Nekroloji
ORD. PROF. ÖMER LeTF~~ BARKAN
1902 — 1979
Dr. MAHMUT HASAN SAKIRO~LU
1979 y~l~nda aram~zdan ayr~lan bilim adamlar~~ aras~na Ömer Uttfi Barkan üstad~m~z da kat~ld~. Türk Iktisat Tarihi ara~t~rmalar~-n~ n gerçek önderi ve doyen'i say~lan Barkan, Türkiye'nin toplum yap~s~n~~ ve yeniça~~ tarihi boyunca geçirdi~i sosyal evreleri incelemek için birinci el kaynak belgeler üzerinde çal~~m~~~ ve yol göstermi~~ bir ki~i idi. Esas ö~renimi felsefe ve toplumbilim alanlar~nda iken 1933 y~l~nda atand~~~~ Istanbul Üniversitesi'nde yepyeni konular üze-rine e~ilmek yoluyla kendisine yeni bir alan açm~~t~. Ara~t~rmalar~~ ve yay~nlar~nda genellikle XVI. ve XVII. yüzy~l konular~~ daha büyük bir a~~rl~k ta~~yor görünüyor ise de, Türkiye ve onun kom~ular~n~n sosyal yap~s~~ ve toprak düzeni en iyi inceledi~i konulardand~. Ilk ara~t~rmalar~nda Türkiye tarihi ile yak~ndan ilgili ülkelerin toprak statülerini incelemi~ti. Bu s~rada memleketimizde toprak sorununun tarihsel evrimini ana belgelerden inceledi~i için, yap~lmak istenen çal~~malara bilimsel yöntemlerle ~~~k tutmak istemi~ti. Osmanl~~ Devleti'nin kurulu~~ dönemlerindeki sorunlar~~ çe~itli ara~t~rmalar~nda ele alm~~, kendisini bu yolda uyaran Fuad Köprülü'nün görü~lerini belgeler yoluyla sa~lamla~t~rma yoluna yönelmi~tir. Bu dinamik dönemin yöneticilerini ki~i olarak de~il de onlar~~ yaratan ko~ullar~~ ve bu olanaklar~~ nas~l kulland~klar~n~, bu dinamizmi yaratanlar~n kimler oldu~unu çok iyi gözlemlerle izlemi~~ ve ~a~~rt~c~~ sonuçlara varm~~t~r. Türk geli~mesinin geçici istilâlarla de~il, fakat yeni yurt edinen ve bu yeni yerleri benimseyen yarat~c~~ ki~iler taraf~ndan gerçek oldu~unu ilk kez Barkan ortaya koymu~tur. Bu geni~lemenin yaratt~~~~ insan sorununun nas~l düzenli bir yerle~tirme siyaseti ile devam ettirildi~i ve yap~lan sürgünlerin ~ss~z yerleri nas~l ~enlendirdi~i, devletin i~lenmeyen topraklar~n~n nas~l ürün verir duruma getirildi~i, yerle~me alanlar~~ aras~nda bo~~ kalan yerlerin çal~~kan ki~iler tarafin-
154 MAHMUT HASAN ~AK~RO~LU
dan nas~l mamur hale getirildi~i Barkan taraf~ndan ortaya konmu~-tur. Bu yerle~tirme kurulu~~ y~llar~nda Rumeli topraklar~nda oldu~u kadar Anadolu topraklar~nda da uygulanm~~~ ise de ça~da~~ kroniklere yans~mayan yönler, birinci el belgeler arac~l~~~~ ile sonraki ku~aklara aktar~lm~~~ ve bu bilgiler ancak Barkan gibi bir ara~t~r~c~n~n eliyle bilimsel bir hüviyet kazanm~~t~r. Bu düzenli yerle~melerin ça~~ ko~ul-lar~~ de~i~tikçe ko~ut durumlarla de~i~ik bir karaktere bürünmesi ve yaratt~~~~ sorunlar gene Barkan taraf~ndan incelenmi~, kurulu~, ve ylikseli~~ dönemlerinde önemli bir dinamizm sa~layan timar siste-minin bir bozulma dönemine girdikten sonra devletde yaratt~~~~ etkiler ve bu sars~nt~n~n atlat~lmas~~ için al~nmak istenen önlemler, yap~lmak istenen kanun düzenlemeleri, Tazminat dönemindeki giri~imleri de incelemek, toprak sorununun her dönemini ve Türkiye Cumhuriyeti dönemine kadarki evrelerini incelemek Barkan saye-sinde gerçekle~tirilmi~tir.
Ömer Lûtfi Barkan ad~, yay~n~na giri~ti~i bir dizi Kanunlar kitab~~ ile s~k~~ s~k~ya ba~l~d~r. Istanbul'daki Ba~bakanl~k Ar~ivi'nde, Ankara'daki Tapu ve Kadastro Genel Müdürlü~ü'nün .Kuytld-~~ Kadime adl~~ belgeli~inde sakl~~ Tapu - Tahrir defterlerinin ba~~ taraf-lar~nda yaz~l~~ bulunan sancak kanunnameleri'nin di~er kay~tlarla kar~~la~t~r~lmal~~ bir yay~n~~ düzenli tarzda üstad~m~z taraf~ndan ger-çekle~ti. Türk iktisat, hukuk, ekin, toplumbilim ve hatta budunbilim ve halkbilimine ait say~s~z konular içeren bu defterlerin de~erleri ve kapsadddar~~ konular Barkan tarafindan bilimsel bir havaya ka-vu~mu~tu. Kitab~na ald~~~~ metinleri kendine göre bir seçme ile yay~n-layan üstad~n bu an~tsal yap~t~~ ba~ka ara~t~r~c~lar taraf~ndan ancak baz~~ detaylar için ele al~nabilir. Bugün s~mrlar~m~z d~~~nda kalan baz~~ ülkelerin tarihlerine ve sosyal durumlar~na ait k~ymetli kay~tlar bu defterlerde bulunmaktad~r. Böyle geni~~ kapsaml~~ konular~~ içeren belgelerin yay~n~~ elbette zor olacakt~. Bir tek sat~nn~n çözümü için uzun ara~t~rmalar~n yap~lmas~~ gereken bu metinlerin yay~n~, ül-kemizde eksikli~i duyulan corpus (külliyat) yay~n gelene~inin tek güzel örne~idir. Bu defterlere daha önceleri e~ilen ara~tir~c~lardan de~i~ik bir yol izleyen Barkan, yak~n ilgi duydu~u toprak sorunlar~~ ve vak~flar~n Türk toplum ve iktisat ya~am~~ içindeki yerlerini s~k~ca inceleyen bir ki~i olarak göze çarpmaktad~r. Bu kadar çok defter ile ilgi kuran üstad~m~~zdan örnek olacak bir yay~n y~llarca beklendi. Y~llar süren ara~t~rmalar~n ve verilerin son bir ürünü olarak beklenen
ORD. PROF. ÖMER LÜTFI BARKAN 155 "Hüdavendigâr Livas~~ Tahrir Defterleri" ya~am~~ s~ras~nda bir türlü bitmedi. Her kendisine ba~vurana bir iki konu kald~~ diye yan~t veren üstad~n bu konular~~ bir türlü bitmek bilmedi. Türkiye'den ayr~lm~~~ ülkelerin tarihi ile ilgilenenlerin ilk inceledikleri kaynaklar aras~nda bulunan tapu - tahrir defterleri üzerinde nedense Osmanl~~ Impara-torlu~unun ana topra~~~ Anadolu ile ilgili bir tek düzenli defter yay~n~~ bulunmamaktad~r. Bu eksikli~in giderilmesi için otuziki y~l önce bir giri~im yap~lm~~~ olmakla beraber üstad~m~z~n bu yay~n~~ y~llarca beklendi~i için çok ki~i önce yay~nlama cesaretini kendisinde bula-mad~. Ancak baz~~ kent tarihleri üzerinde çal~~anlar kendi yörelerini ayd~nlatan baz~~ detaylar üzerinde durabildiler. Bu defter d~~~nda, en cesaret edilemiyecek bir konu olarak Istanbul'a ait 1546 tarihli bir vak~f tahrir defterinin yay~n~n~~ gerçekle~tirdi. Büyük bir impara-torlu~a ba~kent olan Istanbul, sinesinde bar~nd~rd~~~~ yap~tlarla ül-kenin her taraf~yla ilgili oldu~u için, her arayan~n kendisine konu bulaca~~= yan~nda, Istanbul'un türkle~mesinde gösterilen çaba-lara ve buna yap~lan katk~lar~~ düzenli oçaba-larak ortaya konmu~, kurulan vak~flar~n nitelikleri ve faaliyetleri bu kitapta ele al~ nm~~t~r. Kar~~~ la~t~~~~ çetin sorunlar~~ nas~l ba~ar~yla çözümliyece~ini gösteren Barkan, vak~flar~n di~er yönlerinin nas~l incelenece~ini sonraki ku~aklara örnek olarak ortaya koymu~tur. XVI. yüzy~l anamalc~~ geli~me döne-minin Türk topluma olan etkisi ve yaratt~~~~ sorunlar ana belgeler arac~l~~~~ ile Barkan taraf~ndan incelenmi~tir. Bu döneme ait belge-lerle bu dönemde faizin oynad~~~~ rol ve bunun umulmayan bir zümre, Yeniçeriler eliyle yürütülmesi ve hatta faiz ile para veren vak~f kurulu~lar~n aç~~a ç~kar~lmas~d~r. XVI. yüzy~l Akdeniz dünyas~nda meydana gelen ola~anüstü geli~me ve bunun yaratt~~~~ yeni düzen sorunu Fransa'da F. Braudel taraf~ndan Akdeniz ülkeleri belgelik-lerine göre incelenmi~ti. Bu görü~ün Türkiye'de tan~nmas~~ ve yay~l-mas~~ Barkan taraf~ndan gerçekle~ti~i gibi, bu geli~menin Türk belgelerine nas~l yans~d~~~~ gene onun taraf~ndan ortaya konmu~tur. Türkiye'deki fiyat hareketleri ba~l~kl~~ ara~t~rmas~~ uzun y~llar~n ürünü olan ve örne~i çok az görülen veciz ara~t~rma türündendir. Galiba Hüdavendigâr defteri yay~n~n~n önsözünde gerçek belgeleri ortaya koymak arzusundayd~. Fakat imaretler ve onlar~ n mutfaklar~nda pi~en yemekler için yap~lan ödemelerle saray ad~na al~nan malzeme-lere yap~lan ödemeler yoluyla vard~~~~ sonuçlar çok çe~itlidir. Bura-lara al~nan malzemenin aras~nda bulunan hububat, meyva ve sebze
156 MAHMUT HASAN ~AKIRO~LU
isimleri bile büyük bir titizlikle incelenmi~, asli yaz~l~~lar~, bugünkü
kullan~~~ ~ekilleri birer birer ayd~nl~~a kavu~turuldu~u gibi, pi~en
yeme~in gram~~ ve ki~iye verilen miktar bile dikkatden uzak
tutul-mam~~, böylece paran~n Türk toplumuna yapt~~~~ etkiye
de~in-mi~tir. Bu tarz hesaplarda gösterdi~i ciddiyeti Osmanl~~ bütçeleri
üzerinde de ba~ar~yla uygulam~~t~r ki, devletin maddi gücünü
yan-s~tma yan~nda en akla gelmiyecek bir konuda, bir elçiye yap~lan
mas-raf; bir gümrükten sa~lanan gelir, bir kalede bulunan yeniçeri say~s~,
hatta bir gemi için al~nan ve kullan~lan malzeme gibi Osmanl~~ tarihi
ile ilgilenen herkesin urnmad~~~~ bir yerde, beklemedi~i malzemeyle
kar~~la~aca~~n~~ ortaya koymu~tur. Üstad~m~z~n makalelerinin ba~h~ma
bakarak yarg~ya varmak do~ru de~ildir. Yay~nlad~~~~ ve bazan
foto-kopisini verdi~i belgelerden, bir yörenin, bir malzemenin ve hatta
bir toplulu~un durumu hakk~nda umulmad~k bilgiler sa~lan~r.
