Şirketin yatırımlarını da kapsayan TEDAŞ Genel Müdürlüğü 2011 yılı yatırım programı; YPK’nın 11.10.2010 tarihli ve 2010/29 sayılı raporu ile Bakanlar Kuruluna sunulan ekli “2011 Yılı Programı” ve “2011 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar”; 540 sayılı KHK’nın 28 inci maddesine göre, Bakanlar Kurulunun 12.10.2010 tarih ve 2010/966 sayılı Kararı ile kabul edilerek, 17.10.2010 tarih ve 27732 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Bu Kararda özetle;
-2011 yılı yatırım programında yer almayan herhangi bir proje için harcama yapılamayacağı proje ödenekleri arasında bu Kararda belirtilen esaslar dışında aktarma yapılamayacağı,
-Toplulaştırılmış projenin alt projelerinin DPT Müşteşarlığının olumlu görüşü alındıktan sonra Kuruluşun bağlı veya ilgili olduğu Bakanın onayı ile uygulamaya konulacağı, toplulaştırılmış projenin yer, karakteristik ve ödeneği değiştirilmemek ve maliyeti artırılmamak kaydıyla alt projelerin yer hariç diğer parametrelerindeki değişikliklerin, DPT’ye bilgi vermek kaydıyla ilgili Bakanın onayıyla yapılacağı,
-Kamulaştırma ödeneklerinin, yatırım programında proje olarak yer almadığı, -Kesin hesap farklarının kapatılmasından doğan ödenek ihtiyaçlarının işletme bütçesinden karşılanacağı ve bu harcamaların proje maliyetine ilave edileceği,
-Dış finansman (krediyle ve/veya hibeyle) ile yürütülecek projelerde, 4749 sayılı “Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun” ve bu Kanuna dayanılarak çıkarılmış olan yönetmelikler ile “Yıllık Yatırım Programında Yer Alan Projelere Dış Finansman Sağlanmasına İlişkin Esas ve Usullere Dair Tebliğ”
hükümlerine uyulacağı, dış finansman kullanımlarının Yatırım Programıyla ilişkilendirileceği,
Düzenlemeleri yer almıştır.
Şirketin yatırımlarını da kapsayan Bakanlar Kurulu Kararı eki olarak 13.01.2011 tarih ve 27814 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan TEDAŞ’ın 2011 yılı yatırım programı toplam 300 milyon TL ödenekle yer almıştır. Detay ve alt detay programlar ise; 2010/966 sayılı Kararın ilgili hükümleri gereğince, ÖİB’in TEDAŞ Genel Müdürlüğüne muhatap 18.02.2011 gün ve 1365 sayılı yazısında da belirtildiği üzere ilgili Bakanlık Makamının 16.02.2011 tarih ve 39 sayılı oluru ile onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Bu kapsamda Şirket için ayrılan ilk ödenek miktarı 35,8 milyon TL olarak belirlenmiştir.
DPT’nin 2011 yılı yatırım programında bulunan muhtelif projelere ek ödenek talebi ile ilgili 26.05.2011 tarih ve 2136 sayılı yazısı uyarınca 49 milyon TL, Kalkınma Bakanlığının ek ödenek talebi ile ilgili 15.09.2011 tarih ve 3354 sayılı yazısı uyarınca 60 milyon TL ek ödenek tahsis edilerek TEDAŞ Genel Müdürlüğünün 2011 yılı yatırım programı tavan ödeneği 409 milyon TL’ye yükseltilmiş olup, Şirketin 2011 yılı yatırım ödenekleri toplamı 50,5 milyon TL olarak son halini almıştır.
Şirketin resmi veri tabanına göre hazırlanan ve yatırım projeleri, proje süresi, tutarları, 2011 yılı sonuna kadar yapılan harcamalar ve ödenekleri ile ana projeler itibarıyla nakdi-fiziki gerçekleşme oranlarını gösteren çizelgeye aşağıda yer verilmiştir.
