T.C.
DOKUZ EYLÜL ÜNøVERSøTESø
SOSYAL BøLøMLER ENSTøTÜSÜ
øùLETME ANABøLøM DALI
ÜRETøM YÖNETøMø VE ENDÜSTRø øùLETMECøLøöø PROGRAMI
YÜKSEK LøSANS TEZø
BøLGø TEKNOLOJøLERø TABANLI
PROJE YÖNETøM SøSTEMø VE UYGULAMASI
Erhan ERTAù
DanÕúman
Yrd. Doç. Dr. YÕlmaz GÖKùEN
Yemin Metni
Yüksek Lisans Tezi olarak sundu÷um “Bilgi Teknolojileri TabanlÕ Proje Yönetim Sistemi ve UygulamasÕ” adlÕ çalÕúmanÕn, tarafÕmdan, bilimsel ahlak ve geleneklere aykÕrÕ düúecek bir yardÕma baúvurmaksÕzÕn yazÕldÕ÷ÕnÕ ve yararlandÕ÷Õm eserlerin kaynakçada gösterilenlerden oluútu÷unu, bunlara atÕf yapÕlarak yararlanÕlmÕú oldu÷unu belirtir ve bunu onurumla do÷rularÕm.
..../..../... Erhan ERTAù
ÖZET
Yüksek Lisans Tezi
Bilgi Sistemleri TabanlÕ Proje Yönetim Sistemi ve UygulamasÕ Erhan Ertaú
Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü
øúletme Anabilim DalÕ
Üretim Yönetimi ve Endüstri øúletmecili÷i ProgramÕ
Bu çalÕúma ile proje yönetiminin, projelerin baúarÕsÕnda oynadÕ÷Õ rol ve bilgi sistemlerinin kullanÕmÕ ile sa÷lanan katma de÷er incelenmiútir. Mevcut proje yönetim uygulamalarÕnÕn proje yönetimi aktivitelerini hangi noktaya kadar destekledi÷i ve hangi noktalarda geliúime ihtiyaç duyuldu÷una dair tespitler yapÕlmÕútÕr. Proje yönetim araçlarÕnda, portföy yönetimi ve proje tekliflerinin de÷erlendirilmesi ve proje seçimi konusunun yeterince desteklenmedi÷i gözlenmiútir.
Konu ile ilgili kapsamlÕ bir litaratür taramasÕ yapÕlmÕú ve çalÕúmanÕn çerçevesi buna ba÷lÕ olarak úekillendirilmiútir. Bu do÷rultuda proje yönetiminde bilgi sistemlerinin katkÕsÕ de÷erlendirilmiú ve pratik bir yazÕlÕm uygulamasÕ ile proje portföy yönetimi ile proje seçimi evreleri üzerinde durulmuútur. Uygulama kapsamÕnda, organizasyonlarÕn stratejik hedefleri do÷rultusunda proje tekliflerinin oluúturulmasÕ, tekliflerin öncelikle fonksiyonel departmanlar bazÕnda sonrasÕnda da kurum genelinde de÷erlendirilerek, projelere dönüúümlerinin sa÷lanmasÕ hedeflenmiútir. Projeye dönüúüm sonrasÕndaki planlama, izleme ve de÷erlendirme ve sonlandÕrma gibi evreler için de alt yapÕ oluúturulmuú ancak bu aúamalar pratik uygulama kapsamÕnda gerçekleútirilmemiútir. Proje tekliflerinin yapÕlmasÕ, teklif havuzunun oluúturulmasÕ ve proje seçimi aúamalarÕ bir süreç olarak de÷erlendirilmiú ve bu aúamalarÕn bir iú akÕúÕ mantÕ÷Õ ile izlenmesi sa÷lanmÕútÕr.
Anahtar Kelimeler: Proje Yönetimi, Proje Portföy Yönetimi, Proje Seçimi, Proje Havuzu, Proje Yönetim Bilgi Sistemleri
ABSTRACT Master’s Thesis
Master of Business Administration(MBA)
Information Systems Based Project Management System and Application Erhan Ertaú
Dokuz Eylül University
Graduate School of Social Sciences Department of Business Administration
Department of Production Management and Industrial Administration Program The role played by the project management in the success of projects and the added value supplied by the information systems is covered in this study. The coverage of current project management applications on project management and neccessary improvement points are taken into consideration. It is determined that the evaluation of project proposals and project selection activities are not in the scope of the current project management tools.
A literature study regarding the subject is carried out and the coverage is planned accordingly. Then, the support of the information systems on project management is evaluated and the project portfolio management and project selection phases of project management are pointed out with a practical software application. With the practical application, the constitution of project proposal in the direction of organization’ s strategic targets, evaluation of proposal first in the functional department level and afterwards in enterprise level are supported and the selected proposals are converted to projects. The planning, monitoring and progress evaluation activities applied after project selection are not covered in the subjected application. However neccessary infrastructure is planned for further improvements. Creation of project proposals, formation of proposal pools on functional department and enterprise level and project selection stages are all taken into consideration as a business process and they are followed up with a workflow approach. Key Words: Project Management, Project Portfolio Management, Project Selection, Project Pool, Project Management Information Systems
BøLGø TEKNOLOJøLERø TABANLI
PROJE YÖNETøM SøSTEMø VE UYGULAMASI
TEZ ONAY SAYFASI ii
YEMøN METNø iii
ÖZET iv
ABSTRACT v øÇøNDEKøLER vi KISALTMALAR x ùEKøLLER LøSTESø xi TABLOLAR LøSTESø xiii FORMUL LøSTESø xiv
GøRøù ... 1
BøRøNCø BÖLÜM LøTERATÜR TARAMASI 1.1 øNCELENEN YAYINLAR VE ÖZETLERø ... 3
1.1.1 ønúaat Sektöründe Proje Yönetimi UygulamalarÕna Yönelik YayÕnlar. 3 1.1.1.1 Doktora Tezleri ………. 3
1.1.1.2 Yüksek Lisans Tezleri ………. 6
1.1.2 Savunma Sanayiine Yönelik Proje Yönetimi øçerikli YayÕnlar ……… 12
1.1.2.1 Doktora Tezleri ……… 12
1.1.2.2 Yüksek Lisans Tezleri ………. 13
1.1.3 Uygulama øçerikli Proje Yönetimi Konulu YayÕnlar ……… 14
1.1.3.1 Yüksek Lisans Tezleri ………. 14
1.1.4 Proje Yönetiminde KullanÕlan Tekniklerin øncelendi÷i YayÕnlar …….. 19
1.1.4.1 Yüksek Lisans Tezleri ………. 19
1.1.5 Kaynak KÕsÕtlarÕnÕn Yönetimini ønceleyen YayÕnlar.……… 22
1.1.5.1 Yüksek Lisans Tezleri ………. 22
1.1.6 Kurumsal Kaynak Planlama Projelerinin Yönetimi Konulu YayÕnlar .. 25
1.1.6.1 Yüksek Lisans Tezleri ………. 25
1.1.7 Proje Yönetimine Di÷er Sektörel YaklaúÕmlarÕ ønceleyen YayÕnlar ... 26
øKøNCø BÖLÜM
PROJE KAVRAMI VE GELøùøMø
2.1 PROJE YÖNETøMøNøN TARøHÇESø ... 32
2.2 PROJE KAVRAMI ... 32
2.3 PROJE YÖNETøMø ... 34
2.4 PROJE YÖNETøCøSø ... 37
2.5 PROJE SEÇøMø ... 39
2.6 PROJE YÖNETøMøNø ZORUNLU HALE GETøREN ETKENLER ... 40
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM PROJE YÖNETøMøNDE BøLGø SøSTEMLERø 3.1 BøLGøSAYAR KULLANIMI øLE MODELLEME ... 42
3.2 BøLGø TEKNOLOJøLERøNøN KATKISI VE øNSAN FAKTÖRÜ ... 43
3.3 PROJE YÖNETøMøNE YAZILIM ARAÇLARININ UYGULANMASI ... 45
3.4 YAZILIM ARAÇLARININ PROJE BAùARISI ÜZERøNE ETKøSø ... 46
3.5 PROJE YÖNETøMø BøLGø SøSTEMø SEÇøMø ... 55
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BøLGø SøSTEMLERøNøN PROJE SÜRECøNE KATKISI 4.1 PROJE øZLEME VE BøLGø SøSTEMLERø ... 57
4.2 PLANLAMA, øZLEME VE KONTROL DÖNGÜSÜ ... 58
4.3 SøSTEMøN TASARIMI VE KONTROL EDøLMESø ... 63
4.4 VERø TOPLAMA ... 64
4.5 RAPORLAMA ... 66
4.6 TOPLANTILAR ... 68
BEùøNCø BÖLÜM PROJE YÖNETøMøNDE BøLGø PAYLAùIMI 5.1 PROJE YÖNETøMøNDE øùBøRLøöø YAKLAùIMI ... 70
5.2 TEMEL PROJE YÖNETøMø DESTEöø ... 71
5.2.2 Proses Yönetimi ... 72
5.2.3 øletiúim ve Veri PaylaúÕmÕ Deste÷i ... 74
5.3 PROJE YÖNETøM BøLGø SøSTEMLERøNøN DEöERLENDøRøLMESø ... 74
5.4 øùBøRLøöø DESTEKLø PROJE YÖNETøM BøLGø SøSTEMø MODELLERø .... 75
ALTINCI BÖLÜM ÖRNEK PROJE YÖNETøM SøSTEMø UYGULAMASI 6.1 PROJE PORTFÖY YÖNETøMøNE UYGULAMALI BøR YAKLAùIM ... 79
6.2 UYGULAMA KAPSAMI VE MODÜLER YAPI HARøTASI ... 80
6.3 PROJE TEKLøFLERø VE PORTFÖY OLUùUMU ... 81
6.4 UYGULAMA KULLANIMI VE KULLANICI ARAYÜZLERø ... 82
6.4.1 Proje Teklif De÷erlendirme Yetkilerinin Belirlenmesi ... 84
6.4.2 Birim / Departman Stratejik Hedeflerinin Belirlenmesi ... 85
6.4.3 Yeni Proje TanÕmlarÕ / Teklifler ... 85
6.4.4 Proje Teklifi TanÕmlama Formu ... 86
6.4.5 Proje Teklifi Genel Bilgileri ... 87
6.4.5.1 Stratejik Hedefler ve Etki Seviyeleri ... 87
6.4.5.2 Risk Analizi ... 88
6.4.5.3 Zaman PlanÕ ve Kilometre TaúlarÕ ... 89
6.4.5.4 Finansal Öngörüler ... 90