Bu-nun yak~n örneklerini Edirne Askeri Kassam Defterlerinin yay
~n~~
yan~nda Süleymaniye Camii yap~m~na ait belgelerin yay~n~nda
da görürüz. Her bir sat~m aç~klanmas~na en büyük dikkatin
gös-terildi~i bu yay~nlarla Türk toplumunun XVI. yüzy
~ldaki durumu
hakk~nda bilgilerimiz ço~almaktad~r.
Böyle yo~un bir bilim ortam~nda gördü~ümüz üstad~n ya~am~~
çok faaldi. Iktisat Fakültesinin çe~itli yönetim kademelerinde görev
alan üstad~m~z, Türkiye, Balkanlar ve Orta - Do~u sorunlar~n~~
ilgilendiren toplant~lar~n vaz geçilmez bir üyesi idi. Sevimli konu
~ma
üslübu ile en a~~r konularda bile kendisini saatlerce dinleten üstad
~n
bu vas~flan kendisine en yak~n bulunan ki~iler tarafindan daha
detayl~~ olarak aç~klanmal~d~r. Biz buraya onun ya~am öyküsünü
ii
.12.1978 tarihli Hürriyet gazetesinden ahyoruz
Ord. Prof. Dr. Ömer Lütfi Barkan 1902 y~l~nda Edirne'de
do~du, ilk ve orta ö~renimini burada yapt~ktan sonra Edirne Muallim
Mektebini bitirdi. Üç y~l ilkokul ö~retmenli~i yapt~. 1923 y~l~nda
~stanburda aç~lan Orta Ö~retmen Okulu'nda bir y~l okuduktan
sonra ~stanbul Darülfimunu Edebiyat Fakültesi'ne ve Yüksek
Mu-allim Mektebine girdi. Fakültenin felsefe bölümünü 1927 y
~l~nda
bitiren Barkan, lise ö~retmeni yeti~tirilmek üzere Strasburg
Üniver-sitesi Edebiyat Fakültesi'ne gönderildi. Bu fakültede de genel felsefe,
sosyoloji ve psikoloji sertifikalan ile Hukuk Fakültesinden "Iktisadi
Ilimler Yüksek Etüd Diplomas~" alarak ikinci bir lisans' tamamlay
~p
1931'de yurda döndü ve Eski~ehir Lisesi felsefe ö~retmenli~ine atand~.
ORD. PROF. ÖMER LOTFI BARKAN 157
Üniversite reformu s~ras~nda 1933 y~l~nda Istanbul Üniversitesi Türk Ink~lâp Enstitüsü Doçentli~ine atanan Barkan, 1937'de Iktisat Tarihi ve Iktisadi Co~rafya Kürsüsü Doçentli~ine geçti. "Osmanl~~ Imparatorlu~u'nun Toprak Meseleleri" adl~~ bir tezle 1939'da do-çentlik s~nav~n~~ vererek 1941'de Profesörlü~e, 1957 de de Ordinaryüs Profesörlü~e yükseldi. Bu s~rada Iktisat Tarihi Kürsüsü Ba~kanl~~~~ da yapan Ord. Prof. Dr. Barkan, Edebiyat ve Fen Fakültelerinde sürekli olarak Türk Ink~lap Tarihi Profesörlü~ü yapt~. ~ 94~ 'den sonra 6 y~l kadar da Hukuk Fakültesi'nde Türk Hukuk Tarihi ders-leri okuttu.
1950'de Türk Iktisat Tarihi Enstitüsü'nü kuran ve Fakülte Mecmuas~n~n Iktisat Tarihi say~lar~ n~n yay~nlanmas~nda çaba harcayan Ord. Prof. Dr. Barkan 1973'de emekliye ayr~ld~.
Strasburg Üniversitesi taraf~ndan 1943'de "~eref Doktoru" ünvan~~ verilen Ord. Prof. Dr. Barkan 1968'de Yugoslavya'n~n Bel-grat Akademisine "muhabir üye" seçildi. Konferanslar vermek üzere Paris universitesi'ne, Yugoslavya, Romanya ve Bulgaristan'~n Tarih Enstitülerine uzunca sürelerle davet edildi. 1940 y~l~ndan beri Türk Tarih Kurumu'nun asil üyesi, 6 y~ldan beri de Milletler-aras~~ Oryentalistler Birli~i'ne ba~l~~ "Osmanl~~ ve Osmanl~~ Öncesi Tarih Komitesi"nin ba~kan~yd~.
• *
Bu derlememize 1973 y~l~nda ba~lam~~t~k. Sayd~~~m~z baz~~ ara~-t~r~c~lar~n yap~tlar~n~~ bir araya getirmek için yapt~~~m~z bu çal~~-mam~z~n baz~~ notlar~n~~ yay~nlad~k. Bir ya~am boyu durup dinlen-meden de~erli belgeler toplayan ve ara~t~ rmalar yapan Barkan için de bir derlemeye giri~mi~tik. Bu fikrimizi kendisine açt~~~m~z zaman sevimli tebessümü ile k~vanc~n~~ bildirmi~ti. Arzumuz, Hüdavendigâr Defteri veya Süleymaniye cildinin ikincisinde bir ~ükran borcu olarak yap~tlar~= düzenli bir listesini yapmakt~. Ancak onun arkas~ndan bir nekroloji vesilesiyle yay~nlayabildik. Son ~eklini kendisine göstere-medi~imiz bu derlememizde baz~~ tereddütlerimize yan~t vermi~ti. Baz~~ konularda beni uyaran arkada~lar~m Dr. Özer Ergenç ve Dr. Zeki Ar~kan'a bu sat~rlarda te~ekkürü borç bilirim.
• *
158 MAHMUT HASAN SAK/RO~LU
— Bakla, Leman, ~stanbul Üniversitesi Yay~nlar~~ Bibliyografyas~~ (1933-1963), Istanbul 1966. T. C. Istanbul Üniversitesi Rektörlü~ü. Yay~n No. ~~ 156.
2 — Erciyes, R~dvan Bülent, Yirmi Senelik Türk Hukuk Bibliyog-rafyas~, 1935-1954, Istanbul 1956. Mü~terek Yay~nlar S. No. 5.
3 — Ayn~~ yazar, Türk Hukuk Bibliyografyas~~ 1955-1957 ( Yirmi Senelik Türk Hukuk Bibliyografyas~na Ek). Ankara 1959, Mü~terek Yay~ nlar Serisi No. ~~ o.
4 — F~nd~ko~lu (Ziyaeddin Fahri), Türkiyede iktisat Tedrisat~~ Tarihçesi ve iktisat Fakültesi Te~kilat~, ~stanbul 1946, S. 93 ve 114-118. 5 — Otüken, Adnan - Türker Acaro~lu, ~stanbul Üniversitesi Ta-y~mlar~~ Bibliyografyas~~ 1933-1945, Ankara 1947, Ankara Üniversitesi
Dil ve Tarih - Co~rafya Fakültesi Yay~mlar~~ No. 50, Kütüphanecilik Kursu Çal~~malar~~ No. 2
6 — (Velidedeo~lu), H~fz~~ Veldet, F. H. Saymen, S. D~blan, S. Özçelik, ~stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ö~retim Üyeleri ve Yar-d~mc~lar~n~n Yay~nlar~. 1933-1947, Istanbul 1948. ~stanbul Üniver-sitesi Yay. 354. Hukuk Fakültesi No. 82.
