K Ü L T Ü R E
3 A R A L I K 1988
İbrahim Manav çocukluğundan bu yana Sahafların havasını soluyor
Kitapların mezat
İbrahim Manav, Sahaflar
Çarşısı’na 10 yaşında
gelmiş. Çarşıdaki
ustalardan Arapça ve
Osmanlıca öğrenmiş.
Kendini çocuk yaşta mezat
olayının içinde bulmuş.
Bugün, kitap müzayedesi
denince akla ilk gelen ad
İbrahim Manav.
L A L E F İL O Ğ L U ~ “ Fiuzat-ı Mıknalsiyye-1732. Tabı çok nadir kilap. Matbaa Müteferrika. İlk fen kitapların dan. Eski fiyatı, bir kuruş, yeni fiyatı 160 bin lira..."
İzleyiciler pür dikkat. Müzaye de yöneticisi İbrahim Manav, elinde tuttuğu 256 yıllık kitapla il gili açıklamaları bitirir bitirmez antika kitap meraklılarının elleri teker teker havaya uzanıyor. Ki tabın isteklisi çok. Manav’ın söy lediğine göre 30 yılda bir ele ge çecek bir kitap. Sonunda fiyatı 840 bin liraya kadar çıkıyor.
Mezat ustası tbrahim Manav, Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da Libraire de Pera-Beyoğlu Kitap- çılık’ın Etap M armara’da yarın saat 11.30’da düzenleyeceği anti ka kitap müzayedesini yönetecek. Beyoğlu Kitapçıhk’ın 1985’teki ilk kitap müzayedesini de yine İbra him Manav yönetmişti. İlk kez 1985’te halka açık bir müzayede de yöneticilik yapan Manav, ço cukluğundan bu yana Sahaflar Çarşısı’nın havasını soluyor.
tbrahim Manav, 10 yaşında Sa haflar Çarşısı’na gelmiş. Zama nında çarşıdaki ustalardan Arap ça ve Osmanlıca öğrenmiş. İlk us talarından biri de Tellal İsmail
Efendi. Ona, kulağından çeke çe
ke kitap sarraflığını öğreten Tel lal İsmail. Kendini çocuk yaşta mezat olayının içinde bulan tbra him Manav, yıllardan sonra bir dükkân da edinmiş çarşıda.
Zor bir meslek — İbrahim Manav, sahaflık ve mezatçılığın zor bir meslek olduğunu söylüyor. Manav’a göre sahaflık için öncelikle birikim önemli. Sür dürebilmek için okumak ve bu işi sevmek gerekiyor. Manav, “Sahaflık artık kendi kabuğu içinde kaldı, artık çok az sahaf yetişiyor” diyor.
liradır. 100 franga Fransa’dan ge- Çünkü kitap zamanımızda yatı- tirilen bu kitap, 800 bin liraya alı- rım olarak da kullanılıyor.” cı bulur. Yıllar geçtikçe enflas- Peki diyelim ki müzayede baş- yondan kaynaklanan fiyat artışı- ladı ve bir kitap satışa sunuldu, nın yanı sıra değeri de üç beş kez Fiyat gittikçe yükseliyor. Kitapla- katlanarak artar. Nedeni? rm ulaştığı rakamlar bazen mezat
“ Bu kitabın yeni baskısı kaç ustası İbrahim M anav’ı da şaşır- kez yapılırsa yapılsın, orijinal bas- tıyor mu?
kısının değeri hep artacaktır. “ Alaattin Eser'in
müzadeyesin-Müzayede, kitap meraklıları için olduğu gibi İbrahim Manav için de heyecan verici. “ Sevdiğim
bir iş, zevkle takdim ediyorum ki taplarımı” diyen İbrahim Manav,
katılımın yüksek olduğu müzaye delerden daha büyük bir keyif al dığını da belirtiyor.
Son yıllarda kitap müzayedele rinin değişmez yöneticisi olan İb rahim Manav’a daha çok hangi tür kitaplara ilgi olduğunu soru yoruz. İbrahim Manav, gravürü, işlemesi bol olan kitapların yanı sıra numarate kitaplara rağbetin çok olduğunu söylüyor. Manav, numarate kitaplar için “ Diyelim
ki 10 sene önce 250 adet basılan bir kitap dünyanın çeşitli yerleri ne dağıldı. Sonra kimi kayboldu, kimi yandı ve elde çok az sayıda kaldı. Bu da kitabın değerini art tırır. Ancak her şeyden önemlisi yine de kitabın içeriğidir” diyor.
İbrahim Manav daha sonra her müzayedede ilgi gören Mrs. Par-
doe’nun “ Seyahatname” sini ör
nek gösteriyor. 19. yüzyılda ülke mize gelen bir sefirin hanımı olan Mrs. Pardoe’nun bu bol gravür- lü kitabı İbrahim Manav’ın eline geçtiğinde, piyasadaki değeri 500 I
ustası
de, Akdeniz ve Yakındoğu işleme lerine dair görsel sanatları içeren bir kitabın ulaştığı fiyat şaşırttı beni. 250 adet numarate olarak basılan kitabın 27'ncisi olan bu i kitabın sahibi, 500 bin liraya ra-İ zıydı. Ancak kitap 2 milyona alı cı bulunca ben bile hayret ettim.”
Beyoğlu Kitapçılık’ın 1987 mü zayedesinde satılan bir kitap da yine İbrahim Manav’ı şaşırtmış. Kitabın satış fiyatı 3 bin liraymış. Ancak salondaki birkaç meraklı nın kendi aralarında çekişmesi so nucunda “Y'arlık Vergisi Faciası” adlı kitap 42 bin liraya satılmış, 1945’lerde basıldığında üç lira olan kitabı, kendisi için “ acı” bir anısı olduğunu söyleyen birisi al
mış. .
İbrahim Manav’a yabancıların j kitap müzayedelerine gösterdiği ilgiyi soruyoruz. Mezat ustasının aklına 1985 müzayedesinde orta lığı kızıştıran bir Japon geliyor. Bir tarihçi olan bu Japon, müza yedede Osmanlı tarihine ilişkin ne kadar kitap varsa hepsini topla yıp gitmiş. Ancak yine de müza yedelere katılanlar çoğunlukla Türkler.
Müzayedelerle kitapların en il ginç yönlerini ortaya koyarak ki tap kurtlarını heyecanlandırmaya çalışan İbrahim Manav’ın bir mü zayedeye nasıl hazırlandığını me rak ediyoruz. Özellikle edebiyat ve tarih konularında okumayı çok seven İbrahim Manav, “ Öncelikle i
birikim önemli” diyor ve devam
ediyor: “Tanpmar benim için reh
ber olmuştur. 19. Asır Edebiyat Tarihi adlı kitabı benim başucu kitabimdir. Yine Franz Babin- ger’in 1930’larda basılan ‘Osman
lI Müellifleri’ de her an elimin al tında. Zor bir meslek. Sürdürebil mek için sevmek ve çok okumak gerek. Bu yüzden sabır şart. Sa haflık kendi kabuğu içinde kaldı. Artık çok az sahaf yetişi yor.”
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi