konaklama Olanakları……….. 244
3.6.2.5.2. Yeme, İçme, Eğlence ve Alışveriş Olanakları…. 249 3.6.2.5.3. Kültür ve Sanat Olanakları……….. 250
3.6.2.5.4. Kongre ve Fuar Olanakları……….. 252
3.6.2.5.5. Kruvaziyer ve Yat Turizmi Olanakları…………... 254
3.6.2.5.6. Eko Turizm Olanakları………...………... 255
3.6.2.5.7. Turizm Merkezleri………...………... 256
3.6.2.5.8. Kültür Endüstrileri………. 259
3.7. İŞLEVSEL BAĞLANTILAR………. 268
3.7.1. ULAŞIM………..……… 268
3.7.1.1. Şehirlerarası, Bölgesel ve Uluslararası Ulaşım Ağı……… 268
3.7.1.1.1. Havalimanları……….. 270
3.7.1.1.2. Limanlar……… 272
3.7.1.1.3. Garlar………. 274
3.7.1.1.4. Otogarlar……….. 274
3.7.1.2. İstanbul Kent İçi Ulaşım Sistemi……….. 275
3.7.1.2.1. Karayolu Ulaşım Sistemi………. 277
3.7.1.2.2. Demiryolu Ulaşım Sistemi……….. 282
3.7.1.2.3. Denizyolu Ulaşım Sistemi……… 284
3.7.1.3. İstanbul İli Ulaşım Yatırımları….……….. 286
3.7.1.3.1. Karayolu Yatırımları…….………. 286
3.7.1.3.2. Raylı Sistem Yatırımları….……….. 287
3.7.1.3.3. Havayolu Yatırımları…….……… 289
3.7.2. LOJİSTİK HİZMETLER……… 291
3.7.2.1. Lojistik Odaklar…………...………. 291
3.7.2.1.1. Organize Sanayi Bölgeleri………...………… 291
3.7.2.1.2. Küçük Sanayi Siteleri………...………… 292
3.7.2.1.3. Nakliye Ambarları………..……… 293
3.7.2.1.4. Sebze ve Meyve Halleri……… 293
3.7.2.1.5. Antrepo ve Depolar…..……….…… 295
3.7.2.1.6. Parlayıcı ve Patlayıcı Madde Depoları……..…… 296
3.7.2.2. Lojistik Terminaller…………...……….…………. 297
3.7.2.2.1. Limanlar………... 297
3.7.2.2.2. Havaalanları……… 302
3.7.2.2.3. Demiryolu Yükleme İstasyonları……… 303
3.7.2.2.4. Gümrükler……… 303
3.7.2.3. Yük Akışları……….…………...……….…………. 304
3.7.2.3.1. Petrol Dağıtım Lojistiği………. 304
3.7.2.3.2. Kargo Dağıtımı………...………. 305
3.7.2.3.3. Perakende Sektörü…...………. 305
3.7.2.3.4. Katı Atık Lojistiği……… 305
3.8. KONUT ALANLARI VE YAŞAM KALİTESİ…….………. 308
3.8.1. İSTANBUL’DA KONUT ALANLARI……….….. 310
3.8.2. YERLEŞİME UYGUN OLMAYAN ALANLARDAKİ KONUT ALANLARI………... 314
3.8.4.1. Jeolojik Açıdan Yerleşmeye Uygun Olmayan Alanlar Üzerinde Yapılaşmış Konut Alanları………. 314
3.8.4.2. Doğal Değerler Üzerinde Yapılaşmış Konut Alanları…… 316
3.8.3. FARKLI KONUT DOKULARI……….……….. 320
3.8.4. YAŞAM KALİTESİ………..………… 323
3.9. SİT ALANLARI………...………. 337
3.10. MÜLKİYET……… 344
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: SWOT (GZFT) ANALİZİ….……….. 346
4.1. DOĞAL YAPI SWOT (GZFT) ANALİZİ……….. 349
4.2. EKONOMİK YAPI SWOT (GZFT) ANALİZİ……….. 351
4.3. SOSYAL YAPI SWOT (GZFT) ANALİZİ……… 365
4.4. KURUMSAL YAPI SWOT (GZFT) ANALİZİ………. 379
BEŞİNCİ BÖLÜM: SENTEZ……….. 381
5.1. BÖLGE ÖLÇEĞİNDE SENTEZ………..……… 382
5.1.1. TRAKYA ALT BÖLGESİ……….. 382
5.1.2. KUZEY MARMARA ALT BÖLGESİ……….. 386
5.1.3. GÜNEY BATI MARMARA ALT BÖLGESİ……… 389
5.1.4. GÜNEY DOĞU MARMARA ALT BÖLGESİ………. 394
5.2. KENT ÖLÇEĞİNDE SENTEZ……….. 398
5.2.1. DOĞAL YAPI……….……… 398
5.2.1.1. Doğal Eşik Sentezi………. 398
5.2.1.2. Mekansal Sürdürülebilirlik Sentezi……….. 404
5.2.1.3. Tolerans Derecelendirme Sentezi……… 416
5.2.1.4. Doğal Yapı Sentezi………... 421
5.2.2. SANAYİ……….……….. 430
5.2.2.1. Sanayi İşlevi Farklılaştırılacak Alanlar……… 434
5.2.2.2. Mevcut Sınırlar İçinde Sağlıklaştırılacak Sanayi Bölgeleri……….. 439
5.2.2.3. Doygunluk Düzeyi Sağlanacak Organize Sanayi Bölgeleri……….. 441
5.2.3. TİCARET VE HİZMET……...………... 445
5.2.3.1. Mevcut Durum ve Gelişme Eğilimleri………... 445
5.2.3.2. Hizmet Sektörünün Mekansal Örgütlenmesi………. 447
5.2.3.3. Merkezler Kademelenmesi……….. 451
5.2.3.4. Hizmet Sektöründe Beklenen Değişim ve Dönüşümler………. 455
5.2.3.5. Hizmet Sektörünün Üretebileceği İstihdam……… 456
5.2.3.6. Hizmet Sektöründe Rekabetçilik ve Uluslararası İlişkiler 459 5.2.3.7. Kentsel Hizmetler……….. 462
5.2.4. TURİZM……….……….. 463
5.2.4.1. Turizm Sektöründe Mevcut Durum………... 463
5.2.4.2. İstanbul’un Küresel Turizm Pazarında Rekabet Etme Gücü……….. 464
5.2.4.3. İstanbul’un Konaklama Kapasitesi………... 465
5.2.4.4. Kongre ve Fuarcılık Potansiyeli………. 469
5.2.4.5. Kültür ve Sanat Festivalleri Potansiyeli……….. 470
5.2.4.6. Kültür Endüstrilerinin Mekansal Eğilimleri……… 471
5.2.5. İŞLEVSEL BAĞLANTILAR…………..……….. 473
5.2.5.1. Ulaşım………... 473
5.2.5.2. Lojistik Hizmetler………... 479
5.3. PROJEKSİYONLAR………. 483
5.3.1. NÜFUS PROJEKSİYONLARI………. 483
5.3.1.1. Veri Kaynağı, Kabuller ve Varsayımlar………... 483
5.3.1.2. Metot……… 483
5.3.2. SEKTÖREL PROJEKSİYONLAR……….. 487
ALTINCI BÖLÜM: PLANLAMA YAKLAŞIMI………. 494
6.1. İSTANBUL İÇİN BÖLGESEL YAKLAŞIM……… 498
6.2. İSTANBUL ÇEVRE DÜZENİ PLANI YAKLAŞIMI……….….. 510
6.2.1. VİZYON……… 514
6.2.2. AMAÇ……….. 521
6.2.3. PLANLAMA İLKELERİ………. 521
6.2.4. HEDEFLER VE STRATEJİLER……….. 523
6.2.5. MAKROFORM……… 543
6.2.5.1. İstanbul İçin İlkesel Makroform Tasarımı………... 545
6.2.5.2. Makroform Riskleri ve Temel Makroform Stratejileri….. 548
6.2.5.3. Makroform Alternatifleri ve Öneri Makroform Modeli…. 553 6.2.6. NÜFUS………. 562
6.2.7. SEKTÖREL DAĞILIM VE İSTİHDAM……… 566
YEDİNCİ BÖLÜM: PLAN KARARLARI VE GEREKÇELERİ………..………... 570