6.4.5.5 Teklif DetaylarÕ ve Teklifte Doküman Yönetimi ... 91
6.4.6 Proje Teklifinin Onaya SunulmasÕ ... 92
6.4.7 Departman Yöneticisi OnayÕ Bekleyen Proje Teklifleri ... 92
6.4.8 Birim Yöneticisi OnayÕ Bekleyen Proje Teklifleri ... 93
6.4.9 OnaylanmÕú Proje Teklifleri ... 94
6.4.10 Departman / Birim Portföy De÷erlendirmesi ... 94
6.4.10.1 Stratejik Etki Seviyesi ... 95
6.4.10.2 Risk KatsayÕsÕ ... 96
6.4.10.3 Maliyet ... 99
6.4.10.4 Net Bugünkü De÷er (NBD) ... 99
6.4.10.5 KarmaúÕklÕk Seviyesi ... 100
6.4.10.6 øç KarlÕlÕk OranÕ (øKO) ... 101
6.4.10.7 FÕrsat / Aciliyet Seviyesi ... 102
6.4.11 Projeye Dönüúüm Bilgileri ... 103
6.4.12 Bekletilen Teklifler ... 104
6.4.13 Reddedilen Teklifler ... 104
6.4.14 Proje Havuzu ... 104
6.4.15 Onaya Gönderilenler (Kurumsal) ... 105
6.4.16 OnaylanmÕú Teklifler (Kurumsal) ... 106
SONUÇ ... 107
KISALTMALAR
ABD Amerika Birleúik Devletleri
NBD Net Bugünkü De÷er
øKO øç KarÕlÕk OranÕ
UK United Kingdom
ùEKøLLER LøSTESø
ùekil 1 : Proje PlanlamasÕ ve Yönetiminde Bilgisayar KullanÕm OranlarÕ s. 47 ùekil 2 : Proje Yönetiminde Proje Yönetim YazÕlÕmÕ KullanÕm OranlarÕ s. 48 ùekil 3 : Proje Planlama ve Yönetiminde KullanÕlan YazÕlÕmlarÕn Da÷ÕlÕmÕ s. 48 ùekil 4 : Proje Yönetim AraçlarÕnÕn Sa÷ladÕ÷Õ Tatmin OranlarÕ s. 49 ùekil 5 : Proje Yönetim AraçlarÕnÕn Proje BaúarÕsÕ Üzerindeki Etkisi s. 50
ùekil 6 : Projelerdeki BaúarÕ Seviyeleri s. 51
ùekil 7 : Proje Yönetiminde øú AkÕúÕ s. 63
ùekil 8 : Dixon’ un Proje Yönetim Modeli (Dixon, 1988) s. 76 ùekil 9 : Maurer’ in Proje Koordinasyon Modeli (Maurer, 1996) s. 76 ùekil 10 : Bilgi PaylaúÕmlÕ Proje Yönetim Modeli (Chen, Romano,
Nunamaker, 2006) s. 77
ùekil 11 : Uçtan Uca Bir Proje Yönetim Sisteminde Modüler YapÕ Önerisi s. 80 ùekil 12 : Proje Portföy Yönetimi Süreci øú AkÕú ùemasÕ s. 81
ùekil 13 : KullanÕcÕ Giriú EkranÕ s. 82
ùekil 14 : Uygulama Menü YapÕsÕ s. 83
ùekil 15 : Proje Teklif De÷erlendirme Yetkileri s. 84 ùekil 16 : Birim / Departman Stratejik Hedefleri s. 85
ùekil 17 : Yeni Proje TanÕmlarÕ / Teklifler s. 86
ùekil 18 : Proje Genel Bilgileri s. 87
ùekil 19 : Stratejik Hedeflere KatkÕ OranlarÕnÕn Belirlenmesi s. 88
ùekil 20 : Proje Teklifinde Risk TanÕmlamasÕ s. 89
ùekil 21 : Zaman PlanlamasÕ ve KilometretaúlarÕ s. 90
ùekil 22 : Finansal Öngörü Tablosu s. 90
ùekil 23 : Teklif DetaylarÕ ve Teklifte Doküman Yönetimi s. 91
ùekil 24 : Proje Teklif Fomunda Araç Çubu÷u s. 92
ùekil 25 : Departman Yönetici OnayÕ Bekleyen Proje Teklifleri s. 92 ùekil 26 : Departman Yöneticisi OnayÕ Bekleyen Tekliflerde Araç Çubu÷u s. 93 ùekil 27 : Birim Yönetici OnayÕ Bekleyen Proje Teklifleri s. 93 ùekil 28 : Birim Departman Yöneticisi OnayÕ Bekleyen Tekliflerde
Araç Çubu÷u s. 93
ùekil 29 : OnaylanmÕú Proje Teklifleri s. 94 ùekil 30 : Departman / Birim Portföy De÷erlendirme Tablosu s. 95
ùekil 32 : Bekletilen Teklifler s.104
ùekil 33 : Reddedilen Teklifler s.104
ùekil 34 : Proje Teklif Havuzu s.105
ùekil 35 : Kurumsal Seviyede Onaya Gönderilen Proje Teklifleri s.105 ùekil 36 : Kurumsal Seviyede OnaylanmÕú Proje Teklifleri s.106 ùekil 37 : Kurumsal Seviyede OnaylanmÕú Proje Tekliflerinde Araç Çubu÷u s.106
TABLOLAR LøSTESø
Tablo 1 : Proje Yönetim Bilgi Sistemlerinin Destek AlanlarÕ s. 70 Tablo 2 : Örnek BazÕ Proje Yönetim Sistemlerinin Listesi s. 78
FORMÜL LøSTESø
Formül 1 : Stratejik Etki Seviyesinin HesaplanmasÕ s. 96
Formül 2 : Risk KatsayÕsÕnÕn HesaplanmasÕ s. 98
Formül 3 : Proje Maliyet Öngörüsünün HesaplanmasÕ s. 99
GøRøù
Günden güne hÕzlanmakta olan globalleúme süreci içerisinde, iúletmeler artan bir rekabet ve buna ba÷lÕ olarak oluúan hÕzlÕ ilerlemenin baskÕsÕ altÕna girmektedirler. Bu de÷iúim ve rekabet hÕzÕ ile uyum sa÷layamayan úirketlerin ayakta kalmalarÕ giderek güçleúmektedir. Geleceklerini düzenli olarak planlamakta olan iúletmeler, de÷iúimle birlikte; reaksiyon göstererek, uyum sa÷lamaya çalÕúanlara göre her zaman daha ileri noktalarda yer alacaklardÕr. Do÷al olarak stratejik yönetim modellerinin temel alÕndÕ÷Õ iúletmeler bu rekabet yarÕúÕnÕ yöneten úirketler olacaklardÕr. Dinamik bir proses olan stratejik yönetim, karmaúÕk bir aksiyon ve reaksiyon serisinden oluúmaktadÕr. Strateji; planlanan, geliúen, dinamik ve etkileúimli bir kavramdÕr. Stratejik yönetim ise strateji belirlenmesi ve strateji uygulanmasÕ úeklinde tanÕmlanabilecek iki alt süreçten oluúmaktadÕr. Stratejilerin uygulama süreci en az belirleme kadar, hatta bazÕ durumlarda daha da önemli olabilmektedir. Stratejilerin belirlenmesi ve uygulanmasÕ, sürekli de÷erlendirme ve gözden geçirme gerektiren ve birbirini izleyen entegre süreçlerdir. Bir organizasyonun stratejileri, beklenen ve güncel performans seviyeleri arasÕndaki farkÕ kapatmak için, iç ve dÕú çevrenin analizi ile baúlayan ve SWOT analizi ile sonuçlanan bir çalÕúma ile ortaya çÕkarÕlabilir. Faaliyetler kaynak kÕsÕtlarÕna ba÷lÕ olarak belirlenir. Bu aúamada hedef, kÕsÕtlÕ kaynaklarla elde edilebilecek olan de÷eri maksimize etmektir. Çünkü kaynaklarÕnÕ etkin bir úekilde kullanan iúletmeler, kÕsa bir süre içerisinde kaynak kullanÕmÕ konusunda baúarÕlÕ olamayanlarÕn önüne geçecebileceklerdir.
øúletmelerin stratejik hedeflerine ulaúma konusundaki baúarÕlarÕnÕn, söz konusu stratejilere hizmet eden projelerini gerçekleútirmekteki baúarÕlarÕ ile direkt iliúkili oldu÷unu söylemek yanlÕú olmayacaktÕr. Strateji odaklÕ firmalar, tüm kaynaklarÕnÕ stratejilerine paralel olarak kullanÕrlar ve kaynaklarÕn kullanÕm önceliklerini de maksimum kazanÕm do÷rultusunda belirlerler. Bu nedenle; detaylÕ bir seçim ve proje portföyü oluúturma süreci sonrasÕnda, portföyde yer alan her bir projenin etkin bir úekilde yönetilmesi önem kazanmaktadÕr.
Etkin kaynak kullanÕmÕyla stratejik hedeflerin gerçekleútirilmesi do÷rultusundaki çabalarÕn olumlu sonuçlanmasÕ için, stratejik hedeflere yönelik projelerle ilgili olarak aúa÷Õdaki faaliyetlerin gerçekleútirilebilmesinde proje yönetimi araçlarÕna ihtiyaç duyulmaktadÕr.
Proje tekliflerini hazÕrlanmasÕ, Tekliflerin de÷erlendirilmesi,
Tekliflerin öncelik sÕrasÕna konmasÕ, Uygulanacak projelerin seçilmesi, Proje portföyünün oluúturulmasÕ, Planlanma
Gerçekleútirime øzleme
De÷erlendirme ve sonuçlandÕrma
Tüm aúamalarÕn yönetilmesi, zaman, maliyet ve kapsam kÕsÕtlarÕ çerçevesinde, kapsamlÕ risk de÷erlendirmesi, altyapÕ ve de÷iúiklik yönetimi yetene÷i gerektirmektedir.
BøRøNCø BÖLÜM LøTERATÜR TARAMASI 1.1 øncelenen YayÕnlar ve Özetleri
Tez çalÕúmasÕ öncesinde literatür taramasÕ yapÕlarak aúa÷Õda listelenen çalÕúmalar incelenmiútir. Proje yönetimi konusunda özellikle son dönemde yapÕlmÕú olan araútÕrma ve çalÕúmalar seçilerek, iúlenen konular de÷erlendirilmiútir. ønceleme do÷rultusunda, projelerin planlama evresi öncesinde gerçekleútirilmesi gereken; proje teklifinin oluúturulmasÕ, de÷erlendirilmesi ve ardÕndan tekliflerin biraraya getirilmesiyle kurumsal proje portföyüne ulaúÕlmasÕ konusunun iúlenmedi÷i ve bu konuda herhangi bir pratik çalÕúma üzerinde durulmadÕ÷Õ görülmüútür. Günümüzdeki mevcut Proje Yönetim Sistemlerinin proje planlamasÕ ve sonrasÕ aúamalardaki takibi yapmakta oldu÷u da göz önünde bulundurularak, planlama evresi öncesindeki aktiviteler üzerinde durulmuútur. Planlama öncesindeki adÕmlar için bir standart oluúturulmasÕ öngörülmüútür. Bu do÷rultuda pratik bir çalÕúmaya yer verilmiútir. Genel kapsamÕ itibariyle uçtan uca proje yönetimini sa÷lamayÕ hedefleyen kapsamlÕ bir uygulama alt yapÕsÕ oluúturularak, bu yapÕnÕn planlama öncesindeki aúamalarÕ fiilen çalÕúÕr úekilde hazÕrlanmÕútÕr.
