Behçet Necati
ADALET ACA
ûCLU
B
EHÇET Necatlgll ö leli yarından sonra sekiz yıl olacak. Sîzler,y itird iğ im iz d eğ erli yazarları an a rsa n ız n a sıl anarsınız,
---_J
b ilem iyo rum , am a ben onları, ya zd ık la rın ı bazen bütOn bir hafta b o y u n ca yeniden yen id en okuyarak anarım ; g erid e b ıra ktıkla rına dön üp d ön üp bakarım ; günün d a ğ d ağ asınd an k u rta rılm ış uzun ca zam an p a rçalarınd a o nların dün ya la rın d a yo ğ u n la şm a yı severim ; önüm üze a ç tık la rı kapılardan g ire r çıkar, ça ğ ırd ık la rı yollarda, ala n larda dola şırım ; v a rlık la rın ı İçim de her za m an kin d en g ü ç lü duyarım . İşte şim d i, bir kez daha Behçet Necatigll’ln de, b ir um ut ve g ü ven kaynağı o la ra k hem içim de, hem y a n ıb a şım d a d urduğu d u y g u su var. Ç o k büyük o za n la r ta nıd ık. Ç o k büyük in sa n la r da ta nıd ık. B eh çet N e c a tig il'd e o ld u ğu g ibi, onların b ir b ölü ğü nü n vereb ild iğ i şu d e ğ işik İç güven d u y g u su nereden g e liyo r? B en ce bu, onların, o r tadan İkiye y a rılm a m ış b ulunm alarında n, ha ya tlarının ayrı, s a n a tla rı nın ayrı b ir renk, b iç im ve ağtrlıkta o lm a m a sın d a n ile ri geliyor.Dar zam anların, insan h a lle rin in , bu h a lle ri b izlerle p aylaşm an ın ozanı; filig ra n lı kâğıttaki gizli duygu ve d ü şü n ce le rin ışığ ı B eh çet Ne- c a tig il'in bütün ş iir to p la m ıy la b irlik te d ü zy a zıla rın ı da baştan so na o ku rsanız, b un un la ne dem ek İstediğim d ah a İyi a y d ın la n a c a k tır sa nıyorum .
D ü zyazıların ın b ir b ö lü m ü y le “ şiir uçları” ö lü m ün d en on ay ka dar ö n ce 1979'un ilk a y ların d a b ile Yan-yazdı adı a ltın d a A d a Y a y ın la rı’n ca ya y ın la n m ıştı. Cem Yayınevi, N e c a tig ll’in Bütiin Eser
leri d izisin e değerli yazarı y itiriş im iz in ardından başladı. Hilmi Yavuz
ile Ali Tanyerl’nin titiz, a y rın tılı ç a lış m a la rıy la ya yım a ha zırlana n bu d izin in ilk dört c ild i Şiirler ise, 5. ve 6. c iltle ri de düzyazılar to p la m ı oldu. Bunu, yazarın Radyo Oyunları c ild i izledi. Adam Yayınları ara sın d a çıka n (1984) Çeviri Şiirler ile B eh çet N e c a tig il'ln e d e b iy a tım ı za bıra ktığı zen g in b irik im o ku ra to p lu c a sunuldu.
il bütünlüğü
/( fx
Evet, bir anım satm adır; bu g ün ler N e c a tig il’ln Bütün Şilrler’ i e ş liğ in d e Düzyazılarının yen id en o ku n m a sın ı ö nerm ek iste rim . BütOn b ir ya za rlık hayatı b oyu n ca ç e ş itli d erg ile rd e ya y ın la n m ış, radyo k o nuşm aları, k o n fe ra n sla r,'k en d isiyle s ö y le ş ile r b içim in d e g e liş m iş bu yazılar, ç o k yö n lü ve b ilg e bir ed eb iyat ad a m ın ın d ü şü n se l-d u y g u sa l hayatı ile e se rin in n a sıl ö rtüştüğ ü nü , b ire y se l ve to p lu m sa l serüveni ile yaratı serü ven in in n a sıl b irb iri iç in d e eriyerek b ir bütün o lu ş tu r duğ u nu kanıtla m aktad ır.
Burada Düzyazılardan ç e ş itli a lın tıla r yapm ak o la n a ğ ı yok. Am a, hiç d eğ ilse o ciltle rd e yer alan, N e c a tlg ll’in 1961 yılın d a Türk-Alman
Kültür Merkezi’nde yap tığ ı bir ko n u şm a sın ın m etninden “Sanatçının Ruh Sayısı” b a ş lık lı y a zısın d a n şu a lın tıy la o n d a k i b ü tün lüğ ün kay
nağına biraz o ls u n y a k la ş a b ile c e ğ im iz i um uyorum :
“Sanatçının, burada konumuz gereği şairin hayatına, hayatını sı nırlayan, belirleyen şartlar ve çareler üzerine gerçek ya da yaklaşık bilgilerimiz olmadan, bir şiire gereği kadar yaklaşabileceğimiz kuş kuludur. Bir şiir kendi başına bağımsız bir ülke olmaktan çok bir ruh tur, bir anlamdır. Yaratıcının fizik, moral, yapı ve davranışlarıyla sıkı sıkıya bağıntısı olan bir fotoğraftır adeta...”
B eh çet N e ca tig il, sanatı sa n a tçın ın hayatıyla, iç ya şa m ıyla bir bü tün ola ra k görüyor. H erh ald e bu ne d en le p a rç a la n m ış b ir zam an da san atçıyı da bölen bir a n la yışa karşı çıkarak “ Ben, sanatçı değil, eseri
önemlidir kuramını her zaman yadırgadım” , diyor.
B ir ta kım tem el d eğ erlerd en y o k su n k a ld ığ ım ız şu günüm üzde, özü s ö zü y le tu ta rlı bir yazar s ığ ın a ğ ı arıyorsa n ız, N e c a tig il’d eki in san ve san at b ü tü n lü ğ ü n ü y a p ıtın ın b ütü n ü n d e n a s ıl ş o m u tla d ığ ın a b ir bakın, derim .
N e biter/Ne kalıp g e ç m iş kitaplarda/Ö lüm ünden so nra da/Söyleriz. (B .N e c a tig ll:S ö y le rlz a d lı şiirind en)