7.1. ÇEVRESEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK AÇISINDAN KORUMA ALANLARI……….. 579
7.1.1. ORMAN ALANLARI……….. 580
7.1.2. TARIM VE MERA ALANLARI………. 585
7.1.3. YAPI YASAĞI YA DA SINIRLAMA GETİRİLEN DİĞER ALANLAR 589 7.1.3.1. Su Toplama Havza Alanları…….…………..………. 590
7.1.3.2. Yeraltı Suyu Rezerv Alanları…….…………..……….. 597
7.1.3.3. Jeolojik Açıdan Yerleşime Sakıncalı Alanlar………. 597
7.1.3.4. Doğal Afetler Açısından Sakınım Gerektiren Alanlar.… 598 7.1.3.5. Çevresel Sürdürülebilirlik Açısından Kritik Öneme Sahip Alanlar………. 599
7.1.3.6. Kıyı Alanları………..………. 601
7.1.3.7. Sit ve Koruma Alanları.………..………. 603
7.1.3.8. Boğaziçi Alanı………..………. 604
7.1.3.9. Doğal Karakteri Korunacak Alanlar..……..………. 605
7.1.3.10. Kent Görünümü (Siluet)……… 605
7.2. KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞİM ALANLARI……….. 606
7.2.1. MESKUN ALANLAR..……….. 607
7.2.2. GELİŞME ALANLARI………..………. 610
7.2.3. KIRSAL YERLEŞİM ALANLARI……… 612
7.2.4. GELİŞİMİ VE YOĞUNLUĞU DENETİM ALTINDA TUTULACAK ALANLAR………... 614
7.3. TİCARET VE HİZMET MERKEZLERİ……… 615
7.3.1. MERKEZİ İŞ ALANI VE BÜTÜNLEŞME BÖLGESİ……… 619
7.3.2. GELENEKSEL MERKEZ……….……… 621
7.3.3. TİCARET, TURİZM, KÜLTÜR VE KONUT ALANI……..……… 621
7.3.4. BİRİNCİ DERECE MERKEZLER……….……..……… 622
7.3.5. İKİNCİ DERECE MERKEZLER………...…….……..……… 623
7.3.6. ALT MERKEZLER………...…….……..…..……… 623
7.4. SANAYİ ALANLARI……….. 624
7.4.1. ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ……….……… 627
7.4.2. SANAYİ ALANLARI………..……… 628
7.4.3. SANAYİ İŞLEVİ FARKLILAŞTIRILACAK ALANLAR………... 629
7.4.4. KÜÇÜK SANAYİ SİTELERİ……….……… 633
7.4.5. TERSANE ALANLARI……….. 634
7.5. TEKNOLOJİ GELİŞTİRME ALANLARI………. 634
7.5.1. EĞİTİM, BİLİŞİM VE TEKNOLOJİ ALANLARI..…….……… 637
7.5.2. TARIMSAL ÜRETİM TEKNOLOJİLERİNİ GELİŞTİRME PARKI…. 638 7.5.3. İLERİ TEKNOLOJİ ALANLARI……….…. 640
7.6. TURİZM ALANLARI……….. 640
7.6.1. KÜLTÜR ODAKLI TURİZM ALANLARI……… 644
7.6.2. DOĞA ODAKLI TURİZM ALANLARI……… 646
7.6.3. GÜNÜBİRLİK REKREASYON ALANLARI…………..……… 646
7.6.4. EKOLOJİK TURİZM ALANLARI……… 647
7.6.5. SOSYAL ETKİNLİK ADALARI………...……… 651
7.6.6. TURİZM ÇEŞİTLİLİĞİ………..……… 651
7.7. BÜYÜK VE AÇIK ALAN KULLANIMLARI……… 655
7.7.1. ÜNİVERSİTE ALANLARI……….……… 656
7.7.2. SAĞLIK PARKLARI……….……… 657
7.7.3. KENTSEL VE BÖLGESEL DONATI ALANLARI…….……….. 658
7.7.4. FUAR VE FESTİVAL ALANLARI……….. 659
7.7.5. HABİTAT PARKI…….……….. 660
7.7.6. KENTSEL VE BÖLGESEL YEŞİL VE SPOR ALANLARI………… 661
7.7.7. ULUSAL VE ULUSLARARASI SPOR ALANLARI………. 664
7.7.8. ASKERİ ALANLAR VE ASKERİ GÜVENLİK BÖLGELERİ.………. 665
7.8. İŞLEVSEL BAĞLANTILAR………. 666
7.8.1. ULAŞIM……… 666
7.8.1.1. Karayolu Ulaşım Sistemi……….…………..………. 668
7.8.1.2. Demiryolu Ulaşım Sistemi……….….………….………….. 670
7.8.1.3. Denizyolu Ulaşım Sistemi………...………….……….. 674
7.8.1.4. Havayolu Ulaşım Sistemi……….….…...………….. 680
7.8.2. LOJİSTİK BÖLGELER.……….……… 681
7.9. AMBARLI STRATEJİK BÖLGESİ…..………...………. 686
7.10. MADEN ALANLARI…..…………...………... 686
7.11. İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ………...………. 688
SEKİZİNCİ BÖLÜM: PLAN UYGULAMA HÜKÜMLERİ……….. 710
8.1. TANIMLAR……….. 711
8.2. GENEL HÜKÜMLER………. 718
8.3. DOĞAL AFETLER AÇISINDAN RİSKLİ ALANLARA YÖNELİK HÜKÜMLER……… 721
8.4. ÖZEL HÜKÜMLER……… 722
8.4.1. ÇEVRESEL SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK AÇISINDAN KORUMA ALANLARI………... 722
8.4.1.1. Orman Alanları……… 722
8.4.1.1.1. Orman Alanları……….. 722
8.4.1.1.2. Ağaçlandırılarak Ormanla Ekolojik Olarak Bütünleştirilecek Alanlar……… 723
8.4.1.1.3. Tabiat Parkları……… 723
8.4.1.1.4. Arboretum………... 724
8.4.1.2. Tarım ve Mera Alanları……….. 724
8.4.1.2.1. Tarımsal Niteliği Korunacak Alanlar……… 724
8.4.1.2.2. Ekolojik Tarım Alanları……… 725
8.4.1.2.3. Mera Alanları………..… 725
8.4.1.2.4. Doğal ve Kırsal Karakteri Korunacak Alanlar… 726 8.4.1.3. Yapı Yasağı ya da Sınırlama Getirilen Alanlar……… 726
8.4.1.3.1. Su Toplama Havza Alanları……… 726
8.4.1.3.2. Yeraltı Suyu Rezerv Alanları……….. 727
8.4.1.3.3. Jeolojik Açıdan Yerleşime Sakıncalı Alanlar… 727 8.4.1.3.4. Sit ve Koruma Alanları……… 727
8.4.1.3.5. Boğaziçi Alanı……… 727
8.4.1.3.6. Kıyı Rehabilite Alanları……… 727
8.4.1.3.7. Çevresel Sürdürülebilirlik Açısından Kritik Öneme Sahip Alanlar……….. 728
8.4.1.4. Doğal Karakteri Korunacak Alanlar……….. 728
8.4.1.4.1. Göl ve Göletler……….. 728
8.4.1.4.2. Plaj ve Kumsallar……….. 728
8.4.2. KENTSEL VE KIRSAL YERLEŞİM ALANLARI………... 729
8.4.2.1. Meskun Alanlar………... 729
8.4.2.2. Gelişme Alanları………. 729
8.4.2.3. Kırsal Yerleşim Alanları……… 729
8.4.2.4. Gelişimi ve Yoğunluğu Denetim Altında Tutulacak Alanlar………... 730
8.4.3. TİCARET VE HİZMET MERKEZLERİ……… 730
8.4.3.1. Merkezi İş Alanı (MİA) ve Bütünleşme Bölgesi………….. 730
8.4.3.2. Geleneksel Merkez………. 730
8.4.3.3. Ticaret, Turizm, Kültür ve Konut Alanı………. 730
8.4.3.4. Birinci Derece Merkezler……….. 731
8.4.3.5. İkinci Derece Merkezler……… 731
8.4.3.6. Alt Merkezler……… 731
8.4.4. SANAYİ ALANLARI……….. 732
8.4.4.1. Organize Sanayi Bölgeleri………... 732