Literatür taramasÕ sÕrasÕnda incelenen yayÕnlar ve bu yayÕnlara iliúkin özet bilgiler konularÕna göre gruplanarak aúa÷Õda listelenmiútir:
1.1.1 ønúaat Sektöründe Proje Yönetimi UygulamalarÕna Yönelik YayÕnlar 1.1.1.1 Doktora Tezleri
A Model For Assessing Project Management Maturity Level of Architectural Design Offices (ARCH-PMM) [Mimari TasarÕm BürolarÕnÕn Proje Yönetimi Olgunluk Seviyelerini Ölçen Bir Model (ARCH-PMM)] (Do÷an Arda Beset, 2007)
Bu tezin amacÕ, “Mimari TasarÕm BürolarÕnÕn Proje Yönetimi Olgunluk Seviyeleri” ni (Arch-PMM) ölçen bir model geliútirmektir. Arch-PMM’ in amacÕ ise, verimli ve etkili tasarÕm için elveriúli bir ortam oluúturmaktÕr. Arch-PMM
seviyesini arttÕrmak, mimari tasarÕm bürosunun, yüksek kaliteli mimari tasarÕm süreci için gereken kaygÕlara odaklanmasÕnÕ kolaylaútÕrÕr. Arch-PMM ölçüm yöntem biliminin do÷ru olarak çalÕúÕp çalÕúmadÕ÷ÕnÕ belirlemek için, seçilen mimari tasarÕm bürolarÕ ile kÕsmi yapÕlÕ bir anket yürütülmüútür. Bu çalÕúma, mimari tasarÕm bürolarÕnÕn Proje Yönetimi uygulama ve süreçleri üzerinde duran ilk denemedir. Mimari tasarÕm bürolarÕnÕn güncel Proje Yönetimi Olgunluk seviyesini belirlemek amacÕ ile 5 aúamalÕ bir Proje Yönetimi Olgunluk Modeli geliútirilmiútir. Türkiye Serbest Mimarlar Derne÷i’nin (TSMD) 71 üyesiyle, modelin geçerlili÷ini denetlemek amacÕ ile kÕsmi yapÕlÕ bir anket gerçekleútirilmiútir. Mimari tasarÕm bürolarÕnÕn demografik yapÕsÕnÕ belirlemek amacÕ ile bazÕ demografik sorular yöneltilmiú, böylece hem olgunluk seviyesi hem de demografik veriler incelenmiútir. Ölçümün sonuçlarÕ, mimarlarÕn Proje Yönetimi süreç ve faaliyetlerini geliútirmek için gereken bilgileri sa÷lamaktadÕr. Proje Entegrasyon Yönetimi olgunlu÷unun di÷er iúlev alanlarÕnda oldukça yüksek oldu÷u görülmüútür ve bu, Proje Kapsam Yönetimi tarafÕndan takip edilmektedir. Olgunluk seviyesi en düúük olarak gözlemlenen alan Proje Risk Yönetimidir. Tüm Proje Yönetimi iúlev alanÕ ile çalÕúan sayÕsÕ arasÕnda yüksek seviyede iliúki oldu÷u da gözlemlenmiútir. ÇalÕúmaya göre, yÕllÕk gelir düzeyi ile mimari tasarÕm ofislerinin genel olgunluk seviyeleri de birbirleriyle iliúkilidir. Mimari tasarÕm sürecinin iyi belirtilmiú yapÕsÕnÕn, proje yönetim kültürünü destekledi÷i ve proje yönetimi olgunluk seviyesi adÕna katkÕ sa÷ladÕ÷Õ görülmüútür.
Genetik AlgoritmalarÕn YapÕ Proje Yönetiminde Kaynak Dengelemesi AmacÕyla KullanÕmÕnÕn Modellenmesi [Modelling the Use of Genetic Algorithms for Resource Leveling in the Construction Project Management] (Abdülkadir Karakaya, 2007)
Tez, genetik algoritmalarÕn yapÕ proje yönetiminde kaynak dengelemesi amacÕyla kullanÕmÕ için bir model önerisi geliútirmeyi hedeflemiútir. Proje yönetiminde planlama kavramÕ ve kaynaklarÕn dengelemesi konusu literatür taramasÕyla açÕklanmÕútÕr. Bu konuda kullanÕlan çözüm teknikleri hakkÕnda bilgiler verilmiútir. Genetik algoritmalar hakkÕnda ayrÕntÕlÕ bilgiler aktarÕlmÕútÕr ve tarihsel geliúimi, kullanÕlan kavramlar, algoritma yapÕsÕ vb. detaylÕ olarak açÕklanmÕútÕr. Genetik algoritmalarÕn proje
yönetiminde kullanÕlmasÕ literatür taramasÕ ile verilmiútir. Önerilen genetik algoritma modelinin parçalarÕ ve bütünü detaylÕ olarak açÕklanmÕútÕr. Kaynak dengeleme amaçlÕ birbirinden farklÕ iki planlama örne÷i, önerilen genetik algoritma modeli ve bulgusal bir model ile ayrÕ ayrÕ hesaplanmÕú, sonuçlar listelenmiú ve karúÕlaútÕrÕlmÕútÕr.
ÇalÕúmada elde edilen bulgular, geliútirilen genetik algoritma modelinin; bulgusal modellerden, performans ve maksimum kaynak kullanÕmÕ açÕlarÕndan daha iyi iúledi÷ini göstermiútir. Önerilen model aynÕ zamanda çoklu projelerin kaynak dengeleme sürecinde de baúarÕyla çalÕúmÕútÕr. Daha karmaúÕk yapÕdaki kaynak dengeleme problemleri daha çok sayÕda örnek üzerinden model geliútirilerek ilerideki çalÕúmalarda ele alÕnabilir. Modelin test edilmesinde kullanÕlan örnekler hakkÕnda bilgiler (veri setleri, a÷ diyagramlarÕ, sonuçta elde edilen hesap tablolarÕ, grafikler, úekiller ile kÕyaslama tablolarÕ) eklerde verilmiútir.
ønúaat Sektöründe YalÕn Proje Yönetimi [Lean Project Management in the Construction Industry] (Ahmet Murat Kömürcü, 2007)
Son yÕllarda inúaat sektörü, proje yönetiminde gördü÷ü eksikliklere çare aramaktadÕr. YapÕlan bu tür araútÕrmalardan bir kÕsmÕ da, yalÕn üretim anlayÕúÕnÕn inúaat sektörüne uygulamasÕ üzerinedir. Bu çalÕúmada, öncelikle yalÕn üretimin çÕkÕúÕ ve geliúimi incelenmiú, yalÕn düúünce, yalÕn üretim gibi kavramlar anlatÕlmÕú, ilgili tanÕmlar ve yalÕn üretim sistemi açÕklanmÕútÕr. Dünyada ve Türkiye’de yalÕn üretim sistemini uygulayan firmalardan örnekler sunulmuú ve bu firmalarÕn elde ettikleri sonuçlara yer verilmiútir.
ÇalÕúmanÕn devamÕnda inúaat sektöründe uygulanmakta olan geleneksel proje yönetimi anlatÕlarak eksik yönleri vurgulanmÕútÕr. Daha sonra, projenin bütününe ve iú akÕúÕna odaklanan faaliyetlerin, projeye sa÷ladÕ÷Õ katma de÷ere bakan, katma de÷eri olmayan faaliyetleri ayÕrt eden ve ortadan kaldÕrmaya çalÕúan, proje zamanÕnÕ ve maliyetini azaltan ve bu arada kaliteyi de göz ardÕ etmeyen yalÕn proje yönetimi üzerinde durulmuútur. ÇalÕúmanÕn sonunda her biri geleneksel proje yönetimi ve yalÕn proje yönetimi uygulamalarÕnÕ içeren iki durum ele alÕnmÕú ve elde edilen
bilgilere dayanarak yalÕn proje yönetiminin inúaat sektöründe kullanÕlmasÕyla elde edilen kazanÕmlar tespit edilmiútir.
AyrÕca, geleneksel proje yönetimi ile yalÕn proje yönetimi karúÕlaútÕrÕlmÕú ve yalÕn proje yönetiminin sa÷ladÕ÷Õ üstünlükler vurgulanmÕútÕr. Geleneksel uygulamada, PlanlananÕn Tamamlanma Yüzdesi (PTY) ile ölçülen iú akÕúÕ güvenilirli÷inin, yalÕn proje yönetimi uygulamasÕ ile birlikte arttÕ÷Õ görülmüútür. Bu çalÕúmada, yalÕn inúaat konusu sadece proje planlamasÕ ve kontrolü açÕsÕndan incelenmiútir.
1.1.1.2 Yüksek Lisans Tezleri
ønúaat øúletmelerinde Proje Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri UygulamalarÕ [Project Management of Construction Enterprises and Information Technology Applications] (Mehmet Baran Ünder, 2006)
ønúaat sektöründe Bilgi Teknolojilerinin kullanÕmÕ temel araútÕrma noktasÕdÕr. Sektör faaliyetlerinin proje bazlÕ olarak yürütülüyor olmasÕ itibariyle; proje yönetimi konusu, sektördeki biliúim teknolojileri kullanÕmÕndaki en önemli noktalardan biridir. Planlama, organizasyon oluúturma, yürütme, koordinasyon, kaynak planlamasÕ, kontrol, de÷erlendirme ve proje süresince katÕlÕmcÕlar arasÕndaki iletiúim faaliyetleri, inúaat sektörünün proje yönetimindeki aktiviteleri arasÕnda anÕlmaktadÕr. Son dönemde biliúim teknolojilerinin katkÕlarÕ ile inúaat projelerine sa÷lanan katma de÷er giderek artmÕútÕr.
Genel anlamda bilgi teknolojilerinin sektördeki kullanÕmÕnda en temel dayanak olan proje yönetimi konusu, bilinen pek çok sektör organizasyonunda gündemdedir. Bu organizasyonlarÕn büyüklerinden olan A÷ao÷u ùirketler Grubu projelerinde Microsoft Project kullanarak bu anlamda destek sa÷lamÕútÕr.
ÇalÕúma, proje yönetimi merkezde olmak üzere, bilgi teknolojilerinin, inúaat sektöründeki kullanÕmÕna odaklanmÕútÕr. Sektöre sa÷lanan katkÕlara de÷inilmiútir. Ancak proje yönetimi konusunda genel bir çözüm
öngörülmemektedir. AyrÕca sektördeki kullanÕm çerçevesinde, proje yönetimi ile gerçekleútirilen faaliyetler planlama evresi ile baúlatÕlmÕútÕr. Proje seçim evresine de÷inilmemiútir. ÇalÕúmada yer verilen örnek inúaat proje uygulamasÕnda da araç olarak Microsoft Project kullanÕlmÕútÕr. Söz konusu araç, proje yönetimi konusunda planlama evresi ile baúlayan bir çözüm sa÷lamaktadÕr.
Construction Project Management With an Emphasis on Project Control: A Case Study [Proje Kontrolü A÷ÕrlÕklÕ ønúaat Proje Yönetimi: Bir Vaka Analizi] (Didem Koral, 2007)
Proje kontrolünün tüm proje yönetimi tekniklerini birleútiren en önemli aktivite olmasÕndan ve özellikle risk yönetimi, maliyet, kaynak, termin ve kalite kontrolü konularÕna çok önem verilmesi nedeniyle; bu tezde proje kontrolü a÷ÕrlÕklÕ bir Alman firmasÕnÕn, inúaat proje yönetimi yaklaúÕmÕ incelenmiútir. Söz konusu firma içerisinde proje kontrolü, projenin karlÕlÕk ve müúteri memnuniyeti açÕsÕndan baúarÕsÕnÕn belirlenerek, projelerin idare edildi÷i önemli bir araç olarak ele alÕnmaktadÕr. øncelenen úirketin oldukça iyi kurulmuú bir proje kontrolü sistemi olmasÕna ra÷men; inúaat maliyetlerindeki abartÕlÕ öngörülerin ve terminlerdeki gecikmelerin; proje, müúteri, yüklenici iliúkilerini iyi seviyede muhafaza etme ve mesai yönetiminde sorunlara yol açtÕ÷Õ tespit edilmiútir. ToplantÕ yönetimi ve dökümantasyon konusunda eksikliklerin oldu÷u gözlenmiútir. A÷ÕrlÕklÕ olarak geleneksel bir proje yönetimi yaklaúÕmÕ izleyen firma, ça÷daú yaklaúÕmlarÕ uygulamaya baúlayarak bu sorunlarÕ aúabile÷i do÷rultusunda yorum yapÕlmÕútÕr.
