Yerel şartlarda kurulmuş firmalar için karşılaştırma

Analizlerde ele alınan ülkelerde kurulmuş firmalar için hazırlanan karşılaştırma tablosu ile analizi yapılan ülkelerde imalat kalemine göre saatlik giderin ne olduğu ile bu giderlerin ülkelere göre değişmesinin nedenleri detaylı bir şekilde ortaya konmuştur. Yerel şartlarında kurulmuş bir firma için karşılaştırma tabloları hazırlanırken makinelerin kendi ülke şartlarında temin edildiği, bu makinelerin için anapara değeri dışında yapılan dolaylı veya doğrudan giderlerden olan yatırım faizi, vergi, sigorta ve depolama giderlerininde yine bu ülkenin şartlarına göre hesaplanması gerekliliği ortaya konmuştur. Bu kalemlerle ilgili ülke şartlarına göre dönüşüm için gerekli olan katsayılar tespit edilmiş ve bu katsayılar aracılığıyla karşılaştırma tablolarının ilgili kısmı doldurulmuştur. Amortisman hesabında standart bir veri sağlamak amacıyla her ülke için bu gider kalemi eşit kabul edilmiştir. Yakıt fiyatları, tamir ve bakım işlerinde kullanılan hidrolik yağ fiyatları ve operatör ücretleri bu ülkeler için tespit edilmiş bu fiyatların Türkiye fiyatlarına oranlanmasıyla belli katsayılara ulaşılmıştır. Bu katsayılar Çizelge 5.25’te gösterilmiştir. Bu katsayılar yardımıyla Türkiye verilerinden ilgili ülke şartlarına dönüşümler yapılmıştır. 5.22. nolu çizelgede 6 farklı imalat türüne göre saatlik giderlerin Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Hollanda ve Suudi Arabistan’da ne mertebelerde olduğu ortaya konmuştur. Bu çizelgeler aracılığıyla birçok kritik sonuç ortaya konmuştur.

Çizelge 5.25 incelendiğinde sondaj imalatında en yüksek saatlik giderin ABD’de, en

düşük saatlik giderin ise Rusya’da olduğu görülmektedir. Amerika Birleşik Devletlerinde saatlik sondaj giderinin 40,8 € olduğu, Hollanda için saatlik sondaj giderinin ise bu değere çok yakın olan 37 € olduğu görülmektedir. Saatlik sondaj giderlerinin Amerika ve Hollanda’da yüksek olmasının en önemli nedeni bu ülkelerde operatörlere verilen ücretlerin yüksek mertebelerde olmasıdır. Ayrıca bu ülkelerde yakıt fiyatınında Rusya ve Suudi Arabistana göre daha yüksek olması bu ülkelerin sondaj imalatında en pahalı ülke konumunda yer almalarına neden olmuştur. Saatlik sondaj giderinin 12,5 € ile en düşük olduğu Rusya’yı 14,5 € saatlik gideri ile Suudi Arabistan takip etmektedir. Saatlik giderin en düşük olduğu bu iki ülkeden biri olan Rusya’nın, Suudi Arabistandan daha ucuz olmasındaki en önemli etkenlerden biri yakıt gideri oranlarının diğer giderlere göre çok ağır basmamasıdır. Bu iki ülkede sondaj saatlik giderlerinin bu kadar düşük olmasının en önemli sebebi

bu işlerde kullanılacak operatörlerin, ülke bünyesinden çıkarılması durumunda maaşlarının oldukça düşük mertebelerde olmasıdır.

Fore kazık imalatında en yüksek saatlik giderin ABD’de, en düşük saatlik giderin ise Suudi Arabistan’da olduğu görülmektedir. Amerika Birleşik Devletlerinde saatlik fore kazık giderinin 123,8 € olduğu, Hollanda için saatlik fore kazık giderinin ise bu değere çok yakın olan 119,4 € olduğu görülmektedir. Saatlik fore kazık giderlerinin Amerika ve Hollanda’da yüksek olmasının en önemli nedeni bu ülkelerde operatörlere verilen ücretlerin yüksek mertebelerde olmasıdır. Ayrıca bu ülkelerde

yakıt fiyatınında Rusya ve Suudi Arabistana göre daha yüksek olması bu ülkelerin fore kazık imalatında en pahalı ülke konumunda yer almalarına neden olmuştur. Saatlik fore kazık giderinin 68,9 € ile en düşük olduğu Arabistan’ı, 74,2 €/saat’ lik gideri ile Rusya takip etmektedir. Saatlik giderin en düşük olduğu Suudi Arabistan’ın Rusya’ya göre daha ucuz olmasındaki en önemli etkenlerden biri yakıt gideri oranlarının diğer giderlere göre daha yüksek olmasıdır. Rusya ve Suudi Arabistanda fore kazık saatlik giderlerinin bu kadar düşük olmasının en önemli sebebi bu işlerde kullanılacak operatörlere yerilen maaşlardır.