(Bin TL)
Projeler
Başlangıçtan 2011 yılı sonuna kadar
harcama 2011 yılı ödeneği 2011 Yılında Gerçekleşme(%)
Nakdi Fiziki
E ) Ödeneksiz yapılan yatırım harcamaları
Toplam(E)
Genel toplam (A+B+C+D+E) 340.113 227.338 227.324 42.822 60.502 59.056 58.942 97,6 97,4
Şirketin yatırım projelerinin 2011 yılı ödeneği 35,8 milyon TL olarak belirlenmiş, ancak yapılan revizelerle bu ödenek 50,5 milyon TL’ye yükseltilmiştir.
Şirket, toplam 340,1 milyon TL’lik proje stokuna sahip olup, başlangıcından 2011 yılı sonuna kadar %66,8 oranında 227,3 milyon TL nakdi harcama ve fiziki gerçekleşme seviyesine ulaşmıştır.
1989 ve 2012 yılları arasında devam eden projelerden 2011 sonrasına kalanlar ile, süresi 2011 ve 2012 yılları arasında olan yeni projelerden 2011 sonrasına kalanların proje tutarları, toplam proje stokunun %96,3 oranında 327,6 milyon TL’lik kısmını teşkil etmekte olup, anılan grupta 2011 yılı sonuna kadar olan %65,6 oranında 214,9 milyon TL’lik nakdi gerçekleşme düşüldüğünde, 2011 yılından sonraya kalan ve bitiş tarihi en geç 2012 yılı olan projelerde 121 milyon TL tutarında bir proje stoku kaldığı görülmektedir. Mevcut proje stokunun %100’ünün gerçekleşmesi için 2011 yılı ödenekleri baz alındığında yaklaşık 2,2 yıllık bir süreye ihtiyaç olduğu görülmektedir.
Mevcut projelerin yıllık yatırım ödenekleri ile bu projelerin öngörülen sürede tamamlanması ya da süre uzatımına gidilmeden anılan projelerin bitirilmesi mümkün görülmemektedir.
Toplam proje tutarının ödenekler ile orantılı olmaması nedeniyle devam eden projelerin yeniden değerlendirilerek bir öncelik sıralamasına alınması ve mümkün olduğu kadar yatırım programına yeni proje ithal edilmemesi uygun olacaktır..
2011 yılında Şirket için ayrılan revize edilmiş toplam ödeneğin 50,5 milyon TL olduğu, bu ödeneğin 35,2 milyon TL’lik kısmının Antalya, 4,8 milyon TL’lik kısmının Burdur ve 10,5 milyon TL’lik kısmının ise Isparta İl Müdürlüğüne ait olduğu, Antalya İl Müdürlüğünce 41,4 milyon TL, Burdur İl Müdürlüğünce 4,8 milyon TL ve Isparta İl Müdürlüğünce 9,8 milyon TL nakdi harcama yapıldığı, Antalya İl Müdürlüğünde 6 milyon TL ve Burdur İl Müdürlüğünde ise 72,8 bin TL tutarında ödeneksiz harcama görüldüğü; bunun, Burdur İl Müdürlüğünce ihalesi yapılan 11.D05.0150/98 proje numaralı küçük ek tesisler için yapılan ödenek üstü harcama ve TEDAŞ tarafından ihalesi yapılan 89.D05.0430/02 proje numaralı Alanya III AYB Şehir Şebekesi Tevsii projesi, 99.D.05.0920/02 proje numaralı Antalya VI Antalya VI AYB1-6 Şehir Şebekesi Tevsii projesi işlerine ait dış kredi harcamasının kur farkı ve faizinden kaynaklandığı anlaşılmıştır. 2011 yılında Şehir Şebekeleri yatırım faslına dış krediden toplam 18 milyon TL nakdi harcama yapılmıştır.
Revize ödeneğin 2,6 milyon TL’si kırsal dağıtım tesislerine (%5,2), 40 milyon TL’si şehir şebekelerine (%79,1), 7,3 milyon TL’si köy şebekelerine (%14,5), 100 bin TL’si işletmeler grubu yatırımlarına (%0,2) ve 492,6 bin TL’lik kısmı da makine ve teçhizat yatırımlarına (%1) ayrılmıştır.
Yukarıda bahsedilen projeler için 2011 yılı içerisinde revize ödeneğin %110,9’u oranında 56 milyon TL nakdi harcama yapılmış olup, yine revize ödeneğe göre
%110,7 oranında 55,9 milyon TL fiziki gerçekleşme oluşmuştur.
