Öğretim Yöntemleri
Prof. Dr. Recai Doğan
ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ
Öğretim Yöntemleri
Anlatım (Takrir) Soru-Cevap Tartışma Örnek Olay
Gösterip Yaptırma Problem Çözme Bireysel Çalışma Proje
Deney Gözlem Rol Oynama Drama
Eğitsel Oyunlar Ekiple Öğretim
Birey Odaklı Öğretim Yöntemleri
Bireyselleştirilmiş Öğretim Sistemi (Keller Planı) Programlı Öğretim
Bilgisayar Destekli Öğretim Tutor
Tanımlar
Öğretim Yöntemi:
Dersin kazanımlarına
öğrenciyi ulaştırmak üzere seçilen en kısa, en etkili ve
ekonomik yoldur.
Öğretim yöntemi seçimini etkileyen faktörler
• Hedeflerin niteliği
• Konunun özelliği
• Öğrencilerin özellikleri
• Öğretmenin yöntem konusundaki bilgi ve becerisi
• Öğrenme-öğretme ortamının fiziksel özellikleri
• Konu ve etkinliklere ayrılan süre
• Maliyet
• Kullanma kolaylığı
• Öğrenci grubunun büyüklüğü
Anlatım Yöntemi
Öğretim yöntemleri içinde en sık kullanılanıdır. Sunuş yoluyla öğretim stratejisinde ve bilgi
düzeyindeki hedeflerin kazandırılmasında kullanılır.
Soyut, karmaşık, temel bilgi ve kavramların öğrenciye aktarılmasında ve öğrencinin kendi kendine ulaşamayacağı
bilgilerin sunulmasında kullanılır.
Amacı bilginin süratle ve sistemli
şekilde öğrenciye aktarılmasıdır.
Sözel iletişim ön plandadır.
Özellikle Giriş(Güdüleme- Dikkat Çekme) ve Sonuç (Özetleme) bölümlerinde
yararlanılmaktadır.
Genelde öğretmen
aktif, öğrenci
pasif konumdadır
.
Sürenin sınırlı ve hedefin bilgi
düzeyinde olduğu durumlarda etkin olarak
kullanılır.
Anlatım Yöntemi Etkili Kullanım
İlkeleri
İçerik anlamlı bir sıra ile verilmelidir.
Konunun özel hedefleri ve gerekçesi öğrencilere önceden açıklanmalıdır.
Anlatım planında öğrencilerin hazırbulunuşluk düzeyi dikkate alınmalıdır.
Resim, grafik, şema ve görsel araçlarla sözel iletişim desteklenmelidir.
Öğrenciye konunun ana hatları önceden sunulmalıdır.
Anlatım sırasında öğrencileri düşündürecek sorular yöneltilmeli, onların da soru sormaları sağlanmalıdır.
Anlatılan konu çok iyi bilinmelidir.
Anlatım sonrasında bir değerlendirme yapılmalıdır.
Anlatım Yöntemi
Avantajları
Eğitsel mesajların kalabalık dinleyici grubuna ulaştırılmasında etkilidir.
İşitsel öğrenciler için etkili öğrenmeler sağlar.
Dinleyenler konuyla ilgili organize görüş kazanırlar.
Konuların belli bir sıra ve düzende sunulmasını sağlar.
Hazırlanması ve uygulanması kolay ve ekonomiktir.
Soyut kavramların açıklanmasında etkilidir.
Zaman, emek ve maliyet yönlerinden ekonomiktir.
Anlatım Yöntemi
S ın ır lıl ık la rı
• Sadece sözel sembollerle iletişim söz konusudur.
• Öğrencinin aktif katılımının en az olduğu yöntemdir.
• Öğrencilerin akıl yürütme ve problem çözme yeterliklerini etkileyebilir.
• Bireysel fark, ilgi ve gereksinimlere cevap vermez.
• Çocuk psikolojisine uygun değildir.
• Öğrencileri ezberciliğe yöneltir.
• Öğretimde sıkıcılığa ve motivasyon düşmesine neden olur.