Yabanc~~ dildekiler için Index Islamicus taranm~~t~r.
üstad~m~z~n yay~nlar~~ 1935 y~l~~ sonundan itibaren ba~lamak-tad~r. Bu tarihten önceki yay~nlar~n~~ kendisine sordu~umuz zaman "bir gazetede ehemmiyetsiz bir kaç makale" diye yan~t vermi~ti. Çe~itli zamanlarda baz~~ gazeteler üzerinde yapt~~~ m~z taramalarda bir makalesine rastlamad~k.
Derlememizin ak~~~~ içinde baz~~ ay Isimleri hakk~nda kullan~lan eski ~ekillerini aynen koruduk. Daha iyi anla~~lmas~~ için burada bir aç~klama yapmay~~ uygun gördük :
Te~rin (Birincite~rin, I. Te~rin, Te~rini evvel) = Ekim (ikincite~rin, II. Te~rin, Te~rinisani) = Kas~m Kânunuevvel - Birincikânun = Aral~k
Kânunusâni - ikincikânun = Ocak
Ömer Lûtfi Barkan için ya~am~~ s~ras~nda bir arma~an kitab~~ haz~rlama giri~imleri yap~lm~~t~. Tan~nm~~~ Frans~z Türkolog Robert Mantran taraf~ndan sürdürülenin, bu sat~rlar haz~rland~~~~ zaman ne durumda oldu~unu bilmiyoruz.
ORD. PROF. ÖMER LÜTF~~ BARKAN 159 Kullan~lan k~saltmalar :
H. F. M Istanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuas~~
t. F. M ~stanbul Üniversitesi Iktisat Fakültesi Mecmuas~. Ik-tisat Fakültesi taraf~ndan 1939 y~l~n~n Ekim ay~nda yay~nlanma~a ba~layan bu derginin kurulu~undan itibaren faal görev alan üsta-d~m~z, en çok yaz~~ verenlerin ba~~nda gelmekteydi. Bu de~erli dergi üzerine iki dizin haz~rlanm~~t~r:
Mehmet Eröz, Yeni Y~l içinde iktisat Fakültesi Mecmuas~~ için-deki ara~t~rmalar, çevirmeler ve muhtelif yaz~lar~n bibliyografyas~, ~stanbul 1952, 22 Sayfa. Türkiye Harsi ve içtimal Ara~t~rmalar Derne~i, Seri A Say~~ 36.
Özer Serper - Alper Yücetürk, iktisat Fakültesi Mecmuas~~ Fih-risti, cilt: 1-25, ~stanbul 1969, 156 Sayfa. ~stanbul Üniversitesi 1407. Iktisat Fakültesi 242. Gazetecilik Enstitüsü 12.
F. E Iktisat Fakültesi Mecmuas~ n~n yabanc~~ dildeki bölümü ~u ba~l~k ile yay~nlanm~~t~r: Revue de Faculti des Sciences E'conomiques de l'Universitd d'Istanbul. ~lk say~larda Türkçe ve yabanc~~ dilde olanlar bir arada yay~ nlanm~~~ ve sayfalar ayr~~ olarak numaraland~r~lm~~t~r. XI. cildden sonra yabanc~~ dilde olanlar ayr~ca yay~nlanm~~t~r.
B Türk dergicilik alan~nda seçkin bir yeri bulunan bu dergi I. Nisan. 1931 y~l~nda Mülkiye Mektebi Mecmuas~~ ad~yla yay~ na ba~-lam ~~ ve 1955 y~l~ na kadar alt~~ defa isim de~i~tirmi~tir. Tarama~a ba~lad~~~ m~z 50. say~da "Siyasal Bilgiler" ad~n~~ ta~~maktayd~. Bu dergi için bk. Ya~ar Karayalç~n, Hukuk ve Ekonomi Dergileri üzerine bir bib-liyografya Denemesi, Ankara 1956. S. 64-65 no. ~~ zo.
Tan. Tan~tma Yaz~s~~
* * 1935 - 1936
— Harp Sonu Tar~msal Reform Hareketleri S. B de bir yaz~~ dizisi: n. I. S. 55 (I. Te~rin 1935) S. 2-8.
n. H. Bulgaristan S. 56 (II. Te~rin 1935) S• 33-40. n. III. Yugoslavya S. 57 (I. Kânun 1936) S. 36-45. n. IV. Yugoslavya S. 58 (II. Kânun 1936) S. 4-12. n. V. Yunanistan S. 59 (~ubat 1936) S. 14-17. n. VI. Romanya S. 6o (Mart 1936) S. 30-41.
~ 6o MAHMUT HASAN SAK~RO~LU
n. VII. Polonya S. 61 (Nisan 1936) S. 55-63.
n. VIII. Rusya S. 63 (May~s 1936) S. 49-61 [1917 Ihtilali ve Rus-ya'da toprak meselesi]
n. IX. Rusya S. 63 (Haziran 1936) S. 37-41.
n. X. Rusya S. 64 (Temmuz 1936) S. 39-44 [1905 Ihtilâli ve Stolypine zirai reformu]
n. XI. Rusya S. 65 (A~ustos 1936) S. 33-41 [1917-1921 harp kommünizmi devri]
(Say~~ 6o, 61, 62 nin ikinci bask~lar~n~~ gördük)
2 — Tan. < Osmanl~~ imparatorlu~unun Men~eleri [M. Fuat
Köprülü'nün Les origines de Empire Ottoman, Paris 1935] > S. B S. 58 (II. Kânun 1936), S. 54-6 .
3 — Tan. < Parlömantarizm ve bugünkü ~ekli [Recai Galip Okan-dan'~n kitab~] > S. B 6o (Mart 1936) II. bask~, S. 57-60.
4 — Tan. < Diyalektik materyalizm [Sabiha Zekeriya (Sertel)'in Adoratski'den tercüme etti~i yap~t] > S. B. S. 61 (Nisan 1936), II. bask~~ S. 75-78.
5 — Tan. < Ludvig Reiners, Para ve do~urdu~u hadiseler çev. M. Ete, Sadri Ertem, Politika felsefesi > S. B. 64 (Temmuz 1936), S. 59-6o.
6 — Tan. < Fa~ist Imparatorlu~u. Marcel Prelot, L' empire fa-schist Paris 1936 > S. B. 65 (A~ustos 1936), S. 60-62.
7 — Tan. < Ankara, yazan: Nobert von Bischoff, çev. Burhan Belge > Ülkü VII/42 (A~ustos 1936) S. 463-468 ayr~ca S. B S. 63 (Haziran 1936) S. 72-75.
8 — Tan. < Prof. Dr. Ömer Celal (Sarc) Ziraat ve Sanayi Siyaseti Istanbul 1935, 578 Sayfa > Ülkü VIII144 (I. T_ e~tin No. 36) S. 92-98. 9 — Tan. < Hasan - Ali Yücel, Fransada Kültür ~~leri, Istanbul 1936, 225 Sayfa, 128 fat. g büyük tablo ve bir harita > S. B 68 (II. Te~rin 1936), S. 67-72.
10 — Tan. < Celal Yerman, Ekonomik Co~rafya, Istanbul 1936, 349 Sayfa > S. B. S. 69 (I Kânun 1936) S. 58-60.
I 1 — "Osmanl~~ Imparatorlu~unda iskân ve kolonizasyon me-totlar~. Sürgün", S. B. S. 69 (I. Kânun 1936), S. 33-41.
M. ~akiro,~lu
ORD. PROF. ÖMER LÜTF~~ BARKAN ~~ 6 ~~ 1937
12 — Tan. < Ya~ar Nabi (Nay~r) Balkanlar ve Türklük, Ankara 1936 > S. B. S. 70 (II. Kânun 1937), S. 69-71 ayr~ca Ülkü IX/49 (Mart 1937) S. 65-70.
13 — "Ink~lap ideolojisi ve ekonomik ~artlar", S. B. S. 71 (~u-bat 1937), S. ~ -~ o.
— "Toprak Kanunu haz~rlan~rken", S. B. S. 72 (Mart 1937), S. ~ -~ o.
[Di~er kongre tebli~leri gibi ayr~~ birer bro~ür halinde de yay~n~~ vard~r] 5 — "Karabük Demir ve Çelik Fabrikalar~", S. B. S. 73 (Nisan 1937), S. 1-4.
— "Milli Kurtulu~~ hareketlerinin iktisadi esaslar~", S. B. S. 74 (May~s 1937), S. 77-83.
— "Milli Kurtulu~~ hareketlerinin iktisadi esaslar~~ II", S. B. S. 75 (Haziran 1937), S. 142-153.
18 — Tan. < Büyük Türk filozof ve t~b üstad~~ ~bni Sina. ~ahsiyeti ve eserleri hakk~nda tetkikler. Basan ve yayan Muallim Ahmet Halit Kitabevi, ~stanbul 1937 > S. B. S. 75 (Haziran 1937), S. 187-191. — Tan < Orta Zaman Türk Hukuki Müesseseleri [Fuad Köprülü'nün II. Türk Tarih Kongresinde sundu~u tez hak.] > S. B. S. 78 (Eylül 1937), S. 387-390.
20 — Osmanl~~ Imparatorlu~unda kurulu~~ devrinin toprak
me-seleleri, ~kinci Türk Tarih Kongresi. ~stanbul 20-25 Eylül 1937. Kongreye sunulan Tebli~ler, Istanbul 1943, S. 1002-1013.
— Tan. < Bugünkü Fransadaki sosyalist temayüllerde mark-sizmin zevali. Alfred Spire, Le &lin du marxisme les dans tendances socialistes de la France contemporaine, Paris 1937 > S. B. 8o (II. Te~-rin 1937), S. 500-508.