8.4.4.2. Sanayi Alanları……….. 732
8.4.4.3. Küçük Sanayi Siteleri……….. 732
8.4.4.4. Tersane Alanları……… 732
8.4.5. TEKNOLOJİ GELİŞTİRME ALANLARI……… 733
8.4.5.1. Eğitim, Bilişim ve Teknoloji Alanları……… 733
8.4.5.2. Tarımsal Üretim Teknolojilerini Geliştirme Parkı………. 733
8.4.5.3. İleri Teknoloji Alanları……….. 734
8.4.6. TURİZM ALANLARI………. 734
8.4.6.1. Turizm Merkezleri………. 734
8.4.6.2. Kültür Odaklı Turizm Alanları……… 734
8.4.6.3. Doğa Odaklı Turizm Alanları……….. 735
8.4.6.4. Ekolojik Turizm Alanları……….. 735
8.4.6.5. Günübirlik Rekreasyon Alanları……… 735
8.4.7. BÜYÜK VE AÇIK ALAN KULLANIMLARI……….. 735
8.4.7.1. Üniversite Alanları……… 735
8.4.7.2. Sağlık Parkları……… 736
8.4.7.3. Kentsel ve Bölgesel Donatı Alanları……… 736
8.4.7.4. Kentsel ve Bölgesel Yeşil ve Spor Alanları………... 737
8.4.7.5. Habitat Parkı……….. 737
8.4.7.6. Ulusal ve Uluslararası Spor Alanları……… 737
8.4.7.7. Fuar ve Festival Alanları………. 737
8.4.7.8. Askeri Alanlar ve Askeri Güvenlik Bölgeleri………. 738
8.4.8. AMBARLI STRATEJİK BÖLGESİ……… 738
8.4.9. İŞLEVSEL BAĞLANTILAR……… 738
8.4.9.1. Ulaşım……….. 738
8.4.9.1.1. Karayolu Ulaşım Sistemi……….. 739
8.4.9.1.2. Demiryolu Ulaşım Sistemi……… 739
8.4.9.1.3. Denizyolu Ulaşım Sistemi………. 739
8.4.9.1.4. Havayolu Ulaşım Sistemi……….. 740
8.4.9.2. Lojistik Bölgeler……… 740
DOKUZUNCU BÖLÜM: PLAN UYGULAMA ARAÇLARI VE EYLEM PROGRAMI………. 741
9.1. ÇEVRE DÜZENİ PLANININ HUKUKSAL BOYUTU……… 742
9.1.1. YETKİ……….. 743
9.1.2. İMAR HUKUKU………. 746
9.1.3. ÇEVRE HUKUKU VE PLANLAMA……… 751
9.1.3.1. Hava Ortamı……… 756
9.1.3.2. Su Ortamı……… 757
9.1.3.3. Toprak Ortamı……… 759
9.2. PLAN UYGULAMA ARAÇLARI……….. 765
9.2.1. GENEL ÇERÇEVE……… 766
9.2.2. YÖNETİŞİM YAKLAŞIMI……….……… 771
9.2.2.1. İlkeler………...………..………... 775
9.2.2.2. Politikalar..……….………. 777
9.2.3. KAMU-ÖZEL SEKTÖR ORTAKLIKLARI……….. 782
9.2.4. KAPASİTE GELİŞTİRME………. 786
9.2.5. MEKANSAL KARARLAR İÇİN UYGULAMA ARAÇLARI…………. 789
9.2.5.1. Sürdürülebilir Veri ve Bilgi Yönetim Sisteminin Oluşturulması………. 790
9.2.5.2. Bölgesel Kararlarının Uygulanabilirliğinin Arttırılması... 791
9.2.5.3. Orman Alanları………... 794
9.2.5.4. Maden Alanları……… 795
9.2.5.5. Tarım ve Mera Alanları………. 796
9.2.5.6. Su Toplama Havza Alanları….………... 799
9.2.5.7. Yapı Yasaklı ya da Yapılaşmaya Kısıtlı Alanlar…………. 801
9.2.5.8. Kentsel Alanlar………... 803
9.2.5.9. Kırsal Alanları………..………... 804
9.2.5.10. Ticaret ve Hizmet Merkezleri…..……….. 805
9.2.5.11. Sanayi Alanları………. 806
9.2.5.12. Teknoloji Geliştirme Alanları……… 808
9.2.5.13. Turizm Alanları………. 809
9.2.5.14. Sağlık Parkları……….. 812
9.2.5.15. Fuar ve Festival Alanları……… 813
9.2.5.16. Ulusal ve Uluslararası Spor Alanları……….. 813
9.2.5.17. Altyapı……… 814
9.2.5.18. Ulaşım………. 815
9.2.5.19. Lojistik Bölgeler………...….. 817
9.2.5.20. Ambarlı Stratejik Bölgesi……….. 817
9.3. PLAN UYGULAMA ADIMLARI……….. 818
9.3.1. BİRİNCİ ETAP (1-10 Yıl)……….. 819
9.3.2. İKİNCİ ETAP (11-15 Yıl)………... 832
9.3.3. ÜÇÜNCÜ ETAP (16 + Yıl)……… 837
9.4. PLAN İZLEME-DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI………. 838
YARARLANILAN KAYNAKLAR……….. 840
TABLO LİSTESİ
Sayfa No
Tablo 3.1. İstanbul’un AB Üyesi Ülkeler ile Karşılaştırılması (2000 Yılı)………. 36
Tablo 3.2. Loughborough Üniversitesi Küreselleşme ve Dünya Kentleri Araştırma Grubu Kademelenme Çalışması–Hizmetler Sektörü ve Finans Sektörü……… 40
Tablo 3.3. İstanbul’un Dünya Kentleri ile Yapısal Karşılaştırması………. 43
Tablo 3.4. Demografik Göstergeler……… 47
Tablo 3.5. Ekonomi ve İstihdam Göstergeleri………. 51
Tablo 3.6. Mali Göstergeler………. 57
Tablo 3.7. Sanayi Göstergeleri……… 59
Tablo 3.8. Tarım Göstergeleri………. 60
Tablo 3.9. İnşaat Göstergeleri………..……….. 60
Tablo 3.10. Eğitim Göstergeleri………. 60
Tablo 3.11. Sağlık Göstergeleri……….. 62
Tablo 3.12. Altyapı Göstergeleri……… 63
Tablo 3.13. Diğer Refah Göstergeleri……… 65
Tablo 3.14. İstanbul İli ve Büyükşehir Alanı………. 67
Tablo 3.15. İstanbul İli Orman Alanları………. 122
Tablo 3.16. Orman Alanlarının İşletme Müdürlüklerine Göre Alansal Dağılımı………….. 122
Tablo 3.17. Orman İçi Aktif-Pasif Yeşil Alanlar………... 125
Tablo 3.18. Tabiat Parkları………. 126
Tablo 3.19. Kent Ormanları………... 126
Tablo 3.20. Tabiat Anıtı………. 127
Tablo 3.21. Tabiatı Koruma Alanı………. 127
Tablo 3.22. Yaban Hayatı Koruma/Geliştirme Sahaları……… 127
Tablo 3.23. Av Hayvanları Koruma ve Üretme Sahaları………... 127
Tablo 3.24. İstanbul İli Muhafaza Ormanları………. 127
Tablo 3.25. Sulak Alanlar……….. 128
Tablo 3.26. Diğer Koruma Statülerindeki Alanlar………. 128
Tablo 3.27. İstanbul İl Genelindeki Çayır ve Mera Alanları……….. 131
Tablo 3.28. İstanbul Tarım Alanları……….. 143
Tablo 3.29. İstanbul İl Geneli Jeomorfolojik Birimlerinin Dağılımı……….… 146
Tablo 3.30. İstanbul Kentine Su Sağlayan Kurulu ve Planlanan Rezervuarlar………. 151
Tablo 3.31. İstanbul’da Doğal Kaynak Üretim Miktarları ve Üretimde Çalışan Sayıları…. 159 Tablo 3.32. İstanbul Doğal Kaynak Üretiminin Ulusal Ekonomiye Katkısı……….. 160