İl müdürlüklerine tahsis edilen 2011 yılı revize yatırım ödeneklerine (dış kredili ödenekler düşülmeden) karşılık, yapılan nakdi harcama oranları Antalya’da %117,1, Isparta’da %93,4 ve Burdur’da ise %101,7 seviyesindedir.
Böylece, 2011 yılında kesin hesaba bağlanamayan projeler için revize işletme bütçesinin kesin hesap artışı faslından harcanan 274,2 bin TL kamulaştırma faslından harcanan 2,8 milyon TL ile birlikte Şirketin nakdi yatırım harcamaları toplamı 59,1 milyon TL’ye ulaşmıştır.
Bilindiği üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının yatırımlarını Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu, Mali Yılı Bütçesi Makro Çerçeve Kararı, Yılı Yatırım Programı, Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı ve ilgili diğer mevzuatta yer alan düzenlemelere uygun olarak gerçekleştirmesi ve bu bağlamda, mevcut proje ödeneklerini aşacak şekilde harcama yapılmaması, gerekli ödenek revizyonlarının zamanında yapılması, yatırımların takibinde ilgili birimler arasındaki koordinasyonu sağlayıcı önlemlerin alınması, yatırım harcamalarının ilgili hesaplarına kaydının titizlikle takibi ve ilave iş olurlarının zamanında alınması esastır.
Bu çerçevede, Şirketin yatırım projelerinde ve Revize İşletme Bütçesinin kesin hesap artışı faslından harcanan 274,2 bin TL’ye esas kesin hak edişler üzerinde yapılan incelemelerde;
- Cari yılda kesin hesaba bağlanan ve aynı yıl yatırım programında da yer alan bazı projelerin; ödeneklerinin tamamı kullanıldığından ya da kalan cari yıl ödenekleri kesin hesapta ortaya çıkarılan keşif artışlarını karşılamaya yetmediğinden, kesin hesapta ortaya çıkan yüklenici alacaklarının revize bütçenin kesin hesap farkı faslı (10.D.06.1910/B1/07/II/04,05,06,07,09 Antalya ili Küçük ek tesislere ait Elk.Şebekesi işi için 31.630,59 TL, 10.D.06.1910/C1/07/II/02,03,04,06,07,08 Antalya ili Küçük ek tesislere ait Elk.Şebekesi işi için 27.855,22 TL, 10.D.04.0010/001 Isparta ili Sütçüler Çobani Elk.Şebekesi işi için 15.542,32 TL, 01.D.05.0960/01 Burdur ili Bucak AG-OG Elk.Şebekesi işi için 126.320,27 TL ve 10.D.05.0151/02 Burdur ili Ağlasun KÖK binası tadilatı işi için 16.163,36 TL) kullanılarak kapatıldığı,
-Yatırımların izleme ve kontrolünün yeterli titizlikte yapılamaması, gelecek ilave ödenek beklentisi ile proje disiplininden uzaklaşılarak öncelikleri sağlıklı olarak belirlenmemiş tesisler yapılması, ihale keşfinin hazırlanmasında dikkate alınmayan ve yapım aşamasında yapılması zorunlu görülen işlerin yaptırılması gibi nedenlerle projelerde muhtelif miktarlarda ödenek aşımları (Isparta İl müdürlüğünce ihalesi yapılan 11.D05.0320/99 proje numaralı Diğer Belediyeler için yapılan revize ödenek 400.000 TL tahsis edilmiş olmasına rağmen yılında 501.000 TL, Burdur İl müdürlüğünce ihalesi yapılan 11.D05.0150/98 proje numaralı küçük ek tesisler için yapılan revize ödenek 368.000 TL tahsis edilmiş olmasına rağmen yılında 518.000 TL, 89.D05.0430/02 proje numaralı Alanya III AYB işine revize ödenek olarak 2.000 TL tahsis edilmiş olmasına rağmen yılında 1.045.865 TL ve 99.D.05.0920/02 proje
numaralı Antalya VI işi kapsamında revize ödenek 4.141.970 TL tahsis edilmiş olmasına rağmen yılında 11.397.793 TL harcama yapılmış) meydana geldiği,
görülmektedir. Bu nedenle;
Şirketin cari yıl yatırım programında yer alan projeler için, cari yıl işletme bütçesinden harcama yapılmaması, ödeneklerin doğru planlama yapılarak hazırlanması suretiyle ödenek aşımlarına sebebiyet verilmemesi önerilir.