22 — Tan. < W. Röpke çcv. M. Ete, Cemiyet ekonomisi, Istan-bul > S. B. 81 (I. Kânun 1937), S. 571-572.
23 — "Osmanl~~ imparatorlu~unda Çflçi S~n~flann Hukuki Statüsü" Ülkü dergisinde bir dizi halinde
k~s~m IX/49 (Mart 1937) S. 33-48. k~s~m IX/5o (Nisan 1937) S. 1°1-116. k~s~m IX/53 (Temmuz 1937) S. 329-341.
162 MAHMUT HASAN SAK~RO~LU k~s~m X/56 (I. Te~rin 1937) S. 147-159. k~s~m X/58 (I. Kânun 1937) S. 293-302. k~s~m X/59 (II. Kânun 1938) S. 414-422.
[Toplu olarak bir ayr~bas~m da yap~lm~~~ ise de kitap say~lamaz.] 1938
24 — "~ç siyasetin on senesi", S. B. 82 (II. Kânun 1938), S. 577-586.
25 — Tan. < Nasyonel sosyalizmin dünya görü~ü. H. Mankil-wicz, Le national socialisme allemande > S. B. 82 (II. Kânun 1938), S. 627-632.
26 — Tan. < ~ükrü Kaya. Sözleri, yaz~lar~~ (1927-1937). Birinci kitap, toplayan Ekrem Ergüven, ~stanbul 1938, 318 Sayfa > Ülkü XI/6~~ (Mart 1938), S. 83-85.
27-29 — "Türkiye'de toprak meselesinin tarihi esaslar~" Ülkü XI/61 (Mart 1938) S. 51-63.
XI/63 (May~s 1938) S. 233-240. XI/64 (Haziran 1938) S. 339-346.
30 — Tan < Ziyaeddin Fahri (F~nd~ko~lu) Action et r6alit' en sociologie > ~~~ IV/2 (Say~~ 14) 1938, S. 33-36.
'939
31 — "Türk - Islam Toprak Hukuku Tatbikat~n~n Osmanl~~ Imparatorlu~unda ald~~~~ ~ekiller I. Mâlikâne - divâni sistemi", Türk Hukuk ve iktisat Tarihi Mecmuas~~ II (1932-1939) bas~mi 1939, S. 119-184 ek 3 fotokopi
[s. 163 den sonra Defter-i Hâkani kay~tlar~, 70 paragrafda muhtelif kay~tlar~n çeviri yaz~s~]
32 — Tan < G. I. Bratianu, Etudes byzantines d'histoire economique
et sociale, Paris 1938, 279 Sayfa > Türk Hukuk ve Iktisat Tarihi Mec-MUaSt II S. 189-194.
33 — Problemes fonciers dans l'Empire Ottoman au temps de sa fondation, Annales d'Histoire Sociale XI (1939), S. 233-238.
34 — "Osmanl~~ imparatorlu~unda toprak meseleleri", Ç'~~r~r 76 (Mart 1939), S. 46-48, 77 (Nisan 1939), S. 66-67.
35 — Osmanl~~ ~mparatorlu~unda kurulu~~ devrinin toprak meseleleri, Ankara 1939, 19 Sayfa, Çi~~r Mecmuasi Ne~riyat~~ 7.
ORD. PROF. ÖMER L ÜTFI BARKAN 163
36 — "XV ve XVI inci as~rlarda Osmanl~~ ~mparatorlu~unda Toprak i~çili~inin organizasyonu ~ekilleri", I. M. F. Ili (Bi-rinci Te~rin), S. 29-74.
[Ara ba~l~klar~: I. Kulluklar ve Ortakç~~ Kullar S. 28-30. Meselenin vaz'~, tetkik edilen menbalar~n tavsif ve tahlili S. 31-32. A - ~stanbul Haslar Kazas~ndaki Ortakç~~ Kullar S. 32-34. 904 tarihli Haslar Defteri S. 35-74. S. 48-49 aras~nda X aded foto-kopi]
1940
37-38 — Yukarki makalenin devam~ : I. F. M I/2 (Ikinci Kânun 1940) S. 198-245.
Bursa ve Biga civar~ndaki kulluklar S. 232-233 aras~nda XI-XXV no. lu fotokopiler]
Bu makalenin devam~~ ve sonu: I. F. M I/4 (Temmuz 1940), S. 394-447.
Rumelideki kull~~klar ve Ortakç~~ Kullar. Tespit edilen vaziyetlerin terkip ve tefsiri. Umumi neticeler S. 417-447. S. 446-447 aras~nda XXVI-XXX no. lu fotokopiler.]
39-40 — "Les Formes de l'Organisation du Travail Agricole dans l'Empire Ottomane au XV et XV e siecle", R. F. E I/ ~~ (1939) S. 14-44, I/2 S. 165-180.
Son k~sm~: Les "Kulluk" de Rumelie S. 297-300. Interpretation des faits et resultats generaux I/4 S. 301-321.
40-41 — Tan. < Türk Ziraat Tarihine bir Bak~~. Birinci Köy ve Ziraat Kalk~nma Kongresi Yay~nlar~ndan, ~stanbul 1938, 304 Sayfa ve ayr~ca ek ve foto~raflar > I. F. M I/3 (Nisan 1940) S. 356-368.
F~rans~zcas~~ R. F. E. I/3 S. 259-269.
42 — çeviri: Andre Siegfried, Avrupa ve Amerika, I. F. M I/3 (Nisan 1940) S. 287-299.
43-44 ---- ~ark Ticaret Yollar~~ Hakk~nda Notlar", I. F. M I/4 (Temmuz 1940), S. 448-456.
Çevirisi: Notes sur les routes de commerce orientales R. F. E. S. 322-328.
[W. Barthold'un ~slam Medeniyeti Tarihi, Istanbul 1940, adl~~ kitab~na Fuad Köprülü taraf~ndan eklenen "izahlar ve duzeltmeler" k~sm~ndaki no. 95 in tahlili]
45-46 — Türk ~ktisad ve Maliye Tarihi ~çin Kaynaklar: Türki-ye'de Imparatorluk Devirlerinin Büyük Nüfus ve Arazi Tahrirleri ve Hâkana Mahsus Istatistik Defterleri I.", I. F. M II/~~ (Birinci-te~rin 1940), S. 20-59. Devam~~ ayn~~ dergi II/2 (~kincikânun 1941), S. 214-247.
164 MAHMUT HASAN ~AKIRO~LU
47 — çevirisi: "Les grandes recensements de la population et du territoire de l'Empire Ottoman et le registres imperiaux de sta-tistique", R. F. E. S. 21-34 [bk. n. 17].
48 — Türk Toprak Hukuku Tarihinde Tanzimat ve 1274 (1858) Tarihli Arazi Kanunnamesi, ~u eserde: Tanzimat I. Yüzüncü Y~l-dönümü Münasebetiyle, ~stanbul 1940, S. 321-421.
[Ara ba~l~klar: A - Türkiye'de Tanzimat'dan evvelki toprak hukukuna bir bak~~~ S. 323-351. B - Tanzimat~n ilân~ndan 1274 tarihli Arazi Kanunnâmesinin ne~rine kadar devam eden haz~rl~k devri S. 351-366 C, 23 ~evval 1274 (1858) tarihli Arazi Kanunnâme-i Humâyûnu S. 369-415. Netice S. 415-421]
49 — "Türk toprak hukuku tarihine bir bak~~", ~u kitap içinde: Cumhuriyet Halk Partisi Konferanslar Serisi n. 15 Ankara 1940 S. 33-50 50 — "Osmanl~~ Tarihinde Rumelinin iskân için yap~lan sürgün-ler meselesi", ~u kitab~n içinde: Cumhuriyet Halk Partisi Konferanslar Serisi. Kitap 16, 1940, S. 55-72.
51 — "Türk - Islâm Mülkiyet Hukuku Tatbikat~n~n Osmanl~~ Imparatorlu~unda Ald~~~~ ~ekiller I. ~er'l Miras Hukuku ve Evlatl~k Vak~flar", H. F. M VI/~~ (1940) S. 156-181.
[Bu makalenin tahlili ve üstad Barkan'~n yeti~mesi hk. Fuad Köprülü, Vak~flar
Dergisi Il (1942) S. 460-464]
52 — Tan. < Tanzimat tetkiklerinin ortaya koydu~u baz~~
mese-leler. Tanzimat~n yüzüncü y~ldönümünde Istanbul Üniversitesi taraf~ndan haz~rlanan eserin birinci cildi münasebetiyle. Tanzimat Istanbul 1940, 1026 Sayfa > I. F. M II/2 (~kincikanun 1941), S. 288-329.
çevirisi: Les problemes suscites les etudcs sur le Tanzimat, R. F. E S. 2 13-245.
1941
53 — Tan. < Ziya Karamursal, Osmanl~~ Mali Tarihi Hakk~nda Tetkikler, 1940, Ankara, 215 Sayfa > I. F. M II/3-4 (Nisan - Temmuz 1941), S. 501-518.
çevirisi: R. F. E. S. 407-413.
54 — "~slâm - Türk Mülkiyet Hukuku Tatbikat~n~n Osmanl~~ Imparatorlu~unda Ald~~~~ ~ekiller II. Mülk Topraklar ve Sultanlar~n Temlik Hakk~", H. F. M VIIR (1941) S. 157-176.
ORD. PROF. ÖMER LCTF/ BARKAN 165 55 — Tan. < H~fz~~ Veldet, Kanunla~t~rma Hareketleri ve Tanzimat. Tanzimat~n Yüzüncü Y~ldönümü Münasebetiyle Ne~redilen kitaptan Al~nm~~~ Ayr~bask~. ~stanbul 1940. Sahife 71 (139-209) > H. F. M VII/2-3 (1941), S. 700-701.
[H~fz~~ Veldet Velidedeo~lu'nun yan~t~, ayn~~ dergi VIII4 (1941) S. 1050-1070]
56 — islâm - Türk Mülkiyet Hukuku Tatbikat~n~n Osmanl~~ Imparatorlu~unda Ald~~~~ ~ekiller III. Imparatorluk Devrinde Toprak Mülk ve Valuflarm~ n Hususiyeti, H. F. M VII/4 (1941), S. 906-942. ek 4 fotokopi.
57 — "Osmanl~~ Devrinde Akkoyunlu Hükümdar~~ Uzun Hasan Bey'e ait Kanunlar", Tarih Vesikalar~~ I/2 (A~ustos 1941), S. 91-106 ek 5 fotokopi. 1/3 (Birincite~rin 1941) S. 184-197.
[Tahrir Defterlerinden al~nma VIII Kanunnâmenin yay~n~.] 1942
58 — Tan. < Sabri Esat Siyavu~gil, Karaköz, Psiko - sosyolojik bir deneme, Istanbul 1941, 206 Sayfa > Türkiyat Mecmuas~~ VII-VIIII-cüz i (1940-1942) bas~ m' 1942, S. 362-368.
59-60 — Tan. < Ismail Hakk~~ Uzunçar~~l~, Osmanl~~ Devleti Te~-kilat~na Medhal, T. T. K. yay~n~~ [VIII inci seri no. 'o] Istanbul Devlet Matbaas~, 1941, 549 Sayfa >. I. F. M III/1-2 (~lkte~rin 1941 —Sonkânun 1942) S. 228-232.
frans~zca çevirisi: R. F. E S. 193-198
— "Osmanl~~ imparatorlu~unda bir ~skân ve Kolonizasyon Metodu olarak Vak~flar ve Temlikler", Vak~flar Dergisi II (1942) [Bu önemli makale iki lus~ mdan meydana gelmektedir] I - Istilâ Devirlerinin Kolonizatör Türk Dervi~leri ve Zâviyeleri S. 279-304, Defter-i Hâkani Kay~tlar~~ [Ba~bakanl~k Ar~ivi ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlü~ü Kuyud-~~ .Kadime dairesinde bulunan defterlerdenl S. 305-353.
II - Vak~flar~n bir iskân ve Kolonizasyon Metodu olarak Kul-lan~lmas~nda di~er ~ekiller, S. 354-362, Kay~tlar S. 362-365. Foto-kopiler S. 366-386.
[Ba~bakanl~k Ar~ivinde bulunan Tapu Defterleri'nden al~nma XXI fotokopi.]
62 — "Les fondations pieuses comme methode de peuplement et de colonisation. Les dervisches colonisateurs de l'epoque des invasions et les convents (zaviye). Vak~flar dergisinin yabanc~~ dil bölümünde S. 59-65 [Belgeler d~~~ndaki k~s~mlar~n çevirisidir].
~~ 66 MAHMUT HASAN ~AK~RO~LU
63 — "XV. asr~n Sonunda baz~~ Büyük ~ehirlerde E~ya ve Yi-yecek Fiyatlar~n~n Tespit ve Tefti~i Hususlar~n~~ Tanzim Eden Ka-nunlar", Tarih Vesikalar~~ [dergisinde bir dizi)] :
Kanunnâme-i Ihtisab-~~ Istanbul el - mahruse, I/5 (~ubat 1942) S. 326-340.
Kanunnâme-i Bursa, II/7 (Haziran 1942) S. 15-40.
Suret-i Kanunnâme-i ihtisab-1 Edirne, II/9 (Ilkte~rin 1942), S. 168-177.
[Topkap~~ Saray Müzesi Kutuphanesi'ndeki R. 1935 ve 1936 no. lu mecmua-lar~ndan al~nma Ihtisab Kanunlar~.]
1943
64 — "Osmanl~~ Kanunnâmeleri", 111. Türk Tarih Kongresi. Ankara 15-20 Kas~m 1943. Kongreye Sunulan Tebli~ler, Ankara 1948, S. 505-519.
1944
65 — Osmanl~~ imparatorlu~unun Te~ekkülü Meselesi, A. Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 112 (1944), S. 343-356.
66 — Osmanl~~ imparatorlu~unda Toprak Vak~flar~n~n
Muhtariyeti Meselesi, Türk Hukuk Tarihi Dergisi 1 (1941-1942) bas~m~~ 1944, Ankara, S. 11-25.
67 — Tan. < Bibliografya. Vak~flar Dergisi Say~~ I. Ankara 1938 161+32 Sahife, ayr~ca metinden hariç 31 ~~ resim, 28 plan ve ~~ o tablo. Say~~ II Ankara 1942 476+59 Sahife ayr~ca metinden hariç 370 resim 37 plan 13 tablo ve ~~ tane büyük k~tada renkli tablo > Türk Hukuk Tarihi Dergisi 1 (1941-1942) bas~m' 1944, S. 201-213. Frans~zca
çevirisi n. 97.
68 — Balkan Memleketlerinin Zirai Reform Tecrübeleri, ~. F. M IV/4 (Temmuz 1944), S. 455-554
[Türk Iktisat Tarihini yak~ndan ilgilendiren bu makalenin ara ba~l~klar~~ ~öyle-dir : I - Balkan Memleketlerinde yap~lan Zirai Reform Tecrübelerinin Türkiye Için Haiz Oldu~u Mana ve Ehemmiyet S. 455-467. II - Balkan Memleketlerinin Toprak Meseleleri Tarihine Bir Bak~~~ S. 468-495. III - Balkan Memleketlerinin Milli Kurtulu~~ Mücadeleleri ve Toprak Meselesi S. 496-523. IV - Balkan Memleket-lerinin Birinci Cihan Harbinden Sonra Yapm~~~ Olduklar~~ Toprak Reformlar~~ (Yugos-lavya, Yunanistan, Romanya) S. 524-554.] frans~zca çevririsi S. 77.
ORD. PROF. ÖMER LÜTFI BARKAN 167
1945
XV ve XVI ~nc~~ As~rlarda Osmanl~~ ~mparatorlu~unda Z~rdi Ekono-minin Hukuki ve Mali Esaslar~. Birinci Cilt. Kanunlar, Istanbul 1945 LXX+559 Sayfa. Ek. 62 Sayfa levha.
[S. 1-401 aras~nda CVII kanunnamenin metin yay~n~, S. 403-536 aras~nda R~fk~~ Mehil Meriç taraf~ndan haz~rlanm~~~ indeks. S. 537-545 Baz~~ Lugatlar. S. 546-555 aras~~ düzeltme, tamamlama ve kar~~la~t~rmalar]
70 — Osmanl~~ Imparatorlu~unda Te~kilat ve Müesseselerinin Ser'ili~i Meselesi, H. F. M XI/3-4 (1945), S. 203-224.
71-72 — "Çiftçiyi Toprakland~rma Kanunu" ve Türkiyede Zirai bir Reformun Ana Meseleleri, 'I. F. M VI/1-2 (Ekim 1944 - Ocak 1945) S. 54-145.
[~~ I Haziran 1945 tarihli kanunun önemi, haz~rl~k evreleri, özeti, kanunun ko~ullar~~ ve olanaklar~, reform durumu ve iktisadi cephesi]
çevirisi: La bi sur la distribution des terres aux agriculteurs et les problemes essentiels d'une reform agraire en Turquie, R. F. E VI/1-2, S. 44-132.
73-74 — Tan. < Doç. Ahmet Ali Ozeken, Ere~li Kömür Havzas~~ Tarihi Üzerinde Bir Deneme (1848-1940), Istanbul 1944, 64 Sayfa > I. F. M VI/1-2 (Ekim 1944 - Ocak 1945), S. 180-185.
çevirisi R. F. E VI/1-2 S. 153-157.
75 — Tan < J. Lajugie, L' Avenir de notre agriculture, "Groupes travail” , Paris 1945 > ~. F. M VII/1-5 (Ekim 1945 - Temmuz 1946), S. 134-137. çevirisi R. F. E VII/1-4 S. 176-177.
76 — Tan < Dr. Cemil Çalgüner, Türkiyede Ziraat I~çileri. An-kara 1943, 131 Sayfa > I. F. M VII/1-4, S. 143-149, çevirisi R. F. E VII/1-4 S.177-179.
77 — "Aperçu sur l'histoire des problemes agraires des pays Balkaniques", R. F. E VII/1-4 (1945-1946), S. 120-172 [yukarda no. 68 makalenin çevirisidir.]
78 — "Zirai Lejislasyon Hareketleri. ~sviçre Medeni Kanununun Çiftçiyi Alakadar Eden Maddelerindeki Tadiller ve Zirai Mülk-lerin Borçlar~ndan Kurtar~lmas~~ Hakk~nda 12 Aral~k 1940 Tarihli Federal Kanun", H. F. M XII/ ~~ (1946), S. 209-237.
79 — "Türkiye'de Sultanlar~n Te~rii S~fat ve Salâhiyetleri ve Kanunnâmeler", H. F. M XII/4 (1946), S. 713-733.
~~ 68 MAHMUT HASAN ~AK~RO~LU
8o — Tan < Ord. Prof. Ebulülâ Mardin, Medeni Hukuk Cep-hesinden Ahmet Cevdet Pa~a (1822-1895). Ölümünün 50 nci Y~ldönümü
Vesilesiyle, Istanbul 1946, 368 sayfa > H. F. M XII/4 (1946), S. ~ 3o4-1315.
— "Çiftçiyi Toprakland~rma Kanununun Iktisadi Cephesi", ~u kitab~n içinde: Günün Ekonomik Meseleleri Istanbul 1946, S. 77-87.