Jet grout ve mini kazık imalatlarında en pahalı ülkeler Hollanda ve Amerika Birleşik Devletleri olurken, bu imalatların en ucuz şekilde yapılacağı ülke Suudi Arabistan olmaktadır. Suudi Arabistan’dan sonra bu imalatlara en uygun ülke Rusya olmaktadır. Yakıt gideri oranının en yüksek olduğu bu iki imalatta Hollanda, Amerika Birleşik Devletlerine göre bu imalatlar için daha pahalı olmaktadır. Hollanda’da jet grout saatlik gideri 100,4 € olurken, bu değer Suudi Arabistanda 35,5 €/ saat mertebelerine düşmektedir. Bu da Hollanda’da jet grout yapmanın, Arabistana göre 3 kat daha pahalı olduğu anlamına gelmektedir. Mini kazık imalatında da benzer bir durum vardır. Hollanda’da 70 € mertebesinde olan saatlik gider, Arabistan’ da 23 € mertebesindedir.

Enjeksiyon imalatında en yüksek saatlik giderler Amerika Birleşik Devletleri ve Hollanda’da olduğu çizelge 5.25’ te görülmektedir. Enjeksiyon imalatında saatlik en düşük gider 16,2 € ile Rusya’dadır. Rusya’yı 17 € lük saatlik gider ile Suudi Arabistan takip etmektedir. Saatlik giderin en düşük olduğu bu iki ülkeden biri olan Rusya’nın, Suudi Arabistandan daha ucuz olmasındaki en önemli etkenlerden biri yakıt gideri oranlarının diğer giderlere göre çok ağır basmamasıdır. Bu iki ülkede enjeksiyon saatlik giderlerinin bu kadar düşük olmasının en önemli sebebi bu işlerde

kullanılacak operatörlerin, ülke bünyesinden çıkarılması durumunda maaşlarının oldukça düşük mertebelerde olmasıdır. Enjeksiyon imalatı ve sondaj imalatı en yüksek ve en düşük saatlik giderlerin ortaya çıktığı ülkeler açısından benzerlik göstermektedir.

Taş kolon imalatında en yüksek saatlik giderin ABD’de, en düşük saatlik giderin ise Suudi Arabistan’da olduğu görülmektedir. Amerika Birleşik Devletlerinde saatlik taş kolon giderinin 114,6 € olduğu, Hollanda için saatlik taş kolon giderinin ise bu değere çok yakın olan 113,2 € olduğu çizelge 5.25’ te görülmektedir. Saatlik taş kolon giderlerinin Amerika ve Hollanda’da yüksek olmasının en önemli nedeni bu ülkelerde operatörlere verilen ücretlerin yüksek mertebelerde olmasıdır. Ayrıca bu

ülkelerde yakıt fiyatınında Rusya ve Suudi Arabistana göre daha yüksek olması bu ülkelerin taş kolon imalatında en pahalı ülke konumunda yer almalarına neden olmuştur. Saatlik taş kolon giderinin 52,3 € ile en düşük olduğu Arabistan’ı, 62,7 €/saat’ lik gideri ile Rusya takip etmektedir. Saatlik giderin en düşük olduğu Suudi Arabistan’ın Rusya’ya göre daha ucuz olmasındaki en önemli etkenlerden biri yakıt gideri oranlarının diğer giderlere göre daha yüksek olmasıdır. Rusya ve Suudi Arabistan’da taş kolon saatlik giderlerinin bu kadar düşük olmasının en önemli sebebi bu işlerde kullanılacak operatörlere yerilen maaşlardır.

Karşılaştırma tabloları ile hangi ülkede hangi kalemin daha ön plana çıktığı net bir şekilde görülmüştür. Operatör maaşlarının diğer ülkelere göre yüksek olduğu ülkelerden Amerika Birleşik Devletleri ve Hollanda her imalatta saatlik giderlerin fazlalığından dolayı ön planda olmuştur. Yakıt fiyatının en düşük olduğu iki ülke Suudi Arabistan ve Rusya ise her imalat türünde saatlik giderlerin en düşük olduğu ülkeler olmuşlardır. Makine kullanımının ve işçiliğin ön planda olduğu bu imalat türlerinde yakıt fiyatı ve operatör maaşı saatlik giderlerin oluşmasında en büyük rolü oynamaktadır. Bu noktada bu iki kalemin iyi kontrol edilmesi gerekmektedir.