Proje Planlama ve Programlama Teknikleri ve ønúaat Sektörüne Ait Bir UygulamasÕ [Project Planning and Programming Technics; An Application in Construction Sector] (Özgür Kurt, 2006)
Bu çalÕúmanÕn amacÕ, proje yönetimi kavramÕ, proje planlama ve programlama tekniklerinin incelenerek, mühendislik uygulamalarÕnda kullanÕmÕnÕ göstermektir. Birbirinden farklÕ programlama yöntemleri arasÕndaki benzerlikleri ortaya koyarak, program çÕktÕlarÕnÕ yorumlamaktÕr. ønúaat sektörü, Türkiye’nin önde gelen endüstrilerinden biridir. Ülkemizdeki
konut açÕ÷Õ, alt yapÕ eksiklikleri ve sürekli artan nüfus bu sektörü devamlÕ olarak gündemde tutmaktadÕr. Bu noktada, proje planlama ve programlama teknikleri, inúaatÕn en ekonomik ve kÕsa sürede tamamlanmasÕ açÕsÕndan önem kazanmaktadÕr. øncelemeler yapÕlÕrken kavramlar ve kullanÕlacak olan programlarÕn detaylÕ bir úekilde incelenmesi gerekti÷inden uygulama hakkÕnda detaylÕ bilgiler verilerek, proje süre ve bütçe hesaplarÕ her yönden ele alÕnmÕútÕr. Günümüzde sÕk olarak kullanÕlan CPM, (kritik yol metodu) PERT yöntemleri de÷erlendirilerek uygulama hesaplarÕ incelenmiútir. Proje boyutu ne olursa olsun planlama, yürütme kontrol döngüsü iç içe proje süresince devam etmektedir. Bilgisayar uygulamalarÕ bu yönde büyük fayda sa÷lamakta ve eú zamanlÕ de÷iúiklikler yapmaya izin vermektedir. Tüm proje çevrim içi birçok farklÕ yönetim birimi tarafÕndan izlenebilmekte, bilgi aktarÕmÕ canlÕ olarak geliúmektedir. Tüm bunlar birlikte düúünüldü÷ünde; proje yönetimi kapsamÕndaki planlama ve programlama faaliyetlerinin, bilgisayar uygulamalarÕnÕn kullanÕlmasÕyla birlikte, çok daha hÕzlÕ ve hatasÕz úekilde yönetilebilece÷i vurgulanmÕútÕr.
ønúaat Proje Yönetiminde Faaliyet EsaslÕ Bilgi Yönetim Modeli [Activity Based Knowledge Management Model in Construction Project Management] (Ersin NamlÕ, 2005)
Proje yönetimi esaslarÕyla yönetilen inúaat firmalarÕnÕn baúarÕ grafi÷inin hÕzla yükseldi÷i bilinmektedir. ønúaat firmalarÕnda proje yönetimi kavramÕnÕn benimsenmesi ve uygulanmasÕyla proje sonunda amaçlanan kar oranÕnÕn artÕúÕ kolaylÕkla gözlenebilmektedir. Proje yönetiminin temeli ise süre, maliyet ve kalite optimizasyonudur. Ancak hedeflenen optimizasyonu etkileyen di÷er kavramlarÕn da proje yönetim sürecinde yerini almasÕ baúarÕ için kaçÕnÕlmazdÕr. Bilgi yönetimi bu kavramlarÕn en önemlilerinden biridir. ÇalÕúmada bilgi yönetiminin ana aúamalarÕ; bilginin elde edilmesi, varolan bilginin bulunmasÕ, bilginin organize edilip depolanmasÕ, bilginin paylaúÕmÕ ve bilginin güncellenmesi olarak beú kÕsÕmda de÷erlendirilmiútir. Bilginin açÕk bilgi ve örtülü bilgi olarak iki úekilde elde edildi÷i belirtilmiútir. AçÕk bilgi, proje sonunda somut olarak elde edilen bilgi olarak tanÕmlanmÕútÕr. Projeye ait raporlar, belgeler, veriler, çizimler, projenin kapsamÕndaki kanunlar ve projede görev alan úahÕslarÕn bilgileri somut bilgilerden bazÕlarÕdÕr. Örtülü
bilgi, proje yapÕm aúamasÕnda karúÕlaúÕlan problemlere getirilen çözümler ve projelerde çok sÕk karúÕlaúÕlmayan uygulamalar sonunda edinilen deneyim bilgileri olarak tanÕmlanmÕútÕr. Günümüzde uygulanan sistemlerde mühendisler ve uzmanlar çalÕútÕklarÕ firmadan ayrÕldÕklarÕnda edindikleri deneyimleri de yanlarÕnda götürürler. ønúaat projelerinin yapÕm safhasÕnda karúÕlaúÕlan problemler sonunda elde edilen ve daha sonra faaliyet tabanlÕ depolanan bilgi, gelecek projelerde karúÕlaúÕlan aynÕ veya benzer faaliyetlerde tekrar kullanÕlabilir. Böylece karúÕlaúÕlan problemlerin çözümünde asÕl amaç olan süre, maliyet ve kalite optimizasyonu daha rasyonel realize edilebilir. Bilgisayar sistemleri ve network teknolojisiyle, tecrübe ve bilgi, etkili ve sistematik olarak toplanabilir ve paylaútÕrÕlabilir. Bu do÷rultuda, network tabanlÕ bilgi yönetimi sistemlerinin uygulanmasÕnÕn, bilgi yönetiminin uygulanma hÕzÕnÕ arttÕraca÷Õ gibi, gelecek projelerde de kolaylÕkla gerekli bilgilere ulaúÕm imkânÕ sa÷layaca÷Õ vurgulanmÕútÕr. ÇalÕúma kapsamÕnda, konut inúaatÕ projeleri için ‘’inúaat proje yönetiminde faaliyet esaslÕ bilgi yönetimi modeli’’ oluúturulmasÕ hedeflenmiútir. Modelde, inúaat yapÕm aúamasÕnda bilgisayar teknolojisi kullanÕlarak bilginin elde edilmesi, organizasyonu, saklanmasÕ, paylaúÕmÕ ve güncellenmesi amaçlanmÕútÕr. ønúaat Proje Yönetimi: Bir Baraj ve Hidroelektrik Santral Projesi Üzerine Uygulama [Construction Project Management: An Application on a Dam and Hydroelectric Power Plant Project] (Deniz Dinç, 2005)
Proje, belirli úartlar dahilinde ulaúÕlmasÕ öngörülen, tanÕmlanmÕú hedefleri olan, tanÕmlanmÕú baúlangÕç ve bitiú noktalarÕna sahip, para, iú gücü, ekipman gibi kaynaklarÕn tüketildi÷i zincirleme faaliyetler ve görevler bütünü olarak tanÕmlanmÕútÕr. Projelerin zaman ve kaynak kÕsÕtlÕlÕ÷Õ bakÕmÕndan benzerlik göstermelerinin yanÕnda, inúaat projelerini di÷er projelerden ayÕran özellikler üzerinde durulmuútur. DÕú faktörlerin üretim üzerindeki önemli etkisi ve buna ba÷lÕ olarak, inúaat projelerindeki risk ve belirsizliklerin önemli rol oynadÕ÷Õ vurgulanmÕútÕr. ønúaat proje yöneticilerinin de÷iúik teknolojileri ve de÷iúik iúçi ve ekipman alternatiflerini de÷erlendirmek, bununla beraber hava koúullarÕ, malzeme eksikli÷i, iúçi sorunlarÕ, bilinmeyen yer altÕ koúullarÕ ve yanlÕú zaman ve maliyet tahminleri gibi hususlarÕ dikkate almalarÕnÕn gereklili÷inden bahsedilmiútir. Projelerin boyutlarÕ geçmiúte bir
kiúinin her detayÕ tecrübe ve bilgisiyle yönetebilece÷i seviyelerdeyken, zamanla ihtiyaçlarÕn artmasÕ, yapÕ tekniklerinin geliúmesi ve maddi kaynaklarÕn büyümesiyle, daha büyük boyutlu projelerin gündeme gelmeye baúladÕ÷Õ belirtilmiútir. Bu sürecin, proje yöneticilerinin detaylara hakim olmalarÕnÕ zorlaútÕrdÕ÷Õ ve proje yönetimini kolaylaútÕrÕcÕ tekniklerin kullanÕlmasÕnÕ zorunlu hale getirdi÷i sonucuna varÕlmÕútÕr. Pratik çalÕúma anlamÕnda, uzun yÕllardÕr yapÕmÕ devam eden ve proje yönetim teknikleri kullanÕlmadan planlanmÕú bir Baraj ve Hidroelektrik Santrali projesi, PERT ve CPM teknikleri kullanÕlarak programlanmÕú, çeúitli alternatif senaryolardan en iyi sonuç vereni seçilerek, projenin bu güne kadar tamamlanamamÕú olan kÕsmÕ için yeniden bir program oluúturulmuútur.
YurtdÕúÕ Yol ønúaatÕ Projelerinde Proje Yönetimi ølkeleri UygulamalarÕ ve Afganistan’ da Bir Proje Örne÷i [Applications of Project Management Principles for the Overseas Road Construction Projects and a Case Study in Afghanistan] (Hakan TÕratacÕ, 2006)
Ülkemizde son on yÕlda üst üste yaúanan ekonomik krizlerden en çok etkilenen sektör, ekonominin lokomotifi durumundaki inúaat sektörü olmuútur. Ülke içerisindeki yatÕrÕmlarÕn durma noktasÕna gelmesinden dolayÕ orta büyüklükteki inúaat úirketleri iú yapamaz duruma gelmiúler, atÕl kapasitelerini aktif hale geçirmek için dÕú piyasalara açÕlmaya baúlamÕúlardÕr. Gerek yurtiçinde gerekse yurtdÕúÕndaki daralan pazarlardan pay alma yarÕúÕndaki firmalarÕn içinde bulundu÷u rekabet ortamÕ, onlarÕ rakiplerinden daha kaliteli ve daha az maliyetli ürün/hizmet üretmek zorunda bÕrakmÕútÕr. Bu durum firmalarÕn klasik yüklenici anlayÕúÕndan uzaklaúÕp, elindeki kaynaklarÕ verimli bir úekilde yönetmesini ve kullanmasÕnÕ gerektirmektedir. Günümüzde her sektörde oldu÷u gibi inúaat sektöründe de, ça÷daú yönetim anlayÕúÕyla birlikte kurulan proje yönetim sistemleri, inúaat-taahhüt iúletmelerinin karmaúÕk faaliyetlerini planlÕ, düzenli ve kontrollü bir úekilde yerine getirmelerini; üstlenilen projeleri öngörülen süre, kalite ve maliyette tamamlamalarÕnÕ mümkün kÕlmaktadÕr. Bu tez kapsamÕnda yukarÕda bahsedilen proje yönetimi sistemi kavramlarÕ üzerinde durularak proje (yönetim) planÕ ve hazÕrlanÕúÕ hakkÕnda bilgi verilmiútir. Afganistan' da yürütülen bir yol inúaatÕ projesi, proje yönetimi perspektifinde incelenerek fiili
olarak projede yapÕlan uygulamalar ve karúÕlaúÕlan sorunlar ayrÕntÕlÕ bir úekilde açÕklanmÕútÕr. SorunlarÕn ana kayna÷Õ olarak; proje yönetim sistemati÷inin yeterince kavranÕlmamÕú olmasÕndan ve planlama kültürünün eksikli÷inden dolayÕ, proje (yönetim) planÕ hazÕrlanmadan uygulama aúamasÕna geçildi÷i tespit edilmiútir. SorunlarÕn proje (yönetim) planÕ ile çözülece÷i savÕ ortaya atÕlarak proje (yönetim) planÕnÕn, sorunlarÕn çözümündeki önemi açÕklanmÕútÕr. ÇalÕúma ile orta büyüklükteki taahhüt firmalarÕnda yeteri kadar yaygÕnlaúmamÕú proje yönetim sisteminin tanÕtÕlmasÕ, planlama bilincinin oluúturularak úirketlerin kurumsal kimli÷e ve etkin yönetim anlayÕúÕna kavuúmalarÕna çalÕúÕlmÕútÕr. AyrÕca, firmanÕn taahhüdü altÕnda bulunan projeleri daha verimli yürütmesi ve proje yönetim iúlevini standardize ederek etkinli÷i sa÷lamak amacÕyla kendi bünyesinde kuraca÷Õ planlama departmanÕ ve geliútirece÷i bilgisayar destekli proje yönetim sistemi için bir ön çalÕúma olmasÕ hedeflenmiútir.
