A. (J. Veteriner Fakültesi Umumi ve Tecrübi Patoloji Kürsüsü
SIGIR SAFRA KESESt ADENOMLARI
Satı Baran
Giriş
Sığırların safra keselerinde epitelial tümörlere çokaz rastlanıldığı Cotchin (3) ve Feldman (4) tarafından bildirilmektedir. Nitekim Feldman (4) ı adenom ve. ı adeno:carcinom, Monlux (5) ve An-derson (ı) ı 7 adenom ve ı adeno-carcinom ve Co losi (2) 2 adenom vak'asına rastlamışlardır. .
Mat e r y a
ı
v e M.e t o tEt ve Balık Kurumunda kesilen iki sığırın safra kesesinde tümör görüldü. Bunların makroskopik bulguları tesbit edildikten sonra •tümöral bozukluktan, karaciğer ve portal lenf yumrularından 5-6
mikron kalınlığında kesitler yapıldı ve H. E ile boyandı. Bulgular:
Makroskopik bulgular: Birinci vak'a tahminen 6 yaşında bir öküzdü ve bunun safra kesesi 3-4 misli büyümüştü. Palpe edildiği zaman İçerisinin sert bir kitle ile dolu olduğu görüldü. Safra kesesi açıldığı zaman içerisinde musinöz bir madde bulunduğu tesbit edil-di. Bunun dışında safra kesesi mukozasına geniş bir kaide ile yapış-mış lobüler görünüşte bir tümör vardı. Tümörün safra kesesi boşlu-ğuna bakan yüzü peteşi ve ekimozlarla bezenmişti (Şekil ı). Tümör kesildiği zaman kesit yüzlinde. küçük kistlerin mevcut olduğu görül-dü. Karaciğer safra yolları kalınlaşmış ve genişlemişlerdi. İçerlerinde bol distomlar vardı. Portal lenf yumruları normal görünüşte idi.
İkinci vak'a tahminen 5 yaşında bir öküze aitti. Safra kesesi açıldığı zaman içerisindeki tümörün polip tarzında uzantıları ihti-• A.Ü. Veterincr Fakültesi Umumi vc Tecrübi Patoloji Kürsüsü Doç-::nti.
276 Satı Baran
va ettiği ve bunların üzerinde kanamaların mevcut olmadığı gö-rüldü (şekil 2). Diğer bulgular birinci vak'adakinin benzeri idi. Mikroskopik bulgular: Birinci vak'ada tümörün safra kesesi boşluğuna bakan yüzü tek katlı silindirik epitel hücreleri ile örtülü idi. Bu epitel hücre dizisi yer yer stroma içerisine doğru gayri mun-tazam kıvnmlar yaparak safra kesesinin tunica muscularisine kadar uzanıyordu (şekil 3). Bu kıvnmların bir kısmı müsinöz bir madde ile dolarak kistler meydana getirmişlerdi. Kistlerin duvarını örten hücreler tck katlı silinditik epiteııerdi (şekil 4).
Gerek kistler ve gerekse epitel kısımları arasındaki stroma içeri-sinde serpilmiş glandlar vardı. Bu üç teşekküldeki silindirik epitel-Ierin sitoplasmalan berrak, çekirdekleri oval ve hücrenin bazaline yerleşmişkrdi. Tümörün parankimini teşkil eden bu hücrelerde en-der olarak mitotik figürlere rastIandl (şekil S).
Tümörün stroması ödcmli gevşek bağ doku ile kan damarla-nndan yapılmıştı. Kan d.amarları ve glancllar çevresinde az mik-tarda !öykosit ve Ienfasitler vardı. Tümörün safra kesesi boşluğu na bakan yüzünde stroma içerisinde flıayeler halinde serpilmiş eritro-sitIere rastlandı.
Karaciğer safra yoııarı içerisinde .distomlar ve bunlara ilgili olarak kronik bir yangı vardı. Portal lenf yumrularında bozukluğa rastlanmadı.