Şirketin 2011 yılı yatırım programını oluşturan ana proje grupları itibarıyla harcamalar ve açıklamalar aşağıda verilmiştir.
a) Etüd - proje işleri;
Bu gruptaki projelerle şehir ve köy şebekelerinin eskiyen, yetersiz kalan ve yeni gelişen bölgelerin etüt ettirilmesi ve elde edilen verilere göre yeni şebeke projeleri hazırlatılması amaçlanmıştır. 2011 yılında Şirketin bu grupta herhangi bir nakdi harcama ve fiziki gerçekleşmesi bulunmamaktadır.
b) Kırsal dağıtım tesisleri;
Bu gruptaki projelerle il, ilçe, kasaba ve köy gibi yerleşim birimlerini besleyen dağıtım hatlarından elektrik talebinin artması nedeni ile sorunlar yaşanan bölgelerde yeni dağıtım hatlarının yapılması ve bu hatlardan tüketicilere kesintisiz enerji verilebilmesi için bağlantı noktalarında dağıtım merkezleri yapılması amaçlanmıştır.
2011 yılında Şirketin bu gruptaki 2,6 milyon TL ödeneğine karşılık %98,5 oranında 2,6 milyon TL nakdi harcama ve %111,2 oranında 2,9 milyon TL fiziki gerçekleşme bulunmaktadır. Önceki yıldan alımı yapılan ve yatırım ambarında bulunan bir takım madeni malzeme, kablo ve tellerin fiziki yatırıma dönüşmesi sonucu Fiziki gerçekleşme nakdi gerçekleşmenin üzerinde olmuştur.
c) Şehir şebekeleri;
Bu gruptaki projeler ile şehir şebekelerinden ekonomik ömrünü dolduran ve kapasite bakımından yetersiz durumda kalanların yenilenmesi veya yeniden tesis edilmesi, tüm büyük şehir şebekelerinin master planlamasının yapılması ve dağıtım sisteminin daha etkili yönetimi ve yönlendirilmesini sağlayan dağıtım otomasyon sistemlerinin uygulamaya geçirilmesi amaçlanmıştır.
2011 yılında Şirketin şehir şebekeleri proje grubundaki 40 milyon TL’lik ödeneğine karşılık %114,4 oranında 45,7 milyon TL’lik nakdi harcama ve %113,5 oranında 45,4 milyon TL’lik fiziki gerçekleşme bulunmaktadır. Ödenek üzerinde yapılmış görünen bu harcamanın detaylarına inildiğinde dış kredili işler için yapılan harcamaların faiz ve kur farkından kaynaklandığı anlaşılmaktadır.
d) Köy şebekeleri;
Bu gruptaki projeler ile köy şebekelerinin yenilenmesi, gelişen bölgelere yeni şebeke yapılması, kapasitesi yetersiz olan köyleri besleyen hatlar yerine yeni hatlar yapılması ve ana dağıtım hatlarına bağlanmış olan köy hatlarının başına Kesici Ölçü
Kabini (KÖK) yapılması amaçlanmıştır. 2011 yılında Şirketin bu gruptaki 7,3 milyon TL’lik ödeneğine karşılık %97,7 oranında 7,1 milyon TL’lik nakdi harcama ve %96,5 oranında 7 milyon TL fiziki gerçekleşme bulunmaktadır.
e) İşletmeler grubu yatırımları;
Bu grupta, çoğunluğu inşaat projesi olmak üzere mevcut merkezlerde yapılacak tadilatlar ile sabit kıymet niteliğindeki demirbaş malzeme yatırımları yer almaktadır.
2011 yılında Şirketin bu gruptaki 100 bin TL’lik ödeneğine karşılık %79,8 oranında 79,8 bin TL nakdi harcama ve fiziki gerçekleşmesi bulunmaktadır.
f) Makine ve teçhizat yatırımları;
Bu grupta güvenlik cihazları, test ölçü cihazları, haberleşme cihazları yatırımları bulunmaktadır. 2011 yılında Şirketin bu gruptaki 492,6 bin TL’lik ödeneğine karşılık %98,4 oranında 484,5 bin TL’lik nakdi harcama ve fiziki gerçekleşme bulunmaktadır.