ønúaat Proje Yönetiminde BaúarÕya Etkiyen Parametrelerin AraútÕrÕlmasÕ ve Tam ZamanÕnda (JIT) Proje Yönetimi Simülasyonu [Research for Parameters Act on Accomplishment in Construction Project Management and Just In Time Project Management Simulation] (Engin Ersöz, 2002)
ønúaat endüstrisindeki Mühendislik, Malzeme Temini ve ønúaat Üretimi yüklenicileri kaynaklarÕnÕ aldÕklarÕ birçok proje arasÕnda paylaútÕrÕrlar. Program, bir grup projeyi koordinasyonlu biçimde yönetmektir. Bu projeleri ayrÕ ayrÕ yönetmenin faydalÕ olmadÕ÷Õ durumlarda gereklidir. Bu anlamda, her bir yüklenici kendine ait programÕ yönetir. Pazarda stok ile talep dengesi stok tarafÕna kaydÕ÷Õ zaman, program yönetiminin önemi anlaúÕlÕr. Bu tür bir ortamda, yüklenicilerin riskleri götürü bedel kontratlÕ projelerinde artacaktÕr. ølk baúlarda yükleniciler Tam ZamanÕnda ønúaat, Tedarik Zinciri Yönetimi gibi yöntemlerle maliyeti düúürmeye çalÕúacaktÕr. Fakat pazar fiyatlarÕ eúik de÷eri gibi belli sÕnÕrlarÕn altÕna düútü÷ünde, maliyet aúÕmÕ riskleri yükselecek ve birçok proje bütçe açÕ÷Õyla son bulacaktÕr. Bu nedenle eúik de÷erlerinin önceden ortaya çÕkarÕlmasÕ yükleniciler için önem taúÕmaktadÕr. øúin paketlere bölünüp, bu paketlerden sorumlu kiúilerin atanmasÕ ve bu kiúilerin iúin her bir bölümü için eúik de÷erlerini bulmasÕ tavsiye edilmektedir. Bu tez
çalÕúmasÕnda, iyi bir inúaat program yönetimi ile, proje baúarÕsÕnÕn sa÷lanmasÕ araútÕrÕlmÕútÕr.
ønúaat Sektöründe Proje Planlama ve Yönetim [Project Planning and Management in the Construction Industry] (Yekbun Gerger, 2006) Projelerin amaçlarÕna zamanÕnda ve tespit edilen maliyet sÕnÕrlarÕ içerisinde ulaúabilmesi için baúarÕlÕ bir biçimde yönetilmeleri ve proje yönetiminin, proje planlama tekniklerinin kullanÕmÕyla gerçekleútirilmesi gerekti÷i üzerinde durulmuútur. ÇalÕúma kapsamÕnda proje planlama tekniklerinden Çubuk DiyagramÕ, CPM, PERT ve LOB Denge DiyagramÕ metotlarÕ incelenmiútir ve tekniklerin inúaat sektöründe uygulanmasÕyla, ilgili örnek olay çalÕúmalarÕ yapÕlmÕútÕr. AyrÕca proje planlama ve yönetimi ile ilgili bilgisayar programlarÕndan Primavera kÕsaca açÕklanmÕútÕr. Bu paket program kullanÕlarak bir kanalizasyon ve su hattÕ projesi çözümlenmiútir. Tüm aktivitelerin baúlangÕç ve bitiú tarihleri, kritik aktiviteleri, yapÕlabilecek erteleme süreleri ve projenin bitiú tarihi bulunmuútur.
1.1.2 Savunma Sanayiine Yönelik Proje Yönetimi øçerikli YayÕnlar 1.1.2.1 Doktora Tezleri
Hava Kuvvetlerinin Ana Savunma Sistem Tedarikinde Proje Yönetimi [Project Management in Major Defence Systems Acquisition for Turkish Air Force] (Hakan Gürkan, 2007)
Milli Savunma BakanlÕ÷Õ (MSB) silah sistemi veya silah sistemleri ile ilgili füze, elektronik harp, radar, komuta ve kontrol, istihbarat, izleme ve keúif amaçlÕ sistemleri iúletmek ve yenilemek için milyonlarca dolar harcama yapmaktadÕr. Hava Kuvvetleri de birliklerini bu teknolojik yenilik ve de÷iúikliklere adapte edebilmek için modernizasyon çalÕúmalarÕ için yeni teknolojiler tedarik etmekte ve geliútirmektedir. Sözkonusu sistemlerin veya yeni sistemlerin kritik unsurunu yazÕlÕm yo÷unluklu sistemler oluúturmaktadÕr. Tedarik sürecinde yönetimsel, yasal ve kaynak gibi bazÕ zorluklarla karúÕlaúÕlmaktadÕr. AynÕ zamanda yeni bir proje geliútirmek büyük para
kayna÷Õ, zaman ve bilgi gerektirmektedir. DolayÕsÕyla benzer projelerde hata olasÕlÕ÷Õ olabildi÷ince en alt seviyelere indirilmelidir. Literatür araútÕrmasÕyla, projelerin kritik baúarÕ faktörleri ve baúarÕsÕzlÕ÷a neden olan faktörler saptanmÕútÕr. Saptanan faktörler yardÕmÕyla, bir anket hazÕrlanmÕú ve savunma sanayiinde görevli proje yöneticilerine gönderilmiútir. Anket sonuçlarÕnÕn de÷erlendirilmesi sonucu, proje yönetiminde kritik baúarÕ faktörleri ile proje uygulamalarÕnda en sÕk karúÕlaúÕlan problemler ve ilgili problemlerin proje performanslarÕna olumsuz yönde etki düzeyleri saptanmÕútÕr. Tez çalÕúmasÕnda, proje yönetim ile yazÕlÕm yo÷unluklu sistem tedari÷inin temel prensipleri incelenmiú ve bazÕ yazÕlÕm tedari÷i süreci modelleri gözden geçirilerek birbirleriyle karúÕlaútÕrÕlmÕútÕr. AynÕ zamanda silahlÕ kuvvetlerde kullanÕlan yazÕlÕm yo÷unluklu tedarik süreci ve ihtiyaçlarÕ göz önüne alÕnarak incelenmiútir. Sonuç olarak Hava Kuvvetlerine uluslararasÕ baúarÕsÕ kanÕtlanmÕú modellerin ve anket sonuçlarÕnÕn ÕúÕ÷Õ altÕnda, bir olgunluk model süreci önerilmiútir.
1.1.2.2 Yüksek Lisans Tezleri
Proje Yönetimi 1 HøBM K.lÕ÷Õ ISO 14000 ÇalÕúmalarÕ Proje Yönetimi UygulamasÕ [Project Management: Project Management Application of 1 HIBM K.ligi ISO 14000 Studies] (Arda Kürkçüo÷lu, 2006)
Proje yönetimi, ola÷an faaliyetlerin yönetiminden çok farklÕdÕr. KarmaúÕk ve özgün çabalar olmalarÕ, birbirini izleyen veya birlikte yürütülen ancak tekrarlanmayan faaliyetlerden oluúmalarÕ nedeniyle projelerin yönetimi, özel örgütleme biçimlerini ve özel olarak geliútirilmiú planlama ve denetim tekniklerini gerektirir. Genel yönetim konusunda e÷itim ve deneyim, etkin bir proje yönetimi için yeterli de÷ildir. Proje Yönetimi günümüzde ayrÕ ve son derece karmaúÕk bir yönetim alanÕ olarak geliúmektedir.
ÇalÕúmanÕn birinci bölümünde proje kavramÕ incelenmiú; proje türleri, proje ömür döngüsü, proje aúamalarÕ, proje seçimi konularÕ açÕklanmÕútÕr. økinci bölümde proje yönetimi kavramÕ tarihsel geliúimi ile incelenerek; proje yönetimi fonksiyonlarÕ olan planlama, organizasyon, yürütme/kontrol faaliyetleri verilmeye çalÕúÕlmÕútÕr.
ÇalÕúmanÕn üçüncü bölümünde 1. Hava økmal BakÕm Merkezi KomutanlÕ÷Õ ISO14000 Çevre Yönetim Sistemine geçiú faaliyetlerinin proje yönetimi uygulamasÕ üzerine durulmuútur.
1.1.3 Uygulama øçerikli Proje Yönetimi Konulu YayÕnlar 1.1.3.1 Yüksek Lisans Tezleri
Proje Yönetimi ve CPM-PERT Teknikleri Üzerine Bir Uygulama [Project Management and an Application on CPM-PERT Techniques] (ørem YalkÕ, 2009)
Projelerin hedeflerine belirlenen süre içerisinde ulaúmasÕnÕn, firmalar açÕsÕndan büyük önem taúÕdÕ÷Õ, proje süresinin, firmanÕn izleyece÷i yolun yanÕ sÕra, proje için öngörülen maliyeti de etkiledi÷i vurgulanmÕútÕr.
Günümüzde, ilerleyen teknoloji ile birlikte, firma ihtiyaçlarÕnÕn karúÕlanabilmesi için, projelerin daha büyük ölçekli ve karmaúÕk bir yapÕya sahip olmasÕnÕn bir zorunluluk haline geldi÷i belirtilmiútir. Bu durumun projelerin kontrolünü güçleútirdi÷i, proje planlama tekniklerinin ise projelerin daha yakÕndan takip edilebilmesine olanak sa÷ladÕ÷Õ ve bu güçlü÷ü ortadan kaldÕrdÕ÷Õ fikri savunulmuútur.
Bu çalÕúmada ERENCO firmasÕ tarafÕndan denetimi gerçekleútirilmiú olan çelikhane tesislerinin kapasite arttÕrÕmÕ ve güçlendirilmesi amacÕyla yapÕlan bir projenin tamamlanma süresi Kritik Yol Yöntemi’ ne göre hesaplanmÕútÕr. ÇalÕúmanÕn sonucunda projenin tamamlanma süresinin yanÕ sÕra, projenin tamamlanma süresine etki eden faaliyetler belirlenmiútir.
Proje Yönetiminde Stratejik Planlama ve Olgunluk Modeli KapsamÕnda YapÕlan Bir Uygulama [Strategic Planning for Project Management and A Study Using Project Management Maturity Model] (øsmail Onur, 2007)
Stratejik planlama kavramÕ iúletmelerin ilerlemeyi hedefledikleri yolu aydÕnlatan, onlara gelecekteki adÕmlarÕnÕ daha emin atmalarÕnÕ sa÷layan, günümüz rekabet ortamÕnda var olabilmenin temel koúullarÕndan biri haline gelmiútir. øúletmenin uzun vadeli ölçülebilir hedefler koymasÕ ve bu hedeflere nasÕl ulaúabilece÷i konusunda tespitlerin yapÕlmasÕ ile baúlar. Bu noktadan sonra tüm iúletme politikalarÕ bu hedeflere göre úekillendirilir. Proje yönetimi konusu da bu çerçevede de÷erlendirilir. Proje yönetiminde ilk aúama olan proje seçimi evresi ise stratejik planlama çabalarÕnÕn merkezinde yer alÕr. øúletmenin gerçekleútirebilece÷i proje seçenekleri arasÕnda seçim yapÕlÕrken, baúlangÕçta ve iúletmenin yaúam süresi içerisinde belirlenen hedeflere ulaúma konusuna ne derece hizmet etti÷i temel kriterlerden biri olacaktÕr.
Projenin; planlama, gerçekleútirme, kontrol ve kapanÕú gibi sonraki adÕmlarÕnda uygulanacak yöntemler belirlenirken de, iúletmeyi belirlemiú oldu÷u hedeflerine en yakÕn noktaya getirecek seçenekler üzerinde durulur. KaynaklarÕn kÕsÕtlÕ olmasÕ ve projelerin baúarÕ ve kalite beklentisinin daha yüksek olmasÕ nedeniyle projelerin belirli bir planÕ olmasÕ zorunluluk haline gelirken, yönetimsel anlamda di÷er adÕmlarÕn gerçekleúmesi sürecinde, belirlenenmiú bir metodolojinin izlenmesi gerekmiútir. Bu metodolojilerin bazÕlarÕ ticarileúmiú, hatta proje yönetim sistemleri olarak bilgi sistemleri portföyünde yerini almÕútÕr.
