2009; 17(2): 82-83
‹letiflim:Erkin ÖZTAfi Yüksek ‹htisas E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, Gastroenteroloji Klini¤i, K›z›lay Sokak. No:2 06100 Ankara, Türkiye • Tel: + 90 312 306 13 34 Faks: + 90 0 312 312 41 20 • E-mail: erkinous@yahoo.com Pankreatik psödokistlerin gastrointestinal sisteme spontan drenaj› veya
rüp-türü s›kl›kla kanama ile kendini gösterir. Klinik bulgular genellikle ciddi olup e¤er uygun flekilde idare edilmezse yaflam› tehdit edici boyutlara ulafla-bilir. Burada endosonografik inceleme esnas›nda, kanama olmaks›z›n mide-ye spontan drene olmaya bafllayan ve endoskopik tedaviyle rezolüsyonu sa¤-lanan psödokistli olguyu sunuyoruz.
Anahtar Kelimeler: Pankreatik psödokist, endosonografi, spontan drenaj
The spontaneous drainage or rupture of a pancreatic pseudocyst into the gas-trointestinal tract is often associated with hemorrhage. The clinical presenta-tion of such a case is generally severe and if not managed properly, it can be life-threatening. Herein, we report a case with pancreatic pseudocyst, which was spontaneously drained into the stomach during endosonographic evalu-ation without any signs of bleeding and which resolved completely with en-doscopic management.
Key words: Pancreatic pseudocyst, endosonography, spontaneous drainage
G‹R‹fi
Pankreatik psödokistler, akut pankreatitli olgular›n %5-15’in-de geliflir ve psödokist geliflen olgular›n yaklafl›k %22’sin%5-15’in-de psödokiste komflu organlarda bas› ve erezyonlar görülmekte-dir (1). Psödokistin gastrointestinal sisteme spontan drenaj› veya rüptürü s›kl›kla kanama ile kendini gösterir (2). Bu tür ol-gularda klinik bulgular genellikle ciddi olup e¤er uygun flekil-de idare edilmezse yaflam› tehdit edici boyutlara ulaflabilir (1, 2). Burada biz, endosonografik inceleme esnas›nda mideye spontan drene oldu¤u gözlenen psödokistli olguyu sunuyoruz.
OLGU
59 yafl›ndaki erkek hasta klini¤imize kar›n a¤r›s› ve atefl (38.2 C) flikayeti ile kabul edildi. Anormal laboratuar bulgular›; be-yaz küre say›s› 13.200 /mm3
(4.100-10.200 mm3
) C-reaktif protein; 105 mg/dl (0-5 mg/dl) ve sedimantasyon oran› 75 mm/saat (0-20 mm/saat) fleklindeydi. Anemi ve trombosito-peni saptanmad› ve biyokimyasal testler normal s›n›rlar içer-sindeydi. Hastan›n öyküsünde 3 ay önce akut pankreatit ne-deniyle hospitalize edildi¤i ve bu dönemde çekilen abdomen bilgisayarl› tomografisi (BT)’nde 6x7 cm boyutunda psödo-kist saptand›¤› ö¤renildi. Yat›fl› süresince herhangi bir proble-mi olmayan hasta psödokist aç›s›ndan takip önerisiyle tabur-cu edilmiflti. ‹lk yat›fl›ndan 2 ay sonra yap›lan kontrolünde aktif flikayeti olmayan hastan›n abdomen BT’sinde psödokist boyutu 4x5,5 cm boyutlar›na gerilemifl ve takibe devam kara-r› al›nm›flt›. fiimdiki baflvurusunda çekilen abdomen BT’sin-de psödokist boyutu belirgin artm›flt› (6x10 cm) ve santral
k›sm›nda nekrotik materyal içermekteydi. ‹lave olarak psödo-kist ile mide antrum duvar› aras›ndaki s›n›r net olarak ay›rt edilemiyordu (Resim-1). Abdomen BT bulgular›yla birlikte psödokistin endoskopik drenaja uygun olup olmad›¤›n›n de-¤erlendirilmesi amaçl› endosonografik de¤erlendirme yap›ld›.