[t. F. M VI/1-2 deki makalenin k~salt~lm~~~ yay~n~d~r] 1947
82 — Tan < Rene Grousset, L'Empire de Levant (Histoire de la question d' Orient), Paris 1946, 648 Sayfa ve 21 harita > Belleten XI/41 (Ocak 1947) S. 150-159.
1948
83 — "Tahrir Defterleri"nin Istatistik Verimleri Hakk~nda bir Ara~t~rma", IV. Türk Tarih Kongresi Ankara 10-14 Kas~m 1948. Kon-greye Sunulan Tebli~ler, Ankara 1952, S. 290-294
84 — "~slam Memleketleriyle Kültür Münasebetlerimiz", ~~~ XIV/82 (1948), S. 133-136.
1949
85 — "Türkiyede Muhacir Iskan' ve bir ~ç Kolonizasyon Pla-n~na Olan Ihtiyaç, ~. F. M X/~~ 4 (Ekim 1948 Temmuz 1949) S. 204-223 çesirisi, bk. 90.
86 — "Abschied von Alaxender Rustov" R. F. E X/1-4, S. 239. 1950
87 — "C~fluk (Çiftlik)", Godis'njak drus"tva istoricdra Bosne i Her-cegovine, 2 (1950) Sarajevo, S. 287-298.
88-89 — "Osmanl~~ ~mparatorlu~unda bir iskan ve Kolonizasyon Metodu Olarak Sürgünler", ~. F. M XI/1-4 (Ekim 1949 - Temmuz 1950) S. 524-561.
[Bir dizi olan bu makalenin ara ba~l~klar~n~~ veriyoruz: I - Osmanl~~ imparator-lu~unun Kurulu~~ Meselesi S. 524-529. II - Kurulu~~ Meselesinin izah~nda Yeni Görü~~ ve Bulu~lar S. 529-544. III - Bir Iskân ve Kolonizasyon Metodu Olarak Kullan~lan Sürgün Usulünün Mahiyeti Hakk~nda Bir Fikir Verme~e Yarayacak Misaller S. 544-561]
Ek. harita. XVI. yüzy~l ba~~nda Rumeli'de nüfusun yaz~l~~~. [bu haritaya dair aç~klay~c~~ yaz~~ t F. M. XV l~ -4 (1953-1954), s. 232-237)
ORD. PROF. ÖMER LÜTF~~ BARKAN 169
Çevirisi: "Les deportations comme methode de peuplement et de colonisation dans l'Empire Ottoman (I)", R. F. E XI/1-4, S. 67-131 [devam~~ n. 96]
90 — Le probleme de l'etablissement des immigres en Turquie et la necessite d'un plan de colonisation interieure, R. F. E XI-1-4, S. 132-152 [n. 85 deki makalenin çevirisi]
91 — Tan < S. F. ülgener, Problemes relatifs â la morale et â
l'esput dans l'histoire de la decâdence economique de l'Empire Ot-toman > R. F. E XI/1-4, S. 189-195, bk. 93.
92 — Tan. < F. Braudel, La Mediterranee et le monde medi-terraneen i repoque de Philippe, Paris 1949 > P. F. E XI/1-4 S. 196-216. Türkçesi için bk. 94.
1951
93 — Tan. < S. F. Ülgener, iktisadi Inhitat Tarihimizin Ahlak ve Zihniyet Meseleleri, Istanbul 1951 > I. F. M XII / -4 ( ~~ 95 ) S. ~~ 62- ~~ 73 94 — Tan. < F. Braudel, La M6diterran6e et le monde miditerranien e'poque de Philippe ~~~ (Philippe ~~. devrinde Akdeniz ve Akdeniz Mem-leketleri, Paris 1949 > I. F. M. XII-14 (1951) S. 173-192. bk. n. 92.
95 — Tan. < N. G. Svonoros, Inventaire des correspondences des Consuls de France au Levant. Conserv6e aux Archives nationales L Salonique et Cavala (1686-1792) > I. F. M XII/1-4 (1951), S. 192-194. çevirisi,
n. 100
1952
96 — "Osmanl~~ Imparatorlu~unda bir iskân ve Kolonizasyon Metodu olarak Sürgünler", I. F. M XIII/1-4 (Ekim ~ 95~ -Temmuz
1952), S. 56-78.
[R~uneli'nin iskân~~ için yap~lan sürgünlerle ilgilidir devam~~ no ~~ o5.]
97 — Tan. < La revue des Vak~fs. Vak~flar Dergisi > Anadolu Revue des itudes d' Archeologie et d' Histoire en Turquie. Tur quie Mkli6vale et moderne I (1952), S. 55-63 Asl~~ n. 67.
'953
98-99 — "Vers un renouveau de l'Histoire Ottomane", ~u kitapta: Atina .Konferanslar~. Conferences d'Athb~es, Istanbul 1953, S. 74-85. Istanbul Üniversitesi Yay: 533
Türkçe özeti: Osmanl~~ Imparatorlu~u Tarihinde Yeni Görü~~ ve Bulu~lar, ayn~~ kitap S. 86-87 [F. Braudel ile ilgilidir.]
~~ 7o MAHMUT HASAN ~AK~RO~LU
'o° — Tan. < N. G. Svonoros, Inventaire R. F. E XIII/1-4 (1951-1952) S. 220-222 > no. 95'deki tan~tman~n çevirisi.
~~ o ~~ — Tan. < Türkiye'de Zirai Makinala~ma. Ziraatta makina kullan-man~n Do~urdu~u Teknik, Ekonomik ve Sosyal Meseleler Üzerinde Bir Ara~-t~rma, Ankara 1954, 194 Sayfa. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yay. 39 > I. F. M XIV/ ~ -4 (Ekim 1952 - Temmuz 1953) S. 298-303.
102 — Tan. < Les Sciences Sociales dans l' ensaignament superieur: Sciences economiques, Paris 1954, 156 Sayfa, Publication Unesco. >, I. F. M XIV/I-4 (1952-1953), S. 303-307.
103 — "Tarihi Demografi" Ara~t~rmalar~~ ve Osmanl~~ Tarihi, Türkiyat Mecmuas~~ X (1953), S. 1-26.
104 — Tan. < F. Braudel, La M6cliterran et le monde ~n6cliterran&n re'poque de Philippe II, Paris 1949 S. ~~ ~~ 6o > , Türkiyat Mecmuas~~ X (1953) S. 395-403.
1954
105 — "Osmanl~~ Imparatorlu~unda Bir Iskan ve Kolonizasyon Metodu Olarak Sürgünler", I. F. M XV/ ~ -4 (Ekim 1953 - Temmuz 1954), S. 209-237.
[no. 96. Rumeli iskân~n~n devam~d~r]
~ o6 — "Osmanl~~ Imparatorlu~u Bütçelerine Dair Notlar", I. F. M XV/~ -4 (Ekini 1953 - Temmuz 1954) S. 238-250.
~ o6a — H. 933-934 (M. 1527-1528) Mali y~l~na ait bütçe örne~i I. F. M XV/ ~ -4 (Ekim 1953 - Temmuz 1954) S. 251-329.
[Topkap~~ Saray~~ Müzesi Ar~ivi D. 3442 de kay~tl~~ belgeden. S. 279-329 aras~nda bütçe cetveli ve ekleri bulunmaktad~r]
107 — "La "Mediterranee"de Fernand Braudel vue d'Istanbul", Annales 9 (1954), S. 189-200.
1955
~ o8 — "Osmanl~~ Devrinin E~kincülü Mülkleri" veya "Mülk Timarlar~~ Hakk~nda Notlar", Zeki Velidi Togan' a Arma~an, Istanhul 1950-1955, S. 61-70.
109 — "Quelques observations sur l'organisation economique et sociale des villes ottomanes des XVIe et XVIIe siecles", Recueil de la Societ6 Jean Bodin VII (La Ville - 2 partie) Institutions economiques et sociales, Bruxelles 1955, S. 289-311.
ORD. PROF. ÖMER LeTFI BARKAN 171
1956
~~ o — "Türk Yap~~ ve Malzemesi Tarihi ~çin Kaynaklar" ~. F. M XVII/ ~ -4 (Ekim 1955 - Temmuz 1956), S. 3-26
[Topkap~~ Saray~~ Müzesi Ar~ivi D. 43 no. da bulunan Süleymaniye Camii ve imareti in~aat~n~n Mufassal Muhasebe Defterlerinin ilk incelenmesi. Yay~n~~ için bk. no. 143]
— "Osmanl~~ Imparatorlu~u Bütçelerine Dair Notlar" ~ . F. M XVII/I-4 (Ekim 1955 - Temmuz 1956) S. 193-303.
[Iki k~s~m olan bu makalenin ara ba~l~klar~~ ~öyledir: S. 194-214. Gelir Fasl~, S. 214-224 Masraflar, S. 224 icmal.]
III a — "1079-1080 (1669-1670) mali y~l~na ait bir Osmanl~~ Bütçesi ve ekleri" S. 225-303.
[Ba~bakanl~k Ar~ivindeki Maliyeden Müdevver Defterler serisindeki no. 2950 say~l~~ defterden]
112 — "1070-1071 (166o-1661) Tarihli Osmanl~~ Bütçesi ve bir Mukayese" ~. F. M XVIII/~ -4 (Ekim 1955 - Temmuz 1956) S. 304- 347.
[Eyyubi Efendi ile Hezârfen Hüseyin Efendi'nin verdikleri rakamlar~n kar~~-la~t~r~lmas~]
ii3 — "Bir Yogoslav Tarihçi: Hamdiya Kre~evlokoviç ve Eseri (1890-1959)" I. F. M XVIII/I-4 (Ekim 1955 - Temmuz 1956) S. 359-361.