ÇalÕúma kapsamÕnda proje yönetiminde stratejik planlamanÕn önemi üzerinde durulmuútur. Proje seçiminin, stratejik planlama yaklaúÕmÕnÕn ilk aúamasÕ olarak de÷erlendirilebilece÷i vurgulanmÕútÕr. Ancak proje seçimi aúamasÕnÕ da içeren, belirli bir proje yönetim sistemi önerisine yer verilmemiútir.
Proje BazlÕ ÇalÕúan øúletmelerde Yönetim ve Telekomünikasyon Sektöründe Bir Uygulama [Management in Project Based Companies and an Application in Telecommunication Sector] (Gürsoy Pekúen, 2002)
Tezin amacÕ günümüzün popüler yönetim tekniklerinden olan proje yönetiminin etkin bir úekilde uygulanmasÕ için gerekli olan yöntem ve araçlarÕn ele alÕnmasÕdÕr. Genel olarak proje yönetiminde proje entagrasyon
yönetimi, proje içerik yönetimi, proje zaman yönetimi, proje maliyet yönetimi, proje kalite yönetimi, proje insan kaynaklan yönetimi, proje haberleúme yönetimi, proje risk yönetimi ve proje satÕnalma yönetimi kÕsÕmlarÕ yer almaktadÕr. Projenin baúarÕlÕ bir úekilde yönetilebilmesi için tüm bu faaliyetlerin birbirleri ile uyum içinde yürütülmesi gerekmektedir. Herhangi bir parçanÕn tam olarak uygulanmamasÕ halinde projenin baúarÕsÕ sekteye u÷rayacaktÕr. Tez çalÕúmasÕnÕn uygulamasÕ, telekomünikasyon sektöründe proje bazlÕ çalÕúmakta olan øris Telekominikasyon ve Mühendislik Hizmetleri A.ù. de yapÕlmÕútÕr. FirmanÕn farklÕ projelerde çalÕúan otuzbeú personeli üzerinde bir anket uygulanmÕútÕr. Sonuçta iúletmenin proje yönetimi tekniklerini etkin bir úekilde uygulamadÕ÷Õ görülmüútür. øúletmede haberleúme, proje kapsamÕ belirlenmesi ve zaman planlarÕnÕn yapÕlmasÕ faaliyetlerinde eksiklere rastlanmaktadÕr. Uygulama sonucunda ortaya çÕkan bu durumun düzeltilebilmesi için öncelikli olarak etkin bir haberleúme sistemi kurulmasÕ, proje içeri÷inin iyi bir úekilde belirlenmesi ve bu içerikte yer alan faaliyetlerin zaman planlarÕnÕn uygun úekilde yapÕlmasÕ gerekmektedir.
Biliúim Projelerinin Yönetimi, Elektronik Ticaret Sitesinin TasarlanmasÕ ve Yönetimine øliúkin Bir Uygulama [Information Technology Project Management, Design and Management of an Electronic Commerce Website] (Mehmet HorasanlÕ, 2002)
Teknolojik geliúmelerin yönlendirmesi ile pekçok alanda oldu÷u gibi ticaretin de, internet altyapÕsÕ üzerinde elektronik ortamda yapÕlmasÕnÕn kaçÕnÕlmaz oldu÷u belirtilmiútir. Elektronik ticaret olarak adlandÕrÕlan bu yeni kavramÕn, ekonomik bir olgu olmasÕnÕn yanÕnda, aynÕ zamanda sosyal ve kültürel etkileri üzerinde de durulmuútur.
Biliúim projelerinin geliútirilmesinde kullanÕlan yazÕlÕm mühendisli÷i metodolojilerinden bahsedilmiú ve ardÕndan proje yönetimi ile ilgili temel kavramlar üzerinde durulmuútur. Proje yönetim sürecini oluúturan evrelerden söz edilmiú ve bu evrelerin detaylarÕna yer verilmiútir. Proje seçiminde kullanÕlan teknikler, Nümerik Olmayan ve Nümerik Yöntemler olarak ayrÕlmÕú ve her iki kategoride yer alan yöntemler tanÕmlanmÕútÕr. Proje yönetiminin kapsamÕndaki planlama, izleme, de÷erlendirme adÕmlarÕ ile proje yönetimi
konusundaki aktiviteler tanÕmlanmÕútÕr. YazÕlÕm mühendisli÷i ile ilgili olarak yer verilmiú olan Proje Hayat Döngüsü ve Proje Yönetim aúamalarÕ arasÕnda iliúkilendirmeler yapÕlmÕútÕr.
Elektronik ticaret ile ilgili genel tanÕmlamalar sonrasÕnda, elektronik ticaret geliútirme metodolojilerine yer verilmiú ve ardÕndan bu konuda yapÕlan örnek çalÕúmanÕn arayüzlerine yer verilmiútir.
Bu çalÕúmada; belirli bir bölüm, itibariyle proje yönetimi sürecindeki adÕmlara yer verilmekle beraber, temel odak noktasÕ elektronik ticaret konusu olmuútur. Elektronik ticaret uygulamalarÕnÕn geliútirilmesinde proje yönetiminin ve yazÕlÕm mühendisli÷i tekniklerinin katkÕlarÕndan söz edilmiútir. EÜAù/AEL øúletmesinde Bant Da÷ÕtÕm Merkezinin TaúÕnmasÕ Projesinin CPM ile PlanlanmasÕ [Planning of Relocation of Belt Distribution Center Project Using CPM at the EÜAù/AEL] (Mustafa Güneú, 2007)
EÜAù Genel Müdürlü÷ü AEL øúletme Müdürlü÷ü KÕúlaköy AçÕk øúletmesindeki Bant Da÷ÕtÕm Merkezinin yeni yerine taúÕnmasÕ projesinin Kritik Yol Metodu (CPM) yöntemi ile planlamasÕ gerçekleútirilmiútir. Bant Da÷ÕtÕm Merkezini yeni yerine taúÕmak için yerine getirilmesi gereken faaliyetler tanÕmlanarak, projenin zamanÕnda bitirilebilmesi için, kritik yol üzerindeki faaliyetler belirlenmiú ve olasÕ riskler üzerinde durulmuútur.
Bir Proje Yönetim FirmasÕnda PMI Proje Yönetim Sistemine Göre Model Önerisi ve UygulanmasÕ [Suggested Model and Application in Accordance with PMI Project Management System Within A Project Management Company] (Can Harputluo÷lu, 2008)
Proje yönetimi alanÕnda danÕúmanlÕk hizmeti veren bir firmanÕn PMI proje yönetim sistemati÷ine göre mevcut durumu incelenerek eksikler, hatalar tespit edilip úirket için uygulanmasÕ en uygun görülen PMI proje yönetim sistemati÷ine ba÷lÕ kalÕnarak, modelleme çalÕúmalarÕ yapÕlmÕú, model önerilerinin baúarÕsÕ somut verilerle ortaya konulmaya çalÕúÕlmÕútÕr. FirmanÕn proje yönetimi konusundaki eksiklikleri belirtilmiú, eksiklikler
konusunda modeller yeniden irdelenmiú ve uygun görülen revizyonlar yapÕlmÕútÕr. Söz konusu çalÕúma öncesi ve sonrasÕndaki farklÕlÕklar irdelenerek, firmanÕn proje yönetimi konusunda kaydetti÷i ilerleme de÷erlendirilmiútir.
BulanÕk Proje Yönetimi ve UygulamasÕ [Fuzzy Project Management and Application] (Fatih Sa÷lam, 2008)
Günümüzde iúletmeler üzerinde belirgin bir baskÕ oluúturmuú olan global rekabet ortamÕnÕn gere÷i olarak, iúletmelerin projelerini öngörülen zamanda, öngörülen kaynaklarÕn kullanÕmÕyla tamamlamalarÕnÕn ve beklenen hedeflere beklenen kalite seviyesiyle ulaúmalarÕnÕn bir zorunluluk haline geldi÷i belirtilmiútir. Bu gereklili÷in yerine getirilebilmesi için proje yönetiminin önemli bir basama÷ÕnÕ oluúturan, proje planlama tekniklerinden klasik PERT ve CPM ile bulanÕk proje yönetiminde kullanÕlan bulanÕk PERT (FPERT) ve bulanÕk CPM (FCPM) teknikleri üzerinde durulmuútur. Örnek bir proje için farklÕ firmalardan kesin ve bulanÕk faaliyet süreleri alÕnmÕú, kesin faaliyet süreleri kullanÕlarak klasik CPM ve PERT, bulanÕk veriler için üçgensel bulanÕk sayÕlar kullanÕlarak bu projenin CPM ve PERT optimizasyonu incelenmiútir.
Ba÷ÕmlÕlÕk YapÕsÕ Matrisi ile Proje Yönetimi UygulamasÕ [Project Management Application with Dependency Structure Matrix] (Kerem Murat KÕlÕç, 2006)
YanlÕú malzeme ve tedarikçi seçiminin projeler üzerindeki olumsuz etkileri bilinmesine ra÷men, tasarÕm sorumlularÕnÕn, tedarik zincirindeki hassaslÕklara olan ilgisizlikleri nedeniyle, projelerin sürekli problemlerle karúÕ karúÕya oldu÷u tespiti yapÕlmÕútÕr. Üst yönetimin, tasarÕm geliútirilirken, stratejik kararlarÕ ile yanlÕú tedarikçi seçimlerini engelledi÷i ise çok nadiren görüldü÷ü belirtilmiútir. Firma hedefleri arasÕnda yer alan, maliyet ve proje sürelerinin azaltÕlmasÕnÕn, ancak tasarÕm ve satÕn alma arasÕndaki entegrasyonla sa÷lanabilece÷i vurgulanmÕútÕr. Bu çalÕúmada, gerçek bir proje için tasarÕm ve satÕn almayÕ bir araya getirecek bir plan geliútirilmesi hedeflenmiútir.
1.1.4 Proje Yönetiminde KullanÕlan Tekniklerin øncelendi÷i YayÕnlar 1.1.4.1 Yüksek Lisans Tezleri
Proje Yönetiminde (PERT/CPM) in Proses Modeli ile Simule Edilmesi ve Bir Uygulama [Project Management of Resourses by PERT/CPM and Proses Model Simulation] (ølknur Gür, 2006)
Projeler, günümüzde kalkÕnmaya iliúkin geniú kapsamlÕ amaçlarÕn gerçekleútirilmesinin tek yolu olarak görülmektedir. Bunun nedeni, karmaúÕk olaylarÕn daha basit alt parçalara ayrÕlarak analizlerinin yapÕlabilmesi ve böylece sonuçlarÕn gözlenmesinin kolaylaúmasÕdÕr. Dünyada hemen hemen tüm ülkeler, hedefledikleri baúarÕya rasgele ulaúmak yerine, planlanmÕú projelerle ulaúmaya çalÕúarak, hatalarÕnÕ ve baúarÕsÕzlÕk riskini en aza indirmeye çalÕúmaktadÕrlar.
Projelerin temeli verimlilik ve karlÕlÕk ilkesine dayanÕr. Bir projenin en kÕsa sürede ve en az maliyetle tamamlanmasÕ ve süreç modeli ile proje safhalarÕnÕn gözlemlenmesi bu çalÕúmanÕn temelini oluúturmaktadÕr. Bu kriterlere göre en iyi projeyi elde etmeye çalÕútÕ÷ÕmÕz için PERT/CPM ve PERT/CPM simülasyonu teknikleri proje yönetiminde çok büyük önem taúÕmaktadÕr. ÇalÕúmanÕn amacÕ PERT/CPM ile PERT in süreç modelleme simülasyonu arasÕndaki farklarÕ ortaya koymak, proje tamamlanma süresini bu teknikler yardÕmÕyla bulup karúÕlaútÕrma yaparak iyileútirme yapmaktÕr. DolayÕsÕyla bu çalÕúmayla, projelerde gerçek tamamlanma süresine en yakÕn sonucu veren teknik araútÕrÕlmak istenmiútir.