Tablo 3.33. Avrupa ve Anadolu Yakalarındaki Kırmataş Rezervleri……… 162
Tablo 3.34. Endüstriyel Hammadde Ocaklarının Yerleri ve Üretim Miktarları……… 164
Tablo 3.35. İstanbul’da Maden (Endüstriyel Hammadde) Rezervleri……….. 164
Tablo 3.36. İstanbul’da Kömür Sahalarının Bulunduğu Bölgeler Ve Rezerv Miktarları….. 165
Tablo 3.37. Hava Kirliliği Parametrelerinin Bölgesel Dağılım ve Konsantrasyonları…….. 168
Tablo 3.38. İstanbul’un İçme Suyu İhtiyacının Karşılandığı Barajlar………... 169
Tablo 3.39. İçme Suyu Havzalarındaki Kirlilik Yüklerinin Dağılımı……… 171
Tablo 3.40. İçme Suyu Ana Sistem Metrajı (km)……….. 173
Tablo 3.41. Atıksu Ana Sistem Metrajı (km)……… 173
Tablo 3.42. Mevcut Atıksu Arıtma Tesisleri………. 174
Tablo 3.43. İçme Suyu Arıtma Tesisleri……… 174
Tablo 3.44. Su Havzalarındaki Pestisit Kirliliği………. 175
Tablo 3.45. İstanbul’daki Katı Atık Bertaraf Tesisleri………... 180
Tablo 3.46. İstanbul-Türkiye Nüfus Oranı (1970–2007)………... 184
Tablo 3.47. İstanbul-Marmara Bölgesi Nüfus Oranı (1970–2007)……… 185
Tablo 3.48. Anadolu ve Avrupa Yakaları Nüfus Dağılımı……… 186
Tablo 3.49. Bölgeler Arası Göçler (1995–2000)……… 190
Tablo 3.50. Ekonomi ve İstihdam Göstergeleri………. 203
Tablo 3.51. Cari Fiyatlarla GSYİH……… 203
Tablo 3.52. Dolar Cinsinden Kişi Başına Düşen GSYİH……….. 204
Tablo 3.53. Gelire Göre Sıralı Hanehalkı Dilimlerinin Dağılımı……….. 205
Tablo 3.54. Yıllara Göre İstanbul Reel Aktivite Oranlar………... 206
Tablo 3.55. Tarım Göstergeleri……….. 210
Tablo 3.56. İstanbul İli Tarım-Ağırlıklı Alt Sektörler……… 210
Tablo 3.57. İstanbul İli İşletme Tipine Göre İşletme Sayısı……….. 210
Tablo 3.58. 1997 ve 2002 Yıllarına Göre Bitkisel Üretim Miktarı……… 211
Tablo 3.59. Sera (Örtü Altı) Tarımı Üretim Alanları ve Üretim Miktarları……….. 212
Tablo 3.60. Türkiye, Marmara Bölgesi ve İstanbul İli Canlı Hayvan Sayısı………. 213
Tablo 3.61. 2002 Yılında Türkiye, İstanbul İli ve İstanbul Alt-bölgeleri’nde Hayvansal Ürünlerin Üretim Miktarları (Ton)………. 216
Tablo 3.62. İstanbul İli Su Ürünleri Üretim Miktarları……….. 217
Tablo 3.63. Su Ürünleri Yetiştiriciliği……… 217
Tablo 3.64. Sanayi Alan Büyüklüklerinin Yakalara Göre Dağılımı……….. 221
Tablo 3.65. Sanayi İşletmelerinin Kuruluş Yıllarına Göre Dağılımı………. 222
Tablo 3.66. Yabancı Sermayeli İşletmelerin Dağılımı………... 224
Tablo 3.67. İstanbul’da Yer Alan Organize Sanayi Bölgeleri……... 225
Tablo 3.68. İstanbul’da Yer Alan Serbest Bölgeler………... 225
Tablo 3.69. İstanbul’da Yer Alan Teknoparklar………..….. 225
Tablo 3.70. İstanbul İl Sınırları İçindeki Maden Ocakları……….……… 226
Tablo 3.71. Hizmet Sektörlerinin Rekabetçilik Düzeyleri………. 235
Tablo 3.72. Türkiye’ye Gelen Turistlerin Başlıca Turistik Merkezlere Göre Dağılımı……. 240
Tablo 3.73. Barselona, İstanbul, Paris, Londra ve Lizbon’un Konaklama Açısından Karşılaştırması……… 245
Tablo 3.74. İstanbul’da Yatak Kapasitesinin Otel Türlerine ve İlçelere Göre Dağılımı…… 246
Tablo 3.75. Barselona, İstanbul, Paris ve Londra’nın Kültür- Sanat Olanakları Açısından Karşılaştırması……… 250
Tablo 3.76. İstanbul’da Kongre Düzenlenen Mekanlar ve Kapasiteleri……… 252
Tablo 3.77. İstanbul ve Kuşadası Limanlarında Kurvaziyer Gemi ve Yolcu Hareketleri…. 254 Tablo 3.78. İstanbul’da Düzenlenme Sıklıklarına Göre Festivaller………... 263
Tablo 3.79. İstanbul Havalimanları Kapasite ve Yolculuk Değerleri……… 271
Tablo 3.80. Salıpazarı-Karaköy Limanı………. 273
Tablo 3.81. Haydarpaşa Limanı………. 273
Tablo 3.82. Esenler Otogarı Şehirlerarası Yolcu Trafiği (2004 Yılı)………. 275
Tablo 3.83. Harem Otogarı Şehirlerarası Yolcu Trafiği (2004 Yılı)……….. 275
Tablo 3.84. Ulaşım İle İlgili Temel İstatistikler………. 276
Tablo 3.85. Türlerine Göre Karayolu Toplu Taşımacılığının Dağılımı………. 278
Tablo 3.86. Türlerine Göre Raylı Sistemlerin Dağılımı………. 282
Tablo 3.87. Güzergaha Göre Mevcut Raylı Sistem Altyapısı……… 283
Tablo 3.88. Türlerine Göre Denizyolu Ulaşımı Dağılımı……….. 286
Tablo 3.89. İnşa Halindeki Raylı Sistem Yatırımları………. 287
Tablo 3.90. Proje Aşamasındaki Raylı Sistem Yatırımları……… 288
Tablo 3.91. İstanbul'da Yer Alan OSB'lerin Yerleri ve Alansal Büyüklükleri……….. 291
Tablo 3.92. OSB’lerdeki İstihdam Sayıları……… 292
Tablo 3.93. OSB’lere Giriş Yapan Araç Sayıları………... 292
Tablo 3.94. İstanbul İli Nakliye Ambarları Günlük Ortalama Araç Hareketleri……… 293
Tablo 3.95. Hallere Gelen Toplam Araç Sayısı ve Getirdikleri Toplam Yük Miktarı…….. 295
Tablo 3.96. Ambarlı Limanı’nın Kapasitesi……….. 299
Tablo 3.97. Ambarlı Limanı Ekonomik Verileri ve Türkiye İçindeki Payı………... 300
Tablo 3.98. 2003-2004 Ambarlı Bölgesi Konteynır Elleçlemeleri……… 300
Tablo 3.99. Haydarpaşa Limanı Konteynır Elleçleme Karşılaştırması (TEU)……….. 301
Tablo 3.100. Akaryakıt Dolum Depoları Konumu ve Kapasiteleri………... 304
Tablo 3.101. İstanbul’un Yıllara Göre Nüfusu ve Aktarma İstasyonu İhtiyacı………. 306
Tablo 3.102. İstanbul’da Yakalara Göre Gereken Katı Atık Aktarma İstasyonları………... 307
Tablo 3.103. İstanbul’da Toplam Konut Sayısı………. 309