Yapım işlerinin genel değerlendirmesi
Yatırımların zamanında gerçekleştirilememesine neden olan olumsuz etkenlerin başında, işin projesinin olmaması veya master proje üzerinde hazırlanan ihale keşiflerinin sağlıksız olması, ödenek yetersizliği ve ihalelere zamanında çıkılamaması gibi sebepler gelmektedir.
KİK’in İdarelerce Uyulması Gereken Diğer Kurallar başlığı altındaki 62 nci maddesinde Kanun kapsamındaki idarelerce yapım işleri için ihaleye çıkılmadan önce uyulması zorunluluk arz eden hususlardan biri “c” bendinde belirtilen yapım işlerinde uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamayacağıdır. Buna rağmen yapılan incelemelerde yapılan tüm ihalelerin ön proje üzerinden birim fiyat usulü ile yapıldığı ve uygulama projelerinin ise yer tesliminden sonra hazırlandığı tespit edilmiştir.
Yeterli detayda hazırlanamamış projelere esas keşifler ve buna bağlı olarak ayrılan ödenek miktarları ile uygulama safhasına geçildiğinde, etüt-proje safhasında öngörülmeyen aksaklıklarla karşılaşıldığından, proje tadilatları veya ilave iş verilmesi (08.D.05.8070/01 Antalya ili Muratpaşa ve Kepez Şehir şebekesi AG-OG Elektrik tesisi işi için %16,56 oranında, 10.D.05.0071/06 Antalya ili Çamyuva Elektrik tesisi işi için %19,99 oranında, 11.D.05.0150/99 Burdur ili Diğer Belediyeler Elektrik tesisi işi için %20 oranında, 11.D.06.1910/C1/15/II/07 Burdur ili Küçük ek tesisler Elektrik tesisi işi için %20 oranında, 11.D.05.0320/98 projesi kapsamında Isparta ili merkez Mehmet dönge Mah. Elektrik tesis işlerinde %20 oranında ilave iş verildiği) yoluna gidilerek sorunun ortadan kaldırılmaya çalışıldığı görülmüştür.
İlave işlerin verilmesinde esas iş artışının mevzuata uygun olup olmadığı konusundaki temel mevzuat 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 24 üncü maddesinde belirtilmiştir. Kanunun 24 üncü maddesinde;
“Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülmeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan işin, sözleşmeye esas proje içinde kalması ve idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarının birlikte var olması halinde birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde %20’sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir” hükmü yer almış,
Aynı hükme, Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesi ile ihale şartnamesinin 52 nci maddesinde de yer verilmiştir. Yüklenicilerle yapılan sözleşmelerin 28 inci maddesinde ise; “Yapım sözleşmelerinde, öngörülmeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, Yapım işleri Genel Şartnamesinin 22 nci ve 48 inci madde hükümleri uygulanır” denilmek suretiyle, iş artışının gerekli olduğu durumlarda genel hükümlerin uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Kanun, genel şartname, ihale şartnamesi ve ihale sözleşmesi hükümleri birlikte değerlendirildiğinde iş artışının aynı yükleniciye verilebilmesi için; Sözleşmede öngörülmeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması, ortaya çıkan yeni işlerin (iş artışının) sözleşmeye esas proje içinde kalması, İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması ve birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen yapım işleri sözleşmelerinde sözleşme bedelinin
%20 sini geçmemesi gerekmektedir.
