Dereceli Puanlama Anahtarı Hazırlama
Yrd. Doç. Dr. Ömer Kutlu
DPA’nın geliştirilmesiyle ilgili farklı bilim insanlarınca süreçler önerilmiştir. Haladyna (1997) tarafından önerilen adımlar;
*Dpa’nın kullanım amacının belirlenmesi
*Ölçütlerin açıkça belirtilmesi
*Bütünsel ya da analitik Dpa’ya karar verilmesi
*Dpa’nın genel görev için mi özel görev için mi kullanılacağına karar verilmesi
*Dpa’nın taslağının oluşturulması
*Düzeltmelerin yapılması
*Deneme uygulamasının yapılması
*Sonuçların değerlendirilmesi
*Geçerlik ve güvenirlik çalışmalarının yapılması
*Gelecek kullanımlar için düzeltmelerin yapılması
Moskal (2000) aşağıdaki adımları önermiştir:
*Öğrencilerin performans niteliklerinin açıkça belirtilmesi
*Tanımlanmış niteliklerin puanlama ölçütlerinin belirlenmesi
*Performans nitelikleri için kullanılacak dereceli puanlama anahtarının türüne karar verilmesi
*Puanlama ölçütlerini düzenlemek ve dereceli puanlama anahtarının taslağını oluşturmak
Bütünsel Dereceli Puanlama Anahtarı Geliştirme Adımları
Bütünsel DPA’da öğrencinin performansının bütününe puan verilir.
Puanlama düzeyleri belirlenirken ilgilenilen özellik ve öğrencinin sınıf düzeyi göz önünde bulundurulmalıdır.
1-Öğrencilerin göstereceği performanslar yüksekten düşüğe doğru sıralanır.
2-Performaslar tanımlanır.
3-Performanslar tanımlandıktan sonra DPA kullanılabilir. Ancak, kullanım sürecinin de geliştirilme sürecine katkıda bulunacağı unutulmamalıdır.
Analitik Dereceli Puanlama Anahtarı Geliştirme Adımları
1-Analitik DPA geliştirilirken öğrenci performansı alt boyutlara ayrılır. Alt boyutlar belirlenirken öğrenci performansı ile ilişkili zihinsel özellikler göz önünde tutulmalıdır.
2- Alt boyutlar için öğrenci performansı belirlenir ve puanlarla niteledirilir.
3-Her bir alt boyuttaki öğrenci performansı için betimsel açıklamalar detaylı olarak yazılır.
Dereceli Puanlama Anahtarı Hazırlanırken Dikkat Edilecek
Hususlar
*DPA’nın öğrenci performansının en önemli yönlerini yansıtıp yansıtmadığına karar verin.
*DPA’nın ölçülmesi hedeflenen performans dışında herhangi bir öğe içerip içermediğine karar verin.
*DPA’nın betimsel açıklamalarının nesnel olup olmadığına karar verin.
*DPA’yı birkaç öğrenci üzerinde mutlaka deneyin.
Dereceli Puanlama Anahtarı Hazırlanırken Dikkat Edilecek
Hususlar- devam
*DPA’daki anlatımların açık olup olmadığından emin olun.
*Meslektaşlarınızla birlikte DPA’yı kullanarak puanlarınızı ve ölçütleri değerlendirme şeklinizi mutlaka tartışın.
*Uyarlama yapmak istiyorsanız uyarlama yapacağınız aracın hedeflenen performansa uygun olup olmadığına karar verin. Uzman görüşü alın.
http://intranet.cps.k12.il.us
Kaynakça
Haladyna, T. M. (1997). Writing test items to evaluate higher order thinking. USA:
Viacom Company
Moskal, B. M. (2000). Scoring rubrics: What, when and how? Practical Assesment, Research & Evaluation, http://ericae.net/pare/getvn.asp?v=7&n=3.
Web: http://intranet.cps.k12.il.us adresinden alınmıştır.