Tablo 3.104. İstanbul’da Konut Alanlarının Özellikleri……… 309
Tablo 3.105. İstanbul’da Konut Alanlarının Dağılımı………... 310
Tablo 3.106. Eğitim Göstergeleri……….. 326
Tablo 3.107. İstanbul’daki Sağlık Tesislerinin Kapasite, Personel ve Alan Bilgileri……… 329
Tablo 3.108. İstanbul’un Kültürel Altyapısı……….. 331
Tablo 3.109. İstanbul’da 2002 Yılı Genel Beyan Dönemi Arsa ve Arazi Birim Değerleri... 336
Tablo 3.110. Türkiye ve İstanbul’da Sit Alanlarının Türlerine Göre Dağılımı………. 337
Tablo 3.111. Sit Alanlarının Dönemlerine Göre Dağılımı………. 338
Tablo 3.112. Türlerine Göre Sit Alanlarının Sayısal Dağılımı……….. 338
Tablo 3.113. Türlerine Göre Sit Alanlarının Büyüklüklerinin Dağılımı……… 339
Tablo 3.114. Sit Alanlarının Anadolu ve Avrupa Yakası Dağılımları………... 340
Tablo 3.115. İstanbul İli Arazi Mülkiyet Durumu………...………..……… 344
Tablo 4.1. SWOT (GZFT) Analizi İçin Belirlenen Konular……… 348
Tablo 4.2. SWOT (GZFT) Analizleri İçin Kullanılan Şablon………. 348
Tablo 4.3. Doğal Yapı SWOT (GZFT) Analizi………... 350
Tablo 4.4. Ekonomik Yapı SWOT (GZFT) Analizi……… 353
Tablo 4.5. Sanayi Sektörü SWOT (GZFT) Analizi……….. 354
Tablo 4.6. Ticaret ve Hizmet Sektörü SWOT (GZFT) Analizi……… 356
Tablo 4.7. Turizm Sektörü SWOT (GZFT) Analizi……… 358
Tablo 4.8. Bilim ve Teknolojik Gelişim SWOT (GZFT) Analizi……… 360
Tablo 4.9. Ulaşım SWOT (GZFT) Analizi……….. 362
Tablo 4.10. Lojistik SWOT (GZFT) Analizi………. 364
Tablo 4.11. Demografik ve Sosyal Yapı SWOT (GZFT) Analizi………. 366
Tablo 4.12. Kültür ve Tabiat Varlıkları SWOT (GZFT) Analizi………... 368
Tablo 4.13. Konut SWOT (GZFT) Analizi……… 370
Tablo 4.14. Sosyal Altyapı SWOT (GZFT) Analizi……….. 372
Tablo 4.15. Teknik Altyapı SWOT (GZFT) Analizi……….. 374
Tablo 4.16. Kentsel Yaşam Kalitesi SWOT (GZFT) Analizi……… 376
Tablo 4.17. Kentsel Kimlik SWOT (GZFT) Analizi………. 378
Tablo 4.18. Kurumsal Yapı SWOT (GZFT) Analizi………. 380
Tablo 5.1. Doğal Eşik Sentezine Veri Olan Doğal Kaynaklar………. 399
Tablo 5.2. Organize Sanayi Bölgelerine İlişkin Genel Bilgiler………... 442
Tablo 5.3. Dört Kategoride Merkez Bölgelerinde Yoğunlaşma Düzeyleri………. 449
Tablo 5.4. Hizmet Alt Sektörlerinde Farklı Seçeneklere Göre Çalışan Sayıları………..… 459
Tablo 5.5. İstanbul İli 80 000 Yatak Kapasitesine Göre Doluluk Oranları, Ortalama Kalış Süreleri ve Turist Sayısı………..……… 467
Tablo 5.6. İstanbul İli 80 000 Yatak Kapasitesine Göre Doluluk Oranları, Ortalama Kalış Süreleri ve Turist Sayısı………..……… 468
Tablo 5.7. Nüfus Artış Hızlarındaki Sapmalar ve Çarpıklık Dağılımı………. 485
Tablo 5.8. Alternatif Varsayımlar Altında İstanbul Nüfus Projeksiyonları………..……... 486
Tablo 5.9. Talep Yönlü Kestirim Sonuçları………. 489
Tablo 5.10. Arz Yönlü Kestirim Sonuçları……… 491
Tablo 5.11. İstanbul İmalat Sanayi İşgücü 2030 Yılı Projeksiyonları………... 493
Tablo 6.1. Model 1: İstanbul İli Nüfus Artış Hızının Devam Edeceği Varsayımı…...…… 554
Tablo 6.2. Model 2:İstanbul İli Nüfus Artış Hızının 2045 Yılında %0 Olacağı Varsayımı 555 Tablo 6.3. Model 3: İstanbul İli Nüfus Artış Hızının Kapasite Nüfusa Yaklaşıldıkça Azalması Varsayımı………...………. 555
Tablo 6.4. Model 4: İstanbul İli Nüfus Artış Hızının Kapasite Nüfusa Yaklaştıkça %0 Düzeyine Ulaşması Varsayımı…..………... 556
Tablo 6.5. Model 5: İstanbul İli Nüfus Artış Hızının Kapasite Nüfusa Ulaştıktan Sonra Eksi Artışa Geçmesi Varsayımı………..……… 556
Tablo 6.6. İstanbul’da Mevcut Nüfus ve 2023 Yılı İçin Önerilen Nüfus……...………….. 562
Tablo 6.7. Alt Bölge Mevcut Nüfus-Meri Plan Nüfusu-Öneri Nüfus……..……… 565
Tablo 6.8. İstanbul’da 2000 yılı Sektörel Dağılım ve Önerilen Sektörel Dağılım……..… 566
Tablo 6.9. Alt Bölgelere Göre 2000 Yılı ve Önerilen Sektörel Dağılım……..……… 567
Tablo 7.1. Türkiye’nin İklim Değişikliği İle İlgili Seçilmiş Göstergeleri……… 692
Tablo 7.2. Kent Karakter Tablosu………..……….. 708
Tablo 9.1. Plan Uygulama Araçları……… 767
Tablo 9.2. Çevresel Sürdürülebilirlik Araçları………... 768
Tablo 9.3. Ekonomik Sürdürülebilirlik Araçları……… 769
Tablo 9.4. Toplumsal Sürdürülebilirlik Araçları……… 770
Tablo 9.5. Marmara Bölgesi - Yerel Ölçek Arası Etkin Gruplar ve Yönetişim Aktörleri... 774
Tablo 9.6. MBB Üye Belediyelerinin İllere Göre Listesi……..……….. 779
Tablo 9.7. Marmara Bölgesi Yönetim Bölüntüsü………..……….. 781
GRAFİK LİSTESİ
Sayfa No
Grafik 3.1. İstanbul’da E5-TEM Aksı Boyunca Nüfus, Sanayi ve Hizmet Dağılımı…..… 96
Grafik 3.2. İstanbul İli Ormanlarının Hakim Meşcere Tiplerinin Dağılımı….…………... 123
Grafik 3.3. İstanbul İli Orman Alanlarının Fonksiyonlarına Göre Dağılımı…..…………. 124
Grafik 3.4. Orman İçi Aktif-Pasif Yeşil Alanlar…..……… 125
Grafik 3.5. İstanbul’da Üretilen Doğal Kaynak Türleri ve Oransal Dağılımları..…….….. 159
Grafik 3.6. İstanbul’da Endüstriyel Hammadde (Maden) Türleri ve Üretim Miktarları…. 163 Grafik 3.7. Bazı İlçelerdeki Gürültü Ölçümleri……..………. 177
Grafik 3.8. İstanbul’da Katı Atık Bileşenleri………..………. 179
Grafik 3.9. İstanbul’da Oluşan Katı Atık Miktarları…..……….. 179
Grafik 3.10. İstanbul Nüfusunun Türkiye Nüfusu İçindeki Yüzdesi………..………... 185
Grafik 3.11. İstanbul Nüfusunun Marmara Bölgesi Nüfusu İçindeki Yüzdesi……….. 186
Grafik 3.12. Bölgelerden İstanbul’a Yapılan Göçler (1995–2000)………... 191
Grafik 3.13. Bölgeler ve İstanbul Arasında Olan Net Göç……… 192
Grafik 3.14. İstanbul’da Dış Göçlerin İç Göçlere Oranı……… 192
Grafik 3.15. İstanbul’dan Bölgelere Dış Göçler……… 193
Grafik 3.16. Avrupa Yakası Nüfus Piramidi………. 195
Grafik 3.17. Anadolu Yakası Nüfus Piramidi……… 196
Grafik 3.18. İstanbul Nüfus Piramidi………. 197
Grafik 3.19. İlçelere Göre Yüksek Öğrenim Diplomasına Sahip Nüfus………... 198
Grafik 3.20. İlçelere Göre Toplam Çalışan Nüfus………. 199
Grafik 3.21. İlçelere Göre Toplam Çalışabilir Nüfus……… 199
Grafik 3.22. İlçelere Göre Toplam Hane Halkı Sayısı……….. 200
Grafik 3.23. Mahallelerin Net-Brüt Yoğunluklarına Göre Sıralanma Grafiği……….…….. 202
Grafik 3.24. Hanehalkı Kullanılabilir Gelirin Alt Bölgelere Göre Dağılımı………. 205
Grafik 3.25. İmalat Sanayi Birim Sayılarının Alt Sektörlere Göre Dağılımı……… 218
Grafik 3.26. İmalat Sanayi Çalışan Sayısının Yakalara Göre Dağılımı……… 220
Grafik 3.27. İmalat Sanayinin Çalışan Sayısına Göre Alt Sektörlere Dağılımı………. 221
Grafik 3.28. Kentlerin 2004 Yılı Ziyaretçi Sayılarının Karşılaştırılması.………. 241
Grafik 3.29. İstanbul’a Gelen Turistlerin Geliş Amaçlarına Göre Dağılımı………. 242
Grafik 3.30. İstanbul’da Yatak Kapasitesinin İlçelere Göre Dağılımı………... 245
Grafik 3.31. Aylara Göre Festivallerin Dağılımı………... 263
Grafik 3.32. İstanbul’da Tekstil Sektöründe İstihdam Büyüklüğüne Göre Firma Sayısı….. 266
Grafik 3.33. Türkiye’deki Yazılım Firmalarının Kentlere Göre Dağılımı………... 267
Grafik 3.34. İstanbul’da Farklı Nitelikteki Konut Alanlarının Dağılımı………... 310
Grafik 7.1. Küresel Sıcaklıktaki Artış………... 690
ŞEKİL LİSTESİ
Sayfa No
Şekil 1.1. 1/100.000 Ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı’nda Sistem Yaklaşımı……..…. 3
Şekil 1.2. Yapay ve Doğal Çevre Sistemleri / Denge veya Çatışma Unsur ve İlişkileri..… 5
Şekil 1.3. İstanbul Çevre Düzeni Planı Çalışmasının Yöntemi……… 9
Şekil 3.1. İstanbul’un Etkileşim Alanı………..……… 35
Şekil 3.2. Loughborough Üniversitesi Küreselleşme ve Dünya Kentleri Araştırma Grubu 1999 yılı Kademelenme Çalışmasının Sonuçları……..……… 38
Şekil 3.3. GaWC Dünya Kentleri Haritası (Avrupa Kısmı)……..………... 39
Şekil 3.4. İstanbul’un Türkiye İçindeki Çekim Gücü…………..………. 45
Şekil 3.5. İstanbul ve Marmara Bölgesi Etkileşim Ağı………..……….. 47
Şekil 3.6. İstanbul Coğrafyasının Şematik Anlatımı…………..……….. 90
Şekil 3.7. İsveç ve Finlandiya ile İstanbul Analojisi…………..……….. 99
Şekil 3.8. 1995–2000 Döneminde İstanbul’un Aldığı ve Verdiği Göç………..….. 189
Şekil 3.9. Dünyadaki Turizm Bölgeleri……… 243
Şekil 3.10. İstanbul’da Tarihi ve Planlı Konut Dokusu Örnekleri……….. 321
Şekil 3.11. İstanbul’da Plansız ve Toplu Konut Dokusu Örnekleri……… 322
Şekil 4.1. SWOT (GZFT) Analizi………..……….. 347
Şekil 5.1. Doğal Yapı Sentezi Aşamaları………..………... 421
Şekil 5.2. Merkezler Piramidi……..………. 451
Şekil 5.3. İstanbul’da Kültür Üçgeni…………..……….. 472
Şekil 6.1. Planlama Çalışmasını Yönlendiren Sürdürülebilirlik Anlayışı………..……….. 496
Şekil 6.2. Marmara Bölgesi için Eksensel Çerçeve Yaklaşımı…….………... 504
Şekil 6.3. Marmara Bölgesi Alansal Gelişme Öngörüsü……..……… 505
Şekil 6.4. Marmara Bölgesi/İşlevsel Bütünlük ve Dengeli Dağılım Şeması..……….. 507
Şekil 6.5. Marmara Bölgesi/Alt-bölgeler Eylem Alanları Şeması……...………. 509
Şekil 6.6. İstanbul’un Üzerinde Geliştiği Coğrafya……..……… 545
Şekil 6.7. İstanbul İçin Öngörülen Makroform……..………... 546
Şekil 6.8. İstanbul İçin Alternatif Makroform Modelleri (Model 3 Alternatif 1 ve Model 4 Alternatif 1)……….……… 559
Şekil 6.9. İstanbul İçin Alternatif Makroform Modelleri (Model 4 Alternatif 2 ve Model 4 Alternatif 3)………..……….……… 560
Şekil 6.10. İstanbul İçin Alternatif Makroform Modelleri (Model 4 Alternatif 2 ve Model 4 Alternatif 3)……… 561
Şekil 6.11. Öngörülen Sektörel Dağılım………. 568
Şekil 7.1. İstanbul’un Batı Kanadı Komşu Yerleşimler ve İşlevsel İlişkiler……..……….. 617
Şekil 7.2. İstanbul’un Doğu Kanadı Komşu Yerleşimler ve İşlevsel İlişkiler…..………… 618
Şekil 7.3. İstanbul ve Yakın Komşu Yerleşimler Arası İşlevsel İlişkiler………..………... 677
Şekil 7.4. İnsan Kaynaklı Sera Gazlarının Nedenleri………..…..………... 689
Şekil 7.5. Küresel İklim Değişiminden Etkilenmesi Beklenen Sektörlerin Şematik Gösterimi………...…... 695
Şekil 9.1. Toplumsal Aktör Grupları……...………. 772
Şekil 9.2. Aktörler ve Kararın Oluşumu………...……… 773
Şekil 9.3. Karar Döngüsü………..……… 774
Şekil 9.4. İhale Seçenekleri ve Kamu-Özel Sektör Ortaklıkları………... 783
Şekil 9.5. Kamu-Özel Sektör Ortaklıkları Proje Yapısı……… 784
Şekil 9.6. Kapasite Geliştirmenin Kavramsal Çerçevesi……….. 787
Şekil 9.7. Kentsel Gelişme Stratejisi-Kapasite Geliştirme İlişkisi………... 788
Şekil 9.8. Plan Uygulama Etapları……… 819
HARİTA LİSTESİ
Sayfa No
Harita 2.1. İstanbul ve Çevre Alt Bölgeleri………..………... 15