[Ismail Eren taraf~ndan haz~rlanan ya~am~~ ve kaynakças~~ da bulunmaktad~r] 114-115 — "Türkiye'de "Servaj" var m~~ idi?" Belleten XX/78 (Nisan 1956) S. 236-246.
Çevirisi: "Le servage existait - il en T~~ rquie?" Annales ~~~ ( ~ 956) S. 54-6o.
~~ 6 — "H. 933-934 (M. 1527-1528) Mali Y~ l~na ait bir "bütçe" örne~i", V. Türk Tarih Kongresi. Ankara 12-17 Nisan 1956. .Kongreye Sunulan Tebli~ler, Ankara 1960, S. 323-329 [yay~n~~ n. ~ o6a].
~~ 957
117 — "Essai sur les donnees statistiques des registres de recen-sement dans l'Empire Ottomane au XVe et XVIe siecle", journal of Economic and Social History of the Orient 1(1957), S. 9-36 [~lk ara~t~r-malar~~ için bk. n. 45-46-47].
172 MAHMUT HASAN SAK~RO~LU
~~ 18 — "Le dedin de Venise dans ses rapports avec la decadance economique de l'Empire Ottoman", ~u kitab~n içinde: Decadenza economica veneziana del secolo XVII. Atti del convegno 27 giugno 2 luglio 1957, Venezia - Roma 1961 S. 275-279.
958
119 — "11.954-955 (1547-1548) Mali Y~l~na Ait Bir Osmanl~~ Büt- çesi", I. F. M XIX/I-4 (Ekim 1957 - Temmuz 1958) S. 2 19-2 76.
[Ara ba~l~klar~~ ~öyledir: I - Varidat S. 223-229, ~l - Masraflar S. 230-234. Yay~n S. 237-276. Ba~bakanl~k Ar~ivinde Maliyeden Müdevver Defterler aras~nda no.
~~ 7 belgeden]
120 — "H. 974-975 (M. 1567-1568) Mali Y~l~na Ait Bir Osmanl~~
Bütçesi", I. F. M XIX/I-4 (Ekim 1957 - Temmuz 1958) S. 277-332.
[Ara ba~l~klar~~ ~öyledir: I - Varidat S. 281-285. II - Masraflar S. 286-290. III - Bak~yyeler ve Hazine Mevcudu S. 291-292, Metin S. 298-314. Maliye ~daresinin Merkez Bürolar~n~n Te~kilât ve Kadrolar~~ S. 315-332. At~f Efendi Kütüphanesinde 1734 say~l~~ mecmuasunn 262b-278a aras~ndaki kay~tlardan]
1962
121 — iktisat Tarihi (Ders notlar~) Kitap II, ~stanbul 1962, 179
Sayfa. I. Ü Iktisat Fakültesi Yay. 137 [Di~er bask~lar~n~~ göremedik]. 122 — L'Organisation du travail dans le chantier d'une grande mosquee â. Istanbul au XVIe siecle", Annales 17 (1962) S. 1093-1106.
1963
123 — "~ehirlerin Te~ekkül ve Inki~af Tarihi Bak~m~ndan: Osmanl~~ Imparatorlu~unda Imaret Sitelerinin Kurulu~~ ve I~leyi~~ Tarz~na ait Ara~t~rmalar", I. F. M XXIII/I-2 (Ekim 1962 - ~ubat 1963), S. 239-296.
[~stanbul, Edirne ve Bolay~r'daki baz~~ önemli imaretlerin kar~~la~tu~lmal~~ hesap durumlar~. ~stanbul içindekilerin yay= sonraki iki makaledir. Edirne için bk. no. 134]
124 — "Fatih Camii ve Imareti Tesislerinin 1489-1490 Y~llar~na
Ait Muhasebe Bilânçolar~", I. F. M XXXII/I-2 (Ekim 1962 - ~ubat 1963), S. 297-341.
125 — "Ayasofya Câmii ve Eyüp Türbesinin 1489-1491 Y~l-lar~na Ait Muhasebe Bilânçolar~", I. F. M XXIII (Ekim 1962-~ubat 1963), S. 342-379.
~~ 26 — "Saray Mutfa~~n~n 894-895 (1489-1490) Y~l~na Ait Muha-sebe Bilançosu", I. F. M XXIII (Ekim 1962 - ~ubat 1963), S. 380-398 [daha geni~~ bir yay~n n. 158].
ORD. PROF. ÖMER LeTFI BARKAN 173
127 — Tan < Robert Mantran, Istanbul dans la seconde moitie< du XVII. siele, Paris 1962, 737 Sayfa > I. F. M XXIII/I-2 (Ekim ~~ 962-~ubat 1963) S. 399-402.
128-129 — "17. asr~n ikinci yar~s~nda Türkiye'nin geçirdi~i iktisadi buhranlar~n sosyal yap~~ üzerindeki tesirleri", Istanbul 1964.
Iktisadi Kalk~nman~n Sosyal Meseleleri. Ekonomik ve Sosyal Etüdler Konferans Heyeti. Metin teksirdir ve görülemedi. A~a~~daki makale bunun bas~l~~ ~ekli olabilir:
"Osmanl~~ Imparatorlu~unun Iktisadi Yap~s~", Bar~~~ Dünyas~~ 17 (Ekim 1963) S. 461-467 ve 19 (Aral~k 1963) S. 602-608.
[Derginin notu: Ekonomik ve Sosyal Etüdler Konferans Heyetinin Seminerinde verilen "XVI. asr~~n ikinci yar~s~nda Türkiye'nin geçirdi~i iktisadi buhranlar~n sosyal yap~s~~ üzerindeki tesirleri" adl~~ konferans~n metni]
130 — "XVI-XVII. As~rlarda Türkiye'de In~aat I~cilerinin Hukuki Durumu", ~u kitap içinde: Sosyal Siyaset IConferanslar~~ ~~ 4 (1963) S. 21-36.
131 — "Notes sur les de demographie historique existant en Turquie", Actes du colloque international de dimographie historigue Lige
18-20 avril 1963, S. 317-324. 1964
132 — "894 (1488-1489) Y~l~~ Cizyesinin Tahsilat~na Ait Muha-sebe Bilançolar~", Belgeler. Türk Tarih Belgeleri Dergisi 11~~ (Ocak 1964), S. 1-117 ek 3 fotokopi ve tahsil bölgesini gösteren Balkan yar~madas~~ haritas~.
[Ara ba~l~klar~~ ~öyledir: Giri~~ S. 1-16, Ek cedveller S. 17-28, Haritan~n izah' S. 29-32. Bilançolar~n yay~n~~ S. 33-117 metin için 71 cedvel bulunmaktad~r]
133 — "Les particularites du systeme financier Ottoman et
son evolution du XVe au XVIIe siecle", L'imp'dt dans le cadre de la ville et de l'Etat, colloque international Spa 6-9. IX. 1964 pro civitate 1966, S. 265-276.
~~ 34 — "Edirne ve Civar~ndaki Baz~~ Imaret Tesislerinin Y~ll~k Muhasebe Bilançolar~", Belgeler. Türk Tarih Belgeleri Dergisi I/2 (Temmuz 1964) S. 235-377 ek 2 fa. k.
[Edirne, Bolay~r ve Ergene'deki önemli baz~~ imaretlerin i~leyi~i bk. n. 123.
1966
135 — "Edirne Askeri Kassam~'na Ait Tereke Defterleri (1545-1659)", Belgeler. Türk Tarih Belgeleri Dergisi 11115-6 (1966), bas~m~~ 1968.
1 74 MAHMUT HASAN ~AKIRO~LU
[Türk iktisat tarihine oldu~u kadar hukuk, maliye, kültür ve hatta etnografya (budunbilim) s~na dair e~siz de~erdeki konular~~ içeren bu yay~n~n ara ba~l~klar~~ ~öyledir: I - Belgelerin tan~t~lmas~~ S. 1-18, II - ~er'i Miras Kaideleri S. 19-23, III - Kölelerin Durumu ile ~lgili Kay~tlar S. 24-30, IV - Faizle i~letilen Paralara Ait Kay~tlar S. 31-46, V - Askeri S~n~f Mensuplar~n~n Çiftlikleri Hakk~nda S. 47-58, VI - Askeri S~n~f Mensuplar~n~n Ticaret ve Sanayi ile ilgileri S. 59-73, VII - Aç~k-lamalar S. 75-78. Topkap~~ Saray~~ Müzesi Ar~ivi'nde Bulunan Edirne Kad~~ Sicillerin-den 21 tanesinden al~nan kay~tlar~n yay~n~. S. 81-434. Askeri S~n~f Mensuplar~n~n
Türlü Muafiyet ve imtiyazlar~na Ait Ayd~nlat~c~~ Belgeler S. 435-440. Ekler I - Tetkik Konusu Tereke Defterleri'nin Ait Oldu~u Devrin (1545-1659) Fiyat Hareketleri Üzerinde Bir Deneme S. 443-453 (S. 448-449 aras~nda grafik). II - Askeri S~n~f Mensuplar~nda Servetin Da~~l~m~~ ve Terekküp Tarz~~ Hakk~nda Bir Ara~t~rma S. 453-472. Sözlük S. 473-4791
1968
136 —
Tan. < V. P. Mutafçieva - Str. A. Dimitrov, Sur l'Etat du
systbne des Timars des
ss.
Sofia 1968, 270 Sayfa > I. F. M
XXVII/ ~ -2 (Ekim 1967 - Mart 1968) S. 112-124
137 — Tan. < Do~an Avc~o~lu, Türkiyenin Düzeni (Dün, Bugün,
Yar~n), Ankara 1968,
2.bask~. 549 Sayfa > I. F. M XXVII/I-2
(Ekim 1967 - Mart 1968) S. 124-128.