Yatırım projelerinin plânlanan sürede tamamlanarak ekonomiye kazandırılabilmesi için ihale sürelerinde gecikmelere meydan verilmemesi ve bu konuda Kamu İhale Kanununda (İdarelerce Uyulması Gereken Diğer Kurallar Madde 62) belirtilen yıllara sari ihalelerin yılın ilk dokuz ayında tamamlanması hususu belirtilmiş olmasına rağmen bazı projelerin (06.D.05.6320/05 projesinin ihale tarihi 02.11.2011 ve işin bitiş süresinin sözleşmesinde 30.06.2012 olduğu, 01.D.05.0960/01 projesinin ihale tarihi 04.11.2010 ve işin bitiş süresinin sözleşmesinde 16.08.2011 olduğu, 08.D.05.8070/01 projesinin ihale tarihi 15.11.2011 ve işin bitiş süresinin sözleşmesinde 04.11.2012 olduğu, 10.D.05.0071/05 projesinin ihale tarihi 14.11.2011 ve işin bitiş süresinin sözleşmesinde 06.08.2012 olduğu ve 11.D.06.1910/C1/07/II/14 projesi kapsamındaki Antalya ili Küçük ek tesisleri projelerinin ihale tarihi 14.11.2011 ve işin bitiş sürelerinin ise sözleşmesinde 06.08.2012 olarak görüldüğü) yılın son üç ayı içerisinde yapıldığı görülmektedir.
Şirketin mevcut uygulamalarında KİK’in temel ilkeler başlığı altındaki 5 inci maddesi ile Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 5 inci madde hükümlerine uyulmadığı, ödeneklerin zamanında ve yeterli olarak dağıtılmadığı görülmüştür. Bu durumda Şirketin ihale işlemlerinin gerçekleştirilmesinin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Birden fazla yılı kapsayan işlerde ihaleye çıkılabilmesi için, işin süresine uygun olarak yıllar itibarıyla ödeneğin bütçelerinde
bulunmasını sağlamak üzere programlamanın yapılmış olması zorunludur. İlk yıl için öngörülen ödenek proje maliyetinin % 10’undan az olamaz ve başlangıçta daha sonraki yıllar için programlanmış olan ödenek dilimleri sonraki yıllarda azaltılamaz”
hükmüne uyulmadığı görülmüştür. Şöyle ki, ihalesi yapılan yıllara sari projelerin revize ödeneklerinin yaklaşık maliyetlerinin ve ihale bedellerinin proje ödeneğinden daha az olduğu (90.D.05.0720/03 numaralı projenin revize ödeneğinin yıl sonunda 1.000 TL olduğu, yaklaşık maliyetin 949.861,51 TL olarak tespit edildiği ve ihalenin ise 772.764,75 TL’ye bağlandığı, 08.D.04.0030/003 numaralı projenin revize ödeneğinin yıl sonunda 20.000 TL olduğu, yaklaşık maliyetin 2.039.000 TL olarak tespit edildiği ve ihalenin ise 1.914.670 TL’ye bağlandığı, 10.D.05.0071/07 numaralı projenin revize ödeneğinin yıl sonunda 1.000 TL olduğu, yaklaşık maliyetinin 825.000 TL olarak tespit edildiği ve ihalenin ise 706.970 TL’ye bağlandığı ve 11.D05.1071/02 numaralı projenin revize ödeneğinin yıl sonunda 1.000 TL olduğu, yaklaşık maliyetin 1.250.030 TL olarak tespit edildiği ve ihalenin ise 994.040 TL’ye bağlandığı, iz ödeneği olduğu(1.000 TL) için herhangi bir harcama yapılmadığı görülmüştür) ve yıl içinde ihale onayı alınmadan önce ilgili projelere ödenek aktarmalarının yapıldığı, ihale sonrası tekrar aynı projelerden diğer projelere ödenek aktarması yapılarak %10 proje maliyeti sağlandığı tespit edilmiştir. Bu tür çalışmaların Şirkette alışkanlık haline geldiği, ayrıca projeler arası ödenek aktarmalarının çok fazla olduğu ve bu aktarmaların özellikle yılın son aylarında yapıldığı tespit edilmiştir.
Kamu İhale Kanununda belirtilen yıllara sari ihalelerin yılın ilk dokuz ayında tamamlanması hususunun gerçekleştirilmesi, yatırım projelerinin plânlanan sürede tamamlanarak ekonomiye kazandırılabilmesi için ödeneklerin cari yılın ilk çeyreğinde belirlenmesi yanında ihalelere ilişkin ön hazırlık çalışmalarının zamanında yapılması ve mevsim şartları dikkate alınarak ihalelere çıkılması gerekmektedir.