Harita 2.2. İstanbul-Marmara Alt Bölge Sınırları ve II. Düzey İstatistiki Bölge Birimleri. 15 Harita 2.3. Marmara Bölgesi / Koruma ve Sanayi Alanları………...……….. 30
Harita 2.4. Marmara Bölgesi Gelişme Eksenleri……..………... 31
Harita 2.5. Marmara Bölgesi / Ulaşım Altyapısı ve Bağlantı Hatları…………..………… 32
Harita 3.1. İstanbul İli’nin Ülke İçindeki Coğrafi Konumu……..……….. 34
Harita 3.2. Türkiye Yerleşim Merkezleri Kademelenmesi….………. 45
Harita 3.3. Türkiye’de Nüfusun Yığılma Bölgeleri (2000 Yılı)………... 48
Harita 3.4. Türkiye’de Kentsel Nüfus Yığılmasının Mekansal Dağılımı (2000 Yılı)…..… 49
Harita 3.5. Türkiye’de Şehirleşme Oranı ve Doğurganlık Hızı (2000 Yılı)……..………... 50
Harita 3.6. Türkiye’de Şehirleşme Oranı ve GSYİH Dağılımı (2001 Yılı)……...……….. 51
Harita 3.7. Sanayi Sektörü İşgücü Dağılımı (2000 Yılı)………..………... 53
Harita 3.8. Hizmetler Sektörü İşgücü Dağılımı (2000 Yılı)…..……….. 54
Harita 3.9. Tarım Sektörü İşgücü Dağılımı (2000 Yılı)…..……… 55
Harita 3.10. Sektörlere Göre Coğrafi Yığılmalar……….. 56
Harita 3.11. Eğitim Göstergeleri Açısından İstanbul’un Ülke İçindeki Konumu…………. 61
Harita 3.12. Sağlık Göstergeleri Açısından İstanbul’un Ülke İçindeki Konumu………….. 63
Harita 3.13. Marmara Bölgesi Ulaşım İlişkileri……… 64
Harita 3.14. Türkiye’deki İllerin Gelişmişlik Sıralaması (2000 Yılı)………... 66
Harita 3.15. Bizantion Döneminde İstanbul……….. 68
Harita 3.16. Bizans İmparatorluğu Döneminde İstanbul………... 69
Harita 3.17. 1654 Yılına Ait İstanbul Gravürü……….. 71
Harita 3.18. 1/50.000 ölçekli İstanbul Metropoliten Alan Nazım Planı……… 85
Harita 3.19. 1/50.000 ölçekli İstanbul Metropoliten Alan Alt Bölge Nazım Planı………... 86
Harita 3.20. 1/100.000 ölçekli İstanbul İl Çevre Düzeni Planı……….. 87
Harita 3.21. İstanbul Makroformu’nun Tarihi Gelişim Süreci……….. 91
Harita 3.22. İstanbul’un Sanayi Alanlarının Gelişmesine Bağlı Gelişimi………. 92
Harita 3.23. İstanbu İçinde Sanayi Desantralizasyonu……….. 93
Harita 3.24. Otoyol ve Boğaz Geçişlerinin Makroformun Şekillenmesinde Etkileri……… 94
Harita 3.25. Sağlıksız Makroform Sistemi……… 96
Harita 3.26. 1951- 2004 Dönemi İçin Mevsimsel Yağış Trendleri………... 103
Harita 3.27. 1951- 2004 Dönemi İçin Mevsimsel Sıcaklık Trendleri………... 104
Harita 3.28. 1951- 2004 Arasındaki Dönem İçin Mevsimsel Maksimum ve Minimum Sıcaklık Eğilimleri………. 105
Harita 3.29. A2 Senaryo Çalışması (2071- 2100) ve Kontrol Çalışması (1961-1990) Arasında Yıllık Sıcaklıklarda ve Kış Sıcaklıklarında Görülen Farklılıklar…... 107
Harita 3.30. A2 Senaryo Çalışması (2071-2100) ve Kontrol Çalışması (1961-1990) Arasında Toplam Yıllık Yağışta ve Kış Yağışında Görülen Farklılıklar…….. 107
Harita 3.31. Yağışın Buharlaşmadan 2071-2100 Ortalamasının 1961-1990 Ortalamasından Farkı………. 108
Harita 3.32. Yağışın Buharlaşmadan 2071-2100 Ortalamasının 1961-1990 Ortalamasından Farkı………. 108
Harita 3.33. İstanbul İli Ekolojik Yapı Analizi……….. 115
Harita 3.34. İstanbul İli Ekolojik Değerler Analizi………... 117
Harita 3.35. İstanbul İli Biyolojik Yapı Analizi……… 121
Harita 3.36. İstanbul’daki Ekolojik Koridorlar……….. 130
Harita 3.37. Tarımsal Arazi Kullanım.………..……… 133
Harita 3.38. Erozyon Durumu………... 139
Harita 3.39. Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfları……… 142
Harita 3.40. İstanbul İli Tarım Alanları Sentezi……… 144
Harita 3.41. İstanbul İli’nin Stratigrafi ve Yapısal Jeolojisi……….. 147
Harita 3.42. İstanbul Kentinin Su İhtiyacını Karşılayan Yüzey Suyu Depoları……… 150
Harita 3.43. İstanbul İli İçin Deprem Açısından Riskli Alanlar………...………. 153
Harita 3.44. Azalım Bağıntısı Kullanılarak Üç Farklı Zemin Sınıfı İçin 50 Yılda %10 Aşılma Olasılığı İçin En Büyük Yer İvmesi Değerlerinin 0,005 Derece Örnekleme Aralığı İçin İstanbul İl Sınırları Dahilindeki Dağılımı……… 154
Harita 3.45. Yerbilimleri Araştırmaları Sentezi………. 157
Harita 3.46. Yeraltı Kaynakları Sentezi………. 167
Harita 3.47. Su Kirliliği Açısından Riskli Bölgeler ve Atıksu Toplama Sistem…………... 172
Harita 3.48. Toprak Kirliliği Açısından Riskli Bölgeler ve Mezarlık Alanları………. 176
Harita 3.49. Ulaşım Kaynaklı Tahmini Gürültü Seviyeleri………... 178
Harita 3.50. Çevre Sorunları ve Araştırmaları Sentezi………. 183
Harita 3.51. Net Göç Hızları……….. 187
Harita 3.52. İstanbul’un Türkiye Üzerindeki Kara Delik Etkisi……… 188
Harita 3.53. 2000 Yılı Sanayi Sektörü İşgücü Dağılımı……… 207
Harita 3.54. 2000 Yılı Hizmetler Sektörü İşgücü Dağılımı………... 208
Harita 3.55. 2000 Yılı Tarım Sektörü İşgücü Dağılımı…..………... 208
Harita 3.56. Sektörlere Göre Coğrafi Yığınlaşmalar………. 209
Harita 3.57. Küçükbaş Hayvan Varlığı……….. 213
Harita 3.58. Bir Milyon YTL Üzeri Sermayeli Holdingler ve Üst Düzey Hizmetler……… 237
Harita 3.59. İstanbul’da 5 Yıldızlı Oteller………. 247
Harita 3.60. İstanbul’da 4 Yıldızlı Oteller………. 247
Harita 3.61. İstanbul’da 3 Yıldızlı Oteller………. 248
Harita 3.62. İstanbul’da Özel Belgeli Oteller……… 249
Harita 3.63. İstanbul’da Kültür ve Sanat Olanakları……….……… 251