İkinci vak'ada, kanamalar hariç edilirse birinci vak'ada tesbit edilen histolc~jik bulgular görüldü.
Tartışma
jncelediğimiz iki sığır safra kesesi tümörünün anatomo-histo-patolojik bulguları, bu tümörün Cystadenoma pariııiferum olduk-larını ortaya koydu.
Tesbit ettiğimiz anatomoohistopatolojik bulgular birçok ya-bancı müellifin (I, 2, 4, 5) bulgularının benzeri idi.
Yak'alanmızın her ikisinin karaciğerinde distomlar görülme-sine rağmen bu parazitlerin safra kesesi tümörlerinin şekillenmesinde rolü olabileceğini düşünmek çok güçtür. Çünkü Monlux (S) ve Anderson (I) 17 sığır safi-a kesesi adenomu vak'alarının sadece 2 sinin karaciğerinde distomlar gönlüklerini bildirmektedirler. Bu durum da safra kesesi adenomIarında distomlarm rolü olmadığını gös-terecek kudrettedir.
Sığır Safra Ke~e,i Adenomlan
Öze t
2i7
İki sığır safra kesesinde primer eystadenoma papilliferum mü-~ahede edildi.
Karaciğer distomlarının bu tümörün etiyolojisinde rolü olma-dığı görülüyordu.
Sunınıary
Adenonıas of the Bovine Gallbladder
Two eases of papillary eystadenoma of bovine gallbladder were observed.
Liver fluke infestation appeared to have no role in the etiology of papillary eystadenoma.
Literatür
[ - Anderson, W. A., Monlux., A.W., and Davis, C.L. (1958): Epithelial tumors oj the bovine gallbladder. A report of eighteen cases.
Amer.
.J.
Yet. Res .. 19, 58- 65.2 - Colosi, A. ed Mioli,M. (1959): Contributo alla studio
compara-tivo ed ıstopatologico dei tumari dellacistifella negli animale domes/ic.
N uova Yet. 35, 169 - 175. Ref. Yet. BuL. 30, abst. i i30, 1960.
3 -
Cotchin, E. (I 956): Neoplasms ol/he domes/ica/ed mammals. i st.ed. Lamport Gilhert and Co. Ltd. England.
4 - Feldnıan, W. H. (1932): Neoplasm of tlomes/ica/ed animals. i) st. ed. W.B. Saunders Co., Philadclphia.
;) - Monlux, A. W., Anderson, W.A.. and Davis, C.L. (1956):
A
survey of tumors oceuringııi caule, sheep and swine. Amer..J.
Vet. Res., 17, 646-677.278 Salı Baran
Resim ı.Altı yaşında bir öküzün safra kesesinde eysıadenoma papilliferuın. Fig. ı. PapiIIary eysıadenoma of ıhe gallbladder of a 6-year-old o".
Resim 2. Beş yaşında bir öküzün safra kesesinde eysıadenoma papilliferum. Fif. 2. PapiIlary eysıadenoma of ıhe gallbladder of a S-year old o".
Sığır Safra Ke,e.i Adetlomları 279
Resim 3. Safra kes('sinde eystad'enoma parilliferuııı. Pariller nizaında görünen bir "deııonı. H.E. X 200.
Fig .. 3. Papillary eysıadenoına of the gallbladdee. Adenoma showiııg papillary ar-rangment.
Resim 4. Safra k('s('siı~de eystacknoma papillifenım. j\c1enomda eystler görülmekte-dir. H. E. X 100.
...
"<'
280 Sal' Baran
Resim 5. Safra kesı-.sinde eystadenoma papİlliferum. Adenomda tİpik tck katlı silin-dirik epitcller göri.ılınckterlir. H. E. X 400.
Fig. 5. Papillary eystadenoma of the gallbladder. Adenoma showing eharcetcristie tall eolumnar typc epithelium.