• Pekiştirme- İpucu- Katılım ve Dönüt-Düzeltme minimum düzeydedir.
• Duyuşsal ve devinişsel alan hedefleri ile bilişsel alanın bilgi düzeyi üstündeki hedeflerin
gerçekleşmesinde yetersizdir.
Anlatım Teknikleri
Panel Konferans
Brifing
Söylev/ Nutuk
Demeç
Tartışma Yöntemi
İki yada daha fazla kişinin belli bir konuyu açıklığa kavuşturmak, kendi
düşüncelerini belirterek bir problemin çözüm yollarını aramak ve değerlendirme yapmak için fikir
alışverişinde bulunmalarını sağlamak amacıyla gerçekleştirilen
yöntemdir.
Bir konu üzerinde öğrencileri düşünmeye yöneltmek ve bilgilerin
kalıcılığını sağlamak amacıyla kullanılır.
Buluş yoluyla öğretim stratejisi ve kavrama düzeyindeki hedefler için
uygundur.
Kavrama düzeyi üstünde
kazanımların yanı sıra duyuşsal alan kazanımlarının
gerçekleştirilmesinde kullanılır.
Tartışma Yöntemi Etkili Kullanım İlkeleri
Tartışmanın amaç ve kapsamı iyi belirlenmelidir.
Tartışmaya dersin tümü ayrılmamalıdır.
Konu ve sorun seçiminde öğrencilerin gelişim seviyesi dikkate alınmalı, eğitsel değer taşımasına dikkat edilmelidir.
Tartışma soruları ve kuralları önceden belirlenmelidir.
Öncelikle önkoşul öğrenmelerdeki eksiklikler giderilmelidir.
Bütün öğrencilerin tartışmaya katılımı sağlanmalıdır.
Tartışmanın bireyler ve onların kişiliğiyle değil fikir ve sorunlarla ilgili olduğu unutulmamalıdır.
Sonuç ve değerlendirme kısmıyla tartışma bitirilmelidir. Tartışma sonunda genel bir değerlendirme ve özet yapılmalıdır.
Tartışma Yöntemi
A va nt aj la rı
Eleştirel düşünme becerisi kazandırır.
Demokratik birey (hoşgörülü olma, eleştiriye açık olma, yanlış yapabileceğini düşünme, başkalarının fikirlerine saygı duyma) özellikleri kazandırır.
Analiz ve değerlendirme becerisi kazandırır.
Öğrenciyi sosyalleştirir.
Düşüncesini savunma, soru sorma, sorulara hızlı cevap verme gibi sözel beceriler kazandırır.
Kendini kontrol etme ve disiplinli davranma becerileri kazandırır.
Etkili dinleme ve etkili konuşma becerileri kazandırır.
Bir sorunun değişik çözüm yolları olduğunu gösterir.
Tartışma Yöntemi
Sınırlılıkları Sınırlılıkları
Kapsamı iyi belirlenmezse tartışma konu
dışına çıkar.
Kapsamı iyi belirlenmezse tartışma konu
dışına çıkar. Ön koşul
öğrenmelerin eksik olduğu öğrenci gruplarında etkisi
zayıflar.
Ön koşul
öğrenmelerin eksik olduğu öğrenci gruplarında etkisi
zayıflar.
Uzun zaman alır.
Uzun zaman alır.
Her öğrenci tartışmaya aynı
oranda katılmayabilir.
Her öğrenci tartışmaya aynı
oranda katılmayabilir.
Tartışma için öğrenciler hazırlık yapmazsa yöntem
etkisiz olur.
Tartışma için öğrenciler hazırlık yapmazsa yöntem
etkisiz olur.
Kalabalık grupların yönetiminde sorun
yaşanabilir.
Kalabalık grupların yönetiminde sorun
yaşanabilir.
Tartışma Teknikleri
Büyük Grup Tartışması
Küçük Grup
Tartışması Münazara Sempozyu
m
Forum Açık
Oturum Seminer
Kollegyum
Zıt Panel Buzz Grup Vızıltı
Grupları Philips 66
Fikir Taraması Çember
Workshop (Çalıştay) Çalışma
Grubu