Harita 3.64. İstanbul’da Kongre Düzenlenen Mekanlar……… 253
Harita 3.65. İstanbul’daki Turizm Merkezleri………...……… 257
Harita 3.66. İstanbul’da Film Yapımcılarının Bulundukları İlçeler……….. 260
Harita 3.67. İstanbul’da Post-Prodüksiyon Şirketlerinin Bulundukları İlçeler………. 261
Harita 3.68. İstanbul’da Tekstil Sektörünün Yoğunlaştığı İlçeler………. 265
Harita 3.69. Türkiye’nin İçinde Bulunduğu Uluslararası Karayolu Bağlantıları………….. 269
Harita 3.70. Marmara Bölgesi Ulaşım İlişkileri……… 270
Harita 3.71. Atatürk ve Sabiha Gökçen Havalimanları………. 271
Harita 3.72. Karayolu Ağının Bugünkü Durumu……….. 279
Harita 3.73. İlçelere Göre Karayolu Şebekesinin Yoğunluk Dağılımı (M/Ha)………. 280
Harita 3.74. Karayolu Şebekesi Üzerindeki Yerleşim Alanları Büyüklükleri……….. 281
Harita 3.75. Sanayi-Ticaret Alanları ve Ulaşım İlişkisi……… 281
Harita 3.76. İstanbul Mevcut Raylı Sistemleri……….. 284
Harita 3.77. İstanbul Denizyolu Sistemindeki İskele ve Terminaller……… 285
Harita 3.78. Karayolu Yatırımları………. 287
Harita 3.79. İnşa Halindeki Raylı Sistem Yatırımları……… 288
Harita 3.80. İstanbul İli’nde Hallerin Konumları……….. 294
Harita 3.81. İstanbul İli Parlayıcı ve Patlayıcı Madde Depolarının Konumları……… 296
Harita 3.82. İstanbul’da Yer Alan Limanların Konumları……… 298
Harita 3.83. İstanbul’a Hizmet Veren Havaalanları……….. 302
Harita 3.84. İstanbul İli Petrol Aktarma İstasyonlarının Konumları………. 304
Harita 3.85. İstanbul’daki Katı Atık Aktarma İstasyonları……… 306 Harita 3.86. İstanbul Şehir İçi Lojistiği………. 307 Harita 3.87. Konut Alanlarında Arazi Değerleri ve Sorunlu Yapılaşma Yoğunlukları
Dağılımı………..……... 311 Harita 3.88. Konut Alanlarında Arazi Değerleri ve Yüksek Nüfus Yoğunlukları Dağılımı. 313 Harita 3.89. Jeolojik Açıdan Yerleşime Uygun Olmayan Alanlarda Düzensiz Yapılaşmış
Konut Alanları 315
Harita 3.90. Jeolojik Açıdan Yerleşime Uygun Olmayan Alanlarda Yapılaşmış Yüksek
Yoğunluklu Konut Alanları 315
Harita 3.91. Orman, 2B ve Tarım Alanları Üzerinde Yapılaşmış Konut Alanları………… 317 Harita 3.92. Havza Alanlarında ve Dere Yataklarında Yapılaşmış Yüksek Yoğunluklu
Alanlar……… 318 Harita 3.93. Havza Alanlarında ve Dere Yataklarında Düzensiz Yapılaşmış Alanlar…….. 318 Harita 3.94. Doğal Eşikler Üzerinde Yapılaşmış Mevcut ve Düzensiz Konut Alanları…… 319 Harita 3.95. İstanbul’un Eğitim Göstergeleri Açısından Değerlendirilmesi………. 328 Harita 3.96. İstanbul’un Sağlık Göstergeleri Açısından Değerlendirilmesi……….. 330 Harita 3.97. İstanbul KTVKBK Yetki Alanları………. 337 Harita 5.1. Trakya Alt Bölgesi / Yapısal ve İşlevsel Karakteristikler……..………... 383 Harita 5.2. Trakya Alt Bölgesi / Ulaşım Bağlantıları ve Uygulama Projeleri…..………... 384 Harita 5.3. Trakya Alt Bölgesi / Gelişme Eğilimleri………..………. 385 Harita 5.4. Kuzey Marmara Alt Bölgesi / Yapısal ve İşlevsel Karakteristikler……...…… 387 Harita 5.5. Kuzey Marmara Alt Bölgesi/Ulaşım Bağlantıları ve Uygulama Projeleri….... 388 Harita 5.6. Kuzey Marmara Alt Bölgesi/Gelişme Eğilimleri…..……… 389 Harita 5.7. Güney-batı Marmara Alt Bölgesi/Yapısal ve İşlevsel Karakteristikler..……... 390 Harita 5.8. Güney-batı Marmara Alt Bölgesi/Ulaşım Bağlantıları ve Uygulama Projeleri. 392 Harita 5.9. Güney-batı Marmara Alt Bölgesi/Gelişme Eğilimleri………... 393 Harita 5.10. Güney-doğu Marmara Alt Bölgesi / Yapısal ve İşlevsel Karakteristikler……. 394 Harita 5.11. Güney-doğu Marmara Alt Bölgesi/Ulaşım Bağlantıları ve Uygulama Projeleri 395 Harita 5.12. Güney-doğu Marmara Alt Bölgesi / Gelişme Eğilimleri………... 396 Harita 5.13. İstanbul İli Doğal Eşik Sentezi……….. 400 Harita 5.14. Doğal Eşiklere Göre Yerleşmeye Elverişli Kuşaklar……… 402 Harita 5.15. Doğal Yapı Hassasiyet Analizi……….. 405 Harita 5.16. Doğal/Ekolojik Bütünlük Gösteren Alanlar……….. 405 Harita 5.17. Doğal/Ekolojik Bütünlük Gösteren Alanlar ve Doğal Risk Alanları………… 406 Harita 5.18. Yaşam Destek Sistemleri ve Ekolojik Koridorlar………. 407 Harita 5.19. İstanbul İçin Mekansal Sürdürülebilirlik Sentezi……….. 409 Harita 5.20. İstanbul İli Doğal Yapı Tolerans Derecelendirmesi-1………... 418 Harita 5.21. İstanbul İli’nde Toleranssız Alanların Yoğunlaştığı Bölgeler………... 419 Harita 5.22. İstanbul İli Doğal Yapı Tolerans Derecelendirmesi-2……….. 420 Harita 5.23. Doğal Yapı Sentezi……… 429 Harita 5.24. İstanbul İli Genelinde Sanayi Tesisleri ve Etki Alanları………... 430 Harita 5.25. Sanayi Lekeleri (Alt Bölge)……….……….. 431 Harita 5.26. İstanbul’daki Sanayiler İçin Müdahale Alanları……… 433 Harita 5.27. İşlevi Farklılaştırılacak Bölgeler………..………. 434 Harita 5.28. İstanbul’da Mevcut Sınırlar İçinde Sağlıklaştırılacak Bölgeler………. 439 Harita 5.29. Doygunluk Düzeyi Sağlanacak Organize Sanayi Bölgeleri……….. 443 Harita 5.30. Merkez Bölgeleri………... 447 Harita 5.31. İstanbul’da Mevcut Merkezler……….. 452 Harita 5.32. İstanbul İçin Önerilen Lojistik Bölgeler……… 480 Harita 6.1. Ülke Ölçeğinde Çok Merkezli ve Dengeli Gelişim Yaklaşımı……..………… 499