Elektrik Dağıtım Şebekeleri Enerji Kabloları Montaj (uygulama) Usul ve Esasları Yönetmeliği 7 nci maddesi (b) bendinde; “….. İşaret plakaları, kablo güzergahı boyunca, ek yerlerine, demiryolu, cadde ve şoselerin geçildiği ve güzergahın yön değiştirdiği yerlere 50 metrede bir olmak üzere konulacaktır”
denilmektedir. Buna rağmen yapılan incelemelerde işaret plakalarının olmadığı görülmüştür.
Bu çerçevede, Şirketin faaliyet bölgesi yatırım projelerine ait AG-OG Elektrik Şebekesi Yapım İşi uygulama alanında gerçekleştirilen çalışmalar neticesinde montajı yapılmayan işaret plakalarının projelerden metrajları çıkartılmış olup, fazladan ödenen ve yüklenicilerden tahsil edilmesi gereken tutarlar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Proje No: İşin Adı/Grup No:
99D050920/02 Antalya (VI) 55.140 1.103 12,47 13.754,41
06D056070/10 Antalya (V) 21.247 425 12,47 5.299,75
10D050071/01 Manavgat IV 16.000 320 12,47 3.990,40
99D050920/01 Antalya (IV) 15.600 312 12,47 3.890,64
99D050920/01 Antalya (IV) 7.052 141 12,47 1.758,27
09D059070/11 Gündoğdu 6.500 130 12,47 1.621,10
06D056070/22 Mahmutlar 6.081 122 12,47 1.521,34
10D050071/02 Alanya (V) 5.985 120 12,47 1.496,40 alınmıştır. Yapılan incelemeler neticesinde Elektrik Dağıtım Şebekeleri Enerji Kabloları Montaj (uygulama) Usul ve Esasları Yönetmeliği ile Elektrik Dağıtım Tesisleri Teklif Birim Fiyat Tarifleri Kitabında işaret plakalarının özellikleri ve montaj şekilleri detaylı bir şekilde anlatılmasına rağmen uygulamada işaret plakalarının yükleniciler tarafından yapılmadığı, bunun neticesinde yüklenici firmalara toplamda 47.921,95 TL fazla ödeme yapıldığı değerlendirildiğinden, söz konusu ödemelerin ilgili yüklenicilerden tahsil edilmesi uygun olacaktır.
Yapılan tesis ihalelerinin takibinin, TEDAŞ Yönetim Kurulunun 09.11.2006 tarih ve 48-716 sayılı kararıyla yürürlüğe giren Kontrol Yönergesinde (Elektrik) belirtilen nitelik ve sayıda kontrol örgütü tarafından yapılması gerekmektedir. Ancak, nitelikli personel yetersizliği nedeniyle, tesis işlerinin kontrolü için oluşturulan örgüt genellikle bir mühendis ve bir teknisyen tarafından yapılmaktadır. Kontrol örgütü
içerisinde yer alan teknik elamanların yetersizliğinden dolayı birden fazla işin kontrollüğü yapılmakta, iş yükü ve bölgenin coğrafi şartları dikkate alındığında mevcut personel sayısı ile sağlıklı bir kontrol hizmeti yapılması mümkün görülmemektedir.
Ayrıca, etkin ve verimli bir kontrolörlük hizmetinin sunulabilmesini teminen, yatırım işlerinin kontrolörlüğünü yapan personelin gerek ihale mevzuatı gerekse teknik bilgi ve donanım konularında eğitime tabi tutulması gerekmektedir.
Şirketin faaliyet bölgesinde yapılan yatırımlardan beklenen faydanın en üst seviyeye çıkarılması, tesis kontrol ve kabul işlemleri, kesin hesapların sonuçlandırılması gibi çok kapsamlı işlerin etkin ve verimli bir şekilde yürütülebilmesi için;
- İlave iş uygulamalarında 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “tanım” ve
“oran” hükümlerine bağlı kalınması ve bu konuda mevzuata aykırı işlemlere sebebiyet verilmemesi için yatırım projeleri ile ilgili planlamaların ve yapım işlerine esas ihale keşiflerinin daha gerçekçi belirlenmesi,
- Projelerin gerçekleştirilmesi için gerekli ödeneğin zamanında ve yeterli olarak sağlanması, Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinde belirtilen yıllara sari ihalelerin
- Projelerin gerçekleştirilmesi için gerekli ödeneğin zamanında ve yeterli olarak sağlanması, Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinde belirtilen yıllara sari ihalelerin