1970
138 — "Research on the Ottoman fiscal Survey", ~u kitapta
Studies in the Economic History of the Middle East
edited by M. A. Cook,
London 1970, S. 163-171.
139 — "XVI. Asr~n Ikinci Yar~s~nda Türkiye'de Fiyat
Haraket-leri Belleten XXXIV/136 (Ekim 1970), S. 557-607 aynen yay~n~:
Prilozi XXII-XXIII (1971) S. 133-148. Ingilizce çeviri için bk.
no. 147. De~i~ik bir Frans~zca yay~n~~ n. 145.
140 — "Contribution a l'etude demografique des villes
balkani-ques au cours des XVe-XVIe si&les", ~u kitab~n içinde: La Ville
Balkanique, Sofia 1970, S. 181-207.
141 — Ekrem Hakk~~ Ayverdi ile beraber: Istanbul Vak~flar~~
Tahrir Defteri
953 (1546) Tarihli, Istanbul 1970, XXXIX 504
Sayfa. Istanbul Fetih Cemiyeti. Istanbul Enstitüsü. 61. say~.
[Ba~bakanl~k Ar~ivi Tapu Defterleri serisinde 251 no. lu defter esas al~narak, gene Ba~bakanl~k Ar~ivindeki ayn~~ serideki 670 Tapu ve Kadastro Genel Müdür-lü~ünde Kuyuda Kadime dairesindeki 542-543 no. lu defterlerle kar~~la~t~r~lmas~. Izahlardan sonra üstad~m~z taraf~ndan kaleme al~nan k~s~mlar ~unlard~r: I - Fetihden sonra Istanbul'un imar ve iskân~~ meselesi ve vak~flar S. X-XVI, II.- Büyük Sultan
ORD. PROF. ÖMER LÜTFI BARKAN 175 ve Vezir Vak~flan S. XVI-XIX, "Evlâdl~k" Vak~flar ve bu Vak~flarla ~lgili Baz~~ Meseleler S. XX-XXX. IV - Faizle i~letilen Vak~f Paralar~na Ait Kay~tlar S. XXX-XXXVIII. S. 441-5o4 aras~nda bulunan ~ah~s ve yer adlar~~ endeks (dizin) leri Halil Sahillio~lu taraf~ndan haz~rlanm~~t~r.]
1971
142 — "Süleymaniye Cami ve ~mareti Tesislerine Ait Y~ll~ k Bir Muhasebe Bilançosu. 993 /994 ( 585 / ~~ 586)", Vak~flar Dergisi IX
(1971) S. 109-161.
[Bilanço metni S. 125-161. Ba~bakanl~k Ar~ivinde bulunan Maliyeden Müdevver Defterler serisindeki 1954 no. lu defterden]
1972
143 — Süleymaniye Cami ve ~mareti in~aat~~ (1550-1557) L Cilt, Ankara 1972, XV ± 393 Sayfa. ek ~~ plan, metin içi grafik ve kli~eler. Türk Tarih Kurumu Yay~nlar~ndan VI. seri no. ~~ o.
[Topkap~~ Saray~~ Müzesi Ar~ivi'nde bulunan Süleymaniye Camii in~aat~na ait defterlerin incelenmesidir. In~aat ile ilgili fermanlar~n yay~n~~ henüz tamamlan-mam~~t~n]
1973
144 — "Feodal Düzen ve Osmanl~~ Timar~", ~u kitab~n içinde:
Türkiye iktisat Tarihi Semineri. Metinler I Tart~~malar. 8-~ o Haziran
1973, Ankara 1975. S. 1-24 tart~~malar S. 25-32. Di~er bildirilere de kat~lm~~t~r.
145 — "Les mouvement des prix en Turquie entre 1490 et 1655" ~u kitab~n içinde: Maanges en l'honneur de Fernand Braudel L Histoire
iconomique du monde m6diterranien 1450-1650, Toulouse 1973 S. 65-79
[n. 139 daki makalenin de~i~ik bir yay~n.] 1974
146 — "L'Empire Ottoman. Face au monde chretien au lenda-main de Lepant", ~u kitab~n içinde: Il Mediterraneo nella seconda
metâ del 500 alla luce di Lepanto, a cura di G. Benzoni. Firenze 1974
S. 95-107.
[Venedik'deki Giorgio Cini vakf~n~n kültür bölümünün Inebaht~~ Deniz Sava-~~'n~n 400. y~l~~ için düzenledi~i toplant~n~n bildirileridir. Prof Halil ~nalc~k da kat~lm~~t~r.]
1975
147 — "The price revolution of the sixteenth century: a turning point in the economic history of the Near East, çeviren Justin Mc
176 MAHMUT HASAN SAKIRO~LU
Carthy, International journal of the Middle Eastern Studies 1975 / n. S. 3-28 [n. 139 daki makalenin çevirisidir.]
148 — "Türkiye'de Din ve Devlet Ili~kilerinin Tarihsel Geli~imi" ~u kitab~n içinde: Cumhuriyetin 50. Y~l~~ Semineri Ankara 1975, S. 49-97. Türk Tarih Kurumu Yay.
149 — "Quelques remarques sur la constitution sociale et demo-graphiques des villes balkaniques au cours des XVe et XVIe siecles", Bulletin. Association Internationale d'Etudes du Sud - Est Europeen XIII2 (1974) S. 151-173. Derginin bu özel say~n~n ba~l~~~~ ~öyledir: Le Colloque Interdisciplinaire "Istanbul a la jonction des cultures bal-kaniques, mediterraneennes, slaves et orientales. XVIe-XIXe siecles. Istanbul 15-20 octobre 1973".
* * * Ansiklopedi maddeler :
Türkçe ~slam Ansiklopedisi'ndeki maddeler: ~~ 5o — Avar~z c. II S. ~~ 3a-t ga
151 — Çiftlik c. III S. 392a_397b
152 — Kanun - Name c. VI. S. 184a-19615
153 — Ö~ür (Osmanl~~ Imparatorlu~unda) c. IX S. 485a-488b 154 — Timar c. XIIi~~ S.
Leiden'de yeni yay~n~~ yap~lan Encyclopaedi of Islam 155 — Daftar-~~ Kl~W(5,n1
* * * Bask~da olan yap~tlar:
156 — Hüdavendigâr Livas~~ Tahrir Defteri. 700 büyük sayfay~~ geçen bu yap~t~n birinci cildi için haz~rlanan önsöz (mukaddime) uzun zamandan beri bitmedi~i için yay~nlanamad~. Kaç sayfa tutaca~~~ belli olmayan ikinci cildin bask~s~~ ba~lam~~t~r.
157 — Süleymaniye Cami ve ~mareti in~aat~, c. 2. Birinci cildin önsözünden anla~~ld~~~na göre, in~aat ile ilgili belgelerin bas~m~~ tamam olmakla beraber, aç~klay~c~~ tablolar ve sözlük yüzünden bas~ m uzun zamandan beri bitirilemedi.
158 — ~stanbul Saraylar~na ait Muhasebe Defterleri. Türk Tarih Kurumu taraf~ndan yay~nlanan Belgeler dergisinin 13. say~s~~ için haz~rlanan bu yay~n 400 sayfay~~ da a~acak hac~mda bir çal~~may~~
ORD. PROF. ÖMER 1,12JTF~~ BARKAN 177 içermektedir. XVI. yüzy~ldaki al~~~ veri~ler üzerinde durup, fiyat hareketleri üzerinde çal~~an üstad~n bu yay'~n~nda o devirlerde kulla-n~lan e~yalar hakk~nda say~s~z bilgi bulunmaktad~r. [ilk yay~n~~ için bk. ~~ 26].
159 — Gazete yaz~s~~ olarak: Milliyet, 23 Ekim 1977. Sayfa 2, "Dü~ünenlerin Forumu", Osmanl~'dan Bugüne Iktisadi Bunal~m ve Fiyat Art~~lar~". S. 13 de de devam eden bu simpozyumda, kendi ula~t~~~~ sonuçlar~~ özetlemi~tir.
* * *
Say~n Ord. Prof. Ömer Lûtfi Barkan'~n ölümünden sonra bas~nda baz~~ yaz~lar yay~nlanm~~t~r. Görebildiklerimiz ~unlard~r:
Hüsamettin Çelebi, "Bir bilginin kayb~~ üzerine", Günayd~n, 4. 9. 1979 S. 7.
Murat Çizakça, "Bir büyük hocay~~ yitirdik", Cumhuriyet, 31. 8. 1979 S. 2
Ali Gevgili, "Osmanl~'mn s~rlar~~ ve Prof. Barkan", Milliyet, 28. 8. 1979 S. 7.
Ulu~~ ~~demir, "Osmanl~~ dünyas~~ ve yitirdi~imiz bilgin Barkan", Milliyet, 12. 9. 1979 S. 2.
M. E. (Muzaffer Erdost) "Yitirdi~imiz iktisat tarihçisi Ömer Lûtfi Barkan", Yeni Ülke, say~~ 9 (Ekim - Aral~k 1979) S. 262-270. Lûtfi Güçer, "Barkan ile ayd~nlanan tarih", Milliyet, 30. 9. 1979 S. 2.
Ünal Nalbanto~lu, "Barkan'~n ard~ndan", Okul Defteri, 4 (Eylül 1979) S. 36-37.
Osman Önde~, "Yeri doldurulmayacak büyük ilim adam~m~z Ord. Prof. Lütfü Barkan'~n ard~ndan", T~llarboyu Tarih ~~ o (Ekim 1979) S- 34-35.
Ayd~n Yalç~n, "Prof. Ömer Lûtfi Barkan'~n an~s~na", Yeni Forum 2 ( I • Ekim. ~~ 979) S. 22.