Çizelge 5.22 : Yerel şartlara göre saatlik üretim giderleri ŞANTİYELER/ GİDER KALEMLERİ ÜLKE DETAYLARI SONDAJ ŞANTİYELERİ FORE KAZIK ŞANTİYELERİ JET GROUT ŞANTİYELERİ MİNİ KAZIK ŞANTİYELERİ ENJEKSİYON ŞANTİYELERİ TAŞ KOLON ŞANTİYELERİ AMORTİSMAN GİDERİ

TÜRKİYE 4,7 €/sa 33,0 €/sa 11,6 €/sa 7,8 €/sa 8,2 €/sa 24,6 €/sa ABD 4,7 €/sa 33,0 €/sa 11,6 €/sa 7,8 €/sa 8,2 €/sa 24,6 €/sa RUSYA 4,7 €/sa 33,0 €/sa 11,6 €/sa 7,8 €/sa 8,2 €/sa 24,6 €/sa HOLLANDA 4,7 €/sa 33,0 €/sa 11,6 €/sa 7,8 €/sa 8,2 €/sa 24,6 €/sa ARABİSTAN 4,7 €/sa 33,0 €/sa 11,6 €/sa 7,8 €/sa 8,2 €/sa 24,6 €/sa FAİZ+

SİGORTA+ VERGİ+ DEPOLAMA

GİDERİ

TÜRKİYE 2,6 €/sa 15,4 €/sa 6,7 €/sa 4,0 €/sa 3,4 €/sa 16,8 €/sa ABD 1,8 €/sa 10,8 €/sa 4,7 €/sa 2,8 €/sa 2,4 €/sa 11,7 €/sa RUSYA 1,7 €/sa 9,9 €/sa 4,3 €/sa 2,6 €/sa 2,2 €/sa 10,8 €/sa HOLLANDA 1,6 €/sa 9,3 €/sa 4,0 €/sa 2,4 €/sa 2,0 €/sa 10,1 €/sa ARABİSTAN 0,9 €/sa 5,3 €/sa 2,3 €/sa 1,4 €/sa 1,2 €/sa 5,8 €/sa

YAKIT GİDERİ

TÜRKİYE 5,1 €/sa 37,7 €/sa 44,2 €/sa 38,4 €/sa 6,0 €/sa 43,2 €/sa ABD 2,7 €/sa 19,6 €/sa 23,0 €/sa 19,9 €/sa 3,1 €/sa 22,4 €/sa RUSYA 1,9 €/sa 13,7 €/sa 16,0 €/sa 13,9 €/sa 2,2 €/sa 15,6 €/sa HOLLANDA 3,9 €/sa 28,7 €/sa 33,6 €/sa 29,2 €/sa 4,6 €/sa 32,8 €/sa ARABİSTAN 0,3 €/sa 1,9 €/sa 2,2 €/sa 1,9 €/sa 0,3 €/sa 2,2 €/sa

TAMİR+YEDEK PARÇA GİDERİ

TÜRKİYE 1,7 €/sa 11,1 €/sa 5,1 €/sa 3,0 €/sa 0,8 €/sa 5,5 €/sa ABD 1,2 €/sa 7,8 €/sa 3,6 €/sa 2,1 €/sa 0,6 €/sa 3,9 €/sa RUSYA 1,5 €/sa 10,0 €/sa 4,6 €/sa 2,7 €/sa 0,7 €/sa 5,0 €/sa HOLLANDA 0,8 €/sa 5,6 €/sa 2,6 €/sa 1,5 €/sa 0,4 €/sa 2,8 €/sa ARABİSTAN 2,5 €/sa 16,7 €/sa 7,7 €/sa 4,5 €/sa 1,2 €/sa 8,3 €/sa