ÇalÕúmada öncelikle proje yönetimi ve PERT/CPM hakkÕnda genel bilgilere yer verilmiútir. Daha sonra PERT/CPM tekniklerinden faydalanÕlarak bir apartmana do÷al gaz tesisatÕ kurulumunun aúamalarÕ incelenmiútir. ArdÕndan projenin maliyet ve kaynak planlamasÕ ortaya konmuú ve son olarak da her bir faaliyetin zaman, maliyet ve kaynak analizleri WinQSB programÕ yardÕmÕyla yapÕlmÕútÕr. Problem önce CPM tekni÷iyle, sonra PERT teknikli÷i ile çözülmüú, sonrasÕnda da PERT simülasyonu yapÕlarak, proje
tamamlanma süresi her üç teknik için de analiz edilmiútir. Projenin GANTT úemasÕ analizleri için de MS Project programÕndan faydalanÕlmÕútÕr. Sonuçta firmalarÕn zamanla ilgili kararlar alma aúamasÕnda CPM’e göre PERT’i, PERT’e göre simülasyon analizlerini tercih etmeleri öngörülmüútür.
CPM ve PERT Teknikleriyle Proje Planlama ve Bir øúletmede UygulanmasÕ [Project Planing with CPM and PERT and a Case Study Related with Construction Industry] (øbrahim SarÕca, 2006)
Bu çalÕúmada, büyük ölçekli projelerin, belirlenmiú bir zaman periyodu içerisinde, mevcut kaynaklarÕ kullanarak, optimum maliyetlerle tamamlanmasÕ ve proje için belirlenen hedeflerin gerçekleútirilebilmesi açÕsÕndan Planlama, Programlama ve Kontrol safhalarÕnÕn analizi ele alÕnmÕútÕr. Proje yönetiminin en önemli üç aúamasÕ olan Planlama, Programlama ve Kontrol safhalarÕ CPM ve PERT teknikleri ÕúÕ÷Õnda incelenmiú ve ülkemizde uygulamasÕna ender rastlanan bir inúaat projesinin analizi, PERT tekni÷i kullanÕlarak gerçekleútirilmiútir.
ùebeke Analizi ile Proje Yönetimi [Project Management with Network Analysis] (Emre Hayri Baraz, 2008)
Bir proje çalÕúmasÕndan maksimum ölçüde baúarÕ sa÷lamak için, öncelikle projeyi oluúturan faaliyetlerin, bunlarÕn birbirlerine olan ba÷ÕmlÕlÕklarÕnÕn ve öncelik iliúkilerinin en iyi úekilde tanÕmlanmasÕ gerekmektedir. Tüm bunlar ise CPM ve PERT Analizi tekniklerindeki faaliyetleri ve olaylarÕ gösteren úebeke diyagramlarÕ sayesinde sa÷lanabilmektedir. ÇalÕúmada, proje planlama teknikleri kÕsaca anlatÕlmÕú, proje planlama teknikleri olan CPM ve PERT’in tarihsel geliúimleri, özellikleri ve amaçlarÕ üzerinde durulmuútur. Bir inúaat projesine PERT tekni÷i uygulanarak, projenin kritik yolu belirlenmiú ve bitiú süresi planlanmaya çalÕúÕlmÕútÕr.
Stochastischen Methoden an Projektmanagement und Eine Anwendung der Einer Reengineering Projekt [Proje Yönetiminde Stokastik Metodlar ve Bir Yeniden yapÕlandÕrma Projesinde UygulanmasÕ] (Feyza Güngör, 2008)
ÇalÕúma stokastik yöntemlerin proje yönetiminde, özellikle proje kontrolü ve yönetimi alanlarÕnda uygulanmasÕnÕ konu almaktadÕr. Bununla birlikte projelerde zamanlamanÕn optimizasyonu ve beklenmeyen durumlar karúÕsÕnda efektif bir proje yönetimi sürdürebilmek için, stokastik proje yönetim tekniklerinin önemini vurgulamaktadÕr. Teorik kÕsÕmda bu amaçla, deterministik ve stokastik proje yönetim teknikleri hakkÕnda detaylÕ bilgi verilerek, karúÕlaútÕrma yapÕlmÕútÕr. Uygulama kÕsmÕnda ise deterministik yöntemlerden PERT yöntemi ve stokastik bir proje yönetim tekni÷i olan Monte Carlo metodu seçilen projede uygulanmÕútÕr. Bu uygulama Kurumsal øletiúim Bölümü, Online øletiúim KÕsmÕnda hayata geçirilen “Internet Sistemi Yeniden YapÕlandÕrma ve Entegrasyonu” projesinin tamamlanma süresinin öngörülmesi için gerçekleútirilmiútir. Uygulama sonunda projenin deterministik ve stokastik iki yöntemle de proje bitim süreleri hesaplanarak, çÕkan veriler de÷erlendirilmiú, analiz edilmiú ve karúÕlaútÕrÕlmÕútÕr. Bu karúÕlaútÕrma sonucunda da stokastik yöntemlerin proje sürelerinin hesaplamasÕnda proje yöneticilerine çok daha esnek, çok daha detaylÕ bir analiz olana÷Õ sa÷ladÕ÷Õ ve bununla birlikte projelerde çok daha etkin bir risk yönetimi gerçekleútirilebilece÷i sonucuna ulaúÕlmÕútÕr.
Modern Proje Yönetiminde KullanÕlan Uzman Sistemlerin De÷erlendirilmesi [Evaluation of Expert Systems Used in Modern Project Management] (Ömer Giran, 2002)
Geliúme sürecinde olan Türkiye'de, projelerin istenen süre, kalite ve belirlenen bütçeleri içinde kalarak tamamlanabilmesi için, modern yönetim tekniklerinin kullanÕlmasÕnÕn zorunlu hale geldi÷i ve bu tekniklerin de ancak düzenli bir yönetim sistemi kurularak baúarÕlabilece÷i üzerinde durulmuútur. Modern proje yönetimi tekniklerinin uygulama alanlarÕndan biri olan Uzman Sistemler incelenmiú ve bu sistemler, yapay zeka kavramÕnÕn bir dalÕ niteli÷indeki bilgi yönetim sistemleri olarak tanÕmlanmÕútÕr. Bu sistemlerin
proje yönetimi konusunda kullanÕmÕnÕn, iú gücünden, zamandan ve maliyetten kazanç sa÷layaca÷Õ fikri savunulmuútur. ÇalÕúmasÕ kapsamÕnda, Türkiye' de henüz çok fazla kullanÕm alanÕ bulamayan ve modern proje yönetiminde kullanÕlan tekniklerden biri olan, bilgi tabanlÕ Uzman Sistemlerin uygulama örnekleri araútÕrÕlmÕú ve ulaúÕlan uygulamalardan örnekler seçilerek, bir de÷erlendirmeye gidilmiútir.
Project Management [Proje Yönetimi] (Gökçe Tuna, 2007)
Projenin detaylÕ bir úekilde tanÕmÕ yapÕlarak, herhangi bir sürecin proje olarak adlandÕrÕlabilmesi için gerekli kriterler üzerinde durulmuú, bu çerçevede örneklere yer verilmiútir.
Proje Yönetimi kavramÕ; Baúlatma, Planlama, Kontrol ve KapanÕú evreleri ve bu evrelerde gerçekleútirilen aktiviteler esas alÕnarak, detaylÕ bir úekilde irdelenmiútir.
Proje yönetiminde kullanÕlan teknikler üzerinde durulmuú ve proje yönetimini destekleyici faaliyetlerden söz edilmiútir. Ancak proje yönetimi ile ilgili olarak biliúim teknolojilerinin kullanÕmÕ çalÕúmanÕn kapsamÕ dÕúÕnda tutulmuútur. AyrÕca teorik olarak yer alan proje evreleri, projenin baúlangÕcÕ ile ilgili yapÕlan bilgilendirme ve planlama adÕmlarÕ ile baúlatÕlmÕútÕr. Proje seçimi aúamasÕ çalÕúmanÕn kapsamÕ içerisinde incelenmemiútir.
1.1.5 Kaynak KÕsÕtlarÕnÕn Yönetimini ønceleyen YayÕnlar 1.1.5.1 Yüksek Lisans Tezleri
The Resource Allocation Capabilities of Commercial Project Management Software Packages for Resource Constrained Project Scheduling Problem [KÕsÕtlÕ Kaynak KullanÕmlÕ Proje Çizelgelemesi Problemlerinde Ticari Proje Yönetimi YazÕlÕmlarÕnÕn Kaynak Da÷ÕtÕm Kabiliyetleri] (Kerem Çekmece,2009)
KÕsÕtlÕ kaynak kullanÕmlÕ projelerde, proje çizelgeleme problemlerinin zor olmasÕnÕn yanÕnda, pratik uygulamalar açÕsÕndan önem taúÕdÕ÷Õ belirtilmiútir. Söz konusu yapÕdaki projelerde, aúÕrÕ kaynak yüklemesi içeren problemlerin çözümü için Primavera Enterprise V.6.0-Project Management (P6) ve MS Project 2007 (MS) uygulamalarÕnÕn kaynak da÷Õtma yetenekleri incelenmiútir. YapÕlan karúÕlaútÕrmalar sonucunda; P6 ve MS’ nin kÕsÕtlÕ kaynak kullanÕmlÕ proje çizelgelemesi problemlerinde, aúÕrÕ kaynak yüklenmiú problem çözümleri için sÕnÕrlÕ kapasiteleri oldu÷u sonucuna varÕlmÕútÕr. YaygÕn olarak kullanÕlan proje yönetimi programlarÕnÕn özellikle çok aktiviteli projeler için optimum yada optimuma yakÕn de÷erler sa÷layamadÕklarÕ tespit edilmiútir.
KÕsÕtlar Teorisi ve Proje Yönetimine UygulanmasÕ [Theory of Constraints and Project Management Applications] (Hakan Tekin, 2006)
Günümüz rekabetçi koúullarÕnda firmalar kendilerini ve/veya ürün gamlarÕnÕ ne kadar hÕzlÕ yenileyebilirlerse o kadar güçlü, rekabetçi kalabilmekte ve hitap ettikleri pazardaki paylarÕnÕ arttÕrabilmektedirler. DolayÕsÕ ile firmalarÕn ölçülebilir amaçlarÕ do÷rultusunda performanslarÕnÕ arttÕrabilmeleri günümüzde oldukça önem kazanmÕútÕr. Bu tezin ilk bölümünde sistemlerin ve proje sistemlerinin sürekli iyileúme ve performanslarÕnÕ arttÕrma konusunda yeni bir yaklaúÕm getiren KÕsÕtlar Teorisi konusu ele alÕnmÕútÕr. KÕsÕtlar Teorisi, sistemlerin iúleyiúine bir zincir gibi bakÕp, sistemin performansÕnÕn zincirin en zayÕf halkasÕ kadar oldu÷unu ve sistemin genel performansÕnÕn sadece bu en zayÕf halkayÕ iyileútirmekle mümkün olaca÷ÕnÕ savunan metodolojidir. økinci ve son kÕsÕmlarda ise KÕsÕtlar Teorisinin firmalarÕn proje yönetim anlayÕúÕna getirdi÷i yeni yaklaúÕm olan Kritik Zincir Proje planlamasÕ ve bu yeni proje planlama ve yönetim tarzÕnÕn firmalara getirileri incelenmiútir.