P
Pa
an
nk
krre
ea
attiik
k p
psse
eu
ud
do
ok
kiissttiin
n m
miid
de
ey
ye
e ssp
po
on
ntta
an
n d
drre
en
na
ajj››n
n››n
n e
en
nd
do
osso
on
no
og
grra
affiik
k
d
de
e¤
¤e
errlle
en
nd
diirrm
me
e e
essn
na
ass››n
nd
da
a ssa
ap
ptta
an
nm
ma
ass››
Spontaneous drainage of pancreatic pseudocyst into the stomach: Diagnosis made simultaneously
with the endosonographic examination
Erkin ÖZTAfi, Yasemin Özderin ÖZ‹N, Di¤dem ÖZER ET‹K, Dilek O⁄UZ, Erkan PARLAK, Nurgül fiAfiMAZ
Yüksek ‹htisas E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi, Gastroenteroloji Klini¤i, Ankara Türkiye
Resim 1. Nekrotik materyal içeren psödokist(sa¤ ok) ile mide duvar›(sol ok)
yak›n komfluluktayd› ve mide duvar› ile psödokist aras›ndaki s›n›r net olarak izlenememekteydi.
Pankreatik pseudokistin endosonografik de¤erlendirmesi 83
Endosonografide prepilorik antrum bölgesinin belirgin ödemli oldu¤u ve midenin havayla fliflirilmesi ve endosonog-rafi probunun hareketi esnas›nda psödokistin spontan drene olmaya bafllad›¤› görüldü (Resim-2). Yine endosonografik in-celemede psödokistin nekrotik materyal içerdi¤i de do¤rulan-d›. Endosonografik incelemeyi takiben iki adet “double pigta-il” stent endoskopik yolla spontan drenaj bölgesinden psödo-kist içersine yerlefltirildi. Hastaya yat›fl› süresince intravenöz antibiyotik tedavisi de verildi. Takibi süresince klinik bulgu-lar›, C-reaktif protein düzeyi ve sedimantasyon oran› norma-le döndü. Alt› hafta sonra stentnorma-ler ç›kart›ld›. ‹ki ay sonra ya-p›lan ultrasonografik incelemede psödokist hemen tamamen kaybolmufltu.
TARTIfiMA
Pankreatik psödokistin drenaj endikasyonlar› bafll›ca psödo-kistin semptomatik (a¤r›, atefl, gastrointestinal pasaja veya bi-liyer sisteme bas› nedeniyle oluflan kusma veya sar›l›k gelifli-mi) olmas› veya regrese olmamas›/büyümeye devam etmesi olarak say›labilir (2, 3). E¤er psödokist belirgin nekroz içeri-yorsa, endoskopik ya da perkütan drenaj yöntemlerinin ol-dukça dikkatli uygulanmas› önerilmektedir (3). Çünkü bahsi geçen yöntemlerle nekrotik materyalin yeterince drene edil-mesi mümkün olmayabilir. Bu tür olgularda cerrahi drenaj daha uygun olabilir. Ancak olgumuzda, nekrotik materyal
içeren psödokistin endoskopik yöntemle drenaj› ve rezolüs-yonu mümkün olmufl ve hastada majör cerrahi giriflim olas›-l›¤› ortadan kalkm›flt›r. Di¤er taraftan spontan drenaj esnas›n-da ciddi vasküler hasar ve kanama meyesnas›n-dana gelmemesi de hasta ad›na büyük flanst›r. Tomografik incelemeden hemen sonra yap›lan endosonografik inceleme, psödokistin spontan drenaj›n› kolaylaflt›rm›fl olabilir.
Resim 2. Psödokist bas›s› nedeniyle oluflan ödemli prepilorik antrum
(bü-yük ok) ve endosonografik inceleme esnas›nda bafllayan spontan drenaj (kü-çük ok) görülmektedir.
KAYNAKLAR
1. Baillie J. Pancreatic pseudocyst (Part I). Gastrointest Endosc 2004;59: 873-9.
2. Feldman M, Friedman L, Sleisenger M, Sleisenger & Fordtran’s Gastro-intestinal and Liver Disease: Pathophysiology, Diagnosis and Manage-ment. 8th Edition. Philadelphia: saunders, 2006: 1262-4.
3. Tringali A, Boskoski I, Costamagna G. The role of endoscopy in the the-rapy of chronic pancreatitis. Best Pract Res Clin Gastroenterol 2008;22: 145-65.