BAKIM GİDERİ

TÜRKİYE 1,8 €/sa 9,4 €/sa 4,2 €/sa 3,2 €/sa 2,2 €/sa 7,4 €/sa ABD 2,1 €/sa 10,7 €/sa 4,8 €/sa 3,6 €/sa 2,5 €/sa 8,4 €/sa RUSYA 1,0 €/sa 5,1 €/sa 2,3 €/sa 1,7 €/sa 1,2 €/sa 4,0 €/sa HOLLANDA 1,2 €/sa 6,1 €/sa 2,7 €/sa 2,1 €/sa 1,4 €/sa 4,8 €/sa ARABİSTAN 0,8 €/sa 4,2 €/sa 1,9 €/sa 1,4 €/sa 1,0 €/sa 3,3 €/sa

OPERATÖR GİDERİ

TÜRKİYE 7,1 €/sa 10,5 €/sa 13,1 €/sa 7,6 €/sa 6,8 €/sa 10,9 €/sa ABD 28,4 €/sa 42,0 €/sa 52,4 €/sa 30,4 €/sa 27,2 €/sa 43,5 €/sa RUSYA 1,8 €/sa 2,6 €/sa 3,3 €/sa 1,9 €/sa 1,7 €/sa 2,7 €/sa HOLLANDA 24,9 €/sa 36,8 €/sa 45,8 €/sa 26,6 €/sa 23,8 €/sa 38,1 €/sa ARABİSTAN 5,3 €/sa 7,9 €/sa 9,8 €/sa 5,7 €/sa 5,1 €/sa 8,2 €/sa

TOPLAM GİDER

TÜRKİYE 23,0 €/sa 117,1 €/sa 84,9 €/sa 64,0 €/sa 27,4 €/sa 108,3 €/sa

ABD 40,8 €/sa 123,8 €/sa 100,0 €/sa 66,7 €/sa 44,0 €/sa 114,6 €/sa

RUSYA 12,5 €/sa 74,2 €/sa 42,1 €/sa 30,6 €/sa 16,2 €/sa 62,7 €/sa

HOLLANDA 37,0 €/sa 119,4 €/sa 100,4 €/sa 69,6 €/sa 40,4 €/sa 113,2 €/sa

Çizelge 5.23 : Yerel şartlara göre gider kalemlerinin % leri. ŞANTİYELER/ GİDER KALEMLERİ ÜLKE DETAYLARI SONDAJ ŞANTİYELERİ FORE KAZIK ŞANTİYELERİ JET GROUT ŞANTİYELERİ MİNİ KAZIK ŞANTİYELERİ ENJEKSİYON ŞANTİYELERİ TAŞ KOLON ŞANTİYELERİ AMORTİSMAN GİDERİ TÜRKİYE 20% 28% 14% 12% 30% 23% ABD 12% 27% 12% 12% 19% 21% RUSYA 38% 44% 28% 25% 51% 39% HOLLANDA 13% 28% 12% 11% 20% 22% ARABİSTAN 32% 48% 33% 34% 48% 47% FAİZ+ SİGORTA+ VERGİ+ DEPOLAMA GİDERİ TÜRKİYE 11% 13% 8% 6% 12% 16% ABD 4% 9% 5% 4% 5% 10% RUSYA 13% 13% 10% 8% 14% 17% HOLLANDA 4% 8% 4% 3% 5% 9% ARABİSTAN 6% 8% 6% 6% 7% 11% YAKIT GİDERİ TÜRKİYE 22% 32% 52% 60% 22% 40% ABD 7% 16% 23% 30% 7% 20% RUSYA 15% 18% 38% 45% 13% 25% HOLLANDA 10% 24% 34% 42% 11% 29% ARABİSTAN 2% 3% 6% 8% 2% 4% TAMİR+YEDEK PARÇA GİDERİ TÜRKİYE 7% 9% 6% 5% 3% 5% ABD 3% 6% 4% 3% 1% 3% RUSYA 12% 13% 11% 9% 4% 8% HOLLANDA 2% 5% 3% 2% 1% 2% ARABİSTAN 17% 24% 22% 20% 7% 16% BAKIM GİDERİ TÜRKİYE 8% 8% 5% 5% 8% 7% ABD 5% 9% 5% 5% 6% 7% RUSYA 8% 7% 5% 6% 7% 6% HOLLANDA 3% 5% 3% 3% 4% 4% ARABİSTAN 6% 6% 5% 6% 6% 6% OPERATÖR GİDERİ TÜRKİYE 31% 9% 15% 12% 25% 10% ABD 70% 34% 52% 46% 62% 38% RUSYA 14% 4% 8% 6% 11% 4% HOLLANDA 67% 31% 46% 38% 59% 34% ARABİSTAN 37% 11% 28% 25% 30% 16%