Comparison of the Resource Allocation Capabilities of Project Management Software Packages in Resource Constrained Project Scheduling Problems [SÕnÕrlÕ Kaynak KullanÕmlÕ Proje Çizelgelemesi Problemlerinde Proje Yönetimi YazÕlÕm Paketlerinin Kaynak Atama Kabiliyetlerinin KarúÕlaútÕrÕlmasÕ] (Özge Hekimo÷lu, 2007)
Bu çalÕúmada, kaynak atama konusunda; Primavera V.4.1’in ve MS Project 2003’ün performans de÷erlendirmesi yapÕlmÕútÕr. Referans kabul edilen test problemleri bazÕnda, karúÕlaútÕrmalÕ olarak sonuçlar sunulmuútur. YazÕlÕmlarÕn kaynak atama kabiliyetleri, bulunan en iyi de÷erden sapma miktarÕna ba÷lÕ olarak ölçülmüútür. PSPLIB’ den alÕnan kÕsÕtlÕ kaynaklarla proje çizelgeleme problemleri, ProGen tarafÕndan faktörel tasarÕm altÕnda üretilmiútir. Elde edilen sonuçlara istatistiksel testler uygulayarak parametrelerin etkinli÷i araútÕrÕlmÕútÕr.
La Programmation de Projet Sous Les Contraintes Liees Aux Ressources [Kaynak KÕsÕtlarÕ AltÕnda Proje Yönetimi] (Sevgin Vatansever, 2002)
Kaynak kÕsÕtlÕ proje programlamasÕnda kullanÕlan sezgisel yöntemler de÷erlendirilmiútir. Bu yöntemlerin temelinde, faaliyetlerin öncelik kurallarÕ dikkate alÕnarak sÕralamasÕ ve bu sÕralanmÕú faaliyetlerin daha sonra kaynak kÕsÕtlarÕnÕ ihlal etmeden ve de projenin süresini en kÕsa tutacak úekilde programlanmasÕnÕn yer aldÕ÷Õ üzerinde durulmuútur. Tüm proje süresince sÕnÕrlÕ olarak kalan kaynaklar “Yenilenemez Kaynaklar”; proje süresince belirli periyotlarla yeniden sÕnÕrlÕ de÷eriyle kullanÕma hazÕr hale gelebilen kaynaklar ise “Yenilenir Kaynaklar” olarak sÕnÕflandÕrÕlmÕútÕr. Hem periyotlar boyunca hem de tüm proje süresi boyunca sÕnÕrlÕ olan kaynaklar ise “Çift SÕnÕrlÕ Kaynaklar” olarak tanÕmlanmÕútÕr. Proje programlama problemini etkin bir úekilde çözebilecek olan esnek sezgisel algoritmalarÕ içeren hiçbir ticari paket programÕn bulunmadÕ÷Õna dikkat çekilmiútir. Bu konuda ilerleme kaydedilmesinin, teorinin pratikle birleútirilmesiyle mümkün olabilece÷i ve bu konuda araútÕrmacÕlara düúen görevin, algoritmalarÕ oluútururken özellikle uygulanabilir, esnek ve kodlanabilir yapÕlar oluúturmaya özen göstermek oldu÷u belirtilmiútir.
1.1.6 Kurumsal Kaynak Planlama Projelerinin Yönetimi Konulu YayÕnlar 1.1.6.1 Yüksek Lisans Tezleri
“Sipariú øçin Mühendislik” Türü ùirketler øçin Kurumsal Kaynak Planlama ve Proje Yönetimi YazÕlÕmlarÕnÕn UygunluklarÕnÕn KarúÕlaútÕrÕlmasÕ [Enterprise Resource Planning and Project Management Systems Software Applicability Comparison for “Engineer-to-Order” Companies] (Ahu Karaba÷, 2009)
Kurumsal kaynak planlama ve proje yönetimi yazÕlÕmlarÕnÕn, “Sipariú için Mühendislik” türü úirketler için uygunlu÷u incelenmiútir. ølgili yazÕlÕmlarÕn kapsadÕ÷Õ yönetim bileúenleri incelenmiú, gereklilikleri ve önem dereceleri de÷erlendirilmiútir. Bu de÷erlendirmeyi yapabilmek için bir anket çalÕúmasÕ gerçekleútirilmiútir. Sistemlerin karúÕlaútÕrÕlmasÕ yapÕlarak, uygun seçim için önem taúÕyan noktalar vurgulanmÕútÕr.
Kurumsal Kaynak Planlama (KKP) Projeleri Yönetimi [Enterprise Resource Planning (ERP) Project Management] (Nihan Güro÷lu)
ÇalÕúma ile, günümüzdeki yo÷un rekabet ortamÕnÕn gere÷i olarak, iúletmelerin de÷iúime yanÕt sürelerinin daha kÕsa olmasÕ gereklili÷i ve buna ba÷lÕ olarak entegrasyon ihtiyacÕnÕn ortaya çÕktÕ÷Õ vurgulamaktadÕr. Bu gereksinimin karúÕlanmasÕ için Kurumsal Kaynak PlanlamasÕ uygulamalarÕnÕn kullanÕlmasÕ gerekti÷inden söz edilmiútir. Kurumsal Kaynak PlanlamasÕ yazÕlÕmlarÕnÕn iúletme içerisindeki uygulama sürecinin iyi yönetilmesi gereken bir proje oldu÷u belirtilerek, bu konudaki proje adÕmlarÕ üzerinde durulmuú ve baúarÕ ihtimalinin nasÕl yükseltilebilece÷i konusuna ÕúÕk tutulmuútur. AyrÕca örnek bir Kurumsal Kaynak PlanlamasÕ uygulama projesi incelenmiútir.
1.1.7 Proje Yönetimine Di÷er Sektörel YaklaúÕmlarÕ ønceleyen YayÕnlar 1.1.7.1 Yüksek Lisans Tezleri
PMI StandartlarÕyla Memnuniyet Analizi ve BankacÕlÕk Sektörü Üzerine Bir Uygulama [Satisfaciton Analysis with PMI Standards and an Application on Banking Sector] (Emre Pabucçu, 2008)
Geliúen rekabet ortamÕnda proje yönetimine verilen önemin artmasÕna paralel, memnuniyet kavramÕnÕn giderek önem kazanmasÕ gözönünde tutulmuú ve proje yönetim memnuniyetinin ölçümlenmesi üzerinde durulmuútur. YaygÕn olan ürün memnuniyeti üzerinde durmak yerine, ürünün oluúmasÕ sÕrasÕnda uygulanan proje yönetimi ile ilgili memnuniyet seviyesi analiz edilerek farklÕ bir yaklaúÕm sergilenmiútir. Söz konusu analizde, PMI’ nÕn belirlemiú oldu÷u proje yönetim standartlarÕna uygun bir úekilde, nicel de÷erleri ölçüp de÷erlendirebilen ve sonuçlarÕ nitel de÷erlere çeviren bir anket uygulamasÕ yapÕlmÕú ve sonuçlarÕ kullanÕlmÕútÕr. Proje Yönetiminin Gemi ønúaat Sanayisinde Üretim Maliyetlerine Etkisi [Project Management' s Effect on Production Costs in Shipbuilding Industry] (Ercan Akan, 2006)
XXI. yüzyÕlÕn baúlamasÕyla beraber, proje yönetimi anlayÕúÕna bakÕú de÷erlendirilmiútir. Bir zamanlar proje yönetimi örgütsel yapÕlarda görülmesi daha uygun olurdu diye düúünülürken, günümüzde firmalarÕn hayatta kalabilmesi için zorunluluk haline geldi÷i vurgulanmÕútÕr. Her an de÷iúen çevresel koúullarÕn ve çok hÕzlÕ de÷iúen teknolojinin, örgütleri daha düz ve teknoloji tabanlÕ olma yönünde baskÕ altÕna aldÕ÷Õ üzerinde durulmuútur. Geçen yÕllar süresince, proje yönetimi anlayÕúÕ ve bilgisinin ulaútÕ÷Õ olgunluk seviyesi ön plana çÕkarÕlarak, firmalarÕn proje yönetimi faaliyetlerinin bir kÕsmÕnÕ veya bütününü kullanÕr duruma geldi÷i belirtilmiútir. ÇalÕúmada proje yönetimi konusu sektörel bazda da de÷erlendirilmiútir. Buna de÷erlendirmeye göre; gemi inúa sektörü bu çerçevede bir de÷iúim rüzgârÕyla karúÕ karúÕyadÕr. Gemi inúaat firmalarÕ proje yönetimi ve üretkenlik arasÕndaki sÕkÕ iliúkiyi kavramÕúlardÕr. Yöneticiler geçmiú dönemlerde
karmaúÕk birçok zorluklarla karúÕlaúmÕúlardÕr. Bu zorluklar ücretlerdeki aúÕrÕ artÕú, hammadde fiyatlarÕndaki artÕú, firma sahiplerinin baskÕlarÕ, yüksek enflasyon, ekonomik durgunluk ve mali kuruluúlarÕn yeterli finansal kaynak alamamasÕ úeklinde gerçekleúmiútir. Yöneticilerin mutabÕk kaldÕ÷Õ sorunlarÕn ortak çözümünün, kaynaklarÕ iyi kullanmak ve iyi kontrol ile bulunaca÷Õ sonucuna varÕlmÕútÕr. Günümüzde artan rekabet yarÕúÕnÕn, proje yönetiminin önemini daha da ön plana çÕkardÕ÷Õ belirtilmiútir. Yönetim ve organizasyonun temel taúlarÕndan biri olan proje yönetimi ve planlamasÕ ile proje safhalarÕ ve prosesleri incelenerek, gemi inúaat sanayisinde uygulanmasÕ detaylandÕrÕlmÕútÕr.
økinci bölümde bilimsel proje ve proje yönetimi yaklaúÕmlarÕ incelenmiú ve proje yönetimi ile di÷er yönetim úekilleri arasÕndaki ba÷lantÕ ortaya konmuútur. AyrÕca proje yönetiminin temel iúlevleri anlatÕlmÕútÕr. Proje yönetimi safhalarÕ ve projenin vazgeçilmez unsurlarÕ olan proje yaúam e÷risi, proje sahibi ve proje organizasyon yapÕlarÕ incelenmiútir. Proje baúarÕsÕnda önemli faktör olan projelerin sona erme prosesleri ayrÕntÕlarÕyla incelenmiú ve projelerde organizasyonel yapÕnÕn önemine de÷inilmiútir.
Üçüncü bölümde, proje yönetim prosesleri olan proje entegrasyon, alan, maliyet, zaman, kalite, insan kaynaklarÕ, iletiúim, risk ve tedarik yönetimleri incelenmiútir. Her bir prosesin alt bölümleri bir sistem anlayÕúÕyla analiz edilmiútir. Proje yönetiminde baúarÕyÕ belirleyen faktörler incelenmiútir. Proje yönetiminde proje planlama ve proje kontrol araçlarÕndan olan CPM tekni÷i irdelenmiútir.
Dördüncü bölümde, bilimsel proje ve proje yönetimi yaklaúÕmlarÕ incelenmiú ve proje yönetiminin di÷er yönetim úekilleri arasÕndaki ba÷lantÕ ortaya konmuútur. AyrÕca proje yönetiminin temel iúlevleri anlatÕlmÕútÕr. Gemi inúaat sanayisinde iú ayrÕútÕrma yapÕlarÕ, gemi inúaatÕnda proje maliyeti, maliyet unsurlarÕ, görev matrisi, görev listesi, görev izni, iú paketleri, kazanÕlan de÷er ve varyans analizleri, gemi inúaatÕnda ödeme koúullarÕ incelenmiútir. Günümüzde küresel rekabette etkin sistemler ve proje yönetimi, bilimsel proje ve proje yönetimi yaklaúÕmlarÕ incelenmiú